Ondernemersovereenkomsten
Het gouden Waagstuk
De clearing met
Duitschland
EEN SLAP LIBERAAL
BETOOG
Kerkelijk leven
DONDERDAG 28 FEBRUARI 1935
TWEEDE KAMER
Bedrijfstakken, die tijdig de sa
menwerking hebben aange
grepen, staan er beter
voor dan andere
Minister Steenberghe
heden aan 't woord
Oude bezwaren
ORANJEKERK TE DEN HAAG
H. M. de Koningin zal den eersten
steen leggen
Behoefte aan samenwerking
Mr. Arts afwezig!
Tweeërlei wensch
De bouwbedrijven te
Maastricht
Moeilijkheden wegens opzegging
van het arbeidscontract door
de patroons
Kolencontingenteering
Commissie geïnstalleerd
Mgr. van Valenberg
Zijn functie als Apostolisch Vicaris
van Borneo aanvaard
Jubilea Mgr. Prinsen
Gezamenlijke viering op
Zondag 26 Mei
Het zendtijdenbesluit
gewijzigd
De minister kan voortaan ruiling
bevelen
AANPASSINGSVRAAGSTUK
En het particuliere woningbedrijf
VASTENAVOND BIJ DEN K.R.O.
Postboot vastgeloopen
op de Wadden
Passagiers per roeiboot verder
gebracht
HANDEL IN GROENTEN EN
AARDAPPELEN
Controle begonnen
CONTINGENTEERING VAN
WOLLEN STOFFEN
Vereffeningscertificaten ter ver
rekening van den uitvoer
van Nederlandsche
goederen
NEDERLAND—ZUID-AFRIKA
Voorloopig handelsaccoord
UIT DE STAATSCOURANT
Rijksfilmkeuring
Zevende algemeene vergadering
in Den Haag
DOOR J. S. FLETCHER
v
DEN HAAG, 27 Februari 1935
De leider der anti-revolutionnaire fractie,
de heer SCHOUTEN, had geen ongelijk, toen
hij bij het begin zijner rede constateerde, dat
de behandeling van het ontwerp op de onder
nemersovereenkomsten zoo tam en zonder
eenige spanning verliep. Dit vindt zijn oorzaak
in de omstandigheid, dat over dergelijke prin-
cipieele ontwerpen, waarbij alles op de practi-
sche uitvoering neerkomt, eigenlijk niet veel
betoogd kan worden, tenzij men zich in diep
zinnige juridische beschouwingen verdiept als
Mr Goseling. En tot dit laatste zijn bij de
huidige samenstelling der Tweede Kamer nu
eenmaal niet veel afgevaardigden in staat.
De belangrijkste reden echter, waarom het
debat weinig boeiend was, lag in de houding
der liberalen, wier
woordvoerder Dr. Bie-
rema pas optrad, toen
de voornaamste figu
ren in het debat al
aan het woord waren
geweest. Dat die hou
ding, van liberaal
standpunt beschouwd,
nog zoo gek niet was,
moet na het betoog
van den Vryheids-
bondschen fractie
voorzitter geconsta
teerd worden. Want
dat betoog was zóó Dr. S. E. D. Bierema
slap, bepaalde zich
zóó tot alleen maar een in twijfel trekken van
de gewenschtheid van het ontwerp en hing zóó
aan elkaar van ouderwetsche argumenten en
al tal van malen weerlegde bedenkingen, dat
het als inleiding van het debat in alle opzich
ten zou zijn tekortgeschoten en dat men zelfs
den indruk kreeg als sprak Dr. Bierema lang
niet zoo con amore als b. v. de liberale pers
maandenlang tegen dezen bescheiden stap naar
ordening gefulmineerd heeft.
Van één van de dooddoeners der liberale bla
den n.m. de bewering, dat al wie dit ontwerp
aanvaarden, eigenlijk achter de roode vaan
marcheeren, heeft de liberale fractievoorzitter
zich althans onthouden. Maar overigens pas
seerden al de oude bezwaren, die tegen iederen
overheidsmaatregel ten aanzien van het be
drijfsleven worden aangevoerd, weder de revue.
Wanneer 't ontwerp als crisisregeling gedacht
was, zou er nog anders over gedacht kunnen
worden. Maar zulk een regeling in te voeren
voor altijd, terwijl het toch best mogelijk is,
dat. de vrije concurrentie als prijsregulateur op
den duur weer op de oude manier gaat func-
tionneeren, daarvan zijn de liberalen afkeerig.
Zij zien niet in, hoe de Regeering altijd pre
cies kan weten, wat het algemeen belang is. Zij
zijn van meening, dat alle persoonlijk initiatief
zal worden gedood en alle vooruitgang geremd,
dat de groepsbelangen zullen gaan domineeren
en dat tenslotte de minister een opperkoopman
en opperfabrikant zal worden. Zij vreezen, dat
de deur voor de bureaucratie zal worden ge
opend wat de als schrikwekkend voorgestel
de gang van zaken bij den landbouwsteun hier
mede te maken heeft, was niet duidelijk en
zien als noodzakelijke consequentie de alge-
meene verbindendverklaring van collectieve ar
beidscontracten al opdoemen, wat natuurlijk
voor de liberalen heeleméal een gruwel is. Zij
achten het ontwerp een rem tegen de „aanpas
sing", voorspellen ontduiking en vinden den
maatregel bovendien overbodig, omdat, wat
men wenscht te bereiken, reeds vrijwillig ge
schiedt. Dat die vrijwillige ordening soms ge
saboteerd wordt door onwillige enkelingen /en
dat zij soms ook het gevaar schept van een voor
den consument niet wenschelijke monopolie
positie (daarom wordt immers ook de mogelijk-
De „Nederlander" deelt mede, dat H.M. de
Koningin zich welwillend bereid verklaard
heeft, de plechtigheid van de eerste-steenleg-
ging voor den bouw van de Oranjekerk te
's Gravenhage te vervullen. De plechtigheid zal
16 Maart a.s. des middags om half drie ge
schieden.
heid tot onverbindendverklaring geopend), zien
zjj hardnekkig voorbij.
En ook de practyk van de crisis, die Ne
derland thans doormaakt, heeft bewezen,
dat bedrijfstakken, die tijdiig de samen
werking hebben aangegrepen er belang
rijk beter voor staan dan andere waar men
aan de zuiver--, individualistische metho
den te lang heeft vastgehouden.
De tijd ontbreekt ons om Dr. Kortenhorst's
frissche ert met de noodige ironie voorgedra
gen betoog in onderdeelen uit te werken. Ook
hij constateert dat van een debat eigenlijk
geen sprake was geweest.
Doch hij weet dit niet alleen aan de libera
len, die in strijdkracht waren te kort ge
schoten maar ook.... aan den vertegenwoor
diger der Kath. Dem. Party, Mr. Arts, die
by deze principieel belangryke kwestie ge
schitterd had door afwezigheid, hoewel toch
zijn partijleider Prof. Veraart op het gebied
der bedryfsorganisatie een soort van mono
polie geniet.
Het debat is op een laat uur geëindigd met
een beknopt, maar glashelder speechje van
den Christeiyk-Historischen fractieleider Jhr.
DE GEER.
Zijn gezagvol woord kenschetste hetgeen de
regeering hier gaat doen als typische benade
ring tot de eigenlijke staatstaak.
Hij juichte toe, dat de groote meerderheid
in een bedrijf zal worden beschermd tegen
terreur van enkelingen, en toonde aan dat zelfs
Dr. Bierema voor de wet zou kunnen stemmen
als diens bezwaren enkel tegen de verbin
dendverklaring van prijsafspraken gericht
waren.
Tenslotte had Jhr. de Geer ook tweeër
lei wensch: hjj wil de wet zien vast
gelegd dat de verbindendverklaring niet
door gaat als een bepaald percentage der
bü een bedrijf betrokkenen zich ertegen
verzet.
En hij acht publicatie van een verzoek
tot verbindendverklaring noodig opdat al
le belanghebbenden tijdig op de hoogte
komen van wat de regeering eventueel
over hen beschikken zal.
Minister STEENBERGHE leidde zijn mor
gen te houden rede vast met enkele zinnen
in.
Het geldende arbeidscontract der bouwvak
arbeiders te Maastricht loopt eind dezer maand
af. Tot een nadere bespreking zyn de patroons
niet te bewegen en bij schrijven van 5 Novem
ber j.l. werd reeds het contract door den
werkgeversbond opgezegd onder mededeeling
„dat voorloopig geen nieuw contract zal wor
den aangegaan".
Het bestuur van den R.K. Bouwvakarbeiders
bond „St. Jozef" en van den Algemeenen Ne-
derl. Bouwvakarbeidersbond wendden zich der
halve schrifteiyk tot den Ned. R.K. Bond van
Bouwpatroons te Maastricht om nadere uitleg
van deze zinsnede en stelden voor vóór 1 Maart
van gedachten te wisselen omtrent de arbeids
voorwaarden, want werken zonder arbeidscon
tract achten zij voor de arbeiders ongewenscht.
Op dit schrijven kwam geen antwoord binnen,
evenmin gaf de patroonsorganisatie op een
latere herinnering antwoord.
Allengs wordt de tüd tot onderhandelen kor
ter en is men algemeen van oordeel in arbei
derskringen dat dit op strijd zal uitloopen.
De door den Minister van Economische Za
ken ingestelde Commissie voor de steenkolen-
contingenteering werd Woensdag namens den
Minister door den Directeur-Generaal van Han
del en Nijverheid geïnstalleerd.
De commissie heeft nog denzelfden dag hare
werkzaamheden aangevangen.
Mgr. Van Valenberg aanvaardde, volgens een
Aneta-bericht aan de „Maasb.", Woensdag de
functie van Apostolisch Vicaris voor Neder-
landsch Borneo. De kerkeiyke plechtigheid
werd bijgewoond door den Sultan van Fontia-
nak.
Op de receptie werd het woord gevoerd door
resident Oberman, die mededeelde dat de Re
geering een bedrag van 1500 uit het rubber-
uitvoerrech tter beschikking had gesteld voor
de ophooging van het terrein, bestemd voor
de leprozerie der Katholieke Missie te Singka-
wang.
Mgr. C. C. Prinsen, prot. apost. pastoor van
St. Jacob te 's-Hertogenbosch, viert in de ko
mende maand, op 12 Maart, twee jubilea en
wel zijn 40-jarig pastoraat en zyn 25-jarig pro-
visoraat van de seminariën.
Waar Mgr. dit jaar nog twee jubilea viert
en wel zijn 60-jarig priesterfeest op 22 Mei en
in Juli zijn zilveren jubileum als kanunnik,
zullen al deze jubilea op één dag worden ge
vierd. Het diamanten priesterfeest is van de
vier het voornaamste en daarom zal dit de kern
van de viering vormen.
22 Mei valt op Woensdag. Den Zondag daar
op, dus op 26 Mei, zal dit zeldzame jubileum
feest dan plaats hebben.
De minister van Binnenlandsche Zaken heeft
een wijziging gebracht in het zendtydbesluit
van 15 Mei 1930 waardoor punt 6 van dat be
sluit, handelende over de uitzendingen op zoo
genaamde hoogty-dagen voor de arbeidersbewe
ging is vervallen.
In plaats daarvan is aan punt 9 (oud
punt 10), dat betrekking heeft op de onder
linge ruiling van zendtijd, een zinsnede toe
gevoegd, waardoor de minister de bevoegd
heid heeft, een ruiling van zendtijd te beve
len, indien 'n Omroepvereeniging op rede-
Hjfce gronden een ruiling wenscht en de
Omroep-organisatie die daartoe medewer
king moet verleenen deze zonder voldoende
motiveering weigert.
Door de nieuwe regeling is bereikt dat de ver
zorging van uitzendingen op zoogenaamde
hoogty-dagen voor alle Omroepvereenigingen
mogelijk wordt. Tot dusver kon feitelijk alleen
de VARA aan 't zendtydenbesluit recht ont-
leenen op toewyzing van zendtijd op hoogty-
dagen.
Het bestuur van den Ned. Bond van Huis-
en Grondeigenaren erf Bouwondernemers te
's-Gravenhage, heeft met een betuiging van
adhaesie en een verzoek tot onverwyide inwilli
ging der daarin vervatte wenschen ter kennis
van den Ministerraad gebracht de volgende
motie, met algemeen^ stemmen aangenomen op
de jongste ledenvergadering van de afdeeling
„Het Eigendom" te Rotterdam:
„De Vereeniging van Huis- en Grondeigena
ren „Het Eigendom", in vergadering bijeen te
Rotterdam,
gezien de door den minister-president
kortelings bepleite noodzakelijkheid om in ver
sneld tempo aan te passen,
gezien het feit, dat dientengevolge de toestand
der huiseigenaren, welke reeds van dag tot dag
meer onhoudbaar wordt, nog meer en sneller
zal verslechteren,
draagt het bestuur op de noodige stappen te
doen om bij de regeering aan te dringen op
onverwyide uitvoering van de maatregelen,
vervat in het door den Ned. Bond van Huis- en
Grondeigenaren en Bouwondernemers op 26
Juli 1934 by de regeering ingediende request,
n.l.
a. beperking van het executierecht,
b. verlaging van de vaste lasten, hypothe
caire inbegrepen.
De K. R. O. geeft Dinsdag 5 Maart a.s. te
8.05 uur een Vastenavond-programma, bestaan
de uit een Radio-Cabaret, o.l.v. Jan Hahn,
het tweede gedeelte van de Bouwmeester-revue
met Buziau, en tot slot een vrooiyk Vasten-
avond-gramofoonprogramma.
Héb jij tegen Jansen ge
zegd dat ik een ezel ben.
Dat hoefde niet; hij wist
't al.
Gazettino lllustrato, Venetië.
Door den lagen waterstand is de Amelander
postboot, die Woensdagmiddag van Nes op
Ameland naar Holwerd aan de Friesche kust
was vertrokken, op de Wadden vastgeloopen.
Daar het niet mogelijk bleek, de boot te be-
vryden, werden de pasagiers en post per roei
boot naar Holwerd gebracht. De passagiers en
de post, die voor Ameland bestemd waren, zyn
te Holwerd gebleven.
Men hoopte de postboot in den afgeloopen
nacht vlot te brengen.
Ingevolge het Crisis-Tuinbouwbesluit 1935
I, is het verhandelen, of doen verhandelen van
gewassen van den tuinbouw o m. slechts toege
staan aan die handelaren, grossiers, venters,
winkeliers en markttuinders, die als handelaar
in gewassen van den tuinbouw door de Neder-
landsche Groenten- en Fruitcentrale zijn er
kend.
Onder fruit zijn niet begrepen de „Zuidvruch
ten", zoodat voor den handel in deze producten
geen erkenning noodig is. Aangezien er ruim
een half jaar gelegenheid is geweest om een
aanvrage om erkenning als handelaar in te die
nen en het overgroote deel der aanvragers reeds
in het bezit is van een erkenningskaart, is thans
met de contróle een begin gemaakt. Deze con
trole, die in de eerste weken ordenend en waar
schuwend zal optreden, zal evenwel zeer spoe
dig daadwerkeiyk worden doorgevoerd; zoodat
iemand, die niet in het bezit van een erken
ningskaart, toch in genoemde gewassen handelt,
zich blootstelt aan vervolging.
Teneinde de verdere aanvragen om een han
delserkenning zoo vlug mogelijk te doen afwer
ken, gelieve men te letten op het volgende:
Alle aanvragen worden rechtstreeks ingezon
den aan het adres van de Nederlandsche Groen
ten- en Fruitcentrale, Laan Copes van Catten-
burch 62, 's Gravenhage.
Iedere aanvrage moet vergezeld gaan van de
positieve bewijzen, dat men in 1933 gehandeld
heeft. Heeft men in 1933 niet gehandeld, dan
kan erkenning door genoemde Centrale niet
plaats vinden en dient men zich om toelating
te wenden tot den Minister van Economische
Zaken.
Indertyd is door de Centrale naast de groene
erkenningskaart ook nog uitgereikt een grijze
personeelskaart, voor de in het bedryf werk
zaam zynde personen.
Deze personeelskaarten zyn vanaf heden ver
vallen en worden niet meer uitgereikt. Iedere
houder van een erkenningskaart is verantwoor-
delyk voor het in zyn dienst staande of namens
hem werkende personeel en dient dit personeel
zelf van een bewüs te voorzien, waarop het
nummer 'van zyn erkenning is vermeld. Om on
aangenaamheden te voorkomen, gelieven per
sonen die handelen in groenten, fruit en vroege
aardappelen met bovenstaande gegevens reke
ning te houden.
Woensdag werd de door den minister van
Economische Zaken ingestelde commissie van
Bystand voor de wollen stoffen namens den
minister door den directeur-generaal van Han
del en Nyverheid geïnstalleerd.
De commissie, die hare werkzaamheden on
middellijk heeft aangevangen, is als volgt sa
mengesteld
G. M. Belzer, wnd.-voorzitter van de commis
sie van Advies voor de crisis-invoerwet, voor
zitter; Fr. Mutsaerts Jr., F. van Spaandonck, H.
Hollenkamp Jr.,A. Bendien, Joh. Ibelings, dr. W.
Hoogendoorn, lid-secretaris.
De directie van het Nederlandsche Clearing -
Instituut, gelet op de bepalingen van het clea-
ringverdrag. gesloten tusschen Nederland en
Duitschland op 5 December 1934, maakt be
kend, dat vorderingen wegens of in verband
met leveringen naar Duitschland van de hier
onder genoemde goederen van Nederlandschen
oorsprong, voor zoover de invoer in Duitsch
land zal plaats hebben op of na 1 Maart 1935,
mits zij voor het overige zullen blijken te vol
doen aan de bij of krachtens verdrag of wet
gestelde vereischten, geldende op den dag,
waarop zij voor uitbetaling in aanmerking zou
den komen, alleen tot vereffening over de Ne-
derlandsch-Duitsche clearing zullen worden
toegelaten tegen overlegging van een vereffe
ningscertificaat, af te geven door het Crisis-
Uitvoerbureau te 's-Gravenhage. Dit certificaat
zal als regel alleen geldigheid hebben wan
neer ten genoege van het Crisis-Uitvoerbureau
is bewezen, dat de uitvoer naar Duitschland
daadwerkelijk heeft plaats gehad. Onder de
bovengenoemde regeling vallen de volgende
goederen (de nummers zijn die van de desbe
treffende posten der Duitsche handelsstatis
tiek)
166 b. Lynolie.
280 a. Zout, steenzoutwaren. zoutoplossingen,
moederloog en zoutpannensteen.
326 a. Zinkoxyde, -wit (zinkwit en -bloemen).
326 c. Zinksulfidewit (lithopone).
362 a. Met zuren behandelde phosphor be
vattende meststoffen, superphosphaten, ook mei
andere stoffen gemengd.
394 a I. Kunstzijde, ongetwijnd of eenmaal ge
twijnd, ongeverfd: tot 65 denier.
394 an. Kunstzijde, ongetwijnd of eenmaal
getwijnd, ongeverfd: meer dan 65105 denier.
394 a III. Kunstzijde, ongetwijnd of eenmaal
getwijnd, ongeverfd: meer dan 105185 denier.
394 a VI. Kunstzijde, ongetwijnd of eenmaal
getwijnd, ongeverfd: meer dan 185 denier.
394 b. Kunstzijde, ongetwijnd of eenmaal ge
twijnd, geverfd (ook wit geverfd).
639 b. Kunstooren, acetylcellulose of andere
celluloidachtige stoffen, namaak van ivoor of
schildpad daarvan.
730. Aardewerk met of zonder glazuur, fijn
aardewerk (abberaten en instrumenten voor
chemische doeleinden)in één kleur.
911 a. Metaaldraadlampen.
Het Crisis-Uitvoerbureau ta 's-Gravenhage
brengt in herinnering, dat goederen van Neder-
landsch-Indischen oorsprong, die naar Duitsch
land op of na 1 Maart 1935 worden verscheept,
vergezeld moeten zijn van een in Nederlandsch-
Indië door de bevoegde autoriteiten af te geven
certificaat van oorsprong.
Het ministerie van Buitenlandsche Zaken
maakt bekend dat op 20 Februari j.L te Pre
toria nota's zfjn gewisseld tusschen Hr. Ms. ge
zant aldaar en den Zuid-Afrikaanschen minis
ter van Buitenlandsche Zaken, houdende een
voorloopige regeling der handelsbetrekkingen
tusschen het Koninkrijk der Nederlanden en de
Unie van Zuid-Afrika, welke op 1 April as. in
werking zal treden.
Bij beschikking van den Minister van Defen
sie zyn de volgende plaatsingen gelast:
met 1 Maart de luitenant ter zee der 2e kl.
P. S. Alstede a.b. H. M. Wachtschip te Willems
oord;
de officier van den marinestoomvaartdienst
der 2e kl. K. C. J. Lugten te Vlissingen;
met 11 April de officier-vlieger der 2e kl. W.
van Prooyen bij het vliegkamp de Kooy.
Bij K. B. is tengevolge van verandering in de
inrichting van den dienst der Rijksverzeke
ringsbank. waardoor hun werkzaamheden over
bodig zullen worden, eervol ontslag verleend
aan d& volgende ambtenaren by de R. V. B.
Met ingang van 1 Maart 1935 aan den hoofd
commies W. Ae. Trouillart Hanssen.
Met ingang van 1 April 1935: aan de adj.
commies mej. L. M. Helmer.
Met ingang van 1 Mei 1935 aan de adj. com
mies mej. E. H. Aeckerlin.
Met ingang van 1 Juli 1935 aan de commiezen
mej. E. J. P. Quant en mej. A. Suringa en aan
de adj. commies Jvr. C. Th. A. W. Bowier.
Met ingang van 1 Aug. 1935 aan de adj. com
mies mej. M. C. Eisenloeffel.
Aan den technisch-hoofdambtenaar van den
Rijkswaterstaat A. G. F. Kerkkamp te IJmuiden
is op zyn verzoek met 1 April 1935 eervol ont
slag verleend.
Voor het tijdvak van 1 Januari 1935 tot 17
September 1935 zijn opnieuw belast met het
geven van de achter hunne namen vermelde
cursussen van de Landbouwhoogeschool te
Wageningen 1. ir. J. G. Hazeloop te Alkmaar
cursus groenten teelt; 2. ir. C. Koeman te Aals
meer, cursus in bloementeelt.
Met 1 Mei 1935 is de inspecteur van den ar
beid H. 't Hart te Maastricht werkzaam gesteld
in het 2e district der Arbeidsinspectie, ter
standplaats Breda en de inspecteur v. d. arbeid
Jhr. Dr. Ir. W. J. J. de Muralt te Breda is
werkzaam gesteld in het 3e district der Ar
beidsinspectie ter standplaats Maastricht.
Verdedigd is het ontwerp door den vrijzinnig-
democraat mr. JOEKES, die het ontwerp zag
als een schakel in een keten van samenwerking
in het bedrijfsleven en bemoeiing van de
Overheid daarmede waarin al tal van andere
schakels zyn voorafgegaan.
Allerwegen openbaart zich de behoefte aan
samenwerking en de Overheid kan hier niet
afzijdig blijven. Als niet gestreefd wordt naar
sluiting van de bedrijven, heeft het voorgestel
de mr. Joekes' instemming. En ook hij acht het
binden van de regeling aan een termijn prin
cipieel pnjuist.
De sociaal-democraat dr. VAN DEN TEMPEL
verklaarde zich evenzeer een warm voorstander.
Het vertrouwen in de werking der vrije concur
rentie neemt voortdurend af. Zy kan in dezen
tijd niet langer de basis zijn van den opbouw
van het nationale bedrijfsleven. De drang naar
samenwerking groeit gestadig. En ook de ar
beidersklasse juicht dat toe, omdat zy geenerlei
belang heeft bij een ontredderd bedrijfsleven.
De S.D.A.P. betreurt alleen, dat de regeling
aansluit op overeenkomsten, die vrijwillig moe
ten zijn totstandgekomen, al aanvaardt zij de
Overheidscontrole daarop, omdat de bezwaren,
die de liberalen tegen het ontwerp hebben, in
veel sterkere mate gelden tegen de onderne
mers-overeenkomsten, indien zy ongecontro
leerd blyven.
Een instemmend betoog heeft ook de anti-
revolutionnair SCHOUTEN gehouden. Hij gaat
met de algemeene strekking van het ontwerp
accoord en stelt zich tusschen degenen, die deze
„ordening" eenzijdig bestreden hebben, en hen,
die, eveneens eenzijdig, te groote verwachtingen
van den maatregel koesteren.
Ook hij acht tijdelijkheid van het ontwerp
voor de goede werking daarvan fnuikend. En
ook hy ziet evenals dr. Bierema de verbindend
verklaring van collectieve arbeidsovereenkoms
ten maar dan met sympathie in het ver
schiet.
In den loop van den middag is na den Vrij
zinnig-Democraat SCHILTHUIS, die eenige on
derdeelen van het ontwerp besprak, nog een
tweede spreker uit de Katholieke fractie aan
het woord gekomen.
Het was Dr. KOR-
TENHORST, die er
op wees, dat reeds in
1920 Minister Ruys de
Beerenbrouck bij de
installatie van de
socialisatie-commissie-
Nolens nadruk ge
legd heeft op de reac
tie, welke bezig was
zich te voltrekken te
gen de individualis
tische opvatting der maatschappij. Die ont
wikkeling' heeft voortgang gevonden.
Dr. L. G. Kortenhorst
In het Zuid-Hollandsch Koffiehuis te Den
Haag werd Woensdag de zevende algemeene
vergadering gehouden van de Centrale Com
missie voor filmkeuring.
De voorzitter, de heer D. van Staveren, open
de deze vergadering met een welkomstwoord aan
de vertegenwoordigers van den Minister van
Binnenlandsche Zaken en van den Nederland
schen Bioscoopbond.
Voorts memoreerde spreker het werken en de
nagedachtenis van de in het afgeloopen jaar
overleden commissie-leden mejuffrouw J. S.
Kuijper en den heer N. Plantinga. De vergade
ring betuigde door opstaan haar deelneming met
deze herdenking.
De heer van Staveren ging vervolgens de
werkzaamheden van de commissie na over het
jaar 1934 en lichtte een en ander toe.
De notulen van de vorige jaarvergadering
werden goedgekeurd, waarna behandeling van
het jaarverslag over 1933 en 1934, dat dezer da
gen gepubliceerd zal worden, volgde.
Hierbij werd door den heer v. d. Heijden de
motie ter sprake gebracht, welke in een ver
gadering van „Katholiek Tegelen" dezer dagen
werd aangenomen.
In deze motie werd o.a. verklaard, dat de keu
ring van de Centrale Commissie absoluut geen
waarborgen bood, dat een film geschikt is voor
personen beneden achttien jaar.
De heer v. d. Heyden achtte deze motie een
onverdiende diskwalificatie Van het werk der
Centrale Commissie en stelde voor om een pro
test tegen deze motie te doen hooren. Van an
dere zijde werd hiertegen betoogd, dat een pro
test niet op den weg der Commissie kan liggen.
Eventueel nadere informaties wenschte men via
ons parlement van de Regeering te verkrijgen.
De heer van Staveren repliceerde op de ge
stelde vraag, waarbij hy allereerst de verhou
ding van de Commissie ten aanzien van de
K.F.C. toelichtte, over welke verhouding een
misverstand in de vergadering bleek te bestaan.
Naar aanleiding van de vraag van mr. Note-
boom of de keuring verscherpt is, zooals uit het
jaarverslag blijken' zou, beaamt spreker, dat een
grooter percentage films verboden is dan het
vorige jaar, zonder dat daaruit afgeleid mag
worden, dat de keuring is verscherpt. De ver-
bodene zyn voornamelijk Amerikaansche films
geweest.
Aangaande de motie „Katholiek Tegelen"
merktë de heer van Staveren op, dat men uiter
aard aan kritiek bloot staat en dat deze motie
zeker niet tot de scherpste op dit gebied be
hoort. Positieve filmkeuring, zooals men daar in
Limburg en Brabant ziet voorstaan, is op zich
zelf prijzenswaardig, al lijkt spreker niet elke
uiting op dit gebied gelukkig. Dikwijls komt der
gelijke kritiek Voort uit gebrek aan feitenkennis
en men zou deze kwestie het best als afgedaan
kunnen beschouwen.
De vergadering werd hierna tot twee uur ge
schorst.
36
Doet u het maar niet, zei ze. Ik zal wel
even met hem naar huis gaan. Ik weet beter
dan iemand anders wat hij noodig heeft. Kom
mee Dickieen ondanks de protesten van
den jongen nam zy hem mee.
Ik zal dan wel met u naar die werkplaats
gaan, bood Lilian Delomosne aan.
U? vroeg hij verwonderd.
Ja, waarom niet? Ben ik niet veel sterker
dan die jongen met zyn mooie oogen? En als u
me daar vertelt wat ik moet doen zult u heele-
maal geen last van me hebben. Neen, u behoeft
niet bang te zyn, dat men mij zal herkennen.
Ik ben nog maar éénmaal op het terrein ge
weest en zal bovendien een sluier voordoen.
Goed, ga u dan maar mee.
Laurence knipte zyn valies dicht en een
oogenblik later verlieten zy samen het huis. En
de man, die alle bewegingen van het meisje had
gadegeslagen van het eerste oogenblik, dat zij
de woning van Laurence Workman .verlaten had,
kwam uit de schaduw en beeon hen behoed
zaam te volgen.
HOOFDSTUK XXV
John Bedford was den volgenden morgen
vroeger dan gewoonlijk op en om 8 uur zat hy
reeds aan 't ontbijt. Er waren dien morgen vrij
veel brieven voor hem gekomen, maar hy legde
ze alle terzijde en opende alleen een enveloppe
welke aan hem geadresseerd was in het forsche
handschrift van Paul Sabatier.
Mijn waarde vriend en collega, luidde het
schrijven. Na veel tegenslagen en oponthoud
heb ik nu eindelijk zekerheid gekregen dat myn
pogingen binnen zeer korten tyd met succes be
kroond zullen worden, mogelijk reeds binnen
acht-en-veertig uur. Alleen dient u er voor te
zorgen dat in de andere richting het werk geen
voortgang kan hebben. Ik heb reeds maatrege
len getroffen dat de afgevaardigde van bedoel
de regeering overmorgen tot my komt, om een
proefvlucht te maken. Onze Servische vriend
moet nog steeds zyn kamer houden, als gevolg
van het betreurenswaardige ongeluk dat hem is
overkomen, maar ik ben er van overtuigd dat hij
van Belgrado uit onze handelingen zal volgen
met de grootste belangstelling.
Uw vriend
Paul.
Dat is juist iets voor Sabatier, gromde Bed
ford. Hij is zeker van zijn succes maar stelt
de zaak toch weer een paar dagen uit. Wilson
ging hij voort, toen zijn nieuwe bediende de ka
mer binnentrad, ik verwacht iemand die my
tegen half negen een boodschap zou brengen.
Laat dien persoon maar onmiddellijk binnen,
zal je?.
Daarna las hij zyn andere brieven en zijn
kranten door en precies half negen werd de
deur geopend en kondigde zijn bediende aan:
De persoon dien u verwacht, mijnheer.
Ga zitten! voegde John Bedford den man
toe en eenige minuten lang schonk hy hem niet
de minste aandacht.
De bezoeker keek eerst eens naar John Bed
ford, dan naar zijn omgeving en een eigenaar
dige gloed kwam in zijn oogen.
Het was een lange knappe man, met een
bleek gelaat en een gejaagde uitdrukking in zijn
oogen. Hij was keurig gekleed en goed gescho
ren. John Bedford scheen eindelijk klaar te zijn
met zijn ontbyt en wendde zich nu tot zijn be
zoeker.
Wel? vroeg hij eenvoudig.
Ik ben haar gevolgd, was het antwoord.
En?
Zij is daar geweest.
Zoo, is zij daar geweest? Hm! Goed. Vertel
alles jnaar op je eigen manier. Hier steek een
sigaar op en schenk je zelf maar een kop koffie
in als je er trek in hebt.
Met een blos van schaamte op het gelaat ving
de man de sigaar op welke Bedford hem toe
wierp, zooals men een hond een been toegooit.
Ik ben onmiddellijk naar het adres ge
gaan, dat u me had opgegeven, begon de man
te vertellen. Ik zag haar aankomen toen het
donker begon te worden. Even later kwam een
slanke, vrij tengere man met een zwarten kne
vel naar buiten
Ja, dat is Laurence Workman. Ga verder.
Die man verliet het huis. Korten tijd daar
na gingen een jonge vrouw en een invalide jon
gen naar binnen.
Die ken ik ook.
Nadat zij een oogenblik binnen waren ge
weest, keerde de man weer terug. Na eenigen
tijd verlieten de jongen en het meisje weer het
huis en even later ook zij. Zij liepen ieder in
een andere richting, maar aan 't eind van het
plein keerde zij zich om en liep de twee anderen
achterna. Zij bleven een oogenblik staan praten
en gingen dan gezamenlijk naar de kamers van
dien jongen en het andere meisje. Een half uur
later gingen zij weer naar de kamer van Work
man en toen keerden de jongen en zijn zuster
een kwartier later wederom naar hun eigen
kamers terug. Ik heb toen nog ongeveer vijf
minuten gewacht. Toen verlieten Workman en
juffrouw.... ehu weet wel, gezamenlijk het
huis.
Gezamenlijk?
Ja, en zij gingen naar een autogarage. Een
paar minuten later kwamen zij weer naar buiten
en een flinke vrachtauto reed acher hen aan.
Zij begaven zich naar de fabriek en nadat Work
man even had onderhandeld met den nachtpor
tier werden de deuren geopend en reed de
auto het terrein op.
En meer heb je zeker niet gezien.
Ik bleef staan wachten en zag den auto
weer naar buiten komen. Maar even daarvoor
werden de invalide jongen en het andere meisje
ook tot het terrein toegelaten. Met den auto
kwamen allen weer mee naar buiten. Workman
en de jongen stapten naast den chauffeur in
den auto, zij riep een rijtuig aan en keerde naar
het Eatonplein terug.
Maar die vrachtauto? Waar is die heen
gegaan?
Dat weet ik niet. Ik had alleen opdracht
gekregen haar te volgen.
Maar man, had dan toch je verstand ge
bruikt. Vertel me eerst eens, was die auto ge
laden toen zij het terrein afkwam?
Ja, er lag een groot voorwerp op, maar wat
het was heb ik niet kunnen zien, daar het ge
heel bedekt was met een bruin zeil.
En weet je waar ze dien auo gehuurd heb
ben?
Ja.
Dan moet je te weten zien te komen, waar
die auto heengegaan is.
Maar als zij den chauffeur nu eens op
dracht gegeven hebben om niets te zeggen?
Dan moet je zijn mond openbreken met
wat geld. En Penrose, denk er aan, geen dingen
doen, welke ik je niet heb opgedragen of ik
geef je onmiddellijk aan by de politie. Vergeet
niet man, dat ik je heelemaal in mijn macht
heb.
Penrose zei niets, maar liet zijn kin op de
borst zakken. Een minuut later was hij uit zijn
stoel opgestaan en had het vertrek verlaten.
Buiten voor de deur bleef hij nog even staan
en in zyn oogen kwam een uitdrukking, welke
niet veel goeds voorspelde voor John Bedford.
Het is altijd heel gevaarlijk als men te ver
gaat met menschen, wier zenuwen tot het
uiterste gespannen zijn. Eerst begaf hij zich
naar een postkantoor en vroeg daar een ver
gunning tot het dragen van vuurwapens aan
onder een anderen naam. Gewapend met die
vergunning toog hij naar een wapenhandel en
kocht een revolver met een aantal patronen.
Ik kan dien kerel niet verder vertrouwen
dan ik hem zie, mompelde hij. Ik moet op
m'n hoede zijn en die revolver komt toch wel
van pasvoor Shepheard.
Daarna bereikte hij door smalle straten de
garage waar Workman dien nacht een vracht
auto had gehuurd, 't Toeval wilde dat, terwijl
hij op de binnenplaats heen en weer liep. juist
de vrachtauo van zijn verren tocht terugkeer
de. De wielen waren bedekt met een dikke laag
modder en Penrose begreep dat de wagen dien
nacht een flinken afstand had afgelegd.
Hij begon een praatje met den chauffeur
en kwam al heel gauw te weten dat de rou
te was geweest naar Canterbury. Hij bood den
man een glas bier aan en in het café besloot
hij zijn kans te wagen.
Luister eens even, zei hij, zich vertrou
welijk over het tafeltje buigend. Ik heb je
gisteravond zien wegrijden van Armadale en
zou graag willen weten waar je geweest bent.
Ik heb er een souvereign voor over om dat te
weten.
De man keek hem een beetje achterdochtig
aan.
Je bent toch geen detective, waarde heer?
Met zulke menschen heb ik liever niets te maken,
ziet u?
(Wordt vervolgd)
