Zaterdagmiddag afgekondigd
Wêê
Hitier verklaart zich er toe gedwongen te
zien door de toenemende bewapening
in de andere landen
Groote proclamatie aan het volk
Uit Vaticaanstad
Uiterst ernstige
beslissing
Het nieuws van heden
DIPLOMA TEN IN KENNIS
GESTELD
3
P. A. M. KAT
DE BAROMETER
„Nu verder dan ooit van een
Europeesch accoord1
Vliegtuig vermist
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
yoor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 1386é
ZONDAG 17 MAART 1935
Ochtendblad
ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 19240
BERLIJN, 1.6 Mjaart. (Reuter). De Duitsche rijksminister
dr. Goebbels deelde hedenmiddag aan de vertegenwoor
digers van de Berlijnsche pers en van de buitenlandsebe
bladen mede, dat Duitscliland zal overgaan tot onmiddel
lijke invoering van den militairen dienstplicht.
Goebbels las aan de persvertegenwoordigers een desbe
treffende proclamatie voor van Hitier en de Duitsche regee
ring aan ln t Dr itsche volk.
De betreffende wet, welke door Hitier en alle leden van
het Kabinet is onderteekend, bevat de drie volgende para
grafen:
1. De dienst in de weermacht geschiedt op den grondslag
van den algemeenen dienstplicht.
2. Het Duitsche vredesleger, met inbegrip van de daarin
opgenomen politietroepen, is verdeeld in 12 legercorpsen
én 36 divisies.
3. De aanvullende wetsontwerpen ter regeling van den
algemeenen dienstplicht zullen zoo spoedig mogelijk worden
ingediend door den minister van Rijksweer.
tfitler heeft zijn ziekteverlof tijde'
lijk onderbroken. Vrijdag arri
veerde hij in Berlijn
De proclamatie
v 'r°cn in November 1918 het Duitsche volk
®rtrouwend op de In de 14 punten van Wilson
®eSeven belofte na 4 'A jaar van roemvollen
®erstand in een oorlog, welks uitbreken het
bPhier heeft gewild, de wapenen neerlegde,
m^nde het niet alleen aan de gekwelde
J:ebschheid, maar ook aan een groote idee een
Hitier
wmm~
Onder leiding van dr. Schuschnigg is te Weenen een bijeenkomst gehouden, waar
op de mogelijkheid is besproken om de veiligheidscorpsen in één militie samen
te voegen
Hitier ontvangt
Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini|
Koningin Elisabeth
niet ziek
SNEEUWSTORMEN IN SPANJE
De gouverneur van Equatoriaal
Fransch Afrika en zijn vrouw
bevinden zich aan boord
Ny gaar ds void Noorsch
kabinetsformateur
Schip in de lucht
gevlogen
Vier opvarenden gedood
De vier opvarenden zijn om het leven geko-
ACCOUNTANTSKANTOOR
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN
„Enfin"
„Enfin", zegt de Franschman, en de
Hollander zegt het hem na, als hij
tenminste niet affijnzegt. Er zi
weinig ivoorden, die zoo dikwijls wor
den gebruikt, den heelen dag door,
in positieven zin en in negatieven,
's morgens, 's middags en 's avonds.
„Enjin", en men besluit iets te beëin
digen. Het kan een uiting van op
standigheid zijn, of een woord van
berusting; het kan een aanval inlei
den, of een verweer aankondigen, het
kan van slapheid getuigen, maar ook
van kracht en vastberadenheid. Het
is een stopwoord, rijk aan intonatie,
variaties en schakeering.
Over zijn waarde kan men van
meening verschillen. Men kan er zelfs
over disputeeren. Waartoe? Het moge
al eens te onpas, uit sleur en gedach
teloos worden gebruikt, 't is in elk
geval geen onvertogen ivoord-
En laten wij nu achter dit morgen
praatje maar weer ten besluite een
\uiit, een streep of een uitroepings-
eeken zetten.
Enfin!
CHINEESCH PROTEST INZAKE
OOSTER SPOORWEG
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; tdem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
4
De ambassadeurs van Frankrijk, Engeland en
Italië, alsmede de diplomatieke vertegenwoor
digers van de andere staten, die het verdrag
van Versailles hebben onderteekend, werden
Zaterdagmiddag om 5 uur door de Duitsche re
dering in kennis gesteld van de bovenbedoelde
Proclamatie aan het Duitsche volk, alsmede
van de heden afgekondigde „wet voor den op-
Pouw der weermacht".
Rijkskanselier Hitler had in verband met het
belangrijke besluit der Duitsche regeering Vrij
dagmiddag zijn ziekteverlof onderbroken en
^as naar Berlijn teruggekeerd. In den loop
van Vrijdagavond ontbood hij een aantal rijks
ministers ter bespreking van den internatio
nalen toestand bij zich. In aansluiting daarop
n'erd voor Zaterdagmiddag 1 uur den minis
terraad bijeengeroepen, waarin het betreffen
de besluit is genomen.
De rijkskanselier zal Zondagmiddag nog
deelnemen aan de rouwplechtigheid in de
taatsopera en aanwezig zijn bij het défilé.
Daarna zal hij naar Muenchen teruggaan tot
Verder herstel zijner gezondheid.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt verder,
dat de indruk welke te weeg werd gebracht,
toen Hitier Zaterdagmiddag aan het volk in
d«n kabinetsraad voorlas, zeer groot was.
De leden van het kabinet verhieven
zich spontaan van hun zetels en Rijks-
k'eerministcr von Blomberg bracht een
drievoudig Heil op den Führer uit, ver
bonden met een belofte van verdere on
verbrekelijke trouw en verknochtheid.
Het Duitsche bureau voegt hieraan
toe, dat ook het Duitsche volk vol be
geestering is over dezen „eersten groo-
*en liquidatiemaatregel van het Ver
drag van Versailles, waardoor de ergste
Schande van dit verdrag definitief ver
dwenen is."
.Aan de proclamatie tot het Duitsche volk,
elke door minister Goebbels aan de pers werd
°°rgelezen, ontleenen wij het volgende:
Aan het Duitsche volk.
®bst te hebben bewezen.
"Oorwaarden, welke historisch de zwaarste
arcn, welke ooit een volk zijn opgelegd, kwa-
men daarom velen Duitschers voor alsbijna
noodzakelijke offers, teneinde voor goed de we
reld van dergelijke verschrikkingen te verlos
sen. De gedachte van den Volkenbond heeft
misschien in geen natie warmer instemming
gevonden als in het van alle aardscne geluk
verstoken Duitsche volk.
Alleen onder deze belichting was het te be
grijpen, dat de in menig opzicht nagenoeg zin-
nelooze voorwaarden nopens vernieling' van elke
weermacht en eer-mogelijkheid door het Duit
sche volk niet alleen zijn aangenomen, maar
ook ten uitvoer gelegd.
Het Duitsche volk en inzonderheid zijn toen
malige regeeringen waren ervan overtuigd dat,
door de vervulling van de in het Verdrag van
Versailles voorgeschreven ontwapeningsbepalin
gen, overeenkomstig de belofte van dit verdrag
een begin zou worden gemaakt met een inter
nationale ontwapening.
Vervolgens wordt een volledige opsomming
gegeven van het oorlogsmateriaal, dat over
eenkomstig de bevestigende verklaringen van
de ge-inter-allieerde controle-commissie is ver
nield of uitgeleverd: 59.897 stukken geschut en
roeren, 130.558 machine-geweren enz. enz. enz.
Na deze voorbeeldige vervulling van het
verdrag had het Duitsche volk het recht, van
de andere zijde te verlangen, dat ook daar
de aangegane verplichtingen zouden worden
nagekomen.
Het Duitsche volk was zoowel in zijn regee
ringen als in zijn partijen in dien tijd vervuld
van een geest, die volkomen in overeen
stemming was met de pacifistisch-democrati-
sche idealen van den Volkenbond en zijn
stichters.
De nakoming van de andere zij
de bleef echter uit, d. w. z. de hoogc
contractanten der overwinnende sta
ten hebben zich eenzijdig vrijgemaakt
van de verplichtingen van het Verdrag
van Versailles!
Het was niet genoeg, dat iedere ontwapening
in een omvang, die vergelijkbaar zou zijn met
de vernietiging der Duitsche wapenen, uit
bleef, neen integendeel wat in den oorlog aan
nieuwe vernietigings-machines was uitgevon
den, beleefde thans in den vrede in metho-
disch-wetenschappelijken arbeid zijn vol
tooiing. Op het gebied van het scheppen van
machtige pantserwagens zoowel als op het ter
rein van nieuwe ja^ht- en bombardements
vliegtuigen, vonden ononderbroken verschrikke
lijke verbeteringen plaats. Nieuwe stukken reu-
zengeschut werden geconstrueerd; nieuwe ex
plosie-, brand- en gasbommen werden samen
gesteld. De wereld heeft sedert dien weder weer
klonken van oorlogsgeschreeuw, alsof er nooit
een "wereldoorlog was geweest en nooit een Ver
drag van Versailles was gesloten.
Temidden van deze zwaar bewapende en
steeds meer gemoderniseerde oorlogsstaten was
Duitschland een machtelooze leege ruimte, die
was overgeleverd aan ieder dreigement en iede
re bedreiging. Het Duitsche volk herinnert zich
het ongeluk en het lijden van vijftien jaren eco
nomische verarming en politieke en moreele
deemoediging.
Vervolgens herinnert de proclamatie aan de
verschillende conferenties, welke gehouden zijn.
Gereleveerd wordt MacDonald's plan voor een
ontwapeningsconventie, dat Duitschland als ba
sis wilde aanvaarden, doch dat strandde op de
weigering van andere staten. Verder wordt her
innerd aan Duitschlands heengaan uit Genève.
Toen tenslotte de Duitsche voorstellen van
eind 1933, om de Rijksweer te veranderen in
een leger met korteren diensttijd, zijnde meer
uitsluitend geschikt voor vreedzame verdedi
ging, evenals de Italiaansche en Engelsche ont
werpen werden afgewezen, was er aanleiding
voor de conclusie, dat er geen geneigdheid meer
bestond tot een doelmatige nakoming der ont
wapeningsbepalingen van het Verdrag van
Versailles bij de andere partij.
Na verklaard te hebben, dat Duitschland al
het mogelijke gedaan heeft om den vrede te
bevorderen, waarbij gewezen wordt op de door
Duitschland aan zijn nabuurstaten aangeboden
non-agressiepacten en op het verdrag van Po
len, wordt vastgesteld, dat sedert maanden een
voortdurend toenemende bewapening in de
overige wereld plaats vindt. Duitschland ziet
in de vorming van een Sovjet-Russisch leger
van 101 devisies, d. w. z. 960.000 man vredes-
sterkte, een element, dat men bij het sluiten
van het Verdrag van Versailles niet heeft kun
nen vooruit zien. Het ziet in het forceeren van
soortgelijke maatregelen in de andere staten
nieuwe bewijzen voor de afwijzing der ontwa-
penings-idee.
De Duitsche regeering wil niet den een of
anderen staat een verwijt maken. Maar zij moet
thans vaststellen, dat door de invoering van
den twee-jarigen diensttijd in Frankrijk de idee
van de vorming van kort dienende legers ls
opgegeven ten gunste yan die van legers met
langen diensttijd.
De Duitsche regeering acht het onder deze
omstandigheden een onmogelijkheid, de maat
regelen, die noodig zijn voor de veiligheid van
het Rijk, nog langer uit te stellen of te ver
bergen voor het oog van de wereld.
Zij gaat daarbij uit van dezelfde overwegin
gen, die minister Baldwin in zijn laatste rede
zoo duidelijk kenmerkte: „Een land, dat niet
bereid is, de noodige voorzorgsmaatregelen voor
zijn eigen verdediging te nemen, zal nooit macht
in deze wereld hebben, noch moreele, noch
materieele macht."
Indien zij daarom thans voldoet aan den in
de rede van Baldwin uitgesproken wensch naar
opheldering der Duitsche bedoelingen, dan ge
schiedt dat:
1. Om het Duitsche volk de overtuiging en
den anderen staten de wetenschap te verstrek
ken, dat de handhaving van de eer en de veilig
heid van het Duitsche Rijk van nu af aan weer
wordt toevertrouwd aan de eigen kracht der
Duitsche natie.
2. Om door het vaststellen van den omvang
der Duitsche maatregelen de beweringen te ont
zenuwen, die het Duitsche volk het streven
naar een overheerschende militaire positie in
Europa willen insinueeren.
Wat de Duitsche regeering als beschermster
van de eer en de belangen van het Duitsche
volk wenscht, is het veilig stellen van den om
vang der machtsmiddelen, die niet slechts noo
dig zijn voor de handhaving der integriteit van
het Duitsche Rijk, maar ook voor het inter
nationale respecteeren en waardeeren van
Duitschland als medegarant van den algemee
nen vrede.
Want in dit uur verzekert de Duitsche re
geering voor het Duitsche volk en voor de ge-
heele wereld opnieuw, dat zij vastbesloten is
nooit verder te gaan dan noodig is voor de
handhaving der Duitsche eer en der vrijheid
van het Rijk en speciaal in de Duitsche be
wapening geen instrument van oorlogszuchtlgen
aanval te willen vormen.
De Duitsche regeering vertrouwt en hoopt,
dat het het Duitsche volk, dat thans zijn eer
terug krijgt, in onafhankelijke rechtsgelijkheid
vergund moge zijn, bij te dragen tot de beves
tiging van den wereldvrede in vrije en open
hartige samenwerking met de andere volken
en hun regeeringen.
Rijkskanselier Hitier heeft vanmiddag in te
genwoordigheid van den minister van buitea-
landsche zaken de ambassadeurs van Frankrijk,
Engeland, Italië en Polen ontvangen, om hun
het besluit der Rijksregeering tot invoering van
den algemeenen dienstplicht mede te deelen.
De oproep der Rijksregeering is te Berlijn
door extra-edities bekend gemaakt. Toen de
eerste bladen op straat verschenen, vormden
zich om de verkoopers dichte groepen, die den
verkoopers de kranten letterlijk uit de handen
rukten.
j| Verwachting: Zwakke tot matigen Zui-
H delijke tot Zuid-Westelijken wind, zwaar
H bewolkt tot betrokken, kans op regen, |j
vooral in het Westen, aanvankelijk zach- j§
ter, later kouder. |l
Verdere vooruitzichten; Tijdelijk opkla-
rend en vrij zacht. ee
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Sommige Iersche en Engelsche bladen heb
ben gemeld, dat het Vaticaan binnenkort tus-
schenbeiden zou komen in de aangelegenheden,
aie Engeland en Ierland nog scheiden. De Hei
lige Stoel zou op de Valera druk uitoefenen om
een regeling van deze aangelegenheden te aan
vaarden. Een bijzondere missie zou tot dat doel
naar Ierland worden gezonden.
De „Osservatore Romano" verklaarde echter
Zaterdag officieel, dat deze berichten geheel
van allen grond ontbloot zijn.
Evenals het vorig jaar, toen Paschen de
sluiting van het Heilig Jaar was, zal de Paus
ook dit jaar op Paschen een solemneele Hoog
mis opdragen in den St. Pieter en daarna van
uit de loggia de menigte op het plein zegenen.
In de Goede Week zal de Heilige Vader deel
nemen aan de liturgische plechtigheden van
Witten Donderdag en Goeden Vrijdag in de
Sixtijnsche kapel.
BRUSSEL, 16 Maart (Reuter) Het Belgisch
pers-agentschap Belga deelt mede dat de be
richten, voorkomende in buitenlandsche bladen
over een ernstige ziekte van de Koningin-We
duwe Elisabeth als uit de lucht gegrepen be
schouwd dienen te worden.
MADRID, 16 Maart Tengevolge van de
sneeuwstormen der laatste dagen is de Noord
Spaansche stad Seode Urgel geheel geïsoleerd.
Op de toegangswegen zijn vier omnibussen in
de sneeuw blijven steken. Het verkeer is op de
wegen sedert vier dagen gestremd. Het verkeer
in de straten der stad geschiedt op sneeuw-
schoenen en slden.
iff
Blijkens de telegrammen uit Parijs,
Londen, Genève, Brussel en Praag,
heeft het bericht over de afkondiging
van den militairen dienstplicht in
Duitschland in genoemde steden groo-
ten indruk gemaakt.
In buitenlandsch-diplomatieke kringen te
Londen merkt men op, dat de proclamatie ge
publiceerd is aan den vooravond van het be
zoek van Simon aan Berlijn, die besprekingen
zou gaan voeren met als een van de voor
naamste onderwerpen: het zoeken naar een
accoord ter vervanging van de Versaiiles-bepa-
lingen inzake de ontwapening van Duitsch
land.
Te Genève geeft men er zich rekenschap van,
dat de Duitsche beslissing een storm van vij
andigheid en kritiek zal doen opgaan, welke
Europa verder dan ooit van het vooruitzicht
eener algemeene overeenstemming zal verwij
deren.
Alleen in Italië toont men zich niet zoo bui
tengewoon verrast en had men de Duitsche be
slissing zien aankomen.
Gezicht op den crocustuin van de flora-tentoonstelling-te Heemstede
PARIJS, 16 Maart. (Reuter). Het Mi
nisterie van Luchtvaart maakt bekend dat
een vliegtuig, aan boord waarvan de Gou
verneur van Equatoriaal Fransch Afrika,
Renard, Vrijdag vertrokken was uit Braz
zaville, vermist wordt. De heer Renard
werd vergezeld door zijn echtgenoote, en
zou een inspectietocht ondernemen in de
streek van het Tsjaadmeer. Behalve de
heer en mevrouw Renard bevonden zich aan
boord drie officieren, een marconist en een
werktuigkundige.
Het laatste wat men van het vliegtuig ver
nam, was een radiobericht, opgevangen door
het station Coquilthaville in Belgisch Congo.
Volgens dit bericht had de reis een normaal
verloop ondanks dat men nogal met mist had
te kampen, terwijl reeds twee-derde van den
afstand BrazzavilleCoquilthaville wats afge
legd. Men houdt rekening met de mogelijkheid
dat het toestel hier of daar in een afgelegen
gebied een noodlanding heeft moeten maken.
Naar „United Press" aan de Tel. seint,' is
mevrouw Renard een Nederlandsche van af
komst. Haar meisjesnaam luidt Marie Kalker.
OSLO, 16 Maart Minister-president Mo-
winckel heeft heden in den kabinetsraad be
kend gemaakt, dat hij den Koning het ontslag
der regeering heeft aangeboden. De Koning
heeft het ontslag aanvaard en den voorzitter
van het Storting, den leider der Arbeiderspartij
Nygaardsvold, belast met de vorming van een
nieuw kabinet.
Nygaardsvold heeft de opdracht aangenomen.
ATHENE, 16 Maart (Reuter) Een schip
met 70 ton benzine aan boord wilde niettegen
staande de signalen den verboden doorgang
voor het arsenaal van Salamis passeeren; het
schip stiet op een mijn en vloog in de lucht.
OOSTERPARK 19 - AMSTERDAM - TEL. 53931
DE DUITSCHE REGEERING HEEFT DEN
MILITAIREN DIENSTPLICHT AFGEKON
DIGD.
De Duitsche beslissing' maakt grooten indruk
in Europa's hoofdsteden. „Thans verder dan
ooit van een Europeesch accoord."
Het schijnt, dat 9 April a-s. bij gelegenheid
van Ludendorff's 70s"en verjaardag, Hitier zich
officieel met den ouden veldheer verzoenen zal.
Een vliegtuig met aan boord den gouverneur
van Equatoriaal Fransch Afrika wordt vermist.
Belgische ministers gisteren naar Parijs ver
trokken; vermoedelijke eischen; drie milliard
franken en 10 pet. verhooging der contingenten;
vermoedelijk resultaat: nul op het request en
devaluatie.
China protesteert bü de ondertcckenaars van
het Negen Mogendheden Verdrag tegen den ver
koop van den Ooster Spoorweg.
De geruchten omtrent de ziekte van Koningin
Elisabeth officieel tegengesproken.
Nygaardsvold belast met de vorming eener
nieuwe Noorsche regeering.
Bijna zestig duizend deelnemers aan den twee
den nacht van den Stillen Omgang te Amster
dam.
Advocaat te Arnhem voor den tijd van acht
maanden geschorst als advocaat en procureur.
Geen verdere uitwijzing van Poolsche of
andere Oos"-Europeesche vreemdelingen.
Geen ontbinding van het Nationaal Comité voor
Arbeid aan Werklooze Intellectueelen-
Prijzen van gezouten rugspek met z>even cent per
Kilogram verlaagd.
Bü de fraude met handelszegels in Indië is het
Gouvemêment voor f 75-000 benadeeld.
Luchttarief AmsterdamBatavia van f 1500
*ot f 1350 verlaagd.
Hypotheckcommissie geïnstalleerd.
Memorie van Antwoord in zake het wetsvoor
stel tot wijziging der Beroeps wet.
Sheffield Wednesday in den eindstrijd om do
Engelsche Cup.
In de Engelsche League behaalde Chelsea een
groote overwinning; ook Arsenal en Sunder
land wonnen.
NANKING, 16 Maart. (Reuter.) De CM-
neesche regeering' heeft aan de regeeringen van
Nederland, Engeland, Amerika, Frankrijk,
Japan, Italië, Portugal en België een memoran
dum geadresseerd, waarin zü" protest aantee-
kent tegen den verkoop van den Chineeschen
Ooster Spoorweg en verklaart deze „illegale
transactie" niet te erkennen.
Stand op Zondag 1 uur v.m.: 752
Vorige stand: 752.4
1
