Berlijn weinig toeschietelijk
gebleken
Het Engelsche bezoek in den
spiegel der pers
Het nieuws van heden
Kieswetwijziging
aanvaard
Duitschland koopt
VERONTWAARDIGING
OVER KOWNO
FRANKRIJKS DEFENSIE
HITLER ONWRIKBAARDER
DAN VERWACHT WAS
DUITSCHE STEUN VOOR
ABESSINIË?
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
WOENSDAG 27 MAART 1935
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
«oor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM - TELEFOON 13866
Avondblad
ACHT EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 19257
Engeland stond voor
een moeilijke taak
De aardgaseruptie bij
Weenen
De werkverschaffings-
wet in de V.S.
Huis van Afgevaardigden ver
werpt alle amendementen
van den Senaat
Flandin verzet zich tegen een en
quête naar den aanmaak
van wapens
De Kamer volgt hem
Iersche republikeinen
gearresteerd
De Valera treedt op tegen het
„republikeinsche leger"
Japan los van Genève
De pers tevreden
Simon zou nochtans van bespre
kingen als deze goede ver
wachtingen hebben
Collectivisme in het
Sovjetrijk
Weer uit Duitschland
vertrokken
Minister de Graeff
begroet Sir Simon
zoolang Frankrijk niet breekt met Moskou.
8 Millioen Chineezen
in het buitenland
Aanbieding tot het zenden van
instructeurs en van eskaders
vliegtuigen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Het Weer
miniminml
Motie aangenomenwaarin ver
zocht wordt nog dit jaar met
de N. O.-inpoldering te
beginnen
Kurkfabriek afgebrand
WERVELSTORM IN NOORD-
CAROLINA
EEN MIJNRAMP IN JAPAN
Nationale gemeenschap
in Bulgarije?
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen; Per lossen regel 30 ct., ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
De zuiver informatorische besprekingen
der Engelsche ministers met den „Füh-
rer" te Berlijn, zijn geëindigd. Het inpal
mend hartelijkheidsvertoon, dat Sir John
Simon en lord Eden van Duitsche zijde is ten
deel gevallen, is, wanneer men den door den
„Führer" geprivilegieerden journalist Ward Price
van de „Daily Mail" vertrouwen mag schenken,
niet de uitdrukking geweest van een grootere
toeschietelijkheid van Duitschland. De hoop,
dat Hitier door het eigenmachtig teruggeven
van de practische gelijkgerechtigdheid aan zijn
volk een meer tegemoetkomende houding van
Duitschland tegenover de pactologische pro
blemen wilde voorbereiden en mogelijk maken,
is zeker niet versterkt geworden. Indien Enge
land het alleen te vertellen zou hebben gehad,
ware dit misschien wel gebeurd. Engeland was
na zijn slap protest tegen de schending van het
Verdrag van Versailles door de eenzijdige Duit
sche opzegging der militaire clausules, bereid
deze niet meer ongedaan te maken realiteit te
aanvaarden, in de hoop Duitschland te kunnen
terugbrengen naar den Volkenbond en actief
te laten deelnemen aan het te Parijs, Rome en
Londen ontworpen en uitgewerkte pacten-sy
steem ter waarborging van de veiligheid en den
vrede in Europa. Maar Engeland had het niet
alleen te vertellen. Engeland staat onder druk
van Frankrijk en Frankrijk onder druk van
Sovjet-Rusland. Dat maakte het werk der En
gelsche ministers te Berlijn erg moeilijk. Want
Frankrijk is geenszins van plan zich zonïter
meer neer te leggen bij de door Duitschland
gedane zaken. Het wenscht, zeer tegen den zin
van Engeland in, een Volkenbondsoordeel over
het Duitsche optreden, en houdt als dreigenden
knuppel een militair en politiek bondgenoot
schap met Sovjet-Rusland achter de deur. Of
schoon materieel afwezig, heeft Frankrijk als
onzichtbare derde grooten invloed uitgeoefend
op het verloop der EngelschDuitsche bespre
kingen. Duitschland alias Hitier, heeft zich in
afwachting van de conferentie van Stresa en
de buitengewone Volkenbondsvergadering, wel
ke eenige dagen later zal bijeenkomen en waar
de wederinvoering van den dienstplicht in
Duitschland ter sprake zal worden gebracht,
tot niets willen binden. Voorloopig blijft het
even afkeerig als voorheen van Oost-pact en
Donaupact, terwijl het een terugkeer tot den
Volkenbond eerst later in ernstigeoverweging
wil nemen, mits natuurlijk het odQPbl van den
Volkenbond over Duitschlands gedrag niet al te
scherp uitvalt. Bovendien zou de Rijksregeering
eventueel zijn geprojecteerde weermacht slechts
zóó weinig willen verminderen, dat de Britsche
ministers diep teleurgesteld zijn op dit punt.
Het eenige resultaat van de besprekingen
te Berlijn zou dan ook slechts zijn, dat de En-
gelschen en de Duitschers een helder inzicht
hebben gekregen in elkanders standpunten,
zonder dat deze standpunten noemenswaardig
tot elkander zijn gekomen.
De afkeer van Duitschland voor een Oost
pact, waaraan Sovjet-Rusland en de
Baltische landen zouden deelnemen, is
tijdens de besprekingen nog toegenomen door
de strenge vonnissen, welke in de Litausche
hoofdstad Kowno tegen de van veemmoorden
beschuldigde Duitsche nationaal-socialisten uit
het Memelgebied zijn uitgesproken. Vier werden
er ter dood veroordeeld door den krijgsraad,
terwijl den anderen lange vrijheidsstraffen
werden opgelegd. Door deze vonnissen is de
haat der Duitschers tegen Litauen, dat, volgens
hen, met willekeur en dwang het Memelgebied
tracht te litauïseeren, weer hevig opgelaaid, en
de Duitsche pers, welke de papieren scheeps
roeper van de regeering is, scheurt bijna van
verontwaardiging. Zij verklaart o.a. dat het on
mogelijk is met een staat als Litauen aan een
Oostpact deel te nemen, omdat Litauen bij voort
during de internationale Memelovereenkomst
schendt. Maar wat doet Duitschland zelf met
de militaire clausules van het Verdrag van Ver
sailles? Zij zegt, dat een storm van verontwaar
diging door heel de wereld moet gaan over dezen
triomf van haat en willekeur over het recht en
de uitvoering der vonnissen een schande voor
de beschaving, niet alleen van Litauen maar van
Europa zou beteekenen, waarover onze gansche
eeuw zich zou moeten schamen. Wij willen niet
in een beoordeeling treden van het al of niet
rechtvaardig of billijk zijn der vonnissen te
Kowno (het heet, dat de ter dood veroordeelden
zullen worden gegratieerd), maar vermoeden,
dat deze heftige Duitsche reactie op een althans
in vorm van proces voltrokken rechtspraak eeni
ge bevreemding zal wekken bij velen, die zich
den gang van zaken en de rechtspraak zonder
vorm van proces op den 30en Juni '34 in
Duitschland herinneren. Tenslotte betoogt een
Berlijnsch blad, dat de onderteekenaars van het
Memelstatuut door hun zwijgen de regeering
van Litauen hebben aangemoedigd en thans den
plicht hebben in te grijpen, opdat de wereld
niet wenne aan het denkbeeld, dat garantiever
plichtingen door mede-onderteekenaars worden
verloochend. Dit is krasse taal, welke in felheid
niets toegeeft aan die, welke in Frankrijk uit
gesproken en neergeschreven werd, toen Duitsch
land op eigen houtje de onderteekening van de
militaire Versailles-verplichtingen verloochende.
Met dat al is echter de zoo noodzakelijke in
ternationale toenadering in Europa geenszins
gebaat.
WEENEN, 27 Maart. De aardgasuitbarsting
in Enzersdorf is thans opgehouden. De gasbron
is uitgeput. Dinsdagmorgen is het boorgat tot
op een diepte van 20 meter met beton dichtge
metseld. De stalen buis en de stangen moeten
als verloren worden beschouwd. Of een nieuwe
boring in de nabijheid geschieden zal is nog niet
beslist. De schade wordt geschat op 200.000 Sch.
WASHINGTON, 26 Maart. (Reuter). Hek Huis
van Afgevaardigden heeft heden alle 31 agtea-
dementen van den senaat op het werkverschaf
fingswetsontwerp verworpen en met 186 tegen
78 stemmen besloten het voorstel naar een com
missie van beide Huizen te verwijzen, tenein
de tot overeenstemming te komen. Men neemt
aan, dat de conferentie het amendement van
senator Thomas zal verwerpen, waardoor de
uitgifte van zilvercertificaten naar schatting
met 375 millioen verhoogd zou worden.
PARIJS. 27 Maart. (Reuter) In de Fransche
Kamer stelde de socialist Planche gisteren de
benoeming voor van een commissie van onder
zoek naar den aanmaak van wapens.
De premier Flandin verzette zich tegen het
voorstel, wijzende op de contróle, welke het
parlement op de oorlogsfabricage kan uitoefenen.
Ik kan echter niet toelaten, verklaarde spr.
verder, dat op dit oogenblik de organisatie der
verdediging van Frankrijk en de uitvoer van
materiaal naar de met ons bevriende en ver
bonden landen in het openbaar wordt behandeld
ter wille van een politieke manoeuvre. Deze
verklaring geldt ook voor andere debatten. Wil
men op het oogenblik een kabinetscrisis ver
oorzaken, dan moet men dat maar zeggen, aldus
Flandin onder applaus.
Nadat de premier vervolgens de portefeuille
kwestie had gesteld, sprak de Kamer met 374
tegen 210 stemmen haar vertrouwen in
Flandin uit.
Verder wordt gemeld, dat onder de grondstof
fen, waarvan de uitvoer in den gisteren gehou
den ministerraad op voorstel van den minister
van Handel met het oog op de landsverdediging
verboden is, zich o.a. bevinden magnesium, ka-
toenafval en hout voor geweerkolven.
PARIJS, 27 Maart. (Reuter) In verband met
de daling van den koers van de Belga maakt het
blad „Oeuvre" melding van het gerucht, dat
minister-president Flandin van plan zou zijn, in
Juni in het parlement bijzondere volmachten
voor de verdediging van de Fransche valuta te
vragen.
Opoe Tjaden, Groningens oudste inwoonster en tevens de oudste inwoonster van
ons land, wordt deze week 106 jaar. Ondanks haar zeldzaam hoogen leeftijd is
zij nog vrij goed ter been
LONDEN, 27 Maart (Reuter) Naar uit
Dublin wordt gemeld, zijn 40 a 50 vooraan
staande Iersche republikeinen gisteren door
gewapende rechercheurs gearresteerd. De reden
van dezen maatregel van de regeering-De Va
lera schijnt te zijn, dat de onder den naam
„Iersch Republikeinsch Leger" bekende veree
niging het voornemen heeft gehad, om staken
de tramconducteurs te Dublin gewapenderhand
te hulp te komen.
TOKIO, 27 Maart. (V. D.) De Japansche pers
spreekt haar groote tevredenheid uit over het
Juist twee jaar geleden genomën besluit tot
uittreding van Japan uit den Volkenbond. Ver
schillende bladen constateeren, dat de afgeloo-
pen twee jaar van groote beteekenis voor Japan
zijn geweest. Zoowel de industrie als de buiten-
landsche handel hebben voortgang gemaakt,
terwijl Mandsjoekwo, dat de oorzaak van het
conflict was, zich voortdurend heeft ontwik
keld en door de overdracht van den Noord-
Mandsjoerijschen spoorweg thans practisch ook
door de Sovjet-Unie is erkend.
MOSKOU, 27 Maart. (Reuter) In Februari
en Maart hebben 21.000 particuliere boerenbe
drijven in verband met den zwaren belasting
druk en andere maatregelen besloten, zich aan
te sluiten bij de collectieve boerderijen.
Dit is een gevolg van den druk der staats-
propaganda, die door haar maatregelen het ln-
dividueele boerenbedrijf in een zoodanig slechte
positie heeft gebracht, dat het met de door den
staat bevoordeelde collectieve boerderijen niet
meer kan concurreeren.
BERLIJN, 27 Maart Sir John Simon is
hedenochtend weer uit Berlijn vertrokken. Op
het vliegveld Tempelhof was weer een afdee-
ling van de lijfwacht van Hitier aangetreden,
om militaire eer te bewijzen. Simon werd o.a.
uitgeleide gedaan door baron Von Neurath en
dr. Meissner, welke laatste hem Hitler's beste
wenschen voor een goede reis overbracht.
De terugreis wordt gemaakt met de „Delia",
hetzelfde vliegtuig waarmee de heenreis naar
Berlijn werd ondernomen.
Zooals gemeld, vertrok Eden Dinsdagnacht
reeds naar Moskou.
Volgens Reuter zouden Simon en Eden uit
Berlijn vertrokken zijn in de overtuiging, dat
hun doel bereikt is: n.l. opheldering van de
Engelsch-Duitsche meeningsverschillen. Eden's
bezoeken aan Moskou, Warschau en Praag dra
gen hetzelfde informatieve karakter.
LONDEN, 27 Maart (Reuter) De „Times"
meldt uit Berlijn, dat bij de besprekingen met
Simon gebleken is, dat Duitschland bereid is
deel te nemen aan het luchtpact en eveneens
aan een bewapeningsconventie, die gebaseerd
Ov het stationsemplacement te Berkel ontspoorde Dinsdag 't laatste rijtuig van
een electrischen trein. Persoonlijke ongelukken kwamen met voor, terwijl (ie ma-
terieele schade zich beperkte tot den wagon en eea wissel
is op volledige gelijkheid, met andere woorden,
Duitschland zal afzien van alle bewapeningen,
waarvan de anderen afzien, doch zal iedere be
wapening eischen, die de anderen handhaven.
De Duitsche bezwaren tegen Oostpact en
Donaupact blijven zeer groot.
Bjj zijn terugkeer te Londen zal Simon de
Britsche regeering waarschijnlijk mededeelen,
dat directe gedachtenwisselingen, als thans
hebben plaats gehad, de meestbelovende weg
naar succes zijn.
Op de conferentie van Stresa, die waarschijn
lijk door een grootere conferentie gevolgd zal
worden, zal men trachten de verschillende
standpunten nader tot elkaar te brengen, al
dus de „Times".
De „Daily Telegraph" schrijft, dat de Engel-
schen te Berlijn een onwrikbaarder houding
hebben ontmoet dan men verwacht had. Het
Duitsche program, dat geen enkel compromis,
hetwelk tot een algemeen accoord zou kunnen
voeren, toelaat, blijft intusschen steeds stijgen.
PARIJS, 27 Maart (Havas) De Fransche
bladen achten de balans der Engelsch-Duitsche
besprekingen negatief; de Engelsche ministers
hebben kunnen vaststellen, dat 't den Duitschen
bewindvoerders ontbreekt aan den wil, om tot
een vergelijk te komen.
D'Ormesson verklaart in de „Figaro", dat
men als inhoudsopgave voor de Duitsch-Engel-
sche besprekingen te Berlijn het motto
Duitschland tegen Rusland" zou kunnen kie
zen. Hij keert zich tegen de veronderstelling,
dat hij op de een of andere wijze met het
Sovjet-Russische systeem zou sympathiseeren,
doch voegt eraan toe-, dat hij niet van meening
is, dat het Sovjetleger voor iemand een dreiging
beteekent, ook niet voor Duitschland.
Overigens betwijfelt hij, of in geval van een
oorlog tusschen Duitschland en Sovjet-Rusland
het overige deel van Europa buiten een derge-
lijken oorlog zou kunnen blijven. De vrede in
Europa is iets ondeelbaars. De tegenwoordige
crisis is een crisis tusschen Duitschland en
Europa. Het gaat er niet om, voor Rusland te
gen Duitschland te zijn, of voor Duitschland
tegen Rusland. Het gaat erom, dat ieder zich
bij zijn eigen zaken houdt, en in vrede leeft.
De minister van Buitenlandsche Zaken, Jhr.
Mr. A. de Graeff, heeft zich hedenochtend naar
Schiphol begeven, teneinde aldaar den Brit-
schen minister van Buitenlandsche Zaken Sir
John Simon op zijn terugweg naar Londen te
begroeten.
BERLIJN, 27 Maart. Dinsdagavond heeft Sir
John Simon te Berlijn op de Engelsche legatie
de Berlijnsche vertegenwoordigers van Frank
rijk, Italië en België ontvangen, waaromtrent
verder niets bekend is.
Uit Warschau wordt gemeld dat Eden. ver
gezeld van vier functionarissen van het Foreign
Office en den ambassadeur der Sovjet-Unie te
Londen, Maisky, alsmede van een groep Engel
sche journalisten, hedenochtend om half tien
op doorreis naar Moskou te Warschau arriveerde
Volgens Reuter heeft Maisky Eden onderweg
op de hoogte gebracht van de opwinding in
Sovjet-Rusland over den toon van de bespre
kingen te Berlijn, in den loop waarvan Hitier
zelfs zou hebben uit laten komen, dat een
FranschDuitsche toenadering onmogelijk is,
SJANGHAI, 27 Maart. (V. D.) Volgens een
statistiek der overzeesche commissie leven op
het oogenblik ongeveer 8 millioen Chineezen in
het buitenland. Het grootste aantal Chinee-
sche emigranten, namelijk 2yt millioen, is ge
vestigd in Smm, 1,7 millioen op de Maleische
eilanden, 1,2 millioen in Nederlandsch-Indië,
380.000 in Indo-China en 250.000 in de Sovjet-
Unie.
De nieuwe Belgische premier
Paul van Zeeland
PARUS, 27 Maart. (Reuter.) De correspon
dent te Londen van de „Echo de Paris" schrijft
dat in Britsche regeeringskringen veel ophef
wordt gemaakt van een te Londen ontvangen
rapport, afkomstig van den Britschen gezant te
Addis Abeba. Deze deelt mede dat dr. Kirch-
stein, de nieuwe Duitsche gezant, bij het over
handigen van zijn geloofsbrieven aan den kei
zer van Abessynië op 18 Maart zou hebben ver
klaard, dat „Duitschland in geval van een Ita-
liaansch—Ethiopisch conflict aan de zijde van
Abessinië zou staan". Hij bood namens het
Duitsche Rijk de onmiddellijke hulp aan in
den vorm van een missie van militaire instruc
teurs en experts en eskaders vliegtuigen.
Simon weer uit Berlijn vertrokken. De pers
stemmen uit Londen en Parijs.
Onze Londensche correspondent over het leven
van den a.s. opvolger van Kardinaal Bourne,
Mgr. Hinsley.
Sir John Simon door minister De Graeff op
Schiphol begroet.
Wijziging der Kieswet door de Tweede Kamer
aangenomen met 69 tegen 10 stemmen.
De Tweede Kamer heeft z.h.st. een motie aan
vaard, waarin verzocht wordt nog dit jaar met
de N. O.-inpoldering te beginnen.
De Kon. Ned. Automobielclub heeft aan de
Tweede Kamer een ontwerp van een nieuwe
algemeene wegverkeerswet aangeboden.
VERWACHTING: Matige tot zwakken
Westelijke tot Noord-Westelijken wind,
zwaar bewolkt met opklaring, kans op
eenige regenbuitjes, iets kouder.
Hoogste stand: 771.6 te Le Havre.
Laagste stand: 748.2 te Vardö.
jji Zon op 5.50, onder 6.23. Licht op 6.53.
Maan op v.m. 2.07, onder v.in. 9.02
Laatste Kwartier 27 Maart 9.11 n.m.
Met 6910 stemmen aanvaardde de Twee
de Kamer hedenmiddag het ontwerp tot
wijziging en aanvulling van de Kieswet, de
Provinciale wet en de Gemeentewet.
Z.h.s. vereenigde zij zich met de motie-
v. d. Waerden-Bongaerts, waarbij de regee
ring wordt verzocht met de voorbereiding
van de inpoldering van den N.-O. IJsel-
meerpolder dusdanigen spoed te betrachten,
ji&l nog in dit jaar met de uitvoering der
werken kan worden begonnen.
ROUBAIX, 27 Maart. (Havas.) Het „Journal
de Roubaix" wijst op het gewicht van de Duit
sche aankoopen te Roubaix en Tourcoing van
wol, katoen en geweven goederen. Naar raming
heeft Duitschland de laatste dagen een hoe
veelheid van 5 millioen kilo wol gekocht tegen
de zeer hooge prijzen, welke momenteel gelden.
De aankoopen van ruwe katoen en gesponnen
stoffen zijn eveneens aanzienlijk.
Opgemerkt wordt dat hetzelfde verschijnsel
is waar te nemen te Liverpool, waar Duitsch
land alle beschikbare voorraden katoen opkoopt
tegen zeer hooge prijzen.
BARCELONA, 27 Maart. (Reuter). Gisteren
heeft een enorme brand gewoed in de American
Armstrong Cork Factory te San Feliu de
Guixols, waarbij 6000 ton kurk een prooi der
vlammen werd. De fabriek werd volkomen ver
woest en de schade wordt op 245.000 gulden ge
schat.
NEW YORK, 26 Maart. (Reuter). Een wer
velstorm, die gevolgd werd door een wolkbreuk
heeft de stad Charlotte (in Noord-Caroiina) en
omgeving geteisterd. Er werd ontzaglijk groo
te schade aangericht aan gebouwen en op de
velden. Drie personen werden gedood, talrijke
anderen gewond.
TOKIO, 27 Maart. (Reuter) In een mijn nabij
Nagasaki heeft een ernstige ontploffing plaats
gehad.
Tot dusver heeft men reeds elf zwaar- en 22
lichtgewonden geborgen. Veertien mijnwerkers
zijn nog opgesloten en er bestaat weinig hoop,
hen nog te kunnen redden.
SOFIA, 27 Maart. In politieke kringen houdt
men het gerucht staande dat de regeering voor
nemens zou zijn een politieke organisatie te
stichten, welke in de plaats van de ontbonden
partijen zou komen.
De organisatie zal waarschijnlijk „nationale
gemeenschap" worden genoemd.
Stond op Woensdag 1 uur n.m.: 768.7
Vorige stand: 767.6
