Zuiderzeefonds is afgehandeld
BEGROOTING Z.H.S.
GOEDGEKEURD
NED. SCHEEPSBOUW MIJ.
„DU1VENDRECHT" LOOPT
OP PIER
MUSSERT'S W A. GAAT
WANDELEN
Toen de scheidsmuur viel
DONDERDAG 28 MAART 1935
TWEEDE KAMER
Ver schillende bezwaren bestaan er
tegen een contante uitkeering
in eens
Kamer heeft een week
vacantie
Tegen uitkeering ineens
Ongewenschte uitvoerigheid
De heer P. Goedkoop Dzn. weer
naar Moskou vertrokken
DUITSCHER AANGEHOUDEN
Foto's van fortificaties gemaakt
Gesloten vischtijd voor de rivieren
De verduisteringen in
Den Haag
Gepleegd aan de afd. Zuivel-
centrale
Ten nadeele van het
Crisis-comité
UIT DE SCHOENINDUSTRIE
Verdachte blijft ontkennen
NEDERLAND—FRANKRIJK
Contingenteeringen verlengd
Ongeval van Nederlandsch tank
schip, dat betrekkelijk
goed afliep
De R.T.M.-financiën
De centrale recherche toont er
belangstelling voor
TRAMBOTSING TE ROTTER
DAM
DIESEL/TREINEN
Geen ingrijpende wijzigingen
te wachten
Aardschok te Toelongagoeng
Door gas bedwelmd
Tijdig ingrijpen redde twee levens
WEG OPENGESCHEURD
Verkeer naar Bandoeng gestremd
Openbare rust en orde in Indië
De heer Fruin naar Holland
Geruchtmakende publicatie in
,JHet Volk"
UIT DE STAATSCOURANT
Landmacht
Eervol ontslag
Benoemingen
V ice-consulaat
Geen overeenstemming te Kaats
heuvel
DE MOORD TE DEN HAAG
Verschillende passagiers werden
gewond
In drijfzand geraakt
Onaangenaam avontuur van
twaalfjarigen jongen
door ISABEL C. CLARKE
meisje van haar leeftijd, die een paar kennisjes
i schutte en er op dezen guren winterdag zoo
En toch zwierf daar ver en vrij een mensche-
Den Haag, 27 Maart 1935
Gelijk wij reeds in een deel van onze vo
rige oplaag bericht hebben, heeft de Twee
de Kamer met 69 tegen 10 stemmen de
Kieswetswijziging goedgekeurd. De tegen
stemmers kwamen uiteraard uit de kleine
partijtjes. Het waren drie communisten,
drie Kerstenieten, Mr. Westerman van Na
tionaal Herstel, de Hervormd-Ge reformeer
de eenling ds. Lingbeek, de revolutionnair
socialist Sneevliet en de Katholieke demo
craat Mc. Arts.
Voor de beslissing over de motie van der
Waerden-Bongaerts is zelfs geen hoofde
lijke stenyning noodig geweest. Alleen één
hamer klop van den president weerklonk,
toen de Kamer unaniem uitsprak, dat nog
in dit jaar aan den Noord-Oostelijken
Uselmeerpolder moet worden begonnen.
Bij de voortzetting van de behandeling der
begrooting van het Zuiderzeefonds hebben de
anti-revolutionnair Van der Zaal, de sociaal
democraat Drop, de Christelijk-Historische af
gevaardigde Snoeck Henkemans, de vrijzinnig
democraat Ebels, de communist Wijnkoop en
de revolutionnair-socialist Sneevliet opnieuw
allerlei klachten geuit over de uitvoering der
Zuiderzeesteunwet. Men verdiept zich bij deze
materie ieder jaar opnieuw zóó in détails, dat
wel eens de vraag mag worden overwogen, of
dit nu nog de taak moet zijn van de volks
vertegenwoordiging.
Minister VAN LIDTH DE JEUDE begon zijn
antwoord dan ook terecht met de opmerking,
dat hij onmogelijk op al deze casuïstiek vol
ledig kon antwoorden. Hij deed de algemeene
toezegging, dat hij de ter sprake gebrachte
punten zoo snel en goed mogelijk onder het
oog zal zien.
Al acht de Minister het onderwerp ten volle
de belangstelling der Regeering waard, men
moet toch ook niet gaan overdrijven, wat het
aantal der .klachten betreft. Percentsgewijze
hebben de grieven zoo'n grooten omvang niet,
want in 1933 kwamen op een totaal van
40.000 aanvragen om Zuiderzeesteun slechts
176 bezwaarschriften bij de speciale beroeps
commissie van de Generale Commissie binnen
en voor 1934 beliepen deze cijfers respectievelijk
17.000 en 176. Trouwens, aldus de Minister, ook
wanneer men nagaat, dat in de jaren 1927 tot
1929 de gemiddelde besommingen van de vis-
schersvloot 3.6 millioen bedroegen en men
bij de 1.6 millioen besomming, welke 1934 ge
haald werd, de bedragen telt, die aan Zuider
zeesteun zijn uitgekeerd, dan is het resultaat
zoo onbevredigend niet. Wat de behandeling
der aanvragen betreft, de Generale Commissie
hoort alle belanghebbenden, de Minister hoort
weder over alle gevallen de Generale Commis
sie en in de subcommissie, die de beroepsin
stantie is, hebben twee belanghebbenden zitting.
Tegen het denkbeeld, om een contante uit
keering ineens te doen, ontwikkelde de Minis
ter drieërlei bezwaar.
Op de eerste plaats is het niet zoo ge
makkelijk te berekenen, hoe hoog die uit
keering per geval zou moeten zijn. Op de
tweede plaats is het de vraag, of deze op
lossing voor de betrokkenen zelf zoo wen-
schelyk is. En op de derde plaats zou deze
idee het Rijk voor de noodzaak van geld
Ieenen plaatsen, wat óók al niet aanlokke
lijk is.
De Minister heeft de kampioenen der Zuider-
zeevisschers zóó consciëntieus en in den breede
beantwoord, dat wé voor den duur van de be
handeling der Waterstaatsbegrooting in den
aanstaanden winter het ergste vreezen. „Muziek
lokt van een ziel muziek weer los," zong de
dichter. Met een variant zou men dezen regel
kunnen toepassen op den Minister, die de Ka
mer door uitvoerigheid van beantwoording ver
went. Houdt hy zich niet aan de groote vraag
stukken, dan groeit by de Kamer de neiging
tot het aandragen van pietluttigheden. Zeker
in dezen tyd moet dat ongewenscht heeten.
Wie intusschen zelfs met dit antwoord niet
tevreden was? Natuuriyk de communist wyn-
koop. Hy had op de tribune de schare Volen-
dammers met hun pofbroeken en trouwe vis-
scherskoppen bespeurd en diende een motie in,
welke in de kiem gesmoord werd. Niet genoeg
leden ondersteunden haar. Want zelfs den Trotz-
kiaan Sneevliet, die tot nog toe vry geregeld
Jhr. Ir O. C. A. van Lidth de Jeude
het Stalinistisch kwartet besprong, is het ten
slotte met de moties te bar geworden.
De begrooting van het Zuiderzeefonds is zon
der hoofdeiyke stemming goedgekeurd.
De Kamer is tot 9 April uiteengegaan, zy
heeft, door in de afgeloopen weken zeer lang,
tè lang, te vergaderen, een extra-vacantietje in
het tweede parlementair trimester weten in te
lasschen.
Naar wy vernemen, behoorde tot de in hoofd
zaak uit journalisten bestaande reizigers, die
Maandag j.l. met de nieuwe F.t 36 van de K. L.
M. een vlucht naar Beriyn hebben gemaakt,
ook de heer P. Goedkoop Dzn., de zoon van den
heer D. Goedkoop Dzn., directeur der Neder-
landsche Scheepsbouw Maatschappy alhier.
De heer Goedkoop is echter niet, zooals de
Journalisten, nog denzelfden dag naar Amster
dam teruggekeerd, integendeel is hy doorge
reisd naar Moskou, teneinde besprekingen te
voeren over een eventueele nieuwe order voor
den bouw van een of meer schepen voor de
Sovjet-Unie.
Woensdagmorgen te 11 uur is de heer Goed
koop te Moskou aangekomen.
De rykspolitie heeft, volgens de „Tele
graaf", op den Afsluitdyk proces-verbaal op
gemaakt tegen een Duitscher, die zich met
een fototoestel op verdachte wyze naby de
fortificaties in den afsluitdyk had opgehou
den.
Nadat het fototoestel in beslag genomen
was, bleek by het ontwikkelen der platen, dat
de man inderdaad enkele opnamen der ver
dedigingswerken had vervaardigd.
Naar de Visscheryinspectie mededeelt, is by
beschikking van den Minister van Economische
Zaken bepaald, dat de gesloten tyd voor het
visschen op de rivieren en de Zuid-Hollandsche
„Wat is het verschil tusschen
een geweer en een mitrailleur,
vader?"
„Hetzelfde verschil als wan
neer ik praat of je moeder."
Zazzettino Illustrato, Venetië
stroomen dit jaar zal ingaan op 15 April in
plaats van op 1 April.
Ook de gesloten tyd voor barbeel, blank
voorn, brasem, karper, kolblei, meun, ruisch-
voorn, serpeling, sneep, snoekbaars, winde en
zeelt gaat eerst 15 April in.
In den gesloten tyd voor snoek en baars,
welke op 16 Maart is ingegaan, wordt geen
verandering gebracht, en ook het visschen met
den zetangel of fleur, den sleenhengel, den hen
gel geaasd met visch en de sleeplyn blyft van
16 Maart af verboden.
Voor de binnenwateren brengt deze beschik
king geen wijziging voor den gesloten tyd voor
de vischtuigen, welke volgens de betreffende
Visscheryreglementen reeds op 1 of 16 Maart
is ingegaan. Het visschen met den gewonen
hengel in de binnenwateren blijft dus tot en
met 31 Mei verboden.
Ter voorkoming van misverstand wordt ons
van bevoegde zijde medegedeeld, dat de ver
duisteringen te Den Haag door een boekhouder
niet hebben plaats gehad by het Landbouw
crisis Bureau aan de Wilhelmina van Pruisen
straat, zooals door enkele bladen werd gemeld,
noch by het Botercontrölestation, doch bij de
afdeeling Zuivelcentrale (crisieaangeslotenen,
Den Haag), gevestigd v. d. Spiegelstraat aldaar.
In verband met de verduisteringen bij het
Haagsch Cijsis Comité vernemen wij nog na
der:
Twee employé's, werkzaam by het Haagsch
Crisis-Comité, hebben verduisteringen gepleegd.
Beide verduisteringen beloopen gezamenlyk een
bedrag van 500.Bovendien heeft een waar
nemend wykhoofd zich, by de wekelijksche col
lecte van de op Maandag ingezamelde gelden
op slinksche wyze eenige bedragen toegeëigend.
pe secretaris van het Haagsch Crisis-Comité,
de heer Berckenkamp, die sinds eenige weken
de leiding dezer organisatie op zich heeft ge
nomen, heeft zich mede met het bestuur van
genoemd comité op het standpunt gesteld, dat
iedereen, die zich op onrechtmatige wijze gel
den toeëigent, toebehoorend aan de noodlijden
de ingezetenen van 's-Gravenhage, zonder aan
zien des persoons aan den strafrechter zal wor
den overgeleverd, hetgeen met voornoemde drie
personen dan ook geschied is.
De verdachte van den moord in de Naald-
wykschestraat is Woensdagmiddag door de po
litie opnieuw aan een streng verhoor onder
worpen. Hij biyft echter met de grootste stel
ligheid ontkennen, dat hy de jonge vrouw ge
stoken heeft en heeft opnieuw nadrukkelyk
verklaard aan het voorgevallene geheel on
schuldig te zyn.
Ook het bezwarende materiaal, dat de politie
tegen hem verzameld heeft, kon in zyn hou
ding geen wijziging brengen.
Waarschijnlijk zal hij heden ter beschikking
van de justitie gesteld worden en in het Huis
van Bewaring worden ingesloten.
De handelsbesprekingen tusschen Nederland
en Frankrijk zijn Woensdag op het ministerie
van handel te Parys begonnen.
De Staatscourant van Woensdagavond bevat
de besluiten tot verlenging van de contingen
teeringen van de volgende artikelen:
Chilisalpeter en natronsalpeter en wel van
1 April tot 30 Juni 1935, cement van 1 April
tot 30 September 1935, roggebloem en rogge
meel van 1 April 1935 tot 31 Maart 1936.
Het groote Nederlandsche tankschip „Duiven-
drecht", uit Rotterdam, metende 9000 ton en
bevracht met een lading van 7500 ton benzine
en olie, dat met assistentie van twee sleepboo-
ten Dinsdagmorgen de haven van Helsingfors
binnenvoer, liep met volle kracht op de pier.
De voorsteven van het schip verbrijzelde de
steenen bekleeding en drong byna een meter
in het pierlichaam.
Een der sleepbooten wierp de tros los; de
andere tros brak en raakte verward in de
schroef van de „Duivendrecht", waar een dui
ker hem moest weghalen.
Het voorschip liep vol water, doch na enkele
uren was het schip weer leeggepompt en vlot
gebracht.
De oorzaak van het ongeval is onbekend.
Naar het „Volk" ter oore komt, interesseert
de recherche zich thans voor de financieele
gesties van de Rotterdamsche Tramweg Maat
schappy (R.T.M.), die op de verleden week
Donderdag in het Notarishuis gehouden ver
gadering van obligatiehouders uitvoerig aan de
orde zyn gesteld.
De vragen op de vergadering van obligatie
houders komen ongeveer op het volgende neer:
zyn er sinds vele jaren groote bedragen tot
bijna een half millioen gulden gestoken in en
kele ondernemingen, v.n.l. de reedery Fop Smit?
Zyn deze ondernemingen nog goed voor het
geld en de vorderingen dus nog volwaardig?
Hoe staat het met bepaalde leveranties van
benzine, waarby de R.T.M. betrokken was? Is
het bekend, dat de onkostennota's van den di
recteur zeer hoog zyn en tot 4 a 5000 gulden
per jaar bedragen?
In de dienstregeling van de Diesel- en Die
selstoomtreinen zullen in den a.s. zomerdienst,
geen ingrypende wyzigingen worden gebracht.
Zooals bekend is, werd deze uurdienst eerst 15
Mei van het vorige jaar ingCToerd en deze
ging gepaard met ingrypende wyzigingen van
de groote verbindingen en frequenter verkeer
op drukkere baanvakken.
De ondervinding heeft geleerd, dat enkele
E. M.-treinen, wanneer die in den zomer door
Dieseltreinen werden gereden, onvoldoende ca
paciteit hadden. Met dit bezwaar is thans re
kening gehouden door die treinen, met behoud
van hun snelheid en dienstregeling, blyvend
te doen bestaan uit stoomtreinen. Deze treinen
krijgen ook weder de eerste klasse. Naar wij
vernemen, zal op deze wyze een drietal E. M.-
treinen, op de spitsuren, in iedere richting,
vervangen worden door stoomtreinen.
MALANG, 27 Maart (Aneta) Te Toelonga
goeng is een vry hevige aardschok gevoeld.
Deze is ook door het Meteorologisch Observa
torium te Batavia geregistreerd.
Als je nog meer eet zul je
ploffen Gijs.
Geef me den pudding toch
maar en gaat u dan klaar staan
om me op te vangen, tante-
Bulletin, Sydney
Zyn hulpgeroep werd gelukkig door eenige
mannen gehoord. Dezen waren met den toe
stand ter plaatse op de hoogte en wisten dan
ook, dat het zonder hulpmiddelen onmogelijk
en zeer gevaarlijk was den jongen te redden.
De politie van het bureau Spaarndammerstraat
werd gewaarschuwd en ook de brandweer werd
ter hulp geroepen. De motorspuit van den post
Haarlemmerplein rukte naar de plaats van het
ongeval uit, doch de wagen moest op verren
afstand blijven staan. Men riep den jongen toe
zich rustig te houden. De brandweermannen
wisten de beschikking over een kano te krygen
en voorzien van een touw begaf een hunner
zich over het water naar het opgespoten land.
Den jongen werd een touw toegeworpen en zoo
kon hij er op deze wyze door den brandweer
man worden uitgetrokken. Zoo bereikte hij de
kano. Toen men terug wilde varen, sloeg de ka
no om en beiden geraakten te water. Dit on
geval liep echter alleen met een nat pak af.
De jongen was door de diverse avonturen ge
heel van streek geraakt en werd direct naar
zyn huis overgebracht.
SOERABAJA, 27 Maart. (Aneta). Het hoofd
van den buitendienst der Gas My„ de heer F.
H. Kempkers, was met twee inheemsche werk
lieden bezig den afsluiter in een regulateurput
te verwisselen, toen een groote hoeveelheid gas
ontsnapte. De heer Kempkers en een der werk
lieden raakten bedwelmd, daar zy zich niet
meer tijdig konden bergen. De andere werk
man haalde hulp, waarna beiden bewusteloos
uit den put werden getrokken. Dank zij dit
tijdig ingrijpen kwamen beiden weer spoedig
tot bewustzijn.
CHERIBON, 27 Maart (Aneta) Geduren
de den afgeloopen nacht is tusschen Kadhipaten
en Soemedang de groote weg opengescheurd
over een lengte van 50 M. Het wegdek is geheel
weggeschoven. Het verkeer in de richting Ban
doeng is volkomen gestremd.
BUITENZORG, 27 Maart (Aneta) Een or
donnantie is vastgesteld inzake byzonder over
heidstoezicht op het gebruik van vervoer-,
post-, telegraaf- en telefoondiensten ter ver
zekering van de openbare rust en orde in drin
gende omstandigheden.
BATAVIA, 27 Maart (Aneta) Heden is de
„Havik" te kwart over elf vertrokken. Als pas
sagier ging mede de heer mr. R. A. A. Fruin,
tot voor kort voorzitter van de Vaderlandsche
Club en sedert jaren lid van den Volksraad. Hy
werd uitgeleide gedaan door diverse autoritei
ten en leden van den Volksraad.
„Het Volk" heeft een reproductie van een
strikt-vertrouwelyken brief van het hoofdkwar
tier der N. S. B. aan de Weerbaarheidsorgani
saties afgedrukt, waarbij het de volgende op
merkingen plaatst:
Als onmiddellyke reactie op een Kamerdebat
verzond het Hoofdkwartier van Mussert 7 No
vember „strikt vertrouwelyk aan alle Vendel
commandanten en zelfstandige W. A.-comman-
danten" het bevel om „ten spoedigste" van
het „Geheele vendel, troep of zelfstandige
wacht een club ter beoefening van de wandel
sport te vormen".
Op verz. met 1 April eervol ontslag verleend
aan de res.-eerste-luits. W. J. Camper Titsingh
van het 6e reg. veldart., B. H. J. Venderbosch
en J. A. Wagenvoorde, beiden van het 19e reg.
inf., P. Meyer van het 16e reg. inf., en Mr. W.
Holthuis van het 8e reg. inf.
Met 1 April eervol ontslag verleend aan de
res.-eerste-luits. A. G. Koops Dekker van het
reg. grenadiers; J. C. T. Kroesen van het reg.
jagers; A. M. S. R. Bosschaaet en J. F. Hooge-
steger, beiden van het 3e reg. inf.; A. A. M.
Tromp van het 4e reg. inf.; P. J. Leemeijer van
het 5e reg. inf.; B. M. A. van Leeuwenberg van
het 8e reg. inf.; H. van Steenbergen, E. G. See-
pers en H. J. Druijff, allen van het 10e reg.
inf.; M. E. Akkersdijk van het 14e reg. inf.; B.
C. J. Engelkamp en H. Hardonk, beiden van het
9
19e reg. inf. en H. H. M. Jansen van het 22e
reg. inf.
Op verzoek met 1 Mei eervol ontslag verleend
aan den res.-kolonel J. E. L. Haenecour van
den staf der lie inf. brigade.
Benoemd tot res.-kolonel by den staf der lie
inf. brigade de res.-luit.-kolonel C. M. Donck
van den staf der VlIIe inf. brigade, en bij den
staf van het wapen de res.-luit.-kolonel P. E.
Hajenius van dien staf.
Benoemd tot res.-luit.-kolonel, ondersch. by
den staf der ive inf. brigade, den staf der lie
inf. brigade, den staf der Ve inf. brigade en
den staf der Vile inf. brigade» de res.-majoors
T. Beets, G. F. van Hoogenhuyze, G. G. Zon-
nevylle en jhr. S. Laman Trip, resp. van het
14e, 22e, het 16e en het 6e reg. inf.
Bij K. B. is, met ingang van 1 Mei 1935, aan
den commies by den Post-, Telegraaf- en Te
lefoondienst H. Meyer, op zyn verzoek, eervol
ontslag verleend.
Bij K. B. zijn met ingang van 1 April 1935
benoemd tot referendaris 2e klasse der poste
rijen, telegrafie en telefonie: F. J. Hindriks. S.
Dokter, P. Kikkert, W. A. L. G. M. Jurgens,
N. Geeverding, J. Vennik, P. van den Berg,
W. Smelt, F. A. Hofman, A. Dieperink, D. Jor-
ritsma, thans adjunct-referendaris der poste
ryen, telegrafie en telefonie.
By K. B. is met ingang van den datum, waar
op hij zijn functie zal aanvaarden (1 April '35)
benoemd tot inspecteur van de volksgezondheid
bij den dienst, welke in het byzonder is belast
met de handhaving van de wettelijke bepalin
gen betreffende de volkshuisvesting dr. ir. F.
Bakker Schut te Groningen.
By beschikking van den minister van So
ciale Zaken is aan dr. ir. F. Bakker Schut als
standplaats de gemeente Groningen aangewe
zen.
By K. B. is te Medellin (Columbia) een vice-
consulaat der Nederlanden opgericht en is de
heer H. Weil benoemd tot vioe-coysul der Ne
derlanden aldaar, buiten bezwaar van 's Lands
schatkist.
Het ressort van het vice-consulaat strekt zich
uit over het departement Antioquia.
Aan den heer Weil kan in de Engelsche taal
worden geschreven.
Te 's-Gravenhage is onder leiding van den
Rijksbemiddelaar prof. mr. P. J. M. Aalberse
een bespreking gehouden tusschen de partyen,
betrokken bij het dreigende conflict aan de
N.V. Zacht's stoomschoenfabriek te Kaats
heuvel.
De directie was alleen dan bereid, de ar
beidsvoorwaarden te verbeteren, indien ten
deze door de Kaatsheuvelsche schoenfabri
kanten een gemeenschappelijke gedragslyn
gevolgd zou worden tegenover de arbeiders
organisaties. Te dien einde werd gevraagd,
het ultimatum gedurende één week uit te
stellen; intusschen zou de directie dan trach
ten met de overige fabrikanten tot overeen
stemming te komen.
De arbeidersorganisaties waren niet be
reid, het ultimatum een week op te schor
ten, zoodat overeenstemming tusschen par
tyen niet kon worden bereikt.
Woensdagmiddag half 5 heeft in de Putsche
laan hoek Pretoriuslaan te Rotterdam een ern
stige trambotsing plaats gehad.
By de halte op dit kruispunt stond een mo
tor met aanhangwagen van lijn 2 stil om pas
sagiers op te nemen. Op dezelfde lyn kwam met
vry groote snelheid een buiten dienst zynde
motorwagen aanryden.
Doordat de electrische rem weigerde reed de
wagen met groote snelheid tegen de stilstaande
tram.
De botsing was zeer hevig. Het voorbaleon
van den rijdenden wagen werd geheel inge
deukt en alle ruiten werden vernield.
De bestuurder kwam met den schrik vry.
De bywagen van de aangereden tram werd
tegen den motorwagen gedrukt. Het achter
en voorbaleon en het achterbalcon van den
motorwagen werden ingedrukt.
De passagiers in den aanhangwagen slingerden
van hun zitplaatsen. Twee hunner, de 38-jarige
chauffeur N. J. de F. en de 42-jarige gemeente
werkman J. M., klaagden over pijn in hun rug
en zyn per auto van den Geneeskundigen Dienst
naar het ziekenhuis vervoerd.
Eenige andere passagiers kregen lichte sny-
wonden.
Woensdagmiddag omstreeks vijf uur was een
jongen van 12 jaar aan het spelevaren op een
balk in het water van de Nieuwe Coenhaven
te Amsterdam. Dit havengedeelte ligt ver van
het in gebruik zynde deel en vry eenzaam.
Er stond een sterke wind en flinke golfslag.
Een en ander werd oorzaak, dat de balk,
waarop de jongen ronddreef, plotseling door
een golf werd opgenomen en geworpen werd
op een stuk opgespoten land, dat aan het wa
ter van de Coenhaven grenst.
Nauwelyks stond de jongen op, of hy be
merkte, dat hij in het zand, dat nog zeer nat
was, werd weggezogen. By iedere poging, die
hy deed om zich er uit te werken, zakte hij
dieper weg. Na eenige minuten stond hy reeds
tot aan zyn middel in het drijfzand.
Deze strikt vertrouwelyke brief bevat ook het
bevel om „onder 4 oogen" de leden van de W. A.,
die lid mochten zijn van de Koninklijke Neder-
léndsche Athletiek Unie, mede te deelen, dat
tijdelijk voor deze organisatie moest worden
bedankt.
Waarom? Omdat met de omschakeling in on
schuldig lykende wandelgrgejien gepaard ging
een wei-georganiseerd offensief om de Neder
landsche Wandel Organisatie, waarby de Alge
meen Leider zyn „wandelaars" reeds had aan
gesloten, met één slag te veroveren voor de N.
S. B.
In de eerste instructie wordt nadrukkelyk
voorgehouden: „Op de Jaarlyksche Algemeene
Vergadering (gehouden op 3 Februari j.l.
red.) geen N.S.B.-insigne vóór, tydens of na af
loop der vergadering; geen Hou-zee geroep of
groet". Vragen, die nog mochten rijzen, moeten
zoo spoedig mogelyk aan Utrecht worden ge
steld „daar alleen succes mogelijk is, wanneer
wij geheel eendrachtig ter vergadering komen".
In de tweede instructie vinden de afgevaar
digden precies op een papiertje hoe ze moeten
stemmen en welke bestuursleden voor de ver
steviging van den N.S.B.-invloed zullen zor
gen.
18.
Het overige van den middag verliep onder een
spannend spel, gewonnen door Cymbeline, maar
heelemaal niet gemakkelyk. Prim gaf geen
kamp. Maar toch had zy altijd liever, dat Cym
beline won, hoewel zij eerlyk haar best deed.
Zy waren moe en hongerig, toen het vroeg
Invallend duister hen naar de warmte en be
haaglijkheid thuis dreef. Viola wachtte hen al,
met de theetafel vlak voor den knetterenden
haard, met cake en sandwiches en allerlei heer-
hjkheden.
En zy dacht by zichzelf: „Het heeft hem
goed gedaan. Hy heeft veel meer kleur."
Lambert kwam vyf minuten later terug van de
fabriek en nu was het gelukkige viertal com
pleet. Maai- noch Cymbeline, noch Primula sprak
van de ontmoeting met Schulz.
HOOFDSTUK IX
Op een middag, een paar dagen later, nam
Cymbeline zyn fiets, eeh flinke nieuwe kar, en
wilde een ritje maken. Dat zeide hy zyn moeder
tenminste. Zij zelf ging met den auto naar een
tameiyk veraf wonende vriendin, met Prim, die
speciaal uitgenoodigd was. Er was daar een
had voor een verjaringsfuifje. Er waren geen
jongens geïnviteerd. Lambert was zooals altyd
op de fabriek.
Aan de koffietafel had Viola gezegd:
„Ik vind het niet leuk, om je zoo aan je lot
over te laten. Cym. Wat ga je uitvoeren?"
„Maakt u zich over my maar geen zorg, mams.
Ik ga een eind fietsen."
Hy ging vóór hen weg met een verontschuldi
ging, dat hy zoo gauw al ging. Buiten Pagdon
waren de wegen modderig en was het zwaar rij
den. Hy ontliep de stad, ging het station voorby
(het station van Pagdon was nóg afzichtelijker
dan de meeste van die gedrochten) en reed dan
vlug door de kilometers lange straten van de
miserabele voorstad, rijen en rijen benauwde
kleine huisjes, twee verdiepingen hoog, met een
stukje grond er voor en er achter. Hier en daar
was een hopelooze poging gedaan om van het
lapje vóór het huis nog een soort tuintje te
maken, pathetisch in het armzalig pogen, maar
meestentyds was het zelfs niet geprobeerd.
Dan ging hy den heuvel op en van dit punt
kon hy over de naakte velden, zwart van roet
en verzuurd door een kalkoven, die zijn scherpe
lucht vermengde met den vuilen stank van de
fabriek, het huis van zyn grootvader zien liggen.
Groot, overheerschend, een leeiyke vlek op dat
heerlijke landschap.
Meer naar het Noorden lag bronsgroen het
park, dat by de Towers hoorde, paars, waar de
boomen opeen gehoopt stonden. De hemel was
blauw, lichter van kleur by den horizon. Een
dwalende zonnestraal zwierf over het anders
doodsche vergezicht. Hoog boven zijn hoofd zong
een leeuwerik, alsof er geen kalkovens en fa
brieken bestonden.
Nu was hy heel boven op den heuvel en zag
mylen en myien ver het landschap groen en
frisch aan zyn voeten liggen. Meer naar het
Westen teekenden de heide en de bosschen zich
als een donkere streep tegen den horizon af.
Oostwaarts deed een plotselinge leege ruimte de
gryze Noordzee meer vermoeden dan werkeüjk
zien, onder een lage wolkenbank.
Al deze schoonheid van kleur en ruimte en
licht deden Cymbeline stilstaan in een overwel
diging van genot. Hier was geen stank van che
micaliën, daar zorgde de frissche Westenwind
wel voor. Hier hoorde je geen gesnor van raderen
en machines, alleen het hartstochtelyk lied van
den leeuwerik. En daar beneden, in die oase van
smaragdgroen en goud, met den paarsbruinen
krans van het geboomte er om heen waar de
zilveren draad van de Frent slingerde, lag warm
en rood Valleylands.
Hy kon uit een van die wyde oude schoor-
steenen 'n pluimpje blauwen rook zien opstygen.
Het beukenwoud aan de Noordzyde beschutte
het tegen de gure winden en maakte een don
keren achtergrond voor het huis. Wat grillig
slingerde de Frent zich, ook langs dien afgryse-
lyken muur. Die arme Frent, die zoo vuil en
donker werd op haar stillen, schuwen tocht door
Pagdon.
Met zyn scherpe jonge oogen kon hy ieder
détail goed zien. Het terras met de styve bloem
perken, den ceder op het grasveld, het denne-
boschje, dat het huis van den Oostkant bc-
warm en dicht uitzag, zelfs het koepeldak, dat,
zooals hy wist, de kapel was. De afstand was
niets voor zyn oogen en al was het panorama
uitgestrekt, hy had punten genoeg die hem den
weg wezen. Hy kon zelfs het smalle paadje zien,
dat zich zoo hupsch door de velden slingerde
naar den molen.
Dicht by het heuveltje, dat de grens was van
het terrein van de Towers, liep dwars die ellen
dige muur. Het leek Cymbeline een symbool toe
van de veete, die de twee families verdeeld
hield. Over zoo'n muur was alle kameraadschap,
zelfs alle buurschap onmogelijk.
Hij bepeinsde wat toch wel de oorzaak kon
zijn van dat harde bevel, dat hem den toegang
tot Angela Weste verbood. Als hy maar een van
die beroemde kanonnen van Schulz had, dan zou
hij wel raad weten met dien muur. In zyn ver
beelding zag hy zichzelf over die weide rennen,
cm Angela te vertellen, dat het ding omver lag.
Even kwam er een mist voor zijn oogen. Neen,
maar, was het nu toch niet het toppunt, dat hy
daar zou staan janken, omdat hy het meisje
met de gouden krullen niet mocht opzoeken? Die
gedachte deed den mist weer verdwynen en hij
stond nog een poosje te staren naar al die teere
kleuren en vormen. De wind had zijn bleeke
wangen gekleurd en hy voelde zich flink en
sterk, sterk als een man en wenschte, dat hy
kon vliegen, hoog en ver, over die dikke, trage
wolken heen, over de gryze Noordzee. Verleden
zomer had hy een vliegmachine over de hei ge
zien, niet meer dan een donkere stip, al had het
gesnor van de schroef hem dichtby geleken.
lyke vogel. Wat een ongelooflijke vrijheid, wat
een heeriykheid om de geheimen te leeren van
die ongeziene hoogten en verre luchten.
Hij had dien eenzamen vliegenier benyd, hef
tig benijd.
„En omdat ik een eenige zoon ben, zouden ze
'n daverenden rel maken als ik zei, dat ik zou
willen vliegen," bromde hy, denkend aan het zoo
juist voorgevallene. Hij dacht voor een oogen-
blik niet meer aan Angela, maar broeide over
twee echte grieven. Angela zou zeker nooit iets
met hem te doen willen hebben, als hy in de
fabriek ging. Dat had ze duidelyk genoeg laten
merken.
Als hy maar een paar jaar in het leger kon
zyn. Dan zou hij de jaren in de fabriek beter
kunnen verdragen. Als hij maar eens met die
jagende wolken had kunnen wedijveren. Hij
breidde zyn armen uit en zijn gezicht glansde
als hy zich dat voorstelde. En dezen jongen
geest gingen zy nu knevelen en vastbinden en
opsluiten in de daverende, stinkende, geheel
overbodige fabriek van Harriman.
Toen warer, zyn bitterheid en teleurstelling
vergeten en hy zei langzaam, hardop:
„Wy zeggen u dank, voor uw groote glorie,
Heer God."
„De geheele aarde zegt U lof. Oneindige Va
der," en dan vanuit die klare herinnering aan de
H. Mis op Kerstdag:
„Heilig, heilig, heilig, Heer God. Vol zyn he
mel en aarde van Uw glorie...."
En weer strekte hy zijn armen uit, als om
hemel en aarde op te nemen met hun schoon
heid en samen God lof te zeggen.
Hij dacht nu niet meer aan Angela, aan Val
leylands, aan zyn loopbaan en zyn toekomst.
Hij voelde, alsof hij alleen stond op een bergtop
waar nog nooit een mensch een voet had gezet,
alsof hy de eerste was, die van die verre hoogte
zijn stem tot God verhief in lof en eer.
Die mannen, die duizenden en duizenden me
ters boven de aarde vlogen, die waren toch zeker
dichter bij God, dan die beneden bleven, dichter
by Zijn schoonen hemel, misschien wel dicht
genoeg om de gouden stemmen der engelen te
hooren zingen:
Glorie aan God in den Allerhoogste.
Voor sommige menschen is het gebed van lof
gemakkelijker dan het vraaggebed. Cymbeline
wist alleen, dat hij op zyn knieën zou willen
vallen en luidop zeggen:
„Glorie aan God in den Allerhoogste. Hemel
en aarde zyn vol van Uw heeriykheid. Wij dan
ken U voor Uw groote glorie."
En hy wist ineens, dat hy niet kon en ook
niet wilde doen, wat hy van plan was geweest,
door te dringen in het verboden land.
De avond viel en de zon, een bloedroode
schyf, zonk achter de bosschen weg. Cymbeline
keek 'er naar en vond iets tragisch in den ros-
sigen Westenhemel. Hy voelde den naderenden
nacht als een koude hand hem aanraken. Dan
keerde hij zich weer naar Valleylands, nam zyn
pet af en wuifde naar het verre huis. Nu was
liy weer terug in de schoone, maar moeilyke
wereld, zyn/ problemen niet opgelost, zyn toe
komst onzeker. Zyn vader had gesproken alsof
er werkeiyk geen andere weg voor hem open
stond dan de fabriekspoort. (Wordt vervolgd)
