De Rijksmiddelen in Maart
m
CH. is sCexfits -één.
Nederlandsche Omroep Zender-Mij
DE MEENING VAN DE
TWEEDE KAMER
TH. MANN-BOUWMEESTER
Nog steeds beneden de
raming
HON IG'S SOEP/
WOENSDAG 17 APRIL 1935
lus
Nederland—Japan
Gasverstikking
Twee kinderen te Rotterdam
overleden
KATHOLIEKE ONDERWIJZERS
VERBOND
Protest tegen de Kerk
vervolging
Oproep om adhaesie van alle
katholieke organisaties
NED. ARBEIDERSBANK
Gunstige ontwikkeling over 1934
LENTE IN HET ZUIDEN
Rechtspositie der huis
eigenaren
WILDE BUSDIENSTEN
Weer ondernemers veroordeeld
Met de kous op den kop
PINKSTERREIS NAAR DE
NOORSCHE FJORDEN
DE INBRAAK TE GRONINGEN
Een der daders gearresteerd
Vader en zoon bijna een eeuw
in dezelfde fabriek
MAASTRICHT EN BELGIË'S
DEVALUATIE
De „Rijstvogel" naar Indië
Academische examens
Omtrent de taak van het nieuwe
bedrijf laat het ontwerp veel
in het onzekere
Strikt monopolistisch
karakter
Radio-centrales
KUNST VAN HEDEN
Nederlands grootste tooneel-
kunstenaresse wordt morgen
85 jaar
OUDE KUNST
Vereeniging van Handelaren
PASSIE-AVOND „DR. NUYENS
ZANGKOOR"
Uitvoering te 's Gravenhage
,EHE IN DOSEN'
Hamburger theater
Kerkelijk leven
BENOEMINGEN
A
Nu met het verschijnen van den Maart-
staat de resultaten van het eerste
kwartaal 1935 zijn vast te stellen
begint er eenige teekening te komen in den
toestand der landsfinanciën.
Het blijkt nu wel, dat de prognose, welke
*rij in de beide vorige overzichten meen
den te mogen stellen, nJ. dat er alle reden
^as om den toestand als tamelijk zorgvol
te beschouwen niet bezijden de waarheid
Was. Gaven de twee eerste maanden in
totaal een tekort op het evenredig deel der
raming van bijna 6 millioen of rond 10 pCt.,
Maart heeft er nog een schepje opgedaan,
Zoodat het tekort gestegen is tot 8'A mil
lioen.
Er is echter tusschen de resultaten van
februari en Maart een verschil te consta-
teeren dat niet zonder beteekenis is. In de
sprokkelmaand immers was het tekort wel
Is waar een kleine 3 millioen, doch het was
slechts zoo laag, doordat de onberekenbare
Successierechten door toevallige oorzaken
2 millioen boven de raming kwamen.
Zonder dezen toevallgien meevaller, was
t tekort dus rond 3 millioen geweest.
Waar nu in de afgeloopen maand de Suc
cessierechten zelfs 3 A ton beneden de ra
iling bleven en de omstandigheden dus
Ietwat normaler waren maakt het Maart-
Sccrès tenopzichte van Februari nog zoo'n
slecht figuur niet.
Vermeldenswaardig is nog, dat Maart
1935 4 A millioen meer opbracht dan de
overeenkomstige maand van het vorige
laar, terwijl het kwartaal accrès niet min
der dan ruim 17 millioen bedraagt.
De middelen, welke hiertoe het meest
bijdroegen zijn de invoerrechten (5 mil
joen), suikeraccijns (2% millioen) tabaks
accijns (bijna 2 millioen), omzetbelasting
(5 millioen), couponbelasting (1.2 millioen),
Successierechten (1.8 millioen).
De mindere opbrengsten zijn voorname
lijk de accijnzen en de loodsgelden, welke
tekorten echter geen van alle tot het mil
lioen komen.
Voor de groote overschotten zijn echter
zeer duidelijke aanwijsbare oorzaken te
hoteeren. Zoo is het tarief der invoerrech
ten vorig jaar verhoogd terwijl de omzet
belasting toen nog niet op volle toeren
liep.
Voor het overige is de nog steeds door
gaande daling der accijnzen een veeg tee-
ken, want niets demonstreert duidelijker
ban dit de verarming van alle lagen der
bevolking.
Wij hebben over enkele middelen
hierboven reeds het een en ander
gezegd; wij kunnen dus bij de be
schouwing der afzonderlijke posten kort
Zijn.
De Dividend en Tantièmebelasting bleef
ih Maart nog 4 ton beneden de raming. Dit
is echter weinig verontrustend, daar dit
Middel in het midden van 't jaar ruimer
Pleegt te vloeien.
Na de teleurstellende opbrengst der In
voerrechten over Januari, Februari, geeft
öie van Maart een opwekkender beeld te
Zien. Met 7.362 millioen komen deze rech
ten 1.6 millioen boven Februari. Toch
blijven zij nog 6'A ton onder de raming. Mi
nister Oud schatte vorige week de jaar-
°Pbrengst op ƒ84 millioen, zoodat Maart
ben beheerder onzer schatkist vrijwel in 't
gelijk stelde.
Wat de Accijnzen betreft, behalve sui
ker en tabak gaf ook zout een verhooging
te zien. Van de overige bleven die op ge
slacht, gedistilleerd en bier beneden de
saming. Wijn gaf, zooals altijd in Maart
een behoorlijke opbrengst te zien, al bleef
°°k hier het kwartaal-totaal beneden de
raming en ook beneden vorig jaar.
Verheugend is de nog steeds voortduren-
be stijging van suiker en tabak. Het schijnt
^el, alsof hier het laagtepunt gepasseerd
is.
De Omzetbelasting, hoewel iets uitko
kende boven v. j., bleef met ƒ5.180.000
hog weer 1.6 millioen beneden de raming.
Het ziet er voor dit middel, waarop de
boop zoozeer was gevestigd, wel donker
hit.
Registratie- en Zegelrechten blijven be
hoorlijk vloeien, hetgeen erop wijst, dat het
Zakenleven zich wat gestabiliseerd heeft.
Hierop duidt ook het z.g. kleine ac-
orès op de Loodsgelden, al mag niet worden
Verzwegen, dat deze vorig jaar over het
®erste kwartaal 1.8 ton meer opbrachten.
De Kohierbelastingen gaven op 31 Maart
een totaal van ƒ36.508.000 tegen vorig jaar
op denzelfden dag ƒ38.659.000, welk nadee-
lig verschil ten laste komt van grondbelas
ting (ƒ447.000), Inkomstenbel. (ƒ1.500.000),
Vermogensbelasting 144.000), Verdedi
gingsbelasting I (182.000), en belasting op
de doode hand vorig jaar op dit tijdstip nog
niet bestaande staat op kohier voor
123.000.
Zal nieuwe gedachtenwisseling tot
beter resultaat leiden?
De directeur van het Ned.-Indische Departe
ment van Economische Zaken, mr. G. H. C.
Hart, die gisteren uit Sjanghai te Tokio is aan
gekomen, zal morgen een bespreking hebben
met den Japanschen minister van Buitenland-
sche Zaken, Hirota, om van gedachten te wis
selen aangaande de handelsbetrekkingen tus
schen Indië en Japan.
Zoowel de Nederlandsche als de Japansche
regeering zijn er blijkbaar van overtuigd, dat
een spoedige hervatting der afgebroken con
ferentie tot regeling van den handel tusschen
Japan en Ned.-Indië noodzakelijk is.
Men hecht daarom groote beteekenis aan
het onderhoud van mr. Hart met den Japan
schen minister Hirota, waarvan algemeen
wordt verwacht, dat de ongunstige atmosfeer, die
veroorzaakt is door het afbreken der. Ned -
Japansche Scheepvaartconferentie en door de
beperking van Japanschen invoer in Ned.-Indië,
er door zal worden verbeterd.
Tevens hoopt men, dat bij deze bespre
king weg zal worden gevonden voor de
hervatting der afgebroken handelsconferentie.
Toen Dinsdagmiddag de heer Kleine, wonen
de in een houten noodwoning in het tuindorp
Heijplaat te Rotterdam thuiskwam, bleek hem,
dat de deur op slot was. Toen de deur werd
geopend, kwam hem een sterke gaslucht tege
moet. Bij onderzoek bleek, dat de vrouw van
K en twee kinderen door gas waren bedwelmd.
De G. D. heeft de vrouw naar het Ziekenhuis
aan den Coolsingel vervoerd ter verpleging.
De beide kinderen waren reeds overleden
toen de G.D. arriveerde.
Onderhoud met den Minister
Een deputatie van het Bestuur van het Ka
tholieke Onderwijzers Verbond had op 15 April
een onderhoud met den Minister van Onderwijs,
K. en W., waarbjj de volgende wenschen van
het Verbond met den Minister werden bespro
ken.
Aan de steunfondsen, welke in de verschil
lende vereenigingen, die bij het K.O.V. zijn
aangesloten, bestaan en die tot doel hebben
steun te verleenen aan werklooze onderwijzers,
worde door de Regeering subsidie verleend uit
overweging, dat de tegenwoordige werklooze
onderwijzers, die meerendeels in functie zijn als
kweekeling met akte tegen geen of zeer geringe
vergoeding en zich hierdoor voor hun latere
taak bekwamen, een geschikte onderwijzers
reserve vormen.
De onderwijzers, die in 1931, 1932 en 1933
slaagden, doch door het vervullen van hun ver
plichten militairen dienst, na dezen dienst geen
betrekking hebben kunnen krijgen tengevolge
van de wetswijziging, worden inzake benoem
baarheid gelijkgesteld met wachtgelders.
De kosten der keuring van kweekelingen met
akte, die verplicht zijn deze keuring zelf aan
te vragen om tot de school te mogen worden
toegelaten, worden gedragen door het Rijk.
Dezelfde keuring als voor de onderwijzers
worde geëischt voor de toelating tot de kweek
school.
Zoo spoedig mogelijk worde uitvoering gege
ven aan de motie-Ter Laan inzake het ziekte
verlof der onderwijzers, voor wie eenzelfde re
geling kome als voor de Rijksambtenaren.
Inzake de uitbetaling van salaris na het over
lijden van den onderwijzer worde eenzelfde re
geling getroffen als voor de Rijksambtenaren.
De Katholieke Sociale Actie te Purmerend
roept alle Katholieke organisaties in Neder
land op, om adhaesie te betuigen met haar
plan om via de Katholieke Tweede Kamer
fractie een protest te laten hooren van heel
Katholiek Nederland bij de regeenng in Mexico,
ia verband met de ergerlijke vervolgingen waar
aan onze dierbare geloofsgenooten in Mexico
overgeleverd zijn. In een openbare vergadering
van de K. S. A. te Purmerend werd dienover
eenkomstig met algemeene stemmen besloten.
Alle katholieke organisaties, die instemmen
met dit plan, worden verzocht hiervan kennis
te geven aan den heer N. J. Velzeboer, voorzit
ter der K. S. A., Peperstraat, Purmerend.
Aan het jaarverslag over 1934 van de Ne
derlandsche Arbeidersbank te Utrecht ontlee-
nen wij het volgende:
Het jaar 1934 is voor onze bank een gunstig
jaar geweest. Niet zoozeer om het resultaat,
hetwelk in het overschot wordt aangeduid,
maar speciaal om de groote uitbreiding, welke
"n het afgeloopen jaar weer aan onze werk
zaamheden en bemoeiingen kon worden ge
geven.
Deze uitbreiding betrof alle afdeelingen. Zoo
wel de rekening-courant-saldi als de effecten,
incasso's en couponrekeningen.
Toch heeft deze snelle groei in het afgeloo
pen jaar ook zijn schaduwzijde. Deze komt het
sterkst uit in de verlies- en winstrekening. Hoe
wel de inkomsten op de provisie- en rentereke
ning- aanmerkelijk zijn gestegen, zijn de ex
ploitatiekosten ook zeer beduidend hooger dan
vorig jaar. De steeds grooter wordende omzet
kon met de bestaande bezetting en outillage
niet meer worden verwerkt, zoodat een geheele
reorganisatie moest doorgevoerd worden.
Ondanks deze bijzondere kosten bedraagt het
overschot pl.m. 1000 meer dan vorig jaar en
sluit de verlies- en winstrekening met een sal
do van 10638.43, zijnde ongeveer 15 pet. van
het gestorte kapitaal.
Bij het beoordeelen van dit resultaat moet
men er rekening mede houden, dat wij het ge
heele jaar 1934 2 pet. rente hebben vergoed op
de saldi in rekening-courant en 3 pet. op de
deposito's met 3 maanden opzegging, terwijl
de gemiddelde rentevoet op de geldmarkt om
er beneden de 1 pet. bedroeg.
Tevens moet men in het oog houden de bij
zondere positie, welke onze instelling inneemt
ten onzichte van de liquiditeit der belegde gel
den. Zoo waren wij genoodzaakt gedurende het
laatste kwartaal van 1934 gemiddeld 40 pet. van
het totaal rekening-courant-saldo direct op
vraagbaar te houden hetgeen practise!)
renteloos houden beteekent omdat' deze be
dragen in den loop van den zomer gestort,
gedurende den voorwinter voor diverse uitkee-
ringen moesten worden aangewend.
Een en ander verklaart mede, waarom, terwijl
het rekening-courant-saldo per einde 1934 on
geveer dubbel zoo hoog is, dan per einde 1933
het overschot niet is verdubbeld. Het saldo
der rekening-courant-houders is trouwens per
31 December lang niet de hoogsten stand van
1934. Dit heeft de laatste maanden vóór De
cember dikwijls aanmerkelijk hooger gelegen.
De Amsterdamsche rechtbank veroordeelde
den autobusondernemer H. N. K„ wegens het
zonder concessie onderhouden van een bus
dienst tusschen Amsterdam en Arnhem v.v. tot
een geldboete van 100 subs. 10 dagen hechte
nis.
Het vonnis van den kantonrechter, waarbij
hij tot een zelfde boete werd veroordeeld, is
door de rechtbank vernietigd.
Het O. M. had 150 boete subs. 60 dagen ge-
eischt.
De Rechtbank veroordeelde eveneens den
autobusondernemer L. A. van H., wegens het
zonder vergunning onderhouden van een bus
dienst tusschen Amsterdam en Arnhem v.v.,
resp. tot twee geldboeten van 75 en ƒ100, te
vervangen door 8 en 10 dagen hechtenis.
Ook in deze gevallen had het O. M. 150 subs.
60 dagen geëischt.
Op 1 April zou de langverwachte verminde
ring van de huurbelasting komen. De huishee-
ren waren in de wolken. De prijzen van het
onroerend goed stegen reeds. Eindelijk zou de
tijd van vóór den oorlog voor de huiseigenaars
dan weer aanbreken.
Tot op het laatste moment werd door de huis
eigenaars aangenomen, dat er niets tusschen
beide zou komen. Er werden feesten gevierd.
Het geld, hetwelk nog niet binnen was, werd
door lichtzinnige huiseigenaars reeds uitgege
ven. Begin April werd echter meegedeeld, dat
de belastingreductie wel zou doorgaan, maar
dat de huiseigenaars verplicht waren, de meer
dere revenuen den Staat teleenen!
De huiseigenaren hebben thans in vergade
ringen de nieuwe situatie besproken. Voor de
aldus aan den Staat te leenen kwijtgescholden
huurbelasting zullen de huiseigenaren thans
obligaties krijgen, die beleenbaar zijn en tegen
vasten koers worden verkocht.
Naar de Holland-Amerika Lijn ons mede
deelt, hebben zich voor de Pinksterreis van
het stoomschip „Rotterdam" naar de Noor-
sche Fjorden (715 Juni) reeds vele deelne
mers opgegeven.
Ten einde de R. K. deelnemers in de gele
genheid te stellen, gedurende de reis hun gods
dienstige plichten te vervullen, heeft de maat
schappij zich tot den Bisschop van Haarlem
gewend met het verzoek, een priester aan te
wijzen, om aan boord de H. Mis te lezen. Even
als in vorige jaren heeft Z. H. Exc. Mgr. J. D.
J. Aengenent gunstig op dit verzoek beschikt
en tot dit doel aangewezen den zeereerw. heer
Mol, priester te 's Gravenhage, die de uitnoo-
diging tot deelneming aan de reis inmiddels
heeft aangenomen.
Naar aanleiding van dit schrijven van den
Minister heeft het Dagelijksch Bestuur der Ka
mer besloten een enquête te houden naar de na-
deelen, welke reeds thans het gevolg zijn van
de waardevermindering van den frank voor het
bedrijfsleven in het district der Kamer. Be
langhebbenden worden daartoe door de Kamer
uitgenoodigd hun terzake opgedane ervaringen
zoo spoedig mogelijk schriftelijk aan den secre
taris der Kamer mede te deelen. Het ligt in de
bedoeling den Minister binnen den kortst moge
lijken tijd zoo volledig mogelijk in te lichten.
De inbraak in het pakhuis van de gebroeders
K aan de lage der A te Groningen, heeft
Dinsdag geleid tot een arrestatie. De recherche
heeft toen namelijk den auto ontdekt, die voor
het vervoer van de brandkast is gebruikt. De
auto bleek door een garage te Groningen te
zijn verhuurd en, dit spoor volgende, kwam de
politie bij zekeren J. v. A., achter wiens woning
een schuurtje staat. De brandkast werd daar
gevonden. Het was den dieven niet gelukt de
kast te forceeren, zoodat de inhoud nog in zijn
geheel aanwezig was.
v. A., die 23 jaar oud is, is gearresteerd. Het
onderzoek wordt voortgezet.
Dinsdagmorgen werd aan den meester ruwer
H. Labordus, die sinds 1887, dus 48 jaren onaf
gebroken bij de N. v. Kon. Ned. fabriek van
wollen dekens, v.h. J. C. Zaalberg en Zoon te
Leiden in dienst was, medegedeeld dat hem een
pensioen is toegekend.
Vermeldenswaard is dat de vader van den heer
H. Labordus 44 jaar in dienst der zelfde firma
is geweest, in totaal werkten vader en zoon dus
92 jaren bij de firma Zaalberg.
Naar aanleiding van een desbetreffend tele
gram deelde de Minister van Economische Zaken
aan de Kamer van Koophandel te Maastricht
mede, dat Z.Exc. de ontwikkeling van den toe
stand in verband met de devaluatie van den
Belgischen Frank zeer nauwkeurig volgt.
Indien dit noodzakelijk is zal de Minister
maatregelen overwegen, die het bedrijfsleven te
gen eventueele ernstige gevolgen van deze deva
luatie kunnen beschermen. De belanghebbenden
zullen zich dan echter onder overlegging van zeer
concrete en uitvoerige gegevens die deze gevol
gen illustreeren, tot het Departement hebben te
wenden. Met het maken van eenige algemeene
opmerkingen zal men bezwaarlijk kunnen vol
staan.
De K. v. K. te Maastricht kan er, zoo meldt de
Minister, verzekerd van zijn, indien de feiten
hiertoe aanleiding geven, Z.Exc. niet zal na
laten de noodge maatregelen te treffen.
Donderdagmorgen 18 April as. vertrekt het
K.L.M.-vliegtuig de „Rijstvogel" van Amster
dam naar Batavia.
De bemanning van het vliegtuig zal bestaan
uit de heeren G. Bax (len bestuurder), F. M.
Stork (2en bestuurder), H. de Jong (werktuig
kundige) en P. F. Bender (radio-telegrafist).
De post voor dit vliegtuig moet uiterlijk
hedenavond te Amsterdam zijn.
De postvluchten
De „Oehoe" is op de thuisreis te Karatsji ge
land.
De „Havik" (uitreis) is Dinsdag uit Jodhpur
te Calcutta aangekomen.
WAGENINGEN. Bevorderd tot doctor in de
landbouwkunde Ir. M. J. L. Dols, geboren te
Tiel, op proefschrift met stellingen, getiteld:
„Vergelijkend onderzoek op ratten en kuikens
over de identiteit van het kunstmatige anti-
rachitische vitamine (bestraald ergosterol) en
het natuurlijke vitamine D uit kabeljauw-lever
traan".
Verschenen is het voorloopig verslag der
Tweede Kamer inzake het wetsontwerp tot het
in het leven roepen van een naamlooze ven
nootschap „Nederlandsche Omroep-Zender-
Maatschappij" (Nozema).
Er Wordt aan ontleend, dat verscheiden leden
er hun voldoening over uitten, dat de minister
er in geslaagd is, overeenstemming tusschen de
vier omroeporganisaties te verkrijgen. Met het
denkbeeld van een gemengd bedrijf in den vorm
van samenwerking tusschen den staat en de
omroeporganisaties kunnen deze leden zich in
beginsel vereenigen.
Mevr. Theo Mann-Bouwmeester h Ander* leden konden niet inzien, waarom
"v" ïriiuiii Mjuuivrneesiei, de minister met den eenvoudigen weg gekozen
heeft van een algeheele Rijksexploitatie der
omroepzenders.
Weer andere leden zouden er verre de voor
keur aan gegeven hebben, indien de omroep
organisaties, uit de vrije maatschappij opge
groeid, zelf in goede samenwerking deze zaak
hadden kunnen ter hand nemen, door geza
menlijk een naamlooze vennootschap op te
richten, onder Rijkstoezicht. Nu dit alles ech
ter niet mogelijk bleek, heeft men dezen vorm
te aanvaarden.
Deze leden meenden, dat regeering en Kroon
door het preventieve en repressieve toezicht
van artikel 8 voldoende de belangen van den
staat kunnen behartigen, zoodat daarnaast de
overheersching van de omroeporganisaties-aan-
c'eelhoudsters door den staat-aandeelhouder
voor het bestaan en het behoorlijk functionee-
ren van den gemengden bedrijfsvorm niet vol
strekt noodzakelijk is.
Eenige dezer leden achtten met name de po
sitie van het staatsbedrijf der P.T.T. in den raad
van beheer overmatig sterk.
Met den juridischen vorm van dit omroep-
zendersbedrijf konden verscheiden leden zich
niet vereenigen.
Zeer ernstig bezwaar hadden deze leden er
tegen, dat artikel 10 bepaalt, dat de wet alleen
van toepassing zal zijn, indien en voor zoo ver
zulks uit de statuten blijkt.
Verscheiden leden meenden, dat de statuten
enderdeel dezer machtigingswet zouden moe
ten uitmaken.
Verscheiden leden wezen er op, dat de Nozema
een strikt monopolistisch karakter zal krijgen.
Waarom worden alle mogelijke zendexploi-
taties aan deze maatschappij bij uitsluiting ver
bonden? Zijn onder dit monopolie ook begre
pen andere verrichtingen op radiogebied, niet
vallende onder „zendinrichtingen voor den Ne-
derlandschen radio-omroep"? Dit zouden deze
leden bedenkelijk achten, omdat een vennoot
schap als deze niet de bevoegdheid moet heb
ben, zulke verrichtingen niet toe te laten of
ze aan zich te trekken. Wil de minister een
duidelijk beeld geven van de practische werking
en de draagwijdte van dit monopolie ten aan
zien van derden?
Verscheiden leden meenden, dat het ont
werp omtrent de taak van het nieuwe be
drijf veel in het onzekere laat. De consi
derans vermeldt niet, wat zal worden aan
gelegd, beheerd en geëxploiteerd. Zij namen
aan: de zendapparatuur. Maar dan dekt de
considerans den inhoud van het ontwerp
niet. Indien het de bedoeling zou zijn, de
taak van de Nozema verder uit te breiden,
dan de considerans toestaat, zouden zij zich
daartegen willen verzetten.
De ruime formuleering in het tweede lid van
artikel 1 deed deze leden vragen, of niet langs
den weg van dit lid het gemengde bedrijf, dat
is dus feitelijk ook de overheid en in dit geval
het P.T.T.-bedrijf, de radiodistributie aan zich
kan trekken. Zij vreesden, dat deze vraag be
vestigend moet worden beantwoord.
Tegen een dergelijke toepassing van de
ruimte, welke dit ontwerp biedt, zouden zij zich
stellig verzetten. Langs dezen omweg mag het
probleem der radiodistributie niet tot een op
lossing worden gebracht.
Verscheidene andere leden zouden zich niet
aanstonds tegen de ruime doelstelling van h/t
tweede lid van artikel 1 willen verzetten. Zij
zouden er geen bezwaar tegen hebben, indien
de vennootschap technische taken zou ter hand
nemen, welke nu de omroepvereenigingen afzon
derlijk moeten verrichten.
Volgens deze leden moet de nieuwe vennoot
schap vrij zijn, eventueel ook de exploitatie van
radiocentrales ter hand te nemen.
De meening, als zou de Nozema geen radio
centrales mogen exploiteeren, omdat het P.T.T.-
bedrijf een grooten invloed heeft in den raad
van beheer, konden deze leden niet deelen.
De hier aan het woord zijnde leden vreesden
met, dat de Nozema van haar ruime bevoegd
heid geen gebruik zal maken, strijdig met het
algemeen belang. De Kamer houdt op verschil
lende manieren de gelegenheid om haar wil
kenbaar te maken.
Verschillende leden wezen erop, dat uit de
formuleering van de considerans en van de ar
tikelen 1 en 2 zouden kunnen worden afgeleid,
dat de Nozema den aanleg van de zenderappa-
ratuur in eigen bedrijf ter hand zou moeten
nemen. De bedoeling zal toch wel zijn, zoo
meenden deze leden, dat de vennootschap aan
derden opdracht tot aanleg zal kunnen geven.
Zij gaven een wijziging van considerans en ar
tikelen in overweging.
Verschillende leden vroegen nadere inlichtin
gen omtrent de aan den K.R.O. en de N.CR.V.
verleende machtiging tot exploitatie van den
zender te Huizen. Kan de machtiging aanstonds
worden ingetrokken? Zoo ja, behooren zij dan
niet schadeloos te worden gesteld?
Daar een sterke zender alleen des avonds te
genover den Roemeenschen zender noodig is,
achtten verscheiden leden het wenschelijk, den
zender te Huizen overdag in gebruik te houden.
Dit verhoogt de bedrijfszekerheid.
Morgen en.... overmorgen wordt onze groot
ste tragedienne, mevrouw Theo MannBouw
meester vijf en tachtig jaar. Morgen en over
morgen. Want volgens haar eigen getuigenis is
steeds op den 18den April haar verjaardag in
den huiselijken kring gevierd, maar op het
stadhuis te 2Jutphen staat de 19de als geboorte
datum aangegeven.
Nog onlangs is zij, ter gelegenheid van Albert
van Dalsum's jubileum in den Stadsschouwburg
door de talrijke aanwezigen staannde toege
juicht. Ondanks het feit dat ze nu al geruimen
tijd van het tooneel heeft afscheid genomen le
ven heugenis, bewondering en waardeering nog
in' veler harten en aan den wensch door haar
op haar afscheidsavond 6 Oct. 1926 geuit wordt
nog door talrijken voldaan: „Wanneer u mij
misschien in de toekomst tegenkomt op straat,
al ga ik niet veel meer uit, doe me dan door
een knikje blijken, dat u me niet vergeten bent".
Verleden jaar heeft ze, ter gelegenheid van
haar 84sten jaardag, in een persgesprek hare
belangrijke inzichten gegeven over het tooneel
onzer dagen.
En in haar memoires schreef ze over haar af
scheid van het tooneel: ,,Dat heerlijke en toch
dat vreeselijke afscheid. Wat al emoties hebben
mij op dien afscheidsavond beroerd!.... Van
het arme vrouwtje, dat me bij het verlaten van
den schouwburg te Rotterdam met tranen in de
stem vaarwel zei, tot het oogenblik dat minis
ter Waszink, naast de Fransche onderscheiding
„officier de l'Instruction Publique", mij per
soonlijk het officierskruis van de Oranje Nas-
sauorde op de borst hechtteelk dezer mo
menten is onvergetelijkIn de 64 plaatsen
die ik bezocht heb, wedijverde men om mijn
afscheid zoo luisterrijk mogelijk te maken. Na
de tournee was ik voldaan; er bleef mij nu niets
meer te wenschen over
„Het gordijn is gevallen, de voorstelling is af
geloopen, de gevierde actrice is voor goed van
het tooneel verdwenen", aldus zij zelf.
Maar dat de heugenis aan haar bleef zal
haar op haar 85sten jaardag nog wederom be
wezen worden.
L. v. d. B.
Te Amsterdam is de algemeene vergadering
gehouden van de Vereeniging van handelaren
in oude kunst in Nederland, welke vergadering
door verschillende omstandigheden in de beide
voorafgaande jaren niet is gehouden. De jaar
verslagen vermeldden de veranderingen in het
ledental, de verschillende bemoeiingen van het
bestuur in het belang der leden en wiezen voorts
op den zeer moeilijken tijd, welke natuurlijk ook
zeer zwaar op den kunsthandel drukt. Toch
meende men uit de voortdurend stijgende prij
zen voor oude schilderijen op de veilingen te
Londen en Parijs te kunnen constateeren, dat
men reeds over de ergste crisis heen is. Be
treurd werd, dat in den laatsten tijd zooveel
publicaties over vervalschingen verschijnen. Dit
doet afbreuk aan het vertrouwen in den reëelen
kunsthandel, die bovendien bemoeilijkt wordt
door het optreden van onbetrouwbare personen,
die zich voordoen als vertegenwoordigers van
bekende firma's.
Het bestuur is thans samengesteld uit de
heeren J. Goudstikker, voorzitter; S. Alberge,
Den Haag, penningmeester; Bernard Houthak
ker, secretaris en de heeren Dr. O. Hirschmann,
Etienne Delaunoy, M. Mossel en A. Huisman,
Den Haag.
In het gebouw Westeinde 167 te 's-Graven-
hage werd j.l. Dinsdagavond door het Dr.
Nuyens-Zangkoor aldaar een passie-avond ge
houden, waaraan o. a. medewerkten de heeren
Fl. Deen en Jos. Schouten, benevens Kapelaan
F. Eppings met de blokfluitgroep der K. J. C.
te Rijswijk. De avond stond onder leiding
van den heer Jos. Danckaarts en werd geopend
met een korte inleiding door Pater M. Kim
man S. J. van de St. Teresiaparochie, mode
rator van de Dr. Nuyens-vereeniging.
Reeds Sf»edig na den aanvang van het pas
sie-zangspel hadden de verschillende medewer
kende krachten elkaar op de goede wijze ge
vonden. Vooral het koor bleek uitstekend voor
zijn taak berekend te zijn, zooals o. a. in het
„Domine non sum dignus" uit het eerste ge
deelte te bemerken viel. De tenor- en bariton-
soli hadden iets voller van klank kunnen zijn,
al werden deze partijen resp. door de heeren
Domkaarts en Deen zeer zuiver vertolkt, waar
bij zij op de piano en de luit begeleid werden
door den heer Schouten. De declamatie van
den heer Deen was daarnaast zeef verdienste
lijk te noemen, evenals ook de begeleiding der
blokfluit-club.
Voor de vele belangstellen, die bij dezen
avond tegenwoordig waren is de uitvoering,
welke volkomen in de sfeer van de Goede
Week gehouden was, zeker geen teleurstelling
geweest.
Na de teleurstellende kennismaking met het
Hamburger Thalia Theater in Shakespeare's
„Wintermarchen" heeft dit Duitsche tooneel-
gezelschap, dat toch in den vreemde Duitsche
kunst hoog moest houden, een onbenullig en te
luchtig blijspelletje gebracht als „Ehe in Do-
sen", dat ten onzent reeds door een onzer klei
nere gezelschappen is gespeeld.
De Hamburgers hebben een grove vergissing
begaan; zij zagen Amsterdam aan voor een
provinciestadje en brachten na een onbedui
dende Shakespeare-vertooning een nietszeggende
klucht. Maar zoodra de Nederlanders begrepen
met wat voor soort gezelschap zij te doen had
den, bleven ze weg. Dat was ook het lot van de
voorstelling in den Stadsschouwburg gisteren
avond. L. v. d. B.
Z. E. Exc. Mgr. Dr. J. H. G. Lemmens, Bisschop
van Roermond, heeft benoemd tot pastoor te
Mook den Weleerwaarden heer A M. J. J. van
Haeff;
rector te Smakt: den Weleerw. heer H. P. H.
Wonders, die kapelaan was te Siebengewald.
