Hevige aardbeving op Formosa Ongeveer drieduizend dooden y,w Zegen van den Heiligen Vader „Urbi et Orbi" Suvich bij Beek Nieuw kabinet in Bulgarije Het nieuws van heden t;i -r: DINSDAG 23 APRIL 1935 Het Japansche eiland Zondagochtend door een catastrofe geteisterd. Het aantal ge wonden ver over de 10.000 Duisternis ging de ramp vooraf DUIZENDEN HUIZEN IN GESTORT Vluchtende boeren F rankri jk-Rusland Twaalf doodvonnissen in Griekenland Koning Boris kondigt een wijziging der grond wet aan Bannelingen in vrijheid gesteld immmm HONDERDDUIZENDEN VOOR ST. PIETER Verheven audiëntie der Duitschers De stad Taisjoe werd binnen en kele minuten in een puin hoop herschapen Het reddingswerk Verduisterde hemel Alle verbindingen waren vei'broken. In de Buitenlandsche hulp niet aanvaard De onderhandelingen zijn tijdelijk afgebroken Italië en Polen zijn het eens over de voornaamste problemen Wegens den Venizelos-opstand - Koning Boris In Heck's Lunchroom te Rotterdam ontplofte Zaterdag ammoniak; Het verwoeste interieur Fransche en Duitsche jeugd hul digt met onvergelijkelijke geestdrift den Paus Z. H. Paus Pius XI Het W eeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiHj DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN TOKIO, 22 April. Zondagochtend vroeg is het Zuid-Westelijk gedeelte van het aan Japan behoorende eiland Formosa- door een hevige aardbeving geteisterd. Volgens de jongste berichten bedraagt het aan tal dooden 2711 en het aantal ge wonden 11.386. De gouverneur-generaal heeft een telefonisch onderhoud gehad met het Japansche blad ..Asahi" en verklaarde, dat 10.000 huizen zijn ingestort, terwijl er 11.000 werden beschadigd. De gouverneur-generaal verklaarde verder, dat de schade op 10 millioen yen wordt geraamd. Er ontstond een onbeschrijfelijke paniek on der de bewoners van het eiland, die nog verer gerd werd, doordat alom brand ontstond. Het minst geteisterd schijnen te zijn de pro vincies Taisjoe en Etsjinsjikoe. In de hoofd straat van de stad Taisjoe werden honderd per sonen gedood. De straat is in een enorme ruine herschapen. De stad Taiko aan de Noordwest kust van het eiland is bijna geheel verwoest. De rails in het geheele Noord-Westelijke deel van het eiland zijn verwrongen en gelijken op reus achtige slangen. Talrijke tunnels zijn ingestort, andere zijn geheel versperd. De bewoners zoe ken tusschen de ruïnes naar hun naaste ver wanten. Personeel van het Roode Kruis en Politie arbeiden zonder ophouden. De eerste aardschok is door het Observato rium van Taihokoe om 6.20 uur plaatselijken tijd geregistreerd en de tweede om 6-22 uur. Het centrum schijnt te liggen twintig mijlen ten N.- W. van Taisjoe. De pescadores-eilandengroep Werd aan de Westkust eveneens door een aard beving geteisterd. De bewoners van West-Formosa hebben een angstigen nacht in de open lucht doorgebracht. Omstreeks drie uur in den morgen werden zij opgeschrikt door een nieuwe sterke aardbeving. Door het garnizoen te Taisjoe zijn 50 red dingsbrigades uitgezonden, die onder de geteis terde bevolking levensmiddelen en dekens heb ben uitgedeeld. De gouverneur van Formosa heeft het mi- histerie van overzeesche zaken medegedeeld, dat het reddingswerk vlotten voortgang heeft en bevorderd wordt door uitstekend weer. De pe- troleumvelden zijn niet door de aardbeving ge troffen. Het ministerie van financiën te Tokio heeft een bedrag van zeven millioen yen be schikbaar gesteld. Bovendien is een openbare inschrijving ten bate der slachtoffers geopend. t>e ambtenaren van het ministerie van over zeesche zaken hebben daarbij het voorbeeld ge geven door één procent van hun maandsalaris ®f te staan ten behoeve van de reddings- en hulpactie. Ook de dagbladen hebben inschrij vingen geopend. In den nacht van de catastrofe werd de zee rondom Formosa verlicht door de vlammen, hie opstegen uit de verwoeste steden en huizen. Sedert de ontzettende ramp van 1923 heeft Japan geen aardbeving gekend, die zoo'n grooten omvang en zoo noodlottige gevolgen heeft gehad als de catastrofe, die thans het eiland Formosa heeft getroffen. Onder de ruïnes en puinhoopen liggen de duizenden dooden, mannen, vrouwen en kin deren, terwijl de tallooze gewonden zijn onder gebracht, althans voor zoover er plaats is, in Ziekenhuizen, gemeentelijke gebouwen, fabrie ken, hotels. Maar het opnemen der gewonden, Van wie velen doodelijk gekwetst zijn, vergt Veel tijd en menige getroffene heeft langen tijd dp hulp moeten wachten. Het was Zondagmorgen zes uur op het eiland, toen de hemel zich verduisterde. Binnen enkele minuten was de streek in het donker gehuld. Angst maakte zich meester van de bewoners. Het was doodstil in de natuur, geen briesje deed de bladeren der boomen bewegen. Plotseling bewoog zich de aarde, kwam weer tot rust, trilde daarna heviger. Eenige minuten gingen weer in stilte voorbij. Toen begon de grond hevig te schokken: de cata strofe was geschied. De stad Taisjoe aan de Westkust leed het argste, maar ook een aantal andere steden en dorpen werden in ruïnes herschapen. In Tai sjoe, waar vele Chlneesche arbeiders wonen, wa ven de bezoekers juist opgestaan en maakten zich gereed voor het dagelijksch werk, toen de Vamp plaats vond. In minder dan vijf minuten was de stad in één grooten puinhoop veranderd. De hoofdstraat Vras geheel verwoest. Het gerommel van de aardbeving werd gevolgd door een helsch la- Waai van vallende steenen, springende water buizen en explodeerende gasleidingen. Dit af schuwelijke concert overstemde het geschreeuw der tallooze gewonden. PEKING HON AN MANK» HANKOW HOE. MAN verwoeste straten speelden zich hartverscheu rende tooneelen af. Ouders zochten in waanzin nigen angst naar him kinderen, die wellicht onder de puinhoopen waren gebleven; kleine kinderen doolden schreiend rond, losgerukt van hun ouders. Geleidelijk verschenen in de straten ambulan ces; dokters en verpleegsters verrichtten hun werk. Menige gewonde werd op de plaats zelf, waar hij gevonden werd, geopereerd. Ondertusschen bewogen zich op de wegen rondom Taisjoe duizenden boeren en arbeiders met hun gezinnen, die het verwoeste binnen land ontvluchtten en een onderdak meenden te kunnen vinden in de stad. Sommigen vielen, uitgeput door den langen tocht, langs den weg neer. Naar schatting zijn alleen in Taisjoe dui zend menschen om het leven gekomen. De vernieling is ook groot in Sjintsjikoe, Sje- Keeloeng en Tainan aan de Westkust en de Ka- renko aan de Oostkust. Ook Taihokoe in het Noorden heeft zeer geleden. Hier zouden de slachtoffers uitsluitend Chineesche boeren zijn. Een geheel legercorps is naar de verwoeste ge-1 bieden gedirigeerd. De electrische lichtleidingen zijn vrijwel over al vernield; men behelpt zich met lantaarns en olielampen. Uit Taihokoe zijn vliegtuigen naar het ver woeste gebied gezonden. Op den eersten dag meldden zij bij hun terugkeer, dat in boerderijen en dorpen het vuur zich snel verbreidde en dat de bewoners in alle richtingen vluchtten. Ook in Oost-Japan zijn schokken gevoeld. Ver schillende kerkdiensten werden onderbroken. TOKIO, 23 April (Reuter) De jongste of- ficieele cijfers over de aardbeving op Formosa luiden aldus: 3065 dooden, 7883 ernstig gewon den, 1490 licht gewonden. TOKIO, 23 April. (Reuter) Vliegtuigen, welke over Formosa hebben gevlogen, berichten dat een oppervlakte van ongeveer 2000 vierkante mijl is verwoest. Taihokoe en Tainan, waar eenige Amerikanen en Europeanen wonen, zijn niet getroffen, even min de petroleumvelden en de suikerraffina derijen in deze streek. De correspondent van de „Times" bericht, dat in een dorp nabij Toyohara het aantal slachtoffers zoo hoog is, dat niet voldoende personen zijn overgebleven, om de lijken te bergen. Eenige geisoleerde dorpen lijden gebrek aan levensmiddelen. De gezwollen rivieren veroor zaken een nieuw gevaar. Volgens de „Daily Telegraph" wordt het red dingswerk onder uiterst moeilijke omstandig heden voortgezet. 250.000 personen zijn dakloos. De meeste dooden en gewonden zijn gevallen tengevolge van het instorten van de leemen huizen, de lichtere Japansche huizen hebben weerstand geboden aan de aardbeving. De voorraad geneesmiddelen is niet groot, doch de redders maken ruim gebruik van kamfer, een van de voornaamste producten van Formosa. Officieel wordt thans het aantal verwoeste huizen opgegeven met 12.628, het aantal ge deeltelijk vernielde huizen met 2262, terwijl 5209 huizen beschadigd zijn. Van Amerikaansche en Britsche zijde is aan geboden om oorlogsschepen te zenden voor hulpverleening. Zoowel de Japansche regeering als de Japansche pers toonen zeer groote waar deering voor deze aanbiedingen. Te bevoegder plaatse gelooft men echter dan men over vol doende krachten beschikt om het hulpwerk naar behooren zelf te kunnen verrichten. Het aantal zwaar-gewonden op Formosa be draagt volgens de laatste berichten 7988. Naar de Japansche bladen melden is, behalve de vulkaan Asama, ook de Akoesan begonnen te werken. De ongerustheid in de omliggende dorpen stijgt voortdurend. MOSKOU, 23 April. Het TASS publiceert het volgende bericht: De onderhandelingen tusschen Litwinof en Laval zijn tijdelijk afgebroken. Litwinof is naar Moskou geroepen teneinde rapport uit te bren gen in den Raad van Volkscommissarissen. Nader wordt gemeld, dat Litwinof te Moskou is teruggekeerd. Zooals men weet, was er aanvankelijke sprake van, dat Litwinof in de afgeloopen week het hulpverleeningsaccoord met Frankrijk reeds zou onderteekenen. Moeilijkheden bij de defini tieve formuleering der overeenkomst hebben echter stagnatie gebracht. VENETIË, 23 April (Reuter) Te Venetië heeft Suvich, de Italiaansche onder-staatsse cretaris van Buitenlandsche Zaken, een be zoek gebracht aan kolonel Beek, den Poolschen minister van Buitenlandsche Zaken, die van Genève daarheen was gereisd. In een langdurig onderhoud hebben zij de voornaamste proble men van het oogenblik bestudeerd, en vastge steld, dat de standpunten der beide landen volkomen met elkaar in overeenstemming zijn. ATHENE, 23 April. (Reuter) De krijgsraad te Athene heeft Zondag de leiders van de „Liga tot bescherming van de Republiek" veroordeeld. De oud-generaals Papoulos en Kimissis zijn ter dood veroordeeld. Een twaalftal beklaagden werd tot gevangenisstraffen veroordeeld en 18 werden vrijgesproken. De krijgsraad te Kavalla heeft Zaterdag von nis gewezen in de zaak tegen de rebellen, die naar Bulgarije zijn gevlucht. Tien hunner zijn bij verstek ter dood veroor deeld, zes tot levenslange gevangenisstraf, zes tot twintig jaar gevangenisstraf, drie tot vijftien jaar en 33 tot gevangenisstraffen varieerend van een tot twaalf jaar. Zes en vijftig zijn vrij gesproken. SOFIA, 23 April. Tosjef is erin geslaagd een nieuw kabinet te vormen. In een pro clamatie tot de bevolking verklaart koning Boris, dat de staat Bulgarije zal worden ge reorganiseerd om te beantwoorden aan de eischen van den nieuwen tijd met het oog op een snel herstel van het nationale be drijfsleven. Binnenkort zullen de voorgeno men wijzigingen in een door het volk goed gekeurde grondwet korden neergelegd. De belangrijkste -portefeuilles van het nieuwe ministerie zijn als volgt verdeeld: Minister-president: Tosjef. Binnenlandsche Zaken: Generaal Atanasoff. Oorlog: Generaal Tzaneff. Financiën: Dimiter Riazkoff. Buitenlandsche Zaken: Gheorghi Kiossieva- noff. In zijn eerste zitting heeft de ministerraad een algemeen werkprogram opgesteld en den minister-president en den minister van justitie belast met de studie van de fundamenteele prin cipes van een nieuwe grondwet. De regeering heeft opdracht gegeven de oud minister-presidenten Zankoff en Georgieff in vrijheid te stellen. De politie heeft een demonstratie van stu denten voor het paleis des konings verboden. De studenten verzamelden zich derhalve voor hun bondsgebouw. in de stad zijn plakkaten opge hangen, waarin de bevolking wordt aange spoord, haar dankbaarheid aan den koning te uiten. Aan de pers werd de volgende regeerings-ver- klaring verstrekt: De nieuwe regeering is vast besloten de binnen- en buitenlandsche politiek te voeren overeenkomstig het programma van 19 Mei 1934. Te dien aanzien bestaat volledige overeenstemming tusschen alle leden van het nieuwe kabinet. Het minister-presidentschap van Tosjef, die zich sterk heeft bezig gehouden met de minder heden, vooral de Macedonische zou bij enkele buurstaten wantrouwen hebben kunnen wek ken, aldus wordt verder gemeld, indien niet de nieuwe minister van Buitenlandsche Zaken gold voor een pionier bij de Bulgaarsch-Joego-Slavi- sche toenadering. De afgetreden premier Zlateff verklaarde aan de pers, dat hij thans naar de reserve overgaat. "W<*£!<6g£. (Van onzen Romeinschen correspondent) De Paaechplechtigheid in den St. Pieter heeft een luisterrijk verloop gehad. Ofschoon minder grootsch dan het vorig jaar, toen op Paschen tevens de heiligverklaring van Don Bosco viel, droeg de plechtigheid een bijzonder internationaal karakter door de aan wezigheid van groote gesloten groepen van vreemdelingen. Bijna 2000 leden der Duitsche jeugdvereni gingen, 500 Fransche Jeunesses Patriottiques, eenige honderden Oostenrijksche Sturmscharen en een groote groep Fransche oudstrijders woonden tusschen de tienduizenden geloovigen uit Rome en alle streken van Italië de Paasch- mis bij. De tribunes der diplomaten en die der vorste lijke persoonlijkheden waren dicht bezet. Tegen tien uur verscheen de Pauselijke stoet in de basiliek van St. Pieter, begroet door de zilveren bazuinen en het daverend gejuich der menigte. Vooral het „Heil" uit de 2000 Duitsche jon genskelen daverde als een kanonschot onder de gewqjven en overstemde al het andere geluid. Nadat de Paus op den troon de oboedientie der kardinalen in ontvangst genomen had, be gon het ceremonieel der Paaschmis, waarbij het Pauselijk koor onder leiding van Perosi uitge lezen muziek ten gehoore bracht. Kort na twaalf uur nam de Paaschmis een einde en verliet de Paus onder groot gejuich de basiliek, terwijl de geloovigen naar buiten stroomden en het St. Pietersplein vulden, om getuigen te zijn van den zegen „Urbi et Orbi". Meer dan honderdduizend menschen stonden hier samengepakt, waaronder de Duitsche en Oostenrijksche lichte uniformen een kleurig effect maakten. Toen de Paus op het balcon verscheen, zonk de menigte op de knieën en in de stilte klonk de zegen over het zonnige plein. De H. Vader verwijlde na den zegen nog lan gen tijd in den aanblik van de menigte, steeds groetend glimlachend en zegenend. Om een uur nam de plechtigheid een einde. Voorts hebben deze Paaschdagen te Rome geheel in het teeken der jeugd gestaan. Groote groepen van jeugdorganisaties waren uit verschillende landen naar Rome gekomen en hebben de trappen van het Vaticaan beste gen, om den groet van den nieuwen tijd te brengen aan den Vertegenwoordiger der eeuwi ge waarheden. Na de 2000 Fransche oudstrijders ontving de Paus 500 leden der Fransche „Jeunesse Patriot- tique" in audiëntie en richtte tot hen een be- teekenisvolle toespraak over den godsdienst en de vaderlandsliefde. De Paus noemde de vaderlandsliefde een van de hoogste vormen van collectieve naasten liefde. „Het vaderland," aldus de H. Vader, „is niet alleen de dierbare grond, die ons het leven ge geven heeft, het is ook de moeder, onze moeder, niet alleen door hetgeen zij ons aan stoffelijks schenkt, maar ook door alles wat zij gedragen heeft en draagt, wat zij geleden heeft en ge schonken heeft door de eeuwen heen. Eén ding is zeker: Een vaderlandsliefde, die zich Fransch noemt en een jeugd, die zich Fransche vaderlandsche jeugd noemt, kunnen niet nalaten in haar gevoelens en daden de pas sende plaats toe te kennen aan den katholie ken godsdienst." Maar vooral grooten indruk maakten de 2000 Duitsche jongens bij de audiëntie ten Vati- cane op den tweeden Paaschdag. Deze 2000 jongemannen behooren tot de Sturmscharen van het 350.000 leden tellende Duitsche Jongelingsverbond en verder van de padvinders. Zij zijn in 54 autocars uit verschillende stre ken van Duitschland naar Rome gekomen en kampeeren enkele tientallen K.M. buiten Rome bij een hoeve, die aan het Duitsche College be hoort. Zij zijn vergezeld van hun leiders en geestelijke adviseuren, o.a. prelaat Wolker, den rijksleider Hans Niermann, den leider der pad vinders Kansoll en den leider der Nieuw-Duit- sche Jeugd pater Ludwig Esch SJT. Had de opmarsch der Duitsche jongens met hun vaandels en lichtblauwe, witte en groene kielen in Rome grooten indruk gemaakt op den eersten Paaschdag bij de Paaschmis, hun bin nenkomst ten Vaticane was overweldigend grootsch. Voor een avond scheen het oude Vaticaan in een jeugdherberg herschapen. Met Wanderlieder en Marialiedjes, begeleid door gitaren, violen en trommels, trokken de onafzienbare rijen jongemannen met de klet terende stappen van hun met ijzer beslagen schoenen door de even onafzienbare gangen van het paleis. Het duurde een uur, vol gezang, snarenspel en trommelsignalen, vóór de 2000 jongens langs de wanden van de Sala Regia, de Sala Ducale en de Aula der Benedicties waren opgesteld. Tegen zevenen verscheen de H. Vader, begroet door een schetterend attentiesein van zes trom petten en vier landsknechtstrommels en door het kanonschot van een eenstemmig „Heil". Nadat de leiders aan den Paus waren voor gesteld, liet de H. Vader zich niet weerhouden langs de onafzienbare rangen te schrijden en elk van de 2000 jongens de hand met den Vis- schersring te reiken. Een uur lang schreed de Paus langs de rijen, dikwijls vragend naar hun herkomst, hier en daar een schouder streelend en een paar blauwe oogen met zijn vaderlijke liefde vullend. Daarna nam de H. Vader plaats op den troon in de Aula der Benedicties. Aan de linkerzijde stonden de vaandrigs met hun vaandels en vlaggen opgesteld, terwijl de jongens zich dicht om den troon schaarden en onder begeleiding een van die schallende jeugdliederen zongen, waarin de moed van dezen nieuwen tijd tot uiting komt, „Die Stunde ruft" met het prachtige rhythmische refrein: Wlr sind bereit Rufen es weit Gott ist der 'Herr Auch unserer Zeit. Tot tranen bewogen aanhoorde de Paus dit prachtige lied. Nadat Mgr. Wolker een adres had voorgelezen, waarin het onwrikbaar geloof in de Moederkerk en de liefde tot hun Vaderland tot uiting kwamen, sprak de Paus de aanwezigen in het Duitsch toe. De H. Vader zeide, dat het Duitsch Hem nimmer zoo schoon had geklonken als op dezen avond, nu het Hem de stem liet vernemen van de harten van zoovele zonen uit alle streken van Duitschland. Met innige dankbaarheid dankte Hij hen allen voor de groote vreugde, die zij Hun ouden Vader hadden bereid en heette hen allen welkom in Zijn huis. „Gü hebt beloofd" aldus de H. Vader „het Vaderland in trouwe liefde te willen dienen en zoo moet het ook zijn. Ook Wij beminnen Duitschland en Onze dierbare Duitsche zonen, want Ons hart is overal. In U begroeten Wij in het bijzonder de Duitsche Katholieke jeugd, want Wij weten dat VERWACHTING: Zwakke tot matigen Zuid-Oostelijke tot Oostelijken wind, licht tot half bewolkt, droog weer in het Noor- S den, in het Zuiden weinig of geen regen, warmer overdag. EE Hoogste stand: 775.7 te Vardo. EE Laagste stand: 755.3 te Jan Mayen. EE Zon op 4.49, onder 7.09. Licht op 7.39. =E EE Maan op v.m. 12.02, onder v.m. 6.57. Laatste Kwartier 36 April 4.41 v.m. S Z. H. EXC. MGR. L. SCHIOPPA, PAUSELIJK INTERNUNTIUS BIJ H. M. DE KONINGIN, VRIJ ONVERWACHT IN DEN HAAG OVER, LEDEN. •oG Z. H. EXC. MGR. J. H. G. JANSEN HEEFT IN EEN HERDERLIJK SCHRIJVEN MEDEDEE- LING GEDAAN DAT HIJ DEN H. VADER GEVRAAGD HEEFT OM EEN COADJUTOR. Paschen in de Eeuwige Stad- De Zegen van den H. Vader „Urbi et Orbi". Nieuw kabinet in Bulgarije. Grondwetswijzi ging aangekondigd.. Bannelingen in vrijheid. Het „schoone eiland" Formosa door een aard beving geteisterd. Ongeveer 3000 dooden. Twaalf Grieksche opstandelingen ter dood ver oordeeld. Benoemingen in het bisdom Haarlem. Plebaan L. A. A M. Westerwoudt uit voorzorg bediend. Minister Colijn heeft zijn werkzaamheden her vat. Het oud-Tweede-Kamerlid G. Elhorst te En schede overleden. De K. J. V.-reis naar Rome begonnen. Het S. D. A. P.-congres en de Katholieken. Brand in ^en limonadefabriek te Wouw. Arbeider bij explosie in een melkfabriek te Groningen gedood. Auto in het Winschoterdiep gereden; drie der inzittenden verdronken. Verschillende verkeersongevallen tijdens de Paaschdagen. Actie van den kleinen boer. Drukbezocht con gres te Huissen. De dader van den roofmoord te Leimuiden te Lochem aangehouden. New Yorksche Beurs: Renteverlaging heeft koersverbetering tot gevolg; slot voor vele fondsen vaster. gij, die de gansche Duitsche jeugd vertegen woordigt, in dezen zoo moeilijken, zoo gewich- tigen, zoo duisteren en in vele opzichten zoo smartvollen tijd, de beste waarborg zijt voor het behoud van het katholieke leven en het katholiek geloof in Duitschland. Dit is 0ns vast vertrouwen en Wij twijfelen niet, wat dat zou tegen Onzen plicht zijn, ook ai is het oogenblik moeilijk en ook al kennen Wij de groote toekomstige gevaren. Want dit is zeker en ontwijfelbaar: de al machtige God zal met Ons zijn en niet tegen Ons. De verrezen Zaligmaker zegt ook tot Ons, wat hij zeide tegen Zijn apostelen. „Vreest niet en twijfelt niet, God zal altijd met Ons zijn". Met deze gloedvolle woorden gaf de Paus zijn zegen aan allen, die tegenwoordig waren en aan hen die zij vertegenwoordigden en niet alleen aan hen, maar ook, zooals de H. Vader zeide: „aan allen, die met Ons zijn, opdat zij steeds met Ons blijven en aan allen, die tegen Ons zijn, opdat zij tot Ons mogen komen". Met 6611 nieuw schallend lied eindigde deze onvergetelijke plechtigheid, die in Rome een sterke getuigenis gaf van de liefde en den hel denmoed van de jeugd van dezen tijd voor ons Heilig Geloof.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1935 | | pagina 5