Het Heilig Jaar is ten einde
Aangrijpend slot te Lourdes
De groote krantenslachting
in Duitschland
Conflict in de
mijnen
Het nieuws van heden
Na den filmbrand
te Hilversum
L
De Maria-stad was Zondag 'n deinende zee van menschen,
die met groote vurigheid om den waren vrede baden
De geestdrift was onbeschrijfelijk
'S PAUSEN STEM DOOR DE
RADIO
Het ge val-Jacob
LIJST VAN TEN DOODE
OPGESCHREVENEN
Bloedige botsing
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM - TELEFOON 13866
MAANDAG 29 APRIL 1935
Avondblad
EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19311
Diep ontroerd luisterden de dui
zenden naar de woorden
van den H. Vader
Hoogmis en processie
tot slot
Heilige pelgrims
Te Rome
Zwitserland wenscht arbitrage.
Het antwoord aan Berlijn
Avond op de Wereldtentoonstelling te Brussel
Hitier: Het doel van het natio-
naal-soeialisme is de menschen
te dwingen tot elkaar
te komen"
Lot der katholieke pers
Bestuursadvies tot staking bij de
particuliere mijnen ingaande
op 6 Mei
Standpunt hoofdbestuur R.K
Mijnwerkersbond
37 Britsch-Indische boeren om het
leven gekomen
Groote vlootmanoeu-
vres
In den Stillen Oceaan
Ernstige aardbeving
Eén doode; vele gewonden
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiig
Pater B. en Broeder D. beiden
vrijgesproken
Roosevelt spreekt voor
de radio
Verbeterde atmosfeer"
Jachtvliegtuigen aan
Fransche Oostgrens
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Onze speciale correspondent te Lourdes seint
ons d.d. 29 April:
De drukte tijdens de laatste dagen van
het Triduum is overweldigend geweest. Ve
len, in hoofdzaak mannen, brachten den
nacht van Zaterdag op Zondag In de open
lucht en op straat door. Zaterdagochtend
kwamen duizenden, zoovelen als de Rozen
kranskerk kon bergen, de communiemis bij
wonen.
Mgr. Sweens uit den Bosch droeg de F Mis
op in de grot, die door alle Nederlandsche pel
grims werd bijgewoond. De gebeden en gezangen
werden door de pelgrims in het Nederlandsch
gezongen.
Gedurende den Zondag is de grot ongenaak
baar geweest, evenals de kerken die overvol
waren. Het verkeer in de straten was niet :er
te regelen, soms liep het hopeloos vast en was
er langen tijd geen doorkomen aan. Langs de
straten en op de groene hellingen van de Gave
ziet men duizenden met proviand zitten. Béide
oevers zijn zwart van de menschen.
Te half elf werd de Hoogmis opgedragen door
Kardinaal Verdier. De kardinalen van Roey en
Binet waren aanwezig. Ook 25 bisschoppen
woonden deze H. Mis bij. De president van de
Fransche Federation Nationale Catholique, ge
neraal de Castelneau, was in uniform aanwe
zig met 326 leden van deze vereeniging. Men
zag hier pelgrims uit alle landen en streken
der wereld, uit alle rangen en standen der
maatschappij. Officieren van het koloniale
léger, arbeiders van wie weet uit welke straten
van Parijs, padvinders en boeren. De gods
vrucht van generaal de Castelneau is voor
ieder een voorbeeld.
Op het plein voor de grot zingen duizenden
het lied van Pater Champion, den slotzang van
het jubilé. Geheel de „Christelijke Internatio
nale" is aanwezig, om voor den waren vrede
te bidden. Gansche massa's bidden het akte
van berouw hardop. Er zijn nog meer vlag
gen en bloemen dan de vorige dagen. Een vlieg
tuig brengt hoog in de lucht een eeregroet aan
het H. Sacrament.
De auto's kunnen niet meer verder en blij
ven staan, waar ze tot stilstand komen.
Lang voor de sluitingsmis om drie uur waren
alle plaatsen dicht bezet; heel Lourdes een del.
nende zee van menschen. De plechtigheid be
gon met de tertia, het kerkelijk uurgebed, aan
geheven door den kardinaal legaat.
De aanblik van het priesterkoor is eenig in
zijn soort, drie kardinalen in cappa magna, 30
bisschoppen met mijter en koorkap, 14 kanun
niken, 14 diakens en subdiakens, misdienaars
in blauw, die 't koor afsluiten. Verder zien wij
er ridders van Malta en vele andere schitteren
de uniformen.
Wij zien ook ex-keizerin Zita met Aartsher
tog Otto en hun gevolg. Wij zien den Prins van
Bourbon en den ex-kroonprins van Saksen, den
maire van Lourdes met zijn geheelen raad. En
dan nog de ontelbare massa's priesters en volk.
Er waren ruim 15.000 personen aan den oever
van de Gave alleen. Duizenden bezetten de
ruimte voor de grot. Heeft Lourdes ooit wel een
grootere massa menschen gezien? Het Credo
wordt door de duizenden gezongen en dan volgt
een ademlooze stilte. De kardinaal legaat bidt
voor en als kanonschoten klinken de antwoor
den;
„Laudetur Jesus Christus"
„Laten wij God bidden"
„Koningin van den vrede, bid voor ons"
„Konirur van den vrede, verhoor ons gebed."
Aartshertog Otto van Habsburg en
zijn zuster Adelaide bij de plechtig
heden te Lourdes.
Dan komt het oogenblik, waarop allen
luisteren naar den zegen van den II. Vader
van alle christenen, door de radio gegeven.
Onder ademlooze stilte klinkt de stem van
Z. H. door de ijle lucht. En dan breekt een
orkaan van toejuichingen los. „Leve de
Paus, leve de kardinaal-legaat".
De kardinaal-legaat, die zeer ontroerd is,
geeft dan den pauselüken zegen, die door allen
knielend wordt ontvangen. „Heer, heel de we
reld is hier vereenigd om uw troon, geef ons
geloof en vrede" zoo bidt hij.
De bisschop van Tarbes spreekt een dankrede
uit. De menigte kan zijn ontroering niet meer
verbergen, uit zich in tranen en luid geroep.
De kardinaal-legaat wil dan nog spreken.
Krachtig en bewogen spreekt hij, de vertegen
woordiger van den H. Vader. Zijn woorden
worden gevolgd in ademloos luisteren.
Als slot wordt dan de processie gehouden van
het H. Sacrament. Alleen priesters nemen er
aan deel.
Gezangen in het Fransch weerklinken, dan
„Benedictus qui venit", „Te Deum", „Magnifi
cat."
Z. Em. Kardinaal Pacelli draagt het H. Sa
crament.
Het volk zingt en roept en is uitzinnig van
vreugde. De groep Indiërs hadden hun plaat
sen vlak bij het altaar. Zij baden als heiligen.
Men had den indruk dat de hemel' was openge
gaan.
Moge de vrede de aarde beheerschen, dat was
het gebed dat tijdens het Triduum, maar vooral
dezen grootschen Zondag hier afgesmeekt werd
in de stad van de H. Maagd, van de Koningin
des Vredes.
In zijn slotpredicatie tot de duizenden pel
grims te Lourdes verheerlijkte Kardinaal
Pacelli, blijkens een Reuterbericht, de verlos
sing voor de Katholieke Kerk en Haar ge-
loovigen door het bloed van Christus als de
eenige waarheid, waar het op aankomt. „Wij
zijn verloren", aldus de kardinaal, ..in een
hevlgen storm, die boven den oceaan van het
menschdom en de volkeren woedt, maar onze
hoop en ons vertrouwen", riep hij uit, „putten
wij uit het kruis van Christus, dat te midden
van alle wereldstormen blijft staan".
De kardinaal wees vervolgens op ue dwaal-
leeringen, welke tegenwoordig opgeld doen
onder hen, die zich scharen om het vaandel der
sociale revolutie en die geïnspireerd worden
door valsche wereld- en levensbeschouwingen
„Of zij nu", aldus kardinaal Pacelli, „bezeten
zijn door het bijgeloof van ras of bloed, hun
wereldbeschouwing berust op beginselen, die ln
wezen tegengesteld zijn aan het Christelijk ge
loof, en met zulke beginselen kan de Kerk tot
geen enkelen prijs tot een aecoord Komen".
Tot slot deed hij een beroep op zijn hoorders
om te bedenken, dat alle menschen broeders
zijn door dezelfde Verlossing.
In een brief over de gebeurtenissen van Za
terdag, schrijft onze correspondent o. a„ hoe hij
een neger uit Dakar zag neerknielen voor een
bisschop, zeggend: „Monseigneur, gelieve mijn
kind te zegenen; het meisje is op wonderbare
wijze genezen'".
Onze correspondent bracht verder een bezoek
aan het hotel, waar de 115 Britsch-Indiërs hun
intrek hadden genomen, die om hun grootè
godsvrucht te Lourdes de heilige pelgrims wor
den genoemd. Met ongelooflijke vurigheid ne
men zij aan de vele oefeningen deel, deze
bontkleurige groep mannen en vrouwen uit
Indië Burma en Ceylon. Ook wordt geen grcp
als deze toegejuicht en bewonderd met tranen
in de oogen. En zij zelf ook zijn tot tranen
toe bewogen en verklaren: „Nu verstaan we,
wat Christendom beteekent". Hun missionaris
Z.Em. Kardinaal Faulhaber heeft Zondag te München twee vliegtuigen en tien
auto's, bestemd voor de missie, ingezegend
drukt het hun goed op het hart: „Die sympathie
draagt men u toe, omwille van uw Christen-
zijn".
VATICAANSTAD, 29 April (Reuter). Het
Heilig Jaar is gisteren op plechtige wijze door
Z.H. den Paus gesloten met een ceremonie in den
Sint Pieter, waaraan deelnamen alle prelaten,
het corps diplomatique en vele andere vooraan
staande persoonlijkheden. Tot slot nief de
Paus het Te Deum aan, dat door de gansche
menigte werd gezongen, waarna hij den zegen
gaf.
BERN, 29 April (V.D.) -De Zwitsersche ge
zant te Berlijn heeft Zaterdag het antwoord
overhandigd op de Duitsche nota van 13 April
inzake de ontvoering van den Duitschen emi
grant Jacob door Duitsche agents-provocateurs
De Zwitsersche Bondsraad stelt in deze nota
vast, door een onderzoek tot het resultaat te zijn
gekomen dat Jacob met medeweten en met
goedkeuring van de Duitsche autoriteiten over
de grens gebracht is.
Daar overeenstemming tusschen beide regee
ringen langs den gewonen diplomatieken weg
reeds thans uitgesloten lijkt, heeft de Bondsraad
besloten een beroep te doen op het Duitsch-
Zwitsersche arbitrageverdrag en de aangelegen
heid voor te leggen aan het scheidsgerecht
waarin dit verdrag voorziet.
De nieuwe persverordening in Duitschland
heeft allerwegen groote opschudding
rerwekt. De Berlijnsche correspondent
der N. R. C. is op onderzoek uitgetogen, om
vast- te stellen, welke bladen alzoo door de ver-
orciening zullen worden getroffen. Amann, de
uitgever van de „Völk. Beobachter" en vader der
verordening, denkt zijn concurrenten eenvou
dig a£ te slachten. Hij heeft aan zijn slacht
offers zelf: de Vereeniging van Duitsche uit
gevers, opgedragen, op te geven, welke kranten
voor opheffing in aanmerking komen. Amann
zelf echter behoudt zich de eindbeslissing voor
on tegen zijn beslissing is geen hooger beroep
mogelijk.
Omtrent de Berlijnsche bladen heeft de cor
respondent het volgende vernomen: De
„Deutsche Allgemeine" en de „Berl. Börsenzeit."
biiiven waarschijnlijk bestaan. Ten doode zijn
opgeschreven het „Berl. Tageblatt" van Mosse
en de „Lokal Anz." van Scherl (dit laatste blad
is in het bezit vanHugenberg!) Beide bla
den waren en bleven, niet alleen wat abonne
menten betreft, maar ook op het stuk van
advertenties, ernstige concurrenten van de
„Vólkische Beobachter". Men gaat deze bladen
nu te lijf met de bepaling, dat een uitgever
niet meer dan één dagblad mag uitgeven. Be
staan blijft dus bij Mosse de „Berliner Morgen-
zeitung" en bij Scherl de „Nachtausgabe", wel
ke geen concurrenten van de „Völkische Beo
bachter" zijn.
Van de beide katholieke bladen is in de eer
ste plaats de „Markische Volkszeitung" ten
doode opgeschreven. Deze courant was eertijds
niet anders dan een stek van de „Germania"
In den laatsten tijd was dat geheel anders ge
worden.
De „Germania", wel nog steeds een katho
liek blad, was zoo mak geworden als een lam,
maar de „Markische Volkszeitung" had zich
snel ontwikkeld tot een strijdbaar blad. Het ge
volg daarvan was, dat het debiet zienderoogen
toenam en vele menschen, die met het katho
licisme vroeger niets van doen wilden hebben,
doch er nu niet zoozeer uit religieuze dan uit
politieke redenen sympathie voor waren gaan
koesteren, abonneerden zich op dit blad. Te
gen deze courant wordt de bepaling toegepast,
volgens welke geen confessioneele bladen meer
zullen mogen verschijnen.
Tegenover deze bepaling zullen de katholie-
ke^ kunnen protesteeren met een beroep op
net Concordaat, waarin aan hun bladen be
scherming Is toegezegd. Vermits de uitvoerings
bepalingen van dit Concordaat nog steeds niet
zijn verschenen en ook wel niet zullen verschij
nen, is er niet veel kans op succes van een
deigelijk protest.
Hoe staat het in de provincie? Op de eerste
plaats vraagt men zich onwillekeurig af, wat
het lot zal zijn van de „Frankfurter Zeitung",
van ouds het beste en degelijkste blad van
Duitschland, maar thans als „Jodenkrant" uit
de gratie.
Zij heeft reeds meermalen felle aanvallen
van de nationaal-socialistische pers moeten ver
duren. Nochtans heeft de „Frankfurter Zei
tung" machtige beschermers niet alleen in het
ministerie van buitenlandsche zaken, maar ook,
ai mag dat oppervlakkig vreemd lijken, in het
ministerie van propaganda. De „Frankfurter
Zeitung" heeft een groote verspreiding in het
buitenland en daar zij in een haast onmerkbaar
tempo een gelijkschakelingsproces ondergaat,
werkt zij, juist omdat zij nog den naam vaneen
liberale Joodsche krant heeft, als een propa
ganda voor Duitschland in den vreemde.
Ofschoon de mannen, die den stoot tot de
nieuwe verordening hebben gegeven, de „Frank
furter Zeitung" als concurrente gaarne zouden
zien verdwijnen, is het lot van deze krant dus
nog onzeker. Daarentegen zal de „Kölnische
Zeitung", naast de „Frankfurter Zeitung" een
van de beroemdste bladen van Duitschland, in
het niet verdwijnen. De nationaal-socialistische
„Westdeutsche Beobachter" kan deze concur
rentie niet verdragen.
Met de katholieke „Kölnische Volkszei
tung" staat het ongeveer zoo als met de
„Germania", zij blijft mogelijk nog bij de -
gratie bestaan.
Met groote kracht zullen echter de nieuwe
bepalingen worden gericht tegen de twee nog
bestaande groote courantencöncems ln West-
Duitschland, het Concern Girardet (ongeveer
20 kranten omvattende) en het Concern Huck
(dat ongeveer 40 kranten bestrijkt).
Dit Is dus de aanvang van de groote slach
ting van kranten in Duitschland.
Tot slot citeeren wij even wat Hitier heeft
gezegd op den lsten Mei 1933: „het doel van
het nationaal-socialisme Is om de Duitsche
menschen tot elkaar te brengen en als zij dat
uiet willen, te dwingen tot elkander te komen."
In verband met het feit, dat geen
overeenstemmming is bereikt tijdens
de besprekingen op het departe
ment te Den Haag met den Rijks
bemiddelaar, tusschen de directies
der particuliere mijnen en de be
stuurders der mijnwerkersorganisa
ties, hebben de besturen der vier
mijnwerkersbonden besloten, be
houdens goedkeuring der bondsin-
stanties, de staking op 6 Mei op de
particuliere mijnen te doen ingaan.
Vandaag zouden de besturen der
mijnwerkersbonden vergaderen om
hun maatregelen te nemen.
Zondagmiddag vergaderde het hoofdbestuur
van den Nederlandschen R. K. Mijnwerkers-
bond ter bespreking van de situatie, ontstaan
na de mislukte conferentie te Den Haag. Alge
meen was de vergadering van oordeel, dat wan
neer geen verandering komt in de tegenwoor
dige situatie, ten slotte de consequentie uit de
afwijzing van de voorstellen door de directie,
moet worden getrokken.
Het dagelijksch bestuur werd gemachtigd de
reglementaire voorschriften (referendum in de
afdeelingen) in den loop van de week te tref
fen. Zoo noodig zal a.s. Zondag een bestuurs-
conferentie worden gehouden, waarop de laat
ste aanwijzingen zullen worden gegeven.
SIMLA, 28 April (V.D.) Uit Sikar (vorsten
dom Jaipoer) wordt gemeld, dat bij het dorp
Koedan hevige gevechten zijn geleverd tusschen
eenige honderden Jats (leden van een hoeren
kaste). en politietroepen. Tal van boeren zijn
gewond; 37 gewonden zouden zijn overleden.
Ook een politieofficier werd gewond. Ongeveer
100 Jats zijn gearresteerd.
De toestand wordt zeer ernstig beoordeeld.
De bevolking heeft protesttelegrammen gezon.
den aan den onder-koning en de hoogste Brit-
sche autoriteiten van Rajpoetane.
SAN PEDRO (Califomië) 29 April (Reu
ter) Heden bij het aanbreken van den dag
beginnen de Amerikaansche vlootmanoeuvres,
die zes weken zullen duren en zich uitstrekken
van Alaska tot de Hawaï-eilanden. Er zullen
153 oorlogsschepen en 466 vliegtuigen aan de
oefeningen deelnemen.
LISSABON, 29 April Een ernstige aardbe
ving heeft Zaterdagavond het eiland Sao Mi-
guai (Azoren) geteisterd. Een persoon is gedood.
Er zijn verscheidene gewonden.
Tal van huizen zijn verwoest.
HET HEILIG JAAR OP AANGRIJPENDE
WIJZE IN DE MARIA-STAD LOURDES GE
SLOTEN.
Frick kondigt nieuwe wetten aan op het Duit
sche staatsburgerschap.
Versterking van het Vaderlandsche Front in
Oostenrijk aangekondigd.
Het Belgische koningspaar verblijft sinds Za
terdag te Noordwijk als gasten van den burge
meester.
Dreigende staking bij de particuliere mijnen
tegen 6 Mei.
Benoemingen in het bisdom Haarlem.
Beide verdachten in den Hilversumschen film-
brand vrijgesproken.
VERWACHTING: Matige tot zwakken E
Noordelijke tot Westelijken wind, betrok- E=
ken tot zwaar bewolkt, weinig of geen
regen, aanvankelijk weinig verandering Ei
in temperatuur, later iets zachter.
H Hoogste stand: 772.1 te Skinny.
Laagste stand: 757.2 te Helsingfors.
Zon op 4.37 - onder 7.19 - Licht op 7.49
H Maan op v.m. 2.51 onder n.m. 3.12
Ej Nieuwe Maan 2 Mei
illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllli
De rechtbank te Amsterdam heeft heden
uitspraak gedaan in de zaak tegen Pater
B. en broeder D., wien ten laste was gelegd
dood door schuld.
Het betreft hier den bekenden filmbrand
te Hilversum, waarbij eenige meisjes den
dood hebben gevonden.
Beiden werden vrijgesproken. Het open
baar ministerie had een geldboete gevorderd
en een voorwaardelijke gevangenisstraf, als
mede een verbod om films te vertoonen.
De rechtbank achtte het wettig en over
tuigend bewijs niet geleverd.
WASHINGTON, 29 April (Reuter) Gisteren
heeft Roosevelt een radiorede gehouden tot het
Amerikaansche volk, welke over 600 zenders
werd uitgezonden.
Hij zette hierin zijn programma van openbare
werken ter bestrijding van de werkloosheid uit
een en zeide verder o.a.:
.Binds ik aan het bewind ben gekomen, heb
ik nog niet zulk een indruk van een verbeterde
atmosfeer gekregen als thans. Heden heeft ons
geloof in onze bestemming zijn belooning ont
vangen."
Roosevelt staat erop, dat nog in de huidige
zitting van het Congres de bankwet zal worden
behandeld, welke de Federal Reserve onder
regeerings-controle zal brongen, evenals alle
bank-organisaties in de Vereenigde Staten
PARIJS, 29 April. (Reuter.) Naar vernomen
wordt heeft het ministerie van luchtvaart tot
bewaking van de verboden zóne aan de Oost
grens van Frankrijk een zestal jachtvliegtuigen
van Reims naar Straatsburg gedirigeerd.
Deze toestellen zijn van het nieuwste type en
hebben een snelheid van ongeveer 400 K.M.
per uur.
Stand op Maandag 1 uur mm.: 765
Vorige stand: 763.5