Koningin en Prinses te Brussel
Koning Leopold gastheer
Valuta-stabilisatie
-fetl
hartelijke begroeting
Mijnramp in China
De a.s. rede van
Hitier
Het nieuws van heden
TEN PALEIZE
DE BAROMETER
VEREENIGDE katholieke pers
Vierhonderd mijnwerkers
verdronken
De Zomertijd
6UREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
^SAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
*°or Haarlem en Agentschappen per
*eek 25 cent; per kwartaal f3.25; per
P°sh per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM - TELEFOON 13866
DINSDAG 14 MEI 1935
Avondblad
EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19335
rinses Juliana woont met het
Belgische Koningspaar een
grootsch ruiterfeest bij
^ofdiner tot besluit
De ontvangst
De Prinses naar het
Ruiterfeest
Het verdere programma
Korte berichten
Amerika bereid den dollar te
stabiliseeren, als het niets
verliest
Rede van Morgenthau
De Zwitsersche pers
antwoordt Goering
Het eerste Fransche MiddeTlandsche zee-eskader heeft een bezoek gebracht aan
Napels
Het Weer
Belangrijke wijzigingen in de
Duitsche diplomatie; Hitier
minister van Buiten
landsche Zaken?
Engeland wacht met
spanning
Generaal Denain ten
Vaticane
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Tsjang Kai Sjek's zege
tegen de rooden
De Balkan-entente
Te Boekarest is een luchtconventie
goedgekeurd
TELEVISIE IN DUITSCHLAND
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 CL, Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
^•M. Koningin Wilhelmina en H.K.H. Prinses Juliana zijn hedenmiddag
te één uur, Belgische tijd, onder groot enthousiasme en hartelijk begroet
door Koning Leopold en Koningin Astrid, per auto aan het koninklijk
Paleis te Brussel aangekomen om er enkele dagen de gasten te zijn van
jonge Belgische Koningspaar, dat zich reeds zoovele sympathiën in
Nederland verworven heeft.
hoewel dit bezoek niet officieel is zooals dat van Juli 1911 en een streng
Particulier karakter draagt, zoodat geen breed militair eerbetoon (gelijk eer-
llJds aan de Noorderstatie), de aankomst opluisterde, werd deze toch
tot een plechtig en statievol vertoon. Te voren was niet bekend gemaakt
kelken weg de Nederlandsche hofauto's zouden nemen, omdat de
koningin den wensch moet hebben te kennen gegeven, dat alles, wat ook
^aar eenigszins naar een feestelijken intocht zweemde, achterwege bleef.
^et bezoek is dan ook van strikt persoonlijken aard en kan ook een
^atbiliebezoek genoemd worden, aangezien onze Vorstinne aan Koningin
Astrid verwant is.
heugenis aan wederzijds geleden verlies door den dood hangt nog over
koninklijk samenkomen. Einde Februari van het vorige jaar schreed
"°g Prins Hendrik uit ditzelfde paleis achter de doodsbaar van Koning
Albert en was den volgenden dag getuige der troonsbestijging van den
J°bgen Koning, die als kind nog de feestelijke begroeting had bijgewoond
Van Neerlands Koninginne en haar Prinsgemaal te Brussel. Thans werd
Koningin Wilhelmina als weduwvrouwe met haar dochter door den jongen
Souverein ontvangen, die als Leopold III de vriendschapsbanden tusschen
®elgië en Nederland nauwer wil toehalen.
(Van onzen redacteur)
Zoning Leopold en Koningin Astrid
badden persoonlijk allerlei maatregelen ge-
boffen om de ontvangst hunner Neder-
'anösche gasten zoo hartelijk en tevens zoo
V°0triaam mogelijk te doen zijn binnen het
kade
®er van het intieme. Na de hoofsche
^êroeting
r°bken Koningin Wilhelmina en Prinses
,uliana
aan den ingang van het paleis
(oningin Wilhelmina en Prinses
zich terug in hare vertrekken en
Sebruikten vervolgens de lunch.
de lunch reed het Belgische Konings
paar
''air,
in groot gala naar de Cinquante-
e ter bijwoning van een ruiterfeest.
H.K.H. Prinses Juliana woonde dit
^"cours bij. Zij nam bij de Koninklijke
a,"iUe van België plaats.
'n den loop van den middag legde onze
8eïa"t, z. Exc. jhr. mr. A. W. L. Tjarda
Va® Starkenborgh Stachouwer, namens H.M.
If
°n'hgin Wilhelmina een krans neer bij het
kraf van den onbekenden soldaat.
diner ten paleize, waarbij de leden
ons gezantschap met de echtgenoote
onzen gezant zouden aanzitten, zou den»
"an
besluiten.
,"verden, waaronder buitengewoon veel Ne-
g tan<iers die in Brussel wonen of voor deze
Eenheid uit ons land, vooral uit Brabant,
P overgekomen, hadden zich in den, om-
5j, Van het paleis verzameld om onze Vor-
u nr'e vol geestdrift toe te juichen en eerbiedig
®*oeten.
beidraChtlg strekte het in jong-groene schoon-
Pralende park zich uit vóór de vorstelijke
k^htie. Links in de laagte lag Noord
se Ssel met den slanken Stadhuistoren als een
8etl's der oude maar immer jong blijvende
baa 1 Van het aloude stadhuis, waar de gothiek
0Pstreving tot God volkomen heeft uit-
de 68d- Twee gebouwen beheerschen nog immer
siach^' titanische durf van een vorig ge-
ge,. 1 stapelde angst en- huivering op tot een
tijaChtsgebouw, terwijl de oudheid aan dezen
dj^Pkele harer schoonste kunstwerken over-
2Qoais het Broodhuis e.a. rond de Groote
h6^ 'l' Welk verschil! Ginds grootheid die tot
v. °ntJering dwingt, doch óók even bizaar lijkt
beid4ar 6611 gelijkelijk opklimmende schoon-
ïv öie zich als verliest in het onaanzienlijke.
VÓAw
ur ons het breede paleis.
<ioo men ook over den bouwstijl van het
besfWijlen Koning Albert kort na zijn troons-
tQrtl'J8lri§ inwendig omgebouwde paleis moge
eeIetl' het imposante en majestatelijke valt
tïtj ü't breede bouwwerk niet te ontkennen.
ij0o^aarlÜk Koninklijk zijn de Nederlandsche
w Vrouwen ontvangen.
>1UJJ waren te voren in de gelegenheid een
vOor ti?en bl'k te slaan in de vertrekken, die
de Koningin en H.K.H. de Prinses
Het Belgische vorstenpaar
Juliana met gevolg zijn bestemd. Het paleis is
een echt doolhof. Het al te nieuwe dat in 1911
nog aan zalen en kamers iets te opvallends
gaf, is nu door de jaren verdreven. Goede
smaak heeft de stoffeering geleid; de foorname
meubelen zijn van een degelijke oudheid. De
schoonste familiestukken hangen tusschen an
dere prachtige schilderingen. Verlichting, ver
warming enz. zijn naar de eischen des tijds.
We doorliepen de met Oostersche en andere
tapijten belegde vertrekken zoowel die, welke
de Koningin en haar gevolg een vorigen keer in
den linkervleugel bewoonden, als de salons, die
thans voor Koningin en Prinses in gereedheid
zijn gebracht.
Koningin en Prinses hebben hare eigen slaap
kamers, boudoirs, werkkamers en ontvangst
salon, alsmede gemeenschappelijke zitkamer
enz. Een groene dejeunerzaal, een rose-room-
kleurige toiletkamer, 'n grijzen, rooden en groe
nen salon... we zijn de oriëntatie kwijt geraakt
bij ons uiterst vluchtig bezoek. Daar is nog de
gele zaal, waar eens de Hollandsche kolonie
door H.M. is ontvangen met daarnaast de bal
zaal die tot eetzaal dient; een blanke empire-
zaal, wit en goud met groote glinsterende
kristalluchters. En dan de wintertuin, de mar
merzaal, groen en rood, grootsch....
De hoogwaardigheidsbekleeder dien we spra
ken en die ons vriendelijk inlichtte, legde in-
tusschen nogmaals den nadruk op het verschil
van het verblijf van 1911 en thans. Destijds was
het een officieel bezoek, thans heeft de komst
een strikt persoonlijk karakter.
Na de lunch reden dan te twee uur
Koning Leopold III en Koningin Astrid met
groot gevolg uit in een, galastoet, omgeven
door een eskadron bereden gidsen, ter bij
woning van het grootsche ruiterfeest dat in
het Cinquantenaire-paleis gebouwd des
tijds ter viering van het halve eeuwfeest
van België's onafhankelijkheid heden
morgen was geopend.
H. K. H. Prinses Juliana is ondanks het
niet officieele karakter van Haar bezoek,
toch in den statiekoets des konings naast
H. M. Koningin Astrid naar het paarden-
feest rereden.
Het bewuste ruiterfeest was een groot
internationaal concours-hippique dat door
de Société Royale Hippique de Belgique
werd georganiseerd ter gelegenheid van
haar vijftig-jarig bestaan.
Deze viering had reeds in 1934 moeten plaats
vinden, maar is verleden jaar uitgesteld we
gens den rouw over den tragischen dood van
den zoozeer betreurden Koning Albert I.
Ditmaal was het jaarlijksche concours-
hippique bijzonder schitterend. Nederlandsche,
Fransche, Italiaansche, Engelsche, Iersche en
Zwitsersche ruiters wedijverden met de Bel
gische.
Alreeds was des morgens deze paardenwed-
strijd aangevangen met de finale van het mi
litaire kampioenschap. In den middag vonden
enkele eindbeslissingen plaats. Z. M. Koning
Leopold overhandigde persoonlijk den Prix du
Roi aan den eigenaar van het beste renpaard.
Aan de feestelijkheden werd ook deelgeno
men door een eskadron Algerijnsche Spahi's uit
Compiegne, die te ongeveer vier uur voor de
vorstelijke personen een fantasia moesten uit
voeren.
Het laatste nummer was het toewijzen van
den Prix des Habits Rouges de Belgique. Alleen
de leden van den Cercle des Habits Rouges en
van erkende jachtvereenigingen werden tot
dezen wedstrijd toegelaten.
De volgende dagen zullen de wedstrijden tot
18 Mei worden voortgezet.
Woensdag zullen H.M. Koningin Wilhelmina
en H.K.H. Prinses Juliana te elf uur een be
zoek brengen aan het Nederlandsche Paviljoen
op de Belgische Wereldtentoonstelling, waar de
Nederlandsche regeeringscommissaris, oud
minister mr. T. 4J. Verschuur en diens echtge
noote aanwezig zullen zijn. Enkele vooraan
staande personen zullen aan H.M. en H.K.H.
worden voorgesteld door den Nederl. gezant.
Den middag brengen Koningin en Prinses
met de Belgische koninklijke familie door. Bij
goed weder zal waarschijnlijk een rijtoer wor
den gemaakt en ergens de thee gebruikt.
Samenvallend met het concours-hippique
heeft Woensdagavond een groot galabal plaats
door de honderd jaar bestaande aristocratische
vereeniging „Cercle Noble" in haar lokalen
aan de Aarlenstraat. Daar zullen koning
Leopold en Koningin Astrid en Prinses Juliana
verschijnen.
Donderdag 16 Mei brengt Koningin Wilhel
mina nog een bezoek aan de paviljoens der
Belgische Tentoonstelling om dan nog vóór de
lunch de terugreis te aanvaarden.
TSINGTAU, 14 Mei (Reuter). In een
mijn bij Tsetsjwan aan den zijtak van
den Sjantoeng-spoorweg naar Bosjan,
ongeveer 80 K. M. ten Oosten van Si-
nankoe heeft een ontzettende catastro
fe plaats gehad. Het water drong in
de mijn, waardoor 400 Chineesche mijn
werkers en een Japansch ingenieur
verdronken.
Het water steeg in de schachten met een
snelheid van 1 meter per seconde. Het reddings
werk moest na 40 minuten worden afgebro
ken, daar de pompen en de liften door het op
treden van kortsluiting defect raakten. Men
meende reeds dat alle in de mijn werkzame ar
beiders, 600 in totaal, verloren waren, doch ge
lukkig gelukte het, nog 200 mannen te redden.
De betreffende mijn is het eigendom van een
Chineesch-Japansche maatschappij.
Zondagnacht heeft een zware storm, die ver
scheidene uren onafgebroken woedde, de tele-
loon-, licht en telegraafleidingen verwoest.
Ongeveer 1000 kleine huizen en vele booten
op de Jangtse werden beschadigd of wel geheel
vernield.
Een keurtroep van het leger van den keizer van Abessinië- De troepen worden
thans naar Europeesch model geschoold door Belgische en Zweedsche oxideren
WASHINGTON, 14 Mei. De Amerikaan-
sche minister van financiën, Morgenthau,
heeft Maandagavond een radiorede gehouden
over de financieele politiek der Vereenigde
Stalen.
Ilij verklaarde, dat Amerika wel bereid is
tot stabilisatie van den dollar, maar dat het
dan ook de zekerheid wenscht, dat het daar
door niet zal verliezen, wat het thans gewon
nen heeft.
Morgenthau voegde hieraan toe, dat de dollar
op 't oogenblik volkomen gezond is. Hij besprak
verder een financieele en monetaire zijde van
Roosevelt's New Deal en zette den economischen
achtergrond daarvan uiteen. De Amerikaansche
natie moet uit den chaos op handels- en finan
cieel gebied gered worden. Indien de wereld be
reid is te streven naar stabilisatie van den bui-
tènlandschen handel, aldus Morgenthau, zal
Washington geen obstakel zijn.
Wat den wereldhandel betreft is de finan
cieele politiek der Vereenigde Staten gebouwd op
het streven naar behoud van Amerika's aandeel
in den wereldhandel. De bewering, dat de Ver.
Staten door het ophoopen van goud den wereld
handel, verlammen, is onjuist, daar hier tegen»
over staat de gestegen wereldproductie van goulr
Wel streeft Amerika er naar, in verhoogde mate
zilver als valutametaal te gebruiken.
Morgenthau toonde zich zeer optimistisch over
de vooruitzichten van den wereldhandel. In het
jaar 1934 is de buitenlandsche handel der Ver
eenigde Staten naar de waarde gestegen in ver
gelijking met de beide voorgaande jaren. Er zijn
vele teekenen die wijzen op een voortgezet her
stel in den wereldhandel.
De verklaring van Morgenthau heeft te Was
hington nog al eenige verrassing veroorzaakt.
Sommigen zien hierin een uitnoodiging aan
Groot-Brittannië.
Morgenthau, zoo zegt men sprak wel degelijk
namens de regeering, want, naar men weet, heeft
hij zijn verklaring vooraf nauwkeurig met pre
sident Roosevelt bestudeerd.
De Republikeinsche Senator Snell zeide, dat
Roosevelt klaarblijkelijk van meening veranderd
is.
BAZEL, 14 Mei. (Havas). Verscheidene Zwit
sersche bladen, onder welke de „Neue Ziircher
Zeitung" en de „Neue Berner Zeitung" pro
testeeren in hun commentaren in krachtige
bewoordingen tegen de uitlatingen van den
Pruisisehen minister-president. De „Bund"
schrijft-: „Noch het Zwitsersche volk, noch zijn
pers zullen, zich door de Duitsche bedreigingen
laten gelijkschakelen." en ,La Liberté" uit Frei
burg in Zwitserland merkt op: „Göring weet
klaarblijkelijk niet, dat bij verdrag is bepaald,
dat Zwitserland steenkolen uit Duitschland
koopt in verhouding tot het geld, dat de Duit-
schers in ons land achterlaten."
VERWACHTING: Matige tot krachti-
gen veranderlijke wind, later afnemend
uit Noordelijke richtingen, afnemende be
wolking, aanvankelijk nog kans op re-
gen- of hagelbuien, kans op nachtvorst,
later zachter.
Hoogste stand: 772.6 te Thorshavn.
Laagste stand: 757.8 te Marseille.
STORMWAARSCHUWINGSDIENST
Geseind te De Bilt 14 Mei te 7.45 uur aan
alle posteu: „Weest op uw hoede".
Zon op 4.09 - onder 7.44 - Licht op 8.14
Maan op n.m. 3.41 onder v.m. 2.06
Volle Maan 18 Mei
BERLIJN, 14 Mei. De correspondent van
„Svenska Dagbladet" seint aan zijn blad:
De Duitsche pers is den laatsten tijd, blijk
baar op hoog bevel, ongewoon zwijgzaam
omtrent de buitenlandsche politiek; ook
omtrent de a.s. bijeenroeping van den Rijks
dag wordt een groote geheimzinnigheid be
waard. Naar wij vernemen staat een en an
der in verband met het feit, lat eenige am
bassadeurs door nieuwe persoonlijkheden
zullen worden vervangen; Hitier zelf zal bin
nen afzienbaren tijd de leiding van het Mi
nisterie van Buitenlandsche Zaken overne
men, met von Ribbentrop als Staatssecre
taris. Ongeveer veertien dagen geleden heeft
Hitier op de bijeenkomst der districtsleiders
in München reeds verklaard, dat hij niet
veel tüd beschikbaar had voor binnenland-
sche zaken, wijl hij al zijn aandacht moest
wijden aan de buitenlandsche politiek.
De diplomatieke medewerker van de Daily Tel.
maakt gewag van de ongewone belangstelling,
waarmee men te Londen de rede van HiOer over
Duitschlands buitenlandsche en militaire poli
tiek tegemoet ziet.
„Langs diplomatieke kanalen is aangeduid,
dat Hitier den weg wenscht te effenen voor be
sprekingen over het Europeesch program, vervat
in de Fransch-Engelsche nota van 3 Febr."
Wanneer Hitier zal spreken is nog niet bekend.
Het is mogelijk dat hij nog afwacht of Laval
hem op zijn terugreis van Moskou een bezoek zal
bréngen, want het is bekend dat Laval overtuigd
is van het nuttig effect van een gesprek tus
schen hem en Hitier.
„Er zijn aldus de medewerker twee aan
gelegenheden, waaromtrent Europa met span
ning Hitler's opvattingen wenscht te vernemen:
le. De omvang, waarin hij bereid is mede te wer
ken aan de collectieve organisatie "an vrede en
2e zijn houding t.a.v. bewapeningsbeperking.
„Te Londen hoopt men dat Hitier construc
tieve voorstellen zal doen en in die hoop heeft
het Hoogerhuis zijn debat over de rijksverdedi
ging een week uitgesteld.
Naar Havas uit Londen verneemt zijn finan
cieele kringen daar van oordeel, dat Hitler in
zijn a.s. rede zal trachten de bezorgdheid, ge
wekt door de recente verklaringen van zijn on
der-leiders, te kalmeeren.
Deze verwachting is gegrond op de overwe
ging dat de Duitsche regeering van de Bank van
Engeland een voorschot van 759.000 pond ster
ling wenscht te verkrijgen voor de betaling van
Engelsche uitvoeren naar Duitschland.
VATICAANSTAD, 13 Mei Z. H. de Paus
heeft hedenmiddag den Franschen minister van
luchtvaart, generaal Denain, in audiëntie ont
vangen. Generaal Denain begaf zich vervolgens
naar den staatssecretaris, kardinaal Pacelli.
Vierhonderd mijnwerkers in China tengevolge
van een mijnramp verdronken.
Hitler's a.s. rede in den Rijksdag wordt met
spanning verwacht; geruchten gaan dat hij het
ministerie van buitenlandsche zaken zal over
nemen.
Amerika bereid den dollar te stabiliseeren als
het daardoor tenminste geen verliezen lijdt.
Koningin Wilhelmina en Prinses Juliana te
Brussel.
Donderdag wordt te Den Haag een protestver
gadering gehouden tegen de manier van ver
strekking van goedkoope groenten aan werkloo-
Bij een garagebrand te Noordhorn (Gr.) is een
22-jarige monteur omgekomen.
Hedennacht om twee uur gaat de
zomertijd in. Men vergete dus niet
hedenavond klokken en horloges
één uur vooruit te zetten. Men blijft
daardoor voor onaangename ver
rassingen gespaard.
KWEI JANG, 14 Mei (Reuter) Uit Kwei
Tsjou wordt vernomen, dat de communistische
troepen, welke hier kort geleden zijn verslagen,
hun in Duitschland opgevoeden leider Tsju Teil
hebben verloren.
Nog vele dagen na zijn dood vluchtten zijn
volgelingen voor de overwinnende troepen van
Tsjang Kai Sjek, terwijl zij het stoffelijk over
schot van Tsju Teh op een geïmproviseerde baar
met zich droegen, bedekt met een roode vlag.
Waarnemers van den regeerings-vliegdienst,
welke over de communistische troepen vlogen,
konden eerst niet zien, wat onder de vlag ver
borgen lag, doch gevangen communisten hebben
het verraden.
Nu de communisten in Heine benden uiteen
zijn gespat, die door de regeeringstroepen heen
en weer worden gejaagd, weet men niet, wat
met het lijk is gebeurd; vermoedelijk ligt het
begraven in een onbekend graf in de bergen.
BOEKAREST, 13 Mei. (Reuter.) De landen
van de Balkan-Entente, Roemenië, Joego-Sla-
vië, Griekenland en Turkije, hebben te Boeka
rest beraadslaagd. De conferentie beschouwde
het Fransch-Russische hulpverleeningspact als
de basis van de toekomstige organisatie der vei
ligheid in Oost-Europa. Verder werd beraad
slaagd over de a.s. conferentie te Rome.
Wijders werd besloten den handel alsmede
de verkeersmiddelen uit te breiden. Er werd
een postconventie opgesteld, terwijl goedkeu
ring werd gehecht aan een luchtconventie.
BERLIJN, 13 Mei (V. D.) In het gebouw
der rijkspostdirectie te Potsdam, heeft heden
een eerste vertooning plaats gevonden van
televisie-beelden op grooten afstand ruim 20
K.M. waarbij ongeveer 200 vertegenwoor
digers van de Duitsche pers aanwezig waren.
Stand op Dinsdag 1 uur n.m.: 758.4
vorige stand 764.8