Onze Koningin in 7 België V Herleving nat.-soc. beweging in Oostenrijk r 'di Engeland versterkt zijn luchtvloot Rijksdag 21 Mei vereenigde katholieke pers B£Z0EK AAN HET NED. PAVILJOEN Een avontuur van Kingsford Smith Alfred Rosenberg gedésavoueerd? WAT ZICH IN WEENEN AFSPEELT Het nieuws van heden ZATERDAG BEGRAFENIS VAN PILSOEDSKI DE BAROMETER y l Kv y JftAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE, ^AULAAN 51 - TELEFOON 13866 ABONNEMENTEN j *°°r Haarlem en Agentschappen per ®ek 25 cent; per kwartaal f3.25; per Per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM - TELEFOON 13866 WOENSDAG 15 MEI 1935 Avondblad EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19337 Het Weer HULS», ^•minister mr. Verschuur ont- Va"gt als regeeringscommis- SQris Koningin en Prinses l*T8es Juliana naar het gala-bal *a h le'dd, Boven de Tasman-zee geraakten de schroef en de motor defect De Chaco-oorlog De opstand in Irak Luchtstrijdkrachten zullen binnen twee jaar verdubbeld worden Even sterk als Frankrijk en Duitschland Maarschalk Pilsoedshi op zijn doodsbed Door de bewapening van Duitsch land komt alles in ander licht te staan Hoop op Italië en Frankrijk Brug over de Kleine Belt geopend De grootste van Denemarken Kolonel Lawrence zwaar gewond Bij een motorongeluk DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN Italië en Abessinië Toch een Britsche démarche? Na de revolutie in Griekenland Staat van beleg opgeheven Heden wordt stoffelijk overschot naar de kathedraal overgebracht NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct., Ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiii^ Verwachting:: aanvankelijk zwakke ver- anderlijke, latter matige tot krachtigen, Westelijke tot Noordelijken wind, zwaar bewolkt tot betrokken, waarschijnlijk ES regen, later iets kouder. Hedenmorgen hebben Koningin 1 "elmina en Prinses Juliana een ®2oek aan jjej- Nederlandsch Pa- 1 J°en op de Wereldtentoonstelling hrssel gebracht. Van dit bezoek ^ah de Hollandsche afdeeling werd ens gebruik gemaakt om de Ne- er andsche kolonie te Brussel in ,,atnver contact te brengen met de °nihgin en Prinses. Oud-minister r' L J. Verschuur, regeeringscom- ^'^aris voor de Nederl. deel- nanie aan de wereldtentoonstelling °ntving met mevr. Verschuur de °°5® gasten. eh koor van een honderd-twin- 8ta' leerlingen der Julianaschool 6 bussel hief het Wilhelmus aan °°dra de vorstelijke vrouwen de I* °°';e statietrap van het Neder- tfiSC^ Havilj oen betraden. 'j de plechtige ontvangst waren genoodigd burgemeester Max, 0rzitter van het Uitvoerend Co- der Tentoonstelling, graaf r'en van der Burgh, regeerings- ^ftrissaris bij de expositie, en de ^eer Charles Fonck, directeur-gene- a der Expositie welke autoriteiten p et bezoek aan 't Nederlandsche av'ljoen de hooge gasten rondge- eh over de verdere terreinen r tentoonstelling. 1» hij g eer werkte niet mede. De regen stortte etHceier°°men neer- Desondanks stonden nog ievjjj Onderden belangstellenden in de om- Van het Nederlandsche paviljoen. kloj0e eiSenlijke ontvangst had plaats in het °bzer Zaaltje waar de portretten hangen a<-ht Nobelprijswinnaars. Aldaar had- »it «ch de verschillende vooraanstaande figuren Nederlandsche kolonie in België ver fde ^ie aan de Koningin en de Prinses 4°ekst^ Voorgesteld en met wie de hooge be- 2icla ^msen tijd onderhielden. flo "et oog op de beperkte ruimte had men "OOrii etujj ^Shigen moeten, beperken tot de be 5che v van de verschillende Nederland- '°t ^®teenigingen in België met hunne dames, a&htal vooraanstaande geestelijken, de SIS* van Nederlandsche kerken en '^sch^* scholen in BelSië: de Prinses Ju- Brussel en de Marnixschool te Vi °ok de Nederlandsche consuls met "^ge"168 ^hoorden tot de genoodigden. De ^Id k^angstellenden hadden zich verza- ^ioejjde groote statietrap buiten, het pa- V In lle*' Paviljoen waren, met de school- ^ch j,6tl 1Ileegerekend, een 400 a 450 personen 8 aanwezig. Delegaties waren er tevens Sv.„ Nederlandsche studenten uit Gent en v. adat ^Ur ontvangst door oud-minister Ver- de voorstelling van eenige exposanten Vlaiir/- Verschuur en van enkele andere Ne- **ad gers door den gezant hadden plaats ge- ss*dd en de heer en. mevr. Verschuur bo» D en Prinses door het Paviljoen, waar den v'dchtig een blik werd geworpen in de g^^^de modelboerderij er naast. Daar ee'e bezoek en uur duurde werden er Mr aespraken gehouden. ^eZe^ erschuur heeft ook ditmaal H. M. ge- ^d 06 bet den inrichter als merkwaardig er in eft getroffen, dat de vertegenwoordiging lv'dueele ondernemingen meer dan an- Vad (jaar den achtergrond is getreden. Gevolg 'bacht* Cr'sis. van de uitputting der reserve- van 'n zekere scepsis? Of speelt hier Voortschrijden van het corporatief In het economisch leven een, rol? ^Dor de industrieele afdeeling neemt het ^fschoa ieVe 0Ptreden veel minder plaats in, ih ons Nederl. economisch leven in ver schillende takken reeds collectief gehandeld wordt. Bij het bezoek werden de drie afdeelingen, waaruit het paviljoen bestaat, bezocht. In de laagst gelegen afdeeling aan de Dikke-Linden- laan zijn de inzendingen ondergebracht van dén Rijkswaterstaat, de havensteden, de Ned. badplaatsen, enz. De midden-afdeeling, eenige trappen hooger, is gereserveerd voor het land bouwbedrijf in al zijn takken en onderdeelen. Weer gaat men eenige trappen op om de ko loniale afdeeling te bereiken. Naast de groote zaal ligt een lange nogal smalle afdeeling uit sluitend gewijd aan Ned. industrie. Bij den opbouw door ir. Roosenburg, bij de versiering door onze kunstenaars Rosse, Eyck en Nicolas, bij de inrichting onder hoofd leiding van mr. Verschuur is bij voortduring voor oogen gehouden, dat men was uitgezon den door een land met een groot verleden en een, verantwoordelijke roeping voor de toe komst van ons wereldrijk. In de Nederl. vertegenwoordiging vormt eco nomisch Nederland het voornaamste element. Men heeft allereerst getracht het economisch leven van ons land in zijn vele schakeeringen tot uiting te brengen. Dat daarbij het verkeers wezen, de landbouw in den ruimsten zin des woords de nijverheid en de overzeesche ge westen een vooraanstaande plaats innamen, spreekt van zelf. Met belangstelling liet H. M. zich voorlichten ook over details die zjj bezichtigde. Ongeveer een uur duurde het bezoek. Over twaalf keerden Koningin en Prinses naar het paleis terug. Hedenavond gaat Prinses Juliana naar een galabal dat ook door den Koning en de Koningin van België wordt bijgewoond. Hoogste reyri, Laagste barometerstand barometerstand 776.6 te Acu- 753.9 te Röst. Zon op 5.08 - onder 8.46 - Licht op 9.16 Maan op n.m. 5.55 onder v.m. 3.20 Volle Maan 18 Mei WELLINGTON, 15 Mei. (Reuter). De bekende vlieger Kingsford Smith, die te Sidney was op gestegen om met de „Southern Cross" een jubi- leumvlucht te ondernemen van Australië naar Nieuw Zeeland heeft boven de Tasmanzee in groot gevaar verkeerd daar de propeller en de motor van zijn toestel niet meer functionneerden. De vlieger zond noodseinen uit, maar er waren geen schepen in de buurt die te hulp konden komen. Kingsford Smith heeft echter, aldus seint Reu ter nader, toch de kust weten te bereiken en landde te 15.30 plaatselijken tijd veilig en wel te Mascot. BUENOS AIRES, 14 Mei (V.D.) De be middelende staten hebben aan Bolivia en Pa raguay den dringenden oproep gericht hun minis ters van buitenlandsche zaken af te vaardigen naar de te Buenos Aires plaatsvindende on derhandelingen inzake de beëindiging van het Chaco-conflict. De regeeringen der beide oorlogvoerende lan den hebben dit voorstel aangenomen. De mi nisters zullen door militaire deskundigen wor den begeleid. BAGDAD, 15 ,Mei. (D.N.B.) Koning Ghazi van Irak heeft den staat van beleg afgekondigd voor het opstandige gebied aan den midden Eufraat. De regeering deelt mede, dat het luchtbombar dement de gewenschte uitwerking heeft gehad op de opstandelingen; eenige der leiders hebben het verzet opgegeven en zijn met hun volgelingen op de vlucht gegaan. LONDEN, 15 Mei. (Reuter). De luchtvaart- correspondent van de „Daily Telegraph" meldt, dat de plannen voor de versterking van het Britsche luchtwapen, die deze week door het kabinet zullen worden behandeld, een verdrievoudiging van de binnenlandsche en bijna een verdubbeling van de totale Britsche luchtstrijdkrachten over de geheele wereld binnen den tijd van twee jaar in houden. De tegenwoordige sterkte bedraagt: voor ver dediging van het moederland 43 eskaders met 490 vliegtuigen; overzeesche eenheden, vliegboo- ten en watervliegtuigen: 50 eskaders met 530 vliegtuigen, tezamen 93 eskaders met 1020 vlieg tuigen. Volgens het ontworpen plan zal de sterkte der luchtvloot in April 1937 bedragen: voor verdedi ging van het moederland 128 eskaders met 1460 yliegtuigen, overzeesche .eenheden, vliegboo- ten en watervliegtuigen 50 eskaders met 530 vliegtuigen, tezamen 178 eskaders met 1990 vlieg tuigen. Het aantal machines, dat een eskader vormt, wisselt al naar gelang der klasse. Van machines met één motor vormen in den regel 12 een es kader, van meermotorige machines 10; eenige der vliegbooteskaders omvatten slechts 3 tot 5 machines. Het blad wijst er op, dat dit plan, wanneer het door het kabinet ongewijzigd zal worden aan ge nomen, de Britsche luchtstrijdkrachten op de zelfde hoogte zal brengen als de Fransche in Europa en Noord-Afrika, en dat Duitschland binnen afzienbaren tijd even sterk zal zijn, in dien het dit niet reeds is. De versterking zal door middel van twee maat regelen geschieden. 1. Bespoediging van de uitvoering van het vijf. jarenplan, dat reeds in April 1937, in plaats van April 1939 uitgevoerd zal moeten zijn. 2. Aanvaarding van een suppletoir bouwpro gramma. Wat den vliegtuigbouw betreft, zullen de proeven met nieuwe typen worden versneld, ter wijl voorts zoo spoedig mogelijk een snelle bom. menwerper met 'n grooten actie-radius zal wor den gebouwd, die in staat is de prestaties der Duitsche bommenwerpers te evenaren. KEULEN, 15 Mei Naar „Reuter" meent te weten, zou een door Alfred Rosenberg geschre ven boek over het nieuwe Duitsche heidendom worden ingetrokken en zouden de boekhande laren opdracht hebben gekregen alle exempla ren van het boek voor het einde der week te rug te zenden. Er zou hier sprake zijn van het enkele dagen geleden verschenen werk van Rosenberg, dat een verweer behelst tegen de critiek op „Der Mythos des 20sten Jahrhunderts" geleverd in 't van Katholieke zijde gepubliceerde boek „Anti- mythos". M - v Dinsdag is de geweldige Drug, die Jutland met Fünen verbindt en 1175 M eter lang is, in gebruik genomen Wat reeds lang te voorzien was, begint nu reeds meer duidelijk naar buiten te tre den: Oostenrijk moet er rekening mee houden dat het Nationaal Socialisme een nieu wen stormaanval zal richten op het zoolang be geerde Germaansche land aan den Donau. Het is genoegzaam bekend dat Hitier zijn plannen ten opzichte van Oostenrijk nooit heeft laten varen: alleen in verband met de buitenlandsche politiek heeft men de Oostenrijksche kwestie niet al te scherp op den voorgrond geschoven gedu rende zekeren tijd. Maar die periode schijnt thans ten einde te loopen. Het is wellicht niet Hitier alleen die den strijd om Oostenrijk weer opnieuw laat ontbranden, maar veel meer zijn het die geheimzinnige in vloedrijke machten die een sterken druk op Hitier uitoefenen en die hem voortdurend aan sporen om ook in de Oostenrijksche kwestie resultaten op gebied der buitenlandscne politiek te bereiken, hetgeen hard noodig is, vooral met het oog op de stemming die er op het oogenblik in Duitschland zelf heerscht. Dit blijkt wel over duidelijk uit de nieuwe actie die thans in Oos tenrijk onder leiding van Dr. Riehl door de Nationaal-Socialisten wordt gevoerd. Op het oogenblik heeft deze actie nog wel het karakter van een „vreedzame verovering", maar men heeft ook nog andere middelen op het oog, want Dr. Riehl, die in zijn blad een voorstel doet om tot een vergelijk te komen door ook enkele regeeringszetels met Nationaal Socialis ten te bezetten, heeft ook openlijk gedreigd dat indien niet aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan het Oostenrijksche legioen vanuit Duitschland zal oprukken. Uit het beeld dat de straten van Weenen te aanschouwen geven, blijkt duidelijk dat men de jonge Nationaal-Socialistische garde gereed houdt: men ziet n.l. duizenden gecamoufleerde uniformen, witte kousen die thans brutaal met een bruin sportpak zijn gecompleteerd. Het meest verwonderlijke daarbij is wel dat een niet onaanzienlijk deel der mannelijke bezoe kers van middelbare en hoogere scholen in dit „uniform van den 25sten Juli" naar de colleges gaat, zonder dat het bij deze merkwaardige en dagelijks terugkeerende demonstratie ook maar eenige moeilijkheid ondervindt. Want men kan toch moeilijk aannemen, dat al deze leeraren en professoren in Weenen en andere plaatsen de eenige menschen in het land zijn die niet heel precies weten met welke uitdaging men hier te doen heeft. Het is ook heel onbegrijpelijk dat de bevoegde instanties die telkens weer den na druk leggen op de groote beteekenis van de op voeding der jeugd in vaderlandlievenden geest, thans absoluut niets doen om deze demonstratie die tot een schandaal is uitgegroeid te verbie den. Trouwens ook in het geheim wordt er door de Nationaal-Socialisten hard gewerkt en deze acties zijn niet zoo onschuldig als men wel denkt. De hakenkruisvlag wordt overal vertoond; men heeft deze vlag zelfs aan den toren van een kerk in Weenen laten wapperen. Op straat worden papieren hakenkruisjes uitgestrooid en 's avonds gloeien op de bergen de vuren in den vorm van een hakenkruis. Al deze gebeurtenissen 't is nog geen uitgemaakte zaak dat de laatste bom aanslag in Weenen werkelijk door de Commu nisten werd gepleegd gaan vergezeld van een trommelvuur dat Dr. Goebbels tegen Oosten rijk heeft losgelaten. Al deze acties hebben ten doel te bewijzen dat op het oogenblik, nu het Donaupact werkelijkheid zal gaan worden Oos tenrijk noch in economisch, noch in politiek op zicht levensvatbaarheid bezit. In Oostenrijk verzet men zich tegen dezen Duitschen stormaanval zoo goed als men maar eenigszins kan. Men moet niet vergeten dat de middelen waarover Weenen de beschikking heeft, gering zijn in vergelijking met de macht die Duitschland kan ontplooien, en daarom is het te begrijpen dat Weenen op z'n vrienden ver trouwt, vooral op Mussolini, die op 25 Juli door den opmarsch der Italiaansche troepen aan Berlijn getoond heeft, dat de Oostenrijksche kwestie hoogst ernstig is. Maar door de bewapening van Duitschland moet men deze zaak ook in een heel ander licht gaan beschouwen, want thans is de Italiaansche vriend alleen ook niet in staat om te verhinde ren dat Oostenrijk andermaal het strijdtooneel zal worden. Onder deze omstandigheden is het ook heel goed begrijpelijk dat Italië zijn uiterste best doet om Frankrijk als bondgenoot te krijgen in de Oostenrijksche kwestie. KOPENHAGEN, 14 Mei. (Reuter) Onder groote belangstelling is vanmiddag de brug over de Kleine Belt officieel geopend. De brug is de grootste van Denemarken en is gebouwd door Deensche en Duitsche ingenieurs-firma's. Dinsdagmiddag, precies om 3 uur, zetten de twee treinen zich in beweging over de brug. De locomotief van den trein, waarin de Deen sche koning had plaats genomen, verbrak een zijden lint; tijdens den rit loeiden de sirenes van tien schepen onder het bouwwerk. Om 3.10 uur kwam de koninklijke trein aan de andere zijde aan, waar het nieuwe station Fredericia is aangelegd. De Deensche minister van verkeer heeft een groot aantal gelukwensch-telegrammen ont vangen. LONDEN, 14 Mei. De door zijn avontuurlijk leven bekende kolonel Lawrence, die geduren de den wereldoorlog naam maakte als leider der opstandige Arabieren en die een nog onop gehelderde rol speelde bü de onlusten in Afgha nistan, heeft gisteren in het graafschap Dorset een ongeluk met zijn motor gehad. Met een schedelbreuk is hij in een ziekenhuis opgeno men. In 1917 had Lawrence zijn naam veranderd in Shaw; tot voor kort heeft hij als gewoon soldaat dienst gedaan bij de Britsche lucht macht. Vandaag hebben Koningin en Prinses de wereldtentoonstelling te Brussel bezocht. Alfred Rosenberg gedesavoueerd? Kingsford Smith aan groot gevaar ontsnapt. Toch een Britsche demarche inzake het Itali- aanschAbessinisch conflict? Rijksdag op 21 Mei bijeengeroepen. Engeland zal in twee jaar tijd zijn luchtstrijd krachten verdubbelen. Memorie van Antwoord aan de Eerste Kamer inzake het wetsontwerp verbindend en onver bindend verklaren van ondernemersovereen komsten. Centrale Raadsvergadering van de „Hanze" in het Bisdom Haarlem te Rotterdam. Diesel-electrische tractie bij de Ned. Spoorwegen met ingang van heden uitgebreid. BERLIJN, 15 Mei (D. N. B.) De Rijksdag is op Dinsdag, den 21sten Mei, des avonds te 8 uur bijeengeroepen. Als eenig punt op de agenda komt voor: een verklaring der Rijksregeering. LONDEN, 15 Mei (Reuter) De diploma tieke medewerker van de „Daily Telegraph" meldt, dat de Britsche Ambassadeur te Rome, Sir Eric Drummond, in verband met het Ita- liaansch-Abessinische conflict zoo spoedig mo gelijk bij Mussolini op audiëntie zal gaan. Hij zal dan met hem voorstellen bespreken, die ten doel hebben een verbetering in de be trekkingen tusschen Abessinie en Italië tot stand te brengen. Deze voorstellen zouden op gesteld zijn bij de besprekingen tusschen de Britsche en de Fransche regeering over deze aangelegenheid. Naar verluidt, zou de Britsche regeering be reid zijn, den Keizer van Abessinië duidelijk te maken, dat het gewenscht is, aan de gerecht vaardigde wenschen van Italië te voldoen. ATHENE, 15 Mei De tijdens den opstand der Venizelisten afgekondigde staat van beleg is thans opgeheven op enkele beperkende maat regelen na. Er blijft een beperkte censuur ingesteld, ter wijl de bladen niet zullen mogen schrijven over de kwestie „Republiek of monarchie", over de binnenlandsche politiek in het verleden en over den laatsten opstand. Overtredingen worden gestraft met in beslagneming. De verkiezingen zijn een week uitgesteld. Zij zullen thans op 9 Juni worden gehouden. Naar de Berlijnsche ,Nachtausgabe" uit Athtene verneemt, zou de Grieksche regeering besloten hebben alle Communistische en Sociaal Democratische dagbladen te verbieden. WARSCHAU, 15 Mei (Reuter) Naar offi cieel wordt medegedeeld, zal de overbrenging van het stoffelijk overschot van Pilsoedski van het slot „Belvedère" naar de Johannes Kathe draal, oorspronkelijk vastgesteld op vanmiddag 5 uur, vermoedelijk pas laat in den avond kun nen geschieden. De stoet bij de overbrenging naar de Kathe draal zal bestaan uit een bataljon infanterie, een eskadron cavalerie, en een batterij artillerie. Voor de lijkbaar, die geplaatst is op een met zes paarden bespannen affuit, zal de geeste lijkheid schrijden, achter de lijkbaar de fami lieleden, de president der republiek, de regee ring en de oud-ministerpresidenten, de generale staf, het diplomatieke corps, vertegenwoordi gers der rechterlijke macht, de rectoren der universiteiten, e.a. De uitvaart in de kathedraal wordt Vrijdag a.s gehouden, des morgens om 10 uur. De be grafenis geschiedt te Krakau, Zaterdag a.s. De godsdienstige plechtigheid wordt bijgewoond door vertegenwoordigers der buitenlandsche staatshoofden en regeeringen, alsmede van de buitenlandsche legers. Terstond na de uitvaart wordt de lijkbaar in een plechtigen stoet naar het Mokotow- veld, het parade-terrein van Warschau, ver voerd. Stand op Woensdag 1 uur n.m.: 759.5 Vorige stand: 758.4

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1935 | | pagina 1