Het kabinet-Flandin gevallen De volmachtenwet verworpen Het nieuws van heden Ondanks zijn gebroken arm verdedigde Flandin de wet, doch tevergeefs Parijsche beurs heden open Een aardbeving in Britsch-Indië Slechts 46 rad. soc. vóórstemmers DE BAROMETER BOUISSON KABINETS FORMATEUR VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS VRIJDAG 31 MEI 193S Voldoet Uw bril? Niet meer? Sterkere glazen noodig? Ca naar KEIPÜ Croote Houtstraat 137 Uit het Derde Rijk Kath. Werkliedenbond heeft geen reden van bestaan meer DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN Politieke strijdwijze in Frankrijk BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f3.25; per post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 Avondblad EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19363 Het Weer Tweetal financieelet instellingen door de justitie gesloten De franc niet meer te redden Houding van links Een Fransche schoener vermist Reeds vannacht begon Lebrun zijn besprekingen, voordat het ontslag was ingediend Het verloop van de kamerzitting Flandin Rede van Flandin Zweden heeft het 500-jarig bestaan van zijn Rijksdag met groote plechtigheid ge vierd. Te Arboga werd een standbeeld ont huid voor Engelbreckdie daar den eersten Rijksdag bijeenriep Het laatste deviezen- proces De veroordeelde is pater Franciscaan Britsche stappen te Rome Een luchtpact voor West-Europa Duitsche nota aan Londen SIMLA, 31 Mei (Reuter). Hedenochtend om 2.45 uur plaatselijken tijd heeft te Quetta in het Noord-Westen van Britsch-Indië een aard beving plaats gehad, welke ernstige schade aanrichtte. Velen werden gedood of gewond, alle com municatiemiddelen zijn vernield. TAIKOHO, 31 Mei. (Reuter). Voor den der den keer in ruim een maand is Donderdag morgen op Formosa een aardbeving waargeno men, die bijzonder heftig was in de provincies Taitsjoe en Sjintsjikoe. Tot nu toe is nog niet bekend of, en hoeveel slachtoffers er gevallen zijn. -•* BERLIJN (K. W. P.) De gouwleider van het Duitsche Arbeidsfront Schürmann verwijst in een oproep naar het voorschrift van den voor zitter van 't Arbeidsfront, dr. Ley, waarbij het dubbel lidmaatschap van het Duitsche Arbeids front en van een confessioneele werkliedenor ganisatie verboden is. Wanneer iemand lid blijft van een confessioneele werkliedenorgani satie zal dit tot gevolg hebben, dat men van 't lidmaatschap van het Duitsche Arbeidsfront wordt uitgesloten, zoodat men nergens meer werk kan krijgen. De confessioneele werklieden- vereenigingen zoo luidt het in dezen oproep hebben in Duitschland geen reden meer van bestaan. HET KABINET-FLANDIN VALT OVER DE VOLMACHTENWET. BOUISSON TOT FOR MATEUR BENOEMD. De Parijsche beurs heden geopend. De franc niet meer te redden? Aardheving in Britsch-Indië. Dooden en ge wonden. Prinses Juliana zal 7 Juni te Baarn een g«- denknlaat van de Koningin Emmahrug ont. bullen. Pleidooien bij den Hoogen Raad in goud-clau sule-processen bepaald op 19 December. Dividendvoorstel van vier pet. der Handels- vereeniging „Amsterdam". Ontslag bij den Kon. Holl. Lloyd omvat 142 man. O NIEUWE HAABLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek iiiiiiii[iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuii| VERWACHTING: Zwakke tot matigen veranderlijke wind, afnemende bewolking, H waarschijnlijk weinig of geen regen, iets jE warmer overdag. Hoogste stand: 766.3 te Jan Mayen. Laagste stand: 749.7 te Warschau. g Zon op 4.47 - onder 9.07 - Licht op 9.37 Maan op v.m. 3.38 onder n.m. 8.50 5 Nieuwe Maan 1 Juni =rilillllllllMlllllllllllllllli!Illllllllllllllllillllillllllllllll!lll!lllllllllllllll^ Na de stemming in de Kamer begaven de ministers zich naar de woning van Flandin. De premier onderteekende zelf de ontslagaanvra ge en bleef wegens zijn gezondheidstoestand thuis, terwijl de andere ministers zich om 2 uur des nachts naar het Elysée begaven, om president Lebrun de ontslagaanvrage te over handigen. De president van de Kamer deelde allereerst mede, dat de commissie van financiën gewei gerd had het voorstel tot verleening van fi- nancieele volmachten aan de regeering-Flandin te bespreken. De algemeene rapporteur van deze commis sie, Barety, juichte het besluit der commissie toe. Hij noemde de afvloeiing van goud niet verontrustend. Niettemin mag men niet blind zijn voor het gevaar wegens den mogelijken terugslag op de positie van de schatkist. Op 28 Mei zijn anderhalf milliard aan goud verhuisd en wel niet alleen naar het buiten land, doch ook naar het binnenland. Groote hoeveelheden goud zijn door de Franschen zelf gekocht. Het is dus veeleer een vertrouwens crisis, welke in de eerste plaats gemotiveerd wordt met het deficit op de begrooting. Deze bedraagt voor 1935 7 milliard, terwijl de schat kist slechts over 6 milliard liquide middelen be schikt tot einde 1935. De uitgaven zijn 1 mil liard hooger dan de raming en de ontvangsten 5 a 6 milliard lager. Ten slotte bedraagt, aldus spr., het deficit der spoorwegmaatschappijen nog 4 milliard. De groot-industrieel Fernand Laurent ver klaarde, dat het kabinet-Flandin zich aan de Kamer had voorgesteld als verdediger van de praerogatieven van het parlement en dat het deze voorrechten thans wil besnoeien. Indien de regeeririg zich beroept op Polncaré, aldus spr., moet worden geantwoord, dat het geheele land achter "Poincaré heeft gestaan, doch Flandin is geen Poincaré. Het lot van den Frank mag niet verbonden worden aan dat van het kabinet-Flandin. Reynaud, de vroegere minister van financiën, verklaarde, dat, hoewel hü zelf aanhanger van devaluatie is, thans, met het oog op de paniekstemming, van 'n der- gelijken maatregel geen sprake kan zfjn. De eenige redding is, volgens spr., dat dezen nacht nog een nieuwe regeering wordt ge vormd, bestaande uit leden van alle par tijen, die men morgen de volmachten niet zou weigeren. Verschillende afgevaardigden voerden nog 't woord, waarna de zitting werd onderbroken. Minister Germain Martin mengde zich nog in de debatten naar aanleiding van een aan val van den socialist Moch op de regeering. De minister verzekerde, dat hij tegen de Franschen, die aan de speculaties hadden deel genomen, een strafvervolging heeft ingesteld. Deze verklaring wekte beroering op de banken der linkerzijde, waar men het noemen van na men eischte. De president kon de opwinding slechts be dwingen door te dreigen de zitting te zullen onderbreken. Tot algemeene verrassing verscheen tijdens de pauze minister-president Flandin, met den arm in een doek. Hü was vergezeld van zijn arts. Minister-president Flandin nam op de re- geeringsbank plaats. Aan de Fransche banken is de laatste dagen weer veel goud onttrok ken. Een deposito-houder verdwijnt met een zak goud in zijn auto PARIJS, 31 Mei (Reuter). Op last van den officier van Justitie te Parijs is opnieuw een financieele onderneming gesloten. Reeds op 30 dezer werd bij een andere bank een huiszoeking verricht. De procureur-generaal en de leider van de financieele afdeeling hebben Donderdag be raadslaagd over maatregelen tegen de specu lanten tegen den franc. „Paris Midi" meldt, dat de Banque de Fran ce in zes dagen tijds voor 5 milliard francs aan goud heeft afgegeven. Nader wordt gemeld: Bouisson heeft aangenomen een nieuw kabi net te vormen. Officieel wordt medegedeeld, dat de beurs van Parijs heden geopend zal zijn. Reuter bericht uit Washington: President Roosevelt heeft toegegeven, dat hij in het Witte Huis met den gouverneur van de Federal Reserve Bank te New York een onderhoud heeft gehad over den financieelen toestand in Frankrijk. Uit Londen wordt gemeld: De Engelsche financieele autoriteiten verze keren, dat zij de Fransche regeering de laat ste dagen allen mogelijken steun hebben gebo den tegen de devaluatie-invloeden. De late edities der Engelsche ochtendbladen bevatten groot opgemaakt het bericht van den val der Fransche regeering. De Liberale „News Chronicle" vraagt, wel ke regeering er in de huidige situatie zeker van kan zijn het vertrouwen van de Kamer te be zitten. Het antwoord hierop is moeilijk. Zelfs wanneer de gewenschte regeering onverwachts zou opduiken, is het zoo goed als zeker dat de franc niet meer gered kan worden. Merkwaardig is, dat vertegenwoordigers der linksche groepen Donderdagochtend in verga dering bijeenkwamen, waarin een mogelijke re- geeringscrisis onder het oog werd gezien. Nadat de voorzitter van de radicaal-socialistische frac tie, Yvondelbos, aan de socialistische en com munistische gedelegeerden had gevraagd, of zij bereid waren deel te nemen aan een regeering, die de vertegenwoordigers van alle partijen om vatte, stelde de communist Thorez o.a. als voorwaarde de ontbinding van de patriottische bonden. De kabinetsformateur Bouisson is 60 jaar oud en is afgevaardigde van Marseille. Hij is gebo ren te Constantine en is van beroep industrieel. In 1909 werd hij voor het eerst lid van de Kamer. In 1924 trad hij toe tot de socialistische partij en in 1927 werd hij tot voorzitter gekozen. Twee jaar geleden is Bouisson uit de socialistische partij getreden, zonder zich by een andere richting aan te sluiten. - Dezer dagen is een Duitscher te Calais met een auto-boot in zee gestoken. Hij slaagde er in het Kanaal over te steken en werd te Dover bij zijn aankomst hartelijk begroet PARIJS, 31 Mei. De regeering Flandin is hedennacht om half twee bij de stemming over de machti gingswet in de Fransche Kamer met 353 tegen 202 stemmen in de minderheid gebleven en in ver band daarmede afgetreden. De zitting der Kamer werd niet ver daagd. De pogingen, om tot een op lossing te komen, werden voortge zet en men hoopt nog Vrijdag voor beurstijd een nieuwe regeering voor de Kamer te zien verschijnen. Als belangrijkste candidaat voor het premierschap wordt genoemd de president van de Kamer, Bouis son. heeft, voor dat dit een feit zal zijn geworden, ook den Franschen franc een slag willen toe brengen, te meer waar het gelukken van een dus- danigen aanval tevens het algemeen financieele en niet in de laatste plaats politieke prestige ;an Frankrijk zou verminderen. Doch de aanvallen van het buitenland zouden belangrijk aan kracht hebben ingeboet, indien niet in het binnenland sommige elementen die campagne waren komen versterken. Alles heeft men gedaan, tot lezingen voor het publiek toe en agitatie onder de boeren, waarbij men de ontevredenheid en de benarde tijden zooveel mogelijk exploiteerde. De Kamer zal moeten kiezen tusschen deva luatie binnen enkele weken of strijd met de re geering tegen devaluatie. De muntkwestie staat in nauw verband met de positie van de schat kist. Men kan onmogelijk de goudafvloeiingen, die in de milliarden loopen, verhinderen wanneer men de paniek niet tot staan brengt. Maatrege len tegen de speculanten zijn noodzakelijk. Flandin bepleitte vervolgens het In evenwicht brengen der begrooting. Bezuinigingsmaatregelen zijn noodzakelijk. In het slot van zijn rede zei Flandin nog: De man in de straat zal het niet goedkeuren, dat zijn zuur verdiend geld wegens de laf heid der parlementaire vertegenwoordigers opnieuw in waarde zal verminderen. Terstond na de nu volgende onderbreking werd Flandin ongesteld. Hij werd verzorgd door zijn broer, die arts is, waarna deze den premier naar huis vergezelde. Flandin keerde niet meer in de zitting te rug. Zijn plaats werd ingenomen door Her- riot, die mededeelde, dat Flandin erin toege stemd had, dat de aan de regeering te verleë- nen volmacht op 31 October zou afloopen in plaats van 31 December. In een rede wees Herriot er met nadruk op, dat de dag van morgen voor de speculatie in het land beslissend kan zijn. Zijn betoog was tevergeefsch. Bü de stem ming werd het volmachtenontwerp verworpen met de bovengenoemde cijfers. Van de 50 in de zitting aanwezige radicaal socialisten hebben 35 zich tegen de regeering uitgesproken, tien voor en vijf blanco. De groep telt in totaal 159 leden. Om 1.40 uur had Lebrun echter den Ka mer-voorzitter Bouisson reeds bjj zich ont boden en hü was met hem nog in gesprek, toen de afgetreden ministers bij het Ely sée aankwamen. Bouisson kreeg opdracht zoo spoedig mogelijk een kabinet te vor men. Tot 4 uur heeft Bouisson besprekingen gevoerd over de oplossing van de crisis. Te gen 9 uur wordt hij weer op het Elysée verwacht en men rekent erop, dat hü dan in staat zal zijn om President Lebrun een definitief antwoord te geven. Uit het feit, dat de president, brekend met alle tradities, reeds 's nachts zjjn besprekin gen begon, blijkt de groote ernst der situa tie. Bouisson maakte tot voor kort deel uit van de socialistische partij (S. F. I. O.) Hij trad uit, daar hij het niet eens was met den ultra- linkschen koers van Blum c.s. Te voren had de minister van Financiën, Germain Martin, wiens bezuinigingsplannen veel verzet hadden doen ontstaan, een poging gewaagd om het kabinet te redden door zijn Portefeuille ter beschikking te stellen. Minister-president Flandin had eerst gewei gerd het ontslag van Germain Martin te aan vaarden, doch stemde er ten slotte in toe, toen de leiders van verschillende groepen zich tot den premier wendden met de verklaring, dat het aftreden van Germain Martin het resul taat der Kamerdebatten aanzienlijk zou kunnen bevorderën. Het heeft echter niet mogen ba ten. PARIJS, 31 Mei. Donderdagmiddag werd on der groote spanning de zitting van de Fransche Kamer geopend. Alle ministers, met uitzonde ring van den premier, die pas tegen vijf uur zou komen, hadden in de regeeringsbanken plaats genomen. Flandin, die zeer bleek zag en een cape om zijn schouders droeg om zijn gebroken arm zooveel mogelijk te verbergen, werd door de geheele Kamer toegejuicht. Voor zitter Bouisson verwelkomde hem en prees hem om zijn moed. Tijdens zijn rede verklaarde Flandin o.a. het volgende; Ik wensch uitgebreide volmachten om het vertrouwen te doen terugkeeren. Er is geen tegenspraak tusschen de gevraagde volmacht en de parlementaire instellingen. Het werk in het parlement zal normaal voortgaan. Zü die het werk van 't parlement benadeelen, zijn degenen, die vanavond weigeren de regeering de volmacht te geven, die zij over enkele dagen wel aan de volgende regeering zullen verstrekken. Inmiddels heeft de valuta echter te lijden, en ik wensch deze juist te herstellen. Persoonlijk wensch ik slechts rust, maar indien ik ongerust ben, kemt dat, omdat ik weet wat in het buitenland wordt voorbereid. Er wordt den laatsten tijd veel gesproken over een algemeene monetaire stabilisatie en men Uit het D. N. B.-bericht, dat wij publi ceerden over het nieuwste deviezen-proces te Berlijn, bleek niet, dat de beschuldigde een pater Franciscaan was. Uit een nader bericht van Reuter blijkt thans, dat de veroordeelde is pater Epiphanius O.F.M. PARIJS, 31 Mei (V. D.) Tijdens een ver gadering te Aix-les-Bains hebben politieke tegenstanders met vitriool geworpen naar den oud-minister voor de luchtvaart, Pierre Cot. Gelukkig werden zijn oogen niet getroffen, doch niettemin moest de oud-minister zich onder medische behandeling stellen. Vijf personen werden gearesteerd. St. JOHN'S 31 Mei (V. D.) Sedert 18 Mei heeft men geenerlei bericht ontvangen van den Franschen schoener „Maréchal de Luxem bourg". Men vreest thans, dat het schip op de banken voor New-Foundland met alle opva renden, veertig koppen, vergaan is. Stand op Vrijdag 1 uur n.m.: 759.5 Vorige stand: 756.4 Nader wordt door Reuter gerectificeerd, dat 46 radicaal-socialisten voor de regecring heb ben gestemd. Bouisson confereerde vannacht o. a. met Poëtri, den minister van Marine, Handel, den minister van P. T. T. en met de leiders der socialisten. De socialisten zün na de Kamerzitting bij eengekomen, om hun houding te bepalen, inge val hun portefeuilles worden aangeboden, maar de beslissing werd uitgesteld tot hedenmorgen 10 uur. Bouisson zou willen trachten een regeering op zeer breeden grondslag samen te stellen, loopende van de socialisten tot aan de groep- Marin. Men noemt den socialistischen afge vaardigde Frossard reeds als minister van Ar beid. In ieder geval neemt men aan, dat het ka binet vandaag nog tot stand komt, anders zal waarschijnlijk de beurs gesloten worden, om speculaties te verhindereft.Tï&ngëziën morgen een beursvacantiedag Is, zou de beurs in dat geval pas Maandag heropend worden. Volgens het N. v. d. D. was Herriot tijdens de korte rede, gehouden vlak voor de verwer ping van het volmachtsontwerp, in zijn groot sten redenaarsvorm. Het land zal hetzü vlak voor den afgrond der speculatie halt maken, of in een avontuur worden gestort, waarvan de gevolgen niet zijn te overzien, zoo betoogde hy. LONDEN, 31 Mei. Zoojuist is wederom een schrede gedaan op den weg naar een luchtpact voor West-Europa. De Duitsche regeering heeft haar ambassadeur te Londen opgedragen, aan Sir John Simon ee nplan te overhandigen met alle p.unten, waarvan opneming in een dergelijk pact door Duitschland wenschelijk wordt ge acht. De bijzonderheden van het plan zijn nog niet bekend gemaakt. Waarschijnlijk zullen Frankrük en Italië het plan nauwkeurig gaan bestudeeren. Afgewacht dient te worden of Frankrijk er in zal toestemmen, dat over een luchtpact afzonderlijk wordt onderhandeld. Simon heeft ook een Fransch ontwerp lucht pact ontvangen. Italië en België werken even eens aan dergelijke ontwerpen en men meent te weten, dat de mogelijkheid van een vijfmo- gendheden-conferentie wordt overwogen. LONDEN, 31 Mei. (Reuter.) De Britsche re geering heeft haar gezant te Rome stappen doen ondernemen bij de Italiaansche regeering, naar de „Times" bericht, wegens de persoon- lijke aanvallen tegen Eden in het blad „Te- vere". Verder wordt vernomen, dat men in politieke kringen in Rome thans de meening hoort ver kondigen, dat het front van Stresa nu definitief is verbroken. De Abessinische kwestie heeft geleid tot het eerste en principieele meenings-verschil tus schen Italië en Engeland sedert de stichting van het Italiaansche Koninkrijk.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1935 | | pagina 1