Het mandaat over Palestina en de Katholieken 'i 1 Een interview met Goebbels De 4-Landentocht PROTECTOR' De toestand in Noord-China - TÉ»*-** <8™ i iiiX mm** t fouEgl Lis **11 ifS MADEIRA Weer arrestaties te Oss Het nieuws van heden WAAKZAAMHEID IS GEBODEN .A DE DUITSCHE HOUDING JEGENS MOSKOU DE BAROMETER INBRAAK-VERZEKERING I m !ü®p i i I jpi w f VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 WOENSDAG 12 JUNI 1935 Ochtendblad EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19380 Theoretisch onbestreden rechten der katholieken in het H. Land worden praktisch bedreigd Engelands houding dubbelzinnig Noodweer in Engeland en Frankrijk Groote oogstschade in Japan aangericht Het Weer I Versche Japansche troepen in Tientsin gearriveerd. Zullen de oude Zondag ver trekken? Torpedojager heeft pech *-J!L- M. Quetta nog steeds niet veilig Dagelijks nog aardschokken MADEIRA ENDE AZOREN KNSM AUTO OMLAAG GESTORT TRIM ,Wij zullen de gegeven garantie in acht nemen, ofschoon In Frankrijk is noodig een sterke man" In verband met den moord op caféhouder Van der Pas De Pauselijke Academie Pater Gemelli O.F.M. voorzitter DE VERKIEZINGEN IN GRIEKENLAND Vijftien procent van de kiezers zijn thuis gebleven maakt a.s. Maandag 17Jumde 'Lindbergh-Touringcar Damrak 34A, A dam, Tel. 45715-85415 SPECIAAL VOOR U DAMES ii de rubriek WAT DE TONG STREELT (pag. 4) NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek. (Bijzondere correspondentie) De door de verovering van Palestina in de jaren 1917 en 1918 „feitelijke" macht van Engeland aldaar kreeg op 22 Juli 1922 door besluit van den Volkenbond haar volkenrechte lijke basis. Palestina werd Britsch mandaatsge- bied onder een civielen gouverneur met ben Zionistische executive ten taak hebbende „Bal- four-declaration" omtrent oprichting eener joodsch-nationale Heimat door te voeren, aan zijn zijde. Principieel was de stelling der man- daats-macht reeds in het verdrag van Versail les vastgelegd. Aangaande de verscheidene Palestineesche be lijdenissen bepaalde het mandaat woordelijk: „Het is vanzelf sprekend, dat niets gedaan mag Worden, dat de burgerlijke of godsdienstige rech ten der niet-joodsche religieuze genootschappen te kort doet." In het Palestina-mandaat is sprake van de benoeming eener speciale commissie, die ten taak zou hebben, bestudeering en regeling dei- rechten, die den verscheidenen niet-joodschen belijdenissen in Palestina toekomen. Dat feite lijk de benoeming dezer speciale commissie niet tot stand kwam, verandert niets aan de ver houding van rechten en "dichten. De eerste indruk, dien de buitenstaander over tie verdrags-regeling in zake religieuze confes sies krijgt, is zeker geruststellend. Bij nader toe- Zien ziet 't er minder geruststellend uit. Men krijgt den beslisten indruk, dat theorie theorie Is en practijk practijk, dat de theoretisch onbe streden rechten der christenen, en met name der Katholieken, in het H. Land praktisch be dreigd zijn en reeds op meer dan een punt ge schonden worden. Het tempo der joodsche 'andverhuizing naar Palestina, dat vooral sinds 1932 konstant en veel sterker dan officieel toegegeven wordt, toeneemt, verdient onze grootste opmerkzaamheid. De officieele statistiek geeft toe, dat het getal joden in Palestina reeds meer dan 25 pet. der totaal-bevolking uitmaakt. In Palestina is men van meening, dat de niet-wettelijke verhuizing haar Palestina niet veel kleiner is dan de wette lijke. Men denke aan de jodinnen die niet in at 15000 certificaten inbegrepen zijn. Een in het H. Land verschijnende Fransche krant schat het getal joden aldaar op 400.000; dus op rond 40 pet. tier bevolking. Noch de joden noch de niet-joden twijfelen eraan, dat de joodsche bevolking in Palestina in afzienbaren tijd de absolute meer derheid bereikt. De tegenstand der Arabieren, die nog in 1933 zeer heftig was, schijnt vrijwel gebroken te zijn. Het jubileum der Je- hisalemsche universiteit werd schitterend ge vierd en alle Amerikaansche radio-zenders ga- Ven hier blijk van. Geen wonder, dat de vroe gere gouverneur van Palestina, H. Samuel, ver klaarde, er trotsch op te zijn, dat hij na 2000 ja ren weer de eerste joodsche stadhouder van het Land der Vaderen was. De verhouding der in Palestina levende Christenen tot den toekomstigen joden- staat is dus zeker een kwestie van eminente beteekenis. Theod. Herzl behandelde reeds dit vraagstuk. Tlij, de vader van het Zionisme die de vreed zame verovering" van het Land van Belofte tot ih de kleinste bijzonderheden doordacht had, hioest in zijn tijd nog rekenen met den tegen stand der Turksche regeering, die toen in Pales tina heerschte. Hij dacht zijn doel te bereiken door saneering Van de Turksche financiën met joodsche kapi taal. Herzl dacht aan een neutralen staat in enge vereeniging met Europa, dat het voortbe staan van den jodenstaat moet garandeeren. Voorts verklaarde hij dat de Heilige Plaatsen Internationaal zouden worden onder eerebe scherming der joden. Het is gewenscht aan Herzl's toezegging in naam van het jodendom telkens weer te herinneren, Laat het waar zijn, dat van officieele zijde telkens verklaard wordt, dat de ingezeten Chris- Manoeuvres van de Amerikaansche vloot op den Stillen Oceaan tenen geen vrees hoeven te koesteren voor de Heilige plaatsen en de vrijheid van de christe lijke belijdenis, het wantrouwen is niet zoo on gegrond. De haat leeft nog en arbeidt. Wanneer mevrouw Suzanna Paristz, de chef der afdee- ling onderwijs in de gemeente Tel Awiw in het joodsche blad „Haaretz" (Tel Awiw) er op aan dringt, den geest van het Hebreïsme met alle kracht op te wekken, dan spreekt zij zeker in den naam van velen. De Turksche regeering heeft in haar tijd niet alleen het bestaan der religieuze institu ten, maar ook die vrijheid van belasting en van de absolute onafhankelijkheid der bijzon- êre scholen (hoewel zonder recht van publieke idexamens) gegarandeerd. Zelfs een zekere exemptie in zake kerkelijk recht. De tegenwoor dige regeering toont onverkenbaar de neiging, de traditioneele rechten der Katholieken wel te verstaan alléén van de katholieken! te be perken en te verzwakken en uiteindelijk te ver nietigen. Achter het scherm der neutraliteit van het officieele Engeland heerscht in waarheid een joodsch-Engelsch bondgenootschap, dat de binnenlandsche politiek van Palestina leidt. De Katholieken zijn daarvan op de hoogte, zooals wij uit gezaghebbende kerkelijke bron verne men. Chicaneering blijft chicaneering', ze la ten zich niet overbluffen door mooie officieele verklaringen. Zonder eenigen schijn van recht, worden de katholieke scholen gecontroleerd, dringt men zelfs binnen tot in de kloosters, wor den kloosterregels gecensureerd en zelfs leerboe ken met protestantsche of atheïstische tendenz aan de scholen opgedrongen. Ondanks vrijheid van belasting wordt aan re ligieuze genootschappen een belastingbiljet thuisgestuurd en, daar zij weigeren te betalen, een telkens grooter wordende achterstallige be lastingschuld geboekt. De toeleg is doorzichtig genoeg. Dat deze kerkelijke genootschappen van liefdegaven uit heel de wereld leven en zeker niet het land ten laste vallen, wordt blijkbaar niet gewaardeerd. Engeland heeft niet alleen de door Turkije toegestane rechten der katholieken gega randeerd, maar ook herhaaldelijk motu proprio, vrijwillig, den status quo der katholieke belangen bevestigd, zoo koning George zelf in zijn boodschap aan het volk van Palestina in 1921, zoo majoor-generaal Watson aan den Apostolischen Administrator van het bisdom Je rusalem, bisschop Barlassinas, zoo de Engelsche minister van Buitenlandsche Zaken aan den Franschen gezant te Londen. Deze officieele manifestaties omtrent de beschermmg der chris telijke belijdenissen in Palestina worden zeer eenzijdig gehandhaafd ten gunste van de Ang- likaansche en de veelkleurige protestantsche kringen, met het natuurlijke gevolg, dat de be gunstigde positie der katholieke Christenen de positie der Katholieke kerk in Palestina onder mijnt en schokt. De katholieken leven niet zooals zij met den financieelen en moreelen steun van boven en van het Zionisme en be vinden zich daarom niet zelden in een onver- kwikkelijken defensieven toestand. Tot voor den H. Stoel zijn reeds de klachten doorgedrongen. De joden hebben dan een prachtige gelegen heid in de hand, door hun voorbeeld tegenover eigen gasten aan heel de wereld te toonen, hoe zij-zelf onder de verscheidene volkeren als gast wenschen behandeld te worden. Het is misschien nog te vroeg, in zake de katholieken van Palestina een appèl te richten tot de internationale solidariteit der Katholie ken of zelfs, zooals onze geestelijke zegsman te verstaan gaf, aan het Gerechtshof van Den Haag, zóó acuut schijnt ons dit vraagstuk nog niet te.zijn, wel acuut genoeg, de oogen open te houden. LONDEN, 11 Juni. (Reuter). Gisteren zijn Londen en deelen van Zuid-Engeland geteis terd door onweer en hagelbuien. Te Deal in Kent stond het water ruim een halve Meter hoog, zoo dat 'het verkeer slechts te water kon worden on derhouden. In vele huizen werd groote schade aangericht. Ook in Folkestone werden vele hui zen en straten overstroomd. Vanuit Hampshire komen gerichten over zware schade welke door hagel aan den oogst is toegebracht. PARIJS, 11 Juni. Tijdens de Pinksterdagen heeft in Frankrijk ten deele een hittegolf ge- heerscht, die zich op sommige plaatsen echter ontlaadde in hevige onweersbuien en wolkbreu ken. Te Duinkerken liepen door den regen bijna alle kelders onder water. In het departement Seine et Oise richtten hagelbuien groote schade aan. Bij Oran in Algiers werden eenige arbeiders door den bliksem getroffen en werd een maaier ge dood, terwijl twee anderen brandwonden oplie pen. Bij Valloires in Savoye overstroomden niet alleen verschillende bergbeken, doch vielen ook groote sneeuwmassa's naar beneden, die veel puin en gesteente meevoerden, waardoor eenige huizen bedolven of weggesleurd werden. Voor zoover bekend is, deden zich geen persoonlijke ongevallen voor, doch men vreest, dat nieuwe sneeuw- en aardmassa's naar beneden zullen komen. TOKIO, 11 Juni. (Reuter.) Benoorden Tokio heeft een hevige hagelstorm den geheelen rijst- en graanoogst vernield. De schade wordt op 10 millioen yen geschat. Het getroffen gebied is reeds eenige jaren achtereen door onweders geteisterd. OP OEN GCEB8E8EQ6 Verwachting: matige, tijdelijk wellicht krachtige Zuid-Westelijke tot Westelijke EE wind, zwaar bewolkt met opklaringen, EE waarschijnlijk nog enkele regenbuien, s= EE koeler. EE Verdere vooruitzichten: afnemend buiig, j= waarschijnlijk nog koel weer. illlllllllllllllllllllllllllliiilllllllllllllllllilliillllliiiiiiiillllllllliiililiiii llllllllllll llllll M IIIIIIIIIIIIIIIIIMilllllMIIIIIIIIIIIIMllliiiiiiiiiminnuii,,,, I ONDERL. VERZEKERING MIJ. I 5 n DAMRAK 60 AMSTERDAM-C. I Tel. 45014 en 45016 I Directie: H. F. HEERKENS THIJSSEN I UITSLUITEND voor: Kerken, Pastorieën Klooster-s en Kerkelijke Instellingen ïi ui iiiiiiimiiii milium iiiiiiiiiiii in iiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiii iiiiiimiiiuii,7 TIENTSIN, 11 Juni. Nu een regeling van het conflict in Noord-China verzekerd schijnt door het aanvaarden door China van alle Japansche eischen, heeft de staf van het Japansche garni zoen in Noord-China te Tientsin hedenmiddag een conferentie gehouden. Besloten zou zijn aldus meldt Keuter de concentraties van het Kwantoengleger langs den Grooten Muur tijdelijk te handhaven. Het Ja pansche garnizoen te Tientsin zou Zondag a.s. vertrekken, nadat heden de aflossende troepen in de stad arriveerden. Over den omvang dezer troepen is niets bekend. Uit Peking wordt bericht, dat twee divisies van de Nanking-regeering Peking hebben verlaten en naar het Zuiden zijn getrokken. Een Japansche torpedojager, op weg van Tangkoe naar Tientsin, is aan den grond ge- loopen tengevolge van het sluiten van de inter nationale brug; het schip werd evenwel spoedig weer vlot gebracht, Het incident veroorzaakte eenige wrijving tus- schen de Japansche vloot-autoriteiten en het Chineesche personeel van de brug. "ftf Degenen, die ternauwernood bij de aardbevingsramp in Britsch-Indië aan den dood ontsnapten, en huis en goed verloren, kampeeren in de openlucht CALCUTTA, 11 Juni. (Reuter.) De streek cm Quetta wordt dagelijks nog drie- tot vier maal opgeschrikt door lichte aardschokken. Deskundigen zijn van meening, dat deze „streek der slapende vulkanen", ook ol blijven lava uitbarstingen uit, onbewoonbaar zal blijven, daar de onzekerheid te groot is. Duizenden vluchtelingen trekken per trein weg. Het laat zich aanzien, dat de regeering een nieuwe nederzetting zal aanleggen onge veer 8 K.M. ten Z.W. van Quetta, Het tele- graafverkeer heeft enorme afmetingen aan genomen. Tot dusver bedroeg het gemiddelde aantal telegrammen per dag 170; in de eerste drie dagen van Juni bedroeg het echter 14000 ZOMER 1935 RONDREIZEN 1e KL., ALLES INBEGREPEN 12 DAGEN F 220.- Afvaarten t 14/6, 517, 9/8, 30/8. 18-20 DAGEN F 265- Afvaarten: 28/6, 12/7, 23/8, 30/8. 23-26 DAGEN F 300- en F 320- 2e KLASSE F 225-, 3e KLASSE F 155- Afvaarten: 14/6, 5/7, 12/7, 26/7, 9/8 23/8, 20/9, 11/10. 23-40 DAGEN van F 310.- tot F 400.-. Afvaarten: 14/6, 28/6, 12/7, 26/7. KON. NED. STOOMBOOT MIJ. N.V. A'DAM Agenten en Reisbureaux. Te Neuenburg bij Malvilliers is een autobus uit Burgdorf in het kanton Bern ip een bocht van den weg geraakt en langs een helling om- Jaaggestort. Vijf inzittenden werden gedood en 22 gewond, van wie acht ernstig. - g l'V Het arrest van het Hoogste Amerikaansche Gerechtshof over de N.R.A.-code heeft vele stakingen ten gevolge gehad 99 LONDEN, II Juni. (D.N.B.) De diplomatieke correspondent van de „News Chronicle" heeft een onderhoud gehad met rijksminister Goeb bels, waarbij deze o.m. zeide: „Tijdens de eerste phase der revolutie konden overvallen en aanvallen van afzonderlijke per sonen plaats vinden. Dat is thans niet moer zoo. Dagbladen kunnen alleen worden verboden op bevel van het ministerie van propaganda, arrestaties kunnen slechts geschieden door de daartoe bevoegde instanties. Voorts is de con trole over tooneel en film gecentraliseerd." De correspondent merkte verder in den loop van het onderhoud op, dat er in Engeland vele personen waren en nog meer in Frankrijk, die vreesden, dat de eenige uitwerking van een overeenkomst voor het Westen zou zijn, Duitschland te sterken en aan te moedigen tot avonturen in het Oosten. Goebbels antwoordde daarop: Men moet zich de garantie herinneren, die wij aan Rusland hebben gegeven. Deze waarborgen werden gegeven op grond van een vrij besluit en wij zullen ze derhalve in acht nemen, ofschoon zij tot stand zijn gekomen onder een regeeringssysteem, dat' wij inmiddels ten val hebben gebracht. Aangezien wij geen gemeenschappelijke gren zen met Rusland hebben, zouden wij het overi gens nauwelijks kunnen aanvallen, zelfs wan neer wij dat zouden wenschen. Wij gelooven aan niet-aanvalsverdragen doch wantrouwen de pacten tot wederzij dsche assis tentie. Wij gelooven dat ieder conflict, voor zoover dit slechts mogelijk is, gelocaliseerd be hoort te worden. Het behoort niet te worden behandeld door een groep geallieerde soldaten, maar door een werkelijke collectiviteit der vol keren. Wat een Fransch-Duitsche toenadering be treft, zeide Goebbels: „Wij zijn bereid, maar het is thans meer een kwestie geworden van Fran sche binnenlandsche politiek. Er zijn sterke mannen noodig om het eeuwenoude wantrou wen te. overwinnen. Hitler was in staat een over eenkomst te bereiken met Polen, aangezien hij en maarschalk Pilsoedski een weergaloozen in vloed op hun landlieden uitoefenden. Het moest gemakkelijk zijn tot 'n overeenstemming te ko men. Er moet echter een moedig Franschman komen, die het Fransche publiek voor deze ge dachte wint en het Fransche volk achter zich brengt. Onder zulke omstandigheden zouden wij een overeenstemming met Frankrijk kun nen bereiken. Hoe langer wij echter de gedach tewisselingen uitstellen, des te moeilijker is het ze tot een succesvol einde te brengen. De Koninklijke Marechaussee van de brigade Oss Is Dinsdagmorgen overgegaan tot arrestatie van M. van O., bijgenaamd de „Koperen" en C. de B., terwijl door den Rijksveldwachter in Bleiswijk (Z.H.) werd gearresteerd en op transport naar Oss gesteld een broer van C. de B., A. de B. Deze mannen worden ervan verdacht, in het vorig jaar Juli, in samenwerking met den verd. C., die onlangs een bakentents heeft afgelegd, den moord te hebben gepleegd op den caféhouder J. van der Pas te Oss en een roofoverval te hebben gepleegd op den bejaar den heer K. W. te Heeswijk onder de gemeente Dinther, waar een bedrag van ruim 300 gul den en eenige gouden sieraden werden buit gemaakt. Alle drie gearresteerden zijn op transport gesteld naar Heeswijk voor confrontatie. Z. H. de Paus heeft bij een schrijven van Z.E. kardinaal Facelli van 7 Juni jj, de keuze bekrachtigd van Pater Agostino Gemelli O.F.M. tot voorzitter der Pauselijke Academie der We tenschappen voor het twee-jarige tijdvak, dat loopt van December 1935 tot December 1937. Pater Gemelli, stichter en rector der Miia- neesche Katholieke universiteit, is sedert veie jaren lid van de Academie en is als president de opvolger van den betreurden directeur van het Vaticaansche Radio-station, prof. Giuseppe Gianfranceschi S.J. De Franciscaansche bekeerling, die vele be langrijke medische en wijsgeerige studies heeft geschreven, is een van de meest actieve en po pulaire leiders van het Katholieke intellect in Italië en de voornaamste organisator van de herleving der Katholieke werken. ATHENE, 11 Juni. (Reuter) Volgens de offi cieele cijfers hebben bij de verkiezingen van gisteren slechts 15 procent van de kiezers zich van stemming onthouden. Het plebisciet zal niet plaats hebben voor September, nadat de afgevaardigden den eed op de grondwet hebben afgelegd. EEN SCHITTERENDE TOCHT Prijs p. p. f 37.50 (alles inbegrepen) deze tocht gaat beslist door. A.S. ZONDAG 16 JUNI naar NIJ MEGEN - KLEEF f 4.25 per persoon. (nog enkele plaatsen disponibel) De toestand in Noord-China. Versche Japan sche troepen te Tientsin Interview met dr. Goebbels over de Duitsche houding jegens Moskou. Wederom eenige arrestaties in Oss. Ongeveer 14.000 man gedurende een jaar door Werkfonds-werken tewerk gesteld. Tjalkschip op het IJselmeer door noodweer overvallen en met veel moeite te Lemmer bin nengebracht. Stand der clearing met Duitschland per 8 JunL Pakhuisbrand te Soerabaja; anderhalve ton schade. De moeilijkheden bij Van Gend en Loos. Rumoerige aandeelhoudersvergadering der Ned. Handelmaatschappij. Beurs van New York: Stemming willig; notee ringen vrijwel gelijk aan de vorige slotkoersen. Laatbeurs oefende winstneming lichten druk uit. Persoon fn menigte Drie diocesane Katholiekendagen in ons land hebben tienduizenden saamgebracht rond hun leiders in het Zuiden van ons land en zij hebben naar het woord van hun leiders, onder wie ook een minister, geluisterd. Een diepe gedachte kernig saamge- vat trof ons daarbij zeer, n.l. van den Commissaris der Koningin A. van Rijckevorsel te 's Hertogenbosch, die over „Persoonlijkheid en menigte" dit schreef in het Tilburgsche program maboek: „Indien de feiten van een tijdsge wricht leiden tot vervlakking en ge lijkmaking, zullen heel veel menschen slechts ten koste van zware inspan ning hun karakter kunnen verdiepen en hun persoonlijkheid handhaven. Toch is dit dringend noodig, want de gang der wereld wordt door persoon lijkheden en karakters bepaald, dat is' door degenen die in alle opzichten ien naam van voortrekkers verdienen. ,,De voortrekkers hebben ter ont plooiing hunner kracht behoefte aan volgers. Zij willen niet enkel weten dat een menigte achter hen staat; zij ivillen die menigte ook zien. De opperbevelhebber houdt zijn wapen schouw; de herder van een bisdom zijn katholiekendag. Moezeer is de maatschappij ermede gebaat, dat voortrekkers met goed in zicht een menigte met goeden wil om zich heen aanschouwen!" fitand op Woensdag 1 uur v.m.: 756.4. Vorige stand: 753.8,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1935 | | pagina 1