Schouwburg- Perikelen Laatste Nieuws voor 80.000 gezinnen De toestand in Noord-China I Sa MONTESSORISCHOOL BLIJFT 9 ^imiuiüoiinMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiAl I fill IIP II A I VM PIIA Al IP1 AAIIAI fi rm giiiniiiiniiiniiiiiinmiiiiiinmiiniiiiiiiiiiiiiiininMiiiimiiiiiiiiiiimiiiiiiiniiniiiniiiiiiiiiniiiiniiiiiiiiiifiifiiRs DONDERDAG 13 JUNI 1935 Hiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiü GEMEENTERAAD VAN HAARLEM Erfpachtgronden Nieuwe werkobjecten Huur „Dreefzicht" Benoemingen Om een vluchtheuvel Op den vijfden verjaardag van zijn terugkeer uit zijn ballingschap te Parijs naai Roemenië, stond koning Carol op de plaats, waar het vliegtuig landde, eenige oogenblikken biddend stil De pacht voor den stadsschouw burg werd na een breedvoerig debat verlaagd van f12.000 op f 8000 Nieuwe werkobjecten De Montessorischool Aanslag schoolgeld De woonschepenhaven De Stadsschouwburg R.K. Kiesvereeniging „Credo Pugno" H.O.V. Weer Vrijdagavondconcerten „Winfried" wint den Bisschops beker De kindercommunie Herdenking van de instelling over de heele wereld Koning George ziek Veertien dagen rust voor geschreven De wrijving tusschen Engeland en Italië Zal Engeland het Suez-kanaal afsluiten bij eventueel conflict De „Normandie" terug te Le Havre BELGISCH KONINGSPAAR OP SCHIPHOL Worden de nieuwe eischen ditmaal niet door de Chineezen aanvaard? Burgers verlaten reeds Peking HET ARABISCH BEZOEK Emir Saoed bewondert de bloemen pracht van ons land Handelsvereeniging „Amsterdam" MARINE-ZEILWEDSTRIJDEN TE KIEL Eerste race. Nederland vijfde. Duitschland winnaar De vermakelijkheidsbelasting Dr. Kortenhorst over Bedrijfs- ordening P.V. „De Uiver" BURGERLIJKE STAND Grensincident Rusland- Mandsjoekwo iZoekt f!i^z7baar I NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT i I De heer KUIPER (R. K.) heeft ter plaatse stukje een erkenning, dat B. en W. twee jaar inderdaad verlengd -worden, ook al om de schui ten vast te leggen. Is er voor de kleine kinderen niet een speel- plaatsje te maken? Het is er nu levensgevaar lijk voor de kleuters. Er vaart daar een pontje, kan de gemeente daar niet iets aan bijdragen? Wethouder v. LIEMT (R. K.) verklaarde, dat ten aanzien van de steigers maatregelen ge nomen zullen worden. Worden de overzet-kosten voor bepaalde gezinnen te groot, dan zal ook daar wel iets aan gedaan kunnen worden. Naar eet- speelplaatsje zal worden uitgezien. Het voorstel werd aangenomen. B. en W. stellen voor aan de R.K. Coöp. Wo ningbouwvereniging St. Jozef in erfpacht uit te geven een strook grond aan de v. Wassenaar straat voor den bouw van vijftien woningen voor ouden van dagen. Aldus besloten. De heer MEIJERS (S. D.) wees er op, dat hij nog steeds prae-advies verwacht op zijn vragen over het uitgeven van grond in erf pacht. De heer PEPER (C. P.) meende, dat verla ging van den erfpachtscanon mogelijk is en aat de menschen daardoor minder huur zullen behoeven te betalen. De VOORZITTER zegde spoedige behande ling in den raad over het algemeene principe toe. Ter nadere normalisatie van de Jan Gijzen- vaart besloot de raad te koopen 2200 M2 grond a 1.50 per M2. Wethouder v. LIEMT (R. K.) deelde naar aanleiding hiervan mede, dat spoedig werk- verruimings- en werkverschaffings-objecten op nieuw te verwachten zijn. Een paar ton zal met behulp van het werkfonds besteed kunnen worden. Spr. noemde reeds het verharden van den weg bij het prise d'eau der waterleiding, over een lengte van vijf K.M. en breed drie meter. aangenomen met 22 tegen 14 stemmen. B. en W. stellen voor de huur voor de voorma lige buitensociëteit „Trouw moet Blijcken" thans vast te stellen op 2500 per jaar. Aldus besloten. Goedgekeurd werd balans enz. 1933 van de Woningbouwvereeniging „Rosehaghe", evenals de rekening 1934 van de afdeeling Haarlem van het „Witte Kruis". Voor straat bestemde grond nabij de Ramp laan werd om niet aanvaard. De heer L. van Berkel werd van school 37 naar school 13 verplaatst, de heer J. Berends van school 13 naar school 37. Tot lid der commissie voor de werkloosheids bestrijding werd benoemd de heer A. Mars. De heer H. In den Bosch werd benoemd tot des kundige voor de herschatting huurwaarde ver gunningslokaliteiten. Het raadslid, de heer M. L. A. Klein, heeft tot B. en W. de vraag gericht, of zjj het oogenblik niet gekomen achten, den vluchtheuvel tusschen de Raaks en de Raaksbrug, die daar bij wijze van proef is gelegd, te doen verwijderen, daar die vluchtheuvel, die niet in de as van de Raaks ligt, meer een hindernis voor het verkeer is, dan dat hij een vlot verkeer bevordert. Nadat de heer KLEIN zijn vraag had toe gelicht, merkte de heer KLEIN SCHIPHORST (R. K.) op, dat de heuvel goed ligt, maar dat de richting, waarin het verkeer geleid wordt, gewijzigd dient te worden. De heer REINALDA (S. D.) achtte de op lossing juist. De heer BIJVOET (R. K.) wenschte bezich tiging ter plaatse. Wethouder v. LIEMT (R. K.) zegde toe, de zaak nog eens te zullen bezien met den com missaris van politie. De volgende raadsvergadering vindt Woens dag 3 Juli plaats. De raad ging daarna in geheime zitting. i In de voortgezette vergadering van den Haarlemschen gemeenteraad kwamen gisteren middag onder voorzitterschap van loco-burge meester W. Roodenburg de volgende punten aan de orde: In de vergadering van 13 Maart 1935 werd om praeadvies.in handen van B. en W. gesteld het voorstel-Brants om de Montessori-sehool aan de Bakkerstraat per 1 September op te heffen. B. en W. stellen thans voor dit voorstel te ver werpen. De heer BRANTS (A.-R.) verklaarde nog eens waarom hij tot dit voorstel was gekomen. De klacht was, dat aan de betrokken school geen montessori-onderwijs in den juisten zin van het woord gegeven werd. De Staat zou proeven hebben moeten nemen en het is nu geen tijd voor een gemeente als Haarlem gelden voor het Montessori-onderwijs uit te geven, met de wetenschap, dat de resultaten uiterst twij felachtig zullen zijn. Spr. schetste soortgelijke methoden, die elders in het land worden toe gepast. De Montessorischool heeft haar eigen methode den nek omgedraaid, omdat er de laatste jaren gewoon gedrild wordt als op iedere klassikale school. De uitgaven voor Montessori bedragen drie maal zooveel per kind als voor het gewone on derwijs. Extra vakonderwijs moet worden ge geven, de boekenkosten zijn een kwartje per kind hooger, etc. De neutrale bijzondere Montessorischool kostte 114.604 voor 85 leerlingen of 135 per leerling. De openbare school vroeg 132.798 voor 280 leerlingen of ƒ47 per leerling. De Montessori school is te duur, heeft niet het beoogde suc ces en is een vergissing. Er wordt momenteel op alle scholen schrik barend bezuinigd en het zou dus onbillijk zijn die Montessorischool maar te laten bestaan. De 93 kinderen, die daar op dit oogenblik onder wijs genieten, kunnen rustig worden overge bracht naar de klassikale scholen. De praktijk heeft bewezen, dat ze zich gemakkelijk zullen aanpassen. Het personeel kan naar andere scholen wor den overgeplaatst en zal zich ook direct elders thuis voelen. Spr. handhaafde zijn voorstel. De heer WEUSTINK (R. K.) verklaarde zich geen tegenstander van Montessori-onderwijs. Hij heeft in Haarlem kunnen constateeren, dat hierbij uitstekende resultaten te verkrijgen zijn. Maar de parate kennis wordt niet toegediend, waardoor het noodig is, als slot het klassikale onderwijs te geven, in het belang van het kind. Het gevolg daarvan is geweest, dat het ka rakter geheel verloren ging van de school aan de Bakkerstraat. Een nieuw hoofd zou benoemd kunnen wor den, maar spr. was bang, dat de proef niet meer zou gelukken. De kinderen mogen daar niet de dupe van worden. Spr. sloot zich bij den heer Brants aan. Mevr. SCHELTEMA-CONRADI (V.D.) meen de/ dat deze school geen eenheid kent, door reorganisatie zou nog een eerlijke kans gegeven kunnen worden. De heer VISSER (C.-H.) verklaarde, dat zijn fractie vóór het voorstel-Brants zal stemmen. De heer SCHOLL (S. D.) zeide, dat de heer Brants tegen het betrokken onderwijs is en daar nu de school aan de Bakkerstraat voor opeischt. Er is daar nog nooit een goede proef genomen, deze dient men eerst te nemen. Spr. schaarde zich aan de zijde van B. en W. Wethouder BOES (V. D.) antwoordde, dat hij indertijd een uitvoerig onderzoek heeft in gesteld naar het onderwijs in de school aan de Bakkerstraat. Het hoofd week inderdaad sterk van het leerplan-Montessori af, naar hij verklaarde in het belang van de kinderen. Spr. heeft toen het Montessori-onderwijs voor de laagste klassen gebiedend voorgeschreven. Door eenige andere reorganisaties is een toestand ontstaan, die het voortduren der school wet tigen. Het hoofd moet niet op non-actief gesteld worden, overplaatsing is in September moge lijk. De kosten-cijfers, door den heer Brants genoemd, zijn bij de stichting berekend; thans is daaraan niets meer te veranderen, is ook hiet meer van invloed. Het voorstel-Brants kwam daarna in stemming en werd verworpen met 21 tegen 15 stemmen. Goedgekeurd werd de verordening tot hef fing van schoolgeld op de scholen op lager en gemeentelijk voorbereidend lager onderwijs. De heer CASTRICUM (R. K.) vroeg B. en W, inlichtingen over de gevallen, waarin op onrechtmatige wijze schoolgeld werd geheven. De VOORZITTER antwoordde hierop, dat als zulks geschied zou zijn, dit tegen den wil van B. en W. was. De heer CASTRICUM (R. K.) wenschte een rader antwoord, waarom onjuiste aanslagen siin uitgereikt. De VOORZITTER zeide, dat B. en W. er kennen, dat fouten gemaakt zijn, dat dit niet was om „er uit te halen, wat er uit te halen was" en dat onmiddellijk is opgetreden om er een einde aan te maken. B. en W. stelden voor de nieuwe haven in het Noorder-Buitenspaame voor woonschepen aan te wijzen. De heer REINALDA (S. D.) wees er op, dat dc bewoners door den toestand der steigers groot gevaar bij brand loopen. Zij kunnen langs één kant weg en er dient verandering te komen vóór het kalf verdronken is. De heer PEPER (C. P.) ontraadde aanneming van het voorstel, omdat de haven te benauwd is en geen behoorlijke doorstrooming heeft. B. en W. stellen voor om de pachtsom van den Stadsschouwburg over het tijdvak van 1 September 1934 tot 1 September 1935 te vermin deren met ƒ4000 en vast te stellen op ƒ8000. Een gespecificeerde lijst der ontvangsten dier belasting zal overgelegd worden. De klachten van den heer Reinalda zullen via de betrokken commissie naar den pachter gaan. Het voorstel van B. en W. werd daarna aangenomen met 22 tegen 14 stemmen. tisch door een corporatieve maatschappij zou den kunnen worden overgenomen. Met enkele rake opmerkingen over partij wezen en politieke verhoudingen besloot dr. Kortenhorst zijn interessante voordracht. Het groote succes, dat de Vrijdagavond concerten hebben opgeleverd en de warme be langstelling, die het publiek voor deze serie van 7 concerten toonde, heeft het bestuur der H. O. V. doen besluiten het a.s. seizoen weder om een dergelijke serie te organiseeren. De genen, die zich hierop abonneeren, de z.g. B- leden, krijgen zeven concerten. De concerten zullen plaats heben op Vrijdagavond. De data worden nader bekend gemaakt. Gegeven zullen worden: een Opera-concert, een concert van Lichtere Muziek, een concert van Klassieke Muziek, een concert van Ro mantische Muziek, een concert van Moderne Muziek, een Keuze-concert, een Raadsel-con cert. Zes dezer concerten staan onder leiding van Frits Schuurman, één onder leiding van Mari- nus Adam. Als solisten zijn reeds geëngageerd: Jo Vin cent, zang, Hanny Scheffelaar Klots, concert- meesteresse der H. O. V., viool, Fred. Leidner, solo-altist der H. 6. V., terwijl onderhandelingen gevoerd worden met de Poolsche violiste Maria Neuss, de beroemde Fransche zangeres Lotte Leonard, Friedél Dotza, de gevierde ster der Fritz Hirsch-Operette en den pianist Vico le Volpe, wiens phenomentale spel verleden jaar zobwêl in Amsterdam op een Mengelberg-concert als te Haarlem op een H. O. V.-concert zoozeer de aandacht heeft getrokken. Het programma van het Keuze-concert zal worden samengesteld uit werken, welker uitvoering door de B-leden wordt gevraagd. Het programma van het Raadsel-concert wordt niet bekend gemaakt. Hier moet het pa- bliek raden, welke werken gespeeld worden, wie de componisten zijn enz. Daarvoor worden prij zen beschikbaar gesteld. De organisatie der laat ste twee concerten zal nader worden bekend gemaakt. De groote dag is verstreken. Nog nooit in „Wlnfried's" bestaan was er zoo'n dag. De hoogste prijs in den bondswedstrijd werd door de vereeniging behaald; de beker geschon ken door Z. H. Exc. Mgr. J. D. J. Aengenent, als wisselbeker in de hoogste afdeeling. Doch ook in den Nationalen wedstrijd, waar niet minder dan S. S. S. uit Breda, O. B. C. Eindhoven aan deel namen, werd „Winfried" eerste, t.w. een zilveren beker. Verder in wedstrijd C. waar ook de hoogste prijs werd behaald. De wisselbeker plus een lauwertak ging in deze stad ook naar Haar lem. In den wedstrijd eigengekozen werk de 3de prijs, terwijl de junioren in een zeer zwaren wedstrijd nog de 6de plaats behaalden. „Winfried" mag dus wel met genoegen op deze wedstrijd terug zien en tevens gedemon streerd dat men in Haarlem nog heus wel tur nen kan. Een woord van lof aan de leider H. v. v. Rijn, is hier zeker op haar plaats. Geboren: 8 Juni d. van J. Nijssende Vries; z. van L. M. SchreursWarmenhoven; d, van J- C. J. MertensCreemers; 9 Juni d. van J. EijkenKort; z. van M, J. LeeuwenbergMol- kenboer; d. van A. Waage—v. Nimwegen; z. van M. de MolMeinders; z. van H. H. Nooij Zweers; 10 Juni z. van A. A. v. BeemDoolaard; d. van W. Riebeekv. Nimwegen; z. van M. WitkampKeesmaat; 11 Juni z. van E. J. Strin gerGutterswijk; d. van H. C. Frijnv. d. Pligt; d. van M. G. C. Stolkerv. d. Drift; z. van A. Band—Boll. Ondertrouwd: 12 Juni J. Wessing en E. J. M. Ruijsenaars; B. Huijbens en T. van Blokland; H. Snoeks en M. Burggraaf; L. M. Bogers en C. M. Nieuwenhuizen; A. Leurs en M. A. W. Koo- men; N. Merks en M. Prins; R. Bouwens en A. Waldrab; A. W. Le Noble en A. C. Piek; J. J. Persoon en H. P. Kaina; R. Felician en J. H. v. Dijk; B. Hoogkamer en M. Horeman; J. L. Toornend en D. C. Rosenhart. Getrouwd: 12 Juni J. J. v. Koperen en A. H. M. Riksen; J. Terol en J. Wakker; A. T. H. Boesen en M. Langen; H. Kreeft en R. H. Mak- kelieP. v. Leeuwen en A. C. Cornet; C. M. Haksel en E. M. Hartel; A. v. d. Berg en J. C. Spijkstra. Overleden: 11 Juni M. T. BlankertScherpen- huizen, 63 jaar, Zijlvest. ROME, 12 Juni. (Reuter) Op 8 Augustus a.s. is het 25 jaar geleden sinds het decreet werd uitgevaardigd, waarbij de Kindercommunie werd ingesteld. Besloten is om dezen datum te vieren door over de geheele Gereld een alge meene H. Communie voor alle Katholieke kin deren te organiseeren. LONDEN, 12 Juni. Uit Sandringham, waar de Koning en de Koningin momenteel vertoe ven, wordt officieel medegedeeld, dat de Koning lijdende is aan een aanval van bron chitis, die slechts langzaam geneest. Mede niet het oog op de vermoeidheid van den Koning ten gevolge van de irukte in de laatste weken in verband met de lubileumvie- ring, hebben de behandelende geneesheeren hem voorgeschreven minstens veertien dagen rust te houden, die zij noodig achten voor het herstel van zijn gezondheid. OSLO, 12 Juni. (Reuter). Sir Norman Angell, die verleden jaar den Nobel-prijs voor den vrede heeft gewonnen, verklaarde in een interview met een medewerker van de „Dag- bladet", ten aanzien van de Britsch-Italiaan- sche controverse, dat Engeland misschien het Suez-kanaal zou afsluiten en dat het hiertoe zelfs verplicht zou zijn door het Voikenbonds- pact. Er is wel een verdrag van 1888, dat Enge land verplicht het Kanaal zoowel in vrtdes- als in oorlogstijd open te houden, doch vol gens artikel 20 van het Volkenbondspact ver vallen alle verdragen, welke met het pact in strijd zijn. Morgen zal sir Norman Angell voor het Nobel-instituut een rede houden over „Vrede en de openbare meening". LE HAVRE, 12 Juni. (Reuter) Toen de „Nor mandie" hedenavond om 7.15 uur meerde, was' er het gejuich van een ontzaglijke menigte, ter wijl klokken luidden en de scheepssirenes loei den. Een reuzenvliegtuig vloog rondom het rijk gepjavoiseerde schip. Mevrouw Lebrun hield vanaf het schip een radiotoespraak, waarin zij nogmaals bedankte voor de onvergetelijke ontvangst in Amerika. Op doorreis naar Brussel, zijn Woensdagmid dag de Koning en Koningin van België met de Zweedsche dienstmachine „Lappland" van Malmö op Schiphol aangekomen. Zij hebben daar de lunch gebruikt, waarna zij met het zelfde toestel naar Brussel zijn doorgereisd. NEW-YORK, 12 Juni (Reuter). Volgens een bericht uit Noord-China zou men in diploma tieke kringen te Peking van meening zijn, dat de in Mei 1933 tusschen Japan en China ge sloten wapenstilstand geheime protocollen be vatte, welke in hoofdzaak overeenkomen met de thans door Japan gestelde eischen. Deze protocollen zouden een verklaring zijn voor de houding van China, welk land sinds 1933 een lange reeks van concessies aan Tokio heeft gedaan. Verder wordt uit Sjanghai gemeld, dat de Chineesche leiders vandaag den heelen dag hebben geconfereerd. Sommigen zijn voor aan sluiting bij Sovjet-Rusland, om aan den toe stand het hoofd te bieden, anderen meenen dat er niets anders op zit dan ook aan de nieuwe Japansche eischen toe te geven, hoe onredelijk ze ook mogen zijn. Nader wordt echter uit Peking gemeld, dat men meer en meer begint te gelooven, dat de Chineesche autoriteiten de nieuwe Japansche eischen zullen verwerpen. Intusschen is nog geen enkele Japansche actie uitgevoerd, of schoon middernacht (tijdstip waarop het ulti matum afliep) reeds voorbij is. Nochtans hebben tal van burgers het raad zaam geacht Peking te verlaten, terwijl verder vele spoorwegbiljetten voor reizen naar het Zuiden vooruit zijn besproken. De Japanners zouden morgen een luchtde- monstratie boven Peking willen houden. De politie spoort de bevolking aan tot rust. TOKIO, 12 Juni (VD). De Japansche minis ter van buitenlandsche zaken, Hirota, heeft de ambassadeurs van Engeland en Amerika ont vangen en hen op de hoogte gesteld van de bedoelingen der Japansche politiek in Noord- China. Hij gaf hun de verzekering, dat Japan de internationale verdragen in acht zal nemen. De Arabische kroonprins Emir Ibn Saoed is Woensdagnamiddag, na ten paleize Het Loo door H. M. de Koningin en H. K. H. Prinses Juliana in gehoor ontvangen te zijn, om kwart voor zes met zijn gevolg per hofauto van Het Loo naar Den Haag teruggekeerd. Naar zijn minister van Buitenlandsche Zaken mededeelde, zal de kroonprins nog twee a drie dagen in Nederland vertoeven en dan naar Bel gië vertrekken, waar hij o.a. de Wereldtentoon stelling zal bezoeken. Daarna zal hij waar schijnlijk naar Engeland gaan. De kroonprins verklaarde Nederland een kalm en rustig land te vinden en het vooral om zijn bloemenpracht te bewonderen. Blijkens het jaarverslag der Handelsvereeni ging „Amsterdam" werd op suiker aanzienlijk verlies geleden en wel 3.781.768 op vorige oog sten en 1.255.864 op oogst 1934. De voortzetting van de suikercultuur wordt alléén gerechtvaardigd geacht voor de best ge situeerde fabrieken. De exploitatierekening der diverse cultuur ondernemingen wijst weliswaar een voordeelig saldo aan van 1.559.232 (v. j. ƒ2.436.095), doch hierin zijn geen afschrijvingen begrepen op de ondernemingen, waarin een kapitaal van ver over de honderd millioen gulden is belegd. Ver der wordt er op gewezen, dat de restrictie- maatregelen voor rubber en thee de prijzen voor deze producten niet op het tijdelijk verkregen winstgevend peil hebben kunnen handhaven. Na aanwending van de reserve 1934 ad ƒ2.250.000 sluit het boekjaar met een winst saldo van 1.602.308. Woensdag zijn te Kiel de internationale ma rinezeilwedstrijden begonnen, waaraan ook wordt deelgenomen door een Nederlandsche equipe onder leiding van luitenant ter zee eer ste klasse P. J. Hendrikse. Gezeild wordt in Starjachten, waarbij de Nederlandsche beman ning bestaat uit de luitenants ter zee tweede klasse J. W. C. Calten Houwing en L. Brouwer als zeiiers en den luitenant ter zee tweede klas se A. P. L. de Gelder als reservezeiler. Deelnemende jachten waren die van Duitsch land, Zweden, Denemarken, Polen en Neder land. Gestart werd aan de z.g. Weiblickbrug, waar ook de finish was gelegen. Er woei een Zuid-Westelijke wind, terwijl de weersomstandigheden wat frisch, maar voor zeilen toch bijzonder gunstig waren. Er was een driehoekbaan uitgezet, welke twee maal gezeild moest worden. Het startschot werd door Admiraal Raeder gelost. Na de eerste ronde hadden de Duitsche en Zweedsche jachten de leiding, gevolgd op ge ringen afstand door Polen, terwijl Denemarken en Nederland waren afgezakt. De beslissing viel eerst vlak bij de finish. Het Duitsche en Zweedsche jacht lagen tot dicht bij de finish vrijwel gelijk, doch op de laatste 100 Meter verkreeg Duitschland een voorsprong en met slechts 1 sec. voorsprong won het Duit sche jacht deze eerste race. Nederland was intusschen zoo ver achter ge raakt, dat men den strijd opgaf. Het resultaat der race was: 1. Duitschland tijd 1 uur 44 min. 29 sec. 2. Zweden tijd 1 uur 44 min. 30 sec. 3. Denemar ken tijd 1 uur 48 min. 3 sec. 4. Polen tijd 1 uur 48 min. 18 sec. 5. Nederland, opgegeven. De heer REINALDA (S. D.) zag in dit raads- stukje ee nerkenning, dat B. en W. twee jaar geleden met. een verkeerd voorstel zijn geko men. Toen de gemeentelijke exploitatie werd losgelaten kwam geen openbare verpachting maar werd den heer Deinum de schouwburg verpacht tegen een van te voren opgemaakt bedrag. Spr. kon niet aannemen, dat den heer Dei num de pacht was opgedrongen. Maar is het dar,, geen eigenaardige iiguur, dat er thans een voorstel tot verlaging van de pacht komt? Spr. wilde er niet aan meewerken een parti culier den put in te helpen en daarom zal hij vóór het voorstel stemmen. De stadsschouwburg is er sinds de verpach ting niet op vooruit gegaan. Men moet daar geen doekjes om winden. De accomodatie is er slecht, de afficheering en het adverteeren zijn onvoldoendealles om de exploitatiekosten te drukken. De verlich'ting is uiterst sober. Het is een rare boel! riep spr. uit. Het zou veel beter zijn maar weer een einde te maken aan de heele geschiedenis. Daar zal de raad echter nu nog geen ooren naar hebben. Ter wille van den pachter zal spr.'s fractie het voorstel steunen, maar dan moet van de andere zijde de toezegging komen, dat het cultuurinstituut hooger gehouden zal worden aan in de afgeloopen twee jaar het geval was. De volksvoorstellingen waren vroeger uitver kocht, nu is er plaats te over. Dat komt, omdat Je exploitant niet de juiste feeling heeft bij de keuze van zijn stukken. De heer VISSER (C.-H.) meende, dat de bioscoop steeds meer menschen is gaan trek ken, ten koste van den schouwburg. De volks voorstellingen worden daardoor vooral minder bezocht. De heer PEPER (C. P.) zou tegen het voor stel stemmen om de overheids-exploitatie te bespoedigen. De stadsschouwburg zou volgens spr. best voor openbare vergaderingen geschikt zijn. De heer CASTRICUM (R. K.) wierp op, dat door de verpachting een groote verliespost ge dekt werd. Gebleken is thans, dat de pachter niet ten volle voor zijn taak berekend was en dat hij te optimistisch was. De pacht voor het concertgebouw is te laag, juist als tegenhanger van den schouwburg. Het concertgebouw heeft goed winst gebracht, er is dus nu geen reden om verlaging voor den schouwburg te geven. Het eenigste wat de raad kan doen is het contract ontbinden en een nieuwen pachter, die beter voor zijn taak berekend is, oproepen. Mevr. SCHELTEMA-CONRADI (V. B.) acht te de klaagliederen van den heer Reinalda zeer overdreven. De crisis is hier de groote spel- breekster. Verlaging van de vermakelijkheids belasting voor tooneelvoorstellingen zal op den duur zeker winst brengen. De heer BIJVOET (R. K.) voorspelde twee laar geleden reeds hoe de gang van zaken zou gaan. Het gaat er uit zien, dat de pachter straks zijn pacht niet meer kan opbrengen en dat de gemeente dan met een schouwburg zit waar de loop uit is. Het zou onbillijk zijn den heer Deinum alle schuld te geven, maar de grieven van den heer Reinalda moet men niet onderschatten. Juist in crisistijd heeft de overheid op cul tureel terrein een groote taak, die zij niet aan een particulier kan overdragen! Het theater is voor de beschaving van zeer groot gewicht en moet gehandhaafd blijven juist in deze dagen van daling van het cul tureel peil. Voor voetbalwedstrijden hebben tienduizenden geld weggedragen, er wordt dus nog veel voor vermaak uitgegeven. Spr. zou voor het voorstel stemmen, hoewel uj inzag, dat het volgende jaar grooter gevaar met de verpachting dreigt. De heer SCHOLL (S. D.) achtte één punt bijzonder duister. A 1 s de pachter den schouw burg met is opgedrongen (en hij ontkent dat) waarom dan nu verlaging? Is hem dat soms reeas toegezegd bij het aanvaarden van de pacht? Wethouder ROODENBURG (C.-H.) verklaar de namens B. en W., dat van 'n opdringen der pacht aan den heer Deinum niets bekend is. De crisis is verergerd en daarom is het billijk öst verlaging van pacht wordt gegeven Ver laging der vermakelijkheidsbelasting zou geen vollen schouwburg brengen, omdat het mear 'n paar dubbeltjes per plaats zal schelen. Al kan men moeilijk zeggen, dat ons volk wijsgeerig is aangelegd de eenigste oorspron kelijke filosoof, dien wij den onze kunnen noe men, was een Portugeesche Jood de prac- tische uitwerking van wezenlijk speculatieve vraagstukken heeft steeds onze bijzondere aan dacht gehad. Recente meeningen over maat schappelijke ordening hebben ten onzent weer klank gevonden in tallooze publicaties niet alleen uit het Katholieke kamp en nog tal rijker redevoeringen. Gisterenavond sprak het Katholieke kamer lid dr. L. G. Kortenhorst voor de leden der Haarlemsche R.K. Kiesvereeniging en voor een ongewoon groot aantal belangstellenden over „Bedrijfsorganisatie op Katholieken grond slag." Geholpen door zijn prettige welsprekendheid en zijn logischen betoogtrant, schetste spreker hoe de crisis in staat geweest is, waarden, die wij vroeger onaantastbaar achtten, waardeloos te maken. Noch liberale individualisatie, noch de uiterst doorgevoerde democratie hebben zich in de moeilijkheden blijvend kunnen hand haven. Vooral het algemeen gehuldigd adagium der vrfje concurrentie heeft zijn ouden glans voor goed verloren. In plaats daarvan vooral treedt de dikwijls te weinig omschreven ge dachte aan bedrijfsorganisatie. Dr. Kortenhorst wilde niet spreken over de autonomie tusschen bedrijfsordening en de be staande parlementaire democratie. Practisch is gebleken, dat de wijsheid van prof. Aalberse de wijsheid van dr. Colijn op dit punt te boven ging. Voor het oogenblik is het voornamer te zien naar de ordening op sociaal en econo misch gebied, gebieden, die zooal niet te scheiden toch theoretisch onderscheiden moeten worden. Tegenover een streving naar het absolutisme, staat een drang naar een bedrijfsordening vol gens de sociale idealen der christelijke mid deleeuwen. Dit laatste standpunt ziet slechts een overtuigd christelijke levenshouding als een voldoende grond voor een mogelijk prac- tische oplossing. Beter dan de absolutistische voorstelling van Hegel, die wezenlijk nog de sententie der Na- tionaal-Socialisten is, leert de christelijke teer de zuivere verhouding tusschen staat en indi vidu, grondslag, ook voor de oplossing van eco nomische en sociale problemen. Slechts de ge- loovige christen keert zich bewust tegen den vergoddelijkten staat, die de vrijheid van het individu principeel ontkent en uitsluit en zich zelf als eenig doel stelt. Deels aan de hand van de verschijnselen in het buitenland, gaf dr. Kortenhorst een his torische schets van den strijd tegen de onge breidelde concurrentie in ons land. De crisis heeft velen hardhandig de waarheid bijge bracht, dat met overleg en ordening meer -te bereiken valt dan met vrije concurrentie. Voor een uitgebreide ordening in ons land, moeten we de sociale organisaties, ondanks onzen individualistischen aard sterk uitgegroeid, als roemrijke voorloopers willen zien. Practisch leggen de reeds erkende Raden (Nijverheids- en Middenstandsraads) den noodzakelijken sdhakel tusschen den ouden en den nieuwen vorm. De practische samenstelling van deze lichamen kan men becritiseeren, hun aanzijn reeds is een belangrijke winst; een economische ordening, voorgestaan door niet louter ambtelijke licha men. Vurig verdedigde dr. Kortenhorst zijn stand punt, dat de bedrijfsordening zich van onderaf moet ontwikkelen. Naast het kerkelijk en staatkundig leven moet ook het maatschappe lijke volledig in een eigen ordening worden ge materialiseerd. In „Quadragesimo Anno" meende spreker te lezen, dat deze maatschappij niet onmiddellijk door den Staat zelf mag worden ingericht. De steun van den Staat zal slechts een subsidiaire beteekenis mogen hebben. Noodgedwongen gaan we naar de decentra lisatie van wetgeving, uitvoering en rechtspraak op economisch en sociaal gebied. Slechts etn zelfstandige ontwikkeling kan hierbij leiden tot een ordening, die niets hééft van opgelegde en moeilijk verdragen ambtenarij. De uitbouw van het collectieve recht zal pa rallel aan deze ontwikkeling de noodige sanc ties moeten stellen. In ons land worden reeds maatregelen ge nomen (vooral op economisch gebied) die prac- Wedvlucht op Chamoud, afstand 478 K. M. met Z.O. wind. De eerste vogel getoond op 1.33.24, de laatste op 2.12.33. De prijzen werden als volgt behaald door M. Groeneveld 1, 5, C. v. Meurs 2, 4, N. G. v. d. Linden 3, P. Dhaene 6, 7, 8, J. Piete 9. De eerste vogel heeft een snelheid gemaakt van 1078.3 M. per minuut. CHARBIN, 12 Juni. (Reuter) De Japansche generaals hebben een protestnota naar de Sov- jetregeering gezonden in verband met een grensincident. Een Sovjet-patrouille zou op ge bied van Mandsjoekwo zijn doorgedrongen en gevuurd hebben op een Japansche patrouille. Deze beantwoordde het vuur en doodde een Sovjet-soldaat; een andere soldaat werd ge vangen genomen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1935 | | pagina 4