De onthullingen te Oss
Het land van
Sa'oed
Explosie-ramp in
Duitschland
Tal van gewonden
Japans actie in
Noord-China
Het nieuws van heden
T0RGLER IN VRIJHEID
DUITSCH RADIOPROCES
BEËINDIGD
I
P. DE BIE SPREEKT
BIJ ZIJN BEZOEK AAN
DEN HAAG
ZORGEN VOOR KABINET
VAN ZEELAND
Z. EXC. MGR. GIOBBE
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNE5TAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
VRIJDAG 14 JUNI 1*>35
Ochtenciolad
Springstoffenfabriek in de
lucht gevlogen500 tot
1500 dooden?
Hij heeft het communisme
vaarwel gezegd
In de meeste gevallen is een vrij
sprekend vonnis geveld
Onderzoek tegen volks
commissaris
Het mining
mi
Chineesche troepen vertrekken
Japansche komen er voor
in de plaats
Massale vlucht uit
Peking
1
Hij erkent medeplichtige te zijn
aan verschillende roofover
vallen en aan brand
stichting
Weer een arrestatie
Een onderhoud met Foead Bey
Hamzah over 's lands eco
nomische positie
Vliegongelukken
Karavanen zijn er nog
in de mode
Roofoverval te Veghel
Roofoverval te Uden
Roofoverval te Geffen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN
WAT DE TONG STREELT (pag. 4)
Donderdag officieel benoemd tot
Internuntius in Den Haag
Onze Romeinsche correspondent seint ons
d.d. 13 Juni:
RomeParijs in S uur
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19384
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
BERLIJN, 13 Juni (Reuter). Te
Reinsdorf nabij Wittenberg is een
fabriek van springstoffen in de
lucht gevlogen. Meer dan 100 per
sonen zijn, naar men gelooft, omge
komen. Sedert den middag bergt
men de lichamen van dooden en
gewonden met behulp van geïm
proviseerde ambulances.
De ontploffing had plaats op een oogenblik,
dat alle werklieden in de fabriek waren.
De fabriek verschafte werk aan eenige
honderden arbeiders. Men vreest, dat allen
gedood of zwaar gewond zijn, aangezien vrij
wel de geheele fabriek werd vernield.
De ontploffing was zoo sterk, dat verschei
dene kilometers in den omtrek de ruiten
sprongen.
Alle beschikbare ambulances zijn gerequi-
reerd, alle doctoren uit het district Witten
berg zijn naar de plaats des onheils geroepen.
Reichswehr, S.A., S.S. en Arbeidsdienst wer
ken aan het ruimingswerk.
Nader wordt gemeld:
Het aantal dooden bij de cata
strophe te Reinsdorf wordt geschat
van 500 tot 1500. Het geheele
district is door de politie afgesloten.
Er is verder een groot aantal ge
wonden.
De vlammen zijn zichtbaar over
een afstand van talrijke kilometers.
Er spelen zich verschrikkelijke too-
neelen af.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldde eerst
hedenavond om half negen (MET)
Hedenmiddag tegen 3 uur heeft in Reinsdorf
bij Wittenberg bij de firma Westfaelisch-
Anhaltinische Sprengstoff-fabrik (Wasag) een
ontploffingsongeluk plaats gehad, waarbij een
deel van het bedrijf ernstige schade opliep. De
oorzaak is tot dusver niet vast te stellen.
Na de eerste explosie ontstond een brand,
In het verloop waarvan zich verdere ontplof
fingen voordeden. De laatste ontploffing ge
schiedde om 6 uur.
De plaats van den brand was eerst 's avonds
om 8 uur toegankelijk. De omvang van het
ongeluk is op het oogenblik nog niet te over
zien. Totdusver zijn tien dooden geborgen.
Verdere berichten volgen.
Het Reuterbureau, hetwelk zooals boven
gemeld het aantal dooden op 500 tot 1500
schat, meldt verder dat binnen het door politie
en stormtroepen afgezette gebied elk parti
culier verkeer verboden is.
Ook aan de ouders van de dooden en ge-
Wonden is het niet toegestaan deze te gaan
zien. Hartverscheurende tooneelen spelen zich
dan ook af, wanneer vrouwen, moeders en
kinderen van de slachtoffers door de politie
van de gebouwen, waar de slachtoffers zijn
binnengebracht, worden verwijderd.
Een der mooiste watermolens van ons land,
de poldermolen van Lions in de gemeente
Baarderadeel zal uit het Friesche landschap
verdwijnen. De pogingen van de vereeni-
ging „de Hollandsche Molen", om door
verbetering den molen te doen behouden,
hadden helaas geen succes
BERLIJN, 13 juni (Reuter). De leider van
de vroegere Duitsche communistische partij,
torgler, die zich ook na in het Rijksdagproces
fe zijn vrijgesproken nog steeds in hechtenis
bevond,zou thans op vrije voeten zijn gesteld.
Volgens een nader bericht is Torgler inder
daad in vrijheid gesteld. Hij zou inmiddels aan
hanger zijn geworden van de nat.-soc. ideeën.
Torgler heeft het communisme verlaten. Se
dert eenige dagen verblijft hij op het land in
de nabijheid van Berlijn.
BERLIJN, 13 Juni. (D.N.B.) Heden heeft het
Berljjnsche Landsgerecht uitspraak gedaan in
het groote proces tegen de leiders van den
vroegeren Duitschen radio-omroep, welk proces
over een tijdsverloop van zeven maanden is ge
voerd en 87 zittingdagen in beslag heeft geno
men.
De beklaagde Korte, voormalig commercieel
directeur van den West-Duitschen Omroep, werd
vrijgesproken. De beklaagde Otto werd van
rechtsvervolging ontslagen.
De beklaagde Dr. Erwin Jaeger, directeur
van den Midden-Duitschen Omroep, werd ge
deeltelijk vrijgesproken, en voor het overige we
gens verjaring van rechtsvervolging ontslagen.
De voormalige staatssecretaris en rijks-radio
commissaris, dr. Hans Bredow, werd wegens
ontrouw, bestaande uit het doorbetalen van sa
laris en onkosten aan Flesch te Frankfort a.d.
Main en medewerking aan het partijverraad
van den voormaligen advocaat, dr. Frey, ver
oordeeld tot zes maanden gevangenisstraf en
vier geldboeten van twee maal 500, 1500 en 2500
Mark. Zoowel de vrijheidsstraf als de geldboe
ten worden echter door het voorarrest als vol
daan beschouwd, terwijl de beklaagde van de
overige beschuldigingen wordt vrijgesproken.
De voormalige bedrijfsleider van den rijks-
radio-omroep, dr. Kurt Magnus, werd op de
zelfde gronden als dr. Bredow veroordeeld tot
in totaal vijf maanden gevangenisstraf en twee
geldboeten van 1500 en 2500 Mark, welke straf
fen eveneens door het ondergane voorarrest als
geboet worden beschouwd.
Dr. Hans Flesch werd veroordeeld tot ver
schillende boeten en een jaar gevangenisstraf,
met aftrek van het voorarrest, dat op elf maan
den gerekend wordt.
De voormalige directeur van den Midden-Duit
schen Omroep, dr. Kohl, werd veroordeeld tot
zeven weken gevangenisstraf en geldboeten, die
alle als geboet door het voorarrest worden be
schouwd, wat ook geldt voor de straf van zes
weken gevangenis, waartoe de vroegere direc
teur van den Silezischen Omroep, Emil Zorek,
werd veroordeeld. Alle beklaagden werden van
verschillende hun ten laste gelegde feiten vrij
gesproken.
De kosten van het proces komen, voorzoover
straffen zijn opgelegd, voor rekening der ver
dachten, voorzoover vrijsprekende vonnissen
zijn geveld, voor rekening van den staat.
TlFLIS, 13 Juni (V.D.). Tegen den volkscom
Jhissaris van de Transkaukasische Sowjet-repu-
bliek Eliava is door .de controlecommissie der
Partij in Tiflis bepaald, dat een onderzoek zal
'Poeten worden ingesteld naar zijn totale werk
lamheid.
Eliava 's een der oudste communisten en heeft
steeds verantwoordelijke functies bekleed.
Verwachting: zwakke tot matige wind H
uit Zuidelijke richtingen, gedeeltelijk be-
wolkt, kans op eenige regen of onweer,
aanvankelijk iets warmer.
H Verdere vooruitzichten: weinig veran-
dering.
STORMWAARSCHUWINGSDIENST
Geseind van De Bilt d.d. 13 Juni te 20.50 s
uur aan alle posten: Attentiesein neer!
PEKING, 13 Juni (Reuter) Naar wordt
gemeld, zijn de militaire voorbereidingen van
Japan voor het optreden in Noord-China seeds
op 9 Juni begonnen. Tot 11 dezer zijn 13 troe
pentransporten de stad Sjanhai-kwan, aan de
lijn MoekdenPeking gepasseerd.
Het eerste Japansche troepentransportschip is
gistermorgen te Tangkoe aangekomen. De
troepen werden in twee treinen naar Tientsin
gebracht.
Voor morgen is het bezoek van een eskader
Japansche vliegtuigen uit Jehol te Peking aan
gekondigd.
Vandaag is een massavlucht uit Peking be
gonnen. In de plaats van de gelatenheid, die
er tot dusver heerschte, is thans een zeer
groote nervositeit getreden.
De Japansche eischen bevatten, naar van
goede zijde wordt vernomen, ook machtiging
tot het onbeperkt gebruik van den spoorweg
TientsinTongsjan door de Japansche militaire
autoriteiten. Deze spoorlijn heeft dubbel spoor.
Vanuit Peking zijn twee divisies Chineesche
troepen vertrokken, evenals uit Tientsin; allen
hebben zich naar de provincie Sjansi begeven.
In Noord-China blijven nog slechts twee di
visies van generaal Tsjong Tsjan en zeven
divisies van generaal Wang Foe Lin, van wie
de Japanners niet geëischt hebben, dat zij
vertrekken.
De verbinding met Buiten-Mongolië via Kal-
gan is gesperd.
Brieven uit Japan worden teruggezonden met
het opschrift: „Service suspended" (dienst on
derbroken).
Pe Japansche minister van Oorlog, Hajasji,
is op Korea aangekomen.
Hij verklaarde, dat de tegenwoordige toestand
geen vermindering der militaire uitgaven in
Mandsjoekwo toelaat.
Optimisme ten aanzien van de Sovjet-Unie,
aldus Hajasji, is niet gerechtvaardigd, daar
haar vredelievende houding slechts met het
oog op vervolmaking der bewapening is voor
gewend.
jgfj£
De Dom te Upsala bestond dezer dagen 500 jaar. Het feest werd met grooten
kerkelijken luister gevierd
Reeds maakten we melding van de bekente
nissen, die P. de B., veroordeelde in de moord-
zaak-Gerrit de B., gisteren in de marechaus
see-kazerne te Uden heeft afgelegd.
Op 7 Juni heeft P. S. ten overstaan der ma
rechaussees uit Oss een volledige bekentenis
afgelegd inzake den roofoverval op het bejaar
de echtpaar van Bergen in de Kapelstraat te
Oss. Als zijn medeplichtigen had hij toen aan
gewezen P., bijgenaamd de „Rut", kroongetuige
in de moordzaak-de B. en P. de B. Verder nog
van O., bijgenaamd het „Noesje". De laatste
werd te Hoofddorp door de marechaussees ge
arresteerd en naar Oss overgebracht. Reeds bij
het eerste verhoor legde hij een volledige be
kentenis af en verklaarde medeplichtig te zijn
aan den overval op het echtpaar van Bergen
te Oss.
Deze roofoverval had plaats op Oudejaars
avond 1934.
Nadat de 20-jarige dochter dien avond de
woning had verlaten, drongen eenige gemas
kerde bandieten de woning van het echtpaar
binnen, zij overvielen de vrouw in de keuken
en knevelden haar, doch stieten op hevigen te
genstand van den bejaarden man. De buren,
Het Fransche wdtervliegtuig „Croix du Sud" zal van Cherbourg een recordvlucht
ondernemen naar Fransch-Afrika
PARIJS, 13 Juni (Reuter). Te Berre en te
aU zijn vliegongelukken gebeurd, waarbij in
^t;
aal vier personen den dood vonden.
's-GRAVENHAGE, 13 Juni. In het Hotel des
Indes hadden wij heden een onderhoud met
Foead Bey Hamzah, den directeur van Buiten-
landsche Zaken van het Arabische Koninkrijk,
in verband met de reis van Emier Sa'oed in
Nederland.
Foead Bey Hamzah, die een drietal jaren
geleden eveneens hier te lande aanwezig was,
toen Emier Feisal zijn Nederlandsche
reis maakte, was in Arabisch gewaad gekleed;
het onderhoud werd in de Engelsche taal ge
voerd, welke hij evenals de Fransche taai
vloeiend spreekt.
Z. Exc. vertelde eenige bijzonderheden over
de bronnen van bestaan van het Arabische
volk, dat voornamelijk is georiënteerd op
het bezoek van de duizenden pelgrims, die uit
alle deelen van de wereld jaarlijks naar Mek
ka trekken. Alleen uit Nederlandsch-Indië kwa
men in 1927 65.000 Mohammedanen naar het
Arabische heilige land. In 1926 was dit aantal
iets lager en vervolgens is het onder den in
vloed van de crisis geleidelijk gedaald tot
slechts 1800 in 1933, doch in het afgeloopen
jaar was het bezoek weder stijgende. Het
bezoek duurt meestal 4 6 maanden.
De betrekkingen tusschen Nederland en In-
dië eener- en Arabië anderzijds laten niets te
wenschen over. Er zijn een aantal Nederland
sche ondernemingen in het land van den Hed-
jaz gevestigd, o. a. de Ned. Handelmaat
schappij, die sinds 8 a 9 jaren te Djeddah een
correspondentschap heeft. Als financieel ad
viseur heeft mr. Van Leeuwen van de Ned.
Handelmaatschappij belangrijke diensten aan
Arabië bewezen, evenzoo dr. Van der Hoog, die
als bacterioloog adviezen heeft verstrekt, wel
ke voor de veehoudende bevolking van groot
nut zijn.
Het totale aantal inwoners van het rijk van
den Hedjaz wordt op 5 a 6 millioen geschat;
de oppervlakte van het land bedraagt 450.000
vierkante kilometers, (Nederland bijna 35.000)
doch hiervan is nog slechts 10 pCt. geculti
veerd. Het land is zeer droog, zoodat het iu
cultuur brengen bijzondere moeilijkheden op
levert. Het transport geschiedt nog in hoofd
zaak door middel van kameelen. die in kara
vanen de groote afstanden overbruggen. Al
leen in de steden beschikt men over andere
transportmiddelen, terwijl de kustplaatsen door
scheepvaartlijnen zijn verbonden. In het ge
heele rijk zijn nog slechts 2000 auto's aan
wezig en die vindt men nog in hoofdzaak in
de steden. Mekka is met 100.000 inwoners de
grootste stad van Arabië. dan volgt Djeddah
met 40.000 en Medina met 25.000 inwoners.
Tien jaren geleden was het land nog vrij
wel geheel van de buitenwereld geïsoleerd;
daarna zijn door de activiteit van den tegen-
woordigen koning, die 9 jaren gèleden werd
geproclameerd, de maatregelen genomen om
het land in contact te brengen met andere
mogendheden en om het internationaal ver
keer in Arabië te bevorderen. De voornaamste
uitvoerproducten zijn dadels en schapen, zoo
mede wol enz.
Het gouvernement beschikt over vliegtuigen.
Voorts zijn er 40 draadlooze stations, doch nog
geen radio-omroep. De bevolking, voorzoover
zii over ontvangtoestellen beschikt nog
slechts kort geleden was het houden van ra
diotoestellen niet toegestaan luistert voor
namelijk naar den omroep van Cairo.
Wat de pers in Arabië betreft, er zijn in
het geheel geen dagbladen, wel een drietal
weekbladen.
Naar wij van Foead Bey Hamzah vernamen,
heeft de Emier een bijzonder aangenamen in
druk van ons land verkregen. Vooral ook
heeft het bezoek aan de Philips-fabrieken hem
zeer geïmponeerd; deze wereldfirma is natuur
lijk ook in Arabië zeer bekend en men mag
verwachten, dat zij in het zich modermseeren-
de land van den Hedjaz nog een ruim afzet
gebied zal weten te scheppen.
die op het lawaai afkwamen, konden de onver
laten verdrijven, doch moesten een achtervol
ging staken toen de roovers van hun vuur
wapens gebruik maakten.
Thans heeft ook P. de B. bekend aan dezen
roofoverval schuldig te zijn.
P. de B. heeft verder toegegeven ook mede
plichtig te zijn aan den roofoverval op den 70-
jarigen alleenwonenden van de Burcht te
Veghel in den nacht van 6 op 7 Juli 1933 ge
pleegd. Ook hier traden drie gemaskerde
kerels de woning binnen en elschten het geld
van v. d. Burcht op.
Toen de oude man om hulp riep snoerden de
bandieten zijn mond dicht en bonden hem aan
handen en voeten. Daarna hebben zü alle kas
ten onderzocht en daar zij niets vonden, gooi
den zij hun slachtoffer uit bed en vonden toen
in de broek van den man, die hij onder de
dekens had verborgen, een portemonnaie met
een bedrag aan bankpapier van ƒ680. Hierop
zijn zij weggegaan en lieten den ouden man
vastgebonden achter.
Het onderzoek, dat door de politie indertijd
in deze zaak is ingesteld, leverde geen resultaat
op.
Na de bekentenissen van C., de moordenaar
van J. v. d. Pas, is F. v. d. W„ bijgenaamd
„den Brommert", voor dezen roofoverval gear
resteerd, doch heeft tot op heden nog geer. be
kentenis afgelegd. De bekentenis van P. de B.
zal echter ook hem noodlottig worden.
P. de B., die door de marechaussees te Uden
vanuit Den Bosch naar Uden was overgeoracht
in verband met den aldaar gepleegden roof
overval in den nacht van 21 op 22 Februari
1934, heeft ten slotte ook bekend aan dezen
roofoverval debet te zijn.
Reeds voor hem had A. H. v. d. P., bijge
naamd de „Rut", bekend den roofoverval op het
echtpaar Boumans te Uden te hebben ge
pleegd.
De Rut verklaarde met drie zijner kornuiten
het plan gevormd te hebben om Boumans van
zijn spaarduitjes te berooven. Een handlanger
van hen uit Uden, wiens naam de Rut onbe
kend was, had hun den oodige inlichtingen ver
strekt.
Te zamen zijn zij de woning van Boumans
binnengedrongen en hebben den man, die op
het gehoor van verdachte geluiden naderbij was
gekomen, mishandeld en daarna vastgebonden.
Een der medeplichtigen, J. C„ zou onder een
kleerkast een kistje, inhoudende Dijna twee dui
zend gulden aan contanten, hebben ontdekt.
Ook gouden sieraden van de vrouw werden
buitgemaakt. Per auto is men daarop naar
Eindhoven gegaan om de politie op een dwaal
spoor te brengen. Een onderzoek der politie
had toen geen succes.
Thans hebben echter J. O., de Rut en ten
slotte ook P. de B. een volledige bekentenis af
gelegd.
Na al deze bekentenissen werd P. d. B. ook
aan zijn tand gevoeld inzake den roofoverval op
de winkelierster Betje van Dijk te Geffen in
het najaar van 1933 gepleegd.
Ook hier vielen een drietal gemaskerde ke
rels de woning van de alleenwonende vrouw
binnen en dwongen haar haar geld af te ge
ven. Een aanzienlijk bedrag werd toen buit ge
maakt. P. de B. gaf poe ook aan dezen roofover
val te hebben meegewerkt.
Omtrent eventueele medeplichtigen kon nog
niets worden medegedeeld.
(Vervolg zie pag. 2 Ie blad)
Onze Brusselsehe correspondent seint ons dd.
13 Juni:
Zware zorgen zijn de drie laatste dagen op
gedoken voor de regeering-van Zeeland. Het
publiek en de banken ontdoen zich in groote
mate van hun obligaties van de staatsleeningen,
die onlangs aan conversie werden onderworpen,
zoodat het regularisatiefonds van een milliard
frs. uitgeput raakt. Bij de koersen zakten de
obligaties heden van 97 op 91. De banken wor
den er in sommige bladen van beschuldigd,
door een massa-manoeuvre op de fondsenbeur
zen van Brussel en Antwerpen en door het be
rokkenen van moeilijkheden aan de schatkist
de regeering-van Zeeland te willen doen vallen,
om aldus de voorgenomen controle op de ban
ken te verijdelen.
In verband met een en ander heerscht te
Brussel eenige politieke agitatie. De eerste mi
nister van Zeeland heeft den koning op de
hoogte gesteld.
VERSCHENEN IS HET VOORLOOPIG VER
SLAG VAN DE TWEEDE KAMER OP HET
WETSONTWERP TOT VERLAGING VAN DE
OPENBARE UITGAVEN.
DUITSCHE SPRINGSTOFFENFABRIEK IN
DE LUCHT GEVLOGEN. HET AANTAL DOO
DEN BEDRAAGT VERMOEDELIJK 500 TOT
1500.
Het Duitsche radioproces beëindigd. Vrijspraak
in de meeste gevallen.
Torgler in vrijheid gesteld. Hij heeft het com
munisme verlaten.
Japans actie in Noord-China. Massa-vlucht uit
Peking.
Prinses Juliana naar Leeuwarden.
Wordt minister Gelissen voorzitter van het
Werkfonds?
Weer een arrestatie te Oss.
De brand in de Cunera-kerk te Rhenen; in
hooger beroep eveneens een maand hechtenis
geëischt.
Het aantal werkloozen is in de tweede helft
van Mei iets gedaald.
New-Yorksche Beurs: Opening beter, verder
verloop aarzelend, slot meerendeels vast.
Moeder en kind
In de tram zit een jonge vrouw. In
haar armen ligt een kindje met hel
dere oogjes en schellen lach. De
knuistjes rekken zich naar het gelaat
der moeder die vol aandacht, zorg en
geluk in. Zes paar vrouwenoogen vol
gen iedere beweging. Zes paar vrou
wenoogen in de tram richten zich
naar dat eene punt: moeder en kind.
Een oude vrouw, 'n grootmoedertje,
zit met een glimp van herdenken te
staren naar het jonge leven. Een jon
gere dame glimlacht: zóó waren de
hare ook eensnog voelt zij hen
in haar arm. Weer jongeren zien met
een glans van hoop en verlangen
naar deze toekomst: moeder en kind.
In de tram ontmoet men het volle
leven in alle afwisseling. Menig tafe
reel kan troostvol zijn in een tijd die
geen troost schijnt te hebben. Zes
paar oogen richten zich op één ge
deelte van verleden, heden en toe
komst: moeder en kind.
SPECIAAL VOOR U DAMES i»d« rubriek
De benoeming van Mgr. Paulo Giobbe tot
Pauselijk internuntius in Nederland is he
den in de „Osservatore Romano" gepubli
ceerd.
Mgr. Giobbe zal in zijn nieuwe functie
den persoonlijken titel van nuntius blijven
dragen.
ROME, 13 Juni. (V.D.) Bij de Italiaansche
Luchtvaartmaatschappij „Ala Littoria". welke
tezamen met de „Air France" de verschillende
verbindingen tusschen Frankrijk en Italië on
derhoudt, is thans een nieuw type Savoia Mar-
chetti in gebruik genomen, waarmede de af
stand Parijs-Rome met tusschenlandingen te
Lyon en Marseille, in den recordtijd van 5 uur
wordt gevlogen.
Stand op Vrijdag 1 uur v.m.: 76L
Vorige stand: 760.9.