Een Japansch protectoraat Het nieuws van heden Peking wederom in staat van beleg INTERVIEW MET KEIZER SELASSIE Noodweer in Japan DE BAROMETER GEEN NIEUWE STAAT VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE; NASSAULAAN 51 TELEFOON 13866 ABONNEMENTEN: Voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 ZATERDAG 29 JUNI 1935 Avondblad EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19410 Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniii| Als er oorlog komt met Italië, zal de Negus zelf zijn troepen aanvoeren Reusachtige overstroomingen Een vlootrevue van Engeland Ter eere van het regeerings- jubileum V.S. bouwen een ge heimen kelder Opslagplaats voor de goudreserves van Philadelphia en New-York Weinig geld en toch graag fotografeeren? FOTO TEMPO, Breestraat 6, Tel. 14365 DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN Stakingsonlusten ïn Kansas Verkeer Polen-Danzig bemoeilijkt Geweldige explosie te Sjanghai 23 dooden, 75 gewonden INBOORLINGEN OVERVALLEN EEN BRIT SCH KAMP So v j et-oneenigheid Driehonderd opstandelingen zou den zich nog in burger in de stad bevinden Fransche parlement op reces Muiters hebben weinig schade aangericht SJANGHAI, 29 Juni (D. N. B.) Laval vraagt de medewerking van allen voor het behoud van den franc Een incident Trotzky de moordenaar van Kir ow? Het Westen heeft ervoor te waken dat de consolidatie van het Blok der Gelen niet de uiteindelijke ondergang van zijn bescha ving gaat beteekenen China niet de vijand Engelands mislukte be middelaarsrol Leeft de vroegere heerscher van Abessinië nog? NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen; Per lossen regel 30 ct., Ingez mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek Verwachting: Meest zwakke wind uit Zuidelijke richtingen, heider tot licht bewolkt, droog, warm weer. Hoogste barometerstand: <73.1 te Yarmouth. j= E= Laagste barometerstand: 746.8 te Festmanör. Zon op 4.42 onder 9.24 - Licht op 9.54 M Maan op v.m. 3.00 onder n.m. 8.42 Nieuwe Maan 30 Juni TOKIO, 29 Juni. (Reuter.) Tokio en het ten Zuiden van deze stad gelegen deel van Japan zijn vandaag door zware wolkbreuken geteis terd. Te Foekoeoda, waar de bui het eerst los barstte, werden 25.000 huizen en te Rioto 20.000 huizen onder water gezet. Veertien bruggen zijn door het hooge water weggeslagen. Voor de hulpverleening zijn militairen gerequireerd. Het telefoonverkeer ten Westen van Osaka is onder broken. Te Osaka zelf zijn 30.000 huizen over stroomd. Te Tokio en Yokohama ging het nood weer gepaard met aardschokken. De overstroo mingen hebben groote materieele schade aan gericht, in het bijzonder aan den landbouw. Volgens berichten uit Korea heeft ook daar een zware storm gewoed. Zestig visschersbooten met 250 vlsschers worden vermist. Nog in verband met het regeeringsjubileum van den Engelschen koning zal op 16 Juli a-s. nabij Spithead een groote vlootrevue worden gehouden, de grootste, welke Engeland sedert den wereldoorlog heeft gezien. De koning zal daarbij aanwezig zijn. De samenstelling der vloot is als volgt: 10 slagschepen, 2 slagkrui. sers, 2 vliegtuigmoederschepen, 18 kruisers, 79 torpedobooten, 23 onderzeebooten, 22 hulp. schepen en mijnenleggers. Tijdens de vlootrevue zal het verkeer in het kanaal over een grooten afstand zijn ge stremd. Marinebooten, welke met groote roode vlaggen zijn uitgerust, zuilen de voor het verkeer verboden wateren aangeven, terwijl op 10 Juli as. boeien zullen worden uitgezet, welke eveneens roode vlaggen dragen. De schepen zullen over een afstand van vijf mij len vaart van eikaar liggen. WASHINGTON, 29 Juni. (Reuter.) Naar uit officieele bron wordt gemeld, heeft het depar tement van financiën van de regeering een ge heime opdracht gekregen om voor 1 Augustus in het centrum van den militairen post Louis ville (Kentucky) een onderaardschen kelder te bouwen, welke zal moeten dienen als opslag plaats voor het grootste gedeelte van de goud reserves van Philadelphia en New-York. Deze kelder zou in geval van oorlog ontoegan kelijk, zijn. Hij is gelegen midden in het fort Know, waar artillerie en tanks zijn gestation- neerd. Prima Rolfilm-camera's, 6x9, reeds voor f 1-60 Bauchet-films, 8 opn., 6x9, 26° Sch., slechts f 0.40 Wij kunnen Uw opnamen prima, goedkoop én vlug afwerken! Elke order 's morgens vóór tien aur opgegeven, wordt denzelfden dag uitgevoerd I Wederom is de staat van beleg over Peking afgekondigd. Geweldige explosie te Sjanghai; 23 dooden, 75 gewonden. Noodweer in Japan; geweldige overstroomingen. Fransch parlement op reces. Lustrumfeesten te Leiden. Ir. Plesman heeft op de vergadering der Ned. Mij. voor Nijverheid en Handel een rede ge houden over den K. L. M.-dienst; de Douglas- machines zullen plaats maken voor betere ma chines. O baar in verband met de devaluatie van den Danzigschen gulden buitengewone maatregelen genomen voor het spoorwegverkeer tusschen Polen en de vrije stad Danzig. Voor het per sonenverkeer worden geen spoorkaartjes meer verstrekt direct van een Poolsche stad naar Danzig. Reizigers, die naar Danzig gaan, zullen thans aan de grensstations nieuwe kaarten moeten nemen. Ook voor het goederenverkeer zijn speciale bepalingen uitgevaardigd, o. m. 'dat goederenzendingen naar Danzig franco moeten geschieden, terwijl dit in omgekeerde richting onmogelijk wordt. GALENA (Kansas), 29 Juni (Reuter) Twee detachementen van de nationale garde van Kansas hebben zich naar hier begeven in ver band met stakingsonlusten in de plaatselijke lood- en zinkmijnen. Twee bewakers der mijnen zijn sedert gisteren in de kantoren van de mijnbouwmaatschappij opgesloten door stakers, die schoten op het ge bouw lossen. De bewakers durven het vuur niet te beantwoorden, uit vrees de massa nieuwsgie rigen te treffen, die zich achter de aanvallers bevinden. WARSCHAU, 28 Juni. (V. D.) Er zijn blijk- ln Omaha kwam het tot wilde hotsingen tusschen stakers en politie. Vele trams werden door de stakers in brand getoken SJANGHAI, 29 Juni (Reuter) Vannacht heeft in een celluloidfabriek in het Westen van Sjanghai een geweldige explosie plaats ge had. Bij den brand, die hiervan het gevolg was, werden 20 nabij gelegen huizen in de asch gelegd. Tot dusver werden 23 dooden en 75 gewonden geborgen. LONDEN 28 Juni (Reuter) Volgens een bericht uit Nairobi hebben 200 inboorlingen in Engelsch-Oost-Afrika een aanval gedaan op een kamp bij Narik, waarin zich slechts de dis trictscommissaris, Majoor Buxton, met vrouw en kind en de dochter van Lord Napier bevon den. Ma,oor Buxton heeft uit noodweer ver scheidene schoten gelost, waardoor vier inlan ders werden gewond, een zelfs doodelijk. We gens dit incident zijn politieambtenaren per vliegtuig naar Narik vertrokken om het geval te onderzoeken. Een overzicht van het oorlogsmateriaal, dat Italië naar de grens van Abessinië vervoert Wederom is de staat van beleg over Peking afgekondigd. Volgens verklaringen van ge vangen genomen muiters zouden ongeveer 300 opstandelingen zich in burgerkleeding in de stad op houden. In Tientsin hebben de Japanners geconfe reerd met de garnizoenschefs van de buiten- landsche concessies over de gemeenschappe lijk te nemen beschermende maatregelen in geval, dat Tientsin bedreigd zou worden door een aanval van de muitende soldaten uit Peking. Het spoorwegverkeer tusschen Peking en Tientsin Is hervat. Volgens een verklaring van iemand, die uit Peking kwam, heeft de stad door de beschie ting van de zijde der muitencje soldaten en het vuur van de trouwgebleven troepen weinig of geen schade geleden. Op het station van Fengtal staan vijf leege pantsertrelnen. Vrijdagmiddag is het normale leven te Pe king hervat, ondanks de wederinstelling van den staat van beleg. PARIJS, 29 Juni. (Reuter) De Kamer en de Senaat hebben In de gisteren gehouden zitting verschillende wetsontwerpen van bijkomstig belang afgehandeld, waarna Laval vannacht om half vier voorlezing deed van het decreet waarbij de zitting van het parlement wordt gesloten. Van te voren had de premier een verklaring afgelegd, waarin hij zeide, dat hij hoopte op aller medewerking voor het behoud van den franc. Hij wees er nog op, dat de regeering de volle verantwoordelijkheid voor de orde op zich neemt. Zij zal zich niet de wetten laten voor schrijven en zal de republikeinsche instellin gen tegen eiken aanval beschermen. Hij verklaarde dat in het leger alle opruien de propaganda zou worden geweerd. „In een gepacificeerd Europa", aldus Laval, „zullen wij een politiek van samenwerking en verzoening volgen, om de achting voor onze rechten in de collectieve veiligheidsorganisatie te verzekeren. In de Kamer heeft bij den aanvang van de nachtzitting een Incident plaatsgehad. Vanaf de tribune trachtte een man een betooging te hou den. Zaalwachters brachten hem daarop naar de spreekkamer, waar hij bij het verhoor den indruk maakte niet wel bij het hoofd te zijn. Toen de dienstdoende arts van de Kamer hem wilde onderzoeken, werd deze plotseling door den rustverstoorder aangegrepen. De man werd daarop aan de politie overgeleverd, die proces verbaal tegen hem opmaakte. Uit Moskou wordt gemeld, dat Kosny, een Oekrainisch medewerker van Stalin, Trotzky er van beschuldigt, de moordenaar te zijn van Kirow. Hij zou in een rede onlangs zijn positie als terrorist hebben uiteengezet en openlijk een oproep hebben gedaan om een terreur tegen de bolsjewistische partij in het leven te roepen. Tusschen hem en de beruchte Bela zou thans geen verschil meer bestaan, aldus Kosny. Deze aanvallen op Trotzky Zouden een voorbereiding zijn op de ongenade, waarin ook Yenoek Idze, een oude bolsjewiek en president van de Fransch-Kaukasische Sowjet-Republieken, is gevallen. Kosny heeft zelfs toegegeven, dat de docu menten omtrent Yenoek Idze uitwijzen, dat hij een geestverwant van Trotzky is en dat Kame- new en Zinoview de moordenaars zijn van Kirow. baarheid van China te eerbiedigen. Japan be schouwt dit verdrag als een „vodje papier". Maar China heeft het recht aan haar zijde en te Genève is het Hemelsche Rijk dan ook plech tig in het gelijk gesteld zonder dat Japans politiek daardoor ook slechts in de geringste mate gewijzigd is. De interventie der mogend heden die China thans vraagt, zal zich ook nu beperken tot het zenden van nota's en het af leggen van verklaringen, die China's positie alleen in theorie sterker maken. Practisch blijft dit land aangewezen op een Inwilliging der Ja- pansche eisehen. (Van een bijzonderen correspondent) Japan schrijft op dit oogenblik een bladzijde in het reeds dikke boek der wereldgeschie denis. Een belangrijke bladzijde. Want de gebeurtenissen, waarvan het Noorden van China thans het tooneel is, hebben meer dan frag mentarische beteekenis. Zij maken deel uit van de uitvoering van het Japansche politieke pro gramma, dat ten doel heeft tot de vorming van een Geel Blok te komen, dat, volkomen zelf standig, geen enkelen „blanken" invloed meer ondergaat. Want, wil men iets begrijpen van wat er op dit oogenblik in het Verre Oosten gaande is, dan dient men vóór alles wel in het oog te houden, dat de Japansche actie niet te gen China gericht is, maar tegen de Westersche mogendheden de Vereenigde Staten en En geland in de eerste plaats die krachtens be staande verdragen in Chineesche aangelegen heden zeggenschap hebben. China is voor Japan geen vijandelijk land en het Chineesche volk geen vijandelijke natie. Integendeel. Het is Ja pans dierbaarste wensch met de regeering van Nanking samen te werken, in vrede en vriend schap samert te werken aan de verwezenlijking van het groote doel: Azië aan de Aziaten! Aan welke leuze de Japanner, voor zichzelf, in één adem toevoegt: En de hegemonie van het nieuwe Azië aan Japan! De doeleinden van de Japansche politiek ver anderen niet. Zij kunnen niet veranderen, om dat Japan gehoorzaamt, gehoorzamen moet aan de onverbiddelijke wet-der-expansie, waarin de geheimen van oorlog en vrede, van bloei en verval, van heerschappij en vernedering voor een goed deel opgesloten liggen. Twee belangrijke resultaten heeft Tokio's politiek in den laatsten tijd te boeken ge had. In de eerste plaats is zij er in ge slaagd het laatste spoor van den invloed der Sovjets in Mandsjoekwo door aankoop van den Oost-Chineezen spoorweg te doen verdwijnen. In de tweede plaats ziet zij, dag in dag uit, 't oogen blik, waarop Japan en China elkaar op ieder gebied krachtig zullen steunen nader en nader komen. Dat die coöperatie bereikt wordt langs wegen en met middelen, die ons, West-Euro peanen, raadselachtig voorkomen, dat de Ja pansche eisehen en de Japansche wenschen met elkaar in volstrekte tegenspraak schijnen, is alleen op rekening te stellèn van het feit, dat onze denkwijze een andere is. Japan heeft om zijn doel te bereiken de éénige methode geko zen, die in het Chineesche geval toe te passen is. Het moet, w'ïl het tot een grijpbaar resul taat komen, met vastbeslotenheid en kracht optreden, maar óók moet het de regeering van Nanking, die tot het bieden van daadwerkelij ken tegenstand niet bij machte is, gelegenheid geven zich een eervollen aftocht te bedingen. Sedert maanden tracht de Japansche diplo matie Nanking te winnen; zij heeft haar po gingen met de grootste hardnekkigheid zonder onderbreking voortgezet, en zet ze ook nu voort. Slechts doet het ze vergezeld gaan van een ac tie in Noord-China, die Nanking bewijzen moet dat het ten onrechte Japans vrienden hand weigert en dat hét van geen enkele zijde eenige daadwerkelijke hulp te verwachten heeft. Want dit staat vast: Japan heeft in China nagenoeg vrij spel. De Vereenigde Staten zijn klaarblijkelijk niet voornemens zich aan de hee- te Chineesche kastanjes de vingers te gaan branden. Washington wenscht op dit gebied samenwerking met Engeland, maar Londen denkt er om vele en afdoende redenen niet aan Japan ernstige moeilijkheden in den weg te leggen. President Roosevelt en Cordell Huil zijn Volstrekte voorstanders van een politiek, die Japan gelegenheid geeft het met China direct uit te vechten ofschoon er van vechten in den eigenlijken zin niet veel sprake is of zal zijn van vermijding van complicaties en, om zich voor de toekomst de handen vrij te hou den, van negeering van het bestaan van een Keizerrijk, dat Mandsjoekwo heet en binnen kort wel waarschijnlijk een anderen naam öragen zal. Ongetwijfeld, China vraagt tusschenkomst der mogendheden, in de eerste plaats van die, Welke in 1S22 te Washington het Negen Mogend heden Verdrag sloten ons eigen land behoort daartoe en waarbij de onderteekenaars, óók Japan, zich verbonden de soevereiniteit, de on afhankelijkheid en de territoriale onaantast- Voor een eerste groep eisehen heeft China, na eenig tegenstribbelen, het hoofd gebo gen: de uitbreiding van de gedemilitari seerde zone ten Zuiden van den Grooten Muur tot de lijn PekingTientsin is door Nan king aanvaard. Maar het Japansche leger de generaals spelen te Tokio en te Hsinking een eerste rol formuleerde, door het gemak kelijk verkregen succes aangemoedigd, een nieu we reeks vragen, die ditmaal een veel algemee- ner karakter droegen. Vertrek van den Chinee- schen gouverneur van Tsjahar en van de Chi neesche troepen in die streek; ontbinding der organisaties van antl-Japansche elementen in Noord-China; volledige erkenning en consoli datie van oude Japansche leeningen; vestiging te Peking van een pro-Japansche Chineesche administratie; benoeming van een den Japan ners welgezinden goeverneur van Ho-Pei en op heffing, in geheel China, van de bonden, die boycot van Japansche goederen en ideeën na streven. In deze opheffing zouden de „blauw- hemden" van Tsjang-Kai-Tsjek begrepen zijn. Tevens zou China af moeten zie» van het denkbeeld zich tot het buitenland om bijstand te wenden, rekening moeten houden met- de Japansche bezwaren tegen de aanvaarding van een internationale leening en de samenwerking met Japan ook tot Mandsjoekwo uitstrekken. Dat deze zeer bittere en zelfs niet vergulde pil voor het oogenblik niet door China geslikt is, laat zich begrijpen. Nanking probeert eerst, zooals dat in het geheele Oosten gebruikelijk is, „het gelaat te redden". Als dat gelukt is, zal China aan de Japansche eisehen, die in hun vorm wellicht wat zullen verzacht worden, ze ker toegeven. Er is geen andere uitw'eg. Van dit oogenblik af kan men het geheele stuk China ten Noorden van de Jangtse als onder Japanschen invloed staande beschouwen. Achter de Chineesche autoriteiten, die de macht in schijn uitoefenen, staat de Japansche gene raal. En deze beschermt met zijn troepen den Japanschen handel, die China, al is het dan ook slechts voorloopig Noord-China, als afzet gebied niet missen kan. Japan moet op het vas teland van Azië de grondstoffen zoeken, die de bodem van zijn eigen eilanden niet in voldoende mate levert. Voor Japan vertegenwoordigt Mandsjoekwo koren, soya, steenkool, goud, hout, het Japansche deel van het schiereiland Sacha- lin petroleum, het Noorden van China ijzer en katoen. Japan heeft uitdrukkelijk verklaard van Noord-China geen afzonderlijken staat in den trant van Mandsjoekwo te willen maken noch eventueele separatistische stroo mingen in dit gebied te zullen steunen. Deze verklaring geldt natuurlijk slechts voor dit oogenblik en geeft eindelijk toe, dat Japan dat in Mandsjoerije indertijd wèl heeft gedaan. In naam zal Noord-China vermoedelijk wel Chi- Vice-admiraal Quant heeft met den heer Van Nijenhof als bestuurder, boven Schip hol een zweefvlucht gemaakt met de >rAde- laar" van de Nationale Luchtvaartschool. De vice-admiraal in de cockpit van het zweefvliegtuig neesch blijven, omdat anders het gezag van de Nankingregeering in China zelf wel eens zou kunnen bezwijken, maar In werkelijkheid zal het door Japan onder politieke, economische en militaire curateele worden gesteld. Dit zijn groote gebeurtenissen, in vergelijking waarmee het Europeesche gekrakeel onbeteekenend lijkt. Noch de Volkenbond, waarvan China lid is, noch Engeland, noch de Vereenigde Staten, noch een der andere Negen Mogendheden, zal daaraan iets kunnen veranderen. Het is juist als Dr. Yosoeke Matsoecka zeide op den dag, waarop hij aankondigde dat Japan zich uit den Volkenbond terugtrok: „Geen enkele aardsche kracht zal den Japanschen opmarsch kunnen stuiten. Hoe spoediger w'ij tot dien opmarsch overgaan, hoe sneller de andere groote mogend heden zich bij de voldongen feiten neerleggen, hoe beter dat voor het welzijn der wereld zijn zal." Het Westen heeft slechts één groote taak. Het heeft er voor te waken, dat de onvermij delijke consolidatie van het geweldige Blok der Gelen niet uiteindelijk het verval en den on dergang der Westelijke beschaving gaat betee kenen. LONDEN, 29 Juni (Reuter) In een inter view, dat de Keizer van Abessinië aan een specialen verslaggever van de „News Chronicle" heeft toegestaan, verklaarde hij o. a.: Wan neer het tót een oorlog mocht komen, zou hij zijn troepen zelf aanvoeren. Op de vraag, of hij werkelijk aan een oorlog geloofde, antwoordde hij, dat hij er nog steeds op vertrouwde, dat de Volkenbond en de groote mogenheden den oorlog zouden kunnen ver hinderen. In het verloop der huidige onderhandelingen, heeft Italië nooit economische of territoriale concessies geëischt. Abessinië verleent zuiver economische con cessies slechts aan particuliere personen of firma's, niet echter aan regeeringen. De keizer verklaarde voorts, dat neutrale buitenlanders in geval van oorlog het land niet zouden behoeven te verlaten, daar de Abes- sinische regeering voor hun veiligheid zou zorgen. De „Daly Telegraph" schrijft ten aanzien van het Abessinische vraagstuk, dat Enge land in de Italiaansche pers als een zakken roller is gehoond, omdat het de ondankbare taak van vredebrenger op zich genomen heeft. Een beproefde vriendschap van 50 jaren is spoedig vergeten, als gevolg van de bemid delingspogingen, waarbij Engeland zich bereid heeft verklaard, den Negus schadeloos te stel len voor de groote economische concessies, die hij aan Italië zou doen. Abessinië zelf is voor Engeland van weinig belang, doch de Volkenbond is van zeer vee! belang en aan dit punt zal het meeste ge wicht worden toegekend, wanneer het kabi net zich bezig houdt met het rapport van Eden over zijn besprekingen met Mussolini en Laval. Stand op Zaterdag 1 uur n.m.: 771.6 Vorige stand: 770.2 Mevr. Jhr. Mr. 'C. J. den Texgeb. 'baro-' nesse Bentinck, echtgenoote van den burgemeester van Blóemendaal, 'heeft Vrijdagavond aan de Bloemendaalsche Burgerwacht een vaan uitgereikt Wij hebben deze week een relaas gegeven van de lotgevallen van Lidj Yassou, den vröe- geren heerscher van Abessinië, kleinzoon van den grooten Menelik. Hij is vele jaren door Heilé Selassie gevangen gehouden en zou een half jaar geleden gestorven zijn. Thans meldt het Italiaansche blad „Corriere della Sera" evenwel, dat Lidj Yassou niet dood is, maar door den huidigen negus is overgebracht naar een plek op slechts enkele kilometers van de hoofdstad van het land, waar hij onder strenge bewaking staat. Het gerucht over den dood van Lidj Yassou heeft wel de ronde gedaan, doch het Italiaansche blad merkt op dat de keizer van Abessinië er geen belang bij heeft den vroegeren negus van kant te maken, daar er een accoord bestaat, volgens hetwelk de afstammelingen van Lidj Yassou het recht hebben zijn erfenis over te nemen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1935 | | pagina 1