STADSNIEUWS Laatste Nieuws In een andere wereld /P D LEVEN IN DE U.S.S.R. ZONDAG 30 JUNI 1935 AFSCHEID BIJ „DE SPAARNE- STAD" De Heeren Walenkamp en Schilder gehuldigd ZIJLVEST EN RAAKSBRUG Verkeer verboden GEMEENTERAAD Resultaten van de Esperanto-pro- Paganda op de Jaarbeurs te Lyon WERKVERSCHAFFING Zestien woningen voor Ouden van Dagen Begrafenis mej. Peeteirs Examens H. B. S. Stedelijk Gymnasium Haarlem Examen Nuttige Handwerken BURGERLIJKE STAND Personalia Examen Handenarbeid Gevonden dieren en voorwerpen HALFWEG HAARLEMMERMEER SASSENHEIM WIJK AAN ZEE EN DUIN ZANDVOORT 1 Richting-Yerkeer VOOREEN GR.HOUTSTR/J66 Staat van oorlog te Barcelona Kruitdepot ontploft EEN MASSABETOOGING IN BERLIJN VERPLICHT VEILEN VAN FRUIT Zestig kistjes niet geveilde kersen aangehouden INBRAKEN TE DOKKUM Thans in het stationsgebouw BLOEMEN VOOR BELGIË'S KONINGIN Geschenk van Nederlandsche kinderen AUGUST FALISE IPfB De zorgen voor de ontspanning en de ontwikkeling van het volk De cultuurparken Het Congres der Int. K. v. K. Zaterdag gesloten. Volgend con gres komt in Berlijn bijeen Twee oud-gedienden van de N.V. Drukkerij „De Spaarnestad", de heeren J. Walenkamp, kassier, en B. Schilder, chef der expeditie-afdee- ling, namen Zaterdag officieel afscheid van chefs en personeel, omdat zij het bedrijf met Vervroegd pensioen verlieten. Hoezeer beiden aller sympathie genieten, bleek hiet alleen uit de groote belangstelling voor dit afscheid uit de verschillende afdeelingen van „De Spaarnestad", maar ook uit de prachtige en nuttige geschenken en de vriendelijke woor den tot hen gericht. De heer J. Walenkamp werd toegesproken door den heer G. van Warmerdam, procuratiehouder van de „Spaarnestad", die er aan herinnerde, dat de scheidende kassier in de zestien jaren, waarin hij zijn beste krachten aan de Drukkerij heeft gegeven, bekend stond als „de man, die nooit 'n seconde tijd had." Daarom werd op de spitsdagen steeds getracht den kassier zooveel mogelijk uit den weg te blijven, maar thans, bij dit afscheid, waren allen juist opgekomen om den heer Walenkamp nu eens hartelijk te huldigen. Wij hebben gemeend, uw rustigen ouden dag te kunnen veraangenamen door u eenige pas sende en in uw geest welkome geschenken aan te bieden, aldus spreker, n.l. een rooktafel, een pijp en omdat een kassier evenals een vos wel zijn haren, maar niet zijn streken verliest ook een inktstel, Mede overhandigde spr. den heer Walenkamp een diapositief en een door den heer Herman Moerkerk vervaardigde teekening met het con- terfeisel van den scheidenden kassier aan de kassa „achter de tralies", zooals de heer Walen kamp het meest in „De Spaarnestad" te zien Was. Deze teekening had een zeer geestig onder- Schrift, waarin o.a. het volgende voorkwam: „Het dierbaarst plekje in de „stad" Is, waar de pegels zat. Heer Walenkamp! Heer Walenkamp! Het is ons aller Halenkramp, Dat gij ons gaat verlaten!" De heer Walenkamp dankte voor de hartelijke hulde, hem gebracht, maar wees daarbij alle loftuigingen af, omdat hij meende, slechts zijn plicht gedaan te hebben. Spr. dankte voor de ondervonden sympathie en de prettige wijze, Waarop steeds samengewerkt is. Daarna was het woord aan den heer C. Huij- zer, bedrijfsleider van „De Spaarnestad" die den heer Schilder namens chefs en hoogere beamb ten toesprak. Spr. roemde de uitstekende wijze, waarop de scheidende expeditiechef in de dertig jaren, welke hü aan de Spaarnestad verbonden is geweest, met zijn collega's heeft samenge werkt. Het afscheid valt zwaar, maar is lichter als wij op den afgeloopen tijd terugzien. Spr. uitte de beste wenschen voor de toekomst van den heer Schilder en hoopte op een spoedig weerzien. Als geschenk bood hü aan een tuinameublement en voegde hieraan toe den wensch, dat de scheidende expeditiechef in die stoelen nog lang zal kun nen mijmeren over de millioenen tijdschriften, die al jaren door zijn handen zijn gegaan. De heer Schilder dankte eveneens voor de hartelijke woorden en de geschenken. Spr. zeide geen spijt te hebben, dat hü thans afscheid moest nemen, temeer omdat het nu tijd is óm voor de jongeren plaats te maken en „De Spaar nestad" riihnwVroats •èezórgd heeft voor een on- bezorgden ouden dag. Hiermede was' de korte, maar treffende plech tigheid afgeloopen en nam ieder met een hand druk persoonlijk afscheid van de beide heeren. Zweden, Engeland en Tsjecho-Slowakije. Waren er in 1933 slechts 18 Ssperanto-brieven uit Japan gekomen; in de periode eind 1934April 1935 be reikte dit reeds het aantal van niet minder dan 52. Opmerkelijk was ook vooral hun correcte styi en duidelijk schrift! Die brieven kwamen eensdeels van kooplieden, anderdeels van particuliere esperantisten, die om drukwerk verzochten. Het Jaarbeurs-affiche werd aangeplakt in vele publieke plaatsen: ban ken, magazijnen, en in tentoonstellingen, die ge organiseerd werden door Esperanto-goepen. Dat affiche was ook zeer in 't oog loopend te zien op de Esperanto-stands van andere jaarbeurzen, bijv. te Lille, Mulhouse, Brugge, Verona, Milaan, Padua, Harlem, enz. Eenige correspondenten zon den naar de jaarbeurs te Lyon zeer interessante lijsten van kooplui en van industrieelen, die in teresse hadden voor de tentoonstelling! Op de jaarbeurs te Lyon was een eigen stand voor de Esperantisten, die zeer veel belangstel ling trok! Voor de afdeeling Haarlem van de R. K. Es- perantistenvereeniging zal dr. Lepp, hoofd redacteur van de eenige in Estland verschijnen de katholieke krant Maandagavond te half ne gen een lezing houden in het esperanto in Hote! „de Leeuwerik". De cursussen van Maandag en Donderdag vervallen daardoor. Burgemeester en Wethouders van Haarlem, hebben met het oog op liet drukke verkeer op het kruispunt ZijlvestRaaksRaaksbrug en de in verband daarmede ter plaatse aange brachte vluchtheuvels, gesloten verklaard voor •t verkeer met motorrijtuigen op twee- en er wielen, rijwielen en aile andere rij- of .rtuigen, In de richting van Zuid naar Noord de jlvest voor zoover betreft het wegvak gelegen a westen van en langs de drie vlucht- uveis naar de Raaks en de Raaksbrug; In de richting van Noord naar Zuid de Zijl vest voor zoover betreft het wegvak gelegen ten oosten van en langs de drie vlucht heuvels nabij de Raaks en' dc Raaksbrug; in de richting van Oost naar West de Zijl vest en de Raaks voor zoover betreft de weg- Vakken, gelegen respectievelijk ten zuiden van ^en ronden vluchtheuvel nabij de Raaks en ten zuiden van den langwerpigen vluchtheuvel habij de Zijlvest; in de richting van West naar Oost de zn,l- Vest en de Raaks voor zoover betreft de weg- Vakken, gelegen respectievelijk ten Noorden van tien ronden vluchtheuvel nabij de Raaks en ten Noorden van den langwerpigen vluchtheuvel habij de Zijlvest. Er wordt een vergadering van den raad der Semeente Haarlem op Woensdag 3 Juli des middags half 2, zoo noodig voort te zetten des avonds te 8 uur, in de Statenzaal (Prinsen hof) gehouden. Aan de orde zal worden gesteld: Verzoek schrift P. Bakker om eervol ontslag als hoofd Van school 41 en als leeraar aan de Gem. Avondschool voor Handelsonderwijs. Kohier straatbelasting, enz., dienst 1935, 4e deel. Vergoeding art. 100 L.O. Wet 1920 (boventa.- hge leerkrachten). Verkoop grond Teslastraa! (J- Elskamp). Wijziging besluit overneming Vfaarderweg. Bouw 16 woningen voor ouden v&n dagen aan de Zomervaart. Slooping per- ceeien Rozenstraat en Kruisweg en verkoop Sedeelte grond Rozenstraat. Afstand recht van erf dienstbaarheid, enz. perceel Rozenstraat hoek Kruisweg. Ruiling g-ond, enz. Rozenstraat. Aanleg weg in waterwingebied. Reglement Gem. Avondschool voor Handelsonderwijs. Aan koop grond ten Westen van de Houtvaart. Schrijven burgemeester inzake vervulling func tie inspectrice bij de politie. Overplaatsing °hderwüzer van school 47 naar de Centrale School no 1. Benoeming directeur Gem. Avondschool voor Nijverheidsonderwijs. De Jaarbeurzen in verschillende landen maken v°orai de laatste jaren steeds gebruik van Es peranto. Zoo liet de commissie voor de jaar beurs, welke dit jaar in Maart te Lyon werd ge houden, een affiche drukken in drie kleuren (60 x 100 c.M.) met Esperanto-tekst, alsmede een Vouwbaar prospectus in 2 kleuren. Ook verschil- 3e«de vloeibladen, catalogi, e.d. werden met Es ^eranto-tekst de wereld ingezonden. Ge resultaten van een dergelijke propaganda y®or de wereldhulptaal waren zeer groot. Van Gecember 1934 tot April 1935 werd er door niet minder dan 301 Esperantist correspondentie Gevoerd met het bestuur der jaarbeurs. Deze Esperanto-brie ven kwamen uit 30 landen en Vooral uit Japan, Nederland, Duitschland (1), Het komt B. en W. gewenscht voor, om de navolgende werken in werkverschaffing te doen uitvoeren: le. het maken van een wegbaan, ter lengte van 5000 M., in de prise d'eau van de gemeen telijke duinwaterleiding; 2e. het maken van een wegbaan bij het pomp station van genoemd bedrijf; en 3e. het beplanten van den duintop nabij den- watertoren. De aan deze werken verbonden kosten zijn onderscheidenlijk geraamd op 37.000, 1.250 en 200, in totaal derhalve 38.450. B. en W. hebben zich voor het verkrijgen van Rijkssubsidie in de uitvoeringskosten dezer werken, tot den Minister van Sociale Zaken gewend. De Minister is bereid goed te keuren dat vorengenoemde werken in werkverschaffing worden uitgevoerd. Het eventueel subsidie zal berekend mogen worden over een bedrag van ten hoogste 34.600. In verband daarmede stellen B. en W. voor, om voor de uitvoering van meergenoemde wer ken een bedrag adi ƒ38.450 te hunner beschik king te stellen. In verband met de behoeften aan woningen voor ouden van dagen in deze gemeente hebben B. er» W. een plan voor den bouw van 16 van dit soort woningen doen ontwerpen. De woningen zijn geprojecteerd op gronden aan de Zomervaart. Het ligt in de bedoeling deze woningen te doen bouwen onder leiding door jeugdige werk- loozen tegen een loon, dat afhankelijk zal wor den gesteld van leeftijd, genoten opleiding en bekwaamheid. Bij den opzet der bouw- en exploitatiereke ning is evenwél aangenomen, dat de uitvoering van diij werk onder horrpale omstandigheden in aanneming zal geschieden, zoodat de stichtings- kosten op ƒ35.800.—, zijnde rond ƒ2.240— per woning worden geraamd. Brengt de uitvoering door jeugdige werk- loozen wijziging der eenheidsprijzen mede, dan zal het bedrag der stichtingskosten dienover eenkomstig veranderen. Voorts is aangenomen, dat het bouwvoor- schot als 5ü-jarige annuïteits-leening door het Rijk zal worden verstrekt tegen een rente van 4 pCt. De woningen zullen op gronden der gemeen te worden gebouwd, waarvoor geen grondhuui ten laste van de exploitatierekening zal wor den gebracht. Hiertegen bestaat h.i. te minder bezwaar, omdat de gronden, indien deze wo ningen er niet op zouden worden gesticht, toch niet als bouwterrein zouden worden geëxploi teerd. Onder deze omstandigheden zal met een huur van 3.20 per week en per woning een slui tende exploitatie worden verkregen. B. en W. stellen voor bedoeld voorschot ter be schikking te stellen, hen te machtigen een voorschot uit 's Rijks kas aan te vragen en den voor de woningen benoodigden grond kosteloos beschikbaar te stellen. Wij stelden er prijs op het verslag van de begrafenis van mej. Peeters nog in het Zater dagavondblad te plaatsen. Correctie van de drukproef was daardoor niet meer mogelijk- Zoodoende zijn de volgende regels uitgevallen, die wij hierbij alsnog aanvullen: Het bijna vol tallige bestuur van den R. K. Vrouwenbond afd. Haarlem was in de kerk en op het kerkhof aan wezig, vele leden van de Haarlemsche afdeeling hadden zich daarbij gevoegd. Het Wit-Gele Kruis te Haarlem was ver tegenwoordigd door de heeren R. Schlatmann, A. Bar en W. J. B. van Liemt. (R. K.), Politiebureau Smedestraat; Ketting met sleutels, v. d. Aardweg, H. J. Coenenstraat 8; Manchet van damesmantel, Lagerwei, Alb. Thijmstraat 34; Pakje (inh. regenjas), Sijtsma, Leidschevaart 2; pakje (inh. gedrukte stukken); Krombeen, Sophiastraat 41; portemonnaie v. d. Neut, Julianapark 28 rd; rijwielplaatje Fortgens, Spaarndamscheweg 304; rijwielplaatje telephoon, Dolfijnstraat 14; vulpotlood v. d. Aar, Flores- straat 88; wiel van een rijwiel Kleef, Esschilder- straat 27. HAARLEM, 29 Juni (le H.B.S.). 4e Groep. Geslaagd T. Jansen, Joh. Jeekel, J. J. de Jong, A. Kruijshoop, Anna van Lennep, A. J. Ott de Vries, J. Salomonson, A. C. Schotel, Anny M. van Zoelen. Van de vorige groep slaagde nog S. R. Bakker. 3de groep. Geslaagd voor diploma A, mej. E. M- Valken, de heeren A. J. Diel, J. W. Schutte, H. van Niel. J. van Dullemen, W. Nijenhuis. Met 3 candidaten wordt het examen voortgezet. Afgewezen 1 candidaat. HAARLEM, 29 Juni (Rijkskweekschool). Ge slaagd de dames C. P. Mantel, H. Martin, Joh. M. Tysterman en G. Verschoor, allen te Haar lem. Geboren: 28 Juni: W. MonshouwerSchnit- ler, z; 26 Juni C. G. MetzelaarTijssen, z. 27 Juni J. M. Koedam—Bruikman, z; 28 Juni E. A. FrischalowskiKorzelius z; 29 Juni H. P. M. ValentinusWalter, d; 27 Juni H. J. A. KokReuser, d; P. M. Ma thotRood, d; D. Gerritsende Graaf, d; P. de Werk—Vlot, z. Overleden: 28 Juni: P. C. Luke—v. Velzen, 45 j., Kamperlaan; A. Fischer, 78 j., Teslastr.; M. v. d. Schinkelv. d. Meije, 84 j., Wester- houtpark. Te Leiden is bevorderd tot doctor in de wis- en natuurkunde op proefschrift getiteld „Sa lomon de Caus 1576—1626," mejuffrouw C. S. Maks, alhier. Voor het examen Tesselschade, diploma A. slaagde: J. M. v. d. Beid; N. Walthuis; A. Veen- stra en D. E. B. Swaagstra, allen alhier. Te Den Haag is geslaagd voor akte Nr. mej. W. G. H. van Roon. Voor het examen voor Vroedvrouwen slaagde mej. C. Huyboom te Velsen. HAARLEM, 28 en 29 Juni (Rijkskweekschool). Geslaagd de heeren H. J. Eizema, W. Le febre en P. J. de Graaf, allen Haarlem; E. J. Joosse te Hoofddorp; W. Rijf te Den Helder; C. Schip per te Haarlem; G- Schreuder te Haarlem. Handschoenen en ceinturen: Politiebureau Smedestraat. Boek, Plus, Joh. v. Vlietstraat 92, Doos (inh. lampekap), Walewijn, Nieuwe Kruis straat 8; Driewielig kinderfietsje, Felix, Wagen- Weg 31; Gymnastiekschoentje, Koele, Leidsche vaart 38 i; 3 Honden, Asyl, Ridderstraat 11; Hondenriem met ketting en penning, Reemer, Prof. v. d. Waalstraat 48; Halsketting, Politie bureau Smedestraat; Zilveren halsketting, Nackwit, Wilhelminalaan 12; Hond (Fox-terrier) Haarlemsche Stoomerij, Voortingstraat 6; Hond (Iersche Setter), Thornwood, van 't Hofstraat 93; Dames armbandhorloge Hatsman, Kleverpark weg 68; Hondenpening, Schalkwijk, van 't Hof straat 26; KÏnderschepje, Dekker, Schoterweg 126; 3 Katten, Asyl, Ridderstraat 11; Koekboek Burgerlijke stand Geboren: zoon van F. W. - imbock-Lammertszoon van J. W. van der Tol-Goossen; zoon van H. Mosch-J. dap pers; zoon van H. H. Berg-de Jong. Ondertrouwd: A. Vink, oud 31 jaren en M. Goedhart, 21 jaren; J. H. Meijer, 25 jaren en A. Ramaker, 26 jaren. Nieuw Zusterhuis B. en W. dezer gemeen te hebben aan de Zusters Ursulinen alhier ver gunning verleend tot het bouwen van een nieuw Zusterhuis aan het Xaveriusklooster op het Plein te Halfweg. Burgerlijke Stand Geboren: Leentje, d. v. P. F. Boh en IJ. Volbeda. Pieter, z. v. A. P. Vogelaar en H. 'Biesheuvel. Hendrik, z. v. M. Buis en H. van Huizen. Wiebe Lieuwe, z. v. L. Anema en G. Ooms. Elisabeth, d. v. J. Timmer en E. Boxman. Theodora Maria, d. v. L, van Alphen en Th. Karei. Petrus Johannes, z. v. P. J. Rens en C. van Tilburgh. OndertfouWd: ttèndricus Johannes" 'Zahdbër- gen, 32 j. en Petronelia Cornelia Granneman, 26 j. Krijn Vinke, 45 j. en Anthonia van der Haven, 28 j. Antome Brus, 23 j. en Gerrigje Terloyw, 21 j. Jacobus Waltherus d' Hane, 34 j. en Hendrika Helena Giesfee, 29 j. Tijmen Rebel, 24 j. en Cornelia Mag- geltje Korthals, 19 j. Lambertus van Wijk, 29 j. en Adriana Willemina Bos, 22 j. Getrouwd: Gerrit den Dekker, 30 j. en Fem- migje Spitse, 25 j. Jan van Vuren, 27 J. en Pieternella van de Panne, 21 j. Overleden: Pieter van Keulen, 66 j., ongeh. Alberdina van Dijk, 3 j., d. v. F. van Dijk en J. M. Noppen. Margaretha Molenaar, 82 j„ geh. met N. van Lieshout. Burgerlijke Stand Geboren: Pieter Johan nes, z. van P. Burgermeijer en G. van Bak- kum. Martinus Cornelis, z. van B. Bax en C. M. van der Eist. Aartine Hendrika Maria, d. van A. Vogelaar en C. Mulder. Reinieres Matheus, z. van G. B. Hendriksen en J. M. Vink. Petrus Hendrikus, z. van P. Kniest en A. A. H. Giesbergen. Cornells, z. van A. Roodenburg en C. Zandbergen. Francina Wilhelmina, d. van J. van Waarden burg en W. de Zeeuw. Theodora, d. van P. C. Re wijk en M. Does. Willy Petronelia, d. van J. Havenaar en .T. Bouman. Getrouwd: T. Verbree. 23 j. en J. Verbeek, 24 j. BURGERLIJKE STAND Geboren: Zoon van H. Kluft en C. v. d. Stelt Dochter van C. M. Snel en H. P. v. d. Eng Zoon van J. H. Joor en H. C. Blad Dochter van C. J. Rosloot en M. M. J. Kaan dorp. Ondertrouwd: P. J. v. d. Vlugt en A. J. Duin- meijer. Gehuwd: J. J. Bonarius en E. Walter J. J. Vink en M. G. Piepers J. M. Vermeulen en H. H. H. Aalders. Overleden: P. C. Nieuwenweg 71 j., echtgen. van J. H. Spies G. Pette 76 j„ echtgen. van D. Hoogland Levenloos kind van P. J. NiJ- man en A. R. Geerling. Onvermengde margarine Voor het tijdvak van 23 Juni tot en met 20 Juli 1935 Is de dis tributie van onvermengde margarine opgedra gen: voor Wijk aan Duin aan de wed. Hens- bergen, Boeweg no. 1 en voor Wijk aan Zee aan de Gez. Ledder, Verlengde Voorstraat no. 64. Burgerlijke Stand Annetta Maria, dochter van A. van Moppes en W. P. Gammisch; Anna Maria, dochter van P. L. Valke en H. Voorn: Anna Maria, dochter van J. B. Nassette en H. Mann. Getrouwd: P. Fintelman en A. Sebregts; P. Voorn en C. Koper. Overleden: P. Dijkstra, oud 64 jaar. Bestemming voormalig hotel „Zomerlust" Het bekende hotel „Zomerlust" aan de Koster straat alhier, wordt thans gerestaureerd en ver bouwd. Naar we vernemen ligt het in de bedoe ling, dat dit gebouw geschikt wordt gemaakt om er cabaretvoorstellingen in te geven. Dit roode bord mot witte streep beteekent» gesloten voor «11e ver keer in deze richting N AA PL BARCELONA, 29 Juni (Reuter). De staat van beleg, welke gisteravond werd afgekondigd over Barcelona, is verscherpt tot den staat van oor log wegens ongeregeldheden en uit vrees voor ernstiger onlusten. MOEKDEN, 29 Juni (Reuter). Te Lung Hoea in Jehol is een kruitdepot in de lucht gevlogen. De wacht, welke uit dertig man bestond, is in haar geheel om het leven gekomen. BERLIJN, 29 Juni. Heden werd de nat.-sod. gouwdag van Berlijn gehouden, alhtereenvol- gens in het Sportpalast en op het Tempelhofer Feld, waar 's avonds om 6 uur 120.000 partij leden stonden opgesteld. Goebbels, die een rede hield, riuhttc- shherpe aanvallen op het Jodendom, dat weer zo> tralhten een groote plaats te gaan innemen. Hij dankte Hitier, dat deze het land weer een leger had gegeven, dat met de partij het fundament vormde voor den Duitschen staat. Vrijdagavond hebben vier controleurs van den Crisis-opsporingsdienst te Ommeren aangehou den den expediteur D. J. v. N. aldaar, die voor rekening van den heer S. een lading kersen per vrachtauto naar Amsterdam zou vervoeren. In den wagen bevonden zich, behalve een groot kwantum kersen, die op de veiling te Westeren waren gekocht plus minus zestig kistjes niet geveilde kersen afkomstig van den fruithande laar J. V. te Kesteren. De controleurs gelastten de niet geveilde kersen uit den auto te lossen, daar deze niet mochten worden vervoerd, voordat zij waren ge veild. Aan deze opdracht werd voldaan. De controleurs éisohten evenwel dat deze kersen naar Kesteren werden vervoerd om op de veiling aldaar te worden geveild, maar de commis- siennair kon zich hiermede niet vereenigen. Het betrof hier een party kersen, die wa ren geplukt nadat de veiling te Kesteren was gesloten, zoodat deze denzelfden dag niet meer konden worden geveild. De commissionair de heer Hes, voerde aan, dat deze kersen, wan neer ze eerst naar de veiling en daarna weer naar Amsterdam moesten worden vervoerd, waar zij eerst 's avonds zouden kunnen aankomen, vrijwel waardeloos zouden zyn, waarom hij ze derhalve zonder uitstel naar Amsterdam wenschte vervoerd te zien om ze Zaterdagmorgen vroeg aan de markt te kunnen brengen. Ten slotte werd besloten in tegenwoordigheid van twee controleurs met een monsterkist ker sen naar de veiling te gaan om te trachten van den keurmeester aldaar een verklaring te krij gen dat deze kersen niet tot de volgende veiling konden biyven staan. Deze verklaring werd af gegeven. Hierna werd toegestaan de kersen weer in te laden, onder voorwaarde, dat zij 's ochtends eerst te Amsterdam moesten worden geveild, voordat zy aan de markt mochten worden ge bracht. Niettemin zal wegens overtreding der land- bouw-crisiswet proces-verbaal worden opge maakt. Na een oponthoud van circa vier uur kon de reis te circa elf uur in den avond worden voort gezet. In den nacht van Vrydag op Zaterdag is uit de brandkast, staande in het stationsgebouw der Nederlandsche Spoorwegen te Dokkum, een bedrag van ƒ2000 gestolen. De brandkast en ook de deuren van het gebouw zyn met -.val- sche sleutels geopend. Nergens waren sporen van braak te bespeuren. De bakje, waarin het zilvergeld was geborgen, zyn eveneens meege nomen. De marechaussee heeft nog geen spoor kunnen ontdekken. Dit is binnen enkele dagen de derde inbraak, oi poging daartoe te Dokkum. In de eerste helft dezer maand hebben on geveer 1400 leerlingen en leeraren van het Ned. gymnasiaal en middelbaar onderwys een vier- daagsch bezoek aan België gebracht. In verband daarmede is uit naam van de reizigers op 14 Juni aan H.M. de Koningin van België een mand Nederlandsche bloemen aan geboden, waarvoor het comité van organisatie van deze schoolreis van den secretaris der Ko ningin een dankbetuiging ontving. Het fraaie bloemstuk, dat geheel uit Neder landsche rozen in lichte tinten bestond, werd verzonden per K.L.M. De beeldhouwer August Falise te Wagenin- gen is door de Fransche regeering benoemd tot ridder in het Legioen van Eer. (Bijzondere correspondentie) e nieuwe levensuitingen in Sovjet-Rus land tot een onderwerp van studie ma ken blijft een ondankbaar, hoewel in teressant werk'. De indrukken zijn vele. Men stuit op nieuwe dingen, die men van sommige zijde reeds tevoren hoorde ontkennen. Men sig naleert andere zaken, die by nadere kennisma king minder aantrekkeiyk bhjken te zijn dan een eerste indruk motiveeren kon. Meer be- paaldeiyk zyn het de economische toestanden, die den toerist bezig houden, doch die weinig kans bieden op een zuivere waardebepaling, zoolang men zyn exploratie niet verder kan uitstrekken dan tot de twee grootste steden der Unie. Op het platteland, zoo vertelde ons een buitenlandsch arbeider, dien wy op de terugreis in zijn wagon opzochten, is de toestand nog lang niet rooskleurig. De man had vele jaren in Rusland gewoond en keerde thans met zijn gezip naar zijn eigen vaderland terug. Hij had een paar jaar van honger doorworsteld, doch verdiende het laatste jaar een paar honderd roebel per maand. De toestanden worden beter, maar het zal nog even duren voor zy goed zijn, aldus formuleerde hü zyn conclusie. Intuaschen: in de kringen, waar wij in Lenin grad en Moskou vertoefden, werd niet ontkend, dat de economische situatie nog wel een en ander te wenschen overlaat, doch men verklaart dit nader door er op te wijzen, dat een enorm rijk als Rusland niet in enkele jaren tot een nieuwen staat kan omgevormd worden, een ar gument, dat wy vaak te hooren kregen en dat de lezers dan ook meer dan eens via deze be schouwingen hebben vernomen. Dit argumènt klinkt aannemelyk en economen mogen uitma ken, of het de Sovjet-regeering ooit lukken zal den socialistischen staat hecht te fundeeren. Deze evolutie blijvend en met belangstelling te volgen is zeker een taak, waartoe de christelijke volkeren zich verplicht moeten voelen. Zou im mers biyken, dat men er in slagen zal een zesde deel der aarde inderdaad een bevredigend economisch systeem te verschaffen, dan sluit dit in zich, dat ook de nieuwe levensbeschou wing gestabiliseerd zal worden, hetgeen ieder cultuurvolk zal moeten betreuren, wy leggen hierop den nadruk, omdat het van grooter be lang is de toestanden zuiver te leeren zien en uit dit inzicht de harde consequentie te trekken dan aan de werkelijkheden voorbij te loopen uit een misplaatst gevoel voor struisvogelpolitiek. Laten we in verband hiermede nog enkele bezoeken memoreeren, die we zoowel in Lenin grad als in de hoofdstad der Unie hebben ge bracht aan instellingen, die door onze gidsen als voorbeeldig werden geprezen. Een van de interessantste bezoeken was die aan een groote broodfabriek van Leningrad, dat achttien van deze fabrieken telt. Aan bedoelde fabriek werken 750 arbeiders, mannen en vrou wen. Het werk is zoodanig verdeeld, dat de vrou wen den lichtsten arbeid verrichten en ais we, in witte jassen gestoken en met een witte muts op het hoofd, de fabriek door wandelen, con- stateeren we, dat de werkzaamheden der vrou wen Inderdaad zonder veel moeite volbracht kunnen worden. Men krijgt den indruk, dat de arbeid in een rustig tempo kan geschieden, om dat de fabrieken precies aan de behoefte vol doen. De capaciteit van de fabriek in kwestie is 240 ton per dag. De huidige behoefte echter maakt slechts een productie van 180 ton nood- zakeiyk. Met een zekeren trots wijst men ons op de machines, die eigen fabricaat zijn en die pas 5 maanden in gebruik zyn. Kliniekverzor ging is kosteloos, de vacanties zijn van twee tot vier weken, al naar gelang de werkzaamheden licht of zwaar zyn. Vrouwen krijgen pensioen als zy vüftig, mannen als zij zestig geworden zyn. Men werkt vier dagen, neemt daarna een vrüen dag. Drie ploegen houden den gang erin, beginnend resp. om 8, 4 en 12 uur. Er is na- tuuriyk een kinderbewaarplaats, waar de baby's verzorgd worden, terwijl de moeders werken. Het eten in de cantine wordt betaald naar draagkracht. De stootarbeiders echter hebben een streepje voor. De directeur der fabriek wordt benoemd door de broodtrust (een staats instelling natuurhjk), alle anderen echter dooi de arbeiders en den sècretaris der communisti sche party in het betrokken district. Deze se cretaris intusschen wordt weer gekozen door de arbeiders. Het actieve geld gaat naar de an dere fabrieken en naar cultureele instellingen. By ziekte krügt de arbeider zyn loon doorbe taald. Vrouwen krügen 2 maanden voor en na de geboorte van een kind vacantie, eveneens met behoud van loon. Aan de fabriek is, evenals overalwe zagen het in een hotel, en op de boot, die ons naar Leningrad bracht een z.g. clublokaal De Russen spreken in verband met zulk een lokaal steeds over cultuur. Daar wor den voordrachten gehouden, muziek gemaakt, debatten gevoerd. De talenten, die onder de ar beiders schuilen, komen vanzelf naar boven en worden direct in het licht der openbaarheid geplaatst. De staat helpt en pousseert de artis tieke en andere krachten en voorziet aldus alle kunstuitingen van het noodige nieuwe men- schenmateriaal. Aldus de mededeelingen, die ons gewerden en die den indruk maken juist te zijn, al wü- zen wü op het feit, dat de fabriek die wij be zochten, niet door ons, doch door de organisa toren van 't erisplan werd uitgekozen. Hoe het ook zy: men mag aannemen, dat de staat in deze richting inderdaad werkzaam is, al was het alleen omdat hij jegens de arbeiders ver plichtingen heeft na te komen, waarmede zijn bestaan ten nauwste gemoeid is. Het begrip cultuur hebben de leiders der U.S.S.R. eveneens verbonden aan de ontspan ningsparken, die zy dan ook cultuurparken noemen. Het grootste cultuurpark van Moskou hebben wü een paar uurtjes lang doorkruist. Verstrooiing voor de massa: een cultuurpark in Moskou. Aan den schilderachtigen oever van de Moskwa, in het midden van de stad, strekt zich een enorm park uit. De avondwind strükt verfris- schend over de bezoekers, die by honderden het park bevolken. Voor enkele kopeken, voor enkele centen dus, krijgt men toegang (wü betalen aanzieniyk meer) tot het park, voor enkele kopeken méér kan men bovendien een theater, een bioscoop of een circus binnengaan en verder zyn daar tal van volksspelen, die avond aan avond worden beoefend en waarby men zich uitbundig amuseeren kan. Wie liever rustig wil lezen, bezoekt de lees zaal en bibliotheek, waar natuurlijk voorname lijk de lectuur „van den tyd" overheerscht. Er bestaat echter ook gelegenheid om groote wan delingen te maken in een bosch, dat zich uit strekt tot aan den voet der Leninbergen, aan de grens der stad. De eentonigheid, die men op straat aantreft en die een gevolg is van de op heffing der nuances in dë menschelijke verschij ningen, valt hier minder op, omdat de men schelijke individuen zelf gemakkeiyk verloren gaan in de varieerende beweging van spel en sport. Deze cultuurparken ze zijn vrij talrijk vormen een groote attractie voor het volk, dat er zich thuis voelt en gaarne van alle gelegen heden gebruik maakt om er zün vrüen tijd door te brengen, en al is de benaming „cultuurpark" wel wat weidsch voor deze oorden van ont spanning, zy oefenen niettemin een groote aan trekkingskracht uit. Men verstaat hier nu een maal onder cultuur iets anders dan bij ons, al thans men gebruikt gaarne het woord voor een begrip, dat een breedëre beteekenis heeft, dan wij, Westerlingen, aanvaarden kunnen. Inmddels valt uit dit alles te soncludeerën, dat een staat, die zün onderdanen zulke ver strooiingen biedt, althans in dit opzicht een goede beurt maakt by het volk, dat zich voor- loopig niet realiseeren zal, hoe men het het „opium" van den godsdienst ontnam om er het opium van de verstrooiing voor in de plaats te geven. Daarop stuit telkens weer de gedachte. Zal er een tyd komen, waarop de intelligent- sten onder het volk, eenmaal door een ontwik- kelingssysteem tot zelfstandig denken gebracht, naar hoogere dingen zullen zoeken en vragen dan alleen het materieele leven, de ontspan ning en een zekere zelfvoldoening, die bestaat in' de wetenschap, dat men deel uitmaakt van een rijk, waar zooveel mogeiyk geiykheid van materieele rechten werd verkregen? De mensch is spoedig gewend aan een zekere welvaart en zijn geest maakt zich gemakkelijk vrij om hoo gere aspiraties na te jagen dan de stoffelijke alleen. Zelfs met voorbijgaan van de befaamde „Russische ziel" kan men deze overweging koes teren. Men moge, zooals ons met nadruk werd verklaard, de oude cultuur der Grieken on La- tynen, hun talen incluis, overboord geworpen heb ben als onbruikbaar materiaal by den opbouw van den nieuwen staat. ..eens toch zullen de denken de individuen den honger naar breeder weten schap willen bevredigen en van andere cultu ren willen kennis nemen. Men onderbreekt niet straffeloos de continuïteit der beschaving, zelfs niet, wanneer men een opsomming kan maken van alle onrecht, dat in naam der beschaving werd gepleegd. Hoe eer de nieuwe staat zijn overwinningen zal hebben geconsolideerd, des te eer zal de vrije gedachte haar rechten opeischen. Zeiden we niet, dat de arbeiders een groote medezeggenschap hebben in de keuze van b.v. een fabrieksdirecteur? ZU hebben dit, naar we aannemen en ookde kinderen praten.mee. Van jongs af wordt dus een zekere zelfbewust heid gekweekt, die op den duur leiden moet tot het verschijnsel, dat we zoo juist signaleerden: de vrije gedachte. Het is nog maar enkele weken geleden, dat een gezelschap filmers bü'een was ter bespre king van de belangen, die de jeugd in de film geniet. De jeugd zelf was by deze besprekingen aanwezig en stak haar meening niet onder stoe len of banken. Men was in het algemeen niet erg tevreden over het aandeel, dat de jongelui in de films mochten nemen. Er moesten meer films komen, die de jeugd tot onderwerp hebben enz. De grootste filmer van de Unie, Serge Eisenstein, stond op en verklaarde, dat hij sinds eenigen tijd aan een kinderfilm bezig was en gaarne op gestelde ty- den nieuwe films voor de jeugd zou maken. Be sloten werd, dat ieder jaar een bepaald aantal films vervaardigd zou worden, waarin de jeugd- belangen zouden behandeld worden. Waar by ons de ouderen beslissen over de jeugd, zooals zü ook de bescherming der jeugd ter harte nemen, laat men in den Sovjetstaat de jeugd een rol spelen, die volgens onze be grippen angstwekkend moet genoemd worden. Waartoe dit alles leiden zal, kan men echts gissen, wanneer men rustig nadenkt over de evolutie, die zich in de jeugdige hersens lang zaam maar zeker zal voltrekken PARIJS, 29 Juni. Het congres van de Inter nationale Kamer van Koophandel is heden beëindigd met de aanneming van een 30-tal resoluties. De Amerikaansche gedelegeerde Ellich Weds- worth noemde als de voornaamste daad van het congres den eisch inzake stabiliseering van de valuta's en opheffing van de handelsbelem meringen. Niets kan echter in dit opzicht tot stand gebracht worden, wanneer de afzonder- ïyke regeeringen niet optreden, aldus deze spre ker. Na beëindiging van het congres is een zitting gehouden door den Raad van Beheer. Van Duit- sche zyde werd een uitnoodiging overhandigd om het volgende congres in 1937 te Beriyn te doen plaatsvinden. Met algemeene stemmen werd besloten, deze uitnoodiging te aanvaar den.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1935 | | pagina 3