Openhartige taal van Sir Samuel Hoare Een beroep op den Duitschen Rijkskanselier Spoedige afsluiting van Oost-pact gewenscht Het jongste incident in Abessinië Het nieuws van heden Hevige aardbeving in Japan HET BRITSCHE AANBOD AAN ABESSINIË Verandering van het Statuut van Oostenrijk zou de grondslagen van den vrede in Europa aan het wankelen brengen ITALIË DULDT EN WA CHT VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 -TELEFOON 13866 ABONNEMENTEN: Voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 VRIJDAG 12 JULI 1935 Ochtendblad EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19432 Engeland begrijpt het Italiaansche verlangen naar gebieds uitbreiding Geen egoïstische motieven iiS-SE Oostpact moet spoedig tot stand komen De Abessinische kwestie Mr. P. Cort v. d. Linden geopereerd ,Het conflict zal geregeld worden volgens het Italiaansche natio nale prestige," zegt de Duce Het échec van Scheve- ningen Overeenstemming tusschen Frankrijk en Engeland? SPECIAAL VOOR U DAMES is de rubriek WAT DE TONG STREELT (pag. 4) In het district Sjizoeoka zijn 24 menschen gedood en 58 gewond Treinverkeer met Osaka verbroken Zeilboot vergaan? Ruim vijftig passagiers aan boord NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez. mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek LONDEN, 11 Juli (Reuter). De Engelsche minister van Buitenland- sche Zaken, Sir Samuel Hoare, heeft hedenmiddag in het Lagerhuis de debatten over de Britsche buiten- landsche politiek geopend. De aanhangers der regeering en de oppositie waren voltallig aanwezig. In de diplomaten-loge zag men de gezanten van Duitschland, Frankrijk, Italië, Sowjet-Rusland en de diplo matieke vertegenwoordigers van an dere landen. Ook de Britsche gezant te Berlijn, Sir Eric Phipps, was tegen woordig. Te 15.42 uur verhief Sir Samuel Hoare zich van zijn zetel om zijn eerste rede in het Lagerhuis te houden sedert zijn benoeming tot minister van Buitenlandsche Zaken. Sir Hoare deed allereerst een beroep op Groot-Brittannië en de andere mogendheden om in hun bui tenlandsche politiek meer gemeen schapsgevoel en verdraagzaamheid te brengen. Ten aanzien van het Britsch-Duit- sche vlootverdrag, zeide hij dat dit Verdrag niet egoïstisch was. t,We zouden geen verdrag hebben kunnen sluiten, dat in onze oogen niet voordeelig was voor de overige vloot-mogendheden. We zouden geen verdrag hebben kunnen slui ten, indien we niet van meening Waren, dat verre van een algemeen verdrag te belemmeren, dit ver drag juist zou bijdragen tot een algemeen verdrag. De vloot-kwestie is steeds afzonderlijk be handeld, en voor zoover ik weet is het ook steeds de bedoeling van de vloot-mogend heden geweest deze kwestie afzonderlijk te behandelen. Afgezien van de juridische kwestie schijnt het ons in het belang van den vrede het ver drag aan te nemen. Onze vloot-deskundigen gaven ons den raad het verdrag te accepteeren, aangezien het aan het Britsche Rijk veiligheid verschafte. Wij Zagen een gelegenheid, om de oorzaken van he verbittering van voor den oorlog uit den "eg te ruim, n.l. den bewapeningswedloop ter zee. Sir Samuel Hoare heeft Donderdagmiddag in het Lagerhuis een rede gehouden over de Britsche buitenlandsche politiek. De minister gaf allereerst een uiteenzetting van de totstandkoming van het vlootverdrag met Duitsch land. Engeland heeft hierdoor aan Duitschland zijn goeden wil willen toonen en hoopt nu, dat Hitier den volgenden stap zal doen door de spoedige afsluiting van het Oostpact mogelijk te maken. Wat Oostenrijk betreft zeide de minister, dat verandering van het Oostenrijksch statuut de grondslagen van den Europeeschen vrede aan het wankelen zou brengen. Engeland heeft in het Abessinisch conflict willen bemiddelen om een oorlog te voorkomen en heeft geenszins gehandeld uit egoïstische mo tieven. Het begrijpt Italië's verlangen naar gebiedsuitbreiding, erkent ook, dat zekere grieven van Italië tegen Abessinië gerechtvaardigd zjjn, maar vindt hierin toch geen aanleiding om een oorlog te beginnen. Het Britsche Rijk wil blijven samenwerken met Frankrijk. Engeland beschouwt Japan als zijn vriend, maar is verontrust over de jongste gebeurtenissen in Noord- China. Argentinië gaf dezen 'postzegel uit na de onderteekening van het vredes verdrag tusschen Bolivia en Paraguay Verder bleek uit de besprekingen, dat de Duitsche regeering de belangrijke verklaring had afgelegd, dat in den vervolge voor zoover het Duitschland betreft, geen onderzeëërs te gen koopvaardijschepen zullen worden ge bruikt. Wij dachten, dat er kans bestond voor een vlootverdrag met de andere zee-mogend- heden, o.a. Frankrijk. Het gesloten verdrag verleent Frankrijk superioriteit van 43 procent boven de Duitsche vloot, in vergelijking met een inferioriteit van 30 procent voor den oorlog." In antwoord op de critiek in het buitenland vervolgde Hoare: „Als verdediging van onze realistische hou ding zeg ik, dat onze buitenlandsche vrienden in het verleden een overeenkomst in hun eigen belang hebben gesloten, zonder ons hier in te kennen, zonder iemand te raadplegen. Wij hebben hen toen niet becritiseerd, doch hun actie zelfs toegejuicht en we hebben ons best gedaan hen te helpen. Ik geloof, dat wanneer de wereld kalmer zal denken over de resultaten, men zal zeg gen, dat de Britsche regeering den juisten weg is ingeslagen, den eenigen, welke haar in de gegeven omstandigheden openstond. Allen verlangen wij een luchtpact en een beperking van de bewapening in de lucht. Het probleem is evenwel niet zoo eenvoudig als op het eerste gezicht wel lijkt. Een eerste voorwaarde voor het luchtpact is, dat het door de vijf mogendheden wordt afgesloten. Vele buitenlandsche regeeringen, o.a. Frankrijk, zijn van meening dat de vrede ondeelbaar is. Het is duidelijk, dat tengevolge van de moderne ontwikkeling, vooral wat betreft de luchtvaart, het steeds moeilijker wordt een groote wereld-kwestie te scheiden van andere groote wereld-kwesties, en het wordt steeds moeilijker voor een bepaald land een geïso leerde houding aan te nemen. Vervolgens sprekend over het belang, dat Groot-Brittannië heeft bij een Oost-Pact, en een niet-aanvalspact voor midden-Europa, zeide Hoare, dat er geen sprake van is, dat Groot- Brittannië nieuwe verplichtingen op zich neemt, doch dat sluit niet uit, dat het belang kan heb ben bij een regeling dezer kwesties. Doelend op de meening van enkele Europee- sche staten, zeide Hoare, dat het voldoende is. dat een oorlog, welke in het midden of Oosten van Europa ontbrandt, een algemeene ontwik keling met zich kan brengen, zoodat het om- die reden gewenscht is zich zonder dralen bezig te houden met alle punten van gevaar, die mo gelijk zijn. Dat is dan ook de reden, dat de regeering van Groot-Brittannië wenscht, dat de ooste lijke en Donau-pacten van niet-aanval zoo spoedig als maar eenigszins mogelijk is, worden afgesloten. Naar de meening van de Britsche regeering kan er geen enkele reden zijn, dat er niet spoedig voortgang wordt gemaakt met het afsluiten van het Oost-pact, en zij heeft dit dan ook aan de Duitsche regeering te kennen ge geven. Het ligt thans in de macht van Hitier een werkelijke bijdrage tot de zaak van den vre de te leveren, die de gemoederen in Mid den-, Oost- en West-Europa veel zal kun nen kalmeeren. Ik neem de vrijheid hem dit aan te be velen, hij zal er de eigen zaak mee dienen. Zelf heeft hij zeer openhartig gesproken op 21 Mei en ik ben er zeker van, dat hij er geen bezwaar tegen heeft, dat ik thans even openhartig spreek. i i De wereld en Wij werden verontrust, niet al leen dopr het Duitsche herbewapeningspro gramma, doch ook door menig ander verschijn sel in het moderne Duitschland. Niettemin hebben wij Hitier op zijn woord geloofd en er een practisch bewijs van gegeven door het afsluiten van het vlootverdrag met Duitschland. Wij meenen daarmede een stap in de richting der verzoening te hebben gedaan, doch men kan verzoening en vrede langs diverse wegen berei ken. Laat Hitier thans den volgenden stap doen. die noodzakelijk is en zijn steun verleenen aan de onderhandeling der oostelijke en Donau- pacten, en daardoor het sluiten van een lucht vaartverdrag nader tot zijn verwezenlijking brengen, hetgeen hij naar mij bekend is, even zeer verlangt. Wij zijn zeer en voortdurend geïnteresseerd bij een regeling voor Midden- en Oost-Europa. Wat de onafhankelijkheid van Oos tenrijk betreft hebben wij reeds herhaaldelijk te kennen gegeven, dat wij van meening zijn, dat Oos tenrijk strategisch en economisch een sleutelpositie in Europa in neemt en dat een verandering in het statuut van Oostenrijk de grondslagen van den vrede in Europa aan het wankelen zou brengen. Wij willen dus voortgaan belang te stellen in en met de meeste sympathie te volgen de moedige pogingen, die regeering en volk van Oostenrijk in het werk stellen het onafhan kelijk bestaan van Oostenrijk te handhaven en te versterken. Dit is dan ook een der redenen, waarom de Britsche regeering zonder verder uitstel het Donaupact van niet-aanval en niet-inmenging zoo gaarne tot stand ziet komen. Wij wenschen dat alle vraagstukken geregeld worden en met dezen oprechten wensch tot regeling zeggen wij: Laat ons alle kwesties gelijktijdig bespreken. Het luchtvaartpact kan niet tot stand ko men zonder dat de vijf mogendheden het over dat verdrag eens zijn. Wij zullen ons doel veel sneller bereiken, in dien wij allen van een goed humeur zijn, ge zond verstand aan den dag leggen en weten te geven en te nemen. Sprekend over den collectieven vrede, zeide Hoare, zoolang er nog een krachtige Volken bond is en een collectief veiligheidssysteem, zijn wij bereid ons geheele deel in de gemeenschap pelijke verantwoording te dragen, let wel, ik zeg gemeenschappelijke verantwoording. Aangaande de Abessinische kwestie zeide Samuel Hoare: „Wij zijn bereid geweest een constructief voorstel te doen, zelfs op gevaar af te worden be critiseerd, en aldus een oorlog te voor komen, die op een of andere wijze een ernstigen terugslag moet hebben op het geheele Volkenbonds-systeem. Op de Wereldtentoonstelling te Brussel heeft in het Lunapark een brand gewoed waarbij eenige gebouwen een prooi der vlammen werden Naar wij vernemen heeft de Minister van Staat mr. P. W. A. Cort van der Linden, oud-minister-president en oud-lid van den Raad van State, in het Roode Kruis-zie- kenhuis te Den Haag een operatie onder gaan. De toestand van den patiënt is hoogst zorgwekkend. Dat is dan ook de eenige reden ge- geweest van onze pogingen een basis tot regeling van het conflict te vinden; een bijbedoeling hadden wij niet, slechts het bereiken van een vredelievende re geling. Alle verklaringen die zeggen, dat wij onze eigen koloniale belangen nastreven en troepen verzamelen in de naburige koloniën zijn van eiken grond ontbloot. Ik hoop, dat men in elke Italiaansche krant, die voor deze beschuldigin gen maar eenigszins verantwoordelijk kan zijn, beschuldigingen, die volkomen ongegrond zijn, aan mijn woorden een zeer groote bekendheid zal geven. Het onderhoud tusschen Mussolini en Eden zal ik hier niet weergeven, dit was van ver- trouwelijken aard. Eden heeft deze onderhan delingen gevoerd op grond van instructies der Engelsche regeering en Eden en Mussolini had den niet openhartiger met elkander kunnen spreken. WÜ hebben hét Italiaansche verlangen tot gebiedsuitbreiding overzee altijd begrepen en zullen het ook altijd blijven begrijpen en heb ben zeker in het verleden ons best gedaan onze sympathieën met deze Italiaansche wen schen op praktische wijze tot uiting te brengen. Vervolg op pag. 2 HOE DE VERVAARLIJKE FRANSCHE VESTINGWERKEN LANGS GEHEEL DE FRANSCHE OOSTGRENS ER BOVEN DEN GROND UITZIEN— Zooals men weet heeft Frankrijk een gordel van hyper-moderne vestingen gebouwd om zich tegen een mogelijken inval van Duitsche troepen te beschermen. Deze vestingen, die deels een ondergrondsche stad vormen van beton en staal, zijn boven den grond gecamoufleerd. Wie zou in de landelijke schaapskooi en in de stapel rijshout schuilplaatsen vermoeden voor zwaar geschut en pantsertorens? Zelfs de rusteloos opgejaagde vredesduif zou in de verleiding kunnen komen daar argeloos haar nest te bouwen ROME, 11 Juli (Reuter). In een rede tot 120 generaals en lagere officieren, die op het punt staan naar Afrika te vertrekken, zeide Mussolini, dat Italië besloten is het Italiaansch-Abessinisch conflict te regelen volgens het Italiaansch na tionaal prestige en het Italiaansch nationaal belang. „Italië kan niet overgeleverd blijven aan de genade van een ongeregel- den staat als Abessinië en aan diens woeste uitdagingen." In de dagbladen wordt in hoofdartikelen commentaar geleverd op de nieuwe incidenten in Harrar, welke beschouwd worden als Abes sinische provocaties, die slechts de agressieve mentaliteit, welke zich gevormd heeft in Abes sinië en die zich daar heeft vastgezet tegen Italië, bevestigen. De bladen wijzen er op, dat de provoceerende houding van Abessinië op een buitengewoon delicaat oogenbiik, dat iedere regeering, die dien naam waardig is, er toe zou brengen voorzichtigheid en rust in acht te nemen, da gelijks ernstiger wordt en het episodische karakter verliest. Integendeel, deze houding wordt een politiek bewuste en gewilde. De laat ste incidenten toonen bovendien aan, dat er een nauw verband bestaat tusschen de oriën teering van het centrum des lands en de uit hoeken. In dit verband herinnert de „Giornale d'Italia" er aan, dat de Negus kortgeleden een bezoek heeft gebracht.aan Harrar, waar zijn persoonlijke invloed bijzonder krachtig is en waar Haile Selassi duidelijke richtlijnen moet hebben gegeven ten opzichte van de tegenover Italië aan te nemen houding. Dat komt trou wens overeen met den geest, die gewekt is in de bevolking van Zuid-Abessinië en Harrar, door middel van strooibiljetten, die op groote schaal zijn verspreid en die het portret van den keizer vertoonen, met de woorden: „Oorlog tegen Italië." Het ligt voor de hand aldus gaat het blad voort dat de verantwoorde lijke kringen te Addis Abeba, bij illusie reke nende op krachtige samenwerkingen, zich in een politiek hebben gestort, waaruit thans geen uitweg meer is. Na de poging van Den Haag om te ontwijken, vermenigvuldigen de Abes sinische wapenen nu de incidenten. Italië duldt en wacht. Niemand echter ter wereld kan ver wachten, dat dit dulden grenzenloos zal zijn. ROME, 11 Juli. (Reuter.) De Parfjsche correspondent der „Tribuna" meent te we ten, dat een overeenstemming tusschen 't Engelsche Foreign Office en de Fransche Quai d'Orsay tot stand is gekomen over de verdere behandeling van het Abessinisch conflict. Volgens het door de „Tribuna" gepubliceerde plan zou lo. Getracht worden den Volkenbond zoo veel als maar eenigszins mogelijk is een open lijke uitspraak over Abessinië te besparen; 2o. een militair optreden in Abessinië voor komen worden door de Italiaansche regeering een verstandige genoegdoening te geven. 3o. Een vertrouwensvolle en hartelijke sa menwerking tusschen Londen, Parijs en Rome weder in te stellen om het vraagstuk tot orga niseering van den vrede tot oplossing te bren gen. daar een verdere opschorting daarvan te gevaarlijk zou worden. Groote rede van Sir Samuel Hoare in het La gerhuis over de Britsche buitenlandsche poli tiek. Hevige aardbeving in Japan; 24 dooden, 58 ge wonden, talrijke huizen vernield. Mr. P. W. A. Cort v. d. Linden, Minister van Staat en oud-minister-president, geopereerd, toestand hoogst zorgwekkend. Boschbrand te Loon-op.Zand. Gedetineerde b\j Steenwijk uit een trein ge sprongen, doch onmiddellijk weer gepakt. Nederlands hulde aan de K XVIII; gedenk ramen te Den Helder onthuld. Onthulling vliegmonument te Etten door ge neraal Snijders. De instelling van een bedrijfsraad voor het kappersbedrijf te verwachten. New-Yorksche Beurs: Opening ongeanimeerd, daarna verdere daling, slot iets beter. TOKIO, 1 1 .Juli (Reuter). Het district Sjizoeoka, 150 K.M. ten Z.W. van Tokio, is te 17.25 plaat selijken tijd door een hevige aard beving geteisterd. Er zijn talrijke gebouwen ingestort en verscheiden branden uitgebro ken. De verbindingsmiddelen zijn verbroken.' Ook in Tokio zelf is een aardschok gevoeld, hoewel niet zoo hevig. Volgens de tot nu toe ontvangen berichten zijn bij de aardbeving van Sjizoeoka 24 men schen om het leven gekomen en 58 gewond. Omstreeks 50 huizen zijn ingestort. Het spoorwegverkeer met Osaka is verbro ken en in de telegrafische en telefonische ver bindingen treden storingen op. Alle lichtleidingen in het gebied van de aardbeving zijn vernield. De stad Sjizoeoka, met 140.000 inwoners, zit zonder licht, evenals het in de nabijheid gelegen plaatsje Sjimizoe. Naar de plaats des onheiis zijn een torpedojager en een sterke politiemacht onderweg. Verder zullen nog zes militaire vliegtuigen naar het gebied der aardbeving gezonden worden. De keizer heeft zich aangaande de ramp laten voorlichten en opdracht gegeven tot het instellen van een hulpactie. KOEPANG, 11 Juli. (Aneta.) Een zeilboot met ruim 50 passagiers en lading welke zich tusschen Koepang en Savoe-eiland bevond, wordt als vermist gerapprteerd. Op de kust van West-Savoe zijn planken en andere goederen ge vonden welke waarschijnlijk van de boot afkom stig zijn. De plaatselijke autoriteiten stellen een onderzoek in.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1935 | | pagina 1