Geen geld en toch geen zorgen
EXWETO-RAADSEL
OPGELOST
MASSA-VERVOER
NAAR BRUSSEL
STADSNIEUWS
Een goede daad
ïïidveïfiaal van den dag
OP VACANTIE GAAN OF 'N NIEUW COSTUUM KOOPEN? DOE 'T BEIDE!
"ïsr aoe°m "raaTr^rto ,se-aanbied,ngen --
04 faam V. OitKouweMA tuuun
èliiegxutg.,
VERHUIZINGEN
Exweto maakt het
mogelijk
Dat moogt U niet
missen
Wisselkoersen
ZATERDAG 13 JULI 1935
Stewards en veiligheid
ter zee
Grootste waterleiding
ter wereld
Onze dampkring
N.V. AMSTERDAMSCHE
RIJTU1GMAATSCHAPP1J
Eenieder wil met zijn vacantie naar
de wereldtentoonstelling
te Brussel
Exweto
Uitgebreide keuze
Autotochten in den geest van
onze onvolprezen
dagexcursies
Koopt een bloempje voor Her
wonnen Levenskracht"
LIJN
1 KAN STRAKS HARDER
RIJDEN
Haarlemsche Orkestvereeniging
Jhr. mr. P. Teding van Berkhout t
Versterkte motoren maken snel
heid van 45 K.M. mogelijk
Personalia
WATERPOLO
NeptunusH.V.G.B. 40
1JMUIDEN-OOST
ZANDVOORT
UIT DEN OMTREK
HAARLEMMERMEER
HILLEGOM
terend: ZegSiei
5W Velleman heeft aangekocht een schitterenden inboedel
De menschen spreken graag over de dingen
van den dag. Actualiteiten, de groote en
kleine politiek, vraagstukken van socialen
en economischen aard, waarover de geleerde
heeren langdurige en dure conferenties houden,
Worden door het publiek soms met een hand
omdraaien „opgelost". Een ieder heeft er het
zijne van te zeggen en dit draagt er toe bij,
dat wij in den huiselijkén en vriendenkring
somtijds een alleraardigste conversatie krij
gen.
Men moet op de hoogte zijn van de dingen
Van den dag, want zonder dat zouden wij maar
al te vaak met den mond vol tanden zitten,
ons onaangenaam in gezelschap voelen en zelf
onaangenaam gezelschap zijn.
Om alles bij te houden komt onze krant ons
te hulp. Zij licht ons in en voor, brengt ons al
het nieuws, houdt ons op de hoogte van de ge
beurtenissen in de verste streken der aarde. De
krant is als een trouwe huisgenoote onmisbaar
geworden. Zij is onze leidsvrouw en onuitputte
lijke bron voor onze conversatie over de din
gen van den dag.
U wilt spreken over de dingen van den dag?
Wel en wat zegt u dan van de Brusselsche
W ereldtentoonstelling
Maar u bent toch reeds naar Brussel ge
weest? Een vacantie in 1935 zonder een bezoek
aan de Belgische Hoofdstad en haar grootsche
Wereldshow is toch haast ondenkbaar. Vergeet
u niet, dat de Wereldtentoonstelling zeker tot
de dingen van den dag behoort en.... heusch
U kunt er niet over meepraten als u niet uit
eigen waarneming kunt getuigen. Wat daar
te zien is, is zoo grootsch en schoon, dat het
met geen pen te beschrijven is en bovendien
Brussel ligt voor ons Nederlanders zoo dichtbij,
dat dit een prachtgelegenheid is om eens met
een Wereldtentoonstelling kennis te maken.
Bezwaren van reizen, kosten, logies, passen-
misère of andere moeilijkheden, daar is weer
Uw trouwe leidster, die u de helpende hand toe
steekt.
Middels onze reisafdeeling werden reeds ve
len in de gelegenheid gesteld Brussel en de
Tentoonstelling te bezoeken.
En dat het bij onze lezers in den smaak valt
om op deze wijze van hun vacantie te genie
ten is bewezen door het feit, dat onze reisafdee
ling voor de Brusselsche trips dusdanig werd
overstelpt, dat bijzondere maatregelen moes
ten worden genomen.
Om al onze lezers in de gelegenheid te
stellen één of meerdere dagen in Brussel
door te brengen besloten wij onze Reis
service met een extra-afdeeling naar
Brussel te verrijken en deze laatste tech
nisch in handen te stellen van den heer
N. J. M. Brugman van Brugmans Auto
reisbureau te Amsterdam.
Onze succesvolle excursies van de laatste ja
ren liggen velen van onze lezers nog versch in
het geheugen. Het was een massavervoer.
Waarbij het den deelnemers aan niets ontbrak,
Gezelligheid, prompte service en veel genoegen
Werd geboden voor weinig geld. En nu wij aan
de hand van onze jongste ervaringen in de
komende vacantieweken een massa-vervoer ver-
Wachten naar de Brusselsche hoofdstad hebben
Wij besloten om de Brusselsche reizen geheel
cp de leest te schoeien van onze onvolprezen
dagexcursies.
Dit is de oplossing van het geheimzin
nige woord, dat u de laatste dagen in on
ze kolommen is tegengekomen. Exweto
wil niet anders zeggen, dan Excursies-
Wereldtentoonstelling.
Exweto zegt u dus kort en duidelijk, dat wij
onze Brusselsche reizen gaan specialiseeren
Een groot aantal reizen is uitgestippeld.
Zoo groot, dat een ieder er tijdens zijn va
kantie een keuze uit kan doen. Exweto betee-
kent het toppunt van vacantiegenot voor zoo
Weinig mogelijk geld. De kosten zijn zoo mi-
hiem, dat wij ten opzichte van ons vacantie-
hudget gerust kunnen zingen, „geen geld en
toch geen zorgen", want alle beslommeringen
die aan een buitenlandsche reis vastzitten, ne-
Wen wij voor u op onze schouders. Het eenige
wij van u vragen is dat u zich zoo tijdig
biogelijk opgeeft, uw geld stort en.... op de
door u uitgezochte dagen uw beste vacantiehu-
hieur medebrengt.
Exweto staat aan de spits. U kunt niet be
ter doen, dan de verzorging van uw vacantie-
hagen in handen leggen van Exweto.
Gedurende de vacantieweken zullen wij eeni-
6e malen per week excursies naar Brussel or
Saniseeren. Er is dus voor ieder keus. De ver
schillende trips worden tijdig aangekondigd.
"tVilt u reeds nu weten wat wij tijdens uw va
cantie kunnen bieden, wendt u dan om inlich
tingen tot ons Centraal Reisadres onder het
biotto „Exweto" en u zult tevreden gesteld
borden.
De Exwetotrips zetten wü in met een twee-
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiHiiiimiiiiiiiiimiiiiiiiiimmi
velen, die dan enkele dagen hun dagelijksche
zorgen vergeten in vacantiegenoegen geheel en
al ten dienste zijn.
daagschen tocht op Maandag en Dinsdag 22 en
23 Juli a.s. waarover nadere mededeelingen vol
gen. Speciaal voor de week van 512 Aug
hebben wij een uitgebreide serie trips op het
programma staan omdat in deze week de va
cantie hoogtij viert en wij willen de
U wilt naar Brussel. Welnu u kunt
naar Brussel. Exweto heft al uw bezwa
ren op.
Leest met aandacht de aankondigingen in de
komende dagen.
Wel klagen wij misschien dat het zoo warm
is, maar toch wij zijn allen blij, want het is
zpmer. En 's avonds of op onzen vrijen middag
of des Zondags genieten wij volop van 't prach
tige zomerweer door wandelen, fietsen of door
op een andere geoorloofde wijze onze ontspan
ning te zoeken. Nog enkele dagen, nog een paar
weken en het is vacantie en velen hopen dan
dubbel van het mooie weer te profiteeren. Wat
zijn we toch gelukkig, ja wat zijn wij nog rijk
ondanks alle zorgen en moeilijkheden van de
zen tijd, wanneer wij nog in het bezit zijn van
een goede gezondheid. Als wij daaraan denken,
gevoelen wij echt medelijden met zoovele kin
deren die als onze kinderen jong zijn en toch
niet kunnen spelen als zij, omdat zij zwak en
ziek zijn. Dan hebben wij medelijden met zoo
vele moeders die niet voor hun gezin kunnen
doen wat zij zoo gaarne willen doen, want zij
zijn zwak. Als zü maar eens enkele weken naar
buiten konden gaan om herstel te zoeken en
te krijgen, wat zou dat een genot zijn voor die
gezinnen, of als vader maar weer gezond en
sterk was, dan zou hij zijn werk weer kunnen
verrichten.
Iedereen kan door een klein geldelijk offertje
daartoe medewerken. Vandaag wordt aange-
7
boden een bloempje door „Herwonnen Levens
kracht" voor het sanatorium „Berg en Bosch"
en ook voor velen, wier gezondheid nog te red
den is door een verblijf in dzee mooie inrichting,
in staat te stellen daar herstel van hunne
krachten te zoeken. Koopt een bloempje, geeft
een offertje voor uw lijdende medemenschen.
Zij die door uwe goedheid genezing hebben
verkregen zullen God bidden dat Hij u voor lij
den en ziekte mag sparen.
P. POPPEN,
kapelaan.
aan?' is. Wegens de verhooging der aanzetver-
snelling en der snelheid wordt het dus nood
zakelijk, schaarbeugels aan te brengen.
in Den Hout
onder leiding
Programma van het Concert
op Zondag 14 Juli te 2'.30 uur
van Marinus Adam:
1. Marche et Cortège de „La Reine de Saba"
Ch. Gounod.
2. Ouverture „Leichte Cavallerie"
Fr. von Suppé
3. a. Humoreske
Slavischer Tanz.
A. Dvorak.
4. Fantaisie de l'Opera „La Bohème"
C. Puccini.
5. Ouverture „Les Dragons de Villars"
Maillart.
6. Potpourri uit de Operette „Die Herren
v. Maxim" Hollander.
7. Suite uit de Opera „Carmen" G. Bizet.
In den ouderdom van 69 jaar is te Aerden-
hout overleden jhr. mr. Pieter Teding van
Berkhout, eere-ridder der Johanniter orde.
De heer Teding van Berkhout was oud-dijk
graaf van den Haarlemmermeerpolder en is
ook hoogheemraad geweest.
Vele jaren geleden had hij in de Provinciale
Staten zitting voor de Christelijk Historische
Unie.
Met ingang van de winterdienstregeling zal
een 12-tal motorrijtuigen te Haarlem voorzien
zijn van versterkte motoren; op het oogenblik
is bereids me de noodige werkzaamheden een
aanvang gemaakt, waardoor tegen het midden
van Augustus een 7-tal rijtuigen gereed zal zijn.
Deze rijtuigen hebben niet alleen een aanmer
kelijk hoogere aanzetversnelling gekregen, doch
ook hun rijsnelheid is belangrijk opgevoerd.
Door deze wijziging zal het mogelijk zijn, den
dienst op lijn 1 te versnellen, al zal op meerdere
gedeelten van de baan (b.v. door de stad en den
Binnenweg te Heemstede) de snehleid niet opge
voerd mogen worden, terwijl tevens deze rijtui-
ggn geschikt zullen worden voor den dienst Lei
den—Haarlem.
De maximum-snelheid van een motorrijtuig
met de oude motoren zonder aanhangrijtuig
bedraagt ongeveer 30 K.M.; met de versterk
te motoren 45 K.M. dus een beduidend verschil.
De rijtuigen zullen worden uitgerust met
schaarbeugels, hetgeen de wagenvoerders van
lijn 1 ongetwijfeld zullen toejuichen; bij de te
genwoordige snelheid van de rijtuigen, vooral
wanneer er flink wind staat, slaat de nu aan
wezige lyrabeugel voortdurend af, tengevolge
waarvan het rijtuig met horten stooten rijdt en
s avonds het licht af en toe meer „uit", dan
Voor het candidaatsexamen Geschiedenis te
Leiden slaagde de heer W. Kraak, alhier.
Voor het doctoraal examen in de Genees
kunde slaagden mej. A. M. Doyer en de heer
L. A. Hamrath, alhier.
Vrijdagavond speelden 2 zeventallen van H.
V. B. tegen Neptunus uit Zaandam. Het is den
Haarlemmers slechts gelukt 1 van de 4 puntjes
mee naar huis te brengen.
Het eerste speelde met 3 invallers tegen het
volledige Neptunus, waarvan vooral Meurus en
Peasie door goed schieten de stand voor de rust
op 40 brachten. Na rust zat H. V. G. B. er
flink op en kreeg Neptunus geen kans meer doel
man Boeree te passeeren. Met deze 40 over
winning komt Neptunus weer een stapje nader
tot het afdeelingskampioenschap.
(Gedeeltelik gecorrigeerd)
der meest vooraanstaande vakkenners in zijn
tijd en als zoodanig in de bloembollenstreek
een zeer bekend figuur. Buiten het bloembollen
vak onderscheidde de overledene zich mede
als oprichter of medeoprienter van verschil
lende vereenigingen op sociaal gebied. Wij
noemen: Werkliedenvereenigxr.g „Flora"; Zie
kenfonds „Draagt elkanders Lasten", R. K.
Kieskring; Debatingclub; Coöp. Verbruiksver.
„Onderling Belang"; Witte Kruis, etc, Van
Dam was begaafd met een heider verstand en
bezat een vooruitzienden geest. Gisteren is zijn
laatste wensch vervuld, te rusten naast zijn
overleden ecehtgenoote op het St. Josephkerk-
hof alhier. In de St. Joseohkerk had onder
groote deelneming de plechtige uitvaart plaats.
Hij ruste in vrede.
Gouden jubileum Maandag zal het 50 jaar
geleden zijn, dat Herm. Woltemath, wonende
Meerdorpstraat alhier, als bloemistarbeider
te werk werd gesteld bij de firma Joh. van
Til Jansz aan den Stationsweg alhier. De ge-
heele uitbreiding dezer zaak heeft de gouden
jubilaris meegemaakt en daarin zijn bescheiden
aandeel gehad. Trouw en eerlijk was en is
Woltemath een werkkracht van den goeden
ouden stempel, daarbij voor alels bruikbaar.
Thans is de man 67 jaar, maar met groote
opgewektheid verricht hij nog zijn bezig
heden.
Maandag zal zeker voor hem niet onopge
merkt voorbijgaan.
Een vermeldenswaardige bijzonderheid
juist in dezen tijd de vermelding waard is
v/el, dat de toen 17-jarige gezel aanvankelijk
schilder zou worden. Daar hij echter werk
loos was, kwam hij in dienst bij de firma
Joh. van Til; er is dus ook op werkloosheid-
gebied niets nieuws onder de zon!
De Beurs De Beurs werd gisteren be
zocht door 80 personen. De handel begint.
Rangeerder gewond. Dezer dagen heeft de
rangeerder bij de Ned. Spoorwegen Schriemer,
wonende alhier, het ongeluk gehad op het em
placement bij het havenstation met zijn voet
bekneld te geraken tusschen de rangeer
machine. De E.H.B.O. verleende de eerst hulp.
Voor verdere behandeling heeft dr. v. d. Kooi
gezorgd.
Voorbereiding der feesten. In de gister
avond gehouden vergadering van het voorbe
reidend comité ter viering van het feest ter
gelegenheid van de totstandkoming der eleetri-
ficatie van het baanvak HaarlemZandvoort-
Bad, is het volgende definitief uitvoerend co
mité benoemd:
J. H. L. Hendriks, (comité Trein 8.08), voor
zitter; G. Swaab Hoorenman, idem, algem. se
cretaris; J. H. Binnenbosz, idem, penning
meester; G. Klefer, (dir. Geb. „Monopole")
mevr. G. DamenStam, (Ver. t. Besch. v. Die
ren) W. Hildering, (Tooneelver. „De Scha
kel"); W. Duiker, (Volksonderwijs); B. Waas,
(S.D.A.P.)A. Zijlstra, (Mond-Acc.ver. „Ex
celsior"): A. Groenewoudt Sr. (Comité Trein
8.08); D. van Praag, idem; C. L. Bolwidt Sr.,
idem; S. Rafalowitch, idem; Chr. Rouffaer,
(Tooneelver. „De Schakel")J. van Duiven-
boden, (Mond-Acc.ver. „Excelsior"); J. Hegel-
man, idem.
Vereenigingen, die alsnog bereid zijn hunne
medewerking te verleenen, gelieven zich hier
voor te wenden tot den algemeenen secretaris,
den heer G. Swaab Hoorenman, Zeestraat 40,
alhier.
Kostelooze rljwiclmerken. Voor hen, die in
aanmerking komen voor een kosteloos rijwiel-
belastingmerk bestaat alhier de gelegenheid tot
het afhalen en inleveren van aangiften en het
in ontvangst nemen van rijwielbelasting-
plaatjes eiken Dinsdag en Donderdag des na
middags van 7.30 tot 8.30 uur, gedurende het
tijdvak van 15 Juli—7 Augustus 1935 in het
perceel Haltestraat 4 tegenover het politie
bureau.
Zondagsdienst postkantoor. Met ingang
van 14 Juli is het postkantoor aan de Halte
straat geopend des Zondags van 1314 uur
alleen voor telegrammen en telefoongesprek
ken (geen postzegels).
Voor postzegels is het kantoor op Zondagen
geopend van 89 uur des voorm.
ZATERDAG, 13 Juli.
Vorige
Slotkoersen Heden
Londen
Berlijn 59.19
Parijs 9.70/a
Brussel nc
Zwitserland 48 05
Weenen
Kopenhagen 32,45
Stockholm 37.47}^
Oslo 36.55
New York (cable) 1.467/8
Rome
Praag
Madrid
Burgerlijke Stand Geboren: Antonia Cor
nelia, d. v. F. Jonker en B. E. Blokker.
Hendrlka Wilhelmina, d. v. W. G. Schoorl en
H. Arendse. Wilhelmina Geertruida, d. v.
H. Brouwer en J. M. Weijers.
Ondertrouwd: Geuje Winter, 29 j. en Hen-
drika Dekker, 23 j. Tonus Struik, 34 j. en
Neeltje van Tol, 35 j. Matthljs van Oud-
heusden, 20 j. en Suzanna Johanna Bokhorst,
17 j. Johannes Jacob Kort, 57 j. 'en Dirkje
den Ouden, 46 j.
Getrouwd: Krijn Vinke, 45 j. en Anthonia
van der Haven, 28 j. Antonie Brus, 23 J. en
Gerrigje Terlouw, 21 j. Jacobus Waitherus
d' Hane, 34 j. en Hendrlka Helena Gieske, 29 j.
Tijmen Rebel, .4 j. en Cornelia Maggeltje
Korthals, 19 j. Lambertus van Wijk, 29 j. en
Adriana Willemina Bos, 22 j. Ernst Went,
29 j. en Hermina Hendrlka Slob, 29 j.
Overleden: Jan Woldendorp, 64 j., geh. met
A. de Vries.
Personalia Geslaagd te Etten voor costu-
mière de dames: Jeanne Baars, Willy Post, Han
Schrama en Marie Vink, die haar opleiding
genoten aan de St. Josephschool te Hoofddorp.
Willem van Dam f Op 80-jarigen leef
tijd overleed te Noordwijkerhout de heer Wil
lem van Dam. Met hem is een merkwaardige
persoonlijkheid heengegaan. Ruim 40 jaar was
hij werkzaam bij de N.V. M. van Waveren en
Zn. (Leeuwenstein), waarna nog 11 jaar als
gepensionneerde bij dezelfde firma. Hij was een
De directeur van het Bureau voor de Scheep
vaart en Stoomboot-Inspectie te Washington,
Joseph Weaver, heeft, daarbij gesteund door
senator Copeland, voorgesteld, oude stoomsche
pen van de Amerikaansche koopvaardijvloot, die
thans opgelegd zijn, te gebruiken als opleidings
schip voor stewards, opdat deze vertrouwd kun
nen worden gemaakt met de eischen van de vei
ligheid ter zee.
De bedoeling is aan de stewards op alle Ame
rikaansche schepen de noodige zeemanschap
bij te brengen, hetgeen hun in tijd van nood
zeer te pas zal komen, daar zij evenals het dek
personeel hebben mede te werken aan het blus-
schen van branden, het vieren van sloepen enz.
Het gebrek aan kennis van dergelijke zaken
speelde een voorname rol bij de ramp van de
„Morro Castle" en tal van andere schepen die
vergaan zijn.
Senator Copeland zou het plan opgenomen
willen zien in het werkverschaffingsprogramma.
De booten, die ervoor in aanmerking zouden
komen, zijn de Leviathan, de George Washing
ton en de Amerika.
Linke Tïnus had besloten zijn beroep den
rug toe te keeren. Hij had er genoeg van.
Hij kon zich de weelde veroorloven voor
het vervolg fatsoenlijk te gaan leven. Hij was
binnen.
Het werd tijd het veld te ruimen voor
jongere krachten. Linke Tinus was niet meer
zoo kat-achtig vlug en lenig als vroeger, hij
was ook niet zoo gehaaid in de aanwending
der technische hulpmiddelen van den laatsten
tijd, die de jongens van vandaag als de be
kwaamste ingenieurs voor hun bedrijf wister.
uit te buiten.
Het was de groote fout van zijn meeste col
lega's geweest, dat ze van geen ophouden had
den geweten. In den roes van hun mazzel had
den zü uit het oog verloren, dat ze onophou
delijk, dag en nacht, door de recherche achter
na gezeten werden en büna allen waren ze,
vroeg of laat, tóch geknipt.
Hem hadden ze nooit kunnen vangen. Hij
heette niet voor niets de Linke Tinus, en van
nu af aan zouden ze de kans ook niet meer
krügen. Nooit meer.
De laatste buit was binnen. Drie weken ge
leden had hij bij den juwelier Wolfson zün
laatsten slag geslagen, samen met „Manke Jet".
Een pracht-kraak was het geweest, een mees
terstuk van opzet en uitvoering. Geweldig was
de buit geweest, geld en juweelen, meer, veel
meer dan zü vermoed hadden, het driedubbele
van wat die krantenknullen vermeld hadden.
Het was de kroon op het werk geweest.
En nu, na drie weken, was de politie nog even
ver als bü de ontdekking van den inbraak. Of
dat even een stelletje sukkels was! Hü was hun
weer te slim af geweest, hü, hij, de linke Tinus,
de gehaaidste van de heele bende.
Tinus sprong zijn bed uit en trok z'n kleeren
aan. Vanmiddag om drie uur zou hi) Manke
Jet treffen, die den buit verborgen hield en
houden zou tot hun volgend samentreffen, over
een paar dagen, in Brussel. Dóór zouden zij
den buit deelen. Ieder afzonderbjk zouden ze
in verschillende richtingen de stad verlaten,
Zóó had Tinus het uitgedacht, en het ging er
nog maar om, een en ander voor het laatst met
Manke Jet te gaan overleggen,
Toen Tinus zich aangekleed had, sloeg hü
een blik op de torenklok. Half één. Hü zette
zijn pet op en besloot de stad een eindje in te
gaan. Op de vloermat achter de voordeur zag
hij een klein groen reclamekaartje liggen. HÜ
raapte het op en las achteloos:
Madame Carra di Monta
Beukendwarsstr. 841
Helderziende in alle voorkomende zaken.
Voorspelt onfeilbaar uw toekomst.
37-jarige praktijk.
Consult dagelijks 128 uur.
Dames 1.Heeren 1.50.
Hij smeet het vodje neer en liep de deur uit
Een paar huizen verder echter bedacht hü zich
en keerde weer terug. Opnieuw raapte hü het
kaartje op en las nauwkeurig het adres.
Allicht nog linker dan op straat slenteren
of in kroegen hangen, dacht hü- Ik heb nog
volle twee uur en wil wel eens weten wat dat
merakel te vertellen heeft.
Hü liep naar het aangegeven adres, zag een
openstaande voordeur en heesch zich een uit
gesleten, half-vergane trap op.
„Hallo!" riep hü naar boven in de richting
van een halfdonker portaal. Er werd een deur
opengetrokken.
„BU wie mot u weize
„Bü die waarzegster."
„O, hier. Eén hoog vóór. Loop u maar naar
binnen. Ze is thuis, geloof ik."
Linke Tinus stond in de kamer. Het was er
halfduister. Voor de rajnen hingen versleten,
donkerroos-> pluchen gordünen. Op een kastje
brandde een zwakschijnende schemerlamp. Aan
den zolder hing een vogelkooi, waarin een
groene slapende papagaai.
In een hoek tegenover de deur, met den rug
naar het venster, zat in een hoogen rieten leun
stoel een oude vrouw achter een rond, rood-
bekleed tafeltje, waarop een groote zwarte ka
ter, een bolvormig stuk glas ter grootte van een
mansvuist en twee stellen versleten speelkaar
ten.
De haren der oude vrouw waren spierwit, het
gelaat doorgroefd met ontelbare rimpels, de
handen mager, dor en bevend, de houding ge
bogen, de oogen half gesloten.
Zü sprak fluisterend, slechts nauw verstaan
baar, uiterst langzaam en in gebroken Hol
la ndsch:
„lek voorspel oe het ferleden, het heden en
de toekomst. Bü voorausbetaloeng."
Tinus deed een greep in zün gevulde broek
zak, wierp een rijksdaalder op het tafeltje en
ging op een uitgezakten fauteuil tegenover de
oude vrouw zitten. Deze borg het geld in een
reticule aan de leuning van haar stoel, nam
een stel kaarten, schudde ze en legde langzaam
een tiental kaarten geopend voor zich.
Met bevende vingers wees zü één voor één
naar de voor haar liggende figuren en sprak
fluisterend met korte tusschenpoozen
„lek zie in een f remde stadvoor der
reiseruiten keuning, harten tiengeld,
viel geldoe is gescheiden manharten
frouwoe verkeert met blonde frouw
klavereniek zie klein lichaamsgebrek
ruiten beer naast ruiten tienheer viel geld,
uit fremde stad, bü harten frouw.... harten
keunig.... is oe geld.... sjoppen keumg, oe
moet daarfoor ien acht nemenzwart per
soon.... gefaar bü sjoppen keunig.... links
bovenaan
Tinus luisterde met gespannen aandacht en
wachtte af wat zü verder zeggen ging.
„lek die gefaar kan zien uit kristal.... met
zekerheit.voor rüksdaalder.
Tinus smeet opnieuw een rüksdaalder op het
tafeltje, nog een.
„Zeg op, moeder, verder, zeg op! Waar, wat
met die zwarte heer!"
De oude vrouw borg andermaal het geld in
haar reticule. Zij
nam de glazen
bol in de beven- T\p 70/7/71~-
de handen en WUUI
vervolgde fluis.
„lek moet we- i
ten, of ferleden
goedIs oe geld, viel geld bü blonde frouw
met klein lichaamsgebrek?"
Tinus stiet haastig uit:
„Klopt' allemaal precies, moeder. Zeg verder
van die zwarte heer!"
De oude vrouw zette den glazen bol voor zich
neer.
„lek oe zegdie zwarte heer
Plotseling was de kamer hel verlicht, de
kaartlegster rukte de pruik van het hoofd en
richtte een blinkenden revolverloop op Tinus.
„Handen hoog! Die zwarte heer ben i k!
Ditmaal ben je niet link genoeg geweest, Tinus.
Ik heb gespeculeerd op je bijgeloovigheid. Daar
hebben jullie allemaal een tik van te pakken.
Voor de politie was je niet zoo gemakkelük door
de mand gezakt. Ik heb meteen voor getuigen
gezorgd."
Van achter de gordünen kwamen twee re
chercheurs te voorschün. De boeien klikten om
de polsen van Linke Tinus. Tandenknarsend
liet hü zich wegvoeren.
De „waarzegster" nam de telefoonhaak van
een verborgen plankje en verbond met het
hoofdbureau:
„Hier detective Barling! Manke Jet onmid-
dellük arresteeren! Huiszoeking doen tot de
buit gevonden is van tie inbraak van drie we
ken geleden bü den juwelier Wolfson."
Twee honderd en twintig millioen dollars zün
door het Ministerie van Waterwerken in Cali-
fornië beschikbaar gesteld, tot den bouw van
de grootste waterleiding, welke niet alleen Ame
rika, maar de geheele wereld kent.
De waterleiding zal voeren vanuit Colorado
naar de Californische hoofdstad, een afstand
van drie honderd en veertig mülen. De water
werken zullen worden uitgevoerd door de „Sou
thern California Metropolitan". De leiding zal
moeten worden gevonden door woeste gebieden
en onherbergzaam gebergte, waarom men voor
den bouwtüd minstens drie jaren heeft bere
kend.
Door den aanleg van deze massale waterlei
ding zullen niet minder dan 15.000 arbeiders
aan het werk kunnen gaan; zü zullen verzekerd
zün van enkele jaren werk.
Het valt niet te ontkennen, dat de
stratosfeervluchten de belangstelling
van het groote publiek voor de resul
taten van de bestudeering van onzen damp
kring hebben wakker geroepen.
Tevens hebben zü de aandacht gevestigd
op het voorname hulpmiddel voor het verrich
ten van dit onderzoek: de ballons. Behalve
van bemande ballons, bedient men zich bij
het onderzoek van de hoogere luchtlagen van
vliegers en kabelballons en Iaat men, als het
groote hoogten betreft, hulpvliegers of hulp
ballons het grootste deel van het gewicht van
den kabel dragen, door op bepaalde afstanden
zulk een draagballon aan te koppelen. Tot nog
grootere hoogten ongeveer 35.000 M.
dringen de registreerballons door. Dit zijn
gummiballons, die voorzien zün van een
schuitje met zelfregistreerende instrumenten.
Neemt de uitwendige luchtdruk af, dan zet de
gasvulling uit en de ballon behoudt zoo ten
naaste bij zün stügkracht. Als tenslotte het
omhulsel uit elkaar springt, dan werkt het
als een valscherm en de instrumenten dalen
langzaam en bereiken ongedeerd den bodem.
Doch de bovengrens van de luchtlaag kan
men zoo niet bereiken. De bepaling van de
dikte van de ons omringende luchtlaag kan
niet langs dezen weg geschieden. Men heeft
evenwel reeds sinds lang getracht dit langs
indirecten weg te doen. Reeds in de twaalfde
eeuw werd een poging gedaan de dikte van
den dampkring uit schemeringswaarnemingen
vast te stellen. SOhemering ontstaat daar
door, dat de luchtdeeltjes het zonlicht als
kleine, matte spiegels naar de aarde terug
kaatsen. Zij zal dientengevolge op een be
paalde plaats op aarde zóó lang duren, als
er van de reeds onder den horizon staande
zon nog lichtstralen om den ondoorzichtigen
aardbol heen gespiegeld kunnen worden naar
die bepaalde plaats. Zoo vond men, dat de
zonnestralen, bü ©en stand van de zon 16
graden onder den horizon van een plaats, deze
nog kunnen bereiken. Dit komt overeen met
een hoogte van 60 KM voor de het licht te
rugkaatsende lichtlagen. Erg nauwkeurig is
deze methode natuurlijk niet. Hoe troebeler
de bovenste en hoe helderder de onderste
luchtlagen zijn, des te grooter is de hoogte
die men volgens deze berekening vindt.
Andere berekeningen baseeren zich op de
bepaling van de hoogte der z.g. lichtende
nachtwolken, die men vooral na de Krakatau-
uitbarsting waarnam, toen deze vulkaan zijn
fÜ'ne stof in de bovenste lagen van onzen
dampkring geslingerd had. Daarbij ging men
op gelüke wijze te werk als bü de bepaling
van den afstand van een voorwerp op aarde.
Van de uiteinden van een basis uit, meet
men de hoeken, waaronder het voorwerp
gezien wordt en kan dan zün afstand be
rekenen. Zoo meette men van verschillende
plaatsen op aarde den hoek, waaronder deze
lichtende nachtwolken gezien werden en be
rekende daarna de hoogte. Men vond hoogten
van meer dan 80 K.M.
Op eenzelfde wüze bepaalde men de hoog
te van het poollicht, en vond naast geringere
bedragen, waarden van meer dan 500 K.M.
Ook het opvlammen van meteoren is tot
dit doel gebruikt. Een zuivere „grens" van den
dampkring is niet aanwezig. De dampkring
wordt steeds üler, zoo zeer, dat wü ten slotte
geen invloed meer kunnen waarnemen. Tot
op een hoogte van ongeveer 300 K.M. is de
luchtlaag in staat de zonnestralen zóó te
verzwakken, dat bij maansverduisteringen de
invloed op de sterkte van het door de maan
teruggestraalde licht meetbaar is. De lucht-
schaduw der aarde is dan in staat het maan
licht te verdonkeren.
Uit de verschillende metingen valt ten.
slotte te concludeeren, dat de werkzame
dampkring der aarde een dikte van ongeveer
300 K.M. heeft. Dat is evenwel nog slechts
een twintigste deel van de middellijn onzer
aarde. HENRI VAN MANDELE.
w.o. kapitale, als nieuw zünde mah. Salonstel, best uit: Bank, 2 Cra-
pauds, Tafel, Dressoir van f950.voor slechts f175.pr. Old-finish
Eetkamer, compl. f115.mah. Rietsalon f75.pr. Eiken Salonstel,
2 Crapauds, 4 Stoelen (1ste klas) f62.50; kapitaal gebeeldhouwd eiken
heerenbureau f45.—; Zeer soiled Tuinstel compl. f 19.50; kapitale eiken
getorste Hallklok f45.—, Old-finish eiken damesbureau 27.50; badgeyser
f 22.50; pracht antieke Commode f 32.50; Zeldzaam mooi Empire kastje
f27.50; O. H. zitje, 1 Tafel, 4 Stoelen f 17.50; 1 pers. Opklapbed met
ombouw f9.2-pers. Eng lacqué ledikant f4.50; Groote Vliegenkast
f7.massief eiken Bureau-min. f 15.50 en f26.50; Amerik. eiken Cy
linder f35.—; getorste eiken Hallbank f 17.50; Q. A. Theemeubel f 7.9C;
3-deurs eiken Boekenkast m .schuifdeuren f32.—; massief eiken Q.A.
Uittrektafel f 14.50; pr. E. M. Jaarsma-Haard f29.50; Zwaar vast kleed
f22.50; pr. mah. Linnenkast f27.50; mooi eiken Buffet f 17.50; 6 eiken
getorste Stoelen 17.50; zware divans op singels f7.50, pr eiken Lits-
jumeau f 15.—, kapitale 2-pers. mah. Lelikant met spiraal 1.35 M. breed
f 17.50; 2 stel Goudkleur pluchette overgordünen f6.50; pr. Handnaai
machine (als nieuw) f20.—; 2 pers. eiken ledikant f6.50; prima Radio
compl. f 15.—Spiegelkast f 12.50; diepe Hangkast f15.—Groote voor
raad Spiegels, Ledikanten en diverse goedkoope Meubelen.
SPECIAAL ADRES VOOR BETERE GEBRUIKTE MEUBELEN
TEL. 14637 - J. VELLEMAN - Alléén ZIJLSTRAAT 62 - Geen filialen
x» iedere serie vindt U costumna die u Meenden ««tan; vee, „eer dan ge gehe.i, leven edit veraten. K.,p een HEERENCOSTUUM EN NATUURLIJK IN DE FAAM - ge houdt geid over dm op vacant,e te gaan.
(ONDER GARANTIE)
PLEIN 21 HAARLEM
TELEFOON 10338 11198
