Het conflict met Abessynië Marine-debat in het Lagerhuis Het nieuws van heden De Katholieken in Duitschland Het Engelsche kabinet VRIJWILLIGERS VOOR ABESSYNIË DE BAROMETER EEN VERGELIJK MET DUITSCHLAND VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS DINSDAG 23 JULI 1935 BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 Avondblad EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19451 Sympathie te Londen voor Italië's tegenstander en zijn gezant Geen embargo op wapenen Laval confereert Iersche republikeinen Protest tegen behandeling katholieken Brandende alcohol Whisky-stokerij in vlammen DIT NUMMER BESTAAT UIT ACHT BLADZIJDEN De wapenleveringen Italianen zijn niet bang Houding der Italiaansche arbeiders Oorlogsgeest te Milaan In Madrid is een groot aantal nieuwe artillerie-officieren beëedigd. De pas-benoemde officieren bij het aanhooren van een toespraak van den Spaanschen Minister van Oorlog Gil Robles Blad van den bisschop van Munster in beslag genomen Verdeeling der werkzaamheden De Stalen Helm Moeten andere middelen gebruikt worden dan van het verdrag van Washington? Afschaffing van duik- booten Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii| llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllIHHUIIIIIIIIIIIIIliS De onlusten te Lahore Thans botsingen in geheel Pendsjab Gomez stervende Italië heft gouddek' kingsclausule op Onvermijdelijke maatregel NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez mededeellngen SO cent; Idem op pag. één 65 ceni per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek LONDEN 23 Juli (Reuter). Een dertigtal par lementsleden, tot alle partijen behoorend, heb- )-«en Maandagavond aan den nieuwen gezant van Ethiopië te Londen, Dr. Martin een diner aangeboden. Aan het slot van den maaltijd gaf de gezant een uiteenzetting van het standpunt van Ethio pië in het conflict met Italië. Ethiopië maakt een smartelijken en zorg- volicn tijd door, zeide hij, en ik ben er zeker van dat God, die het tot dusver beschermde, het voor bloedvergieten en rampspoed zal spa ren door de tusschenkomst van het Britsche gevoel voor fair play en rechtvaardigheid en door de moreele en practische sympathie van allen die de rechtvaardigheid liefhebben. Osman, Moharrain Pasja, oud-minister van Openbare werken in Egypte, zeide dat hij sterk met Abessynië sympathiseerde. Hij begroette met instemming de Britsche pogingen om een zwakke en onschuldige natie te beschermen. In een onderhoud met Reuter aangaande de voorgestelde leening zeide Martin, dat Abessy nië op zijn minst twee millioen pond sterling noodig heeft. Het kan deze slechts in Groot-Brittannië of de Vereenigde Staten opnemen. De leening is noodig voor de ontwikkeling van het onderwijs in Abessynië en voor het land in zijn geheel. Er zijn sporen van petroleum in het land die men wenscht te exploreeren. Martin had een onderhoud met twee Amerikanen, die hadden beloofd een onderzoek in te stellen naar de kansen van een leening in Amerika. Hij sprak ook een Londensch Cityman en zou verder met hem praten. Martin voegde er aan toe, dat hij brieven had ontvangen van honderd vrijwilligers die voor Abessynië willen strijden, sommigen zonder belooning. Velen onder hen waren Ieren. De Zuid-Amerikaansche generaal Royston heeft de regeering van Natal in kennis gesteld van zijn voornemens om zijn diensten aan den Keizer van Abessynië te bieden. Hij wil een brigade vormen en „in dezen onrechtvaardigen oorlog aan den strijd deel nemen". De generaal is 75 jaar oud en heeft deelgenomen aan de Afrikaansche oorlogen. PARIJS, 22 Juli. (A.N.P.) Minister-president en minister van Buitenlandsche Zaken, Laval, heeft hedenavond den Britschen ambassadeur bij zich ontvangen, die hem op de hoogte bracht van de in den Britschen kabinetsraad genomen beslissing betreffende het voor den Volkenbond brengen van het Abessijnsche geschil. In Parijsche diplomatieke kringen verwacht men na de beslissing van Londen, dat de toe stand buitengewoon verscherpt zal blijken. De Fransche ministerraad zal Dinsdagmiddag om 6 uur bijeenkomen en zich dan in de eerste plaats bezig houden met den buitenlandschen politieken toestand. Er verluidt, dat de secretaris-generaal van den Volkenbond, Avenol, Dinsdag in Parijs zal aankomen, teneinde met de Fransche regeering ruggespraak te plegen over het bijeenroepen van den Volkenbondsraad. Mocht voor 25 Juli geen vijfde arbiter in het Italiaansch-Abessijn- sche geschil zijn benoemd, dan verwacht men, dat de Volkenbondsraad op 26 Juli bijeengeroe pen zal worden; welingelichte kringen geloo- ven, dat de raad dan voor den dertigsten Juli zal worden bijeengeroepen. PARIJS 23 Juli. (Reuter). De Britsche am bassadeur heeft niet Laval geconfereerd over de Ethiopische kwestie. Het schijnt dat de Fransche regeering even als de Britsche van oordeel is, dat de Volken- Een brug in Abessinië, nu niet direct ge schikt voor het moderne oorlogstuig! LONDEN, 23 Juli. (A. N. P.) De Iersche Re- publikeinsche Congrespartij treft voorbereidse len voor de grootste Iersche meeting, welke ooit te Londen is gehouden. A.s. Zondag zal deze de monstratie op Trafalgar Square plaats hebben. Geprotesteerd zal worden tegen de onlusten te Belfast en tegen de behandeling der katholieken. Bovendien zal de eisch te kennen worden ge geven, dat in geheel Ierland een vrije volksstem ming zal worden gehouden ter beslissing over den regeeringsvorm. NEW YORK, 23 Juli. (Reuter). Te Feoria (Illinois) zijn de fabrieksgebouwen van een der grootste whisky-stokerijen in de Vereenigde Staten door een brand, die op een ontploffing volgde, voor het grootste deel verwoest. De brandende alcohol deed het vuur ook nog op andere fabrieksgebouwen overslaan. De schade bedraagt 2',i millioen dollar. Groote sympathie te Londen voor Abessinië. Aan den gezant dr. Martin is een diner aan geboden. Vlootbesprekingen in het Engelsche Lager huis. Moet het verdrag van Washington wor den opgeheven? Italië heft de gouddekking van de lire op. Seldte op bezoek bij Hitier om over de Sta len Helm te spreken. Mededeelingen over een nieuwe spoorbrug over de Vecht bij Weesp. De Gaai-slachtoffers zijn naar Bellinzone over gebracht, vanwaar heden te 3 uur het vertrek naar Nederland zou plaats vinden. O bondsraad op 25 Juli moet bijeenkomen over eenkomstig de resolutie van 25 Mei. Het is mogelijk, dat artikel 15 van het handvest dat bij het begin van de arbitrage procedure buiten werking is gesteld, opnieuw weer van kracht zal worden, als het onmogelijk mocht blijken een vijfden scheidsrechter te be noemen. PARIJS 23 Juli (Reuter). Het onderhoud van gisteren tusschen den Engelathen gezant, Sir George Clerk en den premier Laval heeft in zooverre een beslissing gebracht, dat Frank rijk instemt met Engelands wensch, zoo spoedig mogelijk den Volkenbondsraad bijeen te roe pen tot regeling van het geschil tusschen Ita- iië en Abessinië en beide mogendheden met het oog op de geringe vooruitzichten voor een vreedzame oplossing, van artikel XV van het Volkenbondspact wenschen gebruik te maken, dat Italië na een termijn van drie maanden de mogelijkheid biedt, om met Abessinië oorlog te voeren, zonder den status van den Volken bond in gevaar te brengen. Deze oplossing is gekozen om ernstige inter nationale verwikkelingen te vermijden, welke men vreest van een eventueel uittreden van Italië en wellicht van Engeland uit den Vol kenbond. Dc vraag is nu slechts of Italië hiermede ac toord gaat, aangezien zijn militair optreden in Abessinië daardoor vertraagd wordt. LONDEN 23 Juli (Reuter). Naar men gelooft, heeft het kabinet besloten geen embargo te leggen op den uitvoer van wapenen naar Ita lië, noch naar Abessynië, daar andere landen geen stappen hebben gedaan om den export naar deze staten aan banden te leggen. Volgens de „Times" hebben de ministers ontdekt, dat de kwestie van den uitvoer van' wapenen naar Abessinië en Italië vol technische moeilijkheden zit en dat daarom vermoedelijk andere mogendheden geraadpleegd zullen wor den, alvorens een definitieve beslissing wordt genomen. Het betreft niet slechts de kwestie van een verlof voor export, doch ook voor transport door Britsch gebied. ROME, 22 Juli (A. N. P.) Buitenlandsche persagentschappen melden, dat verscheidene Italianen in de grensstreek de grens op clan destiene wijze hebben overschreden om uit te wqken naar Duitschland en Joego Slavië. Men verklaart, dat deze berichten een onder deel vormen van de campagne, welke stelselma tig tegen Italië wordt gevoerd door een beken de groep buitenlandsche bladen. De juistheid dezer berichten wordt dan ook categorisch te gengesproken. De nationale discipline van het Italiaansche volk en het enthousiasme waarme de de orders van den Duce worden ten uitvoer gelegd, worden „het beste bewijs" genoemd voor „de absurditeit van een dergelijke berichtgeving". PARIJS, 23 Juli (Reuter) De Italiaansche minister van landbouw, Rossoni, schrijft in de „Echo de Paris", dat de Italiaansche arbeiders klasse geestdriftig achter Mussolini en diens plannen inzake Abessinië staat. Rome en geheel Italië, aldus de minister, zullen voordeel trekken uit de inlijving van Abessinië, vooral de arbei dersklasse. Van een Abessinische arbeidersklasse kan niet gesproken worden. In Abessinië woont een ach terlijk volk, dat nog niet het tiende deel van zijn gebied bezet, terwijl de Italianen in hun grenzen verstikken. Een nieuwe verdeeling is dus logisch, billijk, menschelijk en noodzakelijk. Een koloniale uit breiding is overigens geen oorlog, maar een „ni- velleeringoperatie." Zoolang de wereld bestaat, hebben zich dergelijke dingen afgespeeld. Op grond van deze verklaring schrijft de ,,Echo de Paris," dat de Abessinische kwestie ge heel Italië in geestdrift heeft gebracht. MILAAN, 23 Juli. (Reuter.) De verklaringen van Mussolini in de „Echo de Paris" hebben in Noord-Italië groote geestdrift gewekt. Te Milaan wordt op straat in de tram en in de café's de kwestie druk besproken. Demonstratie-tochten worden gehouden door de straten naar het Domplein. Hier had zich 's avonds een groote menschen- menigte verzameld, welke kreten als „Leve de Duce", „Weg met den Negus" riepen. De 'orkesten van de restaurants en café's speelden oorlogsliederen en fascistische liederen- In verschillende schouwburgen hadden de monstraties plaats, waarbij het „Giovinezza" werd gezongen; ook de „Marseillaise" werd her haaldelijk gezongen om de Fransch-Italiaan- sche saamhoorigheid tot uiting te brengen. Ook te Genua werden optochten gehouden met vlaggen en lampions. Groote aandacht trekken in Europa de vlootdebatten in het Engelsche Lagerhuis. Engeland moet trachten den vrede te ver zekeren en de eigen vloot niet te Stand op Dinsdag 1 uur n.m. 769.8 Vorige stand: 767.2 KEULEN, 23 Juli (Reuter) De geheime staatspolitie te Munster (Westfalen) heeft de geheele oplaag van het Zaterdag verschenen nummer van het kerkelijk orgaan van den katholieken bisschop van Münster in beslag genomen. Dit is het gevolg van een artikel, dat de bis schop in het blad had geschreven, en waarin hij dank betuigt aan de talloozen, die hem hun sympathie en trouw hadden betuigd naar ran- leiding van de uitdagende houding, die hij on langs tegenover Alfred Rosenberg had aan genomen. De Bisschop had namelijk eenigen tijd ge leden aan den gouwleider in een schrijven "er- zocht, Rosenberg te beletten in het openbaar te Münster te spreken, „met het oog op de groote opwinding onder de Christelijke bevol king en het feit, dat een minderheid van mis leide aanhangers van het neo-paganisme waar schijnlijk van zijn verschijning misbruik zou maken, om on-christelijke betoogingen op touw te zetten." Rosenberg antwoordde hierop met een felltn aanval op den bisschop, wiens brief, verklaarde hij, een uitdaging van den geheelen nationaal- socialistischen staat beteekende. De Bisschop veroordeelde daarop in een toe spraak van het balkon van zijn paleis in het openbaar het neo-paganisme van Rosenberg. LONDEN, 23 Juli In het Hoogerhuis ver zocht gisteren de conservatieve Lord Rennell inlichtingen over de verdeeling van werkzaam heden en verantwoordelijkheid tusschen den minister van Buitenlandsche Zaken, Sir Samuel Hoare, en den Volkenbondsminister Eden. De leider der Labour-oppositie, Lord Pon- sonby, verweet den ministers gebrek aan kennis van zaken, en verklaarde, dat de mislukking van het bemiddelingsaanbod te Rome het ge volg was van gebrek aan samenwerking tus schen de beide ministeries en noemde den Brit schen diplomatieken dienst slecht. De onderstaatssecretaris van Buitenlandsche Zaken, Lord Stanhope, beantwoordde de aan vallen op de regeeringspolitiek. Hij verklaarde, dat de buitenlandsche politiek werd geleid door het Kabinet en door niemand anders. Wat de functie van Eden betrof, hij zou naar Genève gaan, wanneer zijn tegenwoordigheid daar noodig was. Dit beteekende echter niet, dat minister Hoare nooit naar Genève zou gaan. Eden zou met Hoare over alle kwesties overieg plegen en contact houden met de buitenland sche en koloniale kwesties. Er mocht geen twijfel aan bestaan, dat Sir Samuel Hoare de buitenlandsche politiek leidde en dat hfj zoo noodig den bijstand van Eden zou hebben. Tenslotte verzekerde Lord Stanhope nog, dat in de toekomst bij de bezoeken aan het buiten land geen gebrek aan samenwerking zou op treden. BERLIJN, 23 Juli. (Havas) Minister Seldte, de leider van de Stahlhelm, heeft teBerchtesga- den een bezoek gebracht aan Hitier. Het ge sprek liep over d^ situatie van de Stahlhelm, welker betrekkingen met de regeering thans zeer gespannen zijn. wijzen en een regeering, die dezen raad zou hebben opgevolgd, zou vroeg of laat door de menschheid veroordeeld worden. Op den voorgrond van het Engelsche vloot- bouwprogramma staat de afschaffing van het onmenschelijke wapen der duikbooten. Het resultaat der Londensche besprekingen kan nu worden voorgelegd als wij ons rond de tafel scharen voor een nieuwe Vlootconferentie. Wij verheugen ons zeer Duitschland met ons te hebben bij ons pogen de duikbooten af te schaffen. Hier stond Lloyd George op en vroeg: „Waar het op aankomt is het volgende: hebben de Duitschers bij de voorloopige besprekingen of bjj de definitieve conferentie aan de Admirali teit medegedeeld, dat zij bereid waren, met En geland bij alle pogingen om tot afschaffing der duikbooten te geraken, samen te werken?" Sir Monsell antwoordde hierop: „Zeker, dat heb ik gezegd." WASHINGTON, 27 Juli (Reuter) In ma rinekringen heeft de verklaring van Sir Eyres Monsell, aangaande de afschaffing der verhou- dingscijfers tusschen de vloten, eenige verwon dering gewekt. Officieele kringen weigeren voor het oogenblik nog commentaar daarop te verleenen, doch Se- kort te doen. Hierboven twee nieu we Engelsche onderzeeërs voor de Middellandsche Zeevloot. nator Pittman zeide, dat de verklaring van Sir Eyres Monsell beteekent een opgeven van het Verdrag van Washington en een nieuwen stap op den weg, die leidt tot behandeling van ver dragen als vodjes papier. WASHINGTON, 23 Juli. (Reuter). Presi dent Roosevelt heeft een verordening getee- kend, krachtens welke het aantal marine-of ficieren in verband met de uitbreiding van de vloot, met 1.032 wordt verhoogd. De marine telt op het oogenblik in totaal 4.467 officieren. NEW YORK, 23 Juli. (Reuter). In officieele kringen te Washington gelooft men, dat er weinig hoop bestaat op hervatting der vlootbe sprekingen in 1935, aldus melden de „New York Times" en de „Herald Tribune", naar aanleiding van de gisteren door Eyres Monsell in het La gerhuis afgelegde verklaring. Volgens de „Herald Tribune" worden de woorden van den minister van Marine in be paalde gezaghebbende kringen aldus uitgelegd, dat Engeland vastbesloten is het aantal kruisers te verhoogen. H Verwachting: y Meest zwakke, Westelijke tot Zuidelij- ken wind, helder tot licht bewolkt, droog weer, warmer. Hoogste barometerstand: 771.4 te =j Maastricht. Laagste barometerstand: 744.9 te Sey- j§ disfjord. Zon op 5.07 - onder 9.05 - Licht op 9.35 Maan op n.m. 11.43 onder n.m. 3.06 Nieuwe Maan 30 Juli LAHORE, 23 Juli. (A. N. P.) De botsingen tusschen Sikhs en Mohammedanen, die hier gedurende twee weken hebben plaats gehad en waarbij twaalf dooden zijn gevallen, ter wijl talrijke personen gewond werden, zijn thans overgeslagen naar verscheidene plaat sen in Pendsjab. De autoriteiten hebben de Britsche en inlandsche soldaten, die de poli. tie behulpzaam moeten zijn bij het herstellen van de orde geïnspecteerd. LONDEN, 23 Juli. (Reuter). Generaal Juan Vicente Gomez, de bejaarde president van Venezuela, die meer dan een kwart eeuw dic tator is, is naar gemeld wordt stervende. ROME, 22 Juli. (Reuter) De Italiaansche re geering heeft de clausule, die een gouddekking der bankbiljettencirculatie van 40 pet. voor schrijft, opgeheven. Het decreet waarbij artikel 4 van de eerste paragraaf van de muntwet van 1927, dat de gouddekking van de lire op 40 pet. vaststelt, tijdelijk buiten werking wordt gesteld, is in de „Gazetta Ufficiale" gepubliceerd. In het decreet wordt niets medegedeeld om trent de mate waarin de gouddekking door de zen buitengewonen maatregel wordt verlaagd. De Italiaansche minister van Financiën ver klaarde aan den correspondent van „Havas" dat deze maatregel onvermijdelijk was om de betalingen voor Uuitengewone doeleinden aan hei buitenland, welke in de laatste maanden tot een half milliard lires waren opgeloopen, te kunnen verrichten. De minister voegde hieraan toe, dat het land zich geheel moest onderwerpen aan de bepa lingen in zake het deviezenverkeer, ten einde spoedig weder een dekking van 40 pet. te kun nen bereiken. ROME, 23 Juli. (Reuter). De beslissing aan gaande de opheffing der bepalingen van de mo netaire wet van 1927, waarbij de gouddekking op minimaal 40 pCt. der bankbiljettencirculatie was vastgesteld, is genomen in een geheimen kabinetsraad. Aangezien het besluit pas bekend gemaakt is na het sluitingsuur der banken en na beurstijd. is de omvang der reactie tot nu toe nog niet te overzien. Aangezien de invoeren ten behoeve van de campagne in Oost-Afrika het f">h<>ele betalings verkeer beheergchen is zóó veel goud afgevloeid, dat de regeering zich genoodzaakt heeft gezien tot dezen maatregel haar toevlucht te nemen. LONDEN, 22 Juli. (Reuter). Bij het debat over de Marinebegrooting in het Lagerhuis, waarvan wij reeds een gedeelte weergaven, zeide de Eerste Lord der Admiraliteit, Sir Bol ton Eyress Monsell, nog: In December 1936 liepen alle vlootverdragen af, waaronder de laatste tien jaren gewerkt was. Indien het niet zou gelukken iets anders daar voor in de plaats te stellen, zouden alle vloten in de toekomst onbegrensd zijn. Dit was een gevolg van het feit, dat Japan het verdrag van Washington heeft opgezegd. Ik ben van meening en dit is ook de mee ning der regeering dat het Verdrag van Was hington aan alle vlootmogendheden groote voor- deelen heeft opgeleverd, daar het een bewape ningswedloop ter zee verhinderd heeft, de uit gaven heeft verminderd en voor de belasting betalers van alle landen, die er een vloot op nahouden, een voordeel heeft beteelcend. Ik ben er zeker van, dat het geheele Huis het met mij eens is, wanneer ik zeg, dat wij moet-n trachten een dergelijken toestand duurzaam te maken, d.w.z. een regeling voor de zeebewape ning te treffen en daaraan grenzen te stellen, vooropgezet echter dat elk land voldoende ver dedigingsmogelijkheden gelaten worden. Wij moeten echter andere middelen gebruiken, dan die in het Verdrag van Washington voor zien waren, daar de grondslag der verhoudings gewijze sterkte der vloten opgegeven zou moe ten worden. Wij hebben aan de andere landen gevraagd, wat voor vloot zij in 1942 zouden hebben en al deze programma's tegenover elkaar gezet, om te zien, hoe men de dingen zoo kan schikken, dat het 'uiterst onwaarschijnlijk wordt, dat een land een ander met succes kan aanvallen. Engeland heeft tweezijdige besprekingen ge voerd met Frankrijk, Japan en Amerika. Als men deze vertrouwelijke besprekingen in het Lagerhuis zou gaan behandelen, dan werd het finaal onmogelijk tot een algemeene overeen stemming te geraken. Men moet goed begrijpen, dat een algemeene overeenkomst, die wij trachten te bereiken, totaal geen waarde zoude hebben, indien Duitschland ook niet daaraan deelnam. Komend tot het Duitsch-Engelsch vlootver- drag zeide de minister: „Hoe zou Lloyd George Duitschland hebben kunnen verhinderen krui sers te bouwen? Wat zou hij gedaan hebben, in dien Duitschland vijftig kruisers verlangd had? Duitschland had wel honderd procent van onze vloot kunnen eischen. Gesteld nu eens, dat het dat had gedaan, welke zouden dan de twee mogelijkheden voor Engeland geweest zijn? De eerste mogelijkheid is Duitschland niet geweld dit bouwen te beletten. Is er iemand bereid dat te doen? De andere mogelijkheid zou bestaan in een groote versterking onzer eigen vloot. Dit zou zeer groote uitgaven met zich gevoerd hebben en de Admiraliteit is de laatste, die zulks wenscht. Ik geloof, dat wij ons en de wereld een groote weldaad hebben bewezen, door het Duitsche aanbod te aanvaarden. In antwoord op het verwijt dat Engeland niet met de andere mogendheden heeft samenge werkt, citeerde Sir Eyres Monsell een verklaring van den voorzitter van de commissie van Bui tenlandsche Zaken van den Franschen Senaat. Deze heeft verklaard, dat de Fransch-En- geische verklaring van 3 Februari niets bevatte, dat Engeland zou kunnen verhinderen een twee zijdig voorloopige overeenkomst met Duitsch land af te sluiten, evenmin als Italië er door verhinderd wordt in Afrika op te treden, of Frankrijk met Sovjet-Rusland een overeenkomst te sluiten. Lord Monsell herhaalde dan dat Frankrijk door de vlootovereenkomst met Berlijn een overwicht van veertig procent over de Duitsche vloot krijgt, terwijl dit voor den oorlog slechts dertig procent bedroeg. Een admiraliteit, die de regeering zou heb ben aanbevolen, het Duitsche voorstel af te

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1935 | | pagina 1