Het conflict met Abessinië
Msrr.J.H.G. Jansen
Behoud van onzen
Het nieuws van heden
De onlusten te
Belfast
gulden
Stahlhelm-verbod
in Oost-Pruisen
Poolsch protest te
Danzig
FINANCIEEL SCHANDAAL
IN ROEMENIË
DE BAROMETER
SFEER VAN ONTSPANNING
WEER VERDWENEN
VEREENIGDE KATHOLIEKE
PERS
ZATERDAG 27 JULI 1935
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
Voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
Ochtendblad
EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19458
post/ per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
Tijdens betoogingen te Nantes kwam. het tot gevechten met de politie, waarbij het
er. Hink van langs Qina
Voorzien van de H.H. Sacramen
ten der Stervenden
Ontroerende plechtig
heid
Gouverneur van de Nationale
De Valera verklaart, dat de gods
dienst niets met het gebeurde
te maken heeft
Schuldigen worden
streng gestraft
Bank afgetreden
Aantal personen uit de naaste om
geving der ex-keizerlijke prin
sen gearresteerd
Katholieken in actie
Negers in actie
Handhaving der douane
verordening geëischt
Behere's moordenaar
Van den Kabinetsformateur geen
devaluatie te wachten?
Onjuiste geruchten over een
Amerikaansch crediet
Tekst van het convocatie-telegram
voor de bijzondere zitting van
den Volkenbondsraad
gepubliceerd
Ontspanning schijnt van
korten duur
Turkije verkoopt geen schepen
GEZIN LEVEND BEGRAVEN
Italië vertegenwoordigd
te Genève?
Reizen
Het Weer
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct, Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
Z, H. EXC. MGR. 3. H. G. JANSEN, AARTS
BISSCHOP VAN UTRECHT, UIT VOORZORG
VOORZIEN VAN DE H.H. SACRAMENTEN
DER STERVENDEN.
Het conflict met Abessinië; tekst van convo
catie-telegram voor bijzondere zitting van den
olkenbondsraad gepubliceerd.
Financieel schandaal in Roemenië; gouverneur
van de Nationale Bank afgetreden.
Stahlhelm-verbod in Oost-Pruisen.
De Valera over de onlusten te Belfast.
President van de N.R.A. O'Neill afgetreden.
Persstemmen in verband met den politieken
toestand.
t
Onjuiste geruchten over een Amerikaansch cre
el iet aan de Nederlandsche Bank.
Drie boerderijen afgebrand in Hapert.
Boschbrand onder Swolgen.
Benoemingen Minderbroeders Conventueelen.
New-Yorksche Beurs: Opening vrij vast, daar
na lichte reactie, slot iets beter.
O
Z. H. Exc. Mgr. J. H. G. Jansen,
Aartsbisschop van Utrecht, is
Vrijdagmiddag zes uur van de
H.H. Sacramenten der Stervenden
voorzien in de kapel van het St.
Antoniusgasthuis te Utrecht.
In de kapel hadden zich verzameld de
hoogeerw. heer Vicaris-Generaal van het
Aartsbisdom, Mgr. D. Huurdeman en de beide
secretarissen van het Aartsbisdom, de Zeer-
eerw. Heeren J. van der Burg en Dr. J. A.
Geerdinck. Voorts nog Z. D. H. Mgr. br. B.
Eras, procureur van het Nederlandsch Epis
copaat te Rome, plebaan J. A. B. Batenburg,
Deken Th. J. M. Knuvelder, vele geestelijken
van de stad Utrecht, de hoogeerw. heer ka
nunnik Dr. J. de Jong, president van het
Groot-Seminarie te Rijssenburg, de Zeereerw.
heer B. Lauwaert, rector van het St. An
toniusgasthuis, en de geneesheer-directeur Dr.
A. Boekelman. Voorts nog het personeel van
het Aartsbisschoppelijk paleis.
Hoewel de toestand van Mgr. Jansen
niet verergerd as, achtte men het met
oog op de kwaal van den bisschop, die,
Het was een treffende plechtigheid, zooals
zich maar zeiden een zal voordoen. Hier
werden n.l. de H. Sacramenten toegediend
aan een Kerkprins voor het Altaar, terwijl
bijna de geheele geestelijkheid der stad
Utrecht en vele religieuzen daarvan getuigen
waren.
Des middags waren de parochiegeestelijken
en de zusters en fraters van verschillende
kloosters hier ter stede gewaarschuwd dat Mgr.
Jansen om zes uur uit voorzorg zou bediend
worden.
Toen Mgr. de kapel binnenreed, was deze ge
heel gevuld. De plechtigheid had plaats op het
priesterkoor. Mgr. bleef eerst eenigen tijd in
gebed verzonken, waarna de Aartsbisschop uit
de handen van Mgr. van Schaik de H.H. Sacra
menten en den Pauselijken zegen ontving.
Na afloop van de ontroerende plechtigheid
heeft de hooge lijder zich op zijn kamer nog
eenigen tyd onderhouden jmet Mgr. Huurdeman
en Mgr. van Schaik.
BOEKAREST, 26 Juli (ANP) De gouverneur
van de Roemeensche Nationale Bank, Grigore
Doemitrescoe, is heden uit zijn functie ge
treden. In een schrijven aan den minister van
financiën zet hy uiteen, dat hy zyn functie
wenscht neer te leggen, teneinde aan de aan
vallen in de dagbladen, die den laastent tyd op
de Nationale Bank gericht werden, een eind
te maken.
KONINGSBERGEN, 26 Juli. (D.N.B.) De
Oberprasident der provincie Oost-Pruisen
heeft den nationaal-socialistischen Duit-
schen Frontstrydersbond, den voormaligen
Stahlhelm, in de provincie Oost-Pruisen
met ingang van heden ontbonden, evenals
alle neven-organisaties, met geiyktydige in
beslagneming van het vermogen dezer or
ganisaties.
In de toelichting wordt gezegd, dat zich in
de afgeloopen jaren byzonder krasse gebeurte
nissen in de Stahlhelmorganisatie hebben voor
gedaan. Het doel was de algemeene ondermy-
ning der volksgemeenschap, waarvoor eenige
citaten uit door de leiders der ontbonden or
ganisatie uitgebrachte rapporten worden aan
gehaald, die biyk geven van scherpe critiek op
de toestanden in het Derde Rijk. De film van
den grooten Partijdag te Neurenberg „Triumph
des Willens" wordt o.a. in een dezer verslagen
„een eclatant geval van religieuzen waanzin"
genoemd.
In Potsdam zyn, aldus meldt de Berlynsche
correspondent van de „Züricher Zeitung", tal-
ryke huiszoekingen gehouden en personen ge
arresteerd, die tot de naaste omgeving van
de ex-keizerlyke prinsen behooren. De namen
der gearresteerden worden zorgvuldig door de
politie verborgen gehouden, en juist deze op
zettelijke geheimhouding verhoogt de zenuw
achtige stemming in de hoofdstad van het land,
en is aanleiding tot allerlei mogeiyke en on-
mogelyke geruchten.
Zoo b.v. omtrent de positie en het lot van
den Stahlhelm, welken de niet zeer sterke lei
der minister Seldte niet meer in zyn hand
schijnt te hebben.
Geruchten aangaande de a.s. ontbinding van
deze organisatie, al is het dan ook in een be
dekten vorm, blyven aanhouden.
Omtrent de actie tier katholieke oppositie
kan nog worden meegedeeld, dat, naar het
voorbeeld van het bisdom Berlyn, a.s. Zondag
van alle katholieke kansels het protest-artikel
van de „Osservatore Romano" zal worden voor
gelezen. De geheime staatspolitie heeft een af
schrift geëischt van den tekst. Einde Augustus
of begin September zal de nieuwe bisschop van
Berlyn, Z. H. Exc. Mgr. Preysing, tot nu bis
schop van Eichstadt, geïntroniseerd worden.
Het ligt in de bedoeling der katholieken om
naar aanleiding van deze plechtigheid 'n groot
demonstratief feest in het Sportpaleis of een
andere groote zaal te houden.
Of de overheid toestemming daartoe zal ge
ven. is op zijn minst genomen twijfelachtig.
ROME, 26 Juli (Reuter). De pers van Vrijdag
is ten opzichte van de nu als onvermydelyk
gehouden byeenkomst van den Volkenbondsraad
Vrydag wat gematigder in haar uitingen.
Het schijnt dat de opwinding der laatste da
gen haar hoogtepunt heeft gevonden in de
massa-demonstraties van Donderdag.
Hieruit volgt echter nog niet dat Italië prin
cipieel zyn standpunt heeft gewyzigd.
Een groot gedeelte der te Londen wonende
Negers heeft een vereeniging opgericht van
Africaansche Vrienden van Abessinië, die Zon
dag a.s. een demonstratie zal organiseeren voor
de onafhankelykheid van Abessinië.
De demonstratie wordt aangekondigd op
groote plakkaten met de volgende opschriften:
„Abessinië zal tot op den laatsten man voor
zyn onafhankelykheid strijden" en „Abessinië's
strijd is de stryd van alle Afrikanen." Als spre
kers zullen optreden vertegenwoordigers van
West-Indië, Somaliland en de Goudkust.
WARSCHAU, 26 Juli. (Reuter.) Naar de Pool-
sche pers bericht, heeft de diplomatieke ver
tegenwoordiger van Polen te Danzig den Se
naat een nota overhandigd met de mededeeling,
dat de Poolsche regeering haar douane-veror
dening niet zal intrekken.
Tegelijk eischte de vertegenwoordiger van de
Poolsche regeering dat de Senaat de verorde
ning zal doorvoeren.
BUENOS AIRES, 26 Juli. (Reuter). De vroe
gere agent van politie Valdes Cora heeft be
kend den Senator Borda Behere in 't parlement
te hebben vermoord.
Men wyst er te Rome op, dat de argumen
tatie door Sir Samuel Hoare Donderdag in het
Lagerhuis gegeven omtrent de vergunning van
wapendoorvoer onjuist is.
Sir Samuel Hoare heeft n.l. den wapendoor
voer toegestaan op grond van artikel negen
van het verdrag van 1930.
Van Italiaansche zijde wyst men er echter op,
dat volgens de bepalingen van het verdrag geen
wapens naar Abessinië mogen worden uitge
voerd, als de toestanden in dat land niet nor
maal zyn.
De bediening geschiedde volgens de voor
schriften van het Kerkelyk Recht door den
Proost van het Metropolitaan Kapittel, den
hoogeerw. heer Mgr. J. G. van Schaik.
zooals bekend, ernstig lijdende is aan een
hartkwaal, toch beter hem uit voorzorg
het H. Oliesel toe te dienen.
Het aftreden van den gouverneur is ge
schied in verband met den grooten o|mvang,
die een frauduleuze affaire, waarby een som
van 100 millioen lei naar België getransfereerd
was, had aangenomen. In deze zaak zyn tot
dusverre een koopman, een vroegere gevangen
bewaker en een hooggeplaatst politieambtenaar
gevangen genomen. Het onderzoek strekte zich
de laatste dagen ook uit tot de Nationale
Bank.
De ontslagaanvrage van den gouverneur is
aanvaard. De bestuurder van de Nationale Bank,
Theodorescoe, heeft de leiding ad interim op
zich genomen.
Onze Brusselsche correspondent seint ons in
verband met deze affaire het volgende:
Belgische fabrikanten werden dezer dagen
opgelicht door een zekeren Nacht, Roemeen
van afkomst, voor een bedrag van 25 millioen
Lei. Verschillende Belgische textiel-fabrikanten
te Gent en St. Nicolaas moesten sedert eenige
jaren een bedrag ontvangen van 100 millioen
Lei van eenige Roefmeensche afnemers. Dit be
drag was geblokkeerd in de Nationale Bank
te Boekarest. Na vele vruchtelooze pogingen
slaagde een delegatie erin een totaal van 84
millioen te krijgen. Alvorens echter de over
dracht kon geschieden, moesten de noodige
buitenlandsche deviezen voorhanden zyn, wat
niet het geval was.
Een zekere Nacht gaf zich voor secretaris te
zijn van den politie-president van Boekarest
en bood aan voor de deviezen te zorgen, indien
hij daarvoor een bedrag kreeg van 25 millioen
Lei.
Men ging op dat voorstel in.
Nacht kreeg zyn 25 millioen Lei uitbetaald
en men wachtte op de deviezen, die nooit zou
den kómen.
Het bleek, dat Nacht een oplichter was.
De Roemeensche politie heeft reeds 17 mil
lioen Lei terug gevonden.
In verband met verschillende berich
ten in de buitenlandsche pers, dat de
Nederlandsche Bank een crediet zou
hebben opgenomen bij het Amerikaan-
sche wisselkoersfonds, machtigt de Ne
derlandsche Bank het Algemeen Ne
derlandsch Persbureau deze geruch
ten als volkomen uit de lucht gegrepen
te verklaren.
Besprekingen met fractie
leiders
De leden worden verzocht vóór morgen
middag, 27 Juli, mee te deelen, aan welken
datum zij de voorkeur geven.
Laval en de Britsche gezant te Parys, Clerk,
hebben heden de Abessinische kwestie be
sproken.
Het schynt, dat geen ingrijpende wijziging
in den toestand is ingetreden, men gelooft niet,
dat de voorstellen van Italië een uitstel van
den Volkenbondsraad tengevolge zuilen hebben.
De huidige besprekingen tusschen Londen,
Parys en Rome worden beïnvloed door de a.s.
bijeenkomst van den Volkenbondsraad en de
besprekingen van een compromis zyn op den
achtergrond geraakt.
Ten aanzien van de Italiaansche voorstellen
is men te Londen nog steeds van oordeel, dat
de Volkenbondsraad de kwestie in zyn geheel
moet behandelen.
Als eerste voorwaarde tot wijziging van dit
standpunt wordt vereischt, dat Italië zich zou
verbinden niet zyn toevlucht te nemen tot
geweld.
De diplomatieke correspondent van Reuter te
Rome schrijft, dat één van de voornaamste
onderwerpen van de besprekingen is, de poging
om Italië te bewegen zijn eischen ten aanzien
van Ethiopië te beperken tot zuiver economi
sche, doch tot nu toe is dit mislukt.
Het eenige verschil tusschen de Fransche en
Britsche opvatting schynt te zijn, dat Frank
rijk hoopte, dat een basis voor een regeling
kon worden getroffen vóór de Volkenbonds
raad bijeenkomt.
De atmosfeer van ontspanning, welke gis
teren te Rogne merkbaar werd na het gerucht,
dat de verzoenings-commissie inzake het con
flict van Oeal Oeal den arbeid zou hervatten,
is van korten duur geweest.
Het schijnt, dat een hervatten van den ar
beid van de commissie steeds meer proble
matisch wordt en dat een byeenkomen van den
Volkenbondsraad onvermydelijk is.
Het schynt wel, dat Italië op den Volken
bondsraad vertegenwoordigd zal zijn, hoewel
slechts op het laatste oogenblik zal worden
beslist door wie.
Italië zal trachten het veld van besprekin
gen te Genève te beperken.
De Italiaansche wenschen tot aankoop van
Turksche handelsschepen zyn definitief afge
wezen ondanks de hooge pry zen, die de Ita
liaansche lasthebbers bereid waren te besteden.
Zoo wilde Italië om. twee kortgeleden aan
Turkye verkochte stoomschepen van 4000 ton
terugkoopen en wel tegen een prys, die ver lag
boven den verkoopsprys. Het aanbod werd ech
ter eveneens afgewezen.
Stand op Zaterdag 1 uur v.m.: 762.4
Vorige stand: 764.4
DUBLIN, 26 Juli (Reuter). In een rede in
het Iersche parlement heeft De Valera gister
avond verklaard, dat Groot-Brittannië de schuld
draagt van de jongste onlusten te Belfast, die
hy „betreurenswaardige voorvallen in een an
der deel van het land" noemde.
Hy zeide: Wy kennen de diepere oorzaak, wij
die weten, dat de burgers van Ierland, wanneer
zij aan zichzelf zouden worden overgelaten,
geen dringender wensch zouden hebben dan als
medeburgers in .vrede en vriendschap te leven.
De dingen, waar het om gaat, hebben niets
met godsdienst te maken. De godsdienst wordt
voor politieke doeleinden uitgebuit. Het is een
macht buiten het
land, die dezen toe
stand heeft gescha
pen en deze macht
kan zich niet aan
de verantwoorde-
lykheid enttrekken.
Ons volk werd
niet toegestaan, zyn
eigen meeningsver-
schillen te regelen.
Een vreemde mo
gendheid kwam en
verdeelde Ierland.
De Valera be
treurde de gebeur
tenissen in den
Vrijstaat in verband
met de onlusten in
DE VALERA het Noorden en ver
klaarde, dat de
schuldigen met alle gestrengheid zouden worden
gestraft.
Hij hoopte, dat de misleide menschen in het
Noorden, die voor politieke doeleinden werden
gebruikt, zich hiervan bewust zouden worden.
De eenheid der Ieren zou spoedig worden ver-
wezenlykt.
Naar het Alg. Ned. Persbureau ter
oore komt, wordt in parlementaire
kringen met stelligheid verwacht,
dat, indien prof. Aalberse in zijn
opdracht mocht slagen, een kabinet
onder zijn leiding even krachtig
voor het behoud van de waarde
vastheid van onzen gulden zal blij
ven waken als zulks tot dusver is
geschied.
Met name wordt dit afgeleid uit de
door prof. Aalberse als Neder
landsch Regeeringsgedelegeerde op
de jongste Internationale Arbeids-
conferentie te Genève gehouden
rede, waarin hij verklaard heeft,
tegenstander te zijn van devaluatie
en aan zoo ver mogelijk gaande
deflatie de voorkeur te geven.
De nieuwe chef van den Engelschen Generalen Staf, Sir MontgomeryMassingberd
bracht een bezoek aan de opleidingsschool Sandhurst, waar hij het bouwen van
loopgraven gadesloeg
De minister van Staat, prof. mr. P. J. M.
Aalberse, wien H.M. de Koningin opdracht
heeft gegeven tot vorming van een parlemen
tair kabinet op zoo breed mogelyke basis, heeft
Vrydag besprekingen gehouden met leiders van
verschillende Tweede Kamer-fracties, welke
besprekingen heden zullen worden voortgezet.
SEOEL, 25 .Juli. (A. N. P.) Een uit zeven
personen bestaand gezin is levend bedolven by
ëen aardverschuiving, waardoor zyn woning, in
de provincie Kogeindo, geheel bedolven werd.
De aardverschuiving was veroorzaakt door zware
regens.
GENEVE, 26 Juli (Reuter). Het
telegram aan de leden van den Vol
kenbondsraad, waarbij zij in ken
nis worden gesteld van de komende
bizondere zitting, heeft den volgen
den tekst:
Inzake het Italiaansch-Abessinische geschil
hebben de leden van den raad heden overeen
komstig de eerste motie van den Volkenbonds
raad van 25 Mei de volgende stukken over de
ontwikkeling van het werk der bemiddelaars
ontvangen:
Abessinische mededeeling van 9 Juli, Italiaan
sche mededeeling van 25 Juli. In de tweede
motie van 25 Mei heeft de raad besloten bijeen
te komen, ingeval by gebreke aan een accoord
der vier scheidsrechters, over de regeling van
het geschil op 25 Juli, geen overeenstemming
onder de scheidsrechters over de keuze van den
vijfden arbiter is tot stand gekomen, tenzy,
dat de vier scheidsrechters het eens worden
over de verlenging van dezen termijn.
Daar de tot dusver ontvangen berichten niet
erop duiden, dat de vier scheidsrechters op 25
Juli een der veymelde accoorden bereikt heb
ben, stelt de raadsvoorzitter de leden ervan in
kennis, dat de buitengewone zitting, waarin
de motie voorziet, gehouden zal worden.
De nieuwe chef van den Pool-
schen Generalen Staf, generaal
Waclaw Stackiewicz
In een op 25 Juli ontvangen schrijven
heeft de Abessinische regeering het byeen
komen van den raad reeds voorgesteld op
25 Juli. Op grond van art. 1 par. IV van
het huishoudelyk reglement van den raad
stelt de voorzitter den leden voor om of op
31 Juli of op 1 Augustus, des middags om
5 uur, byeen te komen.
Eén dag reizen is tien dagen intens
leven. Degeen die de kunst van het
reizen verstaat verruimt zijn blik, zijn
geest, zijn wetenschap, zijn gemoed.
Het komt er niet op aan of men reist
buiten 's lands grenzen dan wel in
eigen land. Zelfs een wandeltocht
rond de eigene gemeente waar men
woont kan tot geheel nieuwe ontdek
kingen aan schoonheid en wetens
waardigheid leiden. Indien men maar
rond zich weet te zien met onbevan
gen oogen. Indien men maar de kunst
van het bewonderen verstaat van het
geen waarlijk onze erkenning ver
dient. „Poëzie is overal, overal m'n
vrinden, 't Is de vraag maar wie ze jil,
wie ze niet kan vinden," rijmde De
Genestet. De gave van het reizen is
de gave van de poëzie te zoeken in
natuur en stad enhaar te vin
den! Gelukkig die een verre reis kan
maken en in vreemde landen en onder
vreemde volken kan verkeeren. Hij
zal bevinden, dat overal de mensch:
mensch is en dat de wereld o zoo klein
blijkt. Gelukkiger misschien nog de-
geen die tevreden is in eigen omgeving
en daar rondom de schoonheid weet
te puren uit alle ding.
Verdere vooruitzichten: bewolkt met
kans op regenbuien.
Verwachting: matige, wellicht tijdelyk
toenemende Noordwestelyke tot Zuid
westelijken wind, half tot zwaar bewolkt
of betrokken, toenemende kans op regen
of onweer, koeler.
