Strijd tegen de Katholieke
Kerk in Duitschland
Het conflict met Abessinië
Hernieuwing van Katholiek
leven in Spanje
D
LISTIGE TAKTIEK VAN
DR. GOEBBELS
r4
„SLEUTELPRODUCTEN
ROODE TERREUR WERD
TOT LOUTERING
De bondgenoot
DINSDAG 30 JULI 1935
Geestelijk bolsjewisme
De Volkenbond
EISCHT
OP 'T ETIKET
Conferentie der Interparlemen
taire Unie
Japan en Rusland
Protestnota van Japan
SLACHTOFFERS VAN DE
HITTE
Toenemende belangstelling voor
het conflict openbaart zich
in Frankrijk
Voortdurend troepen
transport
Spanje staat voor grooten natio-
nalen opbouw en de toekomst
is niet ongunstig
Energieke leiding van
Gil Robles
Italië isoleert zich
Overal beroering
Mag men dienst nemen?
Van de, liberale pers
Eden bij Laval
De Italiaansche instructies
Incidenten te New York
Vergaande politiemaatregelen
AMERIKA EN DE VREDE
De tegenwoordige strijd van het nationaal,
socialisme in Duitschland gaat tegen de
joden, de positieve protestanten en ka
tholieken en tegen allerlei vormen van staat
kundige en cultureele oppositie. De strijd tegen
het jodendom is voor ieder apert. De strijd
tegen de Belijdeniskerk trok maanden lang
sterk de aandacht. Thans staat, naast de ern
stige strubbelingen van allerlei oppositie, de
strijd tegen de Katholieke Kerk in het middel
punt. Honderdprocentige nazi's zouden ons
heel direct op de vingers tikken, zeggende:
wij vechten niet tegen de Katholieke Kerk,
niet tegen den godsdienst, maar wij bestrijden
uitsluitend het politieke Katholicisme, het
Centrum-Katholicisme. Deze bestrijding uit
zich in het wegjagen van den clerus uit ge
heel het openbare leven, in het arresteeren
van tallooze priesters, in de vernietiging der
Katholieke organisaties, der katholieke pers,
in het in beslag nemen der parochiebladen, in
het verbieden der proclamatie van Bisschoppe
lijke brieven. En achter in de kerken staan
breed geschouderd en wijdbeensch de functio
narissen der Geheime Staatspolitie als censoren
der predikaties. Dit is een vluchtig beeld der
bestrijding van het (politieke" katholicisme.
Wij zullen straks dit nog sterker omlijnen. Op
last van Excellentie Goebbels rumoert nu ge
heel de gelijkgeschakelde pers tegen het vroe
gere Centrum. „Het is nog niet dood genoeg,"
lazen we in die pers.
Het Centrum was een partij van men-
schen en zoo was het menscheiijke haar
niet vreemd. Het heeft zijn fouten ge
had. Maar deze fouten waren niet zoo talrijk
als men ons thans wil doen gelooven. Bij de
vele openbare schandalen in de republiek van
Weimar, was het Centrum, dat wil zeggen een
prcuninente Centrumsman, maar een enkele
maal betrokken. Al de processen tegen leiders
van het Centrum, in het Derde Rijk met zoo
veel bravour begonnen, zijn op niets uitgeloo-
pen. Zij werden door de machthebbers zelf in
den doofpot gedaan, omdat die processen wer
den tot schitterende -rechtvaardiging der be
schuldigden. Vooral de zoogenaamde corruptie
processen brachten het tegendeel van wat de
nazi's er zoo vurig van hadden gehoopt. Er
bleken onder de Centrumsmannen geen indi
viduen te zijn, die zich „zat hadden gevreten"
aan de staatsruif. Deze beschuldigingen heeft
Excellentie Goebbels, die slim is ais een kind
der duisternis, dan ook volkomen laten ver
vallen. Hij volgt thans een andere taktiek.
Hij laat nu overal drukken: het Centrum heeft
•met de marxisten geregeerd en voor deze po
litiek hebben de „Centrumpriesters" op de
bres gestaan. Dus is de Katholieke Kerk schuld
aan alle wantoestanden op zedelijk, cultureel
en staatkundig gebied in de republiek van
Weimar. Deze dwaze redeneering, om niet te
zeggen misdadige redeneering, behoeft geen
weerlegging, maar zij schendt de historische
waarheid.
Toen in November 1918 het Duitsche keizer
rijk ineenstortte en de overgebleven macht
hebbers van dit rijk zelf alle macht in handen
legden der sociaaldemocratie, stond het Cen
trum voor een beslissing van de allergrootste
draagwijdte. De sociaal-democraten wilden een
eerlijke democratie en schreven reeds in Januari
1919 verkiezingen uit voor de Constituante van
Weimar. Uit de stembus kwam de sociaal
democratie als de grootste partij. Het Centrum
als de tweede. De conservatieve en liberale par
tijen van het keizerrijk kwamen in de wet
gevende vergadering als schamele resten. Haar
leiders waren in alle voorhanden muizengaten
weggekropen en kwamen pas weer te voor
schijn, toen het allerergste achter den rug was.
De wetgevende vergadering had zich op de
allereerste plaats bezig te houden met de
nieuwe grondwet. Het Centrum stond toen voor
de keuze: positief, leidend aan het tot stand
komen dezer grondwet mede te werken öf haar
formuleering over te laten aan de sociaal-de
mocratie. De keuze leek niet moeilijk. En toch
vergaderden de Centrumleiders dagen en nach
ten, om tot een besluit te komen. Zóó groot was
de afkeer, om met de sociaal-democratie
samen te regeeren. Tot heil van kerk en staat,
en vooral, bijna voornamelijk, met het oog op
de buitenlandsehe politiek, kwam ten slotte
het besluit af, een leidende rol te spelen in een
zwart-roode coalitie. De bewering der Goebbels-
pers, dat de marxisten nooit aan de macht
zouden zijn gekomen, als de katholieken daar
bij niet de helpende hand zouden hebben ge
boden, is klare nonsens. De sociaal-democraten
waren de opvolgers der machthebbers van het
keizerrijk. Door met hen een coalitie aan te
gaan, toomde het Centrum hun eigenlijk abso
lute macht in door de teugels der meer conser
vatieve staatsgedachte. Door deze politiek van
het Centrum werd de macht der sociaal-demo
cratie sterk beknot. Centrumkanseliers volg
den al dra de sociaal-democratische op. En in
1921 vormde de Centrum-kanselier Constantin
Fehrenbach reeds een nationaal ministerie,
waarin de sociaal-democraten geen zitting had
den. Terecht ging men echter later weer, onder
initiatief van den liberalen staatsman dr.
Gustav Stresemann, van de gedachte uit, dat
men een partij, die over een kwart der Rijks
dagmandaten beschikte, niet op den duur uit
de regeering kon houden. Het Centrum was
het, onder zekere reserve, daarmede eens.
Vooral met het oog op de buitenlandsehe poli
tiek. De vervullingspolitiek, geïnaugureerd door
den Centrumskanselier dr. Wirth en consequent
doorgevoerd door Stresemann, kon niet worden
uitgevoerd zonder hulp der sociaal-democratie.
En deze vervullingspolitiek was in die dagen
noodzakelijk, wilde het Rijk niet ten gronde
gaan, toen het al haast zieltogend terneer lag
tea gevolge der Roerbezetting. In deze lugubere
tijden hadden echter de nationalisten weer
moed gekregen. Hun vaderlandsliefde uitte zich
in talrijke aanslagen op de verantwoordelijke
politici, vooral in de sluipmoorden op Erzberger
en Rathenau. Was het toen te verwonderen,
dat kanselier Wirth in den Rijksdag uitriep:
„De vijand staat rechts." Ook dit woord wordt
thans verdraaid en ten nadeele der Katholieke
Kerk gepropageerd, die er niets mede te maken
heeft.
Ten slotte laat Goebbels overal drukken,
dat de „zedeloosheid te Berlijn nooit
grooter was dan toen de Centrumstaats
lieden de hoogste macht in Duitschland uit
oefenden. Nooit is op zoo onbeschaamde wijze
tegen iederen vorm van godsdienst propagan
da gemaakt als na de oorlogsjaren, toen in
Pruisen en het Rijk de katholieken de bond-
genooten waren van de socialisten."
Dit is niet aan het Centrum te wijten. Her
haalde malen heeft het Centrum in den Rijks
dag initiatiefvoorstellen ingediend ter beteuge
ling der zedeloosheid, maar deze voorstellen
werden verworpen of hun behandeling werd on
mogelijk gemaakt door de sociaal-democraten,
die dan met man en macht ondersteund werden
door liberalen en vrijzinnigen en de kleurloozen,
uit welk allegaartje tenslotte (evenals thans bij
ons) de nationaal-socialisten werden gerecru-
teerd.
Natuurlijk heeft het Centrum altijd pal ge
staan voor de vrijheid van geloof en kerk. Ook
op dit gebied is het nooit voor een concessie
te vinden geweest. Het gevolg- is geweest, dat
in de republiek van Weimar de kerken zich in
alle vrijheid konden ontplooien. Uitwassen der
vrijdenkerij kon het Centrum echter niet be
teugelen, omdat het bij voorstellen in dien geest
steeds tegenover zich vond ditzelfde overmach
tige meerderheidsblok, dat ook den strijd tegen
de zedeloosheid verijdelde.
En wat zien wij thans in het Derde Rijk ge
beuren? De verdediging der Duitsche Katho
lieken tegen de vele publicaties, die onder het
motto van het nationaal-soeialisme het heele
arsenaal der vrijdenkerspropaganda van vroeger,
thans met een hakenkruis voorzien, uitbuiten,
wordt onmogelijk gemaakt. Wat onder dulding
der regeering gebeurt is het tegendeel van wat
in dit Concordaat werd beloofd. Het is het prijs
geven der kerken aan het janhagel van de
straat, dat de gemeenste blaadjestegen geloof en
kerk vrij mag V|rspreiden. Dit ligt geheel in de
lijn van den totaliteitseisch van het nationaal-
soeialisme, dat alles in zijn ban wil slaan en een
eigen wereldbeschouwing aan het volk opdringt.
Het in de praktijk omzetten van deze wereld
beschouwing is niet mogelijk zonder geweldena
rij tegenover religie en kerk. De eindindruk van
het geheel is een indruk van geestelijk bolsje
wisme, dat thans vooral het katholicisme als
mikpunt heeft. Dit geschiedt in het Derde Rijk,
waar nu de leiders de zuivering van Duitschland
van onraad op alle gebieden als een van hun
grootste onder hun „ongeheuer zahlreiche" ver
diensten in de wereld rondbazuinen.
7,1
Op de conferentie der interparlementaire
unie heeft de Belgische afgevaardigde La Fon
taine het voorstel gedaan de bevoegdheden van
den Volkenbond als bewaker der openbare orde
in de wereld te versterken. De Italiaansche se
nator Caselli en de Fransche afgevaardigde
Brunet waren van oordeel, dat deze bevoegd
heden beperkt moesten blijven tot de eerbiedi
ging van internationale conventies.
De Engelsche afgevaardigde Llewellin Jones
en de vice-voorzitter van de Roemeensche Ka
mer Djuvara hechtten daarentegen goedkeuring
aan La Fontaine's plan tot verruiming van de
bevoegdheden van den Volkenbond.
Vervolgens werd de resolutie-La Fontaine door
de conferentie aanvaard. De resolutie in kwestie
heeft den volgenden inhoud: De conferentie
wijst opnieuw op de noodzakelijkheid der werk
zaamheden tot codificatie van het internatio
naal recht te hervatten op basis van het plan,
dat tijdens de zitting te Genève in 1832 in de
aandacht der nationale groepen is aanbevolen.
Verder vestigt de conferentie de aandacht der
verschillende groepen op de noodzakelijkheid
de problemen op te lossen, welke zijn ontstaan
door het duidelijk verschil tusschen het inter
nationale systeem van den Volkenbond en de
beginselen, welke de volken bezielen, die hun
nationale leven willen uitleven. De conferentie
onderwerpt vooral aan de aandacht der groe
pen het probleem der opzegbare en niet-opzeg-
bare verdragen en conventies en dat der regio
nale pacten.
Dinsdag kan de stemming plaats vinden over
de resolutie-Pella omtrent den automatischen
bijstand door multilaterale overeenkomsten.
Bij de gedachtenwisseling over de motie-Pella
wenschte de gewezen Hongaarsche minister van
Buitenlandsehe Zaken Gratz een definitie van
neutraliteit; de Italiaansche senator Majoni
zeide, dat de moti-Pella over automatischen bij
stand een hersenschim was, waaraan Italië zijn
stem niet zou kunnen geven. De Zwitser Sche
ler verklaarde dat Zwitserland zich altijd neu
traal houdt, dus niet tot bijstand gedwongen
wenscht te worden.
De Fransche senator Curral zeide, dat neu
traliteit niet bestaat. Hij onderstreepte de
noodzakelijkheid van automatischen bijstand
door multilaterale verdragen.
De Joego-Slavische gedelegeerde Koemanoedi
zeide, dat de juridische geschillen vaak over de
landsgrenzen heengaan, zooals bij den moord
op Koning Alexander.
CHARBIN, 30 Juli. (Reuter). De Japansche
consul te Charbin. Dato, heeft den Sowjet-Russi-
schen consul Slawoezki een protestnota over
handigd, naar aanleiding van de beschieting van
een Japansche motorboot op de Amoer door
Sowjet-Russische militairen.
De nota verlangt in krachtige bewoordingen
van de Sowjet-Russische regeering schadeloos
stelling en waarborgen tegen herhaling van een
dergelijken overval.
NEW YORK, 30 Juli. (Reuter). De hittegolf
die de laatste dagen in de centrale Amerik&an-
sche staten heeft geheerscht, heeft aan 33 men-
schen het leven gekost.
I
Na een zeer avontuurlijken Oce aantocht in de race tusschen
Amerika en Noorwegen is het Duitsche zeiljacht „Stoerte-
beckerde haven van Kiel w eer binnengeloopen. Een ver
tegenwoordiger van de Rijksmarine begroette de bemanning
f*
GENèVE, 29 Juli. (Reuter.) De commissie
van dertien, welke de kwestie heeft behandeld
der sancties tegen staten, die zich aan verdrag
schending schuldig maken, heeft haar tweeds
zitting beëindigd, zonder dat zij resultaten heeft
bereikt.
De zittingen der commissie zijn voor onbe-
paalaen tijd verdaagd. Vermoedelijk zal zij
thans niet vóór den herfst weer bijeen komen.
Wel is waar werden zekere principes met al-
gemeene stemmen goedgekeurd en bepaalde
maatregelen aanbevolen, doch ten aanzien van
alle werden zooveel reserves geformuleerd, dat
zij in feite waardeloos zijn. Daar de meenings-
verschillen in dit opzicht niet te overbruggen
waren, was het voorloopig onmogelijk, een rap
port bij den Volkenbondsraad in te dienen.
Alvorens een volgende zitting wordt bijeen
geroepen zullen thans eerst de diverse voor
stellen nader worden bestudeerd, die het juri
dische en het economische subcomité bij de
commissie aanhangig hebben gemaakt. Deze
studie zal betrekking hebben op de „sleuttl-
producten", die voor de vervaardiging van oor
logsmateriaal noodig zijn. De deskundigen zul
len thans allereerst moeten vaststellen, wat
„sleutelproducten" zijn, waarvan de uitvoer
naar een bepaald land verboden zou kunnen
worden.
(Bijzondere correspondentie)
De politieke rust is nagenoeg in geheel
Spanje teruggekeerd. Na een felle roode
terreur is het volk uit zijn slaap wakker
geschud en heeft zoowel het godsdienstig als
het staatkundig leven een loutering ondergaan.
Evenals in vroeger paren werden de kerkelijke
feesten in de afgeloopen maanden weer met
vollen luster gevierd, doch opmerkelijk was het
thans, dat het pompeuze en uiterlijk fraaie ver
toon meer plaats had gemaakt voor innige over
tuiging en diepen godsdienstzin.
Zoo werden in de verschillende plaatsen met
groote plechtigheid de H. Sacramentsprocessies
gehouden en de belangstelling van de zijde der
bevolking was daarbij overweldigend. De hui
zen waren keurig versierd, zooals zelfs bij de
grootste burgerlijke feestdagen nog niet ge
schied is. De Farlementszitting, die daags voor
de groote processie zou plaats vinden, kon niet
doorgaan, wijl slechts enkele afgevaardigden
aanwezig waren.
Welken invloed de twee jaren godsdienstloos
bewind hebben gehad blijkt wel duidelijk uit het
feit, dat bij de revoluties vorig jaar in Madrid
17624 begrafenissen plaats vonden, waarvan
slechte 162 personen een kerkelijke begrafenis
weigerden.
De feesten van St. Cosmas en Damianus zijn
eveneens zeer luisterrijk gevierd en het is in
verband hiermede wel interessant te vermel
den, dat de Nationale Bond van Katholieke
Artsen ruim 3000 leden telt. De groote vergade
ring die op genoemden feestdag werd gehouden,
werd door talrijke leden bijgewoond. Er werd
besloten een groote wetenschappelijke propa
ganda te voeren en in verband hiermede een
studieweek over „Eugenese" te organiseeren, bij
welke gelegenheid het standpunt zal worden uit
eengezet dat de Katholieken op gebied dezer
nieuwe wetenschap dienen in te nemen.
Op politiek gebied is een groote activiteit
ontwikkeld. Zoo werd in Salamanca een
groote bijeenkomst georganiseerd van de
leden der partijen, die de regeeringsmeerderheid
vormen. Bij deze gelegenheid werden door den
Minister-President en den leider van de Auto
nome Confederatie van rechtsche partijen ver
schillende redevoeringen uitgesproken, waarin
verklaard werd, dat men ondanks de ver uit-
'eenloopende ideeën toch zal samenwerken, om
het land tot zijn bestemming te voeren.
Een tweede belangrijk feit is de groote wa
penschouw van de rechtsche partijen in Medina
del Campo en Valencia, waarbij de groote massa
haar instemming betuigde met de politiek van
Gil Robles, die oprecht de belangen van het
volk wil behartigen. Beide manifestaties waren
een duidelijke uiting van de democratische ge
zindheid van het volk. Trouwens was het een
groote betooging tegenover de demonstraties der
linksche partijen, die ook de laatste weken onder
leiding van Azana weer hadden plaats gevon
den.
Doch het meest belangrijke van deze meeting
was ongetwijfeld de geest van hernieuwing die
uit deze bijeenkomsten sprak. De traditie-poli
tiek, de eigenlijke conservatieve politiek heeft
nooit dergelijke massa-betoogingen willen orga
niseeren. Tegenover het aantal stelde zij steeds
de kwaliteit, tegenover de populariteit het pres
tige van de leiders. Was het niet beter geweest
om beide hoedanigheden te combineeren?
De staat van beleg, die in Barcelona was af
gekondigd, heeft in verschillende buitenlandsehe
kringen wantrouwen gewekt. Doch daartoe was
geen reden.
De regeering heeft slechts wettige middelen
willen toepassen tegenover de geheime actie
van ongure elementen, meestal buitenlanders, die
sedert eenigen tijd Barcelona tot operatie-ter
rein hadden gekozen. Deze maatregelen moes
ten dus getroffen worden, want de laatste jaren
v/aren de revolutionnairen zoo brutaal, dat ge
wone maatregelen thans te zachtaardig zijn en
geen uitwerking meer zouden hebben. Sinds de
vestiging van het nieuwe regiem zijn de normale
toestanden nog niet teruggekeerd. Doch dat
mag voor de regeering geen beletsel zijn, om
met kracht de wet te handhaven en haar gezag
te doen eerbiedigen. In dit opzicht is reeds een
belangrijk verschil waar te nemen met het
vorige jaar en men mag aannemen dat de uit
zonderingstoestanden geleidelijk zullen kunnen
worden opgeheven.
In het economische leven schijnt werkelijk
eenige opleving waar te nemen te zijn. Se
dert de maand April stijgen de prijzen in de
industrie geleidelijk. Dit wil natuurlijk niet zeg
gen, dat de economische crisis als beëëindigd
kan worden beschouwd, doch in ieder geval is
er een verbetering waar te nemen.
Onder leiding van den tegenwoordigen Mi
nister van Financiën heeft zich de reorganisatie
van de financieele politiek op schitterende wijze
voltrokken. Zonder veel moeite heeft men voor
de laatste zes maanden van het begrootingsjaar
de goedkeuring van het budget verkregen. Door
een zeer nauwkeurige administratie is men er
in geslaagd, om de uitgaven vrij aanzienlijk te
beperken en de inkomsten een weinig te ver-
grooten. Verder werd een decreet uitgevaardigd
waarbij aan het buitenlandsehe kapitaal, dat in
Spanje is geplaatst, gelegenheid wordt geboden
om te worden teruggehaald.
Verder bevorderde dit decreet, dat het Spaan-
sche kapitaal weer in het land werd terugge
bracht en ook dat buitenlandsch kapitaal in
het land geplaatst werd. Dit laatste vooral, om
dat de economische situatie in het buitenland
over het algemeen minder gunstig is dan in
Spanje en de interest bijna overal lager is.
Wanneer de minister met de begrooting, die hij
voor October gereed maakt, bewijst, dat het
deficit in 1937 verlaagd zal worden, zal het ge
vestigd optimisme een tastbare werkelijkheid
worden en zal de handel een aanmerkelijke
verbetering kunnen ondergaan door de uitbrei
ding der verkeerswegen. Spanje staat voor een
machtigen nationalen opbouw en de toekomst
is niet ongunstig. Doch het is noodig, dat zoo
wel het buitenland als de bevolking zelf ver
trouwen hebben in de energieke leiding van
Gil Robles.
PARIJS, 29 Juli. (A. N. P.) Ten einde te
voorkomen, dat het Italiaansch-Abessinische
conflict onrust doet ontstaan onder de grens-
stammen, zullen de troepen in Fransch Soma-
liland worden versterkt.
De thans in dit gebied dienst doende com
pagnie zal worden aangevuld met een bataljon
Senegaleezen op oorlogssterkte, terwijl nog
eenige vliegtuigen zullen volgen.
LONDEN, 30 Juli. (Reuter.) De diplomatieke
correspondent van de „Daily Telegraph" schrijft:
De Engelsche ministers zijn van meening, dat
de laatste mogelijkheid om Italië te matigen,
gelegen is in de samenwerking tusschen En
geland en Frankrijk.
De vriendschap tusschen Engeland en Italië
is oud en heeft wezenlijk bijgedragen tot Italië's
huidige positie in Abessinië, maar haar invloed
is aanzienlijk verminderd, tengevolge van de
anti-Engelsche propaganda der Italiaansche
pers.
De schijnbare afzijdigheid der Fransche re
geering begint voor een steeds grooter worden
de belangstelling plaats te maken. De beide re
denen zijn blijkbaar, dat de Fransche politiek
even hecht op den Volkenbond berust als de
Engelsche, en dat Frankrijk verontrust is over
de financieele en economische gevolgen van 'n
Italiaansch militair avontuur.
Italië, dat aan een zeer ernstige geldschaarsch-
te lijdt, zoekt hulp bij Frankrijk. Laval weet
echter, dat het gevaarlijk zou zijn, indien hij
het verwijt op zich laadt de jongste Fransche
salariskorting der ambtenaren te besteden aan
de Italiaansche koloniale belangen.
Deze factoren zullen wellicht van grooten in
vloed zijn op de vertrouwelijke besprekingen
tusschen de mogendheden.
LONDEN, 30 Juli. (Reuter.) Uit Cairo wordt
aan de „Daily Telegraph" gemeld, dat de fas-
tische troepen in Tripolis zijn ontbonden om
naar Abessinië gedirigeerd te worden. Tevens
is de Italiaansche regeering bezig met een
krachtige recruteering van Arabieren in Tripo
lis, voor de vorming van arbeidskampen in
Erythrea.
ALEXANDRIë. 30 Juli. (Reuter.) De Kopti-
sche Patriarch heeft een vergadering uitge
schreven van de Koptisch-Christelijke Kerk in
Egypte, om de houding van deze kerk te be
palen in het geschil tusschen Italië en Abes
sinië.
De Koptische kerk telt in Egypte alleen
850.000 aanhangers, voornamelijk Abesiniërs.
Ook de „Vereeniging van den Islam dienende
jongelieden" in Egypte, zal betoogingen voor
Abessinië organiseeren.
LONDEN. 30 Juli. (Reuter.) Naar de „Times"
uit Aiexandrië meldt, heerscht onder de Egyp-
tenaren groote belangstelling voor het geschil
tusschen Italië en Abessinië en wordt warme
sympathie voor Abessinië betoond.
Gepensionneerde Egyptische officieren bieden
zich aan om dienst te nemen in het Abessini-
sche leger. Op de Egyptische markten heerscht
eenige bezorgdheid wegens de prijsstijgingen en
het gebrek aan gerst, als gevolg van de groote
Italiaansche aankoopen. Men verklaart, dat
Egypte weldra gerst tegen een hoogen prijs zal
moeten invoeren.
PARIJS, 30 Juli. (Reuter.) De voor een be
zoek in Turksche havens vertoevende Italiaan
sche oorlogsschepen zijn, naar gemeld wordt,
naar Italië teruggeroepen en bevinden zich
reeds op de thuisreis.
MILAAN, 30 Juli (ANP) De „Popoio d'Italia"
richt wederom een zeer scherp hoofdartikel
tegen Engeland, waarin het blad schrijft dat
er een mogelijkheid heeft bestaan het Ita-
liaansch-Abessinisch conflict zonder toepassing
van wapengeweld bij te leggen, n.l. wanneer
Engeland den Negus had geadviseerd met
Italië een compromis aan te gaan „in Britschen
stijl", d.w.z. op de wijze, die Engeland tegen,
over veel minder geciviliseerde staten dan
Abessinië heeft toegepast. Doch sedert den
overval van Oeal-Oeal heeft Engeland openlijk
partij gekozen voor de „slavenjagers". Nog
voor men van een verzoeningscommissie sprak
hadden de Engelsche agenten in Abessinië en
Genève hun oordeel ten gunste der duistere
Britsche belangen in het land der negers ge
veld. Londen verklaarde met een deugdzaam
gebaar, den Volkenbond te moeten verdedigen,
doch in werkelijkheid «mobiliseerde het den
Volkenbond om zijn imperialistische belangen
te verdedigen. Het is duidelijk dat de Negus
zonder Engelschen steun zou hebben toegege
ven en een compromis zou hebben aanvaard
waardoor oorlog zou zijn vermeden, doch de
Negus spreekt over oorlog en kondigt hem aan
als voor de deur staand. Hij kan dat slechts
doen omdat hij zich daartoe gemachtigd voelt.
WASHINGTON, 30 Juli (Reuter). De regee
ring der Vereenigde Staten wenscht zooveel
e liberale hits-bladen krijgen een
bondgenoot inden generaal-
papenvreter Ludendorff.
In het laatste nummer van Ludendorff's
,„Am Heiligen Quell Deutscher Kraft" houdt
de generaal zich ook met de Nederlandsche
politiek bezig. In de eerste plaats heeft
Ludendorff het over den overgang tot de
Katholieke Kerk van minister Marchant.
Hoe de Roomschen in het geheim werken
en met welke drieste vanzelfsprekendheid
dat) door Roomsche „kerkambtenaren" in
het openbaar wordt toegegeven, aldus de
heer Ludendorff, blijkt uit het „Kath. Kerk
blad voor Berlijn" van 16 Juli j.l., waarin
een artikel voorkomt over den overgang
van den Nedarlandschen minister Marchant
naar de Kath. Kerk. Helaas wordt in dit
artikel echter niet meegedeeld, wanneer die
overgang heeft plaatsgevonden, en of de
minister wellicht reeds Katholiek was vóór
hij de portefeuille aanvaardde. Overigens is
het mogelijk, dat men ook als Protestant
inofficieel in dienst van de Roomsche Kerk
staat. Het staat vast, dat deze minister, die
nog als Protestant gold, reeds als Katholiek
voor de Katholieke Kerk werkte Hij heeft
zijn collega's ên vrienden in Roomschen
geest beïnvloed. Juist het feit, dat men
meende, dat een protestant zoo sprak, had
voor Rome de gewensche werking.
Dit geval-Marchant is, zegt Ludendorff,
teekenend voor het onderaardsche werken
van Rome en voor <le katholieke actie.
Verder heeft de generaal het over het
aftreden van minister Steenberghe. Luden
dorff citeert met welgevallen de „Deutsche
Sparer-Zeitung", die in Nederland een bloc
van Katholieken en Socialisten verwachtte,
dat de regeering Colijn omver zou werpen
en inflatie zou veroorzaken, opdatde
Duitsche kloosters, die in Nederland in
gouden guldens leeningen aangingen, des
te minder zou<den hebben terug te betalen.
Ook hier, roept Ludendorff vol veront
waardiging uit, ziet men weer, hoe Rome
werkt. De bedrogenen zijn weer de spaarders
en het werkende volk.
Is het niet, of men de N.R.Crt. of Telegr.
leest?
mogelijk tegen te gaan, dat Amerikaansche
staatsburgers, hetzij in het Italiaansche, hetzij
in het Abessinische leger dienst nemen.
De waarnemende minister van buitenland,
sche zaken, Philips, heeft het publiek door
middel van de pers gewezen op een oude be
paling uit het jaar 1818, die nooit herroepen
is, en waarbij met een gevangenisstraf van
drie jaar of een boete van 1.000 Dollar wordt
bedreigd ieder Amerikaansch onderdaan, die
tegen betaling dienst neemt in een buiten
landsch leger.
Tegelijkertijd heeft de voorzitter van de Con
grescommissie voor Immigratie Dickstein ver
klaard, dat hij een wetsontwerp zal indienen
waarbij het Amerikaansche staatsburgerschap
wordt ontnomen aan de Amerikanen, die hun
land verlaten om zich voor het Italiaansche of
het Abessinische leger te laten aanwerven.
NAPELS, 30 Juli (Reuter). Het schip „Abba.
zia", dat troepen, materiaal en muilezels aan
boord heeft, is naar ,Messina vertrokken, alwaar
de lading zal worden aangevuld, om vervol
gens naar Oost-Afrika te vertrekken.
LONDEN, 30 Juli. (Reuter). Volgens de
„Daily Telegraph" begeeft minister Eden zich
heden met zijn deskundigen per vliegtuig naar
Parijs, alwaar hij een onderhoud zal hebben met
Laval, waarna beide staatslieden gezamenlijk
met den nachttrein naar Genève reizen.
LONDEN, 30 Juli (A.N.P.). De Romeinsche
correspondent van de „Daily Telegraph" meldt,
dat de door Aloisi, den leider der Italiaansche
delegatie, aan te nemen houding zal afhangen
van de ontwikkeling der zaken op de vergade
ring van den Volkenbondsraad. Aloisi zal
aldus deze correspondent niet in het offen
sief gaan, tenzij hij daartoe gedwongen wordt.
Mussolini houdt vast aan den eisch, dat ter
vergadering niet de geheele Italiaansche poli
tiek ten opzichte van Abessinië zal worden be
sproken, doch hij heeft het vermeden, Aloisi
scherpomlijnde instructies te geven.
In welingelichte kringen is men vrij opti
mistisch gestemd en de meening wordt uitge
sproken, dat de particuliere besprekingen tus
schen Aloisi en de diplomatieke vertegenwoor
digers van Engeland en Frankrijk den weg
zullen vrij maken voor een vergadering, die zal
streven naar handhaving van den vrede.
Overigens verklaart mfen, dat Frankrijk,
bezorgd geworden door de financieele en econo
mische gevolgen van net Italiaansche militaire
avontuur, zich evenals Engeland op de grond
slagen van den Volkenbond stelt.
NEW YORK, 29 Juli. (A.N.P.) De leider der
politie, Lewis Valentine, heeft vérgaande maat
regelen genomen ter bescherming van de ha-
kenkruisvlaggen tegen eventueele demonstraties.
De politie in het havengebied heeft aanzienlijke
versterkingen ontvangen. Het vandaag aange
komen stoomschip Western Land heeft gedokt
te Hoboken. Incidenten deden zich niet voor.
Zes politiebeambten in uniform en eenige
rechercheurs hebben Maandag het gebouw van
het Duitsche consulaat bewaakt als voorzorg
tegen mogelijke ordeverstoringen naar aanlei
ding van de kwestie met den Duitsèhen masseur
en de incidenten met de Bremen.
WASHINGTON, 29 Juli. (A.N.P.) Senator
Bennett Champ Clark, een der leiders van de
vredesbeweging, heeft vandaag aangekondigd,
dat nog deze zitting van het Congres wetsont
werpen zullen worden ingediend, welke beoogen
de Vereenigde Staten buiten alle oorlogen te
houden, welke in de toekomst mochten worden
gevoerd.
Verder wordt uit Washington gemeld, dat de
Senaat het wetsontwerp Wilcox heeft aange
nomen, dat voorziet in den aanleg van zes
sleutelbases voor de militaire luchtmacht in
Aleska en in de Panamakanaal-zone. Roose
velt moet de wet nu nog onderteekenen.