Stakingsonlusten op Kreta
m
De kerkstrijd in Duitschland
Instorting in een
basaltgroeve
1 mi 1
Na het accoord van
Genève
llifi
Het nieuws van heden
DE OORLOGSTOESTAND
AFGEKONDIGD
Kinderen spelen
met granaten
Zware ontploffing
in Duitschland
n
I
PROCLAMATIE IN DE
GOUW BERLIJN
ROUW IN RUSLAND
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DINSDAG 6 AUGUSTUS 1935
Ochtendblad
Ook te Athene muiterij
Het Weer
Zal September oorlog of
vrede brengen?
De Bisschop van Trier
beleedigd
Gids omgekomen
fiUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
Voor Haarlem en Agentschappen per
V^eek 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
feost, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
EEN EN ZESTIGSTE JAARGANC No. 19474
Door drastische maatregelen van
de regeering werd de orde
echter spoedig hersteld
Ook onrust te Athene
De orde hersteld
Minister Kondylis
Vier arbeiders gedood, twee nqg
levend begraven
Twee ongelukken tegelijk met oor
logsgranaten aan de
Belgische kust
Twee fabrieksmeisjes overleden,
acht andere levensgevaarlijk
gewond
DUIZENDEN FILMS
VERBRAND
De algemeene toestand wordt door
Abessinië nog steeds
dreigend geacht
lÊÊËmr
Kif
De Negus van Abessinië
Italië mobiliseert verder
„Katholieke Kerk zal alle aanvallen
zegevierend doorstaanschrijft
het Berlijnsche „Kirchen-
blatt"
Mgr. Von Preysing, de nieuwe bisschop van
Berlijn
Mgr. von Preysing over zijn
benoeming
Mgr. Bornewasser beleedigd
Van hart tot hart
Slachtoffers der verongelukte
Sow jet-duikboot begraven
In een 40 M. diep ravijn gestort
en verpletterd
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
ATHENE, 5 Aug. (Reuter). Op
Kreta zijn ernstige ongeregeld
heden ontstaan tengevolge van het
opstandige karakter van de sta
kingsbeweging der arbeiders. Er
zijn 25 personen gewond.
In verband met de onlusten is op
Kreta de oorlogstoestand afge
kondigd. Voorts hebben zich twee
torpedojagers op weg naar Kreta
begeven.
Na een onderhoud met de militaire en ci
viele autoriteiten van Kreta besloot de minis
ter van oorlog, Kondylis, oorlogsschepen en
vliegtuigen naar Kreta te zenden.
Volgens de laatste berichten van particuliere
zijde te Kreta is de toestand ernstiger dan
eerst werd verondersteld. De opstandelingen
ten getale van 4000.
De militaire bezetting is niet voldoende om
de orde te handhaven en vraagt om ver
sterking.
Het blad „Vradyni" verneemt dat vanmiddag
■wederom ernstige onlusten hebben plaats
gehad.
Ook in enkele dorpen van de provincie
Kandia hebben ongeregeldheden plaats ge-
bad, de autoriteiten werden afgezet.
Nader meldt Reuter, dat stakende arbeiders
van de pruimenplantages de regeeringsgebou-
Wen te Kandia, de hoofdstad van het eiland,
hebben geplunderd. Bij de vechtpartijen, die
als gevolg hiervan ontstonden, werden dertig
personen gewond, waaronder vijf man der
Politie. De toestand wordt zeer ernstig geacht.
„United Press" meldt nog aan de „Tel." dat
he Venezelisten zich aan de zijde van de stakers
schaarden, tengevolge waarvan het geschil een
Politiek karakter kreeg. Toen de eischen van
he stakers, te weten hoo'gere loonen en korte
re arbeidstijd door de aanhangers van Veni-
zelos werden gesteund, verklaarden de arbeiders
zich onder den invloed der Venizelistische pro
paganda bereid tot een gewapende actie. Eerst
vielen zij het raadhuis van Kandia aan en
bezetten het; daarna bestormden zü ook an
dere openbare gebouwen. Het gelui der kerk
klokken was het sein tot dezen aanval, waarbij
°-a. generaal Bakopoelos en de prefect van
Kreta Theotokis werden gewond.
De regeering vertrouwt, dat zij de orde in
twee dagen tijds zal kunnen herstellen.
Volgens mededeelingen in de Atheensche
bladen zou ex-koning George pogingen in het
Werk stellen om met Joegoslavische bemidde
ling te komen tot een verzoening met Veni-
Zelos. Als tegenprestatie aan Venizelos voor
Zijn steun zou ex-koning George aan Venizelos
de volgende concessies hebben aangeboden:
amnestie voor allen, die betrokken waren bij
de Maart-revolutie, de ontbinding van de na
tionale regeering, het onmiddellijk uitschrijven
van verkiezingen op basis van evenredige ver
tegenwoordiging en opdracht tot vorming van
een nieuw kabinet aan Venizelos.
Volgens berichten uit Athene hebben 25
manschappen van het militaire vliegveld ge
muit; zij poogden tegen de regeering te
ageeren.
Gendarmerie wérd gezonden om de bewe
ging te onderdrukken. Zij werd ontvangen met
schoten. Tenslotte werd de orde hersteld. 15
soldaten werden gearresteerd en zuilen voor
den krijgsraad terecht staan.
ATHENE, 5 Aug. (Reuter). De drastische
5 joeno;
t' SLAVIS.
I
».#A\ACEDONI
/.leis
kinea,"
KW*
Biaatjregelen der Grieksche regeering waren
zeer succesvol ten opzichte van het herstel der
orde in Kandia.
De minister van oorlog, Kondylis, had een
lang telefonisch onderhoud met de plaatse
lijke militaire autoriteiten en kondigde daarna
de zending van oorlogsschepen en vliegtuigen
aan.
Kort daarna heeft de regeering een me-
dedeeling van generaal Bakopoelos ontvan
gen, waarin deze zegt dat de orde op Kreta
weer hersteld is en dat de stakers op vreed
zame wijze uiteen zijn gegaan.
ATHENE, 5 Aug. (Reuter) De twee torpedo
jagers, die op weg waren naar Kreta hebben
bevel gekregen naar hun standplaats terug te
keeren.
LIEGNITZ, 5 Aug. (D.N.B.). Maandag
ochtend heeft bij de basaltgroevc in de
buurt van Goldberg een ernstig ongeluk
plaats gehad, toen een rotswand los raakte
en de steenmassa's in de diepte stortten.
In het geheel werden 39 arbeiders bedolven,
tegen 12 uur vanmiddag waren drie dooden
en 30 gewonden geborgen. Zes arbeiders
werden nog vermist.
Nader wordt over de ramp te Goldberg ge
meld, dat tot nog toe vier arbeiders om het
leven zijn gekomen. Bij een der gewonden zijn
nog pogingen gedaan om met behulp van een
zuurstofapparaat de levensgeesten weer op te
wekken, doch het is nog twijfelachtig of dit
succes zal hebben. Twee arbeiders liggen nog
onder de rotsmassa bedolven, waarvan één nog
teekenen van leven geeft.
Brandweeren, Roode Kruis-troepen, SB. en
Arbeidsdienst zijn op de plaats van het onge
luk, welke geheel is afgezet, aan het werk.
H Verwachting: Zwakke veranderlijke wind,
licht tot half bewolkt, droog weer, aan-
H vankelijk iets warmer.
H Verdere vooruitzichten: weinig verande-
ring.
BRUSSEL, 5 Aug. (A. N. P.) Bij Nieuwpoort
zijn twee jongetjes, van 14 en 13 jaar, die een
uit den wereldoorlog afkomstige granaat had
den gevonden, gewond toen dit gevaarlijke
projectiel ontplofte, nadat zij er eenige stee-
nen tegen aan hadden gegooid. De jongens zijn
overgebracht naar het ziekenhuis te Brugge.
Drie kinderen, die met vacantie aan de Bel
gische kust vertoefden, hebben op een van hun
wandelingen een Fransche granaat ontdekt. De
knaapjes stookten een vuurtje en legden daar
de granaat in. Van eenigen afstand sloegen zij
het brandje gade. Toen het vuur uit was, was
met de helsche machine nog niets gebeurd. Een
van de jongens sloeg toen met zijn schep op
het gevaarlijk voorwerp, dat direct daarop ont
plofte. De jongen werd tegen den grond ge
worpen en personen die te hulp schoten, trof
fen hem aan, badend in zijn bloed. Zeer ern
stig verminkt werd hij overgebracht naar Os-
tende en later per automobiel naar Brussel.
Het parket van Veurne heeft een onderzoek
ingeleid.
KAISERSLAUTERN, 5 Aug. (D.N.B.). In de
verbandstoffenfabriek van Emil Bender te Kai-
serslautern vond hedenmorgen een ernstige
ontploffing plaats in een lokaal, waarin een
tiental meisjes met de vervaardiging van pleis-
sters bezig waren.
Het lokaal was spoedig een vlammenzee en
de brandweer, die spoedig ter plaatse was, tastte
met verscheidene stralen het vuur aan. Alle
aanwezige meisjes hadden brandwonden opge-
loopen, waardoor vijf levensgevaarlijk gewond
waren. De gewonden, die voor een deel uit het
venster van het op de tweede verdieping gele
gen lokaal op de binnenplaats sprongen, wer
den naar het gemeentelijk ziekenhuis ovèrge-
bracht. De oorzaak van de ontploffing is nog
onbekend.
Nader wordt gemeld, dat twee van de tien
gewonde meisjes in den loop van den dag in
het ziekenhuis zijn overleden. De overige ver-
keeren nog in levensgevaar. Drie meisjes lijden
bovendien aan een zenuwschok.
Maandagnacht is brand uitgebroken in een
magazijn voor filmmateriaal te Florence. 1000
kisten met films werden een prooi der vlammen
f:' iiBffgffff
r r- r* *V2:*"v f, O4
IWii ÜiMiWi
Italiaansche troepen trekken in vermoeiende dagmarschen naar de grens van
Eritrea
ADDIS ABEBA, 5 Aug. (Reuter). Hedenmid
dag is de resolutie van den Volkenbondsraad
hier gepubliceerd.
Men merkt echter op, dat in de maand respijt
Italië zijn voorbereidingen in Somaliland en
Erytrea kan verhaasten, terwijl Ethiopië ge
houden is aan een wezenlijke inactiviteit, door
het verbod van uitvoer van wapenen en munitie
in vele landen.
In algemeen opzicht is de Ethiopische regee
ring tevreden over de resolutie, de regeering
heeft sedert 8 maanden een dergelijke oplos
sing gevraagd.
Volgens uit Addis Abeba ontvangen be
richten, hecht men in Abessinië slechts wei
nig waarde aan de besprekingen te Genève
en acht men het uitbreken van vijandelijk
heden onvermijdelijk.
Daar de regenperiode dit jaar zeer vroeg valt,
verwacht men een droge maand Augustus, die
een vervroegd begin der troepenbewegingen mo
gelijk zou maken.
De Italiaansche delegatie te Genève is met
haar leider, baron Aloisi, te Rome teruggekeerd.
Aloisi bracht den chef der Italiaansche regee
ring direct uitvoerig verslag uit over het resul
taat der besprekingen te Genève.
Wat de deelname van Italië aan de in Sep
tember te houden besprekingen van den Volken
bondsraad betreft, hult men zich in welinge
lichte kringen te Rome in stilzwijgen en wijst
men er op, dat alles wat op het oogenblik om
trent den stand van zaken zou kunnen worden
gezegd, in de slot-resolutie van Genève tot uit
drukking is gebracht.
Vannacht keert Laval uit Genève terug. Hij
zal een langdurig onderhoud hebben met de
ministers van Financiën, Binnenlandsche Zaken
en Openbare Werken, teneinde de agenda voor
mmm
den ministerraad, welke Dinsdag zal plaats heb
ben en de daaraanvoorafgaande zitting van den
kabinetsraad te bespreken.
ROME, 5 Aug. (A.N.P.). Er worden verdere
belangrijke militaire maatregelen verwacht, met
name de mobilisatie van nog meer lichtingen en
formaties zwarthemden voor den dienst in Oost-
Afrika. In een officieele mededeeling wordt be
vestigd, dat de nieuwe militaire stappen, welke
door den Duce zullen worden genomen, van
daag of morgen zullen kunnen worden ver
wacht.
De Romeinsche correspondent van de „Oeu
vre" meent te weten, dat de militaire deskun
digen 500.000 man voor de verovering van Abes
sinië noodzakelijk achten. Daar tot dusver
slechts 165.000 man Italiaansche en 110.000 man
inheemsche troepen in Oost-Afrika zijn gecon
centreerd, wil de Duce voor 15 September nog
verdere mobilisatiemaatregelen treffen.
ADDIS ABEBA, 5 Aug. (Reuter). In Ethiopi
sche Katholieke kringen en op het ministerie
van Buitenlandsche Zaken wordt ontkend, dat
de Fransche Katholieke missie-statie te Dubbe
zou zijn aangevallen en dat Mgr. Jarousseau te
Harrar zou zijn beleedigd, zooals de Italiaansche
pers berichtte.
Mgr. Jarousseau, die sedert 57 jaar in Ethiopië
woont, wordt door de bevolking en door den
Negus zeer hoog geacht.
De leden van de Duitsche, Arabische, Armeen-
sche, Grieksche, Russische, Zwitsersche, Turk'
sche en Portugeeschë kolonie in Ethiopië heb
ben een protest onderteekend tegen de woorden
van Mussolini:
„Ethiopië regeert de andere rassen met on
recht en wreedheid." Zij verklaren, dat Ethiopië
een Christelijk land is en gastvrij voor vreem
delingen.
BERLIJN, 5 Aug. Maandagochtend was
het bij de aanplakzuilen te Berlijn overal
zeer druk. De gouw Groot-Berlijn had een
aanplakbiljet aangebracht onder den titel
„Duitschens opgelet". In deze proclamatie
waarschuwt het gouwbestuur de bevolking
voor de activiteit van gewetenlooze ophit
sers en volksverraders, die hun smerige poli
tieke zaken willen afwikkelen onder het
masker der religie. Verschillende gevallen
worden gereleveerd, waarbijleden van ka
tholieke vereenigingen, aanhangers van het
vroegere centrum en communisten de kerk
zouden hebben beschimpt om daar dan de
schuld van te schuiven op leden der S.A. en
leden der N.S.D.A.P. De waarschuwing be
sluit met de woorden: „Duitsch volk geeft
acht en wacht u voor de duisterlingen die
in schaapsvachten komen doch verscheuren
de wolven zijn."
De rechtbank te Keulen heeft heden twee per
sonen veroordeeld, die groote bedragen aan ef
fecten naar het buitenland hebben gesmokkeld
om door hun buitenlandsche opdrachtgevers,
die voornamelijk in Amsterdam zouden zitten.
te laten verkoopen. Een hunner, die voor ruim
280.000 Mark deviezen had gesmokkeld, werd
veroordeeld tot vier jaar tuchthuisstraf en
10.000 Mark boete en de ander, die voor 150.000
Mark deviezen had gesmokkeld, tot drie jaar
tuchthuisstraf en 8.000 Mark boete.
De Redemptoristenpater Sebastiaan Aigner,
procurator van de Zuid-Duitsche Redemptoris
ten Orde, is heden voor de Berlijnsche recht
bank wegens het smokkelen van waardepapie
ren naar Nederland, waar zij door Neder-
landsche Redemptoristen werden verkocht, tot
7 jaar tuchthuisstraf en 144.000 Mark boete ver
oordeeld met verlies der burgerlijke eererech
ten voor den tijd van 10 jaar.
In een-afscheidsrede te Eichstatt noemde de
nieuwe Bisschop van Berlijn zijn benoeming
„eine Schiekung Gottes", waarvan hij slechts
met den Apostel Paulus kon zeggen: „Wat mij
te wachten staat, weet ik niet, maar gevaren
dreigen en zullen dreigen."
Het Berlijnsche „Kirchenblatt" publiceert een
artikel, getiteld „lm Kampfe", waarin de ver
wachting wordt uitgesproken, dat de Katho
lieke Kerk alle aanvallen zegevierend zal door
staan. Het artikel zegt: „Er is geen twijfel meer
mogelijk, dat wij, Christenen, een zwaren strijd
zullen hebben. Tegen ons treedt op het geloof
in en aan het bloed. De strijdsignalen klinken
van het koele verwerpen der Christelijke leer
tot aan den van haat vervulden vloek! Men zoekt
bondgenooten, waar ze te vinden zijn. Een trom
melvuur van beweringen uit de geschiedenis en
uit onzen tijd, striemt op ons neer. Het doel
van den strijd is het verdringen van het Chris
tendom uit ons vaderland. Het doel is niet meer,
zooals in het begin, een nieuw geloof naast het
Christendom. Het doel is verder gesteld. Zeker
heid van de overwinning electriceert de rijen
der Anti-Christenen.
De dagen zijn geteld, dat het Christendom in
Duitschland nog zal mogen worden verkondigd.
Op de eerste plaats zal aan de Kerk de school
worden ontnomen. De Duitsche wereldbeschou
wing zal beginnen van het kind af. Daardoor
zal het Christendom tegen de muren worden
gedrukt en dan kan men het aan zijn lot over
laten. Als een wrak zal het op de golven drij
ven. Dan zal het te pletter slaan en het nieuwe
volksche geloof zal de opvolger worden van de
2000-jarige Cliristelijk-Duitsche misontwikke-
ling. Dit zijn de doeleinden der vijanden van
het Katholieke geloof. Men kan daartegenover
alléén verklaren, dat de Kerk tengevolge der
dwaalleer en van den hoogmoed harer vijanden
altijd slechts is gegroeid."
In Mei van dit jaar werd Z. H. Exc. Mgr. Dr.
Bornewasser, Bisschop van Trier, op de onbe-
schaamdste wijze in Kreuznach tijdens een
vormreis door Hitlerjeugd en S.A. beleedigd.
De Bisschop deelt thans het volgende aan zijn
diocesanen mede:
„De smartelijke gebeurtenissen van 26 Mei in
Bad Kreuznach zijn overal bekend. Denzelfden
dag nog heb ik daarvan mededeeling gedaan
aan den Rijkskanselier, aan den minister van
Binnenlandsche Zaken en aan den Rijksjeugd-
leider. Tot nu toe (30 Juli) heb ik nog geen
antwoord ontvangen. Men verbreidt thans het
gerucht, dat het verhaal van die gebeurtenis
sen berust op onwaarheid tengevolge van op
hitsing van de zijde der geestelijkheid. Daarop
slechts maar met één woord te antwoorden, ls
beneden mijn waardigheid."
De bisschop maakt tegelijk bekend, dat zeven
priesters gevangen zijn genomen. Daar de uit
oefening van het oude Christelijke liefdewerk:
gevangenen bezoeken, niet mogelijk is, vraagt de
Bisschop om gebeden voor zijn gevangen pries
ters.
Stakingsonlusten op Kreta; de orde echter
spoedig hersteld door krachtig optreden der
regeering.
Nabij Goldberg in Duitschland is een basalt
groeve ingestort, waarbij tal van arbeiders
werden bedolven.
Ernstige ontploffing in een Duitsche verband-
stoffenbriek te Kaiserlautern.
De slachtoffers van de verongelukte Sowjet.
duikboot te Kroonstad plechtig begraven.
Architect Luthmann krijgt opdracht voor het
maken van een voorloopig ontwerp van een
nieuw raadhuis te Den Haag.
Nadere mededeeling omtrent de reorganisatie
van het Werkfonds.
New-Yorksche Beurs: Opening vast, daarna al
gemeene reactie, slot onregelmatig.
De pastoor, die preekte, was niet
zoo heel jong meer en het spreken
ging hem niet zoo vlot af, maar toch
sloeg zijn preek in, beter en dieper
dan menige mooie feestpredikatie, met
oratorisch talent voorgedragen.
En waarom? Omdat alles zoo een
voudig was, zoo begrijpelijk, omdat
heel de kerk voeldedat deze woorden
den ouden pastoor regelrecht uit het
hart kwamen en dat zij ook regel
recht gingen tot de harten van hen,
voor wie ze waren bedoeld.
Hij verstond de kunst om ons ook
de grootheid te leeren zien van de
kleinste, de oogenschijnlijk onbelang
rijke en nietige dingen, omdat hij ze
plaatste sub specie activitatis.
Toen wij ons realiseerden wat deze
oude pastoor op dien vredigen Zon
dagochtend daar uit de mildheid van
zijn groot-menschélijk en breed-
priesterlijk hart over ons uitstortte
kwam alles ons zoo bekend, zoo ver
trouwd, zoo in-en-in waar voor, maar
ja, we dachten er te weinig aan, be
moeiden ons meer met zoogenaamd
belangrijker dingen.
De eenvoudige preek van dezen
eenvoudigen pastoor leerde ons weer
nederig zijn en met volle belangstel
ling te kijken wat ons kort te voren
daar heel diep in de laagte nietig en
onbeteekenend had toegeschenen.
i v wwwwww ui un n
LENINGRAD, 5 Aug. (A. N. P.) Heden is
te Kroonstad het stoffelijk overschot ter aarde
besteld van de 55 zeelieden, officieren en be
manning van de Sowjet-duikboot B 3, die ver
leden week in de Finsche golf is gezonken.
De plechtigheid werd bijgewoond door den
waarnemenden Volkscommissaris van Oorlog
Toechasjefski, den opperbevelhebber van de
zeemacht Orlow, den commandant van de Bal-
tische vloot Gallen, de leiders der partij-orga
nisaties te Leningrad, vele Sowjet- en stedelijke
autoriteiten, vertegenwoordigers van alle een
heden der Sowjet-zeemacht en van het Roode
Leger en door duizenden arbeiders uit Lenin
grad.
Toechasjefski, Orlow en Galler voerden het
woord en betuigden hun deelneming aan de
nabestaanden der overledenen.
DRESDEN, 5 Aug. (DNB) Zaterdagochtend
vertrok de gids Andre Piller van de Prinz
Umberto.hut te Sexten met een buitenlander
naar de kleine Zinne. Reeds vroeger had Piller
deze spits beklommen in een uur en 20 minu
ten. Ditmaal gleed hij van een steunpunt af
en stortte in een ravijn van 40 M. diepte, waar
hij verpletterd bleef liggen. Doordat het ver-
bindingsstel brak, werd zijn metgezel gered.
Piller's lijk is later door andere gidsen ge
borgen.
Stand op Maandag 1 uur n.m.: 767,
Vorige stand: 769.7,