STADSNIEUWS
LAATSTE NIEUWS
Museum voor Catalaansche
Kunst
Weer arrestaties
te Oss
Het conflict met
Abessinië
ZONDAG 18 AUGUSTUS 1935
Nieuw colportageverbod
te Amsterdam
MEER STILTE
JA ZEKERÖÖK
Gecompliceerde auto-
botsing
Primitief romaansche
muurschildering
MIDZOMERFEEST TE
SANTPOORT
Regen: toch feest en zomer!
DE VLEESCHHAL
550 jaar geleden werd de eerste
gebouwd
Apotheekdiensten
Vrijwillige Burgerwacht
Gevonden voorwerpen en dieren
BURGERLIJKE STAND
CRICKET
DE 5de TESTMATCH ENGE
LAND— ZUID-AFRIKA
HONKBAL
I.V.O.R.C.H. uitgesteld
Voor Noord en West
^uid-Afrika scoort 2976. Bruce
Mitchell 128
Vier wagens rijden bij Bussum
tegen elkaar
ONTBINDING DER K. D. P.
De afdeeling Naarden opgeheven
Minister de Graaff met verlof
Nieuwe bekentenissen van Dikken
Toon de Soep en Bijs de Sijp
Nog een arrestatie
De vacantiereis van de Konink
lijke familie
Nederlandsch schip vastgeloopen
Zoeloes willen den Negus helpen;
Engelsch antwoord aan Gayda
DE ONBEWAAKTE OVERWEG
Weer een ongeval
DE BEVRACHTINGSKWESTIE
De Maas bij Maasbracht weer vrij
LOONBIJSLAG IN DEN
LANDBOUW
NED. RONDVLUCHT 1935
Folkloristische voorstellingen op
het vliegveld Twente
VACATURE-SLINGENBERG
De heer Schillthuys neemt zijn be
noeming in de Eerste Kamer
niet aan
DE MOORDAANSLAG TE
BORNE
Zaterdag: Santpoorts Midzomerfeest, veel
^gen, toch warm, toch zomer, toch feest.
Des morgens om 11 uur vertrok een aller-
Sardigst kinder.bloemencorso van de Molen
straat in Santpoort-Dorp.
Bloemen en zenuwachtige kindergezichtjes
^aren de tolk van de onmetelijke fraaiheden
van Santpoort enVelserend, waarheen het
corso zich linea-recta richtte.
Eigenlijk jammer, want de kortste weg is
tiiet altijd de beste en heel Santpoort had
graag den optocht gezien.
Nu waren alleen de bewoners van Hoofd
straat, Terrasweg, Frans Netscherlaan en Bre-
derodeweg in de gelegenheid de mensch-ge-
J'orden goden en godinnetjes, heksen, faunen,
'oesn, nimfen en andere sprookjesfiguren te
zien en te lezen, hoe al deze wezentjes vol
^'aren van het zomersche schoon van Sant-
Poort.
De jury vond de groepen „Overstegen" en
••Lichthoeve" het mooist, en terecht.
Zoo werd dan de „Zonnegodin" van de fa.
thiiie Overstegen heerscheres van dit kinder
feest en werd het sprookje van de „Licht
hoeve" de werkelijkheid ten voorbeeld gesteld.
De middag werd gewijd aan sportieve pres
taties waarmee we niet zeggen, dat bloe.
■htencorso's van alle sportiviteit gespeend zijn
die natuurlijk door den sportieven burge
meester van Velsen, mr. M. M. Kwint, met in
teresse werden gevolgd.
Het „hoogtepunt" werd hier bereikt bij een
miniatuur Gordon-Bennetwedstrijd. Een zwerm
luchtballonnetjes meest luchtmonsters
verdween in het hooge verschiet, koersend in
öo richting IJmuiden.
Slechts een tweetal vertoonde laag.bij-de-
grondsche aspiraties.
En dat bij een kinderfeest!
Uiteraard zal de uitslag van den ballonwed
strijd eerst na verloop van tijd bekend worden
de iJslandsche posterijen zijn niet zoo snel
als de onze doch van de andere gebeurtenis
sen is het ons een genoegen den lezers de uit
slagen konde te doen.
25 M. vrije slag zwemmen (jongens) 1 Hugo
Visser. 2 J. van Kuyper.
25 M. vrije siag zwemmen (meisjes) 1 Ans
van Overeem, 2 Magda Verhagen.
50 M'. vrije slag zwemmen (jongens) 1 Hans
Glazener.
Balblazen over 't water (meisjes en jongens)
1 Rudie Verhagen, 2 Willy van Overeem.
Kanovaren (meisjes) 1 Thea Bander, 2 Auk je
Stoelenga, 3 Willy Keur.
Kanovaren (jongens) 1 Hugo Visser, 2 Jan
van Dommelen, 3 Han Dekker.
Hardloopen (meisjes) 1 Ruth de Groot, 2
Tonny Verhagen.
Hardloopen (jongens) 1 Hugo Visser, 2 Jan
Springer.
Van de ,,nuit féerique", welke om half negen
feeds .inviel", is het verloop ons nog niet be.
kend, want „nemo scit quod sera vehat."
Het zal op 11 November vijf en een halve
e«uw geleden zijn dat de eerste vleeschhal te
Haarlem gebouwd werd. Deze verrees op den
hoek van de Spekstraat en de Warmoesstraat,
Welke. vroeger dan ook de Vleeschhouwerstraat
8enaamd was.
Ruim twee eeuwen heeft hij daar gestaan,
tot dat op 6 Juni 1602 de eerste steen werd
gelegd voor de nieuwe (tegenwoordige) vleesch
hal op de Groote Markt, ter vervanging van
hie in de Warmoesstraat, welke in 1604 werd
verkocht voor 5745 ponden.
De zondags- en nachtdiensten der apotheken
Wordt van 17 tot 23 Augustus waargenomen door
H. Th. A. van Rijn, KI. Houtweg 15; firma C.
G. Loómeijer Zn., Zfjlweg 34 en Schoterbosch-
aPotheek, Rijksstraatweg 19.
Met ingang van 17 September is benoemd tot
commandant bij de Vrijwillige Burgerwacht
Haarlem van de bereden afdeeling de le luite
nant N. M. Henriquez Piementel.
Handschoenen en ceinturen: Politiebureau
Smedestraat; Badgoed in pakje: v. Es, Klaren-
heekstraat 25; Boekje met potlood: Politiebu
reau Smedestraat; Foto's: v. Dijk, Eemstraat 35;
Fototoestel: v. d. Hoef, L. Molenstraat 12; Ko
peren gewicht: Politiebureau Smedestraat;
Hond: Kennel Haarlem, Amsterdamsche Vaart;
idem: Raymakers, Eendjespoort 23; idem: Asyl
Ridderstraat 11; idem: Krekens, Breestraat 24;
Zilv. halsketting: Wiggers. Timorstraat 163;
Nies: Doopsgezind Kinderhuis, Groot Heilig
land 4; Kindermuts: Karphof, Leidschestraat 2;
Riem: v. d. Voorn, Krltzingerstraat 40; Rij-
V'ielplaatje: v. d. Voorst, Ged. Oudegracht 24
Russchen 5 en 6 uur nam.); Tasch, inh. bad-
Soed, fototoestel, handdoeken: Schornagel, Sla-
hiatstraat 8; Vulpen: Strijbos, Vooruitgang
straat 110.
Geboren: 15 Augustus. E. M. Nederkoom—
V- d. Berg, d. J. M. Veenings—Droog, z. 16 Aug.
J- J. Spruit—Blom, d. A. j. Groenenberg—Vis
ser, d. A. J. A. Willemsevan Aalst, d. L. M.
F- WijsmullerPetersmann, d. C. A. J. Leersnij-
derJesse, z. J. RadsmaTalman, z. 17 Aug.
J W. G. van EsUijlenbroek, d. G. P. Derksen
"-Vink, z.
Overleden 15 Augustus: H. v. d. Zee, 47 jaar,
Hazepaterslaan. J. L. Koster, 72 jaar, Hage-
straat, 16 Augustus: A. A. Hilhorst, 56 jaar,
Nteester Cornelisstraat. P. J. Zegwaart 85 jaar,
Noorzorgstraat.
met het volgende team in het veld: J. C. Clay,
R. W. V. Robins, H. D. Read, Mitchell, Bowes,
Leyland, Hammond, Ames, Bakewell en Nichols.
Het wicket verkeerde in pirma staat en het
weer was zonnig. Zuid-Afrika opende met Bru
ce Mitchell en Siedle op den Essex-aanval Read-
Nichols. Het openingspaar had het oogenschijn-
iijk verloren zelfvertrouwen weer terug want
alhoewel Wyatt ook Bowes, Hammond, Clay en
Robins afwisselend liet trachten het openings
paar te scheiden, gelukte zulks in de morgen
uren niet. Read was zeer onfortuinlijk door op
32 Mitchell met een no-ball te bowlen. Kansen
gaven de batsmen niet. Bij de lunchpauze was
de stand 103 runs Mitchell 68 en Siedle 30 not
out. Na de hèrvatting kwam op 116 het eerste
succes voor Engeland op het moment dat Read
en Robins den aanval vormden. Laatstgenoem
de nam in zijn 2de over het wicket van Siedle
die een bal naar leg trachtte te spelen, dezen
even raakte en door Ames voor 35 achter het
wicket gevangen werd. Siedle deed over zijn
score 128 minuten. In de 3de over die Ro
bins na de lunch bowlde nam hij het wicket van
Rowan voor 0 l.b.w. (2 v. 120)Mitchell ging on
verstoorbaar verder. Wyatt changde voortdu
rend, maar ook Nourse die een paar maal ge
ducht gebeten werd door Bowes hield stand.
Om 3.15 ging de 150 op na 3 uur speeltijd. Op
164 deed Wyatt op Bowes' bowlen een fraaien
vang in de slips die een einde aan de innings
van Nourse (32') maakte. Inmiddels bereikte
Mitchell zijn century in 212 minuten in gezel
schap van Viljoen die met een single na 243
minuten spelen de 200 opbracht. Bij de theepau
ze was de stand 212-3, Bruce Mitchell 115en
Viljoen 23*.
De Zuid-Afrikaansche batsmen toonden ziel'
weer ware meesters in verdedigend spel. Wy
att wisselde zijn aanval niet minder dan 20
maal. Het fielden der Engelschen was zeer
goed geweest.
Na de theepauze bleven de runs uiterst lang
zaam komen. Met den nieuwen bal gelukte het
Read op 234 het wicket van Mitchell te nemer
voor een niet te schatten 120 in 4% uur bij
eengebracht. Het was niet bepaald Mitchell's
beste innings, hij gaf geen kansen, maar 'plaat
ste meermalen zeer gelukkig. Op 248 boekte de
goed bowlende Bowes zijn 2de succes door het
wicket van Cameron (8) te nemen c. Mitchell
op second slip. Op 254 viel het 6de wicket dat
van Wade c. Hammond b. Read voor 0. Viljoen
en Dalton bleven tot het einde van den eersten
dag samen. Het totaal bedroeg 297 voor 6, Vil
joen 60 en Dalton 21 not out.
De voor de Haarlemsche derde klasse vast
gestelde wedstrijd I. V. O.R. C. H. gaat Zon
dag as. niet door.
Russische officieren van het Roode leger hebben te Praag de Tsjechische leger-
manoeuvres bijgewoond
(Gedeeltelijk gecorrigeerd)
Onder intrekking van dè besluiten ter zake
van 15 Maart en van 12 April hebben B. en
W. verboden op de openbare wegen, gelegen in
de stadsgedeelten ten Noorden van het Noord
zeekanaal, het afgesloten IJ en het IJ en ten
Westen van de lijn, getrokken door het afge
sloten IJ, het Westerkanaal, de Buiten Singel
gracht, den Overtoom en den Amstelveen-
scheweg, zoodanig, dat de Overtoom en de Am-
stelveenscneweg binnen dit stadsgedeelte val
len, te venten met gedrukte of geschreven stuk
ken of afbeeldingen, of na des middags twaalf
uur gedrukte of geschreven stukken of afbeel
dingen op of aan den openbaren weg of aan
of in de huizen te verspreiden.
Gp de Oval nam Zaterdagmorgen 11 uur
öe laatste testmatch Engeland—Zuid-Afrika
f®n aanvang voor een in de middaguren uitver
kocht terrein. Wyatt die den toss won kwam
Nu komt er rustl Nu zijn over
bodige geluidssignalen verboden
(f75.- boeteI). 'tWerd tijd: ze
toeterden er maar op losl Wie. .7
Vrijdagavond omstreeks half twaalf heeft op
den Nieuwenweg door het Gooi tusschen Muiden
en Bussum een gecompliceerd auto-ongeval
plaats gehad, waarbij verschillende wagens be.
trokken werden.
In de richting naar Amsterdam reed een file
van vier wagens in vrij matige vaart, goed
rechts houdend. Uit de richting Amsterdam
kwamen twee wagens, eveneens goed rechts
houdend.
Om de een of andere reden remde de voorste
wagen, rijdende links over den weg, kruiste den
grasberm en belandde met het voorstel om
laag in de sloot langs den kant. De eerste wagen
uit de richting Amsterdam zag dezen wagen
slippen en zijn weg kruisen. Om een botsing
te vermijden, hield de wagen uit Amsterdam
toen links aan en botste tegen den tweeden
wagen, die in de richting Amsterdam reed, een
Amsterdamsche Drietax, terugkeerend van een
rit naar Bussum.
De wagen in de sloot, uit Amsterdam afkom
stig, moest weggesleept worden. De Drieta::,
aan de voorzijde in elkaar gereden, moest even
eens worden weggesleept.
De derde wagen, uit Sneek afkomstig, die de
Drietax aanreed, werd aan de voorzijde aan
zienlijk beschadigd, doch kon zijn weg naar
Hoek van Holland vervolgen. Van den vierden
wagen is het linker achter-spatbord uit elkaar
gerukt. Geen der inzittenden geraakte gewond,
niettegenstaande de situatie ter plaatse van het
ongeval met de drie verspreid geworden wa
gens het ergste deed vermoeden. Dit ongeval
komt overeen met dat in Oegstgeest. al zijn de
gevolgen niet ernstig geweest. Hoewel niemand
bepaalde fouten maakte, was het te dicht op
elkaar rijden toch evenzeer de oorzaak van dit
gecompliceerde ongeval, als dat in Oegstgeest.
Het nieuwe nummer van de „Opmarsch", het
orgaan van de R. K. Staatspartij meldt:
Het is zeker niet uit leedvermaak, maar veel
eer uit vreugde over het kenterend inzicht, dat
wij eenige malen achtereen gewezen hebben
op verschijnselen in de Katholieke Democra
tische Partij, welke duiden op haar naderend
einde. Na het bedanken van den lijstaanvoer
der dier partij in Venlo en het vertrek van den
Deventerschen voorzitter uit de organisatie,
waarvan Prof. Veraart eens de leider was, kun
nen wü thans melding maken van de opheffing,
der K.D.P., afdeeling Naarden. Zonder groei
kracht leidde zij met haar 50 aanhangers een
kwijnend bestaan. Invloed kon zij niet uitoefe
nen. Ja toch, maar dan een negatieven. Zij
ontnam aan de R. K. Staatspartij, zonder zelf
tot iets in staat te zijn, de paar stemmen, die
noodig waren om den derden raadszetel te be
houden.
Mogen inmiddels hare leden „den weg terug"
naar de R. K. Staatspartij gevonden hebben.
De minister van Buitenlandsche Zaken is
Zaterdag voor veertien dagen met verlof ver
trokken.
Door de gemeente-politie te Oss werd Za
terdag overgegaan tot de arrestatie van den
44-jarigen L, de R., uit Heesch bij Oss, die er
van verdacht wordt medeplichtig te zijn aan
een in 1928 gepleegden roofoverval op den
kassier van de Boerenleenbank te Maren, waar
bij niet minder dan ƒ3000.werd ontvreemd.
De R. bekende medeplichtig te zijn aan de
zen roofoverval en verklaarde dezen te hebben
gepleegd in samenwerking met zijn broer M.
de R. en een zekeren van O. en C. van B.,
allen uit Oss. Deze laatsten zitten voor dit feit
reeds geruimen tijd in voorarrest.
De gemeente-politie is er tevens in geslaagd
om nieuwe bekentenissen los te krijgen van den
reeds langen tijd geleden gearresteerden Dikken
Toon de Soep en Bijs de Sijp, die, naast de
reeds bekende roofovervallen o. m. te Gassel,
Veghel, Tubbergen en Loon op Zand, die reeds
tot opheldering zijn gebracht, thans nog hun
medeplichtigheid bekend hebben in een roof
overval te Meerlo, waar zij een bejaarden man
aanvielen en een bedrag van 2000.ont
vreemdden. Vervolgens een inbraak in het
Veerhuis te Megen, waar behalve een kistje si
garen een bedrag van 40.werd ontvreemd.
Voorts een roofoverval op den landbouwer
Ploegmakers te Heesch met een buit van ruim
ƒ200.een roofoverval op een dronken man
in het „Vierhoekje" te Oss met een buit van
ƒ260.een roofoverval op een ouden man in
de Harenschesteeg, dien men van 200.— be
roofde en verder nog tal van overvallen, inbra
ken en diefstallen, o. a. van kippen en ander
pluimvee.
Bij deze bekentenissen kwam nogmaals vast
te staan, welk een voorname rol de onlangs ge
arresteerde Snabel uit Nijmegen in de Ossche
onderwereld heeft gespeeld.
Naar aanleiding van deze bekentenissen zijn
nog meerdere arrestaties te verwachten.
Op verzoek van de Kon. Marechaussee te
Oss werd Zaterdag te Haarlemmermeer gear
resteerd en naar Oss overgebracht de ruim
20-jarige Ossenaar van H„ als verdacht van
medeplichtigheid aan den in December 1933
gepleegden manufacturen-diefstal, waarbij dc
heer van der Zanden op den Heuvel te Oss het
slachtoffer werd. Van H. bekende medeplichtig
te zijn aan dezen diefstal, terwijl tevens de
reeds gearresteerde v. O., die op het oogenblik
in voorarrest vertoeft, als medeplichtige in den
roofoverval te Oyen, aan deze inbraak bekende
medeplichtig te zijn geweest.
H. M. Koningin Wilhelrhina en H. K. H.
Prinses Juliana woonden als gasten van de
Hertogin van Atholl een demonstratie bij van
folklore uit het Hoogland te Crieff. Zij toonden
groote belangstelling voor de typische Schot-
sche prestaties en de kracht en behendigheid
der Hooglanders.
Het Nederlandsche vaartuig „Democraat" is
Zaterdagmiddag te 2 uur onder de Westmin-
sterbrug te Londen vastgeloopen en moest tot
6 uur wachten tot de vloed gelegenheid gaf het
weder vlot te maken.
(Van onzen bijzonderen correspondent te
Barcelona
De reeks Europeesche musea, gewijd aan
de beeldende en aanverwante deco
ratieve kunsten, werd op het eind van
het vorig jaar met een nieuw verrijkt.
Nieuw is eigenlijk het woord niet, want zoo
wel het gebouw als de erin ondergebrachte ver
zamelingen bestonden reeds eerder. De zaak
ts. dat het gemeentebestuur, niet' goed wetend
wat aan te vangen met de overeind gebleven
paviljoenen goeddeels in een Jan Klaassen-
Stijl opgetrokken van de wereldtentoon
stelling van 1929, het hoofdpaviljoen bestem
de tot huisvesting van de verzamelingen pri
mitieve Catalaansche kunst, tot dusverre
eenigszins nooddruftig opgeborgen in het z.g.
Museum van de CiudadelA.
Een waardige huisvesting verdiende dit kost
baar kunstbezit alleszins. En de huisvesting
welke men er thans in 't hoofdpaviljoen op den
Montjuich aan heeft gegeven, is niets minder
dan grandioos. Een nadeel is ongetwijfeld de
ligging van het nieuwe museumgebouw, ver
uit het hart van de stad en op een slechts
over eenige honderden traptreden te bereiken
verhevenheid. Uit practisch oogpunt is de lig
ging dus beslist ongunstig te noemen. Dit
wordt echter weer ruimschoots vergoed door
de pracht van die ligging: een weergaloos uit
zicht beheerschend over de groote, blanke stad
en in een park geschoven, dat dank zij zijn
aanleg tegen een berghelling tot de aller
schoonste van Europa mag worden gerekend.
Het ging overigens in deze aangelegenheid
vreemd.
Een verstandig man, een buitenstaander en
geen deskundige, opperde het plan de Cata
laansche universiteit, welker gebouwen in het
hartje van, de stad liggen, temidden van het
oorverdoovend verkeerslawaai, onder te bren.
gen in de leegstaande tentoonstellingspaviljoe
nen, waar studenten en professoren in de
weidsehe parkomgeving een ideaal milieu zou
den vinden. En inderdaad men kan zich geen
gunstiger, nagenoeg kant-en-klare gelegenheid
voorstellen om een ware „Ciudad Universita-
ria" te scheppen, dan al die tentoonstellings
gebouwen op den Montjuich. Volgens den
planopperaar had men dan naar de groote
ruimten van het vrijgekomen universiteitsge
bouw op zeer bevredigende wijze de schatten
uit het museum van de Cindadela kunnen
overbrengen. Op deze wijze zouden twee
groote voordeelen zijn bereikt; een ruime
huisvesting van de universiteit buiten het
centrum van de grootstad, voor de studie het
meest geschikt, en een ruime huisvesting van
de Catalaansche kunstverzameling binnen
het centrum van de grootstad, voor druk mu-
seumbezoek het meest geschikt.
Daar het plan echter door een niet-deskun.
dig buitenstaander voor het eerst werd opge
worpen, maakte het geen kans. En zoo heeft
men dan enkele jaren gearbeid aan de inwen
dige verbouwing van het hoofdpaviljoen en de
overbrenging daarheen van de kunstverzame
lingen. Dit Museum van Catalaansche Kunst,
waar echter o.a. ook met eenige uiterst twijiel-
achigte Velasquez' twee uiterst twijfelachtige
Rembrandts te zien zijn „De bedelkinderen"
en „Oude Vrouw met kaarsen", allebei wel ver-
valschingen óf volkomen ongegronde en arbi
traire toeschrijvingen van den particulieren
verzamelaar ontleent zijn beteekenis aan
de rijke collecties primitief Romaansche en
primitief-Gothische kunst.
Een dergelijke verzameling van vroeg-Go-
thiek vindt men nog slechts in het museum
van Valencia; deze verzameling van vroeg-Ro-
maansche kunst is volstrekt eenig in Europa.
Zij beslaat een vijftiental ruime zalen, wier
wanden bedekt zijn met de fresco's afkomstig
uit een gelijk aantal Romaansche kerkjes uit
elfde, twaalfde en dertiende eeuw, grooten-
deels verborgen gelegen in weinig toeganke
lijke dalen van de Pyreneeën en de Catalaan
sche uitloopers van dit gebergte. Om een idee
te geven van den kwantitatieven rijkdom aan
fresco's, welke het museum te Barcelona be
zit en van het geweldige werk, dat aan des-
zelfs installatie heeft vastgezeten, zij slechts
vermeld, dat er zalen onder zijn, wier wanden
aldus bedekt zijn met verscheidene honderden
vierkante meters fresco uit één kerk afkom
stig. In de meeste zalen heeft men bovendien
absides moeten uitgehouwen.
De eerste dezer vooral uit kunsthistorisch
oogpunt zoo belangrijke wandschilderingen,
werden ontdekt in 1906 door professor Pijoan.
In 1919 was het zoover gekomen, dat een bui
tenlandsche onderneming, die de heel weinige
Italiaansche operateurs, die de kunst van het,
fresco-overbrengen meester zijn, in dienst had,
pogingen in het werk stelde zich in het bezit
te stellen van deze kostbare fresco's. De mu
seumcommissie van Barcelona wist door tijdig
ingrijpen te voorkomen, dat zulks geschiedde.
Zij zelf contracteerde met de Italiaansche ope
rateurs en met dezer hulp werden de fresco's
vanuit de oude, afgelegen kerkjes naar Bar
celona overgebracht en aldus in het land ge.
houden. Het is interessant te weten, hoe deze
kunst van het fresco overbrengen reeds van
ouds bekend was en zij in Italië in slechts en
kele families is bewaard gebleven. Formules
en bekwaamheid werden er overgeleverd van
geslacht op geslacht.
Voornamelijk in Bergamo worden deze fa.
milies gevonden. Een dezer families is die der
Steffanoni, welke een deel van het werk in
Catalonië verrichtte. Het resteerende werd
door den operateur Cividini voor zijn rekening
genomen, die eveneens een Bergamees is.
De oorsprong van da Romaansche muur
schildering in Catalonië evenals van den Ro-
maanschen bouwstijl zelf, vindt men ten slotte
in de Oostersche basilieklen. Het land was
arm, zoowel in kunstzinnig als in materieel
opzicht. De kunstzinnige armoede noodzaakte
tot den invoer van uitheemsche kunstvormen,
daar een eigen kunstzinnige traditie ontbrak,
de materieele armoede maakte het onvermij
delijk, dat de beoefening der uitheemsche
kunstpractijken een nabootsing opleverde, waar
in het gebrekkige met het origineele samenviel.
De Romaansche architectuur in Catalonië is
in zekeren zin ontstaan uit nood, die deugd
werd. Wie een zwerftocht maakt door dit
en ook wel een enkel ander deel van het
uitgestrekte Spaansche land, zal in menig oud
bergplaatsje getroffen worden door deze eigen
aardigheid: de kerkjes zijn niet op den bodem
neergezet, maar uit den bodem opgetrokken.
Zoo ongehouden en „onbehouwen" als zij daar
staan lijkt het nu eens, of zij moeizaam uit den
tertiairen rotsgrond zijn omhooggekropen, dan
weer of zij er zoo uitgestampt zjjn.
Romaansche muurschildering is waarschijn
lijk ontstaan, omdat zij zooveel goedkooper was
dan het mozaïek, dat de basiliekkerken van het
Oosten en Italië sierde. Al zijn er ook enkele
heel oude muurschilderingen aan te wijzen, in
bet zooveel rijkere en bewogener Italië ont
staan naast gelijktijdig mozaïek, voor de Ro
maansche muurschildering in Catalonië is dit
zuiver zakelijk argument niettemin beslist
klemmend. Men kon daar eenvoudig aan de
aanwending van de kostbare mozaïeksteentjes
niet denken. Hoezeer echter het Byzantijnsche
mozaïek, via Italië voornamelijk, die anonyme
kerkdecorateurs van Catalonië heeft beïnvloed
en de benadering ervan hun als ideaal voor
oogen heeft gezweefd, bewijzen de fresco's in
het Barceloonsche museum overduidelijk.
Evenals de mozaiekkunst van het Oosten
waren deze muurschilderingen geroepen om de
geloovigen godsdienstig te onderrichten. Zon.
der veel wijziging werd de geheele nogal afge>
trokken ikonografie en het symbolisme van
het Oosten overgenomen. De veelvuldigst voor
komende voorstelling is die van de wereld
scheppende godheid. Evenals de Oostersche
mozaïeken zijn deze Romaansche wandschil
deringen, vooral de vroegste, van een stren
gen geest, met een absolute overheersching van
het theologisch-intellectueele over het gevoels
element. De uitvoering, lijn en coloriet. blijft
ook zeer dicht bij de Oostersche vormen.
In het algemeen constateert men, dat deze
Romaansche fresco-kunst zich in conventio-
neele banen beweegt; slechts in weinige geval
len bespeurt men een eenigszins beduidende
krachtsinspanning van een origineel kunsle-
Detail van de absisbeschildering in de
San Clemente te Tehull
naarstalent. Overigens blijft het bij de uit
oefening van een goed gekend vakmanschap.
Niettemin is er één absisbeschildering welke
zeer terdege opvalt en welker gehalte ver bo
ven het goed gemiddelde uitsteekt. Het is een
fresco afkomstig uit de kerk van San Clemente
te Tohull en waarschijnlijk dateerend uit
hetzelfde jaar als de kerk, 1123, dus niet van
de allervroegste. De voorstelling geeft ons het
conventioneele thema te zien van den op een
regenboog gezeten, zegenenden Fantokratos.
omgeven door engelenfiguren en de apostel
symbolen.
De beschouwer wordt allereerst getroffen
door de onweerstaanbare frischheid van net
coloriet. Inderdaad stralen de kleuren na-
tuurkleuren als roomwit, kers- en rozenrood
alsof zij eerst gisteren werden aangebracht
en niet in 1123. In het bijzonder de overheer-
schende witte partijen, wit voor de tunieken
der engelen en voor de nimbussen, vormen een
bruuske verbreking van wat blijkbaar onge
schreven kleurwetten waren. Maar ook stijl en
compositie verraden een zeer eigen krachtig
talent. De teekening is vast, de houdingen zijn
plastisch en bewogen. Alle kwaliteiten van dit
fresco spreken van gedecideerd temperament
en overtuiging. Onbetwistbaar heeft de Ro
maansche frescokunst van Catalonië hierin
zijn hoogtepunt bereikt.
HETADRESVOOR
GR.HOUTSTR.iee
LONDEN, 17 Augustus. (D. N. B.) Üit Lady-
smith (Natal) wordt gemeld, dat de hoofdman
van den Zoeloëstam der Amakoelwa's, Koemalo,
aan den keizer van Abessinië voor het geval
van een oorlog met Italië een geheel regiment
Zoeloes ter beschikking heeft gesteld, dat be
reid zou zijn eiken aanval weerstand te bieden.
Koemalo heeft in den wereldoorlog in Frankrijk
/met een contingent inboorlingen aan het front
gestaan.
Tegenover de aanvallen van Gayda in de
Italiaansche pers tegen Engeland wordt in
toonaangevende kringen te Londen geprotes
teerd tegen de bewering, dat Engeland het
Verdrag van 1906 zou hebben geschonden. Men
wijst te Londen op de politiek van de open
deur, die tegenover Abessinië moet worden ge
volgd.
Engeland heeft het volle recht met Abessinië
handel te drijven.
Van politieke of militaire penetratie van
Abessinië door Engeland is geen sprake. Het
bericht dat een geheim wegennet op Abessi-
nisch gebied zou zijn aangelegd, moet naar het
rijk der fabels worden verwezen.
Zaterdagmiddag omstreeks 5 uur is de 40-
jarige A. Nieuwenhuis, wonende te Zuuk, ge
meente Epe op een onbewaakten overweg al
daar door een trein, komende van Apeldoorn,
gegrepen en op slag gedood.
Zooals gemeld hebben, als protest tegen de
uitvoering van de wet op de Evenredige Vracht-
verdeeling, tweehonderd schippers Vrijdagcchten"
het scheepvaartverkeer te Maasbracht gestremd
door met hun vaartuigen dwars in de rivier
te gaan liggen. In verband met deze blokkade
van het vaarwater bij Maasbracht, deelt men
ons van bevoegde zijde thans mede, dat reeds
Vrijdagmiddag te ongeveer drie uur door maat
regelen genomen vanwege den Rijkswater-
Staat met behulp van de gemeentepolitie en ma
rechaussee het vaarwater wederom is vrij
gemaakt. Tevens waren voorbereidingen getrof
fen, ten einde de avondvergadering der schip
pers te Maasbracht een ordelijk verloop te doen
hebben. Ingrijpen door den sterken arm was
niet noodig: er hebben zich tijdens en na de
vergadering geen incidenten voorgedaan.
De minister van Sociale Zaken heeft aan de
gemeentebesturen in Zeeland medegedeeld,
dat van 1 September a.s. af, voorloopig tot einde
December van dit jaar, de loonbijsiag voor de
landbouwers, zooals die ook in andere gewes
ten van kracht is, Ook in die provincie zal
gelden.
De inspecteur voor de werkverschaffing in
Zeeland, tijdelijk adres Departement van Eco
nomische Zaken, Bezuidenhout 30 Den Haag,
heeft gelijktijdig aan de gemeentebesturen een
opgave verstrekt inzake de minimumloonbe-
óragen, welke voor rekening van de landbou
wers blijven, die tot de loonbijslagregeling
wenschen toe te treden.
Op het vliegveld Twente zullen op 23 dezer
de deelnemers aan de Nederlandsche rond
vlucht vergast worden op folkloristische voor
stellingen aangeboden door den provincialen
bond voor vreemdelingenverkeer in Twente.
Dit belooft in de eerste plaats voor de vele
buitenlandsche gasten een bijzondere attractie
te worden. Behalve de reeds eerder vermelde
deelname van de luchtvaartafdeeling Soester-
berg, marineluchtvaartdienst, N.L.S. en sport
vliegers, zal de K.L.M. dit jaar met twee groote
machines deelnemen, waarvan een van het
nieuwste type, n.l. de Fokker-Douglas „Jan van
Gent".
Als tweede machine gaat een Fokker mede.
Hierdoor kunnen ongeveer dertig passagiers
aan den tocht deelnemen.
Bij het centraal stembureau is thans bericht
ingekomen van den heer Schilthuys, dat hij
zijn benoeming tot lid van de Eerste Kamer in
de vacature-Slingenberg niet aanneemt.
Nader wordt omtrent den moordaanslag te
Borne nog gemeld, dat enkele uren na den
aanslag op den zigeuner Baassili de dader, die
vergezeld was van zijn zoon en een neef, in
de omgeving van Almelo gearresteerd kon wor
den. Hij heeft een volledige bekentenis af
gelegd.
