1 yjp
Als het waar is, dat Uw huis Uw kasteel moet zijn, waarom woont ge dan nog niet in het Philipspark te Santpoort?
JOTTGERING
FIBBE
RADIO
KRAMERS'
Zoekt gij betrouwbaar
Personeel
Plaats dan een Omroeper" g
voor 80.000 gezinnen
STOOMEN
VERVEN
STOPPAGE
CORSET
FOTO-ENGEL
MARIA-STICHTING
"CtiOHiM fttvhê"
Maison de Nouveauté
R00DENBURG
STEGWEE
DIT IS U NOG NIMMER AANGEBODEN
WOORDENBOEKEN
IBi
'M
1/ -
Ds Vrind Bus
KELVINATOR KOELKASTEN
Huiskamerlampen
vanaf f 2.50
CURSUSSEN
ƒ4.-
ƒ4—
pHiiiiiiiii!ii!iii;;::!iiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiinniiiiiiii!iiniiiiii!iiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiii!!iiii!iiiig
ZONDAG 1 SEPTEMBER 1935
Jfp
P&a» m 4 u
Duizenden kilo's spercieboonen worden dage-
lijks in het Westland op de veiling „doorge
draaid" en verhuizen naar de mestvaalt
De elfde brigade van de Engelsche
infanterie heeft in de nabijheid van
Andover tweedaagsche oefeningen
gehouden, waarvan hierboven een
snapshot
Als 't buiten regent. „Nu moet ik alweer binnen blijven
De Duitsche Woermann-lijn viert haar 50-jarig bestaan. Links: de There se Henriètte het
eerste zeilschip der Mij. op Afrika, rechts: het nieuwste schip
Bïokatalysatoren
Hun taak in het organisme
CR. HOUTSTRAAT 5a
TEL.
10771
beschikken over de noodige
vakroutine, om U een
prettig en elegant zittend
te leveren. Tot inlichting
graag bereid. FIRMA
Groote Houtstraat 135
SPAARNWOUDERSTR.138
KLEVERPARKWEG 7
C. C. KROUWELS
Haarlem - Koninginneweg 6 - Tel. 14024
IEDEREN MIDDAG VAN
2-3 UUR POLIKLINIEK
Colb. Costuum f 2.90 Japonnen v.a. f 1.75
Demi Saison 2.50 Mantels 2.50
Magazijn „De Kroon"
SMEDESTRAAT 7, naast Politiebureau
LANGE VEERSTRAAT X
JOH. VAN WUNNIK
ACCOUNTANTSKANTOOR
Leden v. h. Ned. Inst. v. Acc.
VAN EEDENSTRAAT 9,
cmcui cru f 7,50 p- 3 n"10-
MACHINESCHRIJVEN
STENOGRAFIE GROOTE
KANTOOROPLEIDING
STENO-TYPISTE
STENO-TYPISTE in de
moderne talen
MOORE'S SCHOOL OF
COMMERCE
Fransch-Nederlandsch Nederlandsch-Fransch 1208 pag. in 2 kolommen, 12e druk
Duitsch-Nederlandsch Nederlandsch-Duitscli ii38 pag. m 2 kolommen 10e druk
Engelsch-Nederlandsch/Nederlandsch-Engelsch 1264 pag. in 2 kolommen 13e druk 4.
^llllll!lllll!l!lllllllllll!lll!lllllllllllllllllllll!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIII!llllllllllllllllllllllllllllllllllll!ul
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
illlllllllll!llllllll!lllllllllllllllllllllllllllllllll]llllllll!!llll!llllllllllll||l!ll|||||||||||||||||||l!llllllllll!IIIIIIIII!llll!llli
m
Een cacaoboom wordt gereed gemaakt voor de
groote cacaoientoonsiellingwelke in Olympia
Hall te Londen geopend is
Zeeuwsche meisjes kijken vol belangstelling naar de voorberei
dingen voor de groote ringrijderijen welke te Middelburg zijn
gehouden
De menschen, die daar een landhuis hebben laten bouwen voor 7600— tot 9600—, wonen in echte kasteeltjes. Juweeltjes van architectuur. Entemidden der bosschen, vlak bij den trein! V weet het adres wel: WiiSTELAAN 37, SANTPOORT, Tel. 23666
Het is thans een eeuw geleden dat Jakob
Berzelius, de groote Zweedsche chemicus,
wiens naam in de scheikunde nog voort
leeft in verband met de „wet der vaste ge
wichtsverhoudingen", een opstel schreef over
„een bij de vorming van organische verbindin
gen in de levende natuur werkzame, maar tot
nu toe niet opgemerkte kracht". Het thema
hiervan waren de zgn. Katalysatoren, waarvan
de scheikundigen er toen reeds enkele hadden
ontdekt. Zoo was reeds bekend dat knalgas
in tegenwoordigheid van platina gemakkelijker
tot ontploffing komt, waarbij dus het platina
de reactie versnelt zonder er zelf zichtbaar aan
deel te nemen, en op deze wijze een katalyti
sche werking uitoefent.
Berzelius nu vestigde in 1835 er voor het
eerst de aandacht op dat ook in de levende
natuur katalysator-achtige stoffen moeten
voorkomen. Hij herinnert daartoe aan de ver
gisting van suiker tot alcohol, waarbij de gist
als versneller der reactie optreedt, en aan de
cmzetting van zetmeel in druivensuiker door
een stof die in de oogen van aardappels voor
komt. Naar aanleiding van deze processen
schrijft Berzelius: „Wij hebben gegronde aan
leiding om te vermoeden dat in de levende
planten en dieren duizenden katalytische pro
cessen tusschen de weefsels en vloeistoffen
plaatsvinden."
Wat toen een gewaagde veronderstelling leek
is door een eeuw van uitgebreide onderzoekin
gen bevestigd. Steeds meer is gebleken dat de
katalysatoren, die voor zoover zij in de levende
natuur voorkomen biokatalysatoren, fermenten
of enzymen worden genoemd, in het organisme
een uiterst belangrijke rol vervullen. Bij alle
voorname levensverrichtingen heeft het onder
zoek het bestaan van katalytische werkingen
aangetoond. In ons eigen lichaam bijvoorbeeld
zijn het vooreerst de enzymen der spijsver
tering die door harmonische samenwerking het
voedsel brengen in een vorm welke als bouw
en brandstof voor de weefsels kan dienen. Een
andere reeks van efazymen maakt de verbran
ding in de cellen mogelijk, weer andere doen
in de weefsels allerlei ingewikkelde stofomzet-
tingen optreden. Zoo vindt men in één lever-
cei, die zoo groot is als het honderdduizendste
aeel van een speldeknop, naast elkaar de wer
kingen van vele enzymen! Enzymwerking treedt
ook op bij bloedstolling en vele andere ver
schijnselen van het dierlijk of plantaardig le
ven.
Men kan ook het begrip biokatalysator nog
ruimer opvatten en hieronder verstaan alle
stoffen, die in het organisme een bepaald pro
ces bevorderen. Aldus werd onlangs voorge
steld door A. Mittasch in Die Naturwissen-
schaften, die tot de biokatalysatoren rekent
niet alleen de reeds genoemde enzymen, die
bepaalde chemische processen versnellen, maar
ook de hormonen, vitaminen, groeistoffen, de
zgn. organisatorstoffen en die stoffen welke,
var. de celkern uitgaande, het erfelijk karakter
van een plant of dier mede bepalen. Vat men
het katalysatorbegrip aldus op, dan blijkt uit
genoemde opsomming wel duidelijk welk een
belangrijke rol de biokatalysatoren spelen. Het
is inderdaad opvallend hoe in de laatste de
cennia steeds meer de invloed wordt ontsluierd
dien katalytisch werkende stoffen hebben niet
alleen op spijsvertering en stofwisseling, maar
ook bij vorming van weefsels en organen tij
dens de ontwikkeling, regeneratie of herstel
na verminking, bij het tot uiting komen van
erfelijke eigenschappen enz.
Steeds meer is gebleken hoe blokatalysatoren
een belangrijke rol spelen in tal van processen,
welke vroeger voor natuurwetenschappelijke
analyse bijna onaantastbaar leken te zijn. Een
piachtig voorbeeld van zulk een analyse vor
men de onderzoekingen van plantkundigen der
Utrechtsche school over de werking der zgn.
groeistoffen in jonge plantendeelen; het zou
ons echter te ver voeren op dit onderwerp na
der in te gaan.
Wij mogen dus wel als vaststaand aanne
men dat de biokatalysatoren behooren tot de
voornaamste „werktuigen" waarvan het orga
nisme zich bedient tot instandhouding van
eigen leven. De levende totaliteit oefent haar
werking op de opgenomen stoffen uit door een
reeks van katalysatoren die op harmonische
wijze eikaars werking aanvullen en voltooien.
Deze kunnen vaak door geëigende methoden
worden geïsoleerd, en blijken dan ook buiten
hf t organisme hun werking niet te hebben ver
loren. Er is dus niet, gooals men vroeger wel
eens meende, aan deze stoffen een geheim
zinnige kracht verbonden die zij alleen zouden
danken aan het opgenomen-zijn in het levende
organisme, want ook in de reageerbuis kan
men hun werkingen vaak uitstekend bestudee-
ren Wel echter zijn deze werkingen zelf maar
oppervlakkig bekend, en zeker is het een on
opgelost raadsel hoe in het levende wezen de
biokatalysatoren ontstaan en hoe hun feillooze,
harmonische samenwerking tot stand komt.
Hier stelt zelfs het eenvoudigste organisme ons
voor problemen die grooter zijn dan die, welke
zich zouden voordoen aan iemand die ergens
een chemische fabriek zou vinden waar zonder
eenige menschenhulp en met feillooze juist'
heid de ingewikkeldste splitsingen en synthe
sen plaats vonden.
Dat men met physische en chemische mo-
thoden wel veel over de afzonderlijke proces
sen in het organisme kan te weten komen,
maar dat toch het leven zelf daarbij nog steeds
onverklaard blijft, wordt in natuurwetenschap
pelijke kringen meer en meer erkend. Zoo ves
tigt Mittasch in het reeds vermelde artikel er
de aandacht op dat ook de katalytische wer
kingen pleiten voor een immanente doelmatig
heid van het leven. Wel kunnen afzonderlijke
processen volgens de gewone physische en che
mische methoden worden onderzocht, waarbij
dan zooveel mogelijk de „uitwerkende oorza
ken" worden opgespoord. Het geheele levens-
gebeuren is echter kausaal en doelmatig te
vens, en ook geldt dit van vele der onderzochte
processen, zooals de werking der biokatalysa
toren, waarin de doelmatigheid van het leven
duidelijk naar buiten treedt.
Ook bij de katalytische werkingen in het or
ganisme treden ons dus bij dieper onderzoek de
fascineerende problemen tegen die het biolo
gisch denken onzer dagen zoozeer bezighou
den. Een eeuw geleden, toen met het onder
zeek der katalysatoren pas een allereerste be
gin was gemaakt, heeft zich al spoedig een
materialistisch gekleurde wetenschap van deze
nieuwe ontdekkingen meester gemaakt om
daarmee te kunnen bewijzen, dat nu spoedig
alle raadselen door de natuurwetenschap zou
den worden opgelost. Het pleit voor de weten
schap onzer dagen dat zij, na zooveel waarde
vol onderzoek te hebben verricht, zich bezinnen
kan over eigen beperktheid en weet te erken
nen dat het leven als zoodanig zich aan de
natuurwetenschappelijke methoden blijft ont
trekken.
M. B.
m
Ontwikkelen - Afdrukkên
Vergrooten
Voor chemisch reinigen en persen kiest men...
IN ÉÉN UUR GEREED!
Amsterdam, v. Baerlestr. 18. Haarlem, Plein,2
telef. 27388 telef. •6781
HAARLEM: ZANDVOORT:
GED. OUDE GRACHT 64 - KERKPLEIN 3
Exclusieve Handwerken en Wolsoorten
Vakkundig onderricht
SPECIAAL
adres voor BEDDEN en MATRASSEN is en
BLIJFT
SCHAGCHELSTRAAT 13 - TELEFOON 10286
BIJVULLEN en OPMAKEN van matrassen in
één dag retour.
ACCOUNTANCY
BEHEER EN ADMINISTRATIE
VAN VERMOGENS
BELASTINGZAKEN
LlrUtLijLn Boeken vrij.
niTiTCDU f 7.50 p. 3 maanden
JDU11 MM Boeken vrij.
io.— p. curs. Boeken en papier
gratis.
3.50 p. mnd. Boeken gratis
5.— p. mnd. Boeken gratis
5— p. mnd. Boeken gratis
9.— p. mnd. Boeken gratis
VRAAGT GRATIS PROSPECTUS
Frans Halsstraat no. 1, Haarlem
Telefoon 14624
G J. GRAAUW - Boekhandelaar - Keizersgracht 168 - A'dam-C. - Tel. 44505 - Postgirorekening 48605
Een betrouwbaar en degelijk leidsman bij
studie, voor kantoor en buis.
DE BEROEMDE
thans verkrijgbaar in prachtigen stevigen
Premoïdband, tegen maandelijksche betaling
van EEN GULDEN of meer.
In Kramers' Woordenboek beeft U binnen
een minuut elk gewenscht woord opgezocht.
Ze zijn in hooge mate overzichtelijk en wer.
den bewerkt volgens nieuw systeem: grond
woord met uitgang.
ELKE BAND BEVAT TWEE DEELEN:
Kramers' Woordenboeken zijn bijgewerkt tot op hedenZij zijn de goedkoopste onder de beste,
en de beste van de goedkoope woordenboeken. Bovendien bereiken zij een graad van nauwkeurig
heid, die de volkomenheid nabij komt. EEN GESCHENK VOOR HET LEVEN
3 STANDAARD-WERKEN tezamen 3610 pagina's druks, X 19
gebonden in keurige PREMOÏD banden, voor slechts I 1".
Deze aanbieding is eenig! Een nuttig en hoogst waardevol bezit kunt U krijgen voor slechts 1.per
maand. Elk werk is afzonderlijk verkrijgbaar.
Franco toezending door geheel Nederland na Inzending van onderstaand bestelbiljet.
BESTEL BILJET
K Ondergeteekende wenscht franco te ontvangen van G. J. GRAAUW, Boekhandelaar te
Amsterdam-C., Keizersgracht 168. Telefoon 44505, Postgirorekening 48605, Gem. Giro G 2021:
1 ex. Fransch-Nedcrlandsch/Nederiandsch-Fransch: gebonden in premoïd band a 4.—
1 ex Duitsch-Nederlandsch/Nederlandsch-Dultsch: gebonden in premoïd band a
1 ex Engelsch-Nederlandsch/Nederlandsch-Engelscli: gebonden in premoïd band a
betaalbaar in maandelijksche termijnen van
Naam Straat Woonplaats
Doorhalen 6.v.p. wat niet verlangd wordt en Invullen welk bedrag per maand betaald zal worden.
