Mgr. A. van Velsen 40 jaar priester
RUSLAND KIEST PARTIJ
I
VRUCHTBAAR PRIESTER
LEVEN
VOOR DEN VOLKENBOND
Kerkelijk leven
VRIJDAG 6 SEPTEMBER 1935
Oud Apostolisch Vicaris van
Batavia en promotor van
't katholieke onderwijs
in Oost-Indië
De eerste Bisschop op
Java gewijd
Zijn levensloop
hÜ
Zorgen voor het onderwijs
Eieren-uitvoer naar
Duitschland
Tachtig procent van het voor
Augustus toegewezen
bedrag
Terug naar het vaderland
Voor het misdeelde kind
illSSSf
Z. H. Exc. Mgr. A. v. Velsen, die Zaterdag
zijn 40-jarig priesterfeest viert
Ruim 122.000 uitgekeerd
OPENING STATEN-GENERAAL
De Princevlag gaat demonstreeren
Het pilotenvraagstuk
VRAAGT UW
WINKELIER
BENOEMINGEN
In het Aartsbisdom
In het bisdom Breda
Paters Dominicanen
Geen audiëntie
REISBUREAU USSONE N.V.
REISBUREAU LINDEMAN N.V.
Het vat vol tegenstrij
digheden
Monseigneur Aengenent
en Lourdes
Plechtige Requiemmis
te Breda
KON DIKWIJLS NIET
LOOPEN
Nu van pijn verlost
St. Virgilius rouwt
Plechtige Requiemmis te Nijmegen
WERKGEVERS BIJEEN
Pleidooi voor verdere aanpassing
NIEUWE WARENWET
Commissie van belanghebbenden
zal rapport uitbrengen
BOEREN- EN TUINDERS-
ONDERLINGE
Viering van het 25-jarig bestaan
MINISTERS NAAR BRUSSEL
R. K. MIDDENSTAND EN N.S.B.
"Terwijl het Bisdom Haarlem rouwt over
den dood van zijn Bisschop, op denzelf
den dag, dat Haarlem het stoffelijk over
schot van wijlen Monseigneur Aengenent
naar zijn laatste rustplaats vergezelt,
herdenken wij, en de Haarlemsche Ka
tholieken op de eerste plaats, den dag,
dat een der beste Haarlemmers voor
veertig jaar tot priester werd gewijd.
Zaterdag, 7 September, herdenkt de vroegere
apostolische Vicaris van Batavia, Z. H. Exc. Mgr.
A.
kens
van Velsen, die ruim twee jaar geleden we-
een toenemende oogziekte moest repatriee-
r<?n eh sindsdien te Amsterdam in het St. Ig-
daWuscollege der Paters Jezuïeten aan de Hob-
einakade verblijft, den dag, dat hij voor 40 ja
ren
'n het Jezuïetenklooster te Maastricht de
Priesterwijding ontving.
pe hoogwaardige jubilaris werd op den 8sten
ruari 1865 te Overveen geboren, zoodat hij
re" *'aar reeds zijn 70sten verjaardag mocht vie-
j, Op jeugdigen leeftijd verhuisde hij naar
;'arlem, waar ook nu nog verschillende van
Chseigneurs naaste familieleden wonen. Na
c'orachte studiën aan het St. Aloysiuscollege te
n tard trad hij op 26 September 1885 in het
°v'ciaat der Paters Jezuïeten. In de eerstvol-
]yn<?e jaren gaf zijn gezondheid meermalen aan-
Q1hg tot ernstige bezorgdheid. Zijn oversten
««en hem daarom in den winter van 1888,
de r gel€ide van zijn vroegeren leeraar en va-
Vos en vriend, pater G. Jonckbloet, naar Da-
S| Na zijn terugkomst dreigde een nieuwe in-
orting' rnaar tijdens een tweede verblijf in
Vo;^erland bewerkte de zuivere berglucht een
(jj e^ig herstel en staalde hem voor een taak,
e de volle krachten van een sterken man zou
Vorderen.
ter
zich'
°P 1 September 1895 werd Monseigneur p^ies-
gewijd en een maand later reeds bevond hij
°P reis naar Nederlandsch Oost-Indië, waar
Veerd,
in het begin van de maand November arri-
stern:
e. Eenige maanden later volgde zijn be-
ming voor de Minahassa, het noordelijkst
deelte van Celebes' De toestanden, die de jonge
'ssionaris daar aantrof, boden gelegenheid ten
Ver om aanstonds volop aan het werk te gaan.
Ondanks den feilen tegenstand had het Ka-
holicisme in de Minahassa vasten voet gekre-
5 P- Voor de ruim 5000 verspreid levende Ka-
P°lieken waren echter slechts twee missionaris-
aangewezen. Vijftien scholen onder leiding
7rm lniandscne catechisten werden bezocht door
sch leerlingen. De toestand was allertreurigst:
Wa°°lmeubelen ontbraken en de onderwijzers
tpJen gekozen uit de meest geschikte huisknech-
P ber pastoors.
Ö0o enning en subsidieering dezer schooltjes
0 r be regeering was onmogelijk, zoolang de
jberwijzers niet aan gestelde eischen voldeden.
Wa. 8ebrekkige godsdienstkennis, ook bij vol-
ba^enen' bleef een groot bezwaar voor vrucht
je' 6 missi°neering. Naast de katholieke school-
bestonden de protestantsche en regeerings-
°len, goed ingericht en gesteund door het
^bvernement.
g ®b°edig had pastoor van Velsen's ordenende
den toestand overzien en stond het bij hem
Vast, dat degelijke missioneering onmogelijk
zonder voorafgaande oplossing der school
kwestie. Daarheen moest het zwaartepunt der
'bissie-actie verlegd worden. En nu vatte hij het
Vooral voor die dagen stoute plan op, de
°Pleiding der onderwijzers voor zijn persoonlijke
Rekening te nemen en mettertijd tot een R.K.
Pleidingsschool voor inlandsche onderwijzers te
°meh. Door degelijke vorming der onderwijzers
^bden de dorpsscholen tot hooger peil worden
°Pgeheven en zou tegelijk de geloofskennis op
*°bder grondslag komen te staan. Eerst dan
2011 Pi en kunnen denken aan een uitbouw der
Missie.
Pe manier, waarop de jonge missionaris deze
1 fgekozen taak uitwerkte, typeert den actie-
veii
mensch, die zwaarder lasten zal kunnen
-1 UiC hWtWWUCi ICVOUCIX Z/CM.
^Sen. in de middaguren gaf hij les aan de
Pirant-onderwijzers, die door zijn zorgen, in
omliggende dorpen in den kost kwamen. De
J^ °chieele zorg voor de verspreide christenge-
®enten mocht evenwel onder dezen nieuwen
°cid niet lijden. Daarom werd pastoor van
j elsen behalve missionaris ook nog wandel-
®craar, m.a.w. hij nam de school op reis mee.
o° werden zijn dienstreizen ware karavaan-
,^'hten. Gewoonlijk trok hij uit met drie of vier
Arren. Op den eersten zat hij zelf. Dan kwamen
e wagens met timmergereedschap om de kerk-
vcbooltjes wat te kunnen herstellen, een kist met
om de altaartjes weer wat op te knappen,
twaren en de noodzakelijke boeken en schrijf-
rt oeften voor bet onderwijs. De jongens volg-
eb te paard. In de missiestaties gaf hij des
Naar het „Ned. Weekblad voor Kruideniers
aren" verneemt is voor uitvoer van eieren naar
ditschland 80 pet. van het voor de maand Au-
O^tus toegewezen bedrag toegestaan. Met het
op prijsstijging zal dus het kwantum eieren
langrijk minder dan 80' pet. van het Augustus-
^Antum zjjn.
morgens eerst gelegenheid om te biechten,
droeg de H. Mis op, gaf catechismus aan de be
volking en begon dan, na een sober ontbijt, aan
de klas voor de toekomstige onderwijzers, 's An
deren daags trok hij weer verder, gevolgd door
zijn trouwe kweekelingen. Zoo bleef de karavaan
soms twee, drie weken onderweg, tot ze einde
lijk weer op de vaste standplaats aankwam en
het onderricht geregeld kon Worden voortgezet.
De aldus, begonnen arbeid heeft rijke vruch
ten gedragen. In 1900 werd een huis gebouwd,
dat langzaam uitgegroeid is tot een van de beste
en meest bekende kweekscholen in onze Oost.
Het is ondoehlijk de activiteit van pastoor van
Velsen op velerlei gebied bij benadering te
schetsen. Bekend is het Maleische maandblaad
je, dat hij in 1909 stichtte, de „Geredja Katho-
lik", met als bijlage een respectabele serie
brochuurtjes over apologetische onderwerpen.
In 1921 werd de Minahassa-missie, die sinds
1911 aan pastoor van Velsen's leiding was toe
vertrouwd, overgedragen aan de Missionarissen
van het H. Hart van Tilburg. Met bloedend hart
moest hij zijn missie, die vooral door zijn zorgen
tot een van de bloeiendste in de Oost was ge
worden, verlaten. Van rusten wilde hij echter
niet weten, zelfs niet van een verlof in het
moederland. Benoemd tot directeur van het Sint
Vincentiusgesticht te Buitenzorg, wist hij zich
aanstonds wederom een grooter arbeidsveld te
scheppen.
De regeering toonde de kwaliteiten van dezen
onvermoeiden missionaris te waardeeren en be
noemde hem tot Officier in de Orde van
Oranje-Nassau. In den volksraad Werd hem vooi-
zijn ijveren voor het inlandsche onderwijs hulde
gebracht door Raden Kamil, inspecteur bij dat
onderwijs.
Temidden van zijn jongens van het Sint
Vincentiusgesticht bereikte pastoor van Vel
sen in het voorjaar van 1924 het bericht, dat
Z. H. de Paus hem benoemde tot Apostolisch
Vicaris van Batavia. Op 13 Mei volgde de
Bisschopsconsecratie, die de nieuwe bisschop
in de kathedraal van Batavia ontving uit de
handen van Z. H. Exc. Mgr. Pacificus Bos.
Mgr. van Velsen was de eerste, die op Java
de bisschopswijding ontving.
Beter dan de officieele erkenning, die de kerk
vorst telkens van officieele zijde mocht ontvan
gen, toont de hartelijke aanhankelijkheid van
blank en bruin, dat Mgr. van Velsen tot de popu
lairste figuren van Weltevreden behoorde. Zijn
geweldige werkkracht verrichtte wonderen en
'net is onmogelijk de groote beteekenis te om
schrijven, welke zijn arbeid voor de Java-Missie
gehad heeft. Vermelden wij slechts, dat het
ééne Vicariaat Java onder zijn .bestuur uit
groeide tot een Vicariaat en vier Apostolische
prefecturen, bediend door zeven verschillende
Orden en Congregaties; dat een bloeiend klein
Seminarie werd opgericht en de eerste inheem-
sche priesters het werk onder hun landgenoo-
Het vierde lustrum der R. K. Werkgeversvereniging. Een overzicht tijdens de vergadering in het Kurhaus te Scheveningen.
V.l-n.r.: mr. Steenberghe; de Belgische Minister van Staat Theunis; prof. Aalberse; mr. De Monchy en mr. Goseling
ten begonnen; dat het aantal scholen ver
meerderde van ongeveer 50 over heel Java tot
ongeveer 400 alleen in het tegenwoordige
Vicariaat.
Lang voor den tijd volgens menschelijke be
rekening kwam het einde van deze zegenrijke
werkdadigheid. In 1932 moest Mgr. van Velsen
wegens een steeds verergerende oogkwaal de
waarneming van het bestuur aan pastoor A.
van Hoof overdragen. Een tijdelijk verblijf in
de gezonde omgeving van Ambarawa mocht niet
helpen. Na een negenjarig bestuur moest Mgr.
van Velsen den H. Vader verzoeken hem te wil
len ontslaan als Apostolisch Vicaris. Toen de
beminde bisschop in het voorjaar van 1933 met
de „Marnix van St. Aldegonde" naar Nederland
vertrok, deed geheel Batavia hem uitgeleide.
In het vaderland heeft Mgr. van Velsen de
gehoopte genezing niet kunnen vinden. Zijn
moedig hart draagt het onontkoombaar lijden
als een derde arbeidsveld, na de Minahassa en
Java. Katholiek Nederland is trotsch op dezen
priester en wenscht hem op den veertigsten ver
jaardag van zijn H. Wijding Gods rijksten zegen.
De Centrale Propaganda Commissie verzond
dezer dagen aan de instellingen, die misdeelde
kinderen verzorgen, de opbrengst van de post.
zegels, briefkaarten en kalenders, welke van 10
December tot 10 Januari j.l. werden verkocht.
Uitgekeerd werd: Aan 21 instellingen voor
achterlijken, samen f 12.113.84. Aan 78 instel
lingen voor zieken en zwakken (vacantie-kolo-
nies) samen f 27.044.57. Aan 238 instellingen
voor verwaarloosden, samen 76.296.37. Aan 12
instellingen voor doofstommen, blinden, ge-
brekkigen, samen ƒ6.661.67. Aan 349 instellin
gen in totaal 122.116.45.
Het hoofdbestuur van „De Princevlag" deelt
mede, dat ter gelegenheid van de opening der
Staten-Generaal tal van afdeelingen wederom
naar de residentie zullen gaan om gezamenlijk
trouw en aanhankelijkheid te betuigen aan H. M.
de Koningin. De afdeelingen verzamelen op het
Spaarneplein en trekken dan gezamenlijk naar
het Lange Voorhout. Diverse tamboers- en
pijperskorpsen werken mede; honderden vlag
gen zullen in den stoet worden medegevoerd.
Na afloop gaat men naar den Dierentuin, om
dan daarna opnieuw zich te gaan opstellen
voor het brengen van een groet aan Koningin
en Prinses tijdens den rijtoer.
De K. L. M. overweegt de aanstelling als ver
keersvlieger van elf vliegers, afkomstig van de
militaire luchtvaartafdeeling te Soesterberg.
Kamer 42, Centr.
Station Amsterdam
Telef. 47424
Z. H. Exc. de Aartsbisschop van Utrecht heeft
om gezondheidsredenen de benoeming van den
weleerw. heer E. A. J. Bosman, rector der St.
Ludgerus-Kweekschool te Hilversum, tot pas
toor te Dronrijp, ingetrokken en heeft benoemd
tot pastoor te Dronrijp den zeerserw. heer H.
H. B. Mulder.
Op voordracht van den Hoogw. Prelaat van
de St. Bernardusabdij te Bornhem heeft Z. H.
Exc. de Bisschop van Breda benoemd tot pas
toor te Oud-Gastel den zeereerw. heer A. Mou
wen.
Ti. H. Exc. de Aartsbisschop van Utrecht heeft
benoemd tot kapelaans te Leeuwarden (H. Do-
minicus) de eerw. paters J. B. J. Koek en W. I.
A. Schuurman en tot kapelaan en assistent te
Tiel (H. Dominicus) respectievelijk de eerw,
paters G. Meijer en W. P. H. Marcelis.
Ti. H. Exc. de Bisschop van 's Hertogenbosch
heeft benoemd tot kapelaan te Nijmegen (H,
Dominicus) den eerw. pater F. W. M. Stevens en
tot kapelaan te Langenboom den eerw. pater
W. van den Eisen
De Hoogw. en Doorluchtige heer Vicarius-Ca-
pitularis van Haarlem heeft benoemd tot kape
laan en assistent te Rotterdam (O. L. Vrouw
v. d. H. Rozenkrans) de eerw. paters H. J. Kos
ters en N. Apeldoorn en tot assistent te Schie
dam (H. Joannes Bapt.) den eerw. pater W. A.
Scheffers.
Z. H. Exc. de Bisschop van Breda zal Zater
dag van deze week en Zondag, Dinsdag,
Woensdag en Donderdag van de volgende week
geen audiëntie vérleenen.
Amsterdam: Leidschestraat 5 Dam 10
Den Haag:
Rotterdam:
Haarlem:
Utrecht
Arnhem
Groenmarkt 22
Noordblaak 13
Barteljorisstraat 3
Janskerkhof 11
Bakkerstraat 7
Leeuwarden: Nleuwestad 55
Eindhoven: Willemstraat 13
Leiden: Geb. Vroom en Dreesmann,
Aalmarkt.
De Nederlandsclie Ondernemingen op
reisgebied verzorgen eok Uw vreemde valuta
tegen zeer voordeeligen koers.
ASSURANTIES OP ELK GEBIED
De wereld is meer dan ooit een vat vol
tegenstrijdigheden en Genève is het
evenzeer. Sinds Sovjet-Rusland zich
door het nationaal-socialistische Duitschland
in het Westen en door het imperialistische
Japan in het Verre Oosten bedreigd voelt, heeft
het zijn afkeer voor de „kapitalistische en bur
gerlijke" Volkenbondssocieteit overwonnen en
zich op voordracht van het tegen het Duitsehe
gevaar hulpbehoevende Frankrijk als lid te
Genève laten inschrijven. Het heeft in den
raad zelfs een zetel gekregen te midden van
de mogendheden, wier staatsstelsels lijnrecht
indruischen tegen de staatsopvattingen der
Sovjet, en speelt daar nu de rol van een der
meest verknochte voorstanders van de resolute
handhaving der Volkenbondsbeginselen in de
practijk en van het internationale recht. Niet
tegenstaande Sovjet-Rusland op het oogenblik
met diplomatieke protesten wordt bekogeld,
omdat de Sovjet.regeering tegen de gemaakte
afspraken in de Komintern begunstigt en vrije
lijk en zelfs met medewerking van regeerings-
personen laat ageeren voor een wereldrevolutie,
bepleitte Litwinow met een uitgestreken ge
zicht de noodzakelijkheid, dat het Volken
bondspact strikt geëerbiedigd dient te worden,
en koos hij partij tegen het fascistische Italië,
waarmee het communistische Rusland reeds
oude en zeer vriendschappelijke betrekkingen
onderhoudt, ten gunste van het door den Negus
nog Oostersch.despotisch geregeerde Abessinië.
Rusland heeft zich daardoor op het standpunt
van het Britsche imperium geplaatst, ofschoon
overigens de verhouding tusschen Engeland en
Rusland niet bijzonder hartelijk mag genoemd
worden. .Voor Frankrijk, dat door een militair
bondgenootschap zoowel met Sovjet-Rusland
als Italië verbonden is, en indertijd peet was
bij de opname van Sovjet-Rusland in de ge
meenschap der Volkeren, is dit een pénible
geschiedenis, omdat Frankrijk nog steeds niet
afstand heeft kunnen doen van de illusie zon
der een duidelijke bepaling van zijn standpunt
van Genève af te zullen komen. Wanneer straks
de Kleine Entente, welke ook Frankrijks bond.
genoot is, een zelfde houding als Rusland zal
aannemen en dat is meer dan waarschijn
lijk zal het voor Laval nóg moeilijker wor
den zich tusschen zijn twee, met elkander van
meening verschillende vrienden: Engeland en
Italië, op het slappe koord staande te houden.
talie staat nog steeds op 't standpunt, dat de
Volkenbond niets met het Italiaansch-
Abessinisch conflict te maken heeft en dat
Italië de vrije hand moet gelaten worden om
het „verfTragschendende", „niet zijn Volken-
bondsverplichtingen nakomende" en „bar-
baarsche" Abessinië met huid en haar in te
palmen en tot een Italiaansche kolonie te ma
ken. Maar waarom is Italië dan te Genève
verschenen? Abessinië is mede door toedoen
van Italië, zij het dan ook, gelijk thans ach
teraf beweerd wordt, bij vergissing, Volken
bondslid geworden, zeer tegen den zin van
Engeland in. Als Volkenbondslid heeft het een
beroep op Genève gedaan om het met oorlog
dreigende Italië aan zijn internationale ver
plichtingen te herinneren, en vindt daarbij den
krachtigen steun van Engeland. Italië zit dfls
formeel als beklaagde voor de vierschaar te Ge
nève, maar gedraagt zich als openbare aankla
ger tegen Abessinië, volgens de oude beproefde
methode, welke den aanval nog altijd de beste
verdediging acht. Het meent, naïevelijk, dat
het doodeenvoudig is om een oplossing voor het
hangende geschil te vinden. Volgens Italië be
hoeft de Volkenbond niets anders te doen dan
Abessinië op grond van de Italiaansche be
schuldigingen uit zijn midden te stooten, waar
na Mussolini onbelemmerd Abessinië te vuur
en te zwaard zal kunnen gaan beschaven zon
der dat daar Europeesche complicaties uit voort
zullen komen. Maar zóó eenvoudig is de zaak
echter geenszins. Vóór dat de Volkenbond Abes
sinië van het lidmaatschap vervallen zou kun
nen verklaren, zal hü eerst een onpartijdig on
derzoek dienen in te stellen naar de juistheid
der beweringen van Italië, en hangende dit
onderzoek zal Italië zich van het voeren van
een oorlog dienen te onthouden, indien het ten
minste de andere Volkenbondsleden niet wil
verplichten tot een gezamenlijk optreden tegen
Italië.
Maar zelfs indien Abessinië op advies van
Italië als het zwarte schaap uit de schaapskooi
te Genève zou worden gedreven en prijs zou
worden gegeven aan de hongerige wolven, dan
nog, of juist dan, zou blijken, dat de Italiaansch-
Abessinische quaestie voor Engeland allerminst
een uitsluitend koloniale quaestie, maar een im
periaal levensbelang is in verband met het voor
Engeland begaanbaar houden van den verbin
dingsweg met Britsch-Indië en met de op het
water van den Blauwen Nijl en het Tanameer
aangewezen katoen-plantages in den Soedan en
Egypte. Italië, dat niet langer op voet van ge
lijkheid met Abessinië behandeld wil worden en
niet langer bereid is met Abessinië te discus
sieeren en de verdediging van het Abessinische
standpunt aan te hooren en de zwaar gespoor
de verzenen tegen de Geneefsche prikkels slaat,
schijnt te meenen, dat heel de wereld simplis
tisch geregeerd kan worden op dictatoriale wijze.
Krijgt Italië zonder meer volledig zijn zin, dan
zal het hek van den dam zijn. Duitschland, dat
minstens even overbevolkt is als Italië en door
een even groote expansie-zucht wordt gekweld,
zal dan maar al te graag het Italiaansche voor
beeld willen volgen, zoowel in als buiten Europa
en daartegen zal Italië dan weer willen opko
men. Laat Genève Abessinië evenals China in
den steek, dan zullen de militair zwakke mo
gendheden hun laatste greintje vertrouwen in
het internationale recht en den Volkenbond ver
liezen en hulp en bescherming gaan zoeken daar
waar die wel te vinden is n.l. bij den sterkste.
De Westersche wereld, die toch al tot barstens
toe vol is van tegenstrijdigheden, zou dan wel
eens in duigen kunnen vliegen, en dan zou het
door Mussolini zoozeer gevreesde Japan wel eens
de kans kunnen krijgen om het gesprongen vat
te herstellen met ijzeren banden „made in Ja
pan". Iets, waarvoor Litwinof even beducht is
als Mussolini, en dat den Sovjet-gedelegeerde in
tegenstelling met Mussolini aanspoort aan te
dringen op een zoo krachtig mogelijke hand
having en verdediging van den Volkenbond en
zijn gezag.
Bij alle schoone herinneringen die bij het even
droevig als onverwacht verscheiden van onzen
beminden Bisschop naar voren worden gebracht,
moge ook een plaatsje worden ingeruimd voor
een ,,in piam memoriam" van de Nationale
Bedevaart naar Lourdes.
Vele honderden in den lande zullen het zich
dankbaar herinneren, hoe zij Monseigneur Aen
genent in Lourdes van nabij hebben ieeren
kennen en waardeeren.
Reeds kort na Zijne Bisschopswijding gaf
Monseigneur Zijn vurig verlangen te kennen
om de eerstvolgende bedevaart naar Lourdes
mede te maken. Ztijn bedoeling was wel duidelijk
Zjjn kinderlijke liefde tot Maria, zijn onbeperkt
vertrouwen op Haar, drongen Hem daarheen bij
de aanvaarding van zooveel verantwoordelijk
heid.
Het trof bijzonder. De bedevaart vertrok einde
Juli 1929 en op S. Jacobus 25 Juli vierden
de pelgrims te Lourdes met den Bisschop den
eersten verjaardag van Zijn Pontificaat. Mon
seigneur droeg de Pontificale Hoogmis op in de
geheel met pelgrims gevulde Rozenkranskerk. Is
■in Lourdes het contact tusschen Priester en volk
altoos innig en eenig, op dien dag voelde de
pelgrimsschaar rondom den jubileerenden Hoo-
gepriester zich met Hem allernauwst vereenigd
in dankbare vreugde en hartelijk gebed.
Na de Pontificale Hoogmis had een eenigszins
feestelijke receptie plaats in de zaal van de
Penitentiarie. Daar werd Monseigneur door alle
aanwezige priesters recht hartelijk gefeliciteerd
en daar sprak Hij op Zijn eersten verjaardag als
Bisschop woorden van grooten dank aan O. L.
Heer en Maria, Gods H. Moeder, en prentte Hij
ons, priesters, diep de godsvrucht tot Maria in
als een bron van bijzonderen zegen voor ons
priesterleven en ons priesterwerk.
Het is niet mogelijk de geestdrift te beschrij
ven, waarmede alle pelgrims in die dagen den
beminden, vriendelijken en toegankelijken Bis
schop als om strijd omringden, Zijn ring wilden
kussen, Zijn zegen kwamen vragen. Waar Hij
zich ook vertoonde, daar stond Hij gewoonlijk
opeens midden in een dichte menigte, waar geen
doorkomen aan was. En niemand liet Hij gaan,
voordat de ring was gekust en de Zegen was
ontvangen.
Dankbaar zullen het zich herinneren de zie
ken, die in 1929 of later In 1932 de bedevaart
hebben meegemaakt, met hoeveel blü moedigen
troost Monseigneur hen meermalen kwam be
moedigen en opbeuren en hoe Hij niet moede
werd Gods zegen over hen af te smeeken.
Onder de processie, wanneer Hij de zieken den
zegen gaf met het H. Sacrament, of den zege
nenden Verlosser onmiddellijk volgde, zag men
het medelijden duidelijk op Zijn aangezicht
Soms schoten hem de oogen vol, gestadig be
wogen zich de lippen in innig gebed
Daar zullen zeker nog vele zieken zijn, die nu
nog een blijden troost ondervinden bij het terug
denken aan die wel korte maar zoo weldadige
ontmoeting met Monseigneur Aengenent.
De plechtigheden in Lourdes zijn vooral voor
een Bisschop dikwerf zeer vermoeiend en zeer
warm. ,,Het kost me een toog en een bennet,"
zeide Hij somtijds schertsend, als Hij zag naar
de eigenaardige kleurverandering op sommige
plekken van het anders zoo vonkelende paars.
Maar Hij liet zich door niets weerhouden en
wilde niets achterlaten. Zooals overal, zoo deed
Hij in Lourdes. Hij gaf zich geheel
Dat zag iedereen.
Maar wat iedereen niet zag, dat was, hoe in
oogenblikken, dat er ongeveer niemand bij de
grot was, bijv. onder etenstijd, onze Bisschop
daar heel stil voor het beeld der Moedermaagd
lag neergeknield, zoo kinderlijk eenvoudig en
zoo godvruchtig, dat wie Hem daarop betrapte,
wel diep ontroerd werd bij de gedachte, wat
daar tusschen den Kerkvorst van Haarlems
diocees en de H. Moedermaagd in de diepe
stilte werd behandeld. Wij zijn Hem daar dank
baar voor.
Hij hield niet op te verklaren, hoe dankbaar
Hij was voor het geluk, dat Hij die reis mede-
maakte en hoe het Zijn voornemen was dikwijls
ons te vergezellen en te leiden. Zoo deed Hij in
1932. Wij hooren nog, hoe Hij bij de grot ons
sprak over de kwalen van onzen tijd, samengevat
in twee woorden gemis aan liefde voor God en
gemis aan naastenliefde, en hoe wij in Lourdes
voor ons en voor de wereld dat gemis moesten
leeren aanvullen.
We hooren nog hoe Hij het Salve Regina ons
omschreef en ons deed begrijpen en 't beter
leerde bidden als het echte pelgrimsgebed op
onze reis naar het beloofde Vaderland.
Wij zijn Hem nog dankbaar voor Zijn hulp,
waardoor de reeds lang bestaande vereeniging
der ziekenverpleging, genaamd ,,de Zeven Smar
ten" de affiliatie verwierf van de hospitalité de
N. D. de ïiourdes. Wij zijn Hem dankbaar vooi
Zijn aanmoedigende woorden, maar bovenal
voor Zijn sprekend en schitterend voorbeeld.
Wij hadden gehoopt dat Hij ook dit jaar onze
bedevaart zou hebben vergezeld. En Hij had het
ook zeker gedaan. Maar jammerlijk genoeg viel
de eerste priesterretraite onder de reis en dan zou
Hij deze niet persoonlijk hebben kunnen sluiten.
Dat wilde hij tot geen prijs verzuimen Dat was
voor Hem een hooge plicht, waarvoor Hij iets,
dat Hem anders zoo lief was, moest opofferen.
Voor het volgend jaar als de retraite er niet
in zou vallen, hadden we reeds Zijne toezegging.
We hopen dat degenen, die Monseigneur op
hun bedevaartstocht hebben ontmoet en die deze
regelen zullen lezen, een extra gebed tot O. L.
Vrouw van Lourdes voor Hem zullen opzenden.
En vooral aan de zieken vragen wij hartelijk en
dringend: draag bij uw gebed een extra offer
van geduld en versterving op voor den Bisschop,
die u eens den zegen des hemels gaf. Maar nu
misschien door uw gebed dien zegen voor zich
zeiven wacht.
O. L. Vrouw van Lourdes, bid voor Hem.
J. P. HUIBERS, D.-P.
Z. H. Exc. Mgr. P. Hopmans, bisschop van
Breda, deelt in „Sancta Maria" mede:
„Overeenkomstig het voorschrift van het
?rovinciaal Concilie (Lib. n Tit. VIII Cap. VI)
zal voor de zielerust van Z. H. Exc. Mgr. J. D.
j. Aengenent in onze kathedrale kerk een
plechtige Requiem-Mis worden opgedragen op
Maandag den 9en September a.s. om 9 uur".
Ingezonden Mededeeling
Een dankbare patiënte schreef ons:
„Twee jaren had ik zulke vreeselijke rheu-
matische pijnen in mijn knieën, dat het dik
wijls voorkwam, dat ik niet kon loopen. Alles
wat ik probeerde was vruchteloos, ik vond ner
gens baat bij. Tenslotte sprak ik er met een
vriendin over, die mij raadde een proef met
Kruschen Salts te nemen. Eerst twijfelde ik,
maar de resultaten hebben mij overtuigd en ik
ben nu dankbaar en vol lof over Kruschen. Ik
neem het iederen morgen in en van rheuma-
tische pijn heb ik nimmer meer last gehad.
Ik zou het allen menschen willen aanraden, die
last van rheumatiek hebben, het is het eenige
goede middel. Ik voel mij als herleefd nu ik
van de pijn in mijn knieën verlost ben."
Mej. G. de K. te R.
De verschillende zouten, waaruit Kruschen
Salts is samengesteld, zorgen er voor dat
schadelijke stoffen als urinezuur, dat de oor
zaak kan zijn van jicht, rheumatiek en ischias,
uit het lichaam worden verwijderd en voor
komen tevens, dat deze giftige stoffen zich ooit
weer kunnen vormen. Zoo verdwijnen door
Kruschen Salts niet alleen de pijnen, maar het
zorgt ook, dat de oorzaak der rheumatische
aandoening voorgoed wordt weggenomen. Stra
lende gezondheid voor één cent per dag.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar bij
alle apothekers en drogisten a 0.90 en ƒ1.60
per flacon, omzetbelasting inbegrepen. Let op,
dat op het etiket op de flesch zoowel als op de
buitenverpakking de naam Rowntree Handels
Maatschappij voorkomt.
De R. K. Studenten-vereeniging „Sanctus Vir
gilius" te Delft heeft wegens het overlijden van
Z. H. Exc. Mgr. J. D. J. Aengenent, voor een
week rouw aangenomen.
Op Woensdag 18 September a.s. des voormid
dags 9 uur zal, vanwege de R.K. Universiteit,
een plechtffee Requiem Mis worden 'opgedragen
in de St. Augustinuskerk te Nijmegen voor de zie
lerust van Ti. H. Exc. Mgr. J. D. J. Aengenent,
voorafgegaan door een rouwzitting van den Aca-
demischen Senaat.
Op dien dag zal de Universiteit gesloten zijn.
De algemeene ledenvergadering van net
„Verbond van Nederiandsche werkgevers", die
heden te Enschede werd gehouden, is geopend
door den voorzitter, den heer H. P, Gelderman.
In den loop van zijn rede vestigde spr. de
aandacht op de stijgende werkloosheid en het
deficit in de staatsbegrooting. in welk verband
hij het onverantwoordelijk achtte dat het
bezuinigingsontwerp dat in dit opzicht lang
niet ver genoeg gaat, tot na het zomerreces
uitgesteld is moeten worden.
Over de industrialisatieplannen der regee-n
ring liet spr. zich verder zeer pessimistisch
uit. Eerder dan nieuwe industrieën op te rich
ten moest aldus de heer Gelderman de
regeering den bestaanden bedrijven te hulp
komen door snellere verlaging van loonen en
van overheidskosten te bevorderen.
Naar het „Ned. Weekblad voor kruideniers
waren" verneemt, heeft te Utrecht een verga
dering plaats gehad van diverse belanghebben
de groepen bij de keuringsdiensten.
Er werd een commissie benoemd die on zeer
korten termijn een rapport zal samenstellen, dat
zal worden overgelegd aan een spoedig te
Utrecht te houden centrale vergadering van alle
belanghebbende organisaties en personen ter be
spreking van de nieuwe warenwet.
Tot leden der commissie zijn. benoemd de
heeren J. Lijts directeur der Maggifabrieken en
voorzitter der Tiva te Amsterdam, J. J. L. Ta-
miniau, voorzitter van den bond van fabrieken
van vruchtenconserven te Eist; J. Hamburger
(Gebr. Cats Handelsvereeniging Rotterdam)P.
v. Linden, voorzitter N. K. B. Rotterdam en H.
G. Verburgt, secr. „Tebowiko", Bussum.
De commissie zal zich eénige deskundigen as-
sumeeren om bij de samenstelling van het rap
port behulpzaam te zijn.
Naar wij vernemen zal op Dinsdag 10 Sep
tember a-s. een buitengewone algemeene ver
gadering van de Bedrijfsvereeniging Boeren, en
Tuinders-Onderlinge te 's Gravenhage worden
gehouden ter herdenking van het 25-jarig be
staan dezer vereeniging (voorheen Boerenher.
verzekering).
Deze vereeniging werd opgericht in het jaar
1910 en begon hare werkzaamheden op I Juli
van dat jaar. Het was toenmaals een federatie
van de Onderlinge Ongevallenverzekeringen
der gewestelijke Boerenbonden in de provin
ciën Noord-Holland, Noord-Brabant, Limburg,
Gelderland en Overijssel, vereenigd in den Ne.
derlandschen Boerenbond.
Bij het in werking treden der Land. en
Tuinbouwongevallenwet 1922 werd deze fede
ratie omgezet in de Boeren- en Tuinders-On
derlinge, die als Bedrijfsvereeniging krachtens
evengenoemde wet werd erkend.
Naar wij vernemen zullen de Minist&v» van
Handel, Nijverheid en Scheepvaart, prof. dr.
Ir. Gelissen, van Landbouw en Visscherij, dr.
Deckers, en van Waterstaat, jhr. ir. van Lidth
de Jeude, op Vrijdag 13 dezer een bezoek
brengen aan de wereldtentoonstelling te
Brussel.
In de vergadering van de Hanze in 't Aarts
bisdom, welke dezer dagen te Oldenzaal werd
gehouden, is een voorstel aangenomen, waarin
werd besloten R- K. middenstanders, die lid zijn
van de N. S. B. of daarmede sympathiseerer.,
uit de vereeniging te weren.
