De oorlog niet te vermijden Italië uit den Volkenbond? t Ook Litwinow achter den Volkenbond m Met den meesten nadruk verklaart Mussolini, dat na de reusachtige offers een compromis is uitgesloten Aan iedere bedreiging kan Italië weerstand bieden Groote opwinding in Genève Het nieuws van heden vereenigde katholieke pers P. A. M. KAT ACCOORD MET DE REDE VAN HOARE Het regent nog in Abessinië DE BAROMETER ROME, 14 Sept. (Havas). In den heden gehouden ministerraad heeft Mussolini rapport uitgebracht over de militaire en politieke situatie. De Duce gaf een uit eenzetting van Italië's standpunt met betrekking tot de rede van Samuel Hoare en Laval, waarbij hij hulde bracht aan de hartelijke woorden van den Franschen premier voor Italië. De ministerraad overwoog verder de mogelijkheid van een eventueel uittreden van Italië uit den Volkenbond. h Laval's oproep tot een ver zoeningsgezinde houding tevergeefsch Engeland blijft koelbloedig Blinde passagiers levend verbrand BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per Week 25 cent; per kwartaal f3.25; per Post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 ZONDAG 15 SEPTEMBER 1935 Ochtendblad EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 1954J Mussolini Opschudding in Genève ACCOUNTANTSKANTOOR Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^ limnuiurn Felle critiek op Genève door Italiaansche pers Nagaoka lid van het Int. Hof van Justitie Bij ontsporing van 3 tankwagens van een goederentrein Blauwboek der Hon- gaarsche regeering Samenvatting van haar politiek program Kleine Entente eveneens voor handhaving van 't Volken bondspact Het werk der Commissie van Vijf Litwinow Kleine Entente steunt Genève De Commissie van Vijf Indische persstem tegen adhaesie van mr, de Graeff DIT NUMMER BESTAAT UIT ZES BLADZIJDEN Italiaansche consul, die zich zelf verwondde, beert terug naar Europa DEMMER-GASFORNUIZEN NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek Omtrent de zitting van den ministerraad ^eidt het D. N. B. nog het volgende: Th het politieke gedeelte van zijn exposé be- 6Pïak Mussolini de instelling van de Com missie van Vijf en de redevoeringen van La- en Hoare. Mussolini verklaarde, dat de re- doeringen in verband met de positie van ^Seland en Frankrijk tot het Volkenbonds- bact onder de gegeven omstandigheden niet &r>ders hadden kunnen uitvallen. Zij konden ^rhalve door de verantwoordelijke kringen in aüë en de breede massa van het Italiaansche kalm worden opgenomen en zijn ook met Öe grootste kalmte opgenomen. T^e ministerraad neemt echter met voldoe ning kennis van de hartelijke woorden, die ^hister-president Laval in zijn rede aan de ^liaanscli-Fransche besprekingen van Ja nuari J.L en de hierdoor bezegelde vriendschap, Ee*tjd heeft, een vriendschap, die Italië wil ^twikkelen en versterken niet slechts in j^t belang der beide landen, maar ook in het lahg van de Europeesche samenwerking, die ^®t door een conflict van kolonialen aard of ^r gebruik van sancties vernield kan wor sen. In verband hiermee heeft de minister raad de kwestie onderzocht, in welke ge vallen het langer lid blijven van Italië van den Volkenbond onmogelijk zou wor den. De ministerraad heeft verder vastgesteld, dat alle anti-fascistische krachten zich mo menteel om de Italiaansche kwestie concen treeren. Hij voelt zieh verplicht, met den meesten nadruk te verklaren, dat de Italiaansch-Abessinische kwestie na de reusachtige inspanning en offers, die Italië op zich genomen heeft en na de onweerlegbare bewijsvoering van het door Italië aan Genève ter hand gestelde memorandum, geen compro mis-oplossingen toelaat. De voorbereidingen in Oost Afrika worden met den meesten spoed uitgevoerd om Italië tegen de grootere strijdkrachten van Abessi- nië, die reeds gemobiliseerd zijn, te beveiligen. Naar aanleiding van de merkbare onrust die in kringen van politieke vluchtelingen heerscht, zijn ter verdediging der Italiaansche kolonie Lybië versterkingen in aantocht. Aan de hand van statistisch materiaa' heeft Mussolini gezien, dat de sterkte van het Italiaansche leger te land, ter zee en in de lucht zoo groot is, dat op elke be- dreiging, van welke zijde zij ook moge ko men, geantwoord kan worden. GENÈVE, 14 Sept. (Havas) De speciale cor respondent van Havas deelt mede, dat de tijding, dat de Italiaansche ministerraad in zijn bijeen komst van Zaterdagmiddag overwogen zou heb ben zich eventueel uit den Volkenbond terug te trekken, te Genève bekend werd bij het begin van de Volkenbondsvergadering van Zaterdag middag. Zij veroorzaakte daar vanzelfsprekend groote opwinding. Na de rede van Laval had zich in Volken bondskringen een gevoel van ontspanning ge openbaard en men geloofde er algemeen, dat Lavals oproep tot 'n verzoeningsgezinde houding in Rome weerklank zou vinden. Met die gedachte verdubbelde de commissie van Vijf dan ook haar activiteit en zij was dan ook juist aan het werk toen de tijding uit Rome binnenkwam. Ook was tegen het einde van den dag de pu blicatie aangekondigd van een Ethiopisch me morandum in antwoord op het Italiaansche. Het spreekt van zelf, dat, indien Mussolini zou breken met den Volkenbond, deze houding erns- tigen terugslag zou hebben op de ontwikke ling van de onderhandelingen, welke thans gaande zijn. OOSTERPARK 19 - AMSTERDAM - TEL. 53931 Verwachting: Matige, tijdelijk wel- EE licht krachtige zuidwestelijke tot wes- jg telijken wind, zwaarbewolkt met op- EE EE klaringen, waarschijnlijk eenige regen- EE buitjes. Iets kouder. EE Verdere vooruitzichten: weinig veran- E dering. LONDEN, 14 Sept. (Havas). Het communiqué van den Italiaan- schen ministerraad is te Londen met de grootste kalmte en zonder ver rassing ontvangen. Ofschoon men oprecht de pogingen van de Com missie van Vijf om ontspanning in de situatie te brengen steunt, heeft men toch steeds sceptisch gestaan tegenover haar resultaten. Ofschoon men gedurende langen tijd in de verklaringen en voorbereidingen van Italië een zekere diplomatieke intimidatie zag, is dit thans niet meer het geval en men beschouwt de opening der vijandelijkheden als onvermij delijk. De steun evenwel aan het principe der col lectieve veiligheid in het kader van den Vol kenbond, door Samuel Hoare en Laval te Ge nève beloofd, maakt dat men de situatie met de grootste koelbloedigheid kan beschouwen. De Engeische avondbladen hechten aan het communiqué van den Italiaanschen minister raad de grootste beteekenis en maken de be richten dienaangaande met groote koppen op. De opschriften luiden:-„Mussolini's ernstige woorden": „Mussolini antwoordt den Volken bond"; „Geen compromis in Abessinië"; „Italië hoont den Volkenbond"; „Italië overweegt den Volkenbond te verlaten." De felle critiek, die de Italiaansche pers heden op den Volkenbond richt, wordt geïllustreerd door de passage in het communiqué van den ministerraad, waarin gezegd wordt, dat de raad van morgen heeft onderzocht „in welke gevallen het voor Italië ónmogelijk zou worden langer lid van den Volkenbond te blijven." Deze zin beteekent, dat, indien de Volken bond dezen of genen maatregel neemt, Italië zich gedwongen zal zien hem te veriaten. Senator Robert Forces Davanzati schrijft in de „Tribuna": Men is thans genoodzaakt het volgende te constateeren De Volkenbond slaagt er niet in den kwesties van het ItaliaanschAbessinisch conflict, zoo als ze zijn en zooals ze door Italië waren ge steld, het hoofd te bieden. Hij voegt hieraan toe, dat de Volkenbond een instrument is geworden van de Britsche politiek. Italië heeft dus het recht, aldus be sluit hij, hetgeen thans te Genève gebeurt te beschouwen als een storing in de Volkenbonds- procedure zelf. Italië heeft dus het recht, dat wat tot dusver te Genève is geschied, te be schouwen als de negatie van den Europeeschen geest, die alleen leven aan den Volkenbond kan geven ROME, 14 Sept. (D.N.B.) De Italiaan sche ministerraad is door Mussolini tegen Woensdag a.s. wederom bijeengeroepen, waarin, naar men veronderstelt, verschil lende besluiten inzake de te Bolzano be sproken economische maatregelen in ver band met een eventueelen oorlog, zullen worden genomen. Bij een mijnexplosie te Barnsley (Yorkshire) kwamen vijftien mijnwerkers om het leven, terwijl er negen werden gewond GENÈVE, 14 Sept. (Reuter) De Volkenbonds vergadering heeft met 35 van de 51 stemmen den voormaligen Japanschen ambassadeur te Parijs, Nagaoka, tot lid van het Permanente Hof van Internationale Justitie in Den Haag als opvolger van wijlen Adatsji, gekozen. MONROE (LOUISIANA), 14 Sept. (Reuter.) Bij de ontsporing van een goe derentrein geraakten drie tankwagens met ruwe olie in brand. Onder de overblijfselen van de wagens werden tot nu toe de lijken van vijf rondtrekkende werklieden gevon den, die als blinde passagiers meegereden waren Volgens getuigenis van geredde arbeiders zouden zich op de tankwagens nog 30 a 40 blinde passagiers hebben bevonden, die waar schijnlijk ook in de vlammen zijn omgekomen. Vijf gewonden werden naar het ziekenhuis gebracht. Twee doctoren hebben met een zakmes een been van een arbeider, die tusschen de over blijfselen beklemd zat, geamputeerd. BOEDAPEST, 14 Sept. (Reuter). De Hon- gaarsche regeering heeft een Blauwboek ge publiceerd over haar driejarige werkzaamheid waarin tevens een samenvatting wordt gegeven van haar politiek program. De samenvatting omvat de volgende pun ten: Bevordering der zaak van den Europeeschen vrede; Handhaving van de bestaande vriend schappen; Opheldering in de revisie-kwestie; Verdediging van het recht der Hongaarsche minderheden; Doorvoering van de Hongaarsche gelijkberechtigdheid, alsmede Internationale er kenning der economische en financieele eischen van Hongarije. ce Vfc% in Frankrijk wordt het wereld- t Cres van componisten gehouden, waar zoo Richarci Strausz rechts op de foto) rzitter is; naast hem staat de directeur van de opera te Vichy, Chauvet GENèVE, 14 Sept. (Reuter). In de openbare bijeenkomst van de Volkenbondsvergadering heeft he den Litwinow het woord gevoerd. Allereerst sprak hij den wensch uit, dat men de definitie van den aanvaller, zooals deze door de Sowjet-regeering is voorgesteld, nader zou onderzoeken. De erken ning van deze definitie, zeide hij. zich in het bijzonder tot den verte genwoordiger van Italië wendend, zou meer dan één betreurenswaar dige moeilijkheid hebben uit den weg geruimd. Wanneer wU van de zijde van Italië een verklaring hadden, goed gefundeerd, over da den van agressie door Abessinië op zijn grond gebied bedreven, welke zouden vallen onder een door den Volkenbond aangenomen definitie van den aanvaller, dan ben ik er van over tuigd, dat de vertegenwoordiger van Italië niet alleen van den Volkenbond volle rechtvaardi ging zou hebben gekregen, doch tevens, dat hü zich zou hebben kunnen overtuigen van de groote sympathie, die het Italiaansche volk bü ons geniet. Litwinow vroeg zich- af. of de tijd daarom niet is gekomen, dat de Raad deze kwestie ter hand neemt, zelfs al zouden daartoe, eenige voorbereidende diplomatieke onderhandelingen noodig zijn. Litwinow herinnerde vervolgens aan het Rus sische voorstel de ontwapeningsconferentie in een permanente vredesconferentie te veran deren. Voorts betoogde hij, dat de in het handvest neergelegde collectieve veiligheid moet worden aangevuld door regionale verdragen in plaats van bilaterale verdragen, waardoor de oude bondgenootschappen weder in het leven wor den geroepen. Sprekende over het Italiaansch-Abessinisch conflict zeide Litwinow: Voor ons gaat het slechts om de verdediging van het Volken bondspact als vredesmiddel. De staat, dien ik vertegenwoordig, zal zichniet laten overtref fen in de loyale uitvoering der verplichtingen, welke hij op zich heeft genomen. De rede van Hoare was een goed voorteeken voor de toekomst van den Volkenbond. De tot uiting gebrachte trouw aan het Volkenbonds pact moest in de practijk aldus haar uitdruk king vinden, dat het pact tegen alle aan vallen, welke ook hun oorsprong en hun doel mogen zijn, toegepast wordt. De Sovjet-Unie zal ingeval het Italiaansch-Abessinisch ge schil voor den Raad-of de Vergadering komt, onpartijdig, maar ook moedig haar oordeel vellen. Vervolgens was de Joegoslavische vertegen woordiger Poeritsj aan het woord, die namens cie Kleine Entente zijn blijdschap uitsprak dat de werkelijke grondslag van de collectieve vei ligheid te Genève zoo duidelijk uitgewerkt is, en dat men zich ervan rekenschap heeft ge geven, dat deze grondslag voor de heele po litiek van Europa den toon aangeeft. De Grieksche minister van Buitenlandsche zaken Maximos constateerde dat de Balkan entente, die thans in haar tweede levensjaar is, de groote politieke doeleinden slechts ln het kader van den Volkenbond kon bereiken. De afgevaardigde Munders verklaarde, dat de Baltische Staten den laatsten tijd bezorgd waren geweest dat de Volkenbond de richt lijnen van het handvest niet onvoorwaardelijk volgden. Ook scheen hun het systeem van de collectieve veiligheid niet voldoende uitge bouwd. De Baltische Staten hadden daarom besloten zich, ter verhooging van hun veilig heid, in de Baltische Entente te vqreenigen. Zii zouden echter den Volkenbond blijven steunen De algemeene debatten zullen Maandag morgen worden gesloten. De rede van Laval in de Volkenbondsverga dering, waarin hij opnieuw de hoop op een verzoening in het Italiaansch-Abessinisch conflict uitsprak, heeft nieuwe aandacht ge vestigd op het werk van de Commissie van Vijf, welke door den Raad is benoemd om een schikking te trachten te bereiken. De subcommissie was gisteren druk bezig de voorstellen voor een schikking te bestudeeren, en zij zet haar werk voort. Men verwacht niet dat zij vóór Maandag haar rapport aan den Raad zal kunnen overleggen. Vanmorgen was het antwoord van de Abessiniërs op het Ita liaansch memorandum nog niet binnen geko men en dit stuk vereischt een zorgvuldige stu die. De voorstellen, waaraan de commissie op het oogenblik haar aandacht besteedt zijn ge grond op het beginsel van de suggesties, wel ke gedurende de Parijsche onderhandelingen zijn gedaan, waarbij eenige nieuwe elementen zijn ingelascht, maar er is geen sprake van eenige concessie, waarbij de souvereine rech ten en de politieke onafhankelijkheid van Abessinië zouden zijn gemoeid. Ruim genomen behelsden de Parijsche voorstellen het geven aan Abessinië van die collectieve hulp, welke het vraagt voor de vergemakkelijking van zijn sociale en economische ontwikkeling. Volgens de bladen zouden hieraan zekere territoriale concessies aan Italië en een voorziening, ten einde den toegang van Abessinië naar zee te verzekeren, verbonden zijn. BATAVIA, 14 Sept. (Aneta), Het „Nieuws v. d. Dag v. N. I." oefent critiek op de woorden van den Nederlandschen gedelegeerde, min. De Graeff, en wel zijn „voorshands volmaakt overbodige verzekering dat als ooit sancties worden toegepast, Nederland daaraan zal mee doen." Het blad acht dit strijdig met de re serve, welke in deze en alle andere interna tionale aangelegenheden door ons moet wor den betracht. Het blad zegt dan verder: „Men late allerhande vlotte verklaringen over aan kleine mogendheden, die zich de luxe van idealistische demonstraties kunnen veroorlo ven, wijl zü geen belangen hebben buiten hun eigen enge grenzen; maar de houding van Nederland, dat zoo oneindig wijder belangen neeft, worde gekenmerkt door meer terughou ding, reserve en bedachtzaamheid," Zal Italië uit den Volkenbond treden? Italiaan sche ministerraad bijeen. Litwinow en de Kleine Entente zeggen den Volkenbond hun steun toe bü de handhaving van het Volkenbondspact. Aantal blinde passagiers te Monroe (Louisiana) bü ontsporing van goederentrein verbrand. Nagaoka is benoemd tot lid van het Intern. Hof van Justitie. Koninklijk bezoek aan het museum Boymans te Rotterdam. Het bedrijfsleven in het tweede kwartaal van dit jaar. Zeven geheime radiozenders in beslag genomen. De bij de inbraak te Krimpen aan de Lek ge stolen brandkast in een sloot teruggevonden. Contingenteeringsovereenkomst met Frankrijk tot 31 December verlengd. Oproep van het Nationaal Crisiscomité voor de a.s. inzamelingsweek. Nadere bijzonderheden over het schietongeluk op de „Flores". Beurs van New York: stemming onregelmatig. O ADDIS ABEBA, 14 Sept. (A.N.P.) De Itali aansche consul, Baron Muzzi Falconi, die zich zelf kort geleden bij het schoonmaken van een wapen een ernstige schotwond heeft toe gebracht, is met zijn echtgenoote van hier vertrokken om zich naar Europa te begeven. Zondag zullen nog zeven Duitsche vrouwen en kinderen Addis Abeba veriaten. De toestand van den kortgeleden ziek gewor den Zweedschen generaal Virgin, die een der raadslieden van den keizer is, is in zooverre verergerd, dat hij waarschijnlijk binnenkort naar Europa zal moeten terugkeeren. Het is nog niet bekend wie zijn opvolger zal zijn. De koning van Yemen heeft ieder Mohammedaan verboden in geval van een oorlog tegen Abes sinië te strijden en heeft gedreigd met in be slagname van het vermogen, indien in strijd daarmede wordt gehandeld. De laatste dagen was de regenval bijzonder zwaar. Zaterdag beraadslaagde de regeeriag langdurig over een wetsontwerp tot algemeene mobilisatie en over de invoering van den dienstplicht. Goedgekeurd door de Gasstichtlng Verkrijgb. bij Uw winkelier. Pr. reeds v.a. 1 60 Imp. N.V. Techn. Handelsbur. G. de Boer, A'dam Stand op Zondag 1 uur v.m.: 757.fi Vorige stand: 758.6

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1935 | | pagina 1