Tekst van het voorstel der
Commissie van Vijf
m
Het nieuws van heden
Dijkdoorbraken in
Kiangsoe
SCHERPE UITLATINGEN
VAN LLOYD GEORGE
AMERIKA EN DE
NEUTRALITEIT
DE BAROMETER
VEREENIGDE katholieke pers
VRIJDAG 20 SEPTEMBER 1935
De publicatie tan het rapport door de Daily Telegraph
zou aan indiscretie te wijten zijn
Volkenbond onaangenaam verrast
4
Concentraties der
Britsche vloot
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
Voor Haarlem en Agentschappen per
IWeek 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
Post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
Ochtendblad
EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19551
herkeuring van om gezondheids
redenen vrijgestelde mili
tairen in Italië
Zuid-Afrika en zijn
neutraliteit
Het
De voorstellen worden bege
leid van nog twee protocollen
GENEVE, 19 Sept. (ANP) De
Herkeuring voor militairen
in Italië
Laval over de Middelland-
sche Zee-kwesties
Tamme Grieksche verklaring
Scherpe uitlatingen van
Lloyd George
Nieuwe oorlogsschepen worden
gebouwd
Aanbouw van nieuwe
oorlogsschepen
Ernstige spanning in
Japan?
Tusschen het kabinet en militaire
kringen
De bewegingen der vloot in het
overig deel der Middel
landsche Zee
Zuid-Afrika en zijn
neutraliteit
Na den opstand in
Albanië
Dertig doodvonnissen
Spiegelbeeld
Ce hebt dus in den spiegel gezien!
merkte men ons op naar aanleiding
van ons vorig stukjeJa. Doch het is
toch eigenaardig dat ons zoo'n spie
gel maar zoo weinig leert. We zien
ons zelf er verkeerd in. Links is rechts
en het geheele spiegelbeeld is iets
anders. Overigens: we blijven alles
zien door onze eigen oogen. En zien
wij ons zelf wel ooit juist? Het gaat
er mee als met een foto: onze in
beelding retoucheert mechanisch het
spiegelbeeld. We kijken ons zelf aan
zooals ons verlangen dit wil. Dus we
zien ons zelf ietwat vermooid, ver
jongd, verbeterd. Daarom is 't goed
niet op 't spiegelbeeld te vertrouwen
en iets deugdelijkers voor toetssteen
te vinden. Laten we eens ons portret
van vijf jaar geleden bekijken, letten
we eens op enkele details in ons da-
gelijksche leven, op de spirit bij ons
werk, op de bezieling onzer daden. Nu
en dan de vraag: hoe deed ik dat? en
waarom deed ik dat? doch ook, hoe
had ik het eigenlijk kunnen en moe
ten doen?
WAT DE TONG STREELT (pag. 4)
180.000 menschen door de ontzet
tende verwoestingen dakloos
Oogst geheel vernield
NIEUWE HAARIEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
LONDEN, 19 Sept. (ANP) Een
Fransche correspondent van de
Daily Telegraph" heeft den tekst
in handen weten te krijgen van het
document, waaraan tenslotte door
de commissie van vijf goedkeuring is
gehecht en dat de voorstellen be
helst die gisteren aan Italië en Abes-
sinië bekend zijn gemaakt.
Het ontwerp brengt in herinnering, dat de
c°fn missie belast was met de taak een oplos-
Sil»g te zoeken voor het probleem en wijst op
e noodzakelijkheid de betrekkingen van
®°ede nabuurschap tusschen de leden van den
°lkenbond te handhaven.
Vervolgens worden de voorstellen van de
^hunissie samengevat onder de hoofden: In-
nationale Bijstand voor Administratieve
^vorming en Economische Ontwikkeling.
°°i'gesleld wordt:
1. Een protocol moet worden opgesteld,
daarin de aanvaarding door Abessinië van
het plan wordt vastgelegd. Er moet een
Gendarmerie gevormd worden met behulp
van buitenlandsche specialisten. Deze zou
®org dragen voor inachtneming van de
betten, onderdrukking van de slavernij en
c°ntróle over het dragen van wapenen
hoor daartoe bevoegde personen.
2. Speciale poli tie.af deelingen moeten
borden geplaatst in districten waar een
^eerderheid van Europeanen aanwezig is.
3. Een verdere taak van de politie zou
Gelegen zijn in het handhaven van veilig
heid in landbouwdistricten, waar een
^eerderheid van Europeanen woont.
4. In de grensdistricten zou politie noo.
zijn ter voorkoming van den slaven
handel, van plundering en van smok.
helarij.
Deze politietroepen zouden onder het ai-
Gemeen landsbestuur ressorteeren.
herder wordt voorgesteld stappen te doen
.j het aan vreemdelingen mogelijk te maken
.^ei te nemen aan de economische ontwikke.
v G, land in eigendom te bezitten, evenals
t 'ihen en andere industrieele ondernemingen
hen buitenlandschen handel te voeren op
h basis van gelijkheid.
levens wordt voorgesteld plannen op te
V ken voor uitvoering van openbare werken
y~°r het verkeer en voor het reorganiseeren
h Posferijen, telegraaf- en telefoondiensten.
TVat de financiën betreft, stelt de com.
hiissie voor, dat Abessinië een staatsbe-
Grooting zal opmaken en dat er controle
worden uitgeoefend over de uitgaven
ei1 een juist systeem zal worden ingevoerd
*°°r de inning van belastingen en rechten.
erder zouden plannen moeten worden
'hgemaakt betreffende fiscale monopolies
de wijze waarop deze beheerd moeten
^«•den.
He wijze waarop lecningen kunnen wor.
h«h uitgeschreven om de middelen te ver-
Een strategisch zeer belangrijke
spoorlijn in Eretrea is de verbin
ding tusschen Massaoea en Asmara
Verwachting: Krachtige tot matigen 1|
H meest Westelijke wind, zwaar bewolkt
met tijdelijke opklaringen, wellicht nog
enkele regenbuien, later iets kouder,
Verdere vooruitzichten: nog weinig
verandering.
schaffen voor da ontwikkeling en uit.
voering van hervormingen, moet worden
bestudeerd. Wat de eischen van de open
bare diensten betreft, wordt o.m. voorge
steld zoowel de gemengde als inboorlingen-
gerechtahoven te reorganiseerfcn, evenals
den openbaren gezondheidsdienst en het
onderwijs.
Het schema volgens hetwelk bijstand zou
worden verleend, wordt met eenige uitvoerig
heid behandeld.
Dit vormt de taak die door den Volkenbonds
raad uitgevoerd moet worden. De buitenland
sche specialisten zullen in samenwerking met
Abessinië moeten optreden en hun werkzaam
heden in overeenstemming moeten brengen met
die van de Abessinische regeering. Tot dit doel
zal er een centrale organisatie worden ingelegd
aan het hoofd waarvan, óf wel één eerste ad
viseur dan wel een directie-commissie zal staan,
gevormd uit de voornaamste buitenlandsche
specialisten, die aan het hoofd staan van de
verschillende diensten. De voornaamste advi
seurs moeten, óf wel ondergeschikt zijn aan een
superieur, die tevens gedelegeerde van den Vol
kenbond zal zijn, óf wel zij moeten een com
missie vormen, die een eigen chef aanwijst.
De Volkenbondsgedelegeerde en de voornaam
ste adviseur of adviseurs moeten met mede
werking van den Keizer worden aangesteld door
den Volkenbond. De andere deskundigen zouden
worden aangesteld door den Negus op aanbe
veling van den Volkenbond, of op zijn minst met
zijn goedkeuring.
Voorgesteld wordt, dat de commissie van ad
viseurs veelvuldig rapport zullen uitbrengen, op
zijn minst eenmaal per jaar, zoowel aan den
Keizer als aan den Volkenbond. De Abessini
sche regeering zou het recht hebben alle op
merkingen aan den Volkenbondsraaó te maken,
die zij wenschelijk zou achten aangaande het
door de commissie van adviseurs opgestelde
rapport.
De Commissie-van-Vijf erkent, dat de taak
bijstand te verleenen er een van langen duur
moet zijn en overweegt, dat het niet practisch
is een plan van kracht te doen worden, dat
slechts voor een beperkte periode van vijf jaar
geldt. Wel is het voornemen aan het einde van
vijf jaar het plan te herzien, aangezien de Vol
kenbondsraad dan kan afgaan op verworven
ervaring.
De voorstellen, zooals die aan de Italiaan-
sche en Abessinische gedelegeerden zijn over
handigd, gaan begeleid door twee protocollen,
die opgesteld zijn door de Britsche en Fransche
regeeringen. Het eerste protocol verklaart, dat
Engeland en Frankrijk de Commissie-van-Vijf
er van in kennis hebben gesteld, dat zij wen-
schen bij te dragen tot een vreedzame regeling
van het geschil. Zij wijzen er op, dat hun res
pectievelijke regeeringen bereid zijn de territo
riale aanpassing tusschen Italië en Abessinië
te vergemakkelijken door zelf zekere offers te
brengen aan Abessinië in de streek van de
Somali-kust. Bij alle onderhandelingen over dit
onderwerp zouden Frankrijk en Engeland aan
dringen op waarborgen van den kant van Abes
sinië voor de toepassing in die streken, die zou
den worden afgestaan, van de vereischte ver
plichtingen tot voorkoming van slaven- en
wapenhandel.
In een tweede protocol verklaren Frankrijk
en Engeland, dat zij bereid zijn van hun kant
de speciale Italiaansehe belangen te erkennen
in de economische ontwikkeling van Abessinië.
Zij zouden gunstig staan tegenover economische
overeenkomsten, die tusschen Italië en Abes
sinië zouden kunnen worden afgesloten, mits
deze op behoorlijke wijze de bestaande rechten
van de Fransche en Engelsche onderdanen
zouden eerbiedigen en de reeds voor Frankrijk
en Engeland in Abessinië voorbehouden belan
gen zouden waarborgen.
publicatie van het rapport der com
missie van vijf in de „Daily Tele
graph" die aan een indiscretie ge
weten moet worden, heeft onaan
gename verrassing gewekt in Vol
kenbondskringen, aangezien men
daaruit moeilijkheden verwacht voor
het voortzetten der onderhande
lingen.
ROME, 19 Sept. (A.N.P.). Alle mannen
van de lichtingen 19111914, die om ge
zondheidsredenen van den militairen dienst
waren vrijgesteld, zullen worden herkeurd.
Deze herkeuring, welke is vastgesteld op de
tweede helft van October, zal geleidelijk
worden uitgebreid tot vorige lichtingen, te
beginnen met die van 1901.
„Giornale d'Italia" maakt melding van de
„ongehoorde taal" van zekere Engelsche bladen,
zooals „News Chronicle", die spreekt over pre
ventieve sancties tegenover Italië en de moge
lijkheid van een oorlog tusschen Groot-Brit-
tannië en Italië onder het oog ziet, waarbij
„News Chronicle" schrijft, dat Italië moeilijk
heden zou hebben bij de verdediging van zijn
kusten tegen de Engelsche vloot.
Naar uit Londen wordt vernomen heeft Italië
in de laatste dagen opnieuw vier schepen ge
kocht, n.l. de Engelsche schepen „Anchoria" en
de „City of Karthum" voor resp. 8.500 en
11.500. Voorts heeft de Messageries Maritimes
de „Astrolago" en de „Recherche" naar Italië
verkocht.
GENèVE, 19 Sept. (Reuter) Het onderhoud,
dat Laval hedenmorgen met Eden heeft gehad,
zou, naar verluidt, betrekking hebben gehad op
Middellandsche Zee-kwesties.
ADDIS ABEBA, 19 Sept. (Reuter) In tegen
woordigheid van den Negus en den minister
van Oorlog zijn vandaag 5000 vrijwilligers on
der het commando van de pas aangekomen
Belgische officieren geplaatst.
Een beslissing der regeering betreffende de
voorstellen van de Commissie van Vijf is tot nu
toe nog .niet gepubliceerd.
ATHENE, 19 Sept. De minister van Land
bouw, Theodoris, die tijdens het verblijf van
minister Maximos te Genève optreedt als
waarnemend minister van Buitenlandsche Za-
'Inhoud der voorstellen van de Commissie-van-
Vijf; in Volkenbondskringen is men onaange
naam verrast en wordt de publicatie der voor
stellen aan indiscretie verweten.
Herkeuringen in Italië van vroeger van mili
tairen dienst vrijgestelden.
Nieuwe dijkdoorbraken in de provincie Kiang-
soe maakten 180.000 menschen dakloos en ver
nielden den geheelen oogst.
De Gordon-Bennett-wedstrijd door Polen thans
driemaal in successie gewonnen.
Jhr. mr. Ruys de Beerenbrouck over de taak
der Tweede Kamer.
Tegen den moordenaar van S. Beugeltas voor
het Amsterdamsche Hof opnieuw levenslang
geëischt.
Brutale roofoverval te Groningen.
New-Yorksche Beurs: Opening en slot van
meeste fondsen zwakker.
Het Duitsche leger heeft thans weer de beschikking over een groot aantal tanks.
Parade van deze rijdende doodkisten
ken, heeft tegenover journalisten het volgende
verklaard:
Griekenland volgt de internationale situatie
met de grootste aandacht en hoopt op een
vreedzame oplossing. Het onderhoudt de beste
betrekkingen met Italië en Abessinië en
wenscht derhalve strikt neutraal te blijven. In
geval Griekenland tot een bepaalde houding
gedwongen wordt, zal het zich vooraf in ver
binding stellen met de bevriende staten van
het Balkan-pact. Wat de bewegingen van Ita
liaansehe oorlogsschepen in Grieksche wateren,
zonder dat daarvoor vergunning verleend was,
betreft, deze kwestie heeft geen bijzondere be-
teekenis, aangezien het hier gaat om een be
vriende mogendheid, die bovendien nog vol
doende beweegredenen voor zijn handelwijze
heeft opgegeven.
LONDEN, 19 Sept. (Reuter.) In een heden
middag gehouden rede verklaarde Lloyd
George, met betrekking tot het Italiaansch—
Abessinisch conflict:
„Wij zijn thans nog een of twee weken
verwijderd van een aanvals-oorlog, even
erg als de aanval van Duitschland op
België. De vertraging, die heeft plaatsge.
had, is onbegrijpelijk en niet te verontschul
digen. Economische sancties zouden maan
den geleden nut kunnen hebben gehad,
thans, nu Mussolini een millioen man on
der de wapenen heeft, niet meer.
Het eenigste dat de mogendheden hebben
gedaan is Abessinië beletten munitie te koo-
pen om zijn vrijheid te verdedigen."
Lloyd George keurde de rede van Hoare te
Genève goed, doch kon zich niet geheel ver
eenigen met de politiek der regeering, die hij
vergeleek met het treffen van een regeling voor
schulden.
CAIRO, 19 Sept. (Reuter) De Egyptena-
ren zien in de concentratie van Italiaansehe troe
pen in Lybië geen bedreiging van Egypte, want
-V:v. -n
In Abessinië trekken talrijke families uit de grensgebieden naar het
binnenland om zich daar tegen plotselinge overvallen te beveiligen
WASHINGTON, 19 Sept. (DNB) De minister
van Buitenlandsche Zaken, Huil, sprak het
bericht tegen betreffende een verklaring van
den minister van Marine, Swanson, als zou de
vloot der Vereenigde Staten in geval' van een
oorlog ter bescherming der handelsvloot naar
den Atlantischen Oceaan worden overgebracht.
Minister Swanson had integendeel verklaard,
dat deze kwestie in het geheel niet acuut was,
en dat men haar eerst bij het uitbreken van
een oorlog zou overwegen.
Minister Huil voegde er nog aan toe, dat
door de wet op de neutraüteit Amerika's
houding in vale opzichten werd vastgelegd,
en sprak er verder zijn leedwezen over int, dat
juist in deze tijden verkeerde uitleggingen
werden gegeven aan officieele verklaringen.
Het Departement van Marine heeft den
bouw van 12 jQOdQgssclieBen. ongedragen aan
vijf particuliere werven. De Bethlehem Steel
Corporation is belast met den bouw van een
vliegtuigmoederschip tegen den prijs van
$20.737.000 en van twee torpedobootjagers te
gen den prijs van 3.675.000 per stuk. li sche
pen zullen op de marine-werven worden ge.
bouwd.
TOKIO, 19 Sept. (Reuter.) Ministerpresident
Okada heeft den beslisten eisch van den minis
ter van oorlog, om een nieuwe regeeringsver-
klaring af te leggen als proclamatie van een
werkelijk nationale politiek, van de hand ge
wezen, totdat de zaak-Minobe voor het gerecht
zal zijn behandeld.
Daar vandaag opnieuw van nationalistische
zijde aanvallen- op professor Minobe zijn ge
daan, maakt de geheele pers melding van ern
stige spanning tusschen het kabinet en militai
re kringen, waarvan de gevolgen nog niet kun
nen worden overzien.
LONDEN, 19 Sept. (Reuter). Uit door Reuter
ontvangen telegrammen blijken nog de vol.
gende bewegingen der Britsche oorlogsschepen,
behalve die welke te Gibraltar aankwamen.
Te Alexandrië kwamen een kruiser en vier
mijnenvegers aan, buiten de schepen welke er
7 September aanwezig waren.
Te Aden kwamen twee kruisers, vijf torpe
dojagers, twee sloepen en een mijnen.legger
aan.
Te Haifa: drie kruisers, twee onderzeebooten.
Te Port Said: Een slagschip, een kruiser, een
torpedojager.
Te Singapore: een vliegtuig-moederschip en
twee toropedojagers.
men acht dezen maatregel natuurlij, met het
oog op mogelijke agitatie onder de inboorlingen,
ingeval van 'n Italiaansch-Abessinischen oorlog.
TOKIO, 19 Sept. (Reuter) De Abessinische
consulaatssecretaris Birroe is vandaag te Tokio
aangekomen, waar hij door ca. 2000 nationalis
ten met anti-Italiaansche demonstraties werd
ontvangen.
Birroe verklaarde, dat hij een jaar lang bij
den Abessinischen honorairen consul wilde ar
beiden in het belang van nauwere economische
betrekkingen tusschen de beide landen.
i
KAAPSTAD, 19 Sept. (A.N.P.) Voor een
vergadering van de Vereenigde Partij heeft ge
neraal Smuts een uiteenzetting gegeven van
de houding van Zuid-Afrika tegenover den te-
genwoordigen internationalen toestand en van
de positie van dit land ten opzichte van de
neutraliteit.
Generaal Smuts verklaarde, dat Zuid-Afrika
een klein land is en als lid van den Volkenbond
achter het Volkenbondshandvest staat naar let
ter en naar geest. Wanneer de Volkenbond uit
eenvalt, keeren wij, aldus generaal Smuts, terub
naar de wetten van de wildernis. Economische
sancties, volgens artikel 16 van het handvest,
zullen naar zijn meening niet tot oorlog leiden.
Wat de neutraliteit betreft, zeide de generaal,
dat, wanneer op het vasteland een oorlog zou
uitbreken, waarbij Groot-Brittannië betrokken
was, volgens het Verdrag van Locarno, Zuid-
Afrika, Canada en Australië daarbuiten zouden
vallen, aangezien Groot-Brittannië dit bij het
verdrag heeft vastgelegd. Voorts heeft het Vol
kenbondshandvest vastgelegd, wanneer een oor
log wettig is. Het bepaalt dezelfde verplichtingen
voor Groot-Brittannië als voor de dominions.
Dit beteekent, dat Groot-Brittannië niet wet
tig aan een oorlog kan deelnemen, zonder dat
de dominions in hetzelfde schuitje moeten mee
varen. Dit is geen gevolg van constitutionele
bepalingen van het Britsche Rijk. Het is een
plechtig verdrag. Daarbij komt niet de kwestie
op van dwang voor Zuid-Afrika deel te ne
men aan een Britschen oorlog. Wanneer wij,
zoo zeide generaal Smuts, zouden moeten deel
nemen, zou dit volgens het Volkenbondshand
vest zijn.
Generaal Smuts beëindigde zijn rede met de
volgende woorden:
„Het is volkomen duidelijk, dat het oude
imperialisme nog geenszins dood s en dat de
kleine naties in het geheel niet veilig en wel
zijn. Wanneer, er ooit een argument noodig was
om Zuid-Afrika aan zijn oude vriendschap te
houden, wordt dit geleverd door den tegen-
woordigen toestand van de wereld. Wanneer men
een groot land als Frankrijk hemel en
aarde ziet bewegen om Groot-Brittannië aan
zijn kant te houden, kan men begrijpen, hoe
bijzonder dwaas het zou zijn, onze oude vriend
schap met Groot-Brittannië te verwerpen.
BELGRADO, 18 Sept. (Reuter) Naar de
„Prawda" uit Tirana verneemt, heeft de speci
ale rechtbank te Fieri 539 vonnissen geveld
tegen deelnemers aan den opstand in Albanië
van 14 Augustus J.l. Dertig personen zijn ter
dood veroordeeld, 39 zullen levenslang in een
strafkolonie moeten vertoeven, terwijl 121 per
sonen tien tot twintig Jaar dwangarbeid krijgen.
SPECIAAL VOOR U DAMES U de rubriek
NANKING, 19 Sept. (ANP). Uit de pro.
vincie Kiangsoe wordt gemeld, dat bü
Hsiaosetoean, dat op 15 K.M. ten Oosten
van Peihsien is gelegen, een nieuwe dijk
doorbraak groote schade heeft aangericht.
De Hoanho heeft enorme gebieden onder
water gezet. Het water is reeds tot de
stadsmuren van Peihsien genaderd.
Sedert eenige dagen werken 12.000 man on
der gloeiend heete zonnestralen aan dijken,
welke nu reeds over een lengte van 25 K.M.
zijn aangelegd.
Men hoopt op deze wijze een verdere uit
breiding van den watersnood in de provincie
Kiangsoe te kunnen verhinderen. Niettemin
stroomt het water nog met aanzienlijke snel.
heid in Zuidelijke richting.
De nieuwe dijkdoorbraak bij Hsiaosetoean,
zoomede een op een Noordelijke ten Noor
den van de stad gelegen plaats, hebben in
het district.Peihsien ontzettende verwoes
tingen aangericht. 180.000 menschen zijn
dakloos. Tien dagen voor den oogst zijn de
te velde staande gewassen in hoofdzaak
boonen geheel verwoest.
Stand op Vrijdag 1 uur v.m.: 755,3
Vprige stand: 750,?
