Italië polst Engeland over
het sanctie-vraagstuk
De financiëele toestand van
Italië
Het nieuws van heden
vereenigde katholieke pers
NEGUS BESTUDEERT NOG
DE VOORSTELLEN
GEEN CREDIET IN HET
BUITENLAND
DE KABINETSCRISIS IN
SPANJÉ
De Kerkvervolging
in Duitschland
Het Vaticaan en
T s j echo - Slowakije
DE BAROMETER
ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1935
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
Voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
Ochtendblad
EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19553
Italië bereid de troepen uit Lybië
terug te trekken tegen bepaalde
verzekeringen van Engeland
Versterking Grieksch-
Turksche vriendschap
Onderzoek der voorstellen
van Geneve in Abessinië
De manoeuvres der Egyp
tische luchtvloot
Engelsche bombardements
vliegtuigen naar Egypte
Geheime bestemming van twee
Italiaansche legerdivisies
Berichten uit Gibraltar
Grieksche vlooteskader
naar Turkije
\De,Italiaansche troepentransporten worden de laatste dagen met ver.'
bubbelde. ha ast voortgezety
Het Weer
De verbinding tusschen
Amerika en Abessinië
De dreigende oorlog en
de verzekeringen
De schulden zijn opgeloopen tot
milliarden
Schuldprobleem wel
licht onoplosbaar
Het aftreden van het kabinet niet
geheel onverwacht
Teekenend incident in een
protestantsche kerk
Ontspanning tusschen
Boedapest en Belgrado
Het ongewis dreigende
Nieuwe modus vivendi
Chertok bij den gezant
van Abessinië
Rickett zal geen radiorede voor
Amerika houden
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
GENEVE, 20 Sept. (Reuter) De
correspondent van Reuter verneemt,
dat Italië eenige mogendheden ten
aanzien der sanctiekwestie gepolst
heeft.
Men meent te weten, dat de Ita"
liaansche regeering bereid zou zijn,
de versterkingstroepen uit Lybië
terug te trekken tegen een ver
zekering van de zijde van Engeland
op het gebied van sancties.
In bevoegde kringen te Rome verklaart men,
lat de voorstellen van de Commissie-van-Vijf
n den huidigen vorm onaanvaardbaar zijn en
tenzij ze radicaal gewijzigd worden, zullen wij
2e niet in overweging kunnen nemen.
Men voegt hieraan toe, het twijfelachtig te
binden, of zulke wijzigingen van Genève ver
dacht kunnen worden.
De kabinetsraad zal morgen- (Zaterdag-)
ochtend om tien uur te Rome bijeenkomen.
Mussolini heeft Vrijdagmiddag den Franschen
Ambassadeur, De Chambrun, ontvangen.
ADDIS ABEBA, 20 Sept. (D.N.B.). De voor
stellen der Commissie-van-Vijf worden nog
steeds aan een diepgaand onderzoek onder
dorpen. Over het algemeen genomen beschouwt
•hen ze hier als aannemelijk.
De regeering staat op het standpunt, dat zij
Overeenkomstig haar vroegere beloften omtrent
économische concessies, waarbij aan alle lan
den gelijke rechten werden verleend, niet in
«taat zal zijn, Italië bijzondere concessies te ver
benen aangezien deze eventueel tot geschillen
•het de andere belanghebbende mogendheden
2ouden kunnen leiden.
Overigens heeft de Keizer het instellen
van een bijzondere politie, die voor de vei
ligheid der in Abessinië woonachtige Euro
peanen zorg heeft te dragen, reeds voor
bereid.
Wat de controle op den slavensmokkel
aan de grenzien betreft, zoo is men hier van
meening, dat dit tot de taak der aangren
zende landen behoort, waardoor de smokkel
plaats heeft.
In de kwestie van opname van buiten-
landsche raadgevers in de Abessinische re
geering is men nog steeds tot concessies
bereid.
De Volkenbond moet maar de candidaten
hetzij Europeanen of Amerikanen
Voorstellen, doch de keizer behoudt zich het
recht voor van goedkeuring.
Het groote feestmaal, dat de Keizer van Abes
sinië, geljjk bekend, Donderdagavond voor de
b Addis Abeba vertoevende vertegenwoordigers
*br wereldpers heeft aangericht, verliep uit
stekend. 85 Persvertegenwoordigers zaten aan.
In den loop van den avond nam de Keizer
*tet woord en verklaarde nogmaals, dat hij nooit
^h mandaat, in welken vorm dan ook, zou
Aanvaarden, indien dat de onafhankelijkheid
vAn zijn land in gevaar bracht.
Hij zeide: „Meer dan 2000 jaren hebben wij
onze vrijheid getoond in staat te zijn zonder
«Otectoraat zelf te regeeren. Als leider van
mijn Keizerrijk en beschermer mijns volks zal
ik in geval van een oorlog zelf het leger tegen
den vijand aanvoeren, doch God zal weten te
verhinderen, dat ons conflict met Italië een
bloedig verloop krijgt. Wij kunnen Italië geen
economische en territoriale concessie doen, zon
der tegenprestatie of zonder dat Italië daardoor
van zijn aanval afziet. Als onafhankelijke staat
waken wij voor onze vrijheid."
LONDEN, 20 Sept. (Reuter) De Engel-
schc regeering zou reeds zeer spoedig ant
woorden op de Fransche nota inzake de
houding van Engeland ingeval van een
aanval op Oostenrijk.
CAIRO, 20 Sept. (Reuter) De manoeuvres
der Egyptische luchtvloot, die onder leiding
van Engelsche officieren zijn gehouden, heb
ben vijf dagen geduurd en zijn vandaag beëin
digd. De verbinding tusschen het Engelsche
hoofdkwartier en de nieuw aangelegde lucht
vaartbasis aan de Oostkust van het Suez-ka-
naal werd door vliegtuigen verzekerd. De te
Helmieh, nabij Cairo, gelegen gemotoriseerde
troepen hébben opdracht gekregen, zich voor
woestijnexpedities gereea te houden.
Uit Bassorah wordt gemeld, dat de lucht
vaartsteunpunten aan de Perzische Golf wor
den versterkt. In verschillende belangrijke ha
vens aan deze golf zouden verdedigingswerken
worden gebouwd.
Naar uit Bagdad wordt gemeld, heeft de mi
nister van Defensie een verklaring afgelegd
over de houding van Iran ingeval van een oor
log.
De houding, die zal worden aangenomen, is
volgens deze verklaring vastgelegd in het ver
drag met Engeland. Het land zal niet deel
nemen aan een oorlog, die geen bedreiging voor
zijn belangen vormt.
MARSEILLE, 20 Sept. (Reuter) Twee regi
menten Senegaleesche tirailleurs van de garni
zoenen Perpignan en Toulon zullen begin der
volgende week naar Dzjiboeti scheep gaan.
ATHENE, 20 Sept. (Reuter) De regeering
heeft aan een escadrille van tien groote Engel
sche bombardementsvliegtuigen, dat op weg is
naar Egypte, vergunning verleend om Phaleron
of Mirabello op Kreta aan te doen, om benzine
bij te laden.
De vliegtuigen worden morgen verwacht.
Het Italiaansche motorschip „Prometheus"
uit Tarente, is wegens de hooge zee de haven
van Argostoli binnengeloopen.
Naar van Grieksche zijde wordt gemeld, heb
ben de Grieken geweigerd Lires te accepteeren
en goederen aan de Italianen te Argostoli te
verkoopen.
ROME, 20 Sept. (Reuter) Men heeft tot dus
ver niet te weten kunnen komen, waar zich
twee legerdivisies, tezamen 35.000 man, bevin
den, die te Genua scheep zijn gegaan aan
boord van 18 booten, waarvan de eerste op 7
Maart en de laatste op 18 September is ver
trokken.
Als bestemming voor deze schepen werd
Oost-Afrika opgegeven. Minstens elf dezer boo
ten zouden thans reeds het Suez-kanaal gepas
seerd moeten zijn, doch in een vanmorgen uit
Port Said binnengekomen telegram wordt ver
klaard, dat geen enkele der booten daar tot
dusver is aangekomen.
In bevoegde kringen alhier wordt ontkend,
dat deze troepen naar Noord-Afrika zijn ge
zonden.
GIBRALTAR, 20 Sept. (Reuter). De kruiser
„Exeter" is hier uit Engeland aangekomen.
De eenige haveningang, die tot dusver nog
open was, is thans met een kabel afgesloten.
Tengevolge van de waarschuwing der auto
riteiten aan de bevolking, om kaarsen te koo-
pen voor het geval het licht zou moeten wor
den gedoofd, zijn te Gibraltar en omliggende
plaatsen 15.000 kaarsen verkocht, waardoor de
voorraden geheel uitgeput zijn.
ISTANBOEL, 20 Sept. (Reuter). Onder
groote belangstelling is vanmorgen een eska-
1 VERWACHTING: Meest matige Weste-
M lijke wind, zwaar bewolkt met tijdelijke
opklaring, waarschijnlijk nog regenbuien,
aanvankelijk iets kouder.
Verdere vooruitzichten: tijdel. opklarend.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiB
der van de Grieksche oorlogsvloot in de
haven van Istanboel aangekomen. Tegelijk
met de oorlogsschepen arriveerde een Grieksch
eskader van 6 militaire vliegtuigen. Turksche
oorlogsschepen en twee eskaders vliegtuigen
waren de gasten tegemoet gegaan, om hen op
de Zee van Marmora te verwelkomen.
De Grieksche vloot zal eenige dagen te
Istanboel blijven. Door de Turksche autori.
teiten worden voor de gasten verschillende
festiviteiten en recepties voorbereid.
In verband met den tegienwoondigen
politieken toestand, is dit vlootbezoek in
zooverre van bijzondere beteekenis, daar
hierdoor de vriendschap tusschen Turkije
en Griekenland opnieuw officieel wordt
versterkt.
WASHINGTON, 20 Sept. (Reuter) Ingevolge
besluit van het Departement van Marine ver
trokken Woensdag vier marconisten naar Abes
sinië, met het doel, ingeval van een oorlog,
de verbinding tusschen de Vereenigde Staten
en Abessinië in stand te houden.
Bij een radio-uitzending te New.York van
een pacifistische organisatie werd een
boodschap van den Amerikaanschen mi
nister van Buitenlandsche Zaken voorgelezen,
waarin deze o.a. verklaart: „De regeering Stal
voortgaan haar politiek t© baseeren op de
beginselen van het Kellogg-pact en zij hoopt,
dat de andere regeeringen zich zullen laten
leiden door de beloften, die bij de onderteeke.
ning van dit pact zijn afgelegd. In het belang
van de handhaving van den wereldvrede volgt
de regeering der Vereenigde Staten de ont
wikkeling van het huidige conflict met aan
dacht; zij zal haar pogingen voortzetten om
In verband met de gespannen internationale verhoudingen worden
leg er oefening en in Engeland bij alle wapens voortgezet
de
met alle mogelijke middelen den vrede te
steunen.
Het ,,Bat. Nieuwsblad" deelt mede, dat de
Britsche assurantie-maatschappijen ervan me.
dedeeling hebben gedaan dat geen assuranties
voor Italiaansche havens mogen worden afge
sloten, tenzij in speciale gevallen en tegen
hooge premie.
De secretaris van den Raad van Assuradeu
ren teekende bij dit bericht aan, dat hij offi.
cieel geen mededeelingen kan verstrekken,
aangezien de Raad niet verantwoordelijk
wenscht te zijn voor onrustwekkende conse
quenties, welke daaruit kunnen worden ge
trokken.
Nu in verband met den door het Abessinisch
geschil ontstanen toestand de assurantie,
maatschappijen in Engeland en elders besloten
hebben tot opzegging van de verzekeringen
tegen ooriogsrisico, hebben ook de Duitsche
export-assuradeurs tot een dergelijken maat
regel besloten. Er wordt op het oogenblik over
beraadslaagd op welke wijze het beste rekening
kan worden gehouden met de verzekerings
behoefte.
In Boekarest is de dag van het H. Kruis met groote plechtigheid gevierd,
processie in de straten van de hoofdstad van Roemenië
Een
LONDEN, 20 Sept. (ANP) Met betrekking
tot den toestand van de Italiaansche financiën
schrijft de „Times", dat deze in een zoo be-
treurenswaardigen toestand verkeeren, dat
Italië in het buitenland geen crediet heeft.
Het land kan niet betalen voor de goederen
die het reeds elders heeft gekocht, en het is
daarom niet in staat om leeningen te sluiten
in het buitenland, zuiver voor verwoestings
doeleinden. Zulke credieten zouden het bui.
teniandsche bankroet van het land vergrooten.
Contante middelen zijn en zullen vereischt
worden indien nieuwe aankoopen in het bui
tenland moeten worden gedaan. Hiervoor heeft
Italië, volgens de publicatie van de centrale
credietinstelling, een goudreserve van ongeveer
85.000.000, maar een groot gedeelte hiervan
bevindt zich in Engeland als zekerheid voor
het onbetaalde gedeelte van de Italiaansche
oorlogsschuld en is daarom niet beschikbaar.
Het restant zou niet lang toereikend zijn, in
een tijd van oorlog, die geen maanden, doch
Jaren zou duren. Dit goud zou voor oorlogs
doeleinden niet kunneh worden opgeteerd zon
der het vertrouwen te vernietigen en tevens
de koopkracht van het ruilmiddel te niet te
doen.
Gedurende de laatste vijf jaren moest het
Italiaansche budget telkens worden afgesloten
met een deficit van geipiddeld 60.000.000 pond
en het geregeld toenemen van de schuld, die
gelukkigerwijze hoofdzakelijk wit brinnen.
landsche schuld bestaat, heeft tot gevolg ge
had, dat deze schuld is opgeloopen tot
£1.750.000.000, in Engelsch geld uitgedrukt. Dit
beteekent een vermeerdering van ongeveer
£300.000.000 in een tijdverloop van ongeveer
zes jaar, terwijl de schuldendiensten in het
zelfde tijdsverloop zijn toegenomen van onge
veer 4.500.000.000 lire tot 7.350.000.000 lire.
Een bewijs van den financieeleir nood van de
Italiaansche regeering is het aanbod aam de
houders van de oude 5pCt. staatsschuldbrieven,
die verleden jaar werden geconverteerd in 3Vi
pCt.-papieren om deze in te ruilen voor de
obligatiën van de nieuwe leening tot een koers
van 80 procent hetgeen ongeveer 12 procent
hooger is, dan de oogenblikkelijke marktprijs,
mits de houders in contanten het verschil be
talen tusschen 80 pCt. en 95 pCt. welke laatste
koers de uitgiftekoers is van de nieuwe leening.
Teneinde dus een betrekkelijk matig bedrag in
contanten te verkrijgen getroost de regeering
zich groote opofferingen in den vorm van be
lastingvrijstelling en conversie.
Een ander bewijs van het feit, dat de
financieele positie van de regeering zeer
krap is, levert het voorstel om de oorlogs
pensioenen te consolideeren, in plaats van
die jaarlijks op het budget te brengen en
een nog ander voorbeeld vormt het opvor
deren van buitenlandsche fondsen, die in
het bezit zijn van Italiaansche onderdanen.
Door het Royal Institute of International Af
fairs is een studie gepubliceerd over de econo
mische en financieele positie van Italië waar
uit blijkt, dat zelfs in vollen vredestijd het
vraagstuk, op welke wijze de Italiaansche finan
ciën moeten worden gesaneerd, een zeer moei
lijk probleem is, terwijl- dit vraagstuk in geval
van oorlog wellicht onoplosbaar zou zijn.
MADRID, 20 Sept. (Reuter) Het aftreden
van het kabinet Lerroux komt, na het ontslag
van den minister van marine en daarna ook
van den minister van landbouw, die beiden tot
de agrarische partij behoorden, niet geheel
onverwacht.
De leider der agrariërs, Martinez de Velasco,
had bij de laatste bespreking met Lerroux
reeds verklaard, dat hij voor het nieuwe, door
de samensmelting van bepaalde departementen
gevormde kabinet geen ministers ter beschik
king kon stellen, waardoor het regeeringsblok
uiteen viel.
In verband hiermede verluidde, dat het
voornemen bestond, in plaats van de agra
riërs, de regionalisten wellicht de Catalaan-
sche Liga uit te noodigen, in het kabinet
zitting te nemen.
Ook deze oplossing schijnt echter tot geen
resultaat te hebben geleid.
De inmiddels afgetreden minister van finan
ciën, Chapaprieta, wiens werk de bezuini-
gingswet met zijn belangrijke gevolgen is,
verklaarde, dat door deze wet de inkomsten
der schatkist een verhooging van 800 millioen
pesetas zouden ondergaan.
Het tekort op de begrooting, ten bedrage van
750 millioen pesetas, zou op deze wijze het vol
gend jaar ingehaald kunnen zijn.
In een interview met den correspondent van
Havas verklaarde de minister van binnen-
landsche zaken, Valladeres, ten aanziën van
de voorzorgsmaatregelen der politie, dat deze
paraat was om het hoofd te bieden aan alle
onlusten, die zoowel van rechts als van links
mochten dreigen. Hij voegde hieraan nog toe.
dat hij beschikte over 35.000 man civiele garde
en 15.000 man stormtroepen.
De Evangelische Persdienst verbreidt het vol
gende bericht, hetwelk het bewijs levert, dat
het Derde Rijk ook tegen het protestantsche
positieve Christendom nog steeds den strijd
voortzet:
In de gemeente Affolterbach in Hessen-Nas-
sau bestond sedert anderhalf jaar een vacature.
Thans zou een jonge predikant uit de Belijde
nis-beweging zijn intree houden en werd door
den kerkeraad naar den kansel gebracht. Toen
hij op den kansel stond, begonnen plotseling de
klokken te luiden, de groepenleider der N.S.D.
A.P., een jonge predikant der Duitsche Chris
tenen en een „Oberlandeskirchenrat", beiden in
ambtelijk gewaad, kwamen met een aantal
Duitsche Christenen demonstratief de kerk bin
nen. Terwijl de jonge predikant inmiddels tot
de gemeente sprak, ging de „Oberlanoeskirchen-
rat" naar het altaar en verzocht de gemeente
te zingen „Liebster Jesu, wir sind hier". Van
het gezang kwam echter weinig terecht. De ge
meente gaf haar verontwaardiging over deze
onderbreking van den dienst duidelijk te ken
nen. De pianist van het staatstheater te Darm
stadt schoof den dienstdoenden organist terzijde
en begon het verlangde gezang te spelen. Hierop
stonden de gemeenteleden der Belijdende Kerk
op en verlieten het godshuis, om buiten den
dienst voort te zetten. De jonge predikant sprak
woorden van troost en bemoediging. Drie dagen
later kreeg hij van de Geheime Staatspolitie
het bevel, de plaats zijner werkzaamheid te ver
laten.
Zulke dingen beleeft men in het Derde Rijk,
terwijl officieel beweerd wordt, dat het geloof in
ieder opzicht onaangetast blijft!
BELGRADO, 20 Sept. (D.N.B.) De bij het
Hongaarsch-Joegoslavisch handelsverdrag inge
stelde regeeringscommissie is heden alhier bij
eengekomen ter bespreking van het handels
verkeer tusschen de beide landen. Het is voor
het eerst na den moordaanslag te Marseille,
dat beide landen thans weer onderhandelen.
Als bewijs van de ontspanning in de betrekkin
gen geldt, dat thans besloten is, dat de post
van militairen attaché te Belgrado en Boeda
pest, die sedert ongeveer anderhalf jaar onbe
zet is gebleven, thans opnieuw zal worden bezet.
Italië zou eenige mogendheden hebben gepolst
betreffende het sanctievraagstuk.
Tegen bepaalde verzekeringen door Engeland op
het terrein der sancties zou Italië bereid zijn de
versterkingistroepen in Lybië terug te trekken.
De financieele toestand van Italië in geval van
oorlog waarschijnlijk een onoplosbaar probleem.
De kabinetscrisis in Spanje.
Kruisschending onder Nuth (L.).
De Koningin zal de oefeningen van de lichte
brigade bijwonen.
De fietsen krijgen witte achterspatborden.
Steunbedrag voor den tuinbouw in 1935 met zes
millioen gulden verhoogd.
New-Yorksche Beurs: Verdere koersinzinking
door oorlogsvrees.
Het ongewis dreigende is een der
ergste verschrikkingen. Het geslacht
dat den grooten oorlog heeft meege
maakt en nu de dreiging van een
nieuwen krijg ondervindt, proeft de
wrangheid van deze ellende. Zal er
nieuw oorlogswee over een groot deel
der menschheid losbarsten? Hoe wei
nig weten we, hoeveel vermoeden we,
hoe schrikkelijks vreezen we! We
bidden en hopen. Maar we doorleven
de ergste beproeving van de dreiging
eener onzekere bange toekomst. In
deze uren is 't goed te bidden tot den
Geest der Waarheid, opdat Hij de
geesten dër machtigen onzer aarde
verlichte, de harten tot vrede stemme
en het onheil beperke. We weten in
deze ure niet wat er zal komen en in
welken omvang een oorlogsramp zal
komen. Daarom is het goed ons met
den Vader der Christenheid te ver
eenigen in de bede tot den Heer des
vredes, dat Hij de geesten verlichte en
de harten ten goede keere. „Kom, o
kom gij Heilige Geest...."
PRAAG, 19 Sept. (Reuter) Naar uit goede
bron wordt vernomen, zal einde September een
nieuwe modus vivendi tusschen Tsjecho-Slowa-
kije en den Heiligen Stoel in werking treden.
De in beslag genomen bezittingen van de kerk,
die tot nu toe door den staat werden beheerd,
zullen aan de kerkelijke autoriteiten en de
Roomsch-Katholieke gemeenten worden terug
gegeven. Men gelooft, dat direct daarna de
Paus een bul zal afkondigen, waarbij de nieuwe
grenzen voor de diocesen zullen worden vast
gesteld om deze te doen samenvallen met de
Tsjecho-Slowaakscbe grenzen.
LONDEN, 20 Sept. (Reuter). De Abessini
sche gezant, Dr. Martin, heeft den Amerikaan
schen financier Leo Chertok, den houder van
een Abessinische concessie, ontvangen.
Na afloop van het onderhoud publiceerde de
legatie een communiqué, waarin verklaard
werd, dat de kwesties betreffende de conces
sie en de leening op een voor beide partijen
bevredigende wijze waren geregeld.
Naar men veronderstelt uit vrees, dat Rickett
den steun geniet van Engelsche diplomatieke
kringen, heeft de Engelsche regeering zich
met 9en Amerikaanschen radio-omroep in ver
binding gesteld, en verkregen, dat Rickett geen
radio.rede voor Amerika zal houden.
Stand op Zaterdag 1 uur v.m.: 762,4
Vorige stand: 760,7
