SITTERS a KAR
Een voorproef van het licht
Het nieuwe P.E.N.-gebouw gereed
TE BLOEMENDAAL
IN!I,J[,1 vital
DE NIEUWE SPAANSCHE
REGEERING
Genezen staar
WOENSDAG 2 OCTOBER 1935
STADSNIEUWS
Er is gestreefd naar een doelmatig
solied gebouu), dat, zoo noodig,
in de toekomst uitgebreid
kan worden
Technisch wonder
De ligging
Indeeling
Publiek gedeelte
Technische snufjes
Verwarming en telefoon
Te groot
LICHTSIGNALEN VERWULFT
Overtreders worden thans
bekeurd
HET LEEKENAPOSTOLAAT
Goed belette cursus door Deken
Sondaal geopend
PAARD OP HOL
Auto reed groentenwagen door
midden
VERLOTING BREDERODE
DUIN
Muzikale wandeling door de stad
K.J.M.V. „ST. AUGUSTINUS"
SCHOTERWEG 1
TELEF. 16659
Mgr. A. P. F. van Velsen SJ.
Program der afgetreden regeering,
voor zoover niet uitgevoerd,
overgenomen
Rond het Abessinisch
conflict
Die den aanslag pleegde
Fransche kennissen schetsen hem
als verwoed anti-fascist, maar
ook als niet normaal
Opgelegde schepen in
de vaart
Vraag naar scheepsruimte in
Nederlandsch Indië
ONTSLAG AAN DE ZINKWIT-
FABRIEK TE EYSDEN
Landdag der N. S. B. uitgesteld
Zaterdag a.s. zal het nieuwe gebouw van het
Provinciaal Electriciteitsbedrijf van Noordhol
land te Bloemendaal officieel geopend worden.
Het ligt wel voor de hand, dat een nieuw ge
bouw te stichten in dezen tijd van technische
Uitvindingen en dienende voor de huisvesting
van een dienst als het P.E.N., een wonder van
techniek en van vindingrijkheid zou worden. En
200 is het ook met het nieuwe P.E.N.-gebouw.
Er valt zelfs zooveel over dit gebouw te ver
tellen, dat wü ons slechts tot enkele hoofd
zaken kunnen bepalen.
Allereerst de ligging. Doordat de gemeente
Bloemendaal de Eschdoornlaan aan de Provin
cie overdroeg, kon het nieuwe gebouw tezamen
tuet het gebouw van het Provinciaal Waterlei
dingbedrijf op één groot stuk grond gezet wor
den, waardoor de verbinding tusschen beide
gebouwen zeer gemakkelijk is. Dit is van be
lang, omdat beide gebouwen tezamen één tele
foondienst hebben en de heer van Oldenborgh,
directeur van het P.E.N., tevens directeur van
het Waterleidingbedrijf is.
De ligging van het gebouw aan de Ign. Bis-
Pincklaan in het Kinheimpark te Bloemendaal
maakte noodzakelijk, dat de architectuur zich
aansloot bij die van den villabouw van deze
wijk. De eminente en geniale architect, Ir. H.
T. Zwiers, zegt over zijn schepping zelf het
volgende: „Feitelijk is het middengedeelte van
den voorgevel het eenige min of meer gepro
nonceerd architectonische deel van het gebouw,
dat overigens als utiliteitsgebouw een karakter
van regelmatige en streng rhythmische raam-
verdeeling heeft. Door het aanvaarden van de
ze, uit den aard van het bouwwerk en uit de
eischen van een modern kantoorgebouw voort
vloeiende regelmaat, ontstaat een sobere
vormgeving, die weliswaar zich geheel aansluit
b« de bestemming van het gebouw en de tijds
omstandigheden, doch die anderzijds wel eens
aanleiding kan geven tot een zekere eentonig
heid."
Het hoofdgebouw is niet minder dan ruim
93 M. lang en ruim 53 M. diep. Het is gebouwd
om twee groote binnenplaatsen, en bestaat uit
een voorgebouw en drie vleugels, door groote
kantoorlokalen onderling weer verbonden.
Opmerkenswaardig is de buitengewoon inge
nieuze indeeling van het gebouw. De drie
vleugels bevatten resp. de technische, de boek
houding- en de correspondentieafdeeling. De
verticale indeeling is nu zoodanig, dat op de
bovenste verdieping (de zolder niet medegere-
kend) zetelt de afdeeling, daaronder de onder-
afdeelingen en daaronder weer de archief- en
bergruimten. De indeeling is dus geregeld naar
de volgorde van werkzaamheden in zoo'n af
deeling. In verband met het lawaai, dat kan-
foormachines maken, zijn deze in aparte loka-
'en ondergebracht, terwijl voorts overal naar
behoefte kasten en kluizen aanwezig zijn. Van
bit hun kamers hebben de chefs steeds een
ruim overzicht over hun afdeeling. Alle lo
kalen hebben groote ramen, zoodat licht
en desgewenscht lucht gemakkelijk kun-
ben toetreden. Voorzoover de kantoormeubelen
bit het oude gebouw niet konden worden ge
bruikt, zijn tal van nieuwe gelijksoortige, pas
sende, practische, metalen meubelen aange
schaft.
°P de eerste verdieping van het voorgebouw
'n 't midden de zeer fraaie vergaderzaal van
ben Raad van Toezicht, daarnevens zijn de
eveneens zeer schoone en betimmerde kamers
Van directie en hoofdambtenaren, en wel zóó,
üat iedere hoofdambtenaar in de onmiddellijke
hs bijheid is van de afdeeling, waarover hij den
Schepter zwaait. Vooral bezienswaardig is de
antichambre van den directeur, een kostbaar
kunstwerk op zichzelf.
Boven deze verdieping liggen de groote tee
kenzalen.
Het gedeelte, voor het publiek bestemd, be
vindt zich op de hoofdverdieping van het ge
bouw. Na de ruime vestibule betreden te heb
ben, komt men in het middengebouw, aan
welks einde groote kantoorlokalen voor de ver
schillende onderafdeelingen, meer speciaal noo-
dig
voor het publiek, aanwezig zijn. Op weg
daarheen moet het publiek een aantal reclame-
Vitrines passeeren en aan den anderen kant
bc leskeuken waar de voordeelen van het
koken met electriciteit op de meest ruime en ge
makkelijke manier gedemonstreerd kunnen wor-
bcn en vervolgens de modelkeuken, waarach-
de groote voordracht- en filmzaal ligt. Over-
bodig te zeggen dat ook hier alles up-to-date en
baar de laatste eischen des tijds ingericht is.
n het gebouw zetelt tevens het Districtshoofd
van Bloemendaal, rechts van den hoofdingang,
alsmede aldaar de Propagandadienst.
Het P. E. N. moge bij zijn centralisatie-poli-
'ek het devies voeren: „Geen electriciteit zon
der het P. E. N." omgekeerd is de electrici
teit de grondslag van het bestaan van het
P. E. N. En zoo is het dan ook alleszins begrij
pelijk, dat electriciteit veelvuldig toegepast is
in het nieuwe gebouw. Vanzelf-draaiende deu
ren zijn o. a. een toepassing. Deze vindt men
in de afzonderlijke toegangen tot de fietsen
bergplaatsen en garderobes voor het personeel
in het souterrain. De deuren worden
automatisch bij het passeeren geopend
en gesloten door het tweemaal verbre
ken van een, voor oningewijden onmerk-
baren lichtstraal. De groote dubbele deu
ren tusschen vestibule en fietsenkelder wor
den op andere wijze, n.l. door middel van
vloercontactmatten automatisch geopend en
blijven dit tot men de matten heeft verlaten.
Dit bevordert een vlug in- en uitgaan van het
250 man sterke personeel. De deuren kunnen
bovendien nog door schakelklokken in geopen-
den stand gehouden worden.
Ook de draaideuren tot de hal kunnen elec-
trisch-automatisch bediend worden door den
portier. Deze functionaris heeft nog heel wat
andere apparaten te controleeren en te bedie
nen in zijn loge, die naast den hoofdingang is.
Zoo kan hij met schakelaars den toevoer van
electrisch licht in de gangen vermeerderen of
temperen of geheel en al afsluiten. Dan kan
hij de verschillende toegangsdeuren electrisch
bedienen. In de loge bevinden zich ook de con
troleer-apparaten voor de vol-automatische en
electrisch gecommandeerde oliestook-inrichting
voor de centrale verwarming. Deze inrichting
is opgesteld in het souterrain en bestaat uit 5
ketels, die automatisch gevuld en ingeschakeld
worden. Schakelklokken regelen tevens de pom
pen en zorgen er voor, dat, als een der ketels
onvoldoende blijkt voor het handhaven der ver-
eischte temperatuur, de volgende ketel wordt
bijgeschakeld.
In het geheele gebouw is centrale verwar
ming aanwezig, behalve in een drietal directie-
appartementen, waar de nieuwste electrische
plafond- en wandverwarming als proef wordt
toegepast. Daarbij wordt een gelijkmatige
warmte uitgestraald door electrische geleidin
gen, in het plafond of de kamerwanden aan
gebracht tegen een dikke asbest- en kurk-
isolatielaag.
De telefoon heeft mede haar aandeel in de
technische snufjes, en wel door het personen-
oproep-systeem, waarbij door middel van een
signaalstelsel, bestaande uit een aantal ge
kleurde lampjes, iemand, die op zijn gewone
telefoonnummer geen gehoor geeft, door het
geheele gebouw gezocht kan worden. Zoodra de
gezochte ergens in het gebouw zijn persoonlijk
signaal ziet verschijnen, neemt hij het dichtst
bijzijnde telefoontoestel en kiest een bepaald
cijfer, waardoor hij automatisch wordt verbon
den met dengene, die hem gezocht heeft.
Op soortgelijke wijze kan de nachtportier, als
hij op zijn ronde door het gebouw is, aan elk
willekeurig telefoontoestel binnenkomende ge
sprekken opvangen.
Voorts is op de groote afdeelingen en onder
afdeelingen de telefoon zóó ingericht, dat wan
neer de chef na eenige belsignalen geen ge
hoor geeft, de verbinding automatisch op het
toestel van den souschef der afdeeling wordt
overgeschakeld.
Een ander wonder is het z-g. wakercontröle-
systeem, waarbij de portier tijdens zijn nacht
ronde op verschillende punten door middel van
een sleutel een kloksignaal moet geven, dat
automatisch wordt geregistreerd.
Men kan dus den volgenden dag precies na
gaan waar de waker op verschillende tijdstip
pen in het gebouw is geweest. Geeft de wa
ker om de een of andere reden (b.v. bij over
val, of omdat hij in slaap is gevallen) niet het
vereischte kloksignaal, dan komt na een van
te voren vastgestelden tijdsduur het alarm in
werking, zoodat meteen het geheele Kinheim
park weet dat er iets loos is in het P.E.N.-
gebouw.
Tenslotte mogen nog vermeld worden de
wagentjes van eigen maaksel, dienende voor
afvoer van asch en papier.
Ir. Zwiers wees ons op onzen rondgang door
het nieuwe gebouw, ook nog op een speciale
eigengevonden rolbare trap, waarop hij terecht
zeer trotsch was!
Het gebouw is eigenlijk te groot voor den
dienst in de bestaande formatie. Men heeft
echter rekening gehouden met de toekomstige
uitbreidingen en zelfs in die mate, dat het
voorgebouw een bordes heeft, in de plaats
waarvan later eventueel kantoorlokalen ge
bouwd kunnen worden. Dan hebben de vleugels,
in tegenstelling met het hoofdgebouw, houten
kappen gekregen, ook in verband met de mo
gelijkheid om ze later gemakkelijk te kunnen
wegbreken en een verdieping in de plaats er
voor te kunnen zetten.
Men heeft er naar gestreefd zoo solied mo
gelijk materiaal te verwerken (beton b.v.) en
het gebouw bij wijze van spreken onbegrensden
levensduur te geven, waardoor men hier en
daar (ook om andere redenen) wel den indruk
van luxe krijgt. Dank zij dien goeden materia
len en doelmatige inrichting van het gebouw
kost 't onderhoud, niettegenstaande het nieuwe
gebouw 5 maal zoo groot is als het oude, slechts
2 keer zooveel als het onderhoud van het oude
gebouw.
Betreffende de bouwkosten deelde ir. Zwiers
mede, dat geen aanvulling op de toegestane
credieten noodig zal blijken.
Het nieuwe gebouw mag een aanwinst voor
de gemeente Bloemendaal genoemd worden en
zeer zeker een buitengewone verbetering voor
het personeel van het P. E. N., dat in het oude
over veel te weinig ruimte kon beschikken.
Naar de politie ons mededeelt wordt thans
dengenen, die zich niet houden aan de aanwij
zingen van de lichtsignalen op het Verwulft, een
bekeuring gegeven.
Eenige maanden lang heeft de politie volstaan
met waarschuwingen te geven aan overtreders.
Thans wordt ieder geacht de werking van de
lichtsignalen te kennen en volgt een bekeuring
bij overtreding.
Groep leerlingen van het R.K. Meisjeslyceum te Amsterdam en het R.K. Gymna
sium voor meisjes te Haarlem met prof. B. H. Molkenboer in de Oude Kerk te
Amsterdam. Als onderdeel van de Vondel herdenking maakte zij onder leiding van
prof. Molkenboer een tocht door oud-Am sterdam. Bovenstaande foto werd geno
men in het Vrouwenkoor van de Oude Kerk, waar Vondels vrouw Maria en de kin
deren Constantijntje en Sa art je begraven werden
Gisterenavond had onder groote belangstel
ling in een der zalen van het gebouw der St.
Jozefgezellen aan de Jansstraat de opening
plaats van den nieuwen cursus voor het leeken-
apostolaat. De opening geschiedde door den
hoogeerw. heer deken H. C. J. Sondaal. De
deken zeide buitengewoon verrast te zijn door
den geweldig grooten toevloed van nieuwe
leden. Het is een verblijdend teeken, dat er
zooveel Katholieken gevonden worden, die be
reid zijn de priesters bij hun moeilijke taak
terzijde te staan. Vooral verblijdend, omdat
er zich onder U zooveel jongeren bevinden. Zij
zijn toch degenen, die de taak der ouderen moe
ten overnemen en in deze moeilijke tijden het
licht moeten brengen daar waar het nog niet
schijnt. De nieuwe cursus vangt aan in October,
daarom zou ik hem in de bescherming der H.
Maagd Maria willen stellen, Maria, de zetel
der wijsheid. Spreker vertrouwde er op dat alle
nieuwe leden den cursus tot het einde
zullen volgen, een verplichting tegenover de
Paters docenten, die na hun vermoeiende dag
taak nog zoo blijmoedig dezen cursus leiden.
Na gewezen te hebben op de noodzakelijkheid
van het Leeken-apostolaat besloot de Deken
zijn mooie rede. Dan sprak de secretaris prof.
dr. A. Steger een kort propagandistisch woord.
Spr. zette het doel van den cursus uiteen: het
bijbrengen der noodige kennis op godsdienstig
en sociaal terrein, teneinde beslagen ten ijs te
komen, wanneer gij er straks op uittrekt om
menschen, die dorsten naar de waarheid, te
helpen. Gij moet geven van den overvloed, dien
gij bezit, aldus spreker. Maar hoe zult gij geven
als gij geen overvloed bezit. Welnu, gij krijgt ze
onder de bezielende leiding der Paters docen
ten, die zoo geheel belangeloos dezen cursus
leiden.
De docent, pater Strijbosch, noemde het een
openbaring, dat deze cursus door zoo'n groot
aantal nieuwe leden wordt bezocht. Hierover
ben ik zeer verheugd en nu zie ik het licht
schijnen dat eerst verborgen was. Spreker
hoopte dat op het einde van den cursus het
licht op een berg zou zijn geplaatst, om zoo
doende den geheelen omtrek te beschrijven.
Nadat de Hoogeerw. Deken de sprekers har
telijk had bedankt, was het officieele gedeelte
beëindigd en begon de eerste les.
Interieur van een der kantoorlokalen in het nieuwe gebouw van het Provinciaal
Electriciteitsbedrijf te Bloemendaal
Dinsdag heeft op den Schoterweg nabij de
Vroomstraat een paard en wagen, beladen met
groenten en aardappelen een onaangenaam
avontuur beleefd. De wagen, die bestuurd werd
door den 48-jarigen groentenhandelaar V. uit
Vijfhuizen, werd n.l. aangereden door een vracht
auto, bestuurd door den 21-jarigen expediteur
K. uit Hillegom.
De expediteur lette bij het inhalen van den
groentenwagen niet voldoende op en daardoor
ontstond de botsing, die ruïneuze gevolgen had.
De groentenwagen brak doormidden. Het paard
ging er met het voorste gedeelte van door en
kwam eerst bij de Paul Krugerstraat (op eigen
initiatief) tot stilstand.
De groenten en aardappelen waren op straat
gerold. De heer V., die op den bok van den wa
gen zat, maakte een buiteling en kwam even
eens op straat terecht. Hij liep een hoofdwonde
en schaafwonden aan zijn linkerhand op.
Na door een lid van den Ongevallendienst
verbonden te zijn, is hij per taxi naar het zie
kenhuis St. Joannes de Deo gebracht, waar hij
verbonden is.
Per taxi is hij vervolgens naar zijn woning
te Vijfhuizen teruggekeerd.
Tegen den autobestuurder is proces-verbaal
opgemaakt. De remmen van den auto bleken in
orde te zijn.
Heel wat huisvrouwen zullen gisteren het ge
wone bezoek van hun groentenhandelaar gemist
hebben
In verband met de groote verloting van
„Brederode Duin" wordt morgenavond (Don
derdag) een muzikale optocht door de stad ge
houden om de Haarlemmers voor de laatste
maal aan te sporen voor dit mooie werk hun
bijdrage te schenken.
De Post-Harmonie heeft haar vrijwillige me
dewerking toegezegd. OP een praalwagen neemt
„Fortuna" plaats om de groote trommels, waar
in de loten zitten, en die reeds van den notaris
gehaald zijn, aan het Consultatiebureau op de
Ged. Oudegracht in ontvangst te nemen. Deze
worden dan in optocht naar het Gemeentelijk
Concertgebouw gebracht, waar de trekking om
8 uur zal plaats vinden.
De optocht, die om 6 uur vertrekt, zal de
volgende route nemen: Gierstraat, Houtplein,
Tempeliersstraat, van Eedenstraat, Wïlsons-
brug, Wilhelminastraat, Raaksbrug, Zijlsingel,
Zijlweg, Pieter Kiestraat, Kinderhuissingel,
Verspronckweg, Santpoorterstraat, Santpoorter
plein, Engelsstraat, Kleverlaan, Schoterweg,
Kennemerbrug, Frans Halsstraat, Frans Hals
plein, Kennemerplein, Kruisweg, Kruisstraat,
Barteljorisstraat, Groote Markt, Begijnenstraat
(Gem. Concertgebouw).
Tijdens den optocht zullen postboden de ove
rige loten verkoopen.
Donderdagavond a.s. aanvang kwart voor
negen uur precies, spreekt, in de Bilderdijk-
zaal van café-restaurant Gebrs. Brinkmann,
Groote Markt, de vice-voorzitter, de heer W.
J. Dieben, leeraar M. O. Boekhouden, over:
„boekhouding voor den middenstand en han
delswetenschappen", teneinde te komen tot op
richting van een club voor den handel.
De kascommissie zal haar verslag uitbrengen
over het financieel beheer van den penning
meester, terwijl nog gelegenheid bestaat zich
op te geven voor de excursie naar de Rem-
brandt-tentoonstelling op as. Zondag.
Vanzelfsprekend zijn hier wederom alle ka
tholieke jonge mannen uit de middenklasse
van harte welkom!
MODEL 1956
De heer J. van Oldenborgh, directeur
van het Prov. Electr. Bedrijf van
Noord-Holland
Z. H. E. Mgr. A. P. F. van Velsen S.J., oud
Apostolisch-Vicaris van Batavia schrijft ons
het volgende:
In de Nieuwe Haarlemsche Courant van Vrij
dag 6 September geeft de welingelichte
schrijver van mijn reilen en zeilen in Europa
en in de tropen in zijn „Terug in het Vaderland"
blijk, dat ik mij hier in Holland vrijwel aan zijn
waakzaam oog heb weten te onttrekken. De
laatste zinsnede verraadt dit maar al te duide
lijk. Wordt in de voorlaatste gesproken van
„een steeds verergerende oogziekte", die mij
naar Nederland deed vertrekken, in de laatste
zinsnede heette het: „in het vaderland heeft
Mgr. de gehoopte genezing niet kumien vinden."
Daar tevoren alleen gesproken werd over mijn
oogkwaal, wordt het vermoeden gewekt, als had
ik hier in Holland voor mijn staar aan beide
oogen geen baat gevonden. Dit vermoeden mag
ik geen ingang doen vinden, daar ik mij daar
door ondankbaar zou toonen jegens O. L. Heer,
die mij door prof. dr. H. Weve, hoogleeraar in
de oogheelkunde in Utrecht, de ontzettende wel.
daad schonk, om weer te kunnen zien, om met
eigen oog, zij het dan met behulp van een bril,
te kunnen lezen, wat de schrijver in de N. H. Crt.
over mij schreef en met eigen oog te kunnen
nagaan, wat ik naar aanleiding daarvan hier
nu schrijf om aan een welgemeend verzoek te
voldoen, waartoe tot nu mij de geschikte gele
genheid ontbrak.
Nadat ik in Mei 1933 hier was teruggekeerd,
heeft prof. Weve mij in Juni, in het St. Anto-
nius-Ziekenhuis te Utrecht, met assistentie van
dr. Romunde, oogheelkundige aldaar, de staar
uit het linkeroog weggenomen. Ik kan vanaf
dat oogenblik het zonlicht en de schitterende
kleuren in Gods schoone natuur weer aan
schouwen; weer als een gewoon mensch zien.
Wat dat zeggen wil, wat 'n onbeschrijfelijke ver.
rukking het is, wat een overstrooming van ge
luk het zonnelicht weer te aanschouwen, waar
van men het bestaan niet meer kende, dat is,
meen ik, alleen gegeven aan hen, wier beide
oogen door de staar vertroebeld, deze door
vaardige kunstenaarshand zien weggenomen. In
mijn uitbundige vreugde meende en noemde ik
het een voorsmaak van het aanschouwen van
het Eeuwig Goddelijk Licht. Hoe kwam ik aan
deze boude vergelijking? Mag ik het U even
vertellen? Een paar dagen voor mijn operatie
was in hetzelfde Antonius-Ziekenhuis in de 4e
Afdeeling, een jonge man gestorven, waarvan
mij het volgende verteld was.
Hij leed aan vergevorderde longziekte. De
eerw. zuster, die hem verpleegde, had hem
zachtjes aan voorbereid om O. L. Heer blijmoe
dig het offer van zijn leven te brengen. Hü was
voorzien van de H.H. Sacramenten der sterven
den, had afscheid genomen van vader en moe
der, van broertjes en zusjes, en wachtte ge
duldig den oproep van ons aller Vader, die in den
hemel is. Niet zoo spoedig als verwacht werd,
geschiedde dit en vandaar dat de eerw. zuster
den zieke voorstelde om vader en moeder nog
eens te laten komen. Hij luisterde, een oogen
blik dacht hij over het voorstel na, fluisterde
toen de zuster toe: „Neen zuster! Ik heb im
mers afscheid genomen. Ach, neen! Het zou mij
maar aftrekken van O. L. Heer!" Vol verwon
dering, vol bewondering berustte de zuster in
dit korte, veelzeggende antwoord. Het was,
meen ik, de eigen avond. De zuster waakte
aan zijn bed. Hij scheen te dommelen. Opeens
opent hij de oogen, in wonderlijke opgetogen
heid strekt hij zijn handen uit en roept uit:
„Zuster! Zuster! Zie! O, zie! Wat een heerlijk
licht! O, zuster! Wat een licht!" Het waren zijn
laatste woorden.
Toen ik nu plots het zonnelicht leerde ken
nen, flitste mij het heerlijke licht voor den
geest, dat de jongeling in zijn stervensuur zoo
in verrukking had gebracht, en vond ik voor
mijn zonnelicht en zijn heerlijk licht op dat
oogenblik geen ander beeld dan het gloren van
het eeuwig, Goddelijk Licht. Vergeef mij mijn
boudheid. Moge mijn vermetele waardeering U
althans dit doen begrijpen, dat, hoe dan ook,
voor wie aan beide oogen de staar heeft, de
operatie een onvergelijkelijke weldaad is.
Ik was geopereerd. Als de dokter zelf en de
eerw. zusters, geloofwaardige menschen, na af
loop niet verteld hadden, wat er zoo al gebeurd
was, zou het mij volkomen geheim gebleven zijn.
Het eenige wat ik er van weet, is, dat mijn oog
vóór de operatie eenigen tijd, om de tien mi
nuten, is ingedruppeld, dat de dokter daarna
een poosje met mijn oog is bezig geweest, dat
ik te voet gekomen, op een wagentje op mijn
kamer wederkeerde. Wat er eigenlijk allemaal
gebeurd was, wist ik niet. Blijkbaar was alles
plaatselijk verdoofd geweest, want pijn heb ik
geen oogenblik gevoeld. Het ergste, dat hierna
kwam, was: een paar dagen poesstil met een
verband voor het geopereerde oog te bed te
liggen. Maar wat beteekende dat? Na een kleine
veertien dagen ging het verband er af, ik kreeg
een leesbril en een bril, om in de verte te zien,
en ik was klaar. Inderdaad u zijt dan klaar.
Maar! Ja maar! Vergeet niet, u hebt geen nieuw
oog gekregen, u hebt brillen gekregen, waaraan
u gewend moet worden, en zie! Dat wennen
kan wel eens wat lang duren; komen doet het
echter. Door het wegnemen van de vertroe
belde lens uit het oog, raakt men het vermogen
om afstanden te meten, kwijt. Daar immers de
lens van het oog vervangen wordt door de lens,
die in de bril is geslepen, en waarmee men
slechts op een bepaalden afstand scherp vermag
te zien, tast men in den aanvang aanhoudend
mis, duwt men glazen en andere voorwerpen
omveren breekt ze. Is dus in den beginne
bij alles, ik herhaal: bij alles voorzichtigheid
geboden, het vordert niet minder geduld! Dat
u meer met uw hoofd moet draaien, omdat de
lens in het glas, zich niet met het oog kan
wenden, zult u zelf wel merken en aanleeren.
Hiermede heb ik u mijn geheele ondervinding
meegedeeld. Daar elke staar zijn eigen eigen
aardigheden heeft, houd ik me bij dat, wat ik
zelf ondervond. Toen ik echter uit het zieken
huis ontslagen werd en afscheid nam van den
zoo kundigen hoogleeraar, van den eenvou-
digen, minzamen persoon van dr. Weve, deed
hij mij het volgende verzoek, waartoe ik aan
stonds bereid was, doch waarvan de uitvoe
ring om meerdere redenen tot nu zeer beperkt
bleef.
„Monseigneur", zoo sprak Zijn Hooggeleerde,
„U weet nu, wat een weldaad het is: aan beide
oogen staar te hebben gehad, en, met weinig
moeite Uwerzijds, in staat te zijn gesteld om
weer te zien. Duizenden in den lande lijden aan
hetzelfde euvel, maar weten niet met hoe ge
ringe offers hunnerzijds zij het gezicht weer
terug kunnen erlangen. Maak het toch bekend!
Vertel hoe het U ging. Zeg hun, dat èr overal
kundige oogartsen gereed staan om hen te
helpen, dat de kosten berekend worden naar
ieders vermogen, dat er voor de.armsten hulD te
vinden is."
Het is mij een vreugde, dat een schuldelooze
onwetendheid van den schrijver n de N. H. Crt.
mij thans, bij gelegenheid van mijn 40-jarig
priesterjubilé, onverhoopt de gelegenheid biedt
aan het verzoek gevolg te geven, en het in
breeden kring bekend te maken.
Bracht indertijd het bericht van de door mij
ondergane operatie er een meer dan zeven
tigjarigen pastoor toe mijn voorbeeld te volgen,
zoo hoop ik, dat dit gemoedelijk babbeltje, dat
ik hier met den natuurlijken eenvoud van een
missie-kerkvoogd. (Zie: Maasbode van Zaterdag
7 September Ochtendblad. 3e blad) met u voer
de, er vele staarlijders toe moge brengen, om
ten spoedigste een oogarts te raadplegen, opdat
zoo mogelijk ook zij het verrukkelijk wonder
lijk gebeuren mogen beleven, dat het zien van
het zonnelicht verwekt, het geluk te mogen
smaken weer te zien.
Amsterdam, September 1935.
t A. P. F. VAN VELSEN, S.J.
Oud-Apostolisch Vicaris van Batavia.
Titulair Bisschop van Arzani,
Berichten opgenomen in een deel van ons
vorig nummer
MADRID, 2 Oct. (D.N.B.). De nieuwe Spaan-
sche regeering heeft zich aan het Parlement
voorgesteld.
De minister-president legde een korte regee-
ringsverklaring af, waarin gezegd wordt, dat de
nieuwe regeering het progamma der afgetreden
regeerin, voor zooverre dit nog niet kon wor
den uitgevoerd, overneemt.
LONDEN, 2 October (ANP) Het nieuwe vlag.
geschip der Britsche Middellandsche Zeevloot,
het slagschip Queen Elisabeth (31.000 ton) is
vanochtend uit Engeland te Gibraltar binnen.
geloopen.
ROME, 2 Oct. (ANP) De Italiaansche troe
pen- en materiaalverschepingen zijn in de
laatste dagen in nóg sneller tempo voortgezet.
Te Napels zijn van Zaterdag tot Maandag
18.000 man ingescheept met bestemming Oost
Afrika.
Dinsdag zijn het vliegkampschip Miraglia en
het passagiersschip Celio met troepen en ma
teriaal uit Napels vertrokken.
Ook uit Triest is Dinsdag een transport
troepen en materiaal naar Oost Afrika ge
dirigeerd.
ADEN, 2 Oct. (ANP) Thans zijn ook te
Aden maatregelen getroffen om voorbereid te
zijn op eventueele lucht- en gasaanvallen.
Een groot aantal Arabieren hebben hun fa
milies uit de vesting naar huis gezonden.
Naar den persoon van B., den man die
Maandagmiddag op het Stationsplein een
aantal revolverschoten loste op een colporteur
der N.S.B., heeft het „Volk" door zijn Parij-
schen correspondent in de Fransche hoofd
stad een onderzoek laten instellen.
Hij deelde als resultaat daarvan het volgende
mede:
De inlichtingen, die wij te Puteaux, een
voorstad van Parijs aan de Seine, bij de ,So-
nora", een fabriek van radiotoestellen, heb
ben ingewonnen, toon enaan dat B. in elk
geval anarchistisch of extremistisch is en bo
vendien misschien nog iemand, die niet vol
komen normaal is.
De chef van het personeel wist ons mede te
deelen. dat deze man, die van 1932 tot 8 April
1935 in hun dienst is geweest, er extremisti
sche ideeën op na hield en extremistische
krantjes las.
Het was een eigenaardig man, zei mij de
chef, wellicht „un simple", hetgeen beteekent,
niet geheel goed bij het hoofd. Wij hebben
hem moeten ontslaan, omdat hij te domme
dingen uithaalde. Hij kan zich niet naar orde
en regel schikken. De man had zijn eigen
ideeën, waarvan hij niet af te brengen was.
De portier, met wien B. vaak samen dienst
had gedaan, verklaarde: Hij sprak niet veel.
Hij was een beetje eenzelvig, een beetje
vreemd en ik heb herhaaldelijk gezien, dat hij
extremistische blaadjes las.
Voorts hebben wij met de Fransche kame
raden van B. en den kastelein van het café
„Chez Nous" gesproken.
Algemeen was men van oordeel dat hij „een
vreemde snuiter" was, een ,,erg zenuwachtig
type". En toen ik vertelde wat hij gedaan had,
verwonderde zich niemand, dat hij iets derge
lijks had uitgehaald.
Overigens stond hij bekend als een verwoed
anti-fascist, maar vooral als iemand die niet
geheel normaal was.
Naar wij vernemen zijn dezer dagen in ver
band met vraag naar scheepsruimte in Neder-
landsch-Indië twee oudere vrachtschepen van
de Scheepvaartmaatschappij „Nederland", de
stoomschepen „Saleier" en „Enggano" welke
geruimen tijd opgelegd zijn geweest, naar zee
vertrokken. De schepen maken de reis rond
Kaap de Goede Hoop.
Heden om 12 uur zal ook het stoomschip
„Zembilan" van genoemde maatschappij, dat
eveneens opgelegd is geweest, via Kaap de Goede
Hoop naar Indië vertrekken.
In de zinkwitfabriek te Eysden is een kennis
geving voor de arbeiders aangeplakt, waarin
met een opzeggingstermijn van zes dagen ont
slag wordt aangezegd.
Aangezien de hevige stormen en de voort
durende slagregens den opbouw van den land
dag der .N.S.B. de laatste weken ten zeerste
hebben belemmerd, is de landdag te 's Gra-
venhage een week uitgesteld, zoodat hij zal
worden gehouden op Zaterdag 12 October.
