De benauwende oorlogsspanning
Millioenen in Italië onder
de wapenen
Heden mobiliseert
Abessinië
m
Overal vlaggen en transparanten
Het nieuws van heden
vereenigde katholieke pers
MUSSOLINI SPREEKT TOI
ZIJN VOLK
r
DE MISLUKTE OPSTAND
IN BULGARIJE
Sirenen loeidenklokken luiddenalle winkels werden
gesloten, de straten weergalmden van
vaderlandsche liederen
Protest-telegram van
den Negus
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 -TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
v/eek 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
Post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
DONDERDAG 3 OCTOBER 1935
Ochtendblad
EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19573
ROME, 2 Oct. (A.N.P.). Om half vier hedenmiddag werd het
signaal gegeven voor de Italiaansche massa-mobilisatie, zooals wij
reeds hebben bericht.
Overal werden de sirenen in werking gesteld en de klokken
geluid. De klok van het Capitool zette dit gelui in, dat door honder
den klokken te Rome en duizenden in het geheele land werd over
genomen.
De algemeene mobilisatie der partij en van de in haar organi
saties vereenigde bevolking was begonnen. 10 millioen Italianen
hebben het werk neergelegd om te toonen, dat het Italiaansche volk
aaneengesloten achter zijn Duce staat.
Enkele minuten eerder was het mobilisatiebevel per radio be
kend gemaakt.
Vliegtuigeskaders cirkelen boven
de stad; heel Rome is in
volle wapenrusting
Öe opmarsch begonnen
De opmarsch
De rede van den Duce
-J
gr
^mÊÊÊS.
De regeeringsvorm in
Griekenland
Von Ribbentrop naar
Polen
Het Weer
1 Storm waarschuwingsdienst 1
Italië gaat nog steeds voort troepen naar Oost-Afrika te zenden. Hierbo
ven een groot aantal jongelui voor een Italiaansche kazerne, van waar
zij spoedig naar Oost-Afrika zullen vertrekken
20.000 Italianen zouden het Mous
sa Ali-gebied zijn binnen
gedrongen
Geruchten over eerste
gevechten
ADDIS ABEBA, 2 Oct. (Reu
ter). De algemeene mobilisatie
in Abessinië is thans officieel
vastgesteld op Donderdagoch
tend, 3 October, te elf uur.
Bezetting van Adoea
ontkend
Koning Gustaaf van Zweden heeft ter
gelegenheid van het 300-jarig bestaan
het pionier-corps een nieuw vaandel
overhandigd
Verklaringen over het gebeurde in
een officieel communiqué
In het land heerscht
volkomen rust
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., tngez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
Toen de sirenen zich lieten hooren,
bleven de menschen overal even in
twijfel staan. Steeds doordringender
en aanhoudender werd de verma
nende roep. De winkels werden
overal oogenblikkelijk gesloten en
de eigenaars en bedienden gingen
zich melden.
In minder dan een uur tijd was het
geheele straatbeeld te Rome ver
anderd. Alle openbare gebouwen
zijn geïllumineerd. Overal zijn vlag
gen en transparanten aangebracht.
De zaken zijn gesloten. De men
schen verdringen zich op straat en
stroomen in massa naar de voor
naamste pleinen. Vliegtuigeskaders
cirkelen boven de stad. Militairen
marcheeren in volle wapenrusting
door de straten.
Öe radio, welke sedert de afkondiging der
Mobilisatie geheel en uitsluitend ten dienste
staat van het algemeen appèl, doet mededee-
hngen en laat in de straten en huizen de
liederen weerklinken der fascistische re^>lutie.
Alle tramwagens en andere verkeersmiddelen
2Ün geheel bezet. Na ternauwernood één uur
Js het het zwarte hemd, dat op straat domi
neert. Met ziet militie, avantgardisten en tal
Vah leden der balilla.
Overal ziet men afbeeldingen van Mussolini.
Plakkaten worden aangeslagen, waarop leuzen
van den Duce worden aangehaald, o.m. de
leuze: „Een regiem, dat geen episode, doch een
tijdvak vormt, buigt zich niet voor overver-
Zadigden hoogmoed."
Op de Piazza Venezia, waar de grootste be.
tooging in tegenwoordigheid van Mussolini zal
borden gehouden, verschenen reeds tegen vijf
Uur de eerste gesloten kolonnes der fascis
tische militie.
Uit het geheele land komen berichten binnen
over een volkomen ordelijk verloop van het
algemeene appèl.
De eerste fase der verzameling in de partij,
gebouwen was overal reeds om kwart over vijf
ten einde.
De tweede fase, flie van den op
marsch, is begonnen.
Voor de radio heeft de secretaris-ge
neraal der fascistische partij, Starace, de
instructies gegeven voor dezen op
marsch.
Volgens deze instructie moet de op
marsch om kwart over zes in alle deelen
des lands, ook in de kleinste dorpjes,
afgeloopen zijn.
Te Rome verzamelen de menschen-
massa's zich op de vier grootste pleinen
en onafzienbare kolonnes hebben zich
onder het weerklinken van fanfares en
tromgeroffel in beweging gezet, terwijl
geweldige luidsprekers op de pleinen de
zingende menigte overstemmen.
De speaker deelt mede:
Het algemeene appèl moet allen de oogen
openen, ook hun, die zich in hun belangen
geschaad achten en Italië den weg willen
versperren.
Het Italiaansche volk is te groot voor zijn
klein land, en dat is zijn eenige rijkdom.
Geheel Italië, aldus besluit de speaker, is
thans in afwachting van de woorden van
Mussolini.
Ter gelegenheid van het appèl generaal der
fascistische partij Woensdagavond 2 Oct. hield
Mussolini volgende rede aan het Italiaansche
volk. De rede werd aldoor weer door luiden
bijval onderbroken:
Zwarthemden, 'mannen en vrouwen en alle
Italianen, verspreid over de geheele wereld,
over de grenzen en bergen, luister!
Het plechtige uur in de geschiedenis van het
vaderland breekt aan Twintig millioen Italia
nen zijn op dit moment op alle pleinen van
Italië verzameld ter gelegenheid van de ge
weldigste volksdemonstratie, welke de geschie
denis van Rome kent. Twintig millioen, één
hart, één eenige vastbesloten wil. Deze demon
stratie wil ter uitdrukking brengen, dat Italië
en het fascisme één en hetzelfde zijn en zullen
bleven.
Slechts volken, die inbeeldingen er op na
houden of in de allerergste onkunde voort
leven, kunnen het tegendeel gelooven. Zij we
ten niet, wat het fascistische Italië van 1935
is. Sedert vele weken draait het rad der ge-
De officieele tekst van het te
legram, dat de Negus heden, 2 Oct.,
aan den secretaris-generaal van
den Volkenbond richtte, luidt let
terlijk
ADDIS ABEBA, 2 October. Deel
U ten behoeve van bekendmaking
aan den Raad en de leden van den
Volkenbond mede, dat Italiaan
sche troepen in de streek Zuide
lijk van den berg Moussa Ali in
de provincie Aussa de Abessini-
sclie grenzen tusschen dezen berg
en Fransch Somaliland hebben ge
schonden, zich op Abessinisch ge
bied hebben vastgezet en een groot
aangelegden aanval voorbereiden.
De nabijheid der zee in deze
streek en de gemakkelijke toegang
tot de zee door Fransch Somaliland
viaken het den Volkenbond moge
lijk, óf waarnemers te zenden, óf
een bevestiging dezer grensschen-
ding van het Abessinische hoog-
lieidsgebied door de Regeering der
Fransche Somali-strek en te ver
langen.
W.g. HAILE SELASSI,
Keizer van Abessinië
\rn»zmsm
schiedenis, gedreven door onze rustige vast
beslotenheid, op zijn doel toe.
In deze uren is het tempo nog sneller en in
den letterlijken zin niet meer te houden ge
worden. Het is niet alleen een leger, dat naar
zijn doelpunten opmarcheert, het zijn 44 mil
lioen Italianen, die vast aaneengesloten en ge
meenzaam met dit leger meemarcheeren, ter
wijl men probeert, jegens hen de zwartste on
rechtvaardigheid te begaan door hun hun
plaats onder de zon te ontnemen. Toen in het
jaar 1915 Italië zijn lot verbond met de geal
lieerde mogendheden, hoe schreeuwde men
toen niet van bewondering en hoevele beloften
regende het toen niet! Toen men echter na de
gemeenschappelijke overwinning, waartoe Italië
had bijgedragen met 670.000 dooden, een mil
lioen gewonden en 400.000 oorlogsverminkten,
aan de groene tafel onderhandelde en een
erbarmelijken vrede tot stand bracht, vielen
voor Italië alleen de broodkruimels af van den
grooten kolonialen buit.
Dertien jaar lang hebben wij geduldig ge
wacht, terwijl om ons heen aldoor sterker stem
men opgingen, die onze overschuimende levens
kracht willen verstikken. Met Abessinië heb
ben wij veertig jaren lang geduld gehad. Nu
is het genoeg!
In plaats van het rechtvaardige recht van
Italië te erkennen, waagt men in den Volken
bond van sancties te spreken. Tot het bewijs
van het tegendeel Is geleverd, weiger ik te ge
looven, dat het Fransche volk zich zou kunnen
aansluiten bij sancties tegen Italië. De zes
duizend Italianen, die bij den stormaanval bij
Bligny den heldendood stierven en zelfs door
den vijand werden bewonderd, zouden in hun
graf zich daartegen verzetten. Tot het bewijs
van het tegendeel is geleverd, weiger ik even
eens te gelooven, dat het Engeische volk zijn
bloed wil vergieten en Europa op den weg der
catastrofe wil dringen, om een Afrikaansch
land te verdedigen, dat algemeen gebrandmerkt
is als barbaarsch en onwaardig in de gemeen
schap der beschaafde volkeren.
Maar wij mogen niet doen, alsof we in de
toekomst niet allerlei mogelijkheden zagen.
Op sancties van economisch karak
ter zullen wij antwoorden met dis
cipline, onverschilligheid en be-
reidschap tot het brengen van offers.
Op sancties van militairen aard
antwoorden wij met militaire maat
regelen, op oorlogshandelingen met
fcgg
oorlogshandelingen. Niemand moge
zich bedriegen, ons klein te krijgen,
hij zal moeten rekenen op harden
strijd.
Een volk, dat trotsch is op zijn
eer en idealen, zal nooit een andere
houding kunnen aannemen. Doch
nog eens zij het op zeer categorische
wijze en als een heilige verplichting
herhaald, welke ik vanavond tegen
over alle Italianen op mij neem: wij
zullen al het mogelijke doen om te
vermijden, dat het koloniale conflict
het karakter en de beteekenis van
een Europeesch conflict aanneemt.
Men kan geen sancties nemen tegen een volk
als het Italiaansche. dat een meer dan 1000-
jarige beschaving heeft, een volk van helden,
soldaten, heiligen, zeevaarders en kolonisators.
Het volk der zwarthemden is gereed. Zijn
kreet aan de soldaten in Oost-Afrika is een
kreet van sympathie, een kreet om rechtvaar
digheid en overwinning."
Tienduizenden luisterden op de Piazza Ve
nezia naar de rede van den dictator en braken
voortdurend in stormachtig applaus uit. Na het
zingen van het Giovinezza-lied verklaarde Mus
solini, die zich bevond in gezelschap van het
partijbestuur, het appèl beëindigd.
De Britsche ambassade wordt bewaakt door
meer dan driehonderd agenten, carabinieri en
soldaten, terwijl de Abessinische legatie, die ge
legen is in de omstreken van Rome, door een
drievoudige barrière van soldaten is omgeven.
ATHENE, 2 Oct. (Reuter) Van particuliere
zijde wordt vernomen, dat een ministerieele
crisis mogelijk is, en dat een ministerie-Theo-
tokis zal worden gevormd, indien Tsaldaris
weigert, dat de Nationale Vergadering de mo
narchie uitroept voor 10 October, zooals de
royalisten verlangen.
Indien Koning George zou weigeren naar
Griekenland te komen, zoolang geen plebisciet
heeft plaatsgehad, zal een regentschap worden
ingesteld.
Als eventueel regent wordt Condylis genoemd.
WARSCHAU, 2 Oct. (A.N.F.) Uit betrouw
bare bron verluidt, dat de Duitsche ambassa
deur Von Ribbentrop bij zijn aanstaand be
zoek begeleid zal worden door generaal Goe-
ring. Donderdag zullen zij in Polen aankomen.
De jachtpartij, die het officieele doel van de
reis is, zal gehouden worden in het staatsbosch
nabij Posen in de nabijheid van de Poolsch-
Duitsche grens.
rE Verwachting: Matige tot krachtige Zuid- EE
Oostelijke tot Zuid.westelijken wind, be-
trokken tot zwaar bewolkt met tijde-
lijken regen, dezelfde temperatuur.
Verdere vooruitzichten: weinig veran-
5 dering.
Geseind Woensdagavond om 20.55 aan
alle posten: Weest op uw hoede. S
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Am&im
ii..^
Het is moeilijk een bevestiging te ver
krijgen van de geruchten, dat de Italiaan
sche troepen de grens reeds zouden hebben
overschreden, aangezien de verbinding
tusschen Addis Abeba en de grens door
koeriers wordt onderhouden.
De Negus heeft een vliegtuig uitgezonden
om juiste berichten te krijgen.
De consul van Abessinië te Djiboeti verklaart,
dat de Italianen zijn opgerukt.
De troepen bestaan uit Askari's onder com
mando van blanke officieren.
De troepen voeren transport-kolonnes mede
en zijn voorzien van vliegtuigen.
De „Paris Soir" publiceert een be
richt uit Addis Abeba, volgens het
welk de Italiaansche troepen, wel
ke het Moussa Ali-gebied binnen
drongen, bestaan uit drie kolonnes
van een totale sterkte van 20.000
man.
Onmiddellijk raakten de Italianen
slaags met de ongeregelde Ethio
pische troepen van de Danakils.
In deze gevechten zouden reeds
dooden zijn gevallen.
De Italiaansche troepen zijn nog
niet in contact gekomen met de ge
regelde Ethiopische troepen-
ROME, 2 Oct. (Reuter) De be
richten betreffende een bezetting
door Italiaansche troepen van
Adoea, welke hedenmiddag werden
medegedeeld, worden formeel en
officieel ontkend.
De kroonprins, die de Ethiopische troepen te
Dessye commandeert, neemt alle maatregelen,
welke noodig zijn om de Italiaansche soldaten,
die Ethiopië zouden zijn binnengerukt, te ver
strooien.
De algemeene indruk is, dat de Italianen Ad
dis Abeba vanuit de lucht zullen bombardee
ren. Hierbij zullen zij vooral trachten de radio
stations te vernielen.
De Italiaansche consul te Debra Markos
(provincie Gondjam) heeft zijn standplaats
verlaten. Tevoren heeft hij belangrijke docu
menten verbrand. De Italiaansche consul te
Adoea is verdwenen. Men vermoedt, dat hij
probeert Erithrea te bereiken.
De Italianen zullen, naar hier wordt mede
gedeeld, in het door hen bezette Abessijnsche
gebied een groote basis aanleggen.
50.000 man inheemsche troepen zijn vertrok
ken om onderkomens te bouwen en wegen aan
te leggen. De situatie is door de water-
schaarschte buitengewoon moeilijk.
Abessijnsche troepen hebben, naar van
Abessijnsche zijde wordt verklaard, tot nu
toe geen enkele tegenactie ondernomen.
Vanuit Addis Abeba zijn 1000 man Abessini
sche troepen onder bevel van een Zwitsersch
officier vertrokken ter bescherming van den
spoorwegbrug bij Adauche.
De troepen voeren vliegtuig-afweergeschut
met zich, dat uit de Zwitsersche fabriek Oer-
likon stamt.
De Volkenbond heeft het telegram van
den Negus ontvangen, waarin deze mede
deelt, dat de Italiaansche troepen de grens
overschreden.
Het ministerie voor pers en propaganda te
Rome ontkent formeel, dat Italiaansche troe
pen de grens van Ethiopië hebben overschre
den.
Men verklaart te Londen, dat indien de be
richten over het binnendringen van Ethiopisch
gebied door Italiaansche troepen juist zijn, dan
verwekt dit hier geen verrassing, aangezien
dit sedert gisteravond werd verwacht.
Evenwel acht men een dergelijke ontwikke
ling van den toestand zeer ernstig, want hier
door wordt een einde gemaakt aan de verzoe-
nings-pogingen van den Volkenbond; de Bond
zou dan in den kortst mogelijken tijd bijeen
moeten komen om den toestand te bespreken
en indien een grensschending zou worden ge
constateerd, de maatregelen moeten nemen,
welke in het pact zijn voorzien.
Britsch-Indische troepen hebben opdracht
gekregen, zich voor het geval van een Ita-
liaansch-Abessinischen oorlog als politietroe-
pen voor de Hritsche koloniën in Oost-Afrika
gereed te hotiden.
Te Bombay worden toebereidselen getroffen
om de inscheping der troepen, zoodra deze
noodzakelijk mocht zijn, zoo snel mogelijk te
doen geschieden,
DE MILLIOENEN-MOBILISATIE IN ITALIË
EEN FEIT; TOESPRAAK VAN DEN DUCE
TOT ZIJN VOLK.
DE ALGEMEENE MOBILISATIE IN ABESSI
NIË WORDT HEDEN ELF UUR AFGEKON
DIGD.
BERICHTEN OMTRENT 'N ITALIAAN SCHEN
INVAL IN HET MOUSSA ALI-GEBIED EN
EERSTE GEVECHTEN. DE BEZETTING VAN
ADOEA FORMEEL EN OFFICIEEL ONTKEND.
DE TWEEDE KAMER HEEFT HET BEZUINI-
GINGSONTWERP AANGENOMEN MET 51
TEGEN 23 STEMMEN.
Bijeenkomst van den Engelschen ministerraad;
vertrouwen in een collectieve samenwerking met
den Volkenbond.
De mislukte opstand in Bulgarije.
Wetsontwerp ingediend strekkende tot heffing
van opcenten op enkele belastingen ter ver
sterking van de inkomsten van het Werkloos-
heidssubsidiefonds.
SOFIA, 2 Oct. (Reuter) Omtrent den ver
ijdelden opstand en den afgekondigden staat
van beleg wordt in een officieel communiqué
o.a. het volgende gezegd:
De regeering was reeds eenigen tijd in het
bezit van gegevens omtrent een plan van actie
van een groep, die in het leger en het staats»
leven onrust zaaide.
Hun actie had ten doel het staatshoofd en
de regeering ten val te brengen en den burger
oorlog te ontketenen.
Deze gevaarlijke samenzwering kon men van
daag in haar vollen omvang op het spoor ko
men.
De samenzweerders waren voornemens de
aanstaande feestelijkheden op 3 October te be
nutten om hun plannen in samenwerking met
bepaalde politieke avonturiers uit te voeren.
Zij hadden het plan gebruik te maken van
het feit, dat het geheele garnizoen der hoofd
stad naar aanleiding der groote feestelijkheden
voor den koning zou defileeren, aangezien
zij daarin een verzwakking zagen van den
weerstand, dien de staats-organen zouden kun
nen bieden.
Tot dit doel is ook voor eenige dagen de be
ruchte emigrant en staatsmisdadiger Dotsje
Oesoenoff aan het hoofd van een gewapende
bende op onwettige wijze het Bulgaarsche
grondgebied binnengedrongen.
Voorts hebben de militaire autoriteiten van
morgen vroeg in het grensdorpje Sliwnitza den
bekenden beroepsmisdadiger reserve-kolonel
Weltsjeff kunnen arresteeren, die reeds eenigen
tijd in het buitenland woonde en trachtte op
onwettige wijze Sofia binnen te komen.
De regeering, die van de plannen der samen
zweerders volkomen op de hoogte is, heeft
vastbesloten maatregelen genomen om het
complot in de kiem te smoren.
De samenzweerders zijn gearresteerd en zul
len zich voor het gerecht moeten verantwoor
den.
Om de orde in het binnenland te verzekeren,
heeft de regeering met onmiddellijken ingang
over het geheele land den staat van beleg af
gekondigd en de rechtspraak aan de militaire
rechtbanken opgedragen.
In het land heerscht overal volkomen rust.
Het officieele communiqué vestigt voorts de
aandacht op de door minister-president Tosjeff
na afloop van den heden gehouden specialen
kabinetsraad afgelegde verklaring.