IN EN OM HAARLEM 1
DE RESZKE
O liet.
li et. w liet.
CIGARETTES
De Middenstand
1 I 1
raimnii
Een snelle verbinding met
Zandvoort
D.I.E.M. n.v.
DEN HAAG
FUSIE-COMITÉ „GROOT
BEVERWIJK
Advies aan Ged. Staten
DINSDAG 8 OCTOBER 1935
s°ebat en gesmeekt is door de Zandvoortsche
*°üd,
v^
Brei wedstrijd
MANNELIJKE JEUGDBE
WEGING VOOR KATH. ACTIE
Afdeeling K. J. C. district
Beverwijk
geïmporteerd door
Expositie van silhouetten
FRITZ. HIRSCH GEZELSCHAP
Die Czardasfürstin
Een scène uit
de operette „Die
Caar das f, ,,-stin"
opgevoerd door
het Fritz Hirsch
Gezelschap
Afkeuring over de houding van
den burgemeester van Wijk
aan Zee en Duin
Adres aan Ged. Staten
VRAGENBUS
TOONEEL
Opleiding in het lithografeeren
en boetseeren
Waarom tegen coöperaties?.
g gwmii
5 5
«Uil
iiiiiiiiiiiiitiimiuiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiitiiiiiiiiiiiiimuniiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiitiiiiiiiuiuiiiinnniiiMiitimtitmE
Met ingang van den winterdienst 1935 is
de treinverbinding met Zandvoort
electrisch geworden. Het voornaamste
Punt van het regeeringsprogram van burge
meester van Alphen is hiermede werkelijkheid
^worden; een jarenlang gekoesterde wensch
Vatl de Zandvoorters vervuld; een bron van
hieuwe welvaart, naar verwacht wordt, voor de
badPlaats geopend!
£>e heer Ir. W. Hunkes, hoofdingenieur, chef
Vah den Dienst Tractie en Materiaal der Ne-
^rtandsche Spoorwegen, wees er bij gelegen
heid van den eersten proefrit op, dat deze elec-
trische verbinding voor Zandvoort van groot
Zwicht is, maar dat de Spoorwegdirectie het
"'euwe traject toch niet zoo iets geweldigs
k'ndt. Het baanvak, zoo zeide hij, is maar acht
"ometer lang. Wat is dat op de totale lengte
Vatl de Spoorwegen! Bovendien is er geen bouw
"oodig geweest van onderstations voor de leve-
tir>g van stroom, vertelde hij, door de ligging
Vah de lijn ten opzichte van reeds geëlectrifi-
Ceerde baanvakken, daar de levering van de
b°°dige electrische energie kan plaats vinden
VahUit de bestaande onderstations te Santpoort
Haarlem. Ook aanschaffing van nieuw ma
riaal was voorloopig niet noodig. Alleen moest
oen bovenleiding worden aangelegd. En dat
^as in vier maanden gebeurd! De kosten zijn
een stuk beneden de ƒ200.000 gebleven!!
1 ^e electrificatie van de lijn HaarlemZand-
^irt had dus niet veel om het lijf, betoogde de
eer Hupkes, en inwilliging van het verzoek van
be Zandvoorters was voor de Directie der
®t>oorwegen eigenlijk geen offer en hij had ge-
Jh! Maar dan vraagt men zich toch af, waar
om het tot stand komen van deze electrificatie
°°r de spoorwegen zoo veel jaren is tegenge
werkt. Een steekhoudend bezwaar heeft nie-
"^hd ooit hooren aanvoeren. Het eenige argu
ment, waarmede geschermd werd, was het kos-
er>bezwaar en thans blijkt, dat ook dit niet be-
st<>h(j.
^htusschen blijft het feit bestaan, dat het
®drijf der Spoorwegen zich jaren en jaren
an§ heeft verzet tegen redelijke wenschen der
ahdvoorters en den natuurlijken bloei van
ahdvoort heeft tegengehouden. Het zette deze
""Plaats door de weigering van een snellere
^'binding in een ongunstiger conditie ten op-
hte van haar concurrenten, doordat Scheve-
Pgen en Noordwijk vanuit Amsterdam veel
uSger te bereiken waren dan Zandvoort.
ahneer men goed nagaat, wat dit beteekent
V°°r den welstand en bloei van Zandvoort;
Ahneer men overweegt hoe er tevergeefs ge-
®u'oriteiten om daarin verandering te krijgen;
°e zelfs de argumenten van de Haarlemsche
airier van Koophandel werden genegeerd; hoe
t alleen te danken is aan de taaie volharding
^ah den heer van Alphen, die geen gelegenheid
laten voorbijgaan om het den Spoorwegen
*n ba N.Z.H.T.M. lastig te maken, dat er nu
betere verbinding tot stand is gekomen, dap
°et men concludeeren, dat de machtspositie
he Spoorwegen wel zeer groot is en dat
6r de schaduwzijden van monopolistische be-
"iven scherp aan het licht treden. Het
°est niet kunnen voorkomen, dat de welvaart
Van
een streek geremd kan worden door eeni
ge hlenschen in Utrecht, die bovendien niet met
°benbare macht zijn bekleed,
klaarblijkelijk werd de electrificatie van de
Amsterdam—Zandvoort tegengehouden
hoo,
^hi,
'r het feit, dat de N.Z.H.T.M. de tramlijn
sterdamZandvoort exploiteert. Zooals men
h hebben de Spoorwegen eenige jaren ge-
cUfr,
vtn
eh alle aandeelen van deze tramlijn verwor-
en bestaat er op dit traject dus geen con-
'entie meer. De belangen van de tram en
he Spoorwegen loopen ineen en misschien
len de belangen van de Tramwegexploitatie
Pstig beïnvloed worden door een intensie-
exploitatie van de spoorlijn. Maar de dienst
he E.S.M. was onvoldoende. Tenslotte heeft
"irectie van de Spoorwegen ingezien, dat
ctrificatie van de spoorlijn de belangen van
tram niet zou behoeven te schaden en de
ahgen van de spoorlijn ten goede komen,
beide exploitaties zal genoeg emplooi zijn.
Sschien al direct en anders na verloop van
jaren.
j ket gevolg van de electrificatie der spoorlijn
j hamelijk zijn, dat zich in Zandvoort meer
°rehsen zullen vestigen. Vermoedelijk zal dat
"tal zoo groot zijn, dat daarmede alleen
v e"s de electrificatie verantwoord zal zijn en
j^Boed zal worden. Men heeft in Santpoort en
P®huis kunnen waarnemen van welken enor-
eh invloed een goede spoorverbinding is op de
s%ing van forensen. De spoorlijn naar
ahdvoort zal het druk krijgen door forensen-
^rvoer, doch dit zal alleen maar gelden voor
fehsen, die zich in Overveen en Zandvoort
cllt bij de spoorwegstations vestigen. De an-
Jr®h zullen van de N.Z.H.T.M. gebruik blijven
aken. Men ziet dat ook op dit oogenblik al.
Ij door de N.V. „De Bijenkorf" uitgeschreven
rpityedstrijd heeft een geweldig succes gehad.
V0®r waren drie prijzen beschikbaar gesteld
Vpf1" werk dat naar modellen der firma was
de,.Vaardigd en drie prijzen voor origineele mo-
En nu heeft zich het verblijdende ver-
dp bhsel voorgedaan, dat het aantal ingezon-
v" origineèle werkstukken dat der andere zéér
kei-i 0Vertrof. Ook mag het verblijdend worden
Se^md, dat die „origineele modellen" voor
hor, eroot deel °°k werkeli-1k origineel genoemd
t6l.deh worden en van een verscheidenheid wa-
hcm' W'elke z'ch bewoog van ragfijne gebreide
Wat "kleertjes tot de dikke ijstruien, met al
W haar aan fraai en (of) degelijk breiwerk
>l':hen kan liggen.
bet i, "Ury had een uiterst moelijke taak bij
W-ezen tusschen al die producten van vrou-
vlijt, in bonte verscheidenheid, hoog op
speld op lange schragen.
bekroonde werkstukken zullen van 8 tot
6 biet io October in de Bijenkorf te bezichti-
zijn.
Want ofschoon er tusschen Amsterdam en
Haarlem en ook tusschen Amsterdam en Heem-
stede-Aerdenhout een electrische treinverbin
ding bestaat, is er geen sprake van, dat alle
forensen, die in Haarlem of Heemstede wonen,
van den trein gebruik maken. De reizigers la
ten zich bij de keuze van het vervoermiddel in
hoofdzaak leiden door de vraag wat voor hen
het gemakkelijkst is in verband met hun woon
plaats en in verband met de plaats, waar hun
kantoor in Amsterdam is- gevestigd. De tram
heeft het druk varf"de passagiers, die langs of
dichtbij de trambaan wonen. In het bijzonder
denken wij aan de bewoners van Bosch en
Vaart. Spoedig zal dan ook wel blijken, dat er
èn voor de tram èn voor den trein werk ge
noeg is.
De algemeene cursus, bestemd voor alle leiders
der K. J. C., die op een of andere wijze aan het
jeugdwerk verbonden zijn (dus ook sportjunio-
renleiders ten leiders der algemeene clubs) wordt
in het district Beverwijk gehouden Zondag 13 en
20 October. Degenen, die aan dezen cursus zullen
deelnemen, worden verwacht om half 9 in het
Jeugdhuis te Castricum (tegenover het politie
bureau). Voor misboekjes wordt gezorgd. Einde
ongeveer vier uur. Onder de H. Mis gelegenheid
om te communiceeren.
De cursisten brengen brood mee. De kosten
bedragen f 3 per cursist.
Kruisvaart, district Haarlem.
Deze week beginnen de oefenvendels. De in
deeling is als volgt:
Tot Centrum Bennebroek behooren de afdee-
lingen: Bennebroek, Hillegom St. Joseph en St.
Martinus, alsmede de Zilk.
Tot centrum Heemstede St. Bavo behooren de
afdeelingen: Heemstede St. Bavo en O. L. Vr.
Hemelvaart, Zandvoort en Haarlem St. Antonius
en St. Bavo (kathedraal).
Tot centrum St. Liduina Haarlem behooren:
Haarlem St. Liduina, H. Elisabeth fen Barbara
en St. Bavo (H.-Noord), Overveen, Velsen-Drie-
huis, Santpoort, IJmuiden en IJmuiden-Oost.
Tot centrum St. Joannes de Dooper behooren:
Haarlem St. Joannes de Dooper, O. L. Vr. v. d.
Rozenkrans (Spaarne) en St. Joseph alsmede
Halfweg.
Centrum Bennebroek oefent op Dinsdagavond
(dus hedenavond te beginnten), de andere centra
op Donderdagavond (d.i. a.s. Donderdag). De
aanvang is telkens om half 9, einde 10 uur. Er
wordt op gerekend, dat niemand van de leiders
ontbreekt en dat allen ook op tijd aanwezig zijn,
zoo, dat er om half 9 kan begonnen worden.
Na den eersten oefenvendelavond zal regelma
tig worden geoefend op den 4den Donderdag van
iedere maand of op dten Dinsdag, daaraan voor
afgaande.
De Districts-directeur.
B
A
S
S
KETTINGSTRAAT No. 18
In H. J. Pistorius' boek- en kunsthandel aan
den Binnenweg te Heemstede wordt van Maan
dag 7 tot Dinsdag 29 October een exposite ge
houden van silhouetten, geteekend door Jan
Wiegman.
Fritz Hirsch en de zijnen bereiden zich voor
hun eerste opvoering van dit seizoen in Haar
lem te komen geven. Deze eerste opvoering is
bepaald op Zaterdag 19 October des avonds
acht uur in den Stadsschouwburg.
Zij voeren ,,Die Czardasfürstin" ten tooneele,
de befaamde operette van Emmerich Kalman,
waarin de Hongaarsche operette-diva Hilde
Harmath als gast optreedt. Claire Clairy ver
vult eveneens een der voornaamste rollen als
de onweerstaanbare Comtesse Stasi. Fritz
Hirsch heeft weer, als altijd, de artistieke lei
ding. Bovendien vervult hij de rol van Ferry
Basci.
Bovendien treedt Eman Silten de nieuwe
tenor op. Paul Harden bezet de rol van den
zich altijd amuseerenden Graaf Bonni. In zijn
gezelschap bevindt zich Arpad Latabar in de
gedaante van Vorst Weylersheim. Arpad La
tabar heeft de Hongaarsche dansen ingestu
deerd. Het orkest staat onder leiding van Hans
Lichtenstein. De bekende Hongaarsche zigeu
nermuzikant Kalman Töth zorgt voor de Czar-
dassfeer. Hij zal het Hongaarsche milieu recht
doen wedervaren. Gerard Vroom ontwierp de
zeer moderne décors. Behalve dat, kreeg deze
Emmericht Kalman-operette een geheel herziene
spelleiding en tal van noviteiten. Behalve ge
noemde artisten werkt hieraan het geheele en
semble der Fritz Hirsch operette mede.
Gisterenavond hield het Fusie-Comité „Groot
Beverwijk" een vergadering 'in het Kennemer
Hotel onder voorzitterschap van den heer P. J.
J. Haazevoet.
Deze vergadering was bedoeld als een protest
tegen de uitlatingen van den burgemeester van
Wijk aan Zee en Duin in de openbare verga
dering van Ged. Staten op 4 September j.l.
De voorzitter deelde mede, dat de dubbele
raad van Wijk aan Zee en Duin voornemens is
een schrijven aan Ged. Staten te zenden, in
verband met de bovenbedoelde uitlatingen, die
voor de voorstanders van de fusie een zeer be-
leedigend karakter hadden. Volgens den burge
meester toch, zou de gemeenteraad niet tot
oordeelen bevoegd zijn, er zou eigenbelang in
het spel zijn en de leden van den gemeenteraad
zoowel als van den dubbelen raad zouden zich
hebben laten leiden en suggereeren door aller
lei voorspiegelingen. Voorts zou het fusie-comi
té niets meer of minder dan bedrieglijke voor
lichting hebben gegeven, door aan grondeige
naren te hebben beloofd, dat hun gronden aan
zienlijk in waarde zouden stijgen.
De voorzitter vond het jammer, dat de bur
gemeester tijdens de openbare vergadering van
Ged. Staten de mooie gelegenheid voorbij heeft
laten gaan, om met zakelijke argumenten de
fusie te bestrijden. In plaats daarvan ging hij
door met het doen van lasterlijke mededeelin-
gen. Zelfs geen poging heeft hij gedaan om
nu eens op zakelijke gronden aan te toonen,
dat de fusie niet in het algemeen belang doch
in dat der ingezetenen is.
Men zou deze beleedigende uitdrukkingen
naast zich neer kunnen leggen, doch spr. achtte
dit niet juist. Ten slotte heeft de burgemeester
de uitlatingen gedaan in officieele functie te
genover zijn onmiddellijken chef, den Commis
saris der Koningin. Den burgemeester moet
worden gevraagd de bewijzen te leveren voor
zijn bewerngen.
De leden van den dubbelen raad hadden zich
behoorlijk voorbereid en hun argumenten op
schrift gesteld. Dat had ook aan den burge
meester gevraagd kunnen worden, maar hij
heeft zich slechts bepaald tot looze praatjes,
zonder de zaak zelf aan te roeren.
Spr. ontkende dat het fusiecomité zich tot 't
publiek heeft gewend en is zich niet bewust be
loften te hebben gedaan.
Naar aanleiding hiervan stelde het bestuur
dan ook voor, aan den burgemeester een schrij
ven te zenden, waarin het comité zijn spijt er
over uitdrukt, dat de burgemeester het bedoe
lingen heeft toegeschreven, waarvan het zich
niet bewust is en waarin gevraagd wordt, waar,
wanneer en in welken vorm de voorspiegelin
gen en verkeerde voorstelling van zaken gedaan
zijn.
Om dit voorstel ontspon zich een breedvoe
rige discussie, waarbij verschillende leden ver
klaarden de zaak verder liever te willen laten
rusten. Volgens deze leden moet men zich bo
ven die beleedigingen verheven achten. Zij
kunnen de zaak van de fusie toch niet meer
schaden.
Door den secretaris, mr. Sanders, werd opge
merkt, dat het fusie-vraagstuk hier buiten
staat. Het gaat hier alleen om de verhouding
tusschen het comité en den burgemeester.
Ofschoon de geheele vergadering de houding
van den burgemeester afkeurde, bleek zij niet
temin van oordeel te zijn, dat het comité zich
boven deze houding moet verheffen en geen
verdere stappen moet doen.
Hierna werd het bestuur gemachtigd zich in
verbinding te stellen met de leden van de
Tweede Kamer in den Kieskring Haarlem en
hun te verzoeken bij den Minister aan te drin
gen op een spoedige behandeling van het be
trokken wetsontwerp, wanneer dit door Ged.
Staten aan den Minister zal worden voorgelegd.
Hierna werd dé vergadering gesloten.
De meerderheid van den Dubbelen Raad van
Wijk aan Duin heeft aan Gedeputeerde Staten
van Noord-Holland een adres gezonden, waarin
zij verklaart zich ten zeerste gekrenkt te ge
voelen door eenige uitlatingen van den Bur
gemeester der gemeente Wijk aan Zee en Duin,
in de openbare zitting van 4 Sept. j.l.
Deze leden stellen er prijs op te verklaren,
dat, in strijd met de bewering van genoemden
Burgemeester, zij ieder voor zich de door de uit
hun midden gekozen Commissie van redactie
opgestelde vragen hebben bestudeerd en naar
eigen inzicht beantwoord.
Zij moeten dan ook ten heftigste opkomen
tegen de wijze, waarop genoemde burgemeester
een voorstelling van zaken heeft gegeven, als-
Vr.: Zijn Duitsehe ouders verplicht hun
dochter, die armlastig en met een Nederlan
der getrouwd is te onderhouden? 2. Hoe lang
moet een mevrouw haar dienstbode die intern
was, en wegens ziekte thuis is, onderhouden.
Haar loon was f 5 per week.
Antw.: 1. Volgens de Duitsehe wet zijn Duit
sehe ouders daartoe inderdaad verplicht. De
moeilijkheid zit echter in de executie. Het is
moeilijk het geld uit Duitschland te krijgen. 2
Gedurende zes weken, waarvan de eerste vier
voor rekening van mevrouw komen. Het loon
gaat slechts korten tijd door.
Vr.: Mijn inkomen bedraagt f 1468 per jaar
en ik ben aangeslagen voor f 59.46. Ik ben ge
huwd. Aan verzekeringen en fondsen betaal ik
totaal f 104.41. Is die aanslag juist? Ik woon in
Haarlem; 2. voor f 360 huur per jaar betaal
ik f 38.14. Is dat niet te hoog?
Antw.: 1. Deze aanslag is juist. 2. Ook deez
aanslag is niet te hoog.
Vr.: 1. Wordt vanwege de Nederlandsche re
geering emigratie opengesteld naar Abessinië?
2. Moet men dan in het leger dienst nemen of
gaat men weg voor binnenlandsche bewaking?
Antw.: 1. Daar heeft de Nederlandsche Re
geering niets over te zeggen. Hoogstens kan zij
geen bezwaren maken en die maakt zij niet.
2. Die vraag begrijpen wij niet. Wilt u vrijwil
lig dienst nemen in het Abessinische leger?
Wij weten niet of daartoe gelegenheid bestaat.
U zoudt dat kunnen informeeren bij den ge
zant van Abessinië in Parijs of Londen.
Vr.: Mijn zoon is Sept. 18 jaar geworden er.
zal weldra opgeroepen worden voor den mili
tairen dienst. Hij is d etweede zoon uit bet
gezin. Zijn oudere broer heeft de vooroefenin
gen meegemaakt en moest toen nog 6 weken
in werkelijken dienst, daar hij niet was vrij
geloot. Doch door een ongeval is hij toen on
geschikt voor den dienst verklaard en dus
heeft hij niet gediend. Moet mijn zoon nu nog
in dienst?
Antw.: Ja.
Vr.: Kunt u mij ook inlichtingen geven om
trent de opleiding tot verkeerspiloot? Tot wien
moet ik m\j wenden?
Antw.: Wend u tot de directie van de K. L.
M. te 's-Gravenhage.
Vraag 1: Wat is de juiste woonplaats van den
maharadja van Patiala, den rijksten man ter
wereld? 2. Waar verblijft hij op het oogenblik
en voor hoe lang? 3. Welke data heeft de Bius-
selsche tentoonstelling bezocht? 4. Op welke
tijden is het museum Scheurleer te Den Haag
geopend, in de maanden October en November?
Antw.: 1, 2 en 3 Ons niet bekend; 4. Op ge
wone bezoek-uren. Het gebouw staat aan de
Stadhouderslaan te Den Haag.
Vraag: Ik wilde wat tulpen- en crocusbollen
naar Zwitserland sturen. Mogen die in dat
land ingevoerd worden? Hoeveel bedragen de
invoerrechten
Antw: De invoer van postpakketten bollen is,
in verband met de contingenteering verboden.
Vraag: Ik heb 1 Sept. een dienstbode voor
dag èn nacht in dienst genomen. Ik betaal
haar iedere week uit. Kan ik haar nu met een
week opzeggen of moet ik haar 6 weken hou
den? Bij indiensttreding is niets overeengeko
men.
Antw.: De wettelijke opzegtermijn is 1 week.
Vraag: Er bestaan bemiddelingsbureaux voor
vrouwelijk huishoudpersoneel. Is dit ook het
geval voor echtparen voor concierge, öf vrouw
in huishouding en man als huisknecht-chauf
feur? Zoo ja, is u ook een adres bekend?
Antw.: In ieder geval kunt u zich laten in
schrijven bij de arbeidsbeurs.
Vraag: 1. Waar moet men zich melden om
als vrijwilliger in dienst te komen bij de Ma
rine? 2. En waar voor de Landmacht? Is er
nog een leeftijd voorgeschreven?
Antw.: Wendt U tot een of ander garnizoens
bureau, dat voor Haarlem gevestigd is in de
Infanterie-kazerne aan den Koudenhom. Voor'
opleiding tot licht matroos moet men 1614 jaar
jaar oud zijn. Voor verschillende wapens en
functies verschut dat echter.
Vraag: Hoe maak ik een smoezelige meer
schuimen pijp van buiten weer schoon?
Antw.: Gemakkelijk zal het niet gaan, maar
probeer het eens met een sopje van Sunlight-
zeep en direct met schoon water afspoelen.
Vraag: Mijn dochter is in betrekking voor
den dag. Zij verdient 5.per week en is 18
jaar oud. Is zü nu belastingplichtig? Hoeveel
belasting kan er van haar geheven worden in
de gem. Wijk aan Duin?
Antw.: Indien dit haar geheele inkomen is,
zoodat er dus niets bijkomt wegens het genot
van voeding, komt uw dochter niet voor een
aanslag in de belasting in aanmerking.
Vraag: Wij krijgen aan steun ƒ4.60, waarvan
50 ct. wordt afgetrokken voor den dokter. Te
vens hebben wij een man in huis, die 4.
betaalt. De huishuur is ƒ2.—. Op hoeveel uit-
keering hebben wij recht?
Antw.: Dat kunnen wij niet beoordeelen.
Maatschappelijk Hulpbetoon stelt de uitkeering
vast met inachtneming van verschillende om
standigheden, die wij niet kunnen kennen.
Vraag: 1. Mijn huisbaar heeft mijn huur opge
zegd met als reden, dat er een ander in het
huis moet. Ik ben geen huur achter en het
huis is niet verwaarloosd. Er is geen huur
contract. Heeft de huisbaas het recht om mij
zonder meer de huur op te zeggen? 2. Is mon
delinge opzegging geldig? 3. Ben ik verplicht
om wekelijks de huur bij hem te brengen of
moet hij het komen halen? WiJ hebben daar
omtrent geen overeenkomst.
Antw.: 1. Ja; 2. Ja; 3. Dat wordt plaatse
lijk geregeld. In Haarlem gebeurt zoowel het
een als het ander. Wanneer u de huur altijd
gebracht hebt, dient u daarmede door te gaan.
Vraag: Als dienstmeisje in Bloemendaal word
ik naar een inkomen van 35.— p. mnd. met
vollen kost, bewassching, inwoning, enz. aange
slagen over 19351935 voor een totaal van
10.28, terwijl mijn vriendin, onder dezelfde
omstandigheden, slechts 7.48 behoeft te De-
talen en toch ook in Bloemendaal werkt. Is het
bedrag ad 10.28 juist? Waarin kan dat ver
schil gelegen zijn?
Antw.: U kunt tegen uw aanslag reclamee
ren. Zie daarvoor den achterkant van uw
aanslagbiljet.
Vraag: Is het onderhoud van electrische lei
dingen, stopcontacten, schakelaars etc. voor
rekening van den eigenaar van een huis of
voor den huurder? Het bedoelde perceel heeft
een huurleiding welke door den eigenaar is
aangevraagd en de eerste jaren door hem is
betaald en toen de eigenaar het huis verliet
door zijn huurder verder is afbetaald.
Antw.: Kleine reparaties in een huurhuis
zijn voor rekening van den huurder; grootc,
die dienen tot instandhouding van het huis,
voor rekening van den eigenaar.
of bedoelde leden anderer werk, i.e. van de Be-
verwijksche Commissie hadden voorgelezen.
Voorts merken zij op, dat het nu beweerde
een merkwaardige tegenspraak vormt met het
door genoemden burgemeester gesprokene in
de op 18 Juni 1935 gehouden sluitingsvergade
ring van genoemde Commissie, den dubbelen
raad.
In deze vergadering sprak de Burgemeester-
Voorzitter zijn groote waardeering uit over de
wijze, waarop de leden in dezen hun taak had
den opgevat en voorts werd door hem opge
merkt, dat de heeren het zich niet gemakkelijk
hadden gemaakt. Vergelijking van de verslagen
van beide Commissies kan dit trouwens ge
makkelijk bewijzen.
Ten slotte stellen zij er prijs op hier te ver
klaren, dat zij getracht hebben de belangrijke
kwestie van samenvoeging zoo objectief moge
lijk te beschouwen, doch tevens, dat het him
stellige overtuiging is. dat met samenvoeging
zoowel het algemeen belang als dat der beide
betrokken gemeenten wordt gediend, terwijl de
huidige administratieve scheiding tot onhoud
bare toestanden leidt.
Het is waarlijk niet, aldus het adres, zooals
de Burgemeester tracht voor te stellen, het
werk van eenige speculanten, doch een beweging
die reeds van jaren dateert en door allerlei om
standigheden en ook door tegenwerking niet
tot uiting is kunnen komen.
Nu echter bij de stemming voor bedoelde
Commissie uit de ingezetenen de bevolking ge
legenheid kreeg zich uit te spreken, heeft zij
dit op ondubbelzinnige wijze gedaan.
De leden vleien zich tenslotte met de gedach
te, dat dit schrijven mede een middel moge zijn
tot wegneming van onjuist-gewekte gedachten
en voorts moge medewerken tot bevordering van
de samenvoeging van beide Gemeenten, opdat
bijeengevoegd worde, wat naar groei en wezen
bijeen behoort.
1>E GEBORDUURDE BAL. Een Chi-
neesch spel, door S. I. Hsiung,
Amsterdamsche Tooneelvereeniging, Stads
schouwburg.
Dit is al meer gezegd, maar het wordt ook
telkens weer opnieuw bewezen: het bijzondere
op tooneelgebied moet van de Amsterdamsche
Tooneelvereeniging onder Albert van Dalsum en
A. Defresne komen. En dat bijzondere is, van het
standpunt der leiding uit, altijd zoo goed door
dacht en zoo delicaat verzorgd, dat we iederen
keer met groote belangstelling naar het alweer
nieuwe, alweer andere uitzien. Er zijn experi
menten bij geweest en die kunnen niet immer
slagen maar met bijna iedere voorstelling
werd gebouwd aan de geschiedenis van de Ne
derlandsche tooneelspeelkunst en het is waar
lijk de schuld van deze toegewijde werkers niet,
als die kunst geen zuiverder vaderlandsch ka
rakter draagt.
Dezen keer werden we vergast op een opvoe
ring van een Chineesch spel, volgens het pro
gramma door S. I. Hsiung geschreven en door
Charlotte Kohier vertaald. Er wordt aan toe
gevoegd, dat het een oud Chineesch thema is,
door een der jongere Chineesche letterkundigen
gemoderniseerd en voor Europeesche ooren ver
staanbaar gemaakt.
Het is niet alleen een Chineesch onderwerp,
want het geeft het algemeen-menschelijke weer,
dat bij alle Verschil van uiterlijke vormen inter
nationaal is. De geborduurde bal is de godheid,
die over het lot der schepselen beschikt, ook al
bedient zij zich van de schijnbaar willekeurige
handelingen der creaturen. Die symbolische bal
is in de handen van de personages een werke
lijkheid. Parelstroom, de jongste dochter van den
Eersten Minister Wang Yun, verlangt zelf haar
echtgenoot te kiezen. Op een tuinfeest zal zij
op initiatief van haar familie de aanzienlijke
pretendenten naar haar hand een bal toewer
pen en die hem vangt is de uitverkorene. Zij
gooit hem in de handen van een armen jongen
tuinman, die sterk, intelligent en dichterlijk is
en hij wordt haar man, trots het tegenstreven
van haar familie. Dat kost haar een verstooting,
maar zij behoudt haar trots: zij zal niet in het
ouderlijk huis terugkeeren dan als de vrouw van
een groot en rijk man. Achttien bittere jaren
duurt het, eer het zoo ver is, maar dan zetelt
Parelstroom ook aan de zijde van den koning
der Westelijke landen, die eenmaal tuinman
was, en zij triomfeert over haar tegenstrevers.
Het is een drama van liefde en trouw, met een
glans van humor en met de diepte van veel wijze
levenslessen.
Dit stuk werd, zooveel mogelijk, op karakte
ristiek Chineesche wijze gespeeld. De schijn van
realiteit ontbreekt, omdat deze niet geïmiteerd
wordt en dus is er, voor het Westersche gevoel,
ook niet de sfeer, die wij gewend zijn en daar
om verlangen. Daar tegenover is er de rijke ver
beelding. Het publiek werkt mee door zijn fan
tasie, zijn voorstellingsvermogen in dienst te
stellen van de primitieve, doch sterk beeldende
handelingen. Er is geen décor; het wordt alleen
aangeduid, door den regisseur, die de personen
inleidt, de tafereelen voorbereidt, met woord
en gebaar het tooneel aankleedt en het verloop
van het drama op zijn eigen hoofsch-verwaande
manier schetst. De inspecient slentert over het
open tooneel en schikt flegmatiek de sobere re-
quisieten. En de spelers berijden plastisch een
paard, dat we niet zien, beklimmen trappen, die
onze verbeelding moet bouwen, openen een deur,
die er niet is en die alleen geluid maakt enzoo-
voorts, met het gevolg, dat we een lang verhaal
voor onze oogen „zien" afspelen met allerlei
bijzonderheden, die het Europeesch» tooneel
moeilijk bieden kan. Waarbij we natuurlijk niet
vergeten, dat de eigenaardigheid ons meer vol
doening geeft dan de dramatische beweging, die
slechts op momenten ontroering schenkt.
Het was mooi, fijn, fleurig en boeiend en we
mogen Defresne weer dankbaar zijn voor zijn
geestige regie. Alsook de actrices en acteurs
voor hun voortreffelijk spel:
Georgette Hagedoom, die een sterk genuan
ceerde Parelstroom, en Paul Storm, die een le
vendige tuinman-officier-koning was. Frits van
Dijk, onovertrefbaar als de zelfbewuste regis
seur, Albert van Dalsum fijn-komisch als de
eerste minister, Louis van Gasteren en La Cha-
pelle de schoonzoons; Loudi Nijhoff en Nell
Knoop, de dochters, en sober en goed Wilh.
Dumaer van Twist, de moeder. Er waren véél
rollen en volgens gewoonte maakten ze alle
aanspraak op lof. Dat geldt dan nog even af
zonderlijk het zwijgende type van den inspecient
J. Stemheim.
De mise-en-scène mocht sober zijn, we kregen
verschillende prachtige antieke gewaden te be
wonderen, door een verzamelaar van Chineesche
kunst afgestaan en zoo kreeg toch ook het oog
zijn deel. Inderdaad, het was een zeer belang
wekkende vertooning, die vele uren boeide en
terecht van de volle zaal een hartelijk onthaal
genoot.
H. B. v. d. S.
23 October zal een cursus worden geopend
onder leidng van de heeren Aart van Dobben-
burgh en Theo van Reijn, waar gelegenheid zal
worden gegeven het lithografeeren en boetsee
ren te beoefenen, waaronder ook begrepen zijn
het teekenen en het vervaardigen van hout
sneden.
De lessen zullen worden gegeven op Woens
dag- en Zaterdagmiddag van 2 tot 4 uur op het
atelier van den beeldhouwer Theo van Reijn.
Tevens is ook gelegenheid opgeleid te worden
voor academie en kunstnijverheidsscholen.
Wij zijn het' er allen wel over eens dat de
werkloosheid een der ergste rampen is van
onzen tijd. Degene die kans zou zien dien gee-
sel van ons volk af te wenden, zou zeker de
grootste dankbaarheid en de diepste vereering
oogsten van alle weldenkende en voelende men-
schen. Als wij het zoover konden brengen, dat
alle takken van bedrijf tezamen brood en werk
konden geven aan alle maatschappelijk uitge-
schakelden, die van goeden wil zijn, wat zou
dat geweldig mooi, edel en verheffend zijn. Wie
zou om dat te kunnen bereiken niet volgaarne
een offer brengen?
Ook zonder uitzicht dat doel spoedig in vol
len omvang te kunnen bereiken, moeten wij
toch eigenlijk steeds en in alles zooveel mogelijk
daar aan denken en alles te baat nemen wat
daar min of meer toe kan leiden. Aan de te
genwoordige toestanden in ons land heeft niet
alleen de z.g. wereldcrisis schuld, 't Is geen
wonder, dat de mechanisatie, hoe mooi ook op
zich, dikwijls hartelijk verwenscht wordt. Is het
eigenlijk niet verkeerd dat bewust uitschakelen
van medemenschen? Om zelf meer te verdienen,
anderen het brood ontnemen, is dat niet ver
schrikkelijk? Noodzaak verontschuldigt natuur
lijk, maar zonder noodzaak lijkt het misdaad.
Mede een van de vormen van uitschakelen
zonder noodzaak is coöperatie en wel meer bij
zonder verbruikscoöperatie, ongeacht of die
menschen een gezin te verzorgen hebben. Im
mers dat alleen kan de mogelijkheid scheppen
van gehoopte voordeelen. En nu zien wij de
dwaasheid, dat eenerzij ds alles wordt beproefd
om zelfs kunstmatig medemenschen aan eerlijk
verdiend brood te helpen en anderzijds, mis
schien voor een deel door dezelfde menschen,
hemel en aarde wordt bewogen om hun mede
menschen middenstanders zonder nood
zaak als het eenigszins mogelijk is, uit hun
bedrijf en dus hun broodwinning te dringen.
Het is waar, dat het goed past in het raam
van de tegenwoordige verwarde wereld. Maar
die verwarring wil toch eigenlijk niemand. Het
is niet aan te nemen, dat al die coöperatie-
menschen slechte menschen zijn, hun streven
zal dus het gevolg zijn van verkeerd zien. Maar
de tegenwoordige tijd moet toch wel de oogen
openen van de goedwillenden. Het is absoluut
verkeerd om zooveel mogelijk menschen of ge
zinnen broodeloos te maken.
Bij de tegenwoordige toestanden mag daar
zeker op gewezen worden. Voor een 25 jaar
was de hoogste wijsheid mechaniseeren. centra,
liseeren en alles wat maar kon leiden tot over
bodig maken van menschelijke krachten. Toen
was het zelfs mogelijk dat een vooraanstaand
man in de middenstandsorganisaties bij een
vraag, waar de menschen heen moeten, die in
een bepaald bedrijf op de keien kwamen, ant
woordde: „die moeten dan maar ergens anders
klaar zien te komen." De tijden leeren ons nu
wel, dat die zienswijze niet juist was.
Verstandig en menschelijk is het zoovelen
als mogelijk door middel van een bedrijf aan
den kost te helpen. Daardoor wordt de alge
meene welvaart bevorderd, maar niet door het
tegenovergestelde. Nu vraagt de neringdoende
middenstander niet aan den kost geholpen te
worden, maar hij verlangt, dat hij niet zal
worden verdrongen van het terrein, waar hij
thuis hoort.
Heeren en dames coöperatoren, wij gunnen
u gaarne uw boterham. Zelfs gunnen wij u
welstand, hetzij gij behoort bij den gewonen
man, of bij den hoogeren ambtenaarsstand, of
gepensionneerden, of intellectueelen, of gefor-
tuneerden, maar als u het werkelijk goed kunt
stellen, denkt er dan aan dat er nog edeler
werk voor u te doen is dan ons middenstanders,
die u niets misdaan hebben, te lijf te gaan.
De groot-winkelbedrijven en warenhuizen en
al die ultra-egoisten, die alles willen hebben en
een ander niets gunnen, mogen hier gerust een
vorkje meepikken. Het bestaan en bevorderen
van een zooveel mogelijk welvarenden en tal
rijken middenstand en winkelstand is een alge
meen belang. Er mag op gewezen worden, dat
statistisch is uitgemaakt, dat in normale tijden
pl.m, 70 pCt. van de arbeiders hun brood ver
dienen middels den middenstand. Eigenlijk moest
het niet noodig zijn hier iets aan toe te voegen,
want dit spreekt boekdeelen. Stel u voor alle
middenstandswinkels gesloten; hoe denkt u dat
onze mooie steden er uit zouden zien? En hoe
zou het zijn met stedelijk comfort?
Voelt u niet dat winkelbedrijf en ander mid-
denstandsbedrijf inderdaad noodzakelijk zijn en
ook zeer gewenscht? Dus geen noodzakelijk
kwaad, maar een noodzakelijk goed. Is princi-
pieele bestrijding dan geen dwaasheid?
Als te eeniger tijd de harmonie in de maat
schappij terug zou keeren en ieder zich zou
bepalen tot het terrein dat hem eigen is, de
ambtenaar, de officier, de notaris, de geldman,
de arbeider niet meer zouden winkelen in
coöperatie en de gefortuneerde lui zouden op
houden te trachten de minder gefortuneerden
dood te drukken, maar hun geld gebruiken voor
ondernemingen, die uiteraard groot kapitaal
eischen, of anders voor hun genoegen een mooie
buitenplaats gaan bewonen, dan zou een talrijke
en welvarende winkelstand de algemeene Wel
vaart zeer sterk bevorderen. Dan zouden schil
ders, timmerlieden en andere ambachtslieden
ook weer deelen in die welvaart. Het geld zou
weer circuleeren.
U kent de geschiedenis van een rijksdaalder?
Een uitgegeven rijksdaalder komt weer terug,
maar heeft een bezoek gebracht bü kleermaker,
slager, boekverkoop er, klokkemaker enz. enz.
En al die bedrijven hebben aan den rijksdaalder
verdiend. Dit is zeer leerrijk. De bloedsomloop
van de maatschappij zou weer normaal worden,
terwijl die nu wordt tegengehouden door groot
winkelbedrijf, warenhuis en coöperatie.
Bij middenstandsbedrfjf vloeit het geld links
en rechts, terwijl bovengenoemde inrichtingen
opstoppingen veroorzaken.
Het maatschappelijke lichaam is ziek, ook
door het grootkapitaal, dat den bloemsomloop
tegenhoudt. Men zou kunnen spreken van
thrombose en dat is uiterst gevaarlijk. Weg met
de thrombose, zij onze leus.
Ook mag gewezen worden op het belang van
den middenstand voor de andere standen in
verband met noodzakelijke evolutie. Hoevelen
zijn niet in den middenstand getreden komende
uit den arbeidersstand? Die mogelijkheid moet
blijven bestaan. Dat is een maatschappelijk be
lang, anders komt er ook in dit opzicht throm
bose.
Het is zeer denkbaar en normaal dat iemand
na eerst misschien loopjongen en later bediende
geweest te zijn, kans ziet zelf een zaak te be
ginnen. Het is niet denkbaar dat een bediende
van een warenhuis zelf een of anderen dag
een warenhuis gaat opzetten. De arbeidersstand
heeft dus belang bij een normalen middenstand.
Maar bij het terugvallen van hoogeren stand,
doet de middenstand ook dienst. De onfor
tuinlijke hoeft niet volkomen af te zakken,
maar blijft drijven op den middenstand.
Het chapitre is nog lang niet uitgeput. Maar
het zal wel duidelijk zijn, dat een goede en goed
functionneerende middenstand een belang is in
derdaad het hart van de maatschappij en het
is dwaasheid en erger daartegen strijd te voeren.
VEREENIGING MIDDENSTANDS ACTIE
waarbij aangesloten
Kruideniers ver. Ons Belang Door
Eendracht Sterk, D. E. M. Haarlemsche
Inkoopcombinatie H.I.C. Haarlemsche
Inkoopver. H.I.V. Nederlandsche Ban
ketbakkersver, R.K. Banketbakkersver.
