Het Vaticaan
en de oorlog
Ons mannelijk jeugdwerk
RECHT EN PRACTIJK
KON. HOLL. LLOYD
PRIESTERBIJEENKOMST
WOENSDAG 16 OCTOBER 1935
De Paus lijdt zeer onder dit con
flict, waartegen hij tot het
laatste oogenblik in de
dringendste woorden
heeft gewaarschuwd
Gevolgen der ligging van
de Vaticaanstad
De volgende zaak!
Wat uit Oss Donderdag voor de
rechtbank komt
EIEREN NAAR ENGELAND
Nederlandsche exporteurs trachten
invoerverbod te ontduiken
Doodelijk ongeluk
Minister Gelissen neemt het vraag
stuk opnieuw in studie
DE VELSER SPOORBRUG
Minder lawaai bij het passeeren
voor de treinreizigers
Belgisch voorbeeld
CONTINGENTEERING
VAN LEDER
Fabrikanten zullen de zaak met
de regeering bespreken
Nieuw seminarie in het
Aartsbisdom
Heden officieel geopend
Viermaal voor den
rechter
Wegens brandstichting en diefstal
OMZETBELASTING
Adres van den Ned. R.K. Midden
standsbond aan de Tweede Kamer
KAMERVACATURE-SNOECK
HENKEMANS
Onder hiërarchische leiding moet
de leek de atmosfeer der wereld
helpen kerstenen
Diocesane richtlijnen
~~vTr*ir
Het door Ad. van Roosmalen ontworpen en mede door Gebr. van Roosmalen te
Utrecht uitgevoerde hoogaltaar voor de kapel van het Klein Seminarie Utrecht.
Het altaar is vervaardigd uit rijk Italiaansch Jeune de Sienne marmer
(Van onzen Romeinschen correspondent)
De bloedigs krijg in Afrika, de dreigende
economische oorlog van den Volkenbond
tegen Italië en het daarin opgesloten
gevaar van Europeesche conflicten worden in
het Vaticaan met groote droefenis en sombere
gevoelens gevolgd. De Paus zelf lijdt zeer onder
dit conflict, waartegen hij tot het laatste oogen
blik toe in de dringendste bewoordingen heeft
gewaarschuwd. Zijn omgeving kan waarnemen,
hoezeer de Heilige Vader ook uiterlijk gedrukt
gaat onder de zorgen, die zich opstapelen.
De Paus heeft zijn meening' over de
rechtsgronden van het Italiaansch-Abessi-
nisehe conflict reeds te duidelijk gezegd
om haar nog te behoeven herhalen. Hij
heeft uitdrukkelijk verklaard, dat de expan
siebehoefte op zichzelf niet het recht geeft,
om aan een ander te ontrooven, wat men
zelf meent noodig te hebben en dat het
recht van verweer tegen dreigende aanval
len zekere grenzen in acht moet nemer;,
m.a.w. niet verder mag gaan dan noodig is
voor het verweer.
Van den anderen kant heeft de Paus uit
drukkelijk willen wijzen op de rechten eh
behoeften van het Italiaansche volk en den
wenseh uitgesproken, dat daarmee rekening
zal gehouden worden. Men kan de vraag
stellen, of de befaamde voorstellen der Vijf
dit in genoegzame mate deden.
En zoo men teruggaat tot Versailles en Lon
den, is die vraag nog klemmender. In zooverre
kan men inderdaad zeggen, dat de schuld voor
de internationale verwikkelingen, waaruit het
Italiaansch-Abessinisch conflict ontsprongen is,
niet alleen bij Italië ligt, al heeft het dan, voor
al door den feitelijken ge wapenden aanval, de
door den Paus geformuleerde rechtsregels ge
schonden. Juist deze wijdere achtergrond van
het conflict maakt het moeilijk de moreele ver
antwoordelijkheid even eenzijdig vast te leggen
als Genève dat met de politieke verantwoorde
lijkheid heeft gedaan.
Daarbij komt, dat zeer vele nationaal-gezir.de
Italiaansche katholieken volkomen overtuigd
zijn van het goede recht van hun vaderland in
Oost-Afrika, zelfs wanneer zij kritisch zouden
oordeelen over het beleid der regeering. '-lij
meenen veelal, dat er voor Italië geen andere
weg dan de gekozene meer overbleef en zijn vol
ergernis over Genève en vooral over Engelaud.
Het is moeilijk te schatten, in hoeverre de ge
stage propaganda van de dagbladpers hier haar
invloed doet gelden. Maar karakteristiek is bijv.,
wat een blad als Frontespizio, het maandblad
van de katholieke litteratorengroep van Pa-
pini en Bargellini, schrijft naar aanleiding van
de kritiek, die in het buitenland geoefend is
op een anti-pacifistische artikelserie in dit or
gaan.
„Het pacifistisch carnaval van Genève," zoo
schrijft „Frontespizio", „is weerzinwekkend,
voor ons katholiek bewustzijn nog méér dan
voor ons Italiaansche eergevoel. In Genève
triomfeert de Vrijmetselarij in heel haar stom
me demagogische weelde. Het declameerende
pacifisme vormt een wapen tegen een latijnsehe
en katholieke natie, die schuldig is aan het feit,
dat zij de idiologieën verworpen heeft, welke nog
al te vele hoofden verwarren. Tweehonderd ja
ren illuminisme, naturalisme, humanitarisme
en spiritualisme, op droefgeestige Tolstoiaan-
sche en Ghandiaansche wijzen gezongen, hebben
zoo God wil, onzen geest niet in slaap gewiegd.
Met open oogen volgen wij de gebeurtenissen,
wèl wetend, naar de zuivere leer, hoe wij scherp
moeten onderscheiden tusschen christendom en
bedrieglijke secarische vermommingen."
Dit ééne citaat kan volstaan om te toonen, hoe
ingewikkeld de gansche rechtspositie zich voor
doet aan het oordeel van een Italiaanschen ka
tholiek, aan wiens verknochtheid tegen over den
H. Stoel men niet kan twijfelen.
i
genspraak gebracht van het heir en daar ver
breide bericht, dat er in het Vaticaan onder-
grondsche gas- en bomvrije verblijven zouden
zijn ingericht. De Paus vertrouwt, aldus schreef
het Vaticaansche orgaan, dat de heiligheid van
deze plaats, door alle eeuwen geëerbiedigd, de
beste beveiliging zal zijn.
Het dooven der lichten in de Vaticaansche
Stad in geval van gevaar uit de lucht is een
kwestie, waarbij de veiligheid van Rome zelf ten
nauwste is betrokken. Immers een verlicht Va
ticaan zou voor een aanvaller uit de lucht een
wegwijzer naar Rome zijn en zelfs een uitste
kende oriëntatie ten opzichte van de belangrijk
ste „objecten" in de Eeuwige Stad.
Deze kwestie is reeds vroeger onder de oogen
gezien en de gouverneur der Vaticaansche Stad
heeft indertijd verordend, dat in geval van ge
vaar, wanneer Rome verduisterd wordt, ook in
de Vaticaansche Stad alle lichten zullen ge
doofd worden. De grond voor dezen maatregel is
echter niet zoozeer te zoeken in een medewer
king tot de beveiliging van Rome, waaraan het
Vaticaan tenslotte zichzelf niet zou behoeven
ten offer te brengen, als wel in technische over
wegingen. Men zou kunnen aannemen, dat een
aanvaller, die een bombardement van Rome
of bepaalde punten van Rome beoogt, een dui
delijk verlicht Vaticaan zou trachten te spa
ren. Maar bij de draagwijdte en trefzekerheid
van het moderne luchtafweergeschut moet zulk
een aanvaller, om eenige kans van slagen ie
hebben, zeer hoog en zeer snel vliegen; en in
die omstandigheden is hij er allerminst zeker
van, dat zijn bommen niet eenige honderden
meters naast hun doel belanden. Een verlich
ting van Vaticaanstad zou dus eenerzijds den
vliegers den weg naar Rome wijzen en ander
zijds geen feitelijke beveiliging van Vaticaan
stad beteekenen.
Een ander punt, waartoe de ligging van de
Vaticaanstad binnen het Italiaansche
grondgebied aanleiding geeft, betreft de
„Osservatore Romano". Dit Vaticaansche dag
blad wordt in de Romeinsche en overige Itali
aansche kiosken verkocht op denzelfden vrijen
voet als de eigen Italiaansche kranten. De fas
cistische pers staat echter sedert jaren onder
een strenge controle, die uiteraard voor de
berichtgeving over den oorlog in Afrika bijzon
der scherp is.
De „Osservatore Romano" valt natuurlijk bui
ten die controle en dat feit kan voor de Itali
aansche autoriteiten moeilijkheden geven. Men
behoeft nog niet eens te denken aan het ge
val, dat er van het oorlogsfront ongunstige be
richten zouden komen.
Reeds in de afgeloopen dagen liepen er door
de wereldpers allerlei geruchten, bijv. omtrent
een herovering van Adoea, welke achteraf op
fantasie bleken te berusten. Dergelijke berich
ten zouden het publiek verontrusten en de
Italiaansche overheid is er dan ook op uit,
hun verbreiding zooveel mogelijk tegen te gaan.
Zoo bevatte een Romeinsch blad dezer dagen
een scherp artikel tegen degenen, die hun in
lichtingen in buitenlandsche kranten zoeken en
de Italiaansche radio-luisteraars hebben zien
moeten verplichten, niet naar buitenlandsche
stations te luisteren.
In deze omstandigheden is de publicatie van
het Vaticaansche dagblad uiteraard een delicate
aangelegenheid, die slechts door den takt van
de redactie kan worden opgelost.
Onder deze practische kwesties vallen ook de
economische en financieele zorgen, die de oor-
Zi|' gelooft hoor eigen oogen niet, wan-
ne'er ik straks met dezen knaap thuis
kom Zij gelooft het nóóitEvenmin als
zij mijn genoegen begrijpt, om hier uren
in den regen te zitten. Maar visscher ben
je, of bent het niet Rheumatiek
Dat deenfnejuet Ik heb Sloan's
log met zich brengt, hetzij men denkt aan de
moeilijke dagen van de Italiaansche staatshuis
houding, die niet zonder weerslag kunnen blij
ven op het Vaticaan, of aan de scherpe contro
lemaatregelen, die dezer dagen door Italië zijn
getroffen ten aanzien van den invoer en uitvoer
van Italiaansch geld en deviezen, en die ook
tegenover het kleine gebied van de Vaticaan
stad moeten worden toegepast.
Doch deze, om zoo te spreken huiselijke zor
gen zinken in het niet bij de groote belangen,
die voor de Kerk op het spel staan, zoowel op
het gevoelige en kostbare terrein van de missie
als in Europa zelf, waar de oorlogsgeest opnieuw
de zielen dreigt te verdeelen. Het zijn deze zor
gen, die iedere bezoeker in deze kritieke dagen
duidelijk voelt wegen op het Vaticaan.
De Arrondissementsrechtbank te 's-Herto-
gtenbosch zal in haar zitting van Donderdag de
berechting van de Ossche misdrijven en wat
daarmede verband houdt voortzetten met de be
handeling van een vijftal strafzaken, waarvan er
twee de brandstichting in het paviljoen op
het gemeentelijk sportpark te Oss en de inbraak
in de woning van den thans 85-jarigen Karei
Weideman te Heeswijk in afzonderlijke ten
laste leggingten zijn gesplitst. ET blijft dan over
de diefstal met geweldpleging te Oss in de wo
ning van den thans 68-jarigen landarbeider
Lambertus van Bergen.
Onder beschuldiging, dit feit te zamen en in
vereeniging met een of meer anderen te hebben
gepleegd, zullen terechtstaan de gedetineerde 22-
jarige arbeider A. J. O. en de 19-jarige, evteneens
gedetineerde schoenmaker P. A. S.
Laatstgenoemde is subsidiair ten laste gelegd,
dat de anderen het misdrijf hebben gepleegd en
dat hij daarbij behulpzaam is geweest door bui
ten op den uitkijk te gaan staan om bij onraad
te waarschuwen.
Inzake het misdrijf van de brandstichting in
het grootendeels houten paviljoen op het ge
meentelijk sportpark te Oss zal zich te verant
woorden hebben de 40-jarige koopman en gewe
zen directeur van de Ossche wielerbaan J. F. A.
V., thans gedetineerd te Den Bosch.
Subsidiair ten meer subsidiair zijn hem mede
plichtigheid aan en uitlokking van dit misdrijf
ten laste gelegd.
Onder beschuldiging, vermelde brandstichting
te zamen met H. te hebbten gepleegd, zal voorts
de 44-jarige, te Den Bosch gedetineerde arbeider
N. H. S. afzonderlijk terecht staan.
Wegens inbraak in de woning van K. Weide-
man te Heeswijk gepleegd in den nacht van 14
op 15 Juli 1934, zullen gezamenlijk terechtstaan
de 29-jarige gedetineerde arbeider A. H. den B.
en de 30-jarige arbeider M. v. O.
D 31-jarige Ossche arbeider C. H. d. B. zal,
onder beschuldiging dat hij de inbraak te zamen
met een of meer anderen heeft gepleegd, afzon
derlijk terecht staan.
Subsidiair is hem medeplichtigheid ten heling
ten laste gelegd.
Enkele maanden geleden heeft Engeland plot
seling een eind gemaakt aan den geforceerden
uitvoer van eieren uit Nederland naar Engeland.
De „Daily Express" bericht nu, dat de Neder
landsche exporteurs de eieren naar Antwerpen
zenden, waar de kisten van Belgische labels en
opschriften worden voorzien. Vervolgens wor
den de kisten bevracht naar Engeland als Bel
gisch product.
De Engelsche Nationale Boerenbond heeft
zich over deze aangelegenheid reêds tot de
regeering gewend, die op haar beurt met de
Nederlandsche autoriteiten de zaak bespreekt.
Dinsdagmiddag is de los-werkman J. Wij
nen, oud 22 jaar, uit Bleijerheide bij het ver
richten van werkzaamheden op den steenberg
van de schacht Beerenbosch der Domaniaie
mijn te Kerkrade bekneld geraakt en gedood.
De marechaussee nam het stoffelijk over
schot, dat naar het St. Joseph Ziekenhuis werd
overgebracht, in beslag.
In een onderhoud met een Handelsblad-re
dacteur heeft minister Gelissen verklaard, dat
na de beslissing over de tweede Statendam nu
ook het vraagstuk van den Koninklijken Hoi-
landschen Lloyd opnieuw en grondig door hem
in studie is genomen, nu de rap,porten om
trent de verschillende reorganisatie-mogelijk
heden door diverse maatschappijen sedert en
kele dagen in zijn bezit zijn. Hij hoopt dit
probleem snel tot een oplossing te mogen bren
gen.
Ook de evenredige vrachtverdeeling zal de
minister opnieuw bezien. Dezer dagen zal een
commissie van den Economischen Raad worden
ingesteld, waarbij ook de schippers, de Kamers
van Koophandel en Industrie enz. vertegen
woordigd zullen zijn. Het zal de taak zijn van
deze commissie op, korten termijn advies uit
te brengen omtrent deze delicate aangelegen
heid.
De Nederlandsche Spoorwegen, die voor de
moderniseering van het traject HaarlemUit
geest al heel wat gedaan hebben, zijn er thans
toe overgegaan om een soort anti-lawaai-
systeem toe te passen op de spoorbrug aan het
Noordzeekanaal.
Daartoe zijn allereerst de oude rails vervan
gen door nieuwe, van groote lengte (de mid
delste meet 36 meter, terwijl de normale lengte
24 M. bedraagt), waarvan de einden bovendien
thermietisch zijn gelascht, zoodat de treinen
a. h. w. over een ononderbroken baan rijden.
Vervolgens zijn tusschen de dwarsliggers en de
„stoelen", waarop de rails rusten, rubberplaten
aangebracht.
Hierdoor wordt verkregen, dat de trillingen
worden opgeheven, terwijl de drukking gelijk-
belasting van hun toch reeds zwaren arbeid
ligt besloten, op den duur voert zij toch juist
tot een verlichting van hun arbeid, dan na
melijk wanneer het zaad van de beoefening der
ascese, der naastenliefde en der offervaardigheid
zóózeer is opgeschoten onder de leeken, dat zij
actief in de zielzorg kunnen medewerken.
Prof. Steger's rede werd met groote belangstel
ling aangehoord. De voorzitter schorste de ver
gadering tot den namiddag. In verschillende za
len van het retraitehuis werden de deelnemers
in de gelegenheid gesteld een eenvoudigen maal
tijd te gebruiken.
In de middagvergadering sprak KANUNNIK
DUBOIS uit Brugge over de organisatie van
het mannelijk jeugdwerk in dit Belgische dio
cees.
Wü staan overal in de wereld voor het feit
van een massalen geloofsafval. Overal drijft
men naar een zoo breed mogelijke scheiding
tusschen godsdienst en leven. Wil de Kerk
de wereld behouden, dan mag zjj zich niet
tevreden stellen met het bekeeren van en
kele duizenden. De atmosfeer zelf in de we
reld moet worden gekerstend. Dat is de taak
der Katholieke Actie. En daarom is de Ka
tholieke Actie geen liefhebberij voor de Kerk
doch een kwestie van leven of dood.
Men heeft dat in België ook begrepen.'Men
heeft het maanwoord van den Paus gehoord en
men heeft zich sinds 1928 gezet aan de coör
dinatie van de verschillende standsorganisa
ties voor de jeugd van de jonge arbeiders,
boeren, middenstanders, werkgevers en studen
ten en van hun religieuze en charitatieve ne
venorganisaties, tot één front. Doch helaas:
die coördinatie is mislukt, doordat men veel te
veel over haar discussieerde.
Toen de bisschop van Brugge dit eenmaal in
zag, nam hij het besluit in z ij n diocees ten
minste de zaak beter aan te pakken. Hij maakte
aanstonds ernst met de coördinatie door de in
stelling van een diocesanen raad, waarin de di
recteuren en leiders der verschillende bonden
zitting hadden, en door de benoeming van een
alleen aan hem verantwoordelijken proost voor
het heele mannelijke jeugdwerk.
Men heeft in dezen raad weinig over co
ördinatie gesproken men heeft gedaan.
Toen in West-Vlaanderen de socialisten hun
actie tegen de vrije school begonnen, gaf de
bisschop het parool van den schoolstrijd uit.
matiger wordt, dank zij de veering, welke de
rubberplaten bieden.
Het resultaat is werkelijk verrassend. We wil
len niet beweren dat de brug geruischloos is
geworden, maar het verschil met vroeger is
wel zeer groot.
Het werk is voltooid, zonder dat het drukke
treinverkeer vertraging ondervond. Door in den
Noordelijken oprit twee tijdelijke wissels te leg
gen, werd het mogelijk het verkeer over één
spoor te leiden. In veertien dagen tijds was het
omvangrijke werk volbracht.
Het is een verbetering, die de treinreizigers
ongetwijfeld zullen waardeeren.
Naar wij vernamen wordt bij Krommenie de
zelfde proef genomen op de gewone spoorbaan.
Daar heeft men de geperst populieren paaltjes
onder de „stoelen" vervangen door rubberpla
ten, waardoor een buitengewoon soepele gang
wordt verkregen.
Ook daar moet het systeem zeer goed vol
doen.
Daar de Nederlandsche lederindustrie op ge
bied van contingenteering, vooral door Frankrijk,
slechts stiefmoederlijk wordt behandeld en dus,
door dit land te verstrekken, consenten wille
keurig worden gewijzigd, is door het Bestuur
van de Federate van Vereenigingen van Neder
landsche Leder Fabrikanten besloten om een
deputatie te zenden naar de regeering ter be
spreking van deze belangrijke aangelegenheid.
Hiervoor zijn aangewezen de heeren C. van
der Aa uit Ooisterwijk en Compen uit Amster
dam, die zich in verbinding zullen stellen met
de commissie Spanjaard.
Er zal speciaal de nadruk op worden gelegd,
dat Frankrijk sedert vele jaren groote hoeveel
heden schapenleder in Nederland importeert en
nu voor honderd procent gecontingenteerd is
over de basisjaren van zeer grooten import. Hier
tegenover staat slechts een zeer laag percenta
ge consenten voor export naar Frankrijk.
De heele mannelijke jeugd heeft daaraan
met gebed en actieve propaganda meege
werkt, met als resultaat dat niet alleen de
strijd werd gewonnen in het belang van de
Vlaamsche kinderzielen, maar dat ook spon
taan de vraag ontstond naar doorvoering der
coördinatie ook in de parochie. Zooals pries
ter en soldaat elkander aan het front had
den gevonden in den gemeenschappelijken
strijd om het behoud van hun volk, zoo von
den elkander hier, in de practijk der ge
meenschappelijke actie, de jongens van alle
standen. Zij leerden elkander waardeeren,
elkander beminnen.
Schoone resultaten werden ook bereikt in het
werk der studenten. Tot voor enkele jaren
heerschte onder hen een uiterst critische geest
tegen het episcopaat, dat zich kantte tegen het
extreme nationalisme. Die geest is in Bx-ugge
overwonnen na vijf jaar Katholieke Actie met
de jongelui.
Na nog een korte onderbreking gaf rector J.
MOL een beknopte uiteenzetting van de werk
wijze die de leiding van het mannelijk jeugd
werk in het bisdom Haarlem zich voorstelt te
volgen.
De parochieele afdeelingen van het mannelijk
jeugdwerk, waartoe alle jongelingen van de pa
rochie zullen behooren, worden geleid door een
leekenbestuurder, aangewezen door den pastoor,
en terzijde gestaan door een Algemeenen Paro-
chieelen Directeur. Deze leiding heeft tot taak
de samenwerking tusschen de verschillende pa
rochieele jeugdvereenigingen te bevorderen en
de heele mannelijke jeugd zoo actief mogelijk
te doen deelnemen aan het parochieleven.
In de jeugd- en jeugdstandsorganisaties als
ook in de godsdienstige vereenigingen worden de
jongemannen gevormd in den geest der Katho
lieke Actie. De Algemeene Diocesane Directeur
geeft bovendien richtlijnen voor de kernvorming
binnen de standsorganisaties.
Een uitvoerige uiteenzetting van een en ander
werd den deelnemers na de vergadering als ge
drukte circulaire uitgereikt.
Met enkele woorden van dank aan de inlei
ders en van opwekking tot het „steken-van-de-
handen-uit-de-mouwen" aan de bijeengekomen
priesters, sloot de voorzitter Mr. Vollaers dezen
zéér geslaagden dag.
Vandaag is te Apeldoorn het nieuwe Aarts
bisschoppelijke Klein-Seminarie aan den grooten
weg naar Arnhem, officieel geopend door Z. H.
Exc. mgr. dr. J. de Jong, coadjutor van Z. H.
Exc. den Aartsbisschop van Utrecht.
De plechtigheden vingen vanmorgen half acht
aan met de consecratie van de kapel door Z. H.
Exc. mgr. dr. J. de Jong
Na afloop van het wijdingsceremonieel, om
streeks half elf, droeg de vicaris-generaal van
het Aartsbisdom, mgr. Th. Huurdeman een
plechtige Hoogmis in de kapel op.
Om twaalf uur vereenigden de aanwezigen zich
aan een koffiemaaltijd, waarna om kwart voor
een de officieele opening van het Seminarie in
de aula plaats vond. Vele hooge geestelijken en
de burgemeester van Apeldoorn, jhr. dr. C. G.
C. Quarles van Ufford woonden deze histori
sche oogenblikken bij.
Nadat het studentenkoor „Io Vivat" en een
Introitus had gezongen, sprak de president
van het Klein-Seminarie, kanunnik H. J.
Koopmans de aanwezigen toe, waarna de
vicaris-generaal, mgr. Th. Huurdeman de ope
ningsrede hield.
De plechtigheid werd besloten met het zin
gen van „Magnus Dominus".
Op de cour brachten de studenten „Carmen
inaugurale" ten gehoore.
Voor de Almelosche Rechtbank heeft Dinsdag
terecht gestaan J. B., veenarbeider te Vnezen-
veen.
Deze was gedagvaard tweemaal wegens brand
stichting en bovendien tweemaal wegens dief
stal.
De diefstal gold het stelen van een pink uit
een weide te Mariënberg, welke buit na ver
koop f40— opleverde welke B. met zijn mede
plichtige, A. M., gedeeld heeft.
De Officier van Justitie eischte een jaar ge
vangenisstraf tegen B. en tegen A. M. negen
maanden gevangenisstraf.
B. had voorts te Ambt-Hardenberg te zamen
met J. KI. worst en spek gestolen, voor welk
feit tegen beiden twee maanden gevangenisstraf
geëischt werd.
De brand, welken B. op zijn geweten had, was
gesticht in een woonkeet te Vriezenveen op
2 Juli 1935.
Deze woonkeet verbrandde en door dien brand
ontstond tevens gemeen gevaar voor in de om
geving staande turf, een veeschuur, te velde
staande rogge en houtgewas, alsmede voor den
veengrond onder en nabij die keet.
Als reden van zijn misdrijf gaf B. op, dat de
keet z. i. geen waarde had en zijn vader, wien
de keet toebehoorde, geen bezwaar had ge
maakt tegen het in brand steken.
B. Sr. verklaarde evenwel, dat hij aangifte ge
daan had, omdat ook een hoopje turf verbrand
was.
De Officier van Justitie eischte een week ge
vangenisstraf.
De tweede brand was gesticht met behulp vah
vuurmakers in een turfhoop te Vriezenveen in
Mei 1933, welke geheel verbrandde.
Verdachte bekende: Het was toen staking in
de veenderijen.
De Pres.: Het was *n heel gevaarlijk werk
vooral in verband met de staking.
Dat mocht toch niet!
Verdachte: Neen, maar hongerlijden is ook erg
voor de arbeiders!
De Pres.: Daarom mag u nog geen brand
stichten.
Hierna wordt gehoord de administrateur die
verklaarde dat er ongeveer 45000 stuks turf ston
den.
Getuige meent dat de brandstichting een ge
volg was van het werken van onderkruipers
op de veenderij en om pressie uit te oefenen.
De Off. van Justitie achtte het ten laste ge
legde bewezen en eischte vijf maanden gevan
genisstraf.
De verdediger Mr. ter Braake eischte vrij
spraak.
Tenslotte stond A. M. nogmaals terecht, om
dat hij geldsbedragen, in het geheel f 21.60 als
agent voor verkochte rijwielen, ontvangen, niet
afgedragen, maar zich zelf toegeëigend heeft.
Voorts had A. M. nog een pink gestolen te
Vriezenveen.
A. M. bekende.
De rijwielhandelaar zei dat verdachte hem
nog altijd ongeveer f 300.— schuldig is. Hij heeft
ook wel rijwielen verkocht die hij niet mocht
verkoopen, omdat hij ze in huurkoop had ont
vangen.
Na verhoor van nog een getuige eischte de Of
ficier van Justitie een jaar gevangenisstraf.
De verdediger Mr. ter Braake refereerde zich
aan het oordeel der Rechtbank.
Uitspraak 22 October.
De indiening door de regeering van een ont
werp van wet tot heffing van opcenten op en
kele belastingen ter versterking van de inkom
sten van het werkloosheidssubsidiefonds, is voor
het hoofdbestuur van den Nederlandschen R. K.
Middenstandsbond aanleiding geweest zich tot
de Tweede Kamer te wenden met een adres,
waarin hij zijn bezwaren ten aanzien van dit
voorstel te kennen geeft.
De Bond is van meening, dat in de huidige
omstandigheden elke verzwaring van lasten voor
het bedrijfsleven, hoe gering ook, tot het uiter
ste moet worden vermeden.
De Bond meent te moeten aandringen op het
niet-aanvaarden van de voorgestelde verzwaring
van lasten. y
Nu ook jhr. mr. Beelaerts van Blokland, vice-
president van den Raad van State, zijn benoe
ming tot lid van de Tweede Kamer in de vaca
ture-Snoek Henkemans niet heeft aangenomen,
heeft de voorzitter van het Centraal Stem
bureau thans in deze vacature tot Tweede Ka
merlid benoemd verklaard mr. dr. A. A. van
Rhijn, secretaris generaal van de Departemen
ten van Landbouw en Visscherij en van Han
del, Nijverheid en Scheepvaart.
Zooals we reeds hebben gemeld zal ook deze
zijn benoeming niet aanvaarden, zoodat thans
benoemd zal moeten worden verklaard de heer
Tj. Krol, lid van Ged. Staten van Groningen,
wonende te Haren.
In het licht van een zuiveren vredeswil, zooals
die den H. Stoel bezielt, schijnen ook de
„sancties" niet zonder gevaar voor verdere
verbittering en verdere conflicten. Een uiting
van die bezorgdheid vindt men in de „Osserva
tore Romano" van 12 dezer, waar het Vaticaan
sche orgaan zich bezig houdt met de rede van den
Engelschen labour-leider Lansbury, die geprotes
teerd heeft tegen de krijgslustige propaganda
van den aartsbisschop van Canterbury en daar
bij uitriep: „De christenten van alle sekten gaan
samen om den massamoord onder hun bescher
ming te nemen."
De heer Lansbury, zoo schreef het Vaticaan
sche orgaan, houdt blijkbaar geen rekening met
de woorden van den Paus. „De Paus heeft niet
één oorlog, maar alle oorlogen afgewezen, ook
die, welke een overschrijding van verweer zijn.
Hij heeft den vrede geprezen als hoogste goed/
dat elke ontzegging en elk offer waard is. Dat
niet alleten, maar hij heeft ook de wegen naar
den vrede aangewezen. Het zijn wegen die, zoo
als de moreele en logische tegenspraak reeds
zegt, nimmer kunnen bestaan in de wegen van
een oorlog, die slechts leidt tot vermeerdering
van de conflicten, de ellende, de slachting: doch
veeleer in de billijke overweging van die feiten
en die behoeften, welke, hoewel niet te vereen
zelvigen met het recht, toch in acht genomen
moeten worden. Daarom prees Hij de weldadige
activiteit van die mannen, die niet door bedrei
gingen, welke de situatie slechts kunnen vererge
ren, maar met de waarlijk oprechte bedoeling om
den oorlog te vermijden, al het mogelijke doen
om vrede te stichten."
Dezer dagen is reeds melding gemaakt van
de geruchten, die gewaagden van een mogelijke
bemiddeling van den H. Stoel in het conflict tus
schen Italië, Abessinië en den Volkenbond. Het
bovenstaande kan toonen, dat de H. Stoel in
derdaad een bemiddelende positie zou kunnen
innemen; doch in hoeverre, bij de wederzijds in
het spel zijnde belangen en starre prestige
kwesties, nog eenige bemiddeling mogelijk is,
is uiterst twijfelachtig.
Afgezien van de vragen, die wij hierboven
beschouwden, brengt het conflict verschil
lende practische kwesties aan de orde, die
den H. Stoel van nabij raken.
Op de eerste plaats zijn dat enkele punten,
die den Vaticaanschen Staat als zoodanig be
treffen. Deze kleine staat, omsloten door Itali
aansch grondgebied en zelfs door de Italiaansche
hoofdstad, moet uiteraard terstond den weer
slag voelen van een oorlogstoestand in Italië.
Allereerst doen zich vraagstukken van veilig
heid en wel met name tegen mogelijke
aanxCailen uit de lucht.
De „Osservatore Romano" heeft reeds een te-
Noordwijkerhout 15 Oct.
Een gi-oot aantal priesters heeft de eerste
vergadering van het mannelijk jeugdwerk voor
het Haarlemsche diocees in het retraitehuis St.
Clemens bijgewoond en onder hen uiteraard ve
len, die een vooraanstaande plaats in de jeugd
beweging bekleeden. Met de dekens J. Huybers
van Hoorn en J. Borsboom van Noordwijk, wa
ren o. a. aanwezig directeur A. Vollaerts, van
de Graal, rector J. Bots, algemeen sociaal advi
seur van het bisdom, Pater Alexander O. M.
Cap., öii-ecteur van de Kernbeweging in de so
ciale organisaties en directeur J. van Campen
van het mannelijk Jeugdwerk in het bisdom
Breda. Achter de groene tafel, in de als verga
derzaal ingerichte recreatie-serre, namen nog
plaats Z. Exc. Jhr. Mr. Ch. Ruys de Beeren-
brouck, minister van Staat, rector J. Mol, di
recteur en de beide aangekondigde inleiders.
Prof. Dr. Alphons Steger en Kanunnik Dubois,
Pi-oost van de Katholieke Actie in het bisdom
Brugge.
In een korte openingstoespraak heette de
voorzitter Mr. J. VOLLAERS de aanwezige
pi-iesters welkom bij deze bespreking over het
leekenapostolaat en herdacht hij in enkele so
bere woorden den persoon van wijlen Mgr. Aen-
genent ter voortzetting van wiens werk deze
bijeenkomst werd uitgeschreven.
Met een algemeene uiteenzetting van de be
ginselen der Katholieke Actie leidde Prof. Dr.
ALPH. STEGER de gedachtenwisselingen in.
De Paus heeft de Katholieke Actie om
schreven als de „deelname van de leeken
aan het hiërarchisch apostolaat" als hun
deelname dus aan de zending, die Christus
gaf aan de Apostelen.
Niet iedere actie van katholieken niet al
die sociale, charitatieve en religieuze werken dus,
die wij tot dusverre katholieke actie noemden,
behooren tot datgene, wat de Paus zoo noemt.
Alleen d i e beweging mag voortaan dien naam
dragen, die onder uitdrukkelijke leiding van de
bisschoppen staat, die uitgesproken deel neemt
aan hun zending: dat is aan den arbeid tot ker
stening van de wereld, hetzij door zelfheiliging,
hetzij door herstel van het christelijk huwelijk,
hetzij door het heroveren der maatschappij voor
Christus' Koningschap.
Die zending nu is algemeen, dat moet
dus ook de Katholieke Actie blijven. Zij kan
wel vele speciale doeleinden omvatten, doch
zij put zich daarin niet uit. Zij is algemeen,
universeel als de zielzorg van de priesters,
als de Kerk zelf.
Zij staat ook onder leiding van de hiërarchie,
van den Paus, de bisschoppen en hun gedele
geerden, de parochiegeestelijken.
Dat vooral moet den leek het gevoel van
veiligen arbeid geven bij zijn apostolaat: hij
werkt niet in het wilde weg, doch met als
ruggesteun de volle ervaring van de herders
en opperherders.
Met hen aan het hoofd moet de Katholieke
Actie dus een organisatie vormen, die zich
aanpast aan de organisatie der hiërarchie, door
dat zjj de heele Kerk als lichaam, het diocees
als orgaan en de parochie als cel heeft. Een or
ganisatie die ook niet eenvormig mag zijn,
doch zich kan aanpassen aan de eigenaardighe
den van streek, bisdom en land waarin dus
verscheidenheid van leven getuigt.
Om hun doel bij dit alles: de vestiging van
Christus' Rijk in de wereld, moeten de leeken
zich ook de geschiktheid eigen maken om ac
tief aan het apostolaat, aan den strijd om ae
wereld, deel te nemen. Daartoe moeten zi) wor
den gevormd door de priesters. En nu mo
ge het enkelen onder den clerus voorkomen, dat
in deze taak een nieuwe belasting, een over-
