1
Abessinië kan den oorlog
vier jaar volhouden
Moeilijkheden in de
N.S.B.
J. VAN DAM
Het nieuws van heden
AMERIKA EN DE OORLOG
IN ABESSINIË
NEGUS PER VLIEGTUIG
NAAR DESSIE
DE BAROMETER
j&ii
KLEERMAKERIJ
Costuums naar maat
VANAF f 40.-
Winterjassen n. maat
vanaf f 35.-
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bijvooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
DONDERDAG 31 OCTOBER 1935
Avondblad
EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19621
Burgers mogen zich niet laten
verleiden door vooruitzicht
op oorlogswinst
Een waarschuwing van
Roosevelt
Scherpe rede van Kellogg
De opstand in Noord-
China
Japansche autoriteiten treden
energiek op
Geheime petroleum-
leiding?
Van Bolivia naar Argentinië
Mutaties in Tsjechische
regeering
Malypetr afgetreden als premier
Vijf-en-zeventig millioen pond
sterling beschikbaar voor
wapens en munitie
Veldslag verwacht in
het Noorden
Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiii^
De Askari's, de I.taliaansche inheemsche troepen, zijn thans de. heilige, stad
Akso&mbi nnengerukt
Engelsche militaire attachés
Italianen trachten Ras
Seyoem om te koopen
Vooraanstaande leden treden uit,
daar opbouwende samenwer
king niet mogelijk is
Het optreden der justitie
Het nieuwe Spaansche
ministerie
Wegens den feestdag van Aller
heiligen zal de NIEUWE HAAR
LEMSCHE COURANT Vrijdag-
avond NIET verschijnen.
DE DIRECTIE
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
De „verdiensten" van
mevr. Roosevelt
GED. OUDE GRACHT 78
MET 2 PANTALONS
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
s - "HM-T
Een historische foto uit het jaar 1916. Van links naar rechts Haile Selassie, toen
gouverneur van Harrar; Ly Jassoe, keizer van Abessinië; de minister van Oorlog
Ras Birroe (met donkeren mantel) en Massas Bey, de laatste Turksche minister
in Abessinië (met fez)
WASHINGTON, 31 Oct. (Beuter). Het
feit, dat de Volkenbond voor nieuwe be
slissingen inzake het Italiaansch-Abessi-
nische conflict staat, heeft president
Roosevelt aanleiding gegeven, na de scherpe
woorden van staatssecretaris Huil, nogmaals
eiken uitvoer naar de oorlogvoerende landen
te veroordeelen. Evenals Hull had president
Roosevelt zijn antwoord op de vragen naar
het Amerikaansche standpunt schriftelijk
voorbereid. In de persconferentie, die gis
teravond in het Witte Huis werd gehouden,
drukte de president zich nog duidelijker uit
dan Huil reeds des middags had gedaan.
Roosevelt herinnerde nogmaals aan zijn
uitlatingen tegen den uitvoer van oorlogs
materiaal en aan zijn waarschuwing tegen het
handelen met de oorlogvoerende statiën. De
Amerikaansche burgers mochten zich niet door
het lokkend vooruitzicht van groote oorlogs
winsten in de verleiding laten brengen, zaken
te doen, die den oorlog tusschen Italië en
Abessinië zouden kunnen rekken. De Ameri
kaansche regeering stelde een nauwkeurig
onderzoek in naar alle verschepingen, die voor
de oorlogvoerende landen bestemd waren.
Naar aanleiding van desbetreffende vragen
weigerde Roosevelt mede te deelen, waartoe dit
onderzoek diende. Men achtte het echter duide
lijk dat dit slechts verband kon houden met
een verdere verscherping van het uitvoerverbod
want de president deelde mede, dat hij ook
het verschepen van petroleum naar derde landen
nauwkeurig liet controleeren, voor zoover de
olie vermoedelijk voor Italië bestemd was.
Reeds op 20 September, dus nog voor het uit
breken der vijandelijkheden, had hij een Ameri-
kaansch schoenenfabrikant, die een groote order
tot levering van militaire laarzen aan Italië
had gekregen, dringend geadviseerd, de order
te weigeren. Dit toont duidelijk het vaste be
sluit van Roosevelt, alles wat in zijn macht
staat te doen 001 een einde te maken aan
den handel met Italië. Hij wordt daarbij door
de publieke opinie gesteund. De protesten uit
de industrieele kringen zijn verstomd, voor
namelijk ook omdat van Italië toch geen orders
tegen contante betaling verwacht kunnen
worden.
Naar gemeld wordt, heeft o.a. Ford alle
verschepingen naar Italië gestaakt.
De oud-staatssecretaris en oud-rechter in het
Internationale Hof te Den Haag, Frank B.
Kellogg verklaarde te St. Paul in Minnesota
in een door het geheele land verspreide radio
rede, dat de Vereenigde Staten te zamen met
andere landen Italië wegens zijn flagrante
schending van de souvereiniteit eener andere
natie moesten en konden behandelen als aan
valler. Daarvoor diende Italië te worden ver
oordeeld en men moest de scherpste maatre
gelen tegen dit land nemen.
PEKING, 31 Oct. (Reuter). De Japansche au
toriteiten in China keeren zich thans energiek
tegen den separatistischen opstand in Noord-
China, welke nergens sympathie heeft gewekt.
De gouverneur van de provincie Hopei is ge
machtigd geweld te gebruiken tegen de opstan
delingen, indien het ultimatum, dat door den Ja-
panschen majoor Kobayasji persoonlijk aan de
rebellen wordt gebracht, geen resultaat heeft.
Hierin wordt van de opstandelingen geëischt,
dat zij de stad Hsiang Ho Sien, welke zij bezet
houden aan de Chineesche autoriteiten overge
ven. De Japansche avonturiers, die bij den op
stand zijn betrokken, worden eveneens met straf
bedreigd.
Een foto uit het jaar 1916 van den toen-
maligen Negus Ly Jassoe, thans gevan
gene van Haile Selassie
BUENOS AIRES, 31 Oct. (Reuter) De
geruchten over een geheime petroleum-leiding
voor het transport van petroleum naar de Ar-
gentijnsche grens zijn in zekeren zin bevestigd
door het feit, dat de president van de repu
bliek de Argentijnsche Petroleummaatschappij
heeft opgedragen een diepgaand onderzoek in
te stellen.
Naar verluidt zou deze geheime leiding toe-
behooren aan de „Standard Oil Company" en
van de Boliviaansche petroleumvelden voeren
naar de Argentijnsche grensprovincie Salta.
PRAlAG, 31 Oct. Naar aanleiding van den dood
van Bradac, den overleden voorzitter van het
Tsjechische Huis van afgevaardigden is Maly
petr, tot dusver minister-president, afgetreden en
zal hij tot voorzitter van het parlement gekozen
worden.
In de plaats van Malypetr komt thans de te
genwoordige minister van Landbouw, prof. Hod-
za, terwijl diens plaats weer ingenomen zal wor
den door den Agrarischen rechts-georiënteerdten
afgevaardigde, dr. Zalina.
Staatspresident Masaryk heeft reeds deze wij
ziging toegestaan, mits geen verdere mutaties in
de Regeering zullen plaats hebben.
Alle Tsjechische bladen houden zich bezig met
de wijziging in de regeering.
„Ceske Slovo" het blad van dr. Benesj schrijft,
dat dr. Hodza een sterke persoonlijkheid is, die
de laatste jaren heeft bewezen e«en ruimen blik te
hebben.
ADDIS ABEBA, Woensdagavond.
Abessinië is nu in staat om, indien noodig,
een bedrag van minstens 75 millioen aan wa
penen en munitie te besteden, naast de reeds
aangeschafte voorraden. Ik kreeg deze mededee-
ling vandaag uit betrouwbare bron. Ik ben hier
door in staat de eerste authentieke cijfers over
Abessinische financieele reserves te geven.
De regeering heeft op het oogenblik de han
den vol. Nu het wapenuitvoerverbod is opge
heven, wordt alles in orde gemaakt voor een
zoo snel mogelijk transport van deze wapenen
naar Abessinië. De noodige papieren zijn nog
niet geteekend en ter plaatse aangekomen, maar
naar ik verneem, heeft de regeering stappen ge
daan om het transport met een minimum van
vertraging te doen geschieden. De wapenen zul
len door eenige Britsche leveranciers, die in
persoonlijke verbinding met de regeering staan,
worden geleverd.
Het bedrag van 75 millioen is uit vier ver
schillende bronnen afkomstig. Het bestaat in de
eerste plaats uit het persoonlijk bezit van den
keizer, Haile Selassie, die een bedrag van 40
tot 50 millioen onlangs aan de regeering heeft
overhandigd voor militaire doeleinden. Dit be
drag werd bij een Londensche bank gedeponeerd
en is thans verspreid over Zwitserland, waar een
groot gedeelte is belegd, over Frankrijk voor een
gering percentage, over Engeland en Amerika.
Het geheele bedrag is ter beschikking van de
Abessinische regeering.
Daarnaast heeft de regeering eenige millioenen
ontvangen van de diverse „dedzjasmatsen",
„Rassen" en legeraanvoerders uit alle deelen van
het land. Ras Ayeloe leverde de grootste bij
drage, terwijl de kleinste ontvangst 5000 daal
ders bedroeg.
Hier moet aan toegevoegd worden, dat deze
bedragen in twee groepen zijn verdeeld, een ge
deelte is der regeering overhandigd voor eigen
gebruik, terwijl een ander deel haar is toever
trouwd speciaal voor het aanschaffen van wa
penen voor de afzonderlijke legers.
Een derde bron van inkomsten bestaat uit een
belasting naar draagkracht, die de regeering een
jaar geleden heeft opgelegd. Gewone ingeze
tenen betaalden ieder een daalder, anderen droe
gen anderhalven daalder bij, naar gelang van
hun inkomen. Een totaal bedrag van 5 millioen
werd door deze heffing bijeengebracht.
Een ten slotte kan de regeering putten uit een
fonds, dat gedurende de laatste vier jaren door
den minister van Oorlog is bijeengebracht. Dit
fonds, waarin ieder jaar 10 millioen daalders
worden gestort, bestaat thans uit een bedrag
van bijna 3 millioen.
Bij de 75 millioen zijn de schat van Menelik
en de „Adoea-eompensatie" niet inbegrepen.
Beide zijn op een plaats begraven, welke alleen
maar den minister van Oorlog, die thans aan
het front is, bekend is.
Mijn zegsman, een hooggeplaatst regeerings-
ambtenaar, is van meening, dat deze bedragen
Abessinië in staat stellen den oorlog minstens
vier jaren voort te zetten zonder in moeilijkhe
den te geraken. Hij voegde hier aan toe, dat de
regeering thans geheel zonder schuld is, daar
het ontbreken van credieten het noodig maakt
alles in baargeld te betalen.
De eenige vrees is blijkbaar de twijfel, of En
geland en de andere landen, waarmede men in
onderhandeling is, wel in staat zullen zijn vol-
H VERWACHTING: Krachtige, tijdelijk §j
afnemende Zuid-Westelijke tot Weste-
lijken of Noord-Westelijken wind, I-
meest zwaar bewolkt met opklaringen,
waarschijnlijk nog regenbuien, iets kou-
der.
Hoogste barometerstand765.7 te
Boedapest
H Laagste barometerstand: 719.7 te
5 Thorshafen
H Zon op 6:54 - onder 4.33 - Licht op 5.03
Ëj Maan op v.m. 11.32 onder n.m. 6.42
Eerste kwartier 3 November 11.32 n.m.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
doende hoeveelheden wapenen met grooten
spoed te leveren. Een groot gedeelte is natuur
lijk reeds aangemaakt, zoodra de eerste op
drachten maanden geleden werden gegeven.
Ik verneem, dat de geweren uit België
zullen worden ingevoerd en de zwaardere
wapenen uit Tsjecho Slowakije. Engelsche
firma's zullen, in overleg met België, het
grootste deel der munitie leveren.
Ook verneem ik, dat het vertrek van den
keizer naar Dessié zal worden uitgesteld,
tot dat Abessinië gereed is voor een groot
offensief in het Noorden. Sommigen hier
vreezen, dat de aanwezigheid van den keizer
de troepen in het Noorden dusdanig in
opwinding zal brengen, dat zij niet terug
te houden zullen zijn.
's Keizers adviseurs trachten hem op het
oogenblik over te halen om zijn troepen
vooruit te zenden naar Dessié en zelf per
vliegtuig- te volgen. Het groote leger, dat u't
20.000 a 30.000 man bestaat, zal er zeker
drie weken over doen om Dessié te bereiken
en men legt den nadruk op de gevaren van
die reis.
Di'. Hoekman is vanochtend uit Dzjidzjiga
vertrokken met eenige zijner assistenten en
drie wagons, die hy met veel moeite van de
regeering heeft losgekregen.
Een nadere beschouwing van de cijfers, die
ik hier heb weergegeven, doet blijken, dat de
manier, waarop de Roode Kruis-afdeeling is be
handeld werkelijk ongehoord is. Een bedrag
van nog geen 10.000, dat uit individueele
toezeggingen byeten is gebracht, is beschikbaar
voor alle fronten gezamenlijk. Het beschik
bare materiaal is zoowel wat menschen als
uitrusting betreft, volkomen ontoereikend. Ik
verneem, dat de Abessinische Roode Kruis-
eenheid over minder dan 100 bekwame helpers
beschikt, terwijl de Italianen minstens 6000
dokters hebben. Toch wordt hieraan niets ge
daan.* De regeering schijnt zich niet het minst
bewust te zijn van de misdaad, die zü begaat
door de medische uitrusting harer troepen
zoo te veronachtzamen.
Men verwacht te Addis Abeba, dat de vijan
delijkheden in het Noorden ieder oogenblik
zullen beginnen. Er gaan eveneens geruchten,
dat ras Seyoem een gedeelte van zyn leger
rond Adoea heeft opgesteld.
(Copyright Momingix>st-A.N.P.)
ADDIS ABEBA, 30 Oct. (Reuter). De regee
ring heeft haar goedkeuring gehecht aan de be
noeming van majoor Bolt als militair attaché van
Engeland en die van kapitein Taylor als toege
voegd attaché. Dit is de eerste keer dat Engeland
militaire attaché's in Ethiopië benoemt.
Reuter meldt uit Asmara: De militaire toebe
reidselen voor den opmarsch aan het Noordelyk
front zijn thans geëindigd.
Men zal echter zooveel mogeiyk bloedige bot
singen trachten te vermeden. De Italianen hopen
ook Makalle langs vreedzamen weg te bezetten
door het terugtrekken der Abessinische troepen.
Het bericht aangaande de bezetting van Hauzien
tusschen Endaga Hamoes en Makalle door de
Italianen is onjuist.
In de laatste berichten van het front in Eritrea
brengen de Romeinsche avondbladen uitvoerige
mededeelingen aangaande de laatste troepenbe
wegingen, meldt Reuter uit Rome.
Zoo werden aan het geheele front langs de
iyn AdigratAdoeaAksoem de ver naar voren
geschoven posten verder uitgebreid en met aan
vullende troepen versterkt. Verder trekken in de
geheele streek lange munitiecolonnes op, worden
nieuwe kampementen opgeslagen en wordt het
geschut in nieuwe, verder naar voren geschoven
stellingen gebracht.
Volgens deze berichten brengen de gemotori
seerde afdeelingen dagelijks behalve munitie 60
ton vleesch en 120 ton ijs uit Asmara naar het
front. Nadat de Italiaansche troepen aan het
klimaat op de Abessinische hoogvlakte gewend
watten geraakt, is thans een aanvang gemaakt
met groote troepenbewegingen.
Volgens van het front ontvangen berichten
moet worden aangenomen, dat de drie Italiaan
sche legercorpsen bezig zijn hun linies tot ver
in de provincie Tigré te doen doordringen.
De systematisch doorgevoerde verkenning van
het terrein, gepaard gaande met een naar voren
brengen der Italiaansche linies, stuitte in de af-
geloopen dagen nergens op noemenswaardigen
tegenstand. Echter moet met de mogeiykheid
rekening worden gehouden, dat de Abessinische
troepen by een verrassing eten aanval zouden
kunnen doen, en dat zij zich daarom op den weg
naar Makalle in de bergen verscholen houden
om hun opmarsch niet door optreden van Ita
liaansche vliegtuigten te doen verhinderen.
Er wordt melding gemaakt van een levendigen
Abessinischen aanval op de beide Italiaansche
flanken, die vooral tegen den Italiaanschen
rechtervleugel is gericht.
ADDIS ABEBA, 31 Oct. (Reuter). Volgens
berichten uit officieuze Abessinische bron, r>e-
nutten de Italianen de pauze aan het Noorde
lijk front door te trachten verschillende hoof
den van Tigre te winnen, o.a. Ras Seyoem.
Naar men verklaart, wordt de Abessinische
frontlinie des nachts overschreden door geheme
afgezanten, die aanlokkeiyke voorstellen komen
doen.
Aan Ras Seyoem zou een groote som golds
zijn aangeboden, terwijl hem het gouverneur
schap over Tigre zou zijn beloofd, onder Ita-
liaansch protectoraat. Al deze aanbiedingen
zyn echter van de hand gewezen.
Naar gemeld wordt, bestaat van Fransche
zijde het plan te Djiboeti een nieuw groot
vliegveld te bouwen, waarvan het grondperso
neel meer dan 200 zou bedragen.
Bekend is, dat de Franschen sedert eenigen
tijd de luchtmacht in Fransch Somalüand aan-
zienjyk versterken.
Bij de parade, die te Havana op Cuba is gehouden, was voor de eerste maal het
vrouwelijke hulpcorps der regeering aanwezig. Met belangstelling volgde dit vrou-
wen-bataillon het voorbij marcheeren der troepen
Naar wij vernemen hebben de heeren prof. J.
Hessing, Den Haag (voorzitter)ir. B. Wigersma,
Haarlem (onder-voorzitter)M. A. Henny, Den
Haag (secretaris) en mr. J. A. P. C. ten Bok-
kel, Haarlem (penningmeester), vormende het
bestuur van de Nederlandsche Vereeniging tot
Studie van het Fascisme, bedankt als leden
van de N.S.B. (algemeen leider ir. A. A. Mus-
sert). Als reden werd ons opgegeven, dat een
opbouwende samenwerking met de in de N.S.B.
leidende krachten zoovele moeilijkheden oplever
de, dat de uitgetredenen zich niet verantwoord
achtten, om lid van de N.S.B. te blijven.
Omtrent het optreden van de Utrechtsche
justitie tegen de N. S. B. kunnen we nog het
volgende melden:
Woensdagmiddag vervoegde zich de commissaris
van politie in de eerste afdeeling, mr. D. Ha
moen, ten redactie-bureele te Utrecht van Voik
en Vaderland, het Weekblad van de Nat. Socia
listische Beweging in Nederland, welk redactie
bureau gevestigd is aan de Oude Gracht no. 194,
waar de heer Hamoen aan de op dat oogenblik
aanwezige redactie-leden van Volk en Vader
land de vraag stelde, of men bereid was de na
men te noemen van de schrijvers van vijf arti
kelen in het nummer van Volk en Vaderland,
dato Zaterdag 26 October 1935. Een soortgelijke
vraag was de redactie van Volk en Vaderland
wel eens meer gesteld, en dan was op zulk een
vraag steeds geantwoord, dat men niet bereid
was de namen van schrijvers te noemen. Dien
tengevolge werd ook gisteren mr. Hamoen ge
antwoord, dat men niet genegen was de stellers
der bewuste artikelen te noemen. De commissa
ris van politie is daarop vertrokken.
Het optreden van de Justitie was gericht tegen
vijf bydragen in het jongste nummer van Volk
en Vaderland, dat de vorige wteek het licht zag.
Deze bijdragen betroffen:
I. Een oproep van gegadigden voor indienst
treding als minister van Defensie.
II. Absolutie van A. B. K. De schrijver van
dit artikel keert zich tegen den heer Kleerekoo-
per, die in Hét Volk schreef in verband met
de berechting van de misdadigers uit Oss, dat
men eigenlijk het innerlijk dezer personen moest
kennen alvorens hen te veroordeelen; dan zou
begrijpen vergeven kunnen worden.
III. Voorloopige begrooting der Eerste Ka
mer, in welk artikel de kosten der Eerste Ka
merzittingen wörden beoritiseerd.
IV. Een artikel, getiteld „Het Roode Gevaar",
waarin betoogd wordt, dat wij worden geregeerd
„door een aftandsch systeem".
V. Een artikel, dat onder den titel „Visschers
in Nood" te velde trekt tegen de Visscherij-
Centrale.
De „minister-oproep" was door de redactie
van Volk en Vaderland overgenomen uit „De
Daad", het kringblad van de N.S.B. te Amster
dam.
Het artikel tegen de Visscherij-Centrale nam
de redactie van Volk en Vaderland over uit „De
Victorie", het kringblad der N.S.B. te IJmuiden.
Geruchten, als zouden ook in een druk
kerij te IJmuiden van justitie wfege maat
regelen genomen zyn in den zelfden zin als te
Utrecht toegepast, blijken van allen grond ont
bloot te zijn, naar wij bij informatie te bevoeg-
der plaatse vernamen.
Nader wordt ons medegedeeld, dat de heer
Henny te Den Haag, secretaris van het bestuur
van de Nederlandsche Vereeniging tot Studie
van het Fascisme, zich niet heeft aangesloten
bij het besluit van zijn mede-bestuurders om
uit de N.S.B. te treden. Hij is dus niet uit de
N.S.B. getreden.
MADRID, 30 Oct. (Reuter). Het nieuwe
Spaansche ministerie ontving met 163 tegen
17 stemmen het vertrouwen van het parlement.
Van de tot het regeeringsblok behoorende
Radicalen namen echter slechts 18 afgevaardig
den aan de stemming deel. In politieke kringen
beschouwt men dit als een teeken van een aan
staande splitsing in de Radicale party zoowel
als van een verzwakking van het regeerings-
rblok.
Dc oorlog in Abessinië; Abessiniërs hebben 75
millioen pond sterling beschikbaar voor wa
pens en munitie.
Mutaties in de Tsjechische regeering.
Roosevelt waarschuwt de Amerikanen die trach
ten oorlogswinst te maken.
De moord op den ouden Kroeze te Wildervank
voor de Groningsclic rechtbank
Het bestuur der Ned. Ver. tot Studie van het
Fascisme is uit de N. S. B. getreden, daar opbou
wende samenwerking vele moeilgkheden ople
verde
Veehandelaar uit Apeldoorn wegens poging tot
moord tot zes jaar gevangenisstraf veroordeeld.
WASHINGTON, 30 Oct. (A. N. P.) Uit een
gisteren gepubliceerd rapport biykt, dat mevr.
Roosevelt, de echtgenoote van den president
der Vereenigde Staten, in het afgeloopen jaar
door het uitspreken van 16 radioredevoeringen
van 15 minuten, byna evenveel heeft verdiend
als de president der Vereenigde Staten zelf,
n.l. een bedrag van 72.000. Mevrouw Roose
velt heeft echter de geheele opbrengst van
haar radioredevoeringen afgestaan aan het be
stuur van de American Friends Service, die 't
voor liefdadige doeleinden heeft gebruikt.
Wij hebben een schitterende collectie
geëtaleerd, welke het belang van ieder
een is deze te komen bezichtigen.
Onze maatkleeding staat in ieder
opzicht onder volle garantie
(r^1 l linnim II If y
Stand op Donderdag I uur n.m.: 750.1
Vorige stand: 754.2
