Groote luchtoperaties aan het
Noordelijk front
Het proces tegen Mgr. Legge
1
De regeering van
Noord-China
Het nieuws van heden
TWEE VLIEGESKADERS
IN ACTIE
Fascistische Raad
verdaagd
Rust in Egypte
HET VERHOOR VAN DEN
BISSCHOP VAN BERLIJN
De Italiaansche
protestnota
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE
PERS
DINSDAG 19 NOVEMBER 1935
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 -TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
Avondblad
EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19653
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regeL Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
De Italianen binnen de muren van Makalle. Ras Koeksa (op den voorgrond) in
geselschap van zijn aanhangers en eenige Italiaansche officieren bij zijn paleis
Met geweren, mitrailleurs en lucht'
afweergeschut worden de
bommenwerpers onder
vuur genomen
Abessinische verliezen
zouden groot zijn
Een gewijzigd Abessinisch
krijgsplan
Een Abessinisch legercorps
trekt op
Grensincident
Weer regen
Bescherming geweigerd
De Engelsch-Italiaansche bespre
kingen de oorzaak?
Wafd beroept zich op het
Volkenbondspact
De financieele kwesties hebben het
minst te maken met de bis
schoppelijke plichten
V erantwoordeli jkheid
van Vicaris-generaal
Het proces tegen de moordenaars van Koning Alexander van Joegoslavië en den
Franschen minister-president Barthou is Maandag voor het gerechtshof te Aix-
en-Provence aangevangen. Op den voorgrond te beschuldigden in de beklaagden
bank. (Per telegraaf overgebrachte foto)
De Katholieke Kerk in
Duitschland
Duitsche Bisschoppen en hun
Bisdommen
De thuisreis van den
Griekschen koning
De kruiser „Elli" naar Brindisi
vertrokken
Een manifest zal gepubliceerd
worden tegen de monetaire
politiek der Nanking-
regeering
Samenwerking tegen
het Communisme
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Geen collectief, maar een gelijk
luidend antwoord
Staking in Belgische
steenbakkerijen
2500 arbeiders in het Rupelbekken
leggen het werk neer
Versterkingen van de
Dodekanesos
Nieuwe Italiaansche troepen
aangekomen
Uit Vaticaanstad
Nieuwe gezant van Columbia
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ASMARA. 19 Nov. (Reuter
radiobericht van den oorlogscorres
pondent van het D.N.B.) De strijd
tusschen Italiaansche bommenwer
pers en Abessinische troepen, welke
gisteren in het gebied tusschen Amba
Aladsji en Antalo plaats had, wordt
van militaire zijde gekenmerkt als de
grootste operatie in de lucht, sinds
het uitbreken der vijandelijkheden.
Twee eskaders, bestaande uit 20 vliegtuigen,
bemerkten bij Buja ten Zuiden van Makalle
sterke Abessinische afdeelingen. Om de troepen
beter te kunnen bombardeeren, gingen de toe
stellen omlaag. Daarbij ontstond een bitter
gevecht.
De Abessiniërs hadden de heuvels bezet en
vuurden nu van bovenaf op de lager vliegende
bommenwerpers. Niet minder dan 7.000 Abes
siniërs namen de Italiaansche toestellen onder
vuur met geweren, mitrailleurs en luchtafweer
geschut.
Alle vliegtuigen kregen kogelgaten en een
boord-mecanicien werd door een schot in
het been ernstig gewond. Het vliegtuig van
Graaf Ciano moest een noodlanding ver
richten en van een ander toestel brak bij het
neerkomen te Hausien het landingsgestel.
Het aantal bij dit groote luchtbombardement
gedoode en gewonde Abessiniërs moet zeer groot
zijn. Volgens een bericht uit Italiaansche bron
zouden ruim 5.000 Abessiniërs gedood of gewond
zijn. De sterkte der Abessinische troepen, die
het vuur op de Italiaansche vliegtuigen open
den, zou volgens deze bron niet 7.000, maar
20.000 man bedragen hebben.
Nader wordt gemeld, dat tijdens de actie der
Italiaansche vliegtuigen in de vallei ten Zuid-
Oosten van Makalle slechts één vlieger door
een kogel in de dij is gewond.
Ook de zoons van Mussolini hebben aan dit
bombardement deelgenomen. Toen hun voor
raad mitrailleurpatronen was uitgeput, schoten
zij verder met een karabijn.
Tijdens het gevecht daalden de vliegtuigen
tot 30 meter boven den grond, waarbij zij een
Èroote hoeveelheid bommen van 2 kg. lieten
vallen.
In totaal zouden ongeveer 6.000 kg. bommen
Seworpen zijn.
De Abessiniërs, die vanaf de heuvels het vuur
°P de vliegtuigen openden, maakten gebruik
van mitrailleur en Orlington-kanonnen.
Van het vliegtuig van graaf Ciano werd de
olietank door een granaat lek geslagen, waar-
boor het toestel te Makalle moest dalen.
Een vliegtuig bestuurd door luitenant Gio-
lotta moest met schade te Hauzien dalen. Een
ander toestel kon de vlucht slechts voortzetten,
bank zij het optreden van den werktuigkundige,
bie met zijn handen een lek afsloot, waaruit de
benzine wegvloeide.
Volgens berichten uit Asmara schijnt beves
tigd te worden, dat Ras Kassa en Ras Seyoem
voornemens zijn om vóór de aankomst van
Maarschalk Badoglio, een groote actie te on
dernemen.
De nieuwe opperbevelhebber maarschalk Ba
doglio, wordt 27 November in het Italiaanscne
hoofdkwartier verwacht. De operaties worden
inmiddels echter niet opgeschort. De correspon
dent van Reuter-A.N.P. bij de Italiaansche le
gers in het Noorden seint, dat twee colonnes
zijn opgerukt van Makalle in Westelijke rich
ting en een derde colonne is vertrokken naar
de streek Montgundi nabij Hauzien in Noord-
Westelijke richting. Het doel van deze drie co
lonnes is Samre in de streek van Seloa, waar
zij hopen Ras Seyoem te kunnen omsingelen m
Tambien, dat een natuurlijk fort vormt met
bergen, die tot 2500 M. hoog zijn. De troepen
van het leger van Maravigna, die uit de streek-
van de rivier Takazze opereeren, trachten de
omsingeling aan de Zuidzijde te voltooien.
De correspondent van Reuter-A.N.P. te Addis
Abeba seint, dat de Keizer binnenkort naar het
Noordelijk front zal vertrekken, teneinde door
zijn aanwezigheid de patriottische geestdrift
van zijn troepen aan te vuren. Een deel van
de bagage van den Keizer is vandaag naar
Dessie verzonden.
Inlichtingen uit betrouwbare, Abessinische
bron wijzen er op, dat, terwijl de Abessiniërs
tot dusverre van plan waren zich op hechte
wijze te nestelen in de streek van Amba Aladji,
ongeveer 50 K.M. ten Zuiden van Makalle en
hier den Italiaanschen opmarsch te stuiten,
naar het schijnt thans wijziging in dit plan is
gebracht.
Tusschen Makalle en Amba Aladji kan
n.l. gemakkelijk worden binnengedrongen
en het is dan ook mogelijk, dat de Abessijnen
den vijand zijn opmarsch laten voortzetten tot
den top Aboena Josef op 65 K.M. ten Zuiden
van Amba Aladji.
De Italiaansche verbindingswegen, aldus doet
men opmerken, zouden zich dan uitstrekken
over een diepte van 200 K.M. en daardoor des te
kwetsbaarder worden voor de insluiping van
Abessinische guerillabenden.
De correspondent van ReuterA.N.P. seint uit
Harrar: Terwijl ik per auto naar Diredaoea
reed, passeerde ik Dedjasmatsj Abeba, den broer
van Ras Desta, die op weg was naar het Zui
den met zijn particuliere leger van 10.000 man.
Abeba reed te paard aan het hoofd van zijn
troepen. Hij had drie welpen bij zich. Zijn ge
baarde krijgslieden zongen uit volle borst, ter
wijl zij zich in looppas voortbewogen. Hon
derden vrouwen volgden de mannen. Zij droegen
rantsoenen op het hoofd en beklommen vroolijk
de steile paden met een snelheid van meer dan
zes K.M. per uur.
Uit Berbera wordt een klein grensincident ge
meld. Eenige ongeregelde, Italiaansche inlanders
hebben een aanval gericht op drie dorpen van
stammen uit Britsch Somaliland, welker kudden
weidden aan den kant van de Abessinische grens.
Drie Britsch-Somalilanders werden daarbij ge
dood.
In het Noorden en in het Zuiden regent het
weer. Deze regens brengen de wegen in slechten
toestand, zoodat de verbindingen der Italianen
moeilijkheden ondervinden.
Volgens een bericht uit Addis Abeba, dat wordt
doorgegeven door het Abessinische gezantschap
te Londen, zou het aantal der Italiaansche de
serteurs meer dan 1000 bedragen. De overloopers
zouden hebben medegedeeld, dat de Italiaansche
troepen onkundig zijn gelaten van de sancties.
Evenals de Imam van Yemen heeft thans ook
Ibn Saoed besloten de neutraliteit in het ge
schil tusschen Italië en Abessinië strikt te be
waren. Hij weigert daarom kameelen en schapen
aan de Italianen te leveren, ondanks het feit.
dat hem daarvoor zeer hooge prijzen geboden
worden.
LOS ANGELES, 19 Nov. (Reuter) Het Ame-
rikaansche departement van buitenlandsclie
zaken weigert bescherming te verleenen aan
een Amerikaansch koopvaardijschip, dat naar
men meent is geladen met benzine, bestemd
voor Italiaansch Somaliland. De officieren van
het vaartuig ontkennen, dat de benzine voor
Italië hestemd is.
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
- Verwachting: Matige tot krach tigen,
tijdelijk wellicht toenemende Zuidelijke
tot Zuid-Oostelijken wind, zwaar bewolkt =j
tot betrokken met1 regenbuien, weinig ver-
an der in g in temperatuur.
Hoogste barometerstand: 776.9 te Hel-
H singfors.
EE Laagste barometerstand: 741.1 te Va-
I ene ia.
H Zon op 7.28, onder 4.02. Licht op 4.32. j§
Maan op n.m. 12.12, onder n.m. 1.10.
Nieuwe Maan 26 November 2.56 v.m.
illHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIHI^
ROME, 19 Nov. (Reuter) Naar verno
men wordt, is de volgende bijeenkomst van
den Grooten Fascistischen Raad vastgesteld
op 18 December, omdat men in dien tus-
schentijd het verloop wil gadeslaan van de
Engelsch-Italiaansche besprekingen.
Tevens wordt vernomen, dat de gezamenlijke
actie aan alle Abessinische fronten, welke den
volgenden ontwikkelingsgang vormt van de mili
taire operaties, nog niet terstond wordt onder
nomen.
Alvorens tot het offensief over te gaan, mee-
nen de Italianen den toestand in Tembien te
moeten consolideeren, hetgeen de taak zal wor
den van Maarschalk Badoglio. Zoowel op mili
tair als op diplomatiek terrein neemt men dus
even een afwachtend standpunt in.
Nieuwe bepalingen zijn gepubliceerd inzake
den in- en uitvoer. De uitvoer van producten die
Italië zelf noodig heeft is verboden, wtelke ook
de bestemming is, behalve in eenige uitzonder
lijke gevallen.
KAIRO, 19 Nov. (Reuter). Een heden
morgen gepubliceerd officieel communiqué ver
meldt, dat de toestand in Kaïro en in de
provincies kalm is.
De Nationalistische partij, Wafd, heeft een
memorandum gericht aan den Volkenbond,
waarin vermeld wordt, dat Egypte, „dat dui
delijk het slachtoffer is van een aanval", zich
beroept op het Volkenbondspact om rechtvaar
digheid te verkrijgen.
BERLIJN, 19 Nov. (D.N.B.) Op den
derden zittingsdag in het proces tegen
den Bisschop van Meissen, Mgr. Legge,
werd onmiddellijk bij den aanvang der
ochtendzitting de Bisschop van Berlijn,
Dr. Graf von Preysing, gehoord als des
kundige om antwoord te geven op de
vraag, in hoeverre een bisschop ver
plicht is zich met alle bijzonderheden
van het technische bestuur van zijn
diocees persoonlijk bezig te houden.
Het ambt van Bisschop in den zin der H.
Kerk, zoo formuleerde de Bisschop zijn ter zake
kundige meening, is vóór alles een geestelijke
taak, welke op de geestelijke, bisschoppelijke
functies moet zijn ingesteld. Een Bisschop ont
vangt door zijn wijding en zending een taak
als leeraar, herder en priester. Als leeraar, ter
verkondiging van de leer, als herder, ter be
scherming der kerkelijke Riten, en als priester,
ter uitoefening van zijn speciale macht, de bis
schoppelijke macht, welke hém alleen de moge
lijkheid biedt bepaalde sacramenten (het H.
Priesterschap en het H. Vormsel) toe te dienen.
Tenslotte zijn er talrijke bijkomstigheden,
zaken van administratieven, economischen en
financieelen aard, welke de practische uitoefe
ning van het bisschoppelijk ambt verzwaren.
Nadat de Bisschop op de geschiedenis van de
bisschoppelijke waardigheid was ingegaan, ver
volgde Z, H. Exc.:
De financieele kwesties hebben het minst
te maken met de bisschoppelijke plichten.
In het algemeen zal een Bisschop zijn plicht
volledig hebben vervuld, wanneer hij de ge
zamenlijke poststukken door zijn Vicaris-
generaal laat openen en zich over de be
langrijkste, het bisdom rakende zaken door
Mgr. Dr. Graf von Preysing
dezen doet voorlichten en met hem be
spreekt. Het is onmogelijk, dat de Bisschop
van een groot diocees bet geheele complex
van zijn kerkelijk gebied betreffende aan
gelegenheden kan overzien. Hij moet zich
hier beperken en een keus doen.
Hierop aansluitend stelden de verdedigers en
ook het Openbaar Ministerie een groot aantal
vragen, waardoor de begrenzing der verant
woordelijkheid van den Vicaris-generaal tegen
over den Bisschop volgens de bepalingen van
het Kerkelijk Recht duidelijk werd aangege
ven.
De Bisschop van Berlijn legde er den na
druk op, dat iedere Bisschop het recht heeft
een Vicaris-generaal aan te stellen ter ont
lasting zijner werkzaamheden. Deze is dan
in zekeren zin het „alter ego" van den Bis
schop, die echter ten allen tijde in de
ambtsuitoefening van den Vicaris-generaal
kan ingrijpen.
Bij belangrijke geldzaken moet de Vica
ris-generaal daarover aan den Bisschop
rapport uitbrengen, voor zoover hij niet op
grond van bijzondere, eerder vastgestelde,
bepalingen gemachtigd is dergelijke zaken
af te doen.
Na het verhoor van den Bisschop van Berlijn
wérd de behandeling van het proces voort
gezet.
,T.v.
Duitschland telt 6 aarts-diocesen, 18 diocesen
en 1 vrije prelatuur. De zes kerkelijke provincies
zijn Keulen, Paderborn, Breslau,. München,
Bamberg en Freiburg. Drie aartsbisschoppen
dragen den kardinaalshoed, de van Keulen,
Breslau en München. 20.000 wereldgeestelijken
en 4.000 ordegeestelijken zijn met de zielzorg
van 21 millioen Katholieken belast. Het betreft
hier uitsluitend Katholieken in het Duitsche
Rijk. De Katholieke bevolking is als voigt over
het Duitsche Rijk verdeeld: 1. Keulen, Aarts
bisdom, Karl. Joseph. Kard. Schulte, 2.423.256
zielen; 2. Aken, Bisschop Joseph Bogt, 1.116.182;
3. Trier, Bisschop Rud. Bornewasser, 1.450.000 4.
Limburg, Bisschop Ant. Hilfrich, 539.778; 5.
Munster, Bisschop Clemens Aug. Graaf von
Galen, 1.764.942; 6. Osnabrück, staatsraad Bis
schop Wilhelm Berning, 431.673; 7. Paderborn,
Aartsbisdom, Kaspar Klein, 1.654.781; 8. Fulda,
Bisschop Joseph Dam. Schmitt, 342.494; 9. Hil-
desheim, Bisschop Joseph Machens, 221.970; 10.
Breslau, Aartsbisdom, Adolf Kard. Bertram,
2.050.435; 11. Berlijn, Bisschop Graaf Konrad v.
Preysing, 578.715; 12. Ermland, Bisschop Maxi
milian Kaller, 339.529; 13. Vrije prelatuur
Schneidemühl, Frantz Hartz, 136.268; 14. Mün
chen, Aartsbisdom, Mich. Kard. Faulhaber.
1.355.563; 15. Augsburg, Bisschop Joseph Kumpf-
müller, 959.228; 16. Passau, Bisschop Sigismund
Freiherr v. Ow, 386.406; 17 Regensburg, Bisschop
Michael Buchberger, 944.043; 18. Bamberg,
Aartsbisdom, Jakob von Hauck, 514.933; 19.
Würzburg, Bisschop Matthias Ehrenfried,
634.168; 20. Eichstatt, 208.580; 21. Spe&r, Bis
schop Ludwig Sebastian, 498.721; 22. Freiburg,
Aartsbisdom, Konrad Gröber, 1.402.401; 23. Rot
tenburg, Bisschop Joh. Baptist Sproll, 842.715;
24. Mainz, Bisschop Albertus Stohr, 515.695; 25.
Meissen, Bisschop Petrus Legge, 189.867 zielen.
ATHENE, 19 Nov. (Reuter). De kruiser
„Elli" en de torpedojagers „Hydra" en „Psara"
zijn gisteravond naar Brindisi uitgevaren al
waar koning George Vrijdagavond as. aan
boord van den kruiser zal gaan en Zondag
morgen tusschen 8 en 9 uur in Athene zal
aankomen.
De torpedobooten „Panther", „Leon" en
„Kondouriotis", twee onderzeebooten alsmede
twee torpedojagers zullen onder commando van
Admiraal Kavadias den koning tegemoetvaren.
Aan boord van de „Kondouriotis" zal de
minister van Marine, Rallis, zich bevinden.
TOKIO, 19 Nov. (Reuter) De nieuwe
regeering van Noord-China zal een manifest
publiceeren, waarin de monetaire politiek
van de Nanking-regeering scherp wordt ge-
hekeld, waarin de financieele en economi
sche onafhankelijkheid van Noord-China
wordt afgekondigd en waarin samenwerking
wordt bepleit tuschen China, Japan en
Mandsjoekwo, ter bescherming tegen het
Communisme.
De nieuwe regeering zal een commissie tot af
weer van het communisme benoemen, die zal
samenwerken met de Japansche militaire raad
gevers De burgemeester van de stad Peiping
heeft het gemeente-personeel volkomen gewij
zigd, waardoor het meerendeel van de nieuwe
ambtenaren onder Japanschen invloed staat.
Uit Peking wordt aan het blad „Nitsji-
Nitsji" gemeld, dat de voorloopige statuten
van het nieuwe regime in Noord-China voor
zien in de vorming van een autonoom anti
communistisch comité, dat het bewind zal
voeren over de provincies Hopei, Tsjahar en
Sjantoeng, de souvereiniteit van China in be
ginsel zal erkennen, de natievlag zal behou
den, doch alle adminstratieve betrekkingen
met de Nanking-regeering zal afbreken en
zich tegen het gezag van de Kwomintang
zal verzetten.
Alle belastingen dezer provincies, die tot dus
ver aan Nanking werden overgemaakt, met in
begrip van de opbrengst der maritieme douane
rechten en heffingen zullen beheerd worden door
het autonoom comité. Een speciaal reservefonds
zal de betaling der buitenlandsche schulden ga
randeeren.
Het autonoom comité zal in naam de souve
reiniteit van Nanking erkennen, op voorwaarde,
dat de centrale regeering het nieuwe regime in
Noord-China erkent.
Het proes tegen den Bisschop van Meissen;
verhoor van den Bisschop van Berlijn, Mgr.
Graf von Preysing.
De nieuwe regeering van Noord-China zal sa
menwerking tegen het communisme bepleiten.
Groote luchtoperaties aan het Noordelijk front;
de verliezen der Abessiniërs zouden zwaar zijn.
Op de Italiaansche protestnota zou geen collec
tief antwoord, maar een verschillend antwoord
van gelijken inhoud worden gezonden.
N.S.B.'ers vérlaten de Statenvergadering van
Zuid-Holland uit protest tegen niet-toelating
van Graaf de Marchant in de Eerste Kamer.
Prijsverhooging van de schoenen.
Benoeming in het Aartsbisdom.
Hooger beroep in Ossche strafzaken.
LONDEN, 19 Nov. (A.N.P.) De „Tirnes"
meldt in een vermoedelijk geïnspireerde mede-
deeling, dat men thans gelooft, dat geen ge
meenschappelijk antwoord van de aan de
sanctiematregelen deelnemende landen op de
Italiaansche protestnota zal worden gegeven.
Veeleer zouden verschillende antwoorden van
gelijken inhoud aan de Italiaansche regeering
worden overhandigd.
ANTWERPEN, 18 Nov., (A. N. P.) De
sedert eenige dagen verwachte staking is he
denmiddag in talrijke steenbakkerijen van het
Rupelbekken uitgebroken.
Het aantal stakers wordt op 2500 geraamd.
Vooral te Boom, Niel, Rumpst, Terhager. en
Hemixem hebben vele arbeiders het werk neer
gelegd.
Ondertusschen worden de onderhandelingen
tusschen arbeiders en werkgevers voortgezet.
Er zal getracht worden de bemiddeling van
den minister van Arbeid in te roepen.
ATHENE, 19 Nov. (Reuter) Op het eüand
Leros in de Aegeïsche Zee zijn wederom 3000
Italiaansche soldaten aangekomen, waardoor
het totale aantal tot 10.000 man is toegenomen.
Te Aspronesi, waar sterke vestingwerken zijn
aangelegd, zijn vier nieuwe stukken afweerge
schut en acht zware stukken in stelling ge
bracht.
Op andere eilanden der Dodekanesos zijn
twee nieuwe munitie-depots en een vliegveld
aangelegd. Op het eiland Levinthos is 'n radio
station gebouwd.
VATICAANSTAD, 19 Nov. (A.N.P.) Gisteren
is te Rome gearriveerd de nieuwe gezant van
Columbia, Enrique Olaya Herrera, de vroegere
president van deze republiek. Hij zal binnen
enkele dagen zijn geloofsbrieven overhandigen.
Stand op Dinsdag 1 uur n.m.: 756.0
Vorige stand: 755J2
