De Italiaansche positie aan het
Noordelijk front
De autonomie van
Noord-China
Vreeselijk ongeluk
bij Heesch
Het nieuws van heden
MOEILIJKHEDEN ROND
MAKALLE
IS DE NEGUS TOCH
VERTROKKEN?
De incidenten te
Limoges
De Italiaansche
protestnota
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE
PERS
WOENSDAG 20 NOVEMBER 1935
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIES
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
Avondblad
EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19655
Nog steeds gevechten om de be
zetting van vijandelijke posten
Het geheele sultanaat
Beru geeft zich over
Na de zitting van den Groot en
Fascistischen Raad
Tegenaanval tusschen
Anale en Gorrahei
Een geheimzinnig waas hangt
om zijn vertrek, dat nu wel
schijnt vast te staan
Het eerste decreet van
den Griekschen koning
Amnestie voor deelnemers aan
M aart-opstand
Rede van Molotow
Het Weer
ml
De afkondiging waarschijnlijk
nog enkele dagen
uitgesteld
Japan zou de beweging
niet steunen
Japan steunt de beweging niet
Het Memeldirectorium
Baldszus toch formateur
IKBI
1 11
Mê
Aan het Noordelijk front in Abessinië is nabij Gindar de eerste vaste brug door de
Italiaansche pianierstroepen gebouwd
Schrijven van den leider der „Croix
de Feuaan Laval
Een personenauto tegen een stil
staand en vrachtauto gebotst
Uit Vaticaanstad
Twee dooden en drie
zwaargewonden
De Vlootconferentie
Amerika's vertegenwoordigers
en houding
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Het Fransche antwooru
Antisemietische
excessen
In Polen en Hongarije
Stabilisatiegeruchten
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel SO cl, Ingez
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers™ zie de rubriek.
ROME, Dinsdagavond 19 November.
Terwijl de luchtmacht zich wijdt aan het
ontdekken van Abessinische verzamelplaatsen
langs de route, waarlangs de Italianen van
plan zijn hun aanval op het Abessinische
bolwerk Aladji te ondernemen, ziet de toe
stand ten Noorden van Makalle er eenigs-
zins duister uit.
Terwijl n.l. de verovering en bezetting van
Makalle reeds een week geleden wirden gemeld,
is het duidelijk, dat de Italianen veel moeilijk
heden en tegenstand ondervinden ten Noorden
van de veroverde stad. Het inheemsche leger
corps vecht nog steeds om bezetting van posi
ties ten Noord-Westen van Makalle, en het
tweede legercorps tracht de Abessinische posi
tie ten Noord-Westen van Gheralta te verove
ren, bijna 40 mijl achter de spits van het Itali
aansche front bij Makalle.
Het lijkt echter in de Italiaansche tactiek
opgenomen te zijn geweest, om eerst Makalle
te onderwerpen, en zich eerst later te bekom
meren om het ontruimen van afgelegen, door
den vijand bezette posten. De berichten in de
Italiaansche bladen doen echter geenszins dui
delijk uitkomen, of deze vijandelijke posten op
zettelijk geïsoleerd zijn gedurende den Itali-
aanschen opmarsch of dat zij het gevolg zijn
van aanvallen en heroveringen der Abessiniërs,
nadat het Italiaansche leger zijn verbindings
lijnen naar het Zuiden tot aan Makalle geheel
had doorgetrokken. Maarschalk de Bono's bul
letin meldt, dat een inheemsch legercorps „een
actie in Tembien is begonnen" en dat een
colonne, na naar Gheralta te zijn opgetrokken
den pas van Abaro bezet en voortgaat Oost-
Tembien te bevrijden van vijandelijke troepen.
In samenwerking met deze actie heeft een
detachement van het tweede legercorps het
Nadir-gebied ten Noord-Westen van Gheralta
bezet en een fascistisch legioen verovert Tza-
hama.
Wat den politieken toestand betreft wordt
door maarschalk de Bono medegedeeld, dat de
aanvoerders en gewapende manschappen van 't
sultanaat Beru zich aan de militaire autori
teiten van het Danakil-district hebben overge
geven. Volgens dit bericht zouden de Abessiniërs
verzocht hebben om met hun volgelingen deel
te mogen nemen aan acties tegen de regeering
In Addis Abeba.
Men hecht zeer veel waarde aan dit bericht,
omdat het sultanaat Beru zich langs het ge
heele Noord-Westen van de Danakilwoestijn
Uitstrekt, vanaf het Tigre-plateau tot bijna aan
de grenzen van Fransch-Somaliland.
Uit het feit, dat de Groote fascistische Raad
besloten heeft op 18 December weer bijeen te
komen, in plaats van. zooals gebruikelijk zou
zijn geweest in het begin van het nieuwe jaar,
kan worden afgeleid, dat Mussolini van plan
is de dingen economisch, militair en diploma
tiek een maand lang aan te zien, voordat hij
er toe zal overgaan zijn land te binden aan
de critieke beslissingen, die hij noodig zal ach
ten.
Diplomatiek contact tussclien de Italianen
en de Britsche diplomatieke vertegenwoordiging
te Rome is sedert de Engelsche verkiezingen
hog niet weer gezocht. Men schijnt te wachten
op de ontdekking van de formule, die zoowel
Italië, den Volkenbond als Addis Abeba te
vreden zal stellen. Intusschen neemt de span-
hing tusschen Itqlië en Engeland toe, in ieder
geval van Italiaansche zijde, hoewel openlijke
demonstraties volstrekt worden onderdrukt. In
fransche kringen gelooft men, dat de gezochte
formule gevonden kan worden in de herleving
Van het doodgeboren viermogendhedenpact van
1932.
De correspondent van Reuter-A.N.P. te Har-
rar seint, dat Fitaorari Ayele, de opperjacht-
meester van den Keizer, hedenmorgen een
krachtigen tegenaanval geopend heeft op een
Italiaansch detachement tusschen Anale en
Uorrahei. Hij heeft gemeld, dat hij den vijand
rustige verliezen heeft toegebracht. Ayele ver
klaart Anale arie dagen geleden te hebben
heroverd. Volgens zijn verslag duurde de slag
y&n het aanbreken van den dag tot 12 uur
's middags en zijn de Abessiniërs thans in
bet bezit van zekere posities, die de Italianen
tevoren bezet hielden. De Abessinische troe
pen zullen nu binnenkort trachten om den
vJeugel der Italianen nabij Anale heen te
bekken.
Ue Italiaansche vliegeniers, die Maandag den
bomaanval op de Abbessinische troepen uit
voerden, verklaren dat deze aanval een voor-
zichtigheids-manoeuvre is.
Door dezen luchtaanval zou de opmarsch van
b® Abessinische troepen onder Ras Seyoem,
me de vereeniging van het legercorps van San-
r'ui met het inboorlingencorps Pirzio Biroli
te Sjelikot wilden voorkomen, tot staan worden
gebracht.
De vliegers hebben een zeer groot aantal
ommen geworpen en ongeveer 30.000 schoten
gelost uit de machine-geweren.
tegenstand der Abessiniërs was zeer groot
bb energiek en uit. taktisch oogpunt zeer ver
standig.
Uit den Italiaanschen luchtaanval blijkt, dat
de Abessiniërs niet langer werkeloos blijven en
ook strategisch zeer goed optreden.
Waarschijnlijk zullen zij thans trachten den
Italiaanschen opmarsch te vertragen en in de
allereerste plaats het oprukken van den rech
tervleugel naar Gondar af te wenden.
Het gerucht volgens hetwelk zich Europeanen
bij de Abessiniërs zouden bevinden kon niet
worden bevestigd, doch het is zeker dat de
organisatie der verdediging en het richten en
vuren van mitrailleurs en kanonnen door be
kwame technici geschiedden.
ADDIS ABEBA, 20 Nov. (Reuter-A.N.P.)
Keizer Haile Selassie is gistermorgen om
zes uur met zijn particulier vliegtuig met
onbekende bestemming vertrokken. Hij zal
binnenkort terugkeeren. De censuur heeft de
publicatie van alle andere bijzonderheden
verboden.
Het geheimzinnige waas rond de bestemming
waarheen de Negus per vliegtuig is vertrokken,
is nog steeds niet opgehelderd, meldt Reuter.
Volgens officieele verklaringen, is hij naar Des-
sie vertrokken, doch men heeft 'n vliegtuig waar
genomen, dat boven Harrar vloog, en dat naar
men gelooft het toestel van den Negus zou kun
nen zijn geweest, die zich naar Djidjiga begaf,
om daar met Ras Nasiboe besprekingen te voe
ren over de campagne in Ogaden.
BRINDISI, 20 Nov. (A.N.P.) Het gerucht
is in omloop, dat de admiraal Sakellarion, die
hier morgen zal aankomen met een eskader
Grieksche oorlogsschepen, het amnestie-decreet
voor politieke en militaire veroordeelden naar
aanleiding van den Maart-opstand in zijn be
zit heeft.
De Koning zou direct nadat hij zich aan
boord van de „Helli" had begeven, dit decreet
onderteekenen en daarmede zijn koninklijke
functie aanvaarden. Het decreet zal direct van
kracht worden, zelfs voor de aankomst van den
koning te Athene.
MOSKOU, 19 Nov. De voorzitter van den
raad van volkscommissarissen, Molotow, heeft
binnen het kader van het eerste congres der
Stachanowisten een redevoering uitgesproken
over de successen der Russische industrieele
methode, waarbij hij ook te spreken kwam
over de buitenlandsche politiek.
Sprekende over de burgerlijke dictaturen van
het fascistische type. die in den tijd na den
oorlog zijn ontstaan, noemde hij het fascisme
het symbool der betialiteit en der duistere ge
vechten van een verdwijnende wereld. Slechts
van dit standpunt kan men de beteekenis der
koloniale avonturen en der imperialistische
usurpaties begrijpen, waarin de kapitalistische
landen een uitweg zien uit hun toestand. De
mogendheden, die indertijd zijn achtergeble
ven bij de in het rooven van koloniën gelukki
ger landen, pogen thans vooruit te komen op
beproefde imperialistische wegen.
Woordelijk verklaarde Molotow verder: „Wie
is onbekend met het in bezit nemen van
Mandsjoerije en de nieuwe inbezitnemingen in
China, welke voor de imperialistische avontu
riers in het Oosten wie weet waarmede kunnen
eindigen? Wij zien ons geplaatst tegenover het
avontuur van een in bezit nemen van Abes-
sinië, hetgeen gepaard gaat met het gevaar
van het uitbreken van een nieuwen en voor
het behoud van het geheele kapitalistische
systeem gevaarlijken wereldoorlog."
1 VERWACHTING: Matige Zuid-Ooste-
lijke tot Oostelijken wind, zwaar bewolkt
tot betrokken met tijdelijke opklaring
weinig of geen regen, iets kouder.
H Hoogste barometerstand: 779,0 te Hel-
singfors.
Laagste barometerstand: 746,0 te Va- .1"
lentia.
Zon op 7.30, onder 4.01. Licht op 4.31.
Maan op v.m. 1.21, onder n.m. 1.24.
Nieuwe Maan 26 November 2.56 v.m.
SJANGHAI, 20 Nov. (Reuter). Het Japan-
sche ultimatum is nog niet door China be
antwoord. Dit ultimatum loopt vanmiddag
te 4.20 Amsterd. tijd af.
Geloofd wordt, dat men stilzwijgend tot over
eenstemming is gekomen, als gevolg waarvan
de Japansche. actie, in afwachting van nieuwe
besprekingen, is opgeschort.
In een bericht uit Peking wordt gezegd, dat
het in verband met de interventie der diplo
matieke vertegenwoordigers niet onmogelijk
is, dat men pas over eenige dagen weet,
waar men, wat betreft den toestand in
Noord-China aan toe is.
Het is dan ook waarschijnlijk, dat de af
kondiging van de autonomie in Noord-
China, welke oorspronkelijk was vastgesteld
op 20 November, enkele dagen zal worden
uitgesteld.
De bladen uit Peking voegen eraan toe, dat
de af te leggen verklaring door de leiders der
beweging is goedgekeurd. Men verklaart, dat de
Nanking-regeering wordt verweten, geen ge
schikte maatregelen te hebben genomen ter be
scherming van Noord-China tegen de commu
nistische'penetratie, waarbij men erop wijst, dat
Noord-China niet van zins is zich af te scheiden
van Nanking.
Uit Tientsin wordt gemeld, dat de Chineesche
autoriteiten in de gedemilitariseerde zóne van
Noord-China, de circulatie van bankbiljetten der
Centrale Bank van China hebben verboden.
In de kringen van het ministerie van buiten
landsche zaken, is men van meening, dat de
autonome beweging in Noord-China gestimu
leerd is door de zilverpolitiek van de Vereenig-
de Staten en den Britschen steun bij de her
vorming van het Chineesche muntwezen. Men
zet uiteen, dat de voorgestelde autonome fede
ratie van Noord-China geen rekening houdt met
de territoriale en administratieve onafhankelijk
heid van Nanking.
Het ministerie van buitenlandsche zaken
heeft het gerucht tegengesproken, dat Japan
de autonomistische beweging zou steunen. Deze
beweging wordt door de Japansche regeering
met ernstige bezorgdheid gadegeslagen.
De verklaringen van Tsjang Kai Sjek voor
de Kwo Min Tang worden uitgelegd als een
verzekering aan Japan, dat de Centrale regee
ring een politiek zal volgen van niet-inmenging
in Noord-China.
Japan toont intusschen de grootste belang
stelling voor de te Nanking gehouden bespre
kingen tusschen den Japanschen ambassadeur
en Tsjang Kai Sjek, die naar men meent be
trekking zullen hebben op fundamenteele kwes
ties en een mijlpaal zullen beteekenen in de
Chineesch-Japansche betrekkingen.
MEMEL, 19 Nov. (A. N. P.) De president
van den Memelschen landdag, Baldszus, die
eerst de opdracht tot vorming van een direc
torium teruggegeven had om persoonlijke over
wegingen, heeft thans besloten toch een op
dracht tot het vormen van een directorium te
aanvaarden.
SfM
In Roemenië gaan vele Mohammedanen tot den Grieksch-orthodoxen ritus over.
Een doopplechtigheid in den Donau
De Japansche generaal Matsui, die
in verband met de autonomistische
beweging in Noord-China aan het
hoofd van zijn leger Tientsin is
binnengerukt
PARIJS, 20 Nov. (Reuter) Kolonel de la
Rocque, de leider van de „Croix de Feu", heeft
gisteren aan de pers mededeeling gedaan van
den inhoud van een brief, dien hij aan Laval ge
richt heeft, en die betrekking heeft op de bloe
dige botsingen tusschen leden zijner organisatie
en aanhangers van het Volksfront te Limoges.
In dezen brief verklaart kolonel de la Rocque,
dat de vergadering der „Croix de Feu" van 16
November zich strict aan de door de noodver
ordening gestelde voorwaarden heeft gehouden.
Zij is gehouden binnen een particulier en af
gesloten terrein. De aanval op de vergadering
der „Croix de Feu" is geschied door den protest
optocht, dien het Volksfront had georganiseerd,
en de eerste gewonden zijn juist de aanhangers
van de „Croix de Feu" geweest.
Kolonel de la Rocque verzekert, dat de groe
pen der „Croix de Feu" en der Nationale Vrij
willigers nooit iemand met den dood bedreigd
hebben, en nooit op de straat tot aanvallen op
andersdenkende vereenigingen zijn overgegaan.
Wanneer de regeering niet door krachtige en
wettige maatregelen de veiligheid dezer burgers
en het recht van vergadering beschermt, en niet
de muiterijen „onder een vreemde vlag" verhin
dert, zal ik, aldus De la Rocque, gedwongen zijn,
op eigen verantwoording al mijn aanhangers en
de groote massa Franschen, die hen volgen, als
het ware in een toestand van gerechtvaardigde
verdediging te beschouwen.
De zorg, met het oog op onvoorziene gebeur
tenissen in dergelijke ernstige gevallen niets na
te laten, zal mij zelfs dwingen, deze wettige ver
dediging te organiseeren.
PARIJS, 20 Nov. (Reuter) De besprekingen
van den ministerraad van heden zullen m
hoofdzaak worden beheerscht door de inciden
ten van Limoges.
De ministerraad zal moeten beslissen, welke
onmiddellijke maatregelen deze gebeurtenissen
zouden rechtvaardigen en welke beschikkingen
gemaakt moeten worden teneinde te voorko
men, dat een herhaling daarvan zou plaats
vinden.
Mgr. Frediano Giannini, apostolisch gedele
geerde van Syrië, is tot vice-camerlengo der
Kerk benoemd in opvolging van den overleden
Mgr. Ludovisi.
Hedennacht ongeveer te I uur is op den
rijksweg tusschen 's-Hertogenbosch en Gra
ve ter hoogte van kilometerpaal 15 een
personenauto op een vrachtauto gebotst
met buitengewoon ernstige gevolgen.
In den personenauto, die in de richtin*
Grave reed, bevonden zich de vier Nijmege-
naars mr. v. Scherpenberg, advocaat en
procureur, de heer Sceuwen, candidaat-
notaris, de leerares mej. Pfaff en de tand
arts de heer J. Herweyer.
De auto is gevlogen tegen een stilstaan-
den vrachtauto, die rechts van den weg
stond. De bestuurder heeft getracht den
auto, die verlicht was, rechts te passeeren
en kwam daardoor met het rechterachter-
stuk van den vrachtauto in botsing. Moge
lijk heeft de bestuurder den vrachtauto
voor een tegenligger aangezien.
De gevolgen van de botsing waren ontzet
tend. Beide wagens werden zeer ernstig be
schadigd. De heeren Scherpenberg en Seeu-
wen waren op slag dood. De chauffeur van
den vrachtauto, de heer Rosa uit Gouda,
werd ernstig gewond, evenals de overige
inzittenden van den personenauto mej.
Pfaff en de heer Herweyer.
Dokter Stoltz uit Qss, dokter Bouman uit
Nistelrode en dokter Jansen uit Geffen verleen
den de eerste medische hulp. De marechaussee
was spoedig aanwezig om een onderzoek in te
stellen.
De gewonden zijn overgebracht naar het zie
kenhuis te Oss. De beide dooden zijn vervoerd
naar het St. Ludovicusgesticht te Heesch.
De toestand van den chauffeur Rosa is niet
levensgevaarlijk. Voor het leven der beide ande
ren bestaat ernstig gevaar.
Nog in den loop van den nacht werd ter
plaatse een onderzoek ingesteld door mr. Du
bois, Officier van Justitie te 's-Hertogenbosch
en door burgemeester Offermans van Heesch.
Dr. Nieboer uit 's-Hertogenbosch was eveneens
aanwezig.
Men weet niet zeker wie de bestuurder van
den wagen is geweest, doordat de auto geheel
in elkaar was gedrukt. Men vermoedt, dat het
de heer Seeuwen was.
Met mr. H. J. C. van Scherpenberg, die, zoo
als gemeld in den afgeloopen nacht tengevolge
van het ernstige auto-ongeluk op den Bosschen
weg bij Heesch het leven heeft verloren, is een
bekend Nijmegenaar heengegaan.
De heer van Scherpenberg, die in 1885 werd
geboren, is o.a. jarenlang lid geweest van den
Nijmeegschen gemeenteraad voor den Vrijz.
Dem. Bond, kantonrechter-plaatsvervanger,
voorzitter van het Sportfondsenbad en jaren
lang bestuurslid van de afdeeling Nijmegen van
het Nederlandsch Tooneelverbond.
WASHINGTON, 20 Nov. (Reuter). Norman
Davis zal optreden als leider van de delegatie
der Vereenigde Staten naar de vlootconferentie
te Londen, die begin December zal plaats vin
den. Phillips, de onderstaatssecretaris voor
Euitenlandsche Zaken en admiraal William
Standley zullen de beide andere afgevaardig
den zijn.
President Roosevelt deelde aan de journalis
ten mede, dat Amerika's houding op deze con
ferentie zou bestaan in het zich verzetten te
gen een vermeerdering der huidige uitgaven
voor de vloten.
De Italiaansche positie rond Makalle zou vele
moeilijkheden opleveren; het sultanaat Beru
zou zich hebben overgegeven.
De afkondiging der autonomie van Noord-China
zal waarschijnlijk eenige dagen worden uitge
steld.
De Negus schijnt toch uit Addis Abeba per
vliegtuig te zijn vertrokken.
Begrooting van Buitenlandsche Zaken in de
Tweede Kamer aan de orde.
Regeeringsantwoord aan de Eerste Kamer over
het Bezuinigingsontwerp.
Memorie wan Antwoord aan de Tweede Kamer
over de begrooting van Financiën.
Ernstige autobotsing bij Heesch; twee dooden.
drie zwaargewonden.
Noodlanding van een militair vliegtuig bij De
Bilt; beide inzittenden ongedeerd.
De 21e party om het wereldkampioenschap
schaken door dr. Aljechin opgegeven.
PARIJS, 20 Nov. (Reuter). De Fransche
antwoordnota, die Laval gistermiddag aan den
Italiaanschen ambassadeur Cerruti heeft over
handigd, beslaat iets meer dan twee getypte
vellen. De tekst zou in voorkomende bewoor
dingen gesteld zijn, en geen nieuw politiek
standpunt ontwikkelen, doch de besluiten be
vestigen, die de Fransche regeering heeft moe
ten nemen om haar internationale verplichtin
gen gestand te doen.
In het document wordt betoogd, dat vanaf
het tijdstip, waarop de Volkenbondsraad en
de plenaire Volkcnbondsvergadering, namelijk
op 7 en 10 October, naar aanleiding van aen
op 2 October plaats gehad hebbenden inval
der Italiaansche troepen in Abessinisch gebied,
Italië tot aanvaller hebben gestempeld, artikel
16 van het Volkenbondspact ipse facto in wet-
king getreden is.
Om zijn handteekening gestand te doen,,
heeft Frankrijk niet anders kunnen doen. dan
zich aan te sluiten bij de economische en finan-
cieele maatregelen, waarvan de tenuitvoerleg
ging voor alle leden van den Volkenbond bin-
Qcnd is.
Tenslotte verklaart de Fransche regeering in
haar antwoordnota, dat zü intusschen niet de
hoop op een vriendschappelijke regeling op
geeft waardoor een einde gemaakt zou worden
aan de vijandelijkheden in Abessinië, en tege
lijkertijd aan de restricties, waaraan Italië zich
in verband met de internationale sancties heeft
blootgesteld.
WARSCHAU, 19 Nov. De universiteit en de
handelshoogeschool te Warschau zijn tot nader
order gesloten in verband met het feit, dat
zich weer antisemietische relletjes hebben
voorgedaan.
Te Lemberg hebben ernstige excessen plaats
gehad. Hier zou een Jood gedood zijn, terwijl
70 Joden verwondingen zouden hebben opge-
loopen.
BOEDAPEST. 19 Nov. Nadat aan de univer
siteit van Boedapest en aan de technische
hoogeschool antisemietische betoogingen had
den plaats gehad, heeft de senaat der univer
siteit besloten, dat de philosophische faculteit
voor den duur van twee dagen zal zijn geslo
ten. Bij de vechtpartijen, die in de nabijheid
der universiteit plaats vonden, moest de politie
ingrijpen. Wegens ordeverstoring zijn 72 stu
denten tot boete veroordeeld.
LONDEN, 19 Nov. (Stefani). De financieele'
redacteur van de „Evening Standard" meldt,
dat in de City het gerucht gaat, dat de regee
ring een nieuwe stabilisatie op internationale
basis zou bestudeeren.
Stand op Woensdag 1 uur njn.: 753.9
Vorige stand: 754,4
