Justitiebegrooting aan de orde
WEE GESTOLEN
AFGODSBEELDJES
WENSCHEN EN KLACHTEN
NEDERLANDSCH SCHIP
AAN DEN GROND
VRIJDAG 22 NOVEMBER 1935
Militaire pensioen
wetten
Nood in den tuinbouw
Vereerend verzoek aan
A. H. G. Fokker
Kalf met jas en hoed
Man doodgevallen
Verduisteringszaak
te Breda
Ondersteuning van
eigen baasjes
Brandstichting na een
inbraak
TWEEDE KAMER
Vele vraagstukken werden ter
tafel gebracht, waaronder
's ministers houding te
genover de rechtsche
extremisten
Oud
en nieuw
Politie en N.S.B.-colportage
Duitsche huwelijkswetgeving
GOEDERENVERKEER MET
DUITSCHLAND
Onderhandelingen onderbroken
Een vruchtbaar geslacht
Besprekingen met minister
Deckers
Amerikaansche commissie vraagt
zijn oordeel
COMMISSARIS DER KONINGIN
IN LIMBURG
Diens ziekte geeft geen reden
tot ongerustheid
LOONKWESTIE IN DE
SIGARENINDUSTRIE
Maandag nieuwe vergadering van
R.K. Sigarenmakersbond
HET VLAGINCIDENT
Vier verdachten blijven in arrest
Jongetje gedood
Als duo-zitter moest het dier naar
België gesmokkeld worden
Van tien meter hoog en steiger
gevallen
Notaris hoort anderhalf jaar
tegen zich eischen
WIJZIGING DRANKWET
Het vergunningsrecht
Inschrijving Schatkistpapier
Waarschijnlijk verloren; beman
ning gered
MEESTERLIJKE NOOD
LANDING
Minister Colijn complimenteert
den betrokken kapitein
TOL VAN DE BRUG TE
THOLEN
Het streven naar opheffing
BOTSING TUSSCHEN AUTO
EN TURFWAGEN
Postvl«chten
Voorstel-Romme om over de kos-
tenbestrijding in overleg te
treden met de regeering,
verworpen
Een van drie verdachten bekent
DE LUCIFERSFABRIEK
TE WEERT
UIT DE STAATSCOURANT
T ariefcommissie
Belastingd ienst
Commissie voor de visscherij
I
door FR. L PACKARD
SPECIAAL VOOR U DAMES is de rubriek
WAT DE TONG STREELT (pag. 4)
DEN HAAG, 21 November 1935.
De Tweede Kamer heeft er geleidelijk aardig
het' tempo in gekregen. Behalve de Algemeene
Beschouwingen over het Regeeringsbeleid heeft
zij reeds Ode begrootingshoofdstukken van Bin-
henlandsche Zaken en Buitenlandsche Zaken,
de Postbegrooting, het ontwerp tot verzwaring
van eenige belastingen en dat tot verdere in
perking der cumulatie achter den rug. En zij
heeft zich bij verschillende dier agendapunten
nog, aanzienlijk binnen de perken van den reeds
Zoo stevig gerantsoeneerden spreektijd weten te
houden.
Thans is zij aan de begrooting van Justitie
hezig.
Voordat zij dit begrootingshoofdstuk aan
sneed, werkte de Kamer de Algemeene Be
schouwingen over de wijziging van een aantal
Pülitaire Pensioenwetten af. In verband met
veranderingen, in een voorgesteld amendement
dangebracht, werd de artikelsgewijze behande-
hrtg dezer ontwerpen tot Dinsdag as. ge
schorst.
Vier afgevaardigden hebben bij deze ontwer
pen het woord gevoerd. De anti-revolutionnair
Buymaer van Twist, de sociaal-democraat K.
Ter Laan en de Christelijk-Historische afge-
vaardigde Tilanus opperden bezwaren tegen de
vooreestelde opheffing van den Militairen Pen
sioenraad. Minister COLIJN weerlegde die be
zwaren door erop te wijzen, dat de kans op
°njuiste ministerieele beslissingen gering moet
Vorden geacht, daar men over een bijna 40-
iarige jurisprudentie van het thans op te hef
fen college beschikt en bovendien altijd het
advies van den Burgerlijken Pensioenraad kan
inwinnen. Trouwens, voor de betrokkenen staat
óók nog appèl open op den Centralen Raad
van Beroep.
Een punt, door den katholieken afgevaardigde
SCHAEPMAN in debat gebracht, was de bepa-
hng, welke de gevolgen van niet-eervol ontslag
Voor alle militaire ambtenaren gelijk maakt.
Tot nog toe verloor een militair, die, om welke
reden ook, door de administratie niet-eervol
Verd ontslagen, alle recht op pensioen, maar
Verden de pensioensaanspraken volledig ge
handhaafd van den militair, tegen wien bij
Vonnis van den rechter ontslag uit den dienst
t Zonder meer werd uitgesproken als bijkomende
straf. Ook voor den laatste wordt nu aan het
°ntslag uit den dienst automatisch verlies van
ïecht op pensioen verbonden. De administratie
®chter kan in sommige gevallen genade voor
r°cht doen gelden en een uitzondering op den
a'gemeenen regel maken.
De heer Schaepman en ook de heer Ter
Baan hebben hiertegen bezwaren ingebracht,
the ten deele niet onjuist waren. De opmerking
van oen heer Ter Laan b.v., dat de rechter de
consequenties van zijn uitspraak voortaan niet
t^eer zal kunnen overzien, sneed hout. Dr. Co-
tin, die terecht vooropzette, dat de pensioen-
wetgeving dermate ingewikkeld is, dat men er
^genlijk moeilijk a l'improviste over kan spre-
ken, ging op deze bezwaren niet diep in. Den
heer Schaepman, die in het algemeen gelijk
heid gepleit had tusschen de op dit stuk voor
htilitaire en burgerlijke ambtenaren bestaande
fegelingen, voerde hij tegemoet, dat dan toch
allereerst gelijkheid bestaan moest voor de mi-
htairen onderling.
Ook in deze ontwerpen zaten weder ver
schillende cumulatiebeperkende bepalingen,
Waarover niets gezegd is.
tn verband met het dubbel tellen van in
hc tropen doorgebrachte jaren heeft de heer
Schaepman nog gevraagd, of dit met het oog
de verbeterde hygiënische toestanden nog
Vel in dien omvang noodig is. Dr. Colijn ant
woordde daarop, dat de dienst in de tropen
oorlogsschepen ondanks den hygiënischen
v°oruitgang zeker niet lichter is geworden,
Oöidat de moderne schepen en vooral de on-
herzeebooten groote eiscben stellen aan het
"hysiek.
Bjj de Justitiebegrooting zijn weer allerlei
£Pde en nieuwe vraagstukken ter sprake ge
acht, waarover Minister Van Schalk des
jvv°nds uitspraken of toezeggingen zou heb-
te doen.
Zijn houding tegenover de rechtsche extre
misten is vanmiddag reeds besproken door den
Jheraal mr. Boon, den anti-revolutionnalr
jpjymaer van Twist en den communist Schal-
Men kan zich ergeren, als deze laatste
Uerdierbaarste over gezagshandhaving en
Ver de bedreiging van Nederlands onafhanke-
Jkheid door Duitschland te oreeren staat,
L. F. Duymaer van
Twist
maar de communist bracht ditmaal eenige ver
halen over nazi-infiltratie in ons land en over
stille actie van de Gestapo, die toch wel de
speciale aandacht van den Minister van Justi
tie verdienen, temeer daar het bewijsmateriaal
aan het Departement zal worden overgelegd.
Mr. BOON heeft zijn ergernis geuit over de
manier, waarop de politie optreedt bij N. S. B.-
colportage. Zelf heeft hij geconstateerd in de
Haagsche wijk „Duindorp", dat deze colportage
ontaardt in provocatie, die alleen geschieden
kan, omdat de politie haar beschermt, waarbij
naar het recept van Hitier „eerst de straat,
dan de staat" te
werk wordt gegaan
en waarbij op een
goeden dag een Ne-
derlandsche Horst
Wessel valt.
Ook de anti-revo-
lutionnair DUYMAER
VAN TWIST heeft
het optreden der N.
S. B. ter sprake ge
bracht. Veel eerder
had moeten worden
opgetreden tegen de
gezagspndermijning,
en verguizing van Ministers, waaraan
„Volk en Vaderland" zich iedere week schul
dig maakt. En ook tegen de machtsvorming,
waarin het revolutionnair karakter der Mus-
sert-beweging tot uiting komt, hadden veel
vroeger maatregelen moeten worden getroffen.
Mr. WESTERMAN van Nationaal Herstel,
heeft in dit verband nog eens aangevoerd de
inbeslagneming van drukpersen, waarmee delic
ten gepleegd worden.
Met de letter van de wet is dat wel in over
eenstemming, maar ook met den geest? Deze
afgevaardigde had weer een trommelvuur van
interrupties te doorstaan, omdat hij opnieuw
van bedenkelijke bewondering voor nazi-
Duitschland blijk gaf. Dat de criminaliteit
daar sterk dalende is, werd aan den Minister
voorgelegd in een klacht over stijgende crimi
naliteit hier te lande, waarbij op de Neder-
landsche cijfers wel een en ander af te dingen
viel, maar bovendien Duitsche cijfers in het ge
ding werden gebracht, terwijl toch de betrouw
baarheid van statistieken in een land, waar
een propagandaministerie op alles toezicht
houdt, wel aan den noodigen twijfel onderhe
vig is.
Dat Mr. Westerman ingrijpen bepleitte te
gen het hier te lande overal verkochte emi
grantenblad „Das neue Tagebuch" waaruit hij
een aansporing tot moord op Hitier citeerde, is
begrijpelijk. Maar vlijmscherp reageerde daar
op de interruptie van den sociaal-democraat
Drees: „In Duitschland huldigde men van Over
heidswege de moordenaars van Rathenau."
Ontoelaatbare uitingen van het Openbaar Mi
nisterie in verschillende gevallen zijngecriti-
seerd door den liberaal Mr. Coops. De anti-re
volutionnair Mr. Terpstra heeft evenals de vrij-
zinnig-democrate mevrouw BakkerNort eeni
ge wenschen ten aanzien van het burgerlijk
recht geuit. Wat het opnieuw door de sociaal
democraten Ds. Van der Hinde en mevrouw
De Vries—Bruins ter sprake gebrachte pro
bleem van de castratie van misdadigers betreft,
deelt Mr. Terpstra 's Ministers zeer gereser
veerde standpunt.
Trouwens, ook mevrouw De Vries—Bruins
staat hiertegenover met de noodige reserve.
De houding, door ons land aan te nemen te
genover het nieuwe Duitsche huwelijksrecht, is
door Mr. Boon en Mevrouw BAKKERNORT
besproken. Ds. Lingbeek heeft opnieuw ge
klaagd over de vermeende verroomsching van
de rechterlijke macht. De revolutionnair-socialist
Sneevliet, uitt» o. m. een andere klacht: de
Minister heeft hem ter voorbereiding van dit
debat niet willen toelaten in de strafgevange
nis te Leeuwarden. En zoo waren er nog tal
van andere aangelegenheden, die den Minister
werden voorgelegd. Wij komen er in het over
zicht van de avondzitting op terug.
De onderhandelingen, welke sinds 30 October
in Den Haag worden gevoerd over de regeling
van het goederenverkeer met Duitschland in
het jaar 1936, zijn voor korten tijd onderbro
ken, teneinde den delegaties gelegenheid te ge
ven voor overleg met hunne Regeeringen. Over
ongeveer één week zullen de onderhandelingen
in Berlijn worden voortgezet.
Te Tholen is op ruim 95-jarigen leeftijd de
oudste inwoner overleden Deze heeft het zeld
zame voorrecht gehad, dat hij 249 afstamme
lingen gehad heeft. Uit zijn huwelijk werden
13 kinderen geboren, van wie er thans nog 9
leven. Dezen verwekten 90 kinderen, van wie
er thans nog 69 in leven zijn. Hieruit werden
138 kinderen geboren, waarvan thans nog 124
leven Van dit laatste geslacht, dat grootendeels
nog uit kinderen bestaat, bereikten eenige den
huwbaren leeftijd, waaruit vijf kinderen zijn
geboren, die alle in leven zijn. De overledene
was dus bet-overgrootvader van vijf kinderen,
iets dat niet dikwijls zal voorkomen.
Naar aanleiding van de adressen der tuin
bouworganisaties en gemeentebesturen van den
Langendijk en Omstreken met betrekking tot
den steun aan den tuinbouw, is te
Broek op Langendijk een conferentie ten
gemeentehuize gehouden tusschen den Mi
nister van Landbouw en Visscherij, mr. dr. L.
W. Deckers, die vergezeld was van zijn parti
culier secretaris, den heer ir. Peters, en burge
meester Slot, voorzitter der prov. commissie
uit de veilingen in Noord-Holland.
Uit de gevoerde besprekingen bleek duidelijk,
dat de minister zich ten volle wenschte te over
tuigen van den grooten nood, waaronder de
tuinbouw gebukt gaat.
Na afloop van de conferentie werd een bezoek
gebracht aan de veiling en het betaalkantoor.
Vandaar vertrok het gezelschap naar Groote
broek, waar de minister zich op de hoogte
wenschte te stellen van den nood in de Streek.
De voorzitter van de sub-commisie voor
vliegtuig-onderzoek der Staatscommissie van
den Senaat der Vereenigde Staten, heeft zich
met een schrijven gericht tot den heer A. H. G.
Fokker, waarbij zijn oordeel en medewerking
worden gevraagd bij het zoeken naar maat
regelen, welke tot verhooging van de veiligheid
in het luchtverkeer kunnen leiden.
De Amerikaansche regeering spaart moeite
noch kosten, om de veiligheid in het lucht
verkeer op een zoo hoog mogelijk peil' te bren
gen en aarzelt daarbij niet een belanghebbend
deskundige uit te noodigen tot het geven van
zijn meening en eventueel critiek op maatrege
len, welke zij in het algemeen belang van ae
luchtvaart noodzakelijk acht.
Dat de heer Fokker als buitenlandsch construc
teur tot het geven van zijn opinie wordt uit-
genoodigd, is bovendien waardeerend voor den
naam, welken de Nederlandsche vliegtuigindus
trie in Amerika geniet.
Naar het Limb. Dbl. van welingelichte zijde
wordt medegedeeld, heeft mr. baron van Hö-
vell tot Westerflier, de Commissaris der Ko
ningin in Limburg, op medisch advies zich
aan een rustkuur onderworpen, die vermoede
lijk een zestal weken zal duren.
De ziekte heeft een normaal verloop en de
toestand van den patiënt geeft geenerlei reden
tot ongerustheid.
De beide verbonden van sigarenfabrikanten
hebben thans aan de R.K. arbeidersorganisatie
nadere voorstellen doen toekomen inzake de
loonsverlaging.
Maandag e.k. zal het hoofdbestuur met de
afdeelingsafgevaardigden te Nijmegen verga
deren, ten einde een beslissing te nemen.
Naar wij vernemen heeft de rechter-com-
missaris beschikt de in verband met het inci
dent met de Hakenkruisvlag aangehouden vier
verdachten in bewaring te stellen terzake van
diefstal, in vereeniging gepleegd.
Te Lies (Terschelling) is het 7-jarig zoontje
van den kaasmaker Buren, toen hij uit een
melkwagen sprong, uitgegleden en met het
hoofdje onder een der achterwielen van den
wagen terecht gekomen.
Het jongetje is eenigen tijd later aan de be
komen verwondingen overleden.
Het smokkelen neemt hand over hand toe.
Dit is zoo bekend, dat iedereen het weet, maar
niemand er meer erg in heeft. Van tijd tot tijd
echter ontmoet men bij de smokkelaars zulke
origineele methoden, dat deze niet vergeten
mogen worden.
Van Nederland naar België worden den laat-
sten tijd vooral kalveren gesmokkeld; men
probeert dit tenminste, want het schijnt vrij
moeilijk te zijn, d'e douane te ontloopen met
deze onhandelbare waar. Dezer dagen had een
smokkelaar, die reeds vele manieren had ge
probeerd en geen succes had, er iets nieuws
op gevonden. Hij trok het kalf, dat vervoerd
moest worden, een lange jas aan, zette het
een hoed op en bond het zoo, vermomd als
duozitter, achter op den bagagedrager van de
fiets. En toen reed hij er mee naar de Bel
gische grens. De douane-beambten hadden er
echter de lucht van gekregen. De man werd
aangehouden en moest zijn passagier, die met
groote, domme oogen onder den hoed uitkeek,
afstaan. Behalve zijn kalf en zijn fiets is de
smokkelaar ditmaal ook zijn jas en zijn hoed
kwijt geraakt.
Bij den bouw der overdekte bad- en zwem
inrichting aan de Patemosterstraat te Alk
maar is Donderdagmiddag een doodelijk on
geluk gebeurd. Van een steiger van het tien
meter hooge bouwwerk, is door tot nog toe
onbekende oorzaak, de 23-jarige betonwerker
J. B. naar beneden gestort. Geneeskundige
hulp, die spoedig aanwezig was. mocht niet
meer baten. De ongelukkige bleek reeds over
leden te zijn.
Voor de Bredasche rechtbank heeft de offi
cier van justitie tegen den notaris J. C. P. uit
Breda, wegens verduistering van een gezamen
lijk bedrag van ƒ28.000, gepleegd ten nadeele
van cliënten, anderhalf jaar gevangenisstraf
geëischt
De Ned. Bond van Werkgevers in Hotel-,
Restaurant-, Café- en aanverwante bedrijven
heeft aan de Tweede Kamer een uitvoerig adres
gezonden in zake het aanhangige wetsontwerp
tot wijziging der Drankwet. In dit adres worden
de volgende opmerkingen gemaakt:
Het voorstel van de regeering om de uitoefe
ning van het recht tot verkoop van dranken
krachtens een vergunning en een verlof A over
draagbaar te maken, en daarmede de vervan
ging of de z.g. verpachting wettelijk te rege
len, beduidt tegenover den bestaanden toestand
ongetwijfeld een belangrijke vooruitgang. Op een
hoogst belangrijk punt moet adressant intus-
schen met nadruk wijzen. Volgens het voorge
stelde art. 27a zal verkoop van dranken krach
tens de vergunning alleen overgedragen kunnen
worden aan een natuurlijken persoon. Hiermede
zijn tal van zaken niet geholpen.
Met betrekking tot de berekening van het ver
gunningsrecht acht adressant het noodig, dat
bepaald wordt, welk gehalte de sterke drank
moet hebben, dien men op het oog heeft. Dit
gehalte zou 50 pet. moeten zijn.
Een minimum van 30 gulden voor het ver
gunningsrecht komt adressant te hoog voor, om
dat bij velen de omzet gering is.
Geheel onvoldoende is de regeling, die in art.
1 sub. 7 is voorgesteld ten aanzien van de kap
perssalons in hotels. Wanneer, zooals het ont
werp wil, de kapper of barbier uitsluitend de
gasten van een hotel of van een restaurant in
een hotel bedienen mag, dan is een kappers
salon in een hotelonderneming een onmogelijk
heid.
Adressant ziet in het regeeringsvoorstel een
mogelijkheid om met behulp der overheid tot
eenige ordening in het bedrijf te geraken en
juicht deze mogelijkheid in beginsel toe. Ver
zocht wordt echter het tweede lid van art. 37
in geen geval te willen aannemen dan nadat
een beroepsinstantie is ingesteld.
Adressant acht het wenschelijk, aan de wer
king van art. 37 in zijn nieuwe gedaante mede
te onderwerpen den verkoop van alcoholische
dranken in winkels, pakhuizen en dergelijke in
richtingen.
Ten slotte merkt adressant op, dat het de
hoogste tijd is, enkele beginselen van de wet
overeenkomstig de eischen van het moderne ver
keer te wijzigen.
Bij de inschrijving op Schatkistpapier is toe
gewezen aan: 3 maandspromessen ƒ26.530.000
tegen ƒ992.36; 6 maandspromessen ƒ8.930.000
tegen 983.40; 1-jarige Schatkistbiljetten
ƒ17.607.000 tegen ƒ1000.65 3-jarige Schatkist
biljetten 389.000 tegen 1003.75; 5-jarige
Schatkistbiljetten 291.000 tegen 1012.50.
Mijnheer de Baron
Iaat weten, hü kan heden
niet ontvangen.
Ja, maar hij moet niets
ontvangen, ik moet wat
ontvangen; kijk maar eens
wat een rekening.
(Hummel).
Lloyds bericht, dat het Nederlandsche
schip „Banhoguan" bij het binnenvaren van
de haven van Keelung aan den grond ge-
loopen is en in een kwade positie ligt.
Het schip werd door zware zeeën tegen
de kust geslagen en vermoedelijk zal het
geheel verloren zijn.
De bemanning is gered en aan land ge
bracht
Minister Colijn heeft gisteren den kapitein
Van Lent van het Koninklijk Ned.-Indische le
ger bij zich ontboden, naar aanleiding van de
opmerkelijke wijze, waarop de kapitein onlangs
er in slaagde, met den door hem in te vliegen
Fokker-verkenner C X een noodlanding te vol
brengen.
Zooals bekend is kapitein Van Lent belast
met het afnemen van de voor het Indische le
ger bestemde verkenners. Toen hij met den
Fokker C X in de lucht was en de vlieger op
zeker moment van een, zeer groote hoogte met
een snelheid naar schatting van 5 a 600 KAT
per uur loodrecht naar beneden dook, brak de
schroef.
Met groote kundigheid en zelfbeheersching
wist de kapitein zijn toestel niettemin aan den
grond te brengen.
De minister heeft zich omstandig laten inlich
ten en na afloop van het onderhoud den kapi
tein gecomplimenteerd met zijn bijzondere
prestatie.
Op initiatief van den Bond van Bedrijfsauto
houders in Nederland is ten stadhuize te Ber
gen op Zoom een bijeenkomst belegd, ter be
spreking van de mogelijkheden om tot ophef
fing van den tol van de brug te Tholen te ko
men, een aangelegenheid waarop ook de A. N.
W. B. reeds bij de Regeering aandrong.
Op deze bijeenkomst, die geleid werd door den
heer A. J. ten Hope, algemeen voorzitter van
den B.B.N., waren aanwezig de vertegenwoordi
gers van alle gemeentebesturen van het eiland
Tholen, van Bergen op Zoom en aangrenzende
gemeenten, alsmede vertegenwoordigers van de
Kamer van Koophandel te Breda.
Na uitvoerige besprekingen verklaarden alle
aanwezigen zich in principe bered aan deze tol-
opheffing mede te werken.
Op een binnenkort te beleggen tweede verga
dering zullen meer definitieve voorstellen ge
daan kunnen worden omtrent overname der
brug en afkoop van het veerrecht, die beide
eigendom der gemeente Tholen zijn.
Donderdagmiddag omstreeks vijf uur is op den
Almeloschenstraatweg nabij Genderen (ge
meente Borne) een ernstig ongeluk gebeurd.
Een paard en wagen, beladen met turf werd
van achteren aangereden door een auto, be
stuurd door zekeren K. uit Oldenzaal.
De turfwagen vloog bij de botsing uit elkaar,
waarop het paard op hol sloeg. De op den wa
gen gezeten v. d. B. uit Borne werd tegen den
grond gesmakt en in zorgwekkenden toestand
naar het Algemeen Ziekenhuis te Hengelo ver
voerd.
De autobestuurder kwam met den schrik vrij.
Het paard werd later in een weiland gegrepen.
De Perkoetoet, uitreis, vloog heden van
Jodhpur naar Rangoon.
De Koetilang, thuisreis, vloog van Medan
naar Rangoon.
Donderdagavond 17.18 uur is de „Kwak" op
Schiphol geland.
De Sperwer (uitreis) bereikte Rome.
In de Donderdagavond gehouden vergadering
van den gemeenteraad van Amsterdam is met
2913 stemmen verworpen een voorstel-Romme,
beoogende met de Regeering in overleg te tre
den om te bevorderen, dat de inkomsten van het
Werkloosheidssubsidie-fonds mede worden aan
gewend ter tegemoetkoming aan de gemeente
in haar crisis-uitgaven voor ondersteuning van
z.g. eigen baasjes. Aan de hand van het resul
taat van dit overleg zou dan mededeeling moe
ten worden gedaan, welke maatregelen zouden
behooren te worden genomen ingeval van be
houd van de thans geldende wedderegeling van
het gemeentepersoneel.
Te voren had de raad zich eerst verzet tegen
het verzoek van mr. Romme, om dit voorstel bij
de loonvoordracht in stemming te brengen.
Dinsdagavond heeft, tijdens afwezigheid van
de bewoners een hevige ontploffing plaats ge
had in den ijzerhandel Voogd te Klundert.
Direct na de ontploffing brak brand uit,
waarop omwonenden terstond de woning bin
nendrongen om de vlammen te blusschen.
Het gelukte het vuur spoedig te bedwingen.
De politie stelde samen met den eigenaar
een onderzoek in, waarbij bleek, dat het geheele
huis doorzocht was en dat de meubelen met
benzine waren overgoten. Uit verschillende kas
ten en laden werden geldsbedragen, tot een to
taal van 60 vermist.
De marechaussee en ook het parket werden ge
waarschuwd, zoodat de officier van justitie uit
Breda, mr. Kneepkens, zich nog in den nacht
van Dinsdag op Woensdag met den kapitein
districtscommandant der Kon. marechaussee
Van Alphen en den politie-deskundige N. A.
van der Schatte Olivier, naar Klundert begaf.
Het onderzoek duurde den geheelen nacht en
den geheelen Woensdag voort. Tegen den avond
had men zooveel aanwijzingen, dat tot de arres
tatie van zekeren V. uit Klundert kon worden
overgegaan.
De man bekende met twee anderen van de
afwezigheid van de familie Voogd gebruik ge
maakt te hebben om in de woning in te bre
ken.
Teneinde mogelijke sporen te vernietigen
hadden zij het meubilair overgoten met benzine
die zij speciaal voor dit doel hadden medege
nomen.
De beide anderen R. en L. uit Klundert, zijn
daarop eveneens gearresteerd. Zij blijven ont
kennen. De justitie meent met dit drietal ook
de daders van eenige andere onopgehelderde
inbraken in de omgeving van Klundert in han
den te hebben. Het onderzoek wordt met kracht
voortgezet.
De heer R. Gielen, directeur van het Eco-
nomisch-Technologisch Instituut in Limburg,
heeft aan een medewerker van de N.R.Ct.
medegedeeld, dat de lucifersfabriek, die le
Weert zal worden gevestigd, een capaciteit zal
krijgen van een achtste van het Nederlandsch
verbruik en een vijfde van den totalen im
port. Er blijft voor de beide bestaande Neder
landsche fabrieken voldoende afzetgelegenheid
over om op volle capaciteit te werken. Volgens
het advies van de E.TJ.L. aan de oprichters
hebben deze den minister gevraagd, zich voor
oprichting van een trustvrije fabriek uit te
spreken, hetgeen ook reeds geschied is.
De nieuwe fabriek zal aan 70 menschenwerk
verschaffen.
Bij K.B. is met ingang van 25 November
1935 aan de heeren H. F. van Baaren en A. J.
Blijdenstein, beiden te Enschede, op him ver
zoek eervol ontslag verleend als buitengewone
leden der Tariefcommissiezijn met ingang
van denzelfden datum benoemd tot buitenge
wone leden der Tariefcommissie de heeren J.
Willink Azn. te Winterswijk en ir. A. J. Bergs-
ma te Nijmegen.
Bij beschikking van den minister van Finan
ciën is ingetrokken de verplaatsing van den
ontvanger der directe belastingen enz. P. Cre-
mer van het kantoor Avereest naar het kan
toor Koudum, en is verplaatst naar het kan
toor Koudum de ontvanger der directe be
lastingen, mr. H. Sluiter te Ommen.
De minister van Landbouw en Visscherij
heeft aan de heeren W. Keijzer te Stellendam
en W. A. Pelle te Middelburg op hun verzoek
eervol ontslag verleend als lid der Commissie
voor de visscherij op en den handel in consump
tie-garnalen van de Stichting Nederlandsche
Viscsherijcentrale.
38
2e wreef nu haar handen over elkaar, en keek
ejh aan van onder de gefronste wenkbrauwen.
«Meent u dat?"
"Ja," zei hij.
j^vEn," vroeg ze, ,wat gaat u doen in Singa-
••Drie dingen hoop ik," zei hij. „De aandacht
SU ^lc duiveIs Van u afleiden, ze tot den laat-
man toe te pakken krijgen en u het bewijs
®hgen, dat ik onschuldig ben."
Ze zei niets, maar haar gezicht wisselde snel
n kleur.
zullen weldra het anker uitwerpen," zei
„Het is een ellendige reis voor u geweest. Als
'iog eenige voorbereidingen moet treffen, vóór
aan wal gaat, stel ik voor, dat u dat nu doet."
1^'Ja," zei ze werktuiglijk, en zich omdraaiend
haj°n ze de kajuitstrap af te dalen maar
ha v_erwege stond ze stil en keerde zich langzaam
W r hem toe. Haar stem klonk vreemd gebroken,
*1 ze weer sprak,
ieih Wel heb u schandelijker behandeld, dan
nd ooit behandeld werd," zei ze, „óf u bent
zoo'n geraffineerde en gemeene fielt, dat geen
straf ter wereld if ooit uw zonden zou kunnen
doen uitboeten!"
Verschrikt door deze verklaring kon Bob
Kingsley niet antwoorden het volgend oogen-
blik was ze uit het gezicht verdwenen.
HOOFDSTUK XVI
Java Dick
Het was geen uitgelezen of uitnoodigend plekje
van Singapore verre van daar! Op dat oogen-
blik stond Bob Kingsley in een smal steegje, het
welk zóó donker was, dat hij de muren aan
weerszijden nauwelijks kon zien, ofschoon hij er
bijna langs streek met zijn schouders.
Er lag een mistroostige, verwrongen glimlach
op zijn lippen. Dit was het oogenblik, waarnaar
hij uit had gezien, bijna van het tijdstip af, dat
hij Aoru verliet. Hij ging het wagen! Het was
nog maar een paar passen naar Java Dick. Als
hij geluk had, zou binnen een uur in Singapore
bekend zijn, dat hij een zeker klein ivoren af
godsbeeldje in zijn zak droeg. Hij grinnikte. Nu
was dat kleine beeldje echter niet langer intact!
Zoo dom was hij niet! Men kon nooit weten, wat
er gebeurde! In den buik van den afgod, onder
de rustig gevouwen handün, rustte nog wel een
balletje papier, waarop men drie regels diet inkt
geschreven letters kon vinden maar het waren
niet de oorspronkelijke. Toen hü dien middag
Singapore bereikte, was zün eerste werk geweest,
aan wal te gaan en papier te koopen, dat in kwa
liteit zooveel mogelijk op het oorspronkelijke
leek; daarna was hü naar de Alita teruggekeerd,
en naar willekeur uit het alphabeth kiezende,
had hij 'n aardige nabootsing vervaardigd. Weer
grinnikte hij. Het oorspronkelijke briefje was op
het oogenblik voorzichtig en veilig opgeborgen in
de kajuit van de Alita!
Zün hand, die zün revolver betastte, zat nu
in den zak van zün jas. Java DickHij had
hem als het ware als „uitzendstation" gekozen,
omdat de man misschien de misdadigste in zijn
soort was in Singapore en de meest cosmopoliti-
scheindien men dezen term in beperkten zin
voor de inlanders mag gebruiken. Het was een
mengelmoes van Bugi's, Dwergnegers, Batta's,
Singaleezen, Maleiers en Chineezen! Hij had die
plek ook gekozen, omdat hü bij Java Dick het
meest bektend was en hü kende bovendien Java
Dick beter dan één van zijn ongure collega's
ofschoon hij niet kon zeggen, dat hü Java Dick
intiem kende of erg veel van de anderen afwist.
Trouwens niemand scheen Java Dick's geschie
denis in details te kennen of zelfs maar te we
ten, hoe hü aan zün naam gekomen was. De af
komst van den man ging verloren in het duister
van verscheidene wonderlijk-gemengde genera
ties, maar ofschoon het Oostten bü hem de over
hand had en hü het meest van al op een mis
vormden, bruinen dwerg leek, had Java Dick
ongetwijfeld ..blank bloed in zijn aderen en zün
Engelsch had zelfs een Londensch accent of
schoon de hemel weet, hoe het daar aan kwam!
In ieder geval kwam het door Java Dick, schoon
heel toevallig, dat Bob Kingsley deze inlandsche
onderwereld ooit betreden had. Schünbaar was
Java Dick waschbaas. Vóór de zaak van Java
Dick kon men dat op een uithangbord lezten. Er
was geen reden om er aan te twüfelen en Java
Dick's helpers waschten dan ook goed en ver
dienden er mee. Bob Kingsley had op een van
zijn tochtjes naar Singapore er wat waschgoed
heengebracht. Java Dick had van den Zwarten
Bob Kingsley gehoord en had niet naar net ge
drag gevraagd van iemand, van wien men alge
meen zei, dat hü zich slecht gedroeg. Java Dick
was vriendelük geworden. Hij had Bob Kingsley
achter de coulissen gevoerd en hem laten zien,
dat de uithangborden van Java Dick's buiten
ook meer waren, dan ze voorgaven te zün! Toen
had Java Dick gezinspeeld op de groote verdien
sten, die men kon maken in den opiumhandel,
als men een schoener had. Hü had het voorstel
onder een aannemelük voorwtendsel van de hand
gewezen. Waarom onnoodig vüanden maken!
„Nu, mischienja? Misschien dan eten ander
keertje ja?" had Java Dick gezegd. Dat was
vijf jaar geleden. Hij had nooit aan opiumhandel
gedaan en zou het ook nooit doen, maar bü ver
scheidene gelegenheden was hü bü Java Dick
geweest en op verschillende plaatsen van dezelf
de soort, waar Java Dick hem geïntroduceerd
had. Niet om toe te geven aan een ongezonde
nieuwsgierigheid, nog minder om zichzelf aan
onwaardige practijken over te geven, maar het
onderzoek in een belangrijke zaak had hem er
toe genoodzaakt. Toch lokten hem, hü wist niet
waarom, gevaar, opwinding en avonturen. Hü
herinnerde zich nu bü'voorbeeld dten nacht, dat
er valsch werd gespeeld. De oude Singaleesche
kreupele, spelend met de paar stuivers, die zijn
heele bezit vormde, had blind van woede de hand
van dengene, die de kaarten gaf, aan de tafel
vastgestokten met een plotselingen, bliksemsnel
len steek, zoodat het mes diep in het hout er
onder stak, terwül het heft trilde als een stem
vork boven het doorstoken vleesch. En toen de
hel, die was losgebroken.
Bü zün elleboog klonk een klagende stem, die
om een aalmoes vroeg. O ja, dat herinnerde hij
zich ook! De schildwacht van Java Dick! Hij
was nu aan den achterkant van het hol van Java
Dick en had reeds langs den muur naar den in
gang getast,'- die, naar hü wist, maar een paar M.
van hem af moest zün. Een donkere gedaante
versperde hem den weg.
„Zwarte Bob,'' zei hü en wankelde plotse
ling, alsof hü niet heel stevig op zijn betenen
stond. Als hü schijnbaar flink dronken was, zou
Java Dick de ongevraagde vertrouwelükheid
kunnen verklaren en zoo zou ook de cliënteele
van Java Dick zijn manier van doen heel ge
woon en natuurlijk vinden, terwijl ze er anders
misschien iets achter gezocht zouden hebben. In
ieder geval was het de rol, die hü besloten had
te spelen. „Zwarte Bob," herhaalde hü. „Ik wil
Java Dick spreken."
„Zwarte Bob? O, in orde!" antwoordde de
stem direct in een Engelsch jargon. ,,Fak vlug
de deur!"
Waar eerst geen teeken van een deur geweest
was, ging er nu een open, en wierp even een
zwak geel licht in het gangetje. Bob Kingsley
stapte of liever struikelde vooruit en de deur
sloot zich achter hem.
Een meter vóór hem bewoog zich een kralen
gordün en maakte een beetje leven door den
tocht, die ontstaan was bü het openen en sluiten
van de deur. Door het gordün siepelde het gele
licht; er achter hoorde hü een mengelmoes van
zwakke geluiden het zachte, voortdurende ge
mompel van stemmten, dat klonk als een gerekt
gemurmel, het geschuifel van bloote of gemuil-
de voeten, het bewegen van menschen, en in
zijn neusgaten kwam de vreemde geur van den
eigen wierook, die in een tempel, gewijd aan
den god van de Papaver, gebrand werd.
Hü had zün pet een beetje over zijn etene oog
getrokken, zijn hemd was los aan den hals. en hij
glimlachte stompzinnig, toen hij het gordijn op-
zü duwde en om zich heen keek. Het was hier
aardig gecamoufleerd! Dezelfde oude Chinees
van vüf jaar geleden was er nog en streek
waarschijnlijk nog steeds 't zelfde hemd. Het was
maar een klein vertrek achter in een was-
scherijDe oude Chinees was uitgedroogd ten zag
er half kindsch uit. Die zelfde oude Chinees
echter had groote verstandelüke gaven, en daar
door was hij bijzonder geschikt voor het ver-
antwoordelüke ambt, dat hü bekleedde. Hü kon
vloeiend alle talen van het Oosten en niet wei
nige Europeesche spreken, en Java Dick ging
er trotsch op, dat de man nooit een naam of een
gezicht vergeten had.
(Wordt vervolgd)
