D SINTERKLAAS IN VROEGER TIJD Nu de vijfde December nadert Een nuttig en mooi AQUARIUM! J. MUIJS FOTO TEMPO èlnuie. Wfyman CADEAU IETS APARTS ST. NICOLAAS VOOR DE ST. NICOLAAS WAAR KUNT U BETER SLAGEN? KERSTGROEPENEN -STALLEN ST. NICOLAAS FIRMA J. P. STAM LUXE DOOZEN POST EN CARDS KLINKSPOOR St. Nicolaas? GESCHENKEN VOOR KLEIN-MEUBELEN Denken wij ook aan hendie minder dan wij met aardsche goederen bedeeld zijn ST. NICOLAAS-CADEAU GROOTSTE SORTEERING H&ancav 0&. $lox>JehiaZeji\; Dames NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT - DINSDAG 26 NOVEMBER 1935 W, TWEEHUYSEN - ZIJLSTRAAT 77 v. Milligen, Gierstr. 42 Tel. 14228 - Haarlem PAPIERHANDEL TELEFOON 11723 KAMPERSINGEL BLOEMENMAGAZIJN GROOTE HOUTSTRAAT 185 TEL. 14952 - HAARLEM - BAAN 3-5 Foto-uitrusting! Schemerlampjes December Waar de Overheid zich mee be moeide Koopt U elders wel duurder maar niet beter dan bij: TEL. 11658, JANSSTRAAT 16 WOLLEN EN ZIJDEN GEMAAKTE DASSEN, SHAWLS, CACHENEZ, VANAF 50 CT. Effen, gebloemde en gestreepte Dames- en Heeren-pyama's vanaf f 1.75 Steeds het nieuwste in witte en ge kleurde Overhemden, Zelfbinders, Kousen, Sokken, Handschoenen enz. WOLLEN SLIPOVERS in diverse kleuren vanaf f 1.45 TELEFOON 11290 MEVROUW, Vooral bij gelegenheid van weten verwende rookers de kwaliteitssigaren zooals firma Stam ze levert het best te waardeeren. ZIJLSTRAAT 45 TEL. 11635 IS EEN GED. OUDE GRACHT 103 MEUBELMAKERIJ STOFFEERDERIJ JANSSTR. 16, TEL. 11658, K. JANSSTR. 2 BINNENHUIS-ARCHITECTUUR COMPLETE MEUBILEERINC Alle ontwerpen worden op eigen atelier vervaardigd FIRMA ENGELSCHE HAARD FAUTEUILS PERZEN OUDE SJAALS zijn altijd een blijvend geschenk IN ENGELSCHE EN ARTISTIEKE MEUBELEN Een fraai geschenk voor f 7.50 f 3.00 DE HUISVLIJT, Schagchel- straat 46, Telef. 14461, meermalen bekroond. De kleine verpleegsterszaak met haar grOOte reputatie NUTTIGE GESCHENKEN voor de a.s. feestdagen voor al Uw gedienstigen DOOSJES MET EAU DE COLOGNE EN ZEEP, IMPE RIALE, 4711, VERITABLE VOOR DIE DEN GEVER TOT EER STREKKEN LIGFAUTEUILS - MIMITAFELTJES e dag van vreugde, van echt-huiselijke intimiteit na dert weer met zeer rassche schre den. Overal kloppen reeds de hartjes onzer kinderen in hunke rende spanning naar den grooten dag, die hen rijk maken zal aan al wat rijkdom beteekent voor het kinderhart. De druk te die de laatste da gen voor het Sint Nicolaasfeest kenmerkt is reeds ingetreden. In ieder huisgezin is komen gaat; in ieder in dat waar aan viering Nicolaasfeest niet valt te men vol van wat huisgezinock van het Sint denken, waar een vader voor de arme, ongelukkige kinderen getoond heeft, wfj zullen er onze eigen Sinter klaasvreugde zooveel inniger, zooveel dieper door maken. het feest „voor de anderen" slechts dieper doet schrijnen de wond der armoe, slechts bitterder doet gevoelen dat men zijn lievelingen zooveel moet onthouden, waar ook zij met heel hun kinderzieltje naar haken. Denken wij deze dagen eens aan dat ver schil, dat pijnlijke verschil in de viering van Sint Nicolaas daar waar welstand en daar waar armoe heerscht. Stellen wij ons een oogenblik uit beide cate gorieën een huisgezin voor oogen. 't Is Sinterklaasavond. De kinderen zijn reeds vroeg naar bed. Vader en moeder zijn voor de groote tafel aan het exposeeren en het bedisselen of het nu zoo wel heel eerlijk is, of de mallemolen van Jan wel opweegt tegen de stoommachine van Frans en of Jan nu eigenlijk niet dat dikkere prentenboek moest hebben, dat toch ook weer beter was voor den oudste, omdat hij juist begon te lezen. En fluisterend deelen zij hun bewondering mee voor het poppenwiegje van Marietje, dat nog geen twee jaar oud, al zoo wijs moedertje spelen kan en in gedachten zien zij reeds de glinsteren de oogjes van kleine zus en beleven zij de zenuwachtige opgetogenheid van him drie lieve kleuters bij al dat moois en al dat lekkers. En boven, warm ondergestopt in hun kraakheldere bedjes voeren de twee oudsten, ook al op fluistertoon, een zwaar wichtig gesprek over de komende heerlijk heid en zusje,die ook al iets begrijpt, van wat er staat te gebeuren, neuriet van Sinnie klaas kapoentie. En later dan anders val len de kleinen in slaap, onrustig, droo- mend van den Bisschop, wien vader en moeder vertellen, dat zij braaf zijn ge weest, omdat zij beloofd hebben, dat zij nu altijd gehoorzaam zullen zijn en altijd lief met elkaar zullen spelen Gelukkige ouders, die door God gezegend in hun ar beid, aan hun kinderen de weelde kunnen geven van een heerlijken Sin terklaasdag. Hoe geluk kig en blij voelen zich vader en moeder, wan neer zij die bewonderende en dankbare blikken van hun kinderen zien; hoe schijnen hun dan weer licht de offers die zij zich voor die kinderen, hun rijkste schatt» i, getroos ten. Ook bij den werklooze is het Sinterklaasavond. Hier in plaats van stra lende vreugde doffe neer slachtigheid in 't koude vertrek. Moeder zit stil voor zich heen te schreien terwijl ze naarstig als al tijd de naald hanteerend het buisje lapt van Karei, die naar school gaat en die het ook niet helpen kan, dat zijn versleten kleeren keer op keer aan 't rafelen slaan. In de kil le slaapstee huilen de kinderen van de kou. Met somber gelaat zit de man te peinzen; 't is of hij suffig wordt, nu hij zijn stoere kracht ni.t meer gebruiken mag om den zwaren hamer neer te laten suizen op het wit-gloeien- de ijzer, dat de vonkenregen in het rond spat als een brillantstuk bij het vuurwerk. En wat hij vorig jaar met lachenden knik beantwoord de, toen de kinderen hem vroegen of Sint Nico laas zeker ook bij hen zou rijden, klinkt hem nu als drenzerig zeuren in de ooren, nu hij zoo vaak reeds met een zucht het antwoord geven moest, dat Sinterklaas dit jaar te arm was. Te armen met afgunst bedenkt hij, hoe in zoovele gezinnen overvloedig, overmatig de kin deren worden bedacht en hij zou het wel wil len uitsnikken, omdat voor zijn lieveli igen de dag van morgen er een zal zijn van droefheid, van kinderwee waarin hij geen troost brengen kan. Lezers, gedenkt in deze dagen, dat de tijden voor velen donkerder en troosteloozer zijn dan ooit. Wij, voor wie het „geef ons heden ons dagelijksch brood" een rijkelijk verhoe de bede is, wij die zooal niet voor overvloed, dan toch voor een betrekkelijken welstand den Gever aller gaven dagelijks danken, wij die volop Sint Nicolaas vieren, onbezorgd om den dag van morgen, laa„ onze hand mild zijn om het leed van minder gelukkigen dan wij. te verzachten, laten wij het Sint Nicolaasfeest vieren in den echt-christelijken geest van mededeelzaamheid en offerzin. Het Sint Nicolaasfeest is de feestdag van den H. Nicolaas. Laten wij dien feestdag niet enkel maken tot een dag van laat het zijn onschul dige genoegens, maar laten wij de viering van Sint Heer Klaas opvoeren tot hoogere sfeer, door in den geest der kerk in practijk te bren gen wat de glcrie van den Heilige uitmaakt. Gedenken wij den arme en gedenken wij in het bijzonder in deze dagen het arme kind. Daarmee blijven we in de atmosfeer waarin de Sint Nicolaasviering zich in den loop der eeuwen heeft ontwikkeld, wij eeren er den Heilige mee, die tijdens en na zijn leven zich Zooveel goeds vindt onze hand te doen, als wij slechts even rondom ons zien. Wij weten het, ook aan onze milddadigheid komt een grens, maar dit is wel zeker: wanneer wij in den geest der Kerk het Sint Nicolaasfeest vie ren, wanneer wij God en Zijn grooten Heilige te eere van het onze wat afzonde-en om ook anderen een blijden dag te bezorgen, dan zal die viering ons veel meer echte voldoening schenken, dan zullen wij met veel meer inner lijke tevredenheid de vreugde genieten van dit feest van hartelijkheid, gezelligheid, vriend schap, huiselijkheid. En over ons en onze kin deren zal zulk een viering Gods rijksten zegen afroepen. 5 December! Een datum, die in deze lage landen bij de zee niet gemakkelijk onopge merkt voorbij gaat. Oud en jong, arm en rijk, wij allen maken dezen dag in meerdere of in mindere mate tot een feestdag, een dag van geven en blij maken, een dag, waarnaar vooral de jeugd al dagen van te voren vol verwach ting verlangt. Een dag van traditie. Onze ouders en grootouders vierden het al, maar.... al véél, héél veel vroeger was „Nyclaesdagh", zooals het in een Dordtshe rekening van 1360 werd ge noemd, een dag van dezelfde importantie als nu. Dr. G .D. J. Schotel geeft aardige bijzonder heden over Sint Nicolaas in lang vervlogen da gen. In 1363, zoo vertelde hij, was Jan van Blois, heer van Gouda en pair van Frankrijk, op Sint Nicolaasdag te Dordrecht. Spoedig was hij om ringd door „scoelnaers" (schooljongems), die hem „om gelt tot haeren hoechtijt van Sint Ni colaas" vroegen. In de 15e eeuw ontmoet m^n ook het be kende St. Nicolaasbrood, dat de Grieken in zee wierpen, om het slechte weer te stillen. St. Nicolaas toch was de patroon der zeevaren den en de groote schutsheilige van handel drijvende steden, zooals in Holland van Amsterdam, Stavoren en Kampen. Zoo deelde men in 1403 te Dordrecht „co- ninc, claescoeck en taert aan die kyn- ders op hun patroon St. Nyelaes" uit. Het schoenzetten dateert al uit de 16e eeuw, het was toen als nu: 's morgens werden de kinderen met de goede ga ven van den grooten kindervriend ver rast. In de gouden eeuw werd het St. Ni colaasfeest veel „tumultueuser" gevierd dan nu. het werd zelfs.... zóó erg, dat de overheid er zich mee ging bemoeien en het ten strengste verbood. De vroede vaderen van Delft b.v. vaardigden reeds in 1607 een keur we zouden nu spreken van een politieverordening uit, waarin het verbo den werd op 5 December kramen op het marktterrein we vertalen het 17de eeuwsch voor het gemak maar in modern Nederlandsch op te slaan, waarin goederen verkocht wor den, waarvan men dan later de kinderen weer wijs maakt, dat Sint Nicolaas ze hun geschon ken had. De vroedschap gaat schter nog verder, ze ver klaart omstandig hoe ze er toe gekomen is, dit verbod uit te vaardigen: het Sinter- klaasvieren strijdt niet alleen tegen de goede orde en de zeden, maar het leidt de menschen van den waren gods dienst af en brengt wangeloof en af godendienst, wat in een welgeor dende en Christelijke stad niet getolereerd kan worden. Veel zorgen baarden den kerkeraad de vooravonden van het St. Nicolaasfeest, dan toch gingen „vrijers" en „vrij sters" zich bij den bak ker vereenigen, om het goud en zilver op de Sin terklaaskoeken te plirk- ken. Nog lange, lange ja ren is ook dit gebruik in zwang gebleven. Op het platteland werd St. Nicolaas niet alleen etende en drinkende en dansende gevierd, maar in sommige streken had den nog andere feeste lijkheden plaats. In Rijnland b.v. waren de boeren gewoon, indien hun het geluk te beurt viel, op dezen dag hun koeien in het land te mogen melken, al hun volk te onthalen op melk en beschuit. In 1777 be stond dit gebruik nog te Leimuiden. Evenals de Wilde Ja ger en Sint Maarten „rijdt" Sinterklaas door den schoorsteen. En in derdaad, de schoorsteen is de koker der gees tenwereld, de verbindingsweg tusschen hoogere wezens en de gewone wereld, de ruime, ouder- wetsche schoorsteen boven den haard, het gezel lige middelpunt van het intieme, huiselijke le ven. Onder den schoorsteen wordt de schoen ge plaatst, vandaar dat de uitdrukking „een schoen zetten bij iemand'* synoniem is met iemand iets afbedelen. Sinterklaas, zoo merkt Van der Ven in zijn „Nederlandsch Volksleven" op, was, en is mis schien nog, een huwelijksmakelaar, een afgezant van Amor! Het wordt daarom begrijpelijk waarom de „mèrsepeinen herten" met de „Vrijsters en vrijers" reeds in Bredero's dagen de plompe „duivekaters" en „Varkenskoeken" vervingen, het oude Sinterklaasliedje van „Hansje die wil trouwen" werpt een duidelijker licht op de beeltenis van den Sint. Ook met het bakken van de „Vrijsters en vrijers", zooals wij ze nu nog in hun oude primitieve vormen ken nen, bemoeide de overheid zich; in Arnhem werd in 1622 een keur uitgevaardigd, waarbij het bak ken van Sinterklaaskoeken werd verboden, om dat deze ,,'t facoen van eenige beelden hadden." Zooals dit meer gaat, trok de Amhemsche bur gerij zich van dit overheidsverbod niets aan en bakte er lustig op los. Ook op ander gebied gaf de oude Bisschop van Myrte aanleiding tot bot singen. In 1782 was de verhouding tusschen Patriotten en Pruisgezinden uiterst gespannen. In Den Haag tooiden de laatstgenoemden zich met oranjelinten, zingend trokken zij door de straten en op de huisdeuren van patriotten slaand, werd „Oranje boven" geroepen. Hoewel de heele geschiedenis vrij onschuldig is, grepen de patriotten, hevig verontwaardigd, het ge beurde aan om het op te blazen tot een oproer, dat „Sint Nicolaas had aangekweekt", zooals ze zich uitdrukten. Zoo zien we dus, dat Sint Nicolaas, de eeuwen lange vriend van volwassenen en kinderen, in vroeger dagen dikwijls aanleiding tot wrijvingen gaf. JC&o&s indien U een H. Hartbeeld of andere artikelen op religieus gebied wenscht, dan bij Matige prijzen, nergens grooter keuze. Ook in enormen voorraad. Prijzen aanmerkelijk lager dan vorig jaar. iMiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiHiiMiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiimiiiiiiimimimmiiiiiHiiMiiiiiiiiiiHmiiiiiiiimiiimmiiiiiiiiiimimiiiiimiiiiimiiiiiiiiiimiiiiiii Kunt U zich iets natuurlijkens indenken dan een mooi beplant AQUA RIUM? Maar dan moet U het ook laten inrichten door een vakman Groote sorteering Aquaria vanaf 55 ct. in alle maten en prijzen. Verder alle hulpmiddelen o.a. Electrische Luchtpompjes, met een jaar garantie vanaf f 6.00. De grootste keuze in TROPISCHE en KOUDWATER- VISSCHEN en PLANTEN!! Erkend handelaar van den Nederlandschen Bond van Aquariumhouders HOEK KAMPERSTRAAT, Telejfoon 1 6 0 7 4. BREESTRAAT 6 TELEFOON 14365 F.DUIJN f (V/H. ALG. CHEF v. BASTEN'S WONINGINRICHT. N.V.) Geeft een Wij leveren U een complete uitrusting, bestaande uit: CAMERA, TASCH, STATIEF en donkere-kamer-benoodigd- heden reeds voor met Uw eigen opnamen op een transparante kap. Iets geheel nieuws. Fraai model kunt TT in diezen slechten tijd met Sint het beste geven: Aardig en niet duur. Ruime sorteering bij: lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll! Dat moet het zijn. Zóó moet U Uw cadeaux uitzoeken. Loopt U gerust bij ons bin nen. Er is daar veel meer moois dan wij wel in onze etalages ten toon kannen stellen! Zien wij U spoedig bij ons?

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1935 | | pagina 11