Mr. J. E. W. Duys
TWINTIG NIEUWE KARDINALEN
Demonstratie
ONZE ONDERWIJZERS
VOLKOMEN
w
of "O
ZATERDAG 30 NOVEMBER 1935
Treedt uit de S.D.A.P.
F. JK,?46 „LICHT" IN DE LUCHT
Succesvol ingevlogen
JEUGDKAMP ZWEEF
VLIEGERS
HERWONNEN LEVENSKRACHT
De hoofdprijs is 28083
In sloot gewaaid en verdronken
Mr. Marchant geeft een prachtige
uiteenzetting van hun taak
in dezen tijd
In het teeken van het
kruis
SOCIALE ZAKEN
Uitgaven voor de werk
verschaffing
Postvluchten
DE TERONG BLANDA
Westlandsche kweekers nemen
een proef
ZEEUWSCHE MOSSELEN
Zij komen niet meer over den
Moerdijk
WERK NAAR 'T BUITENLAND
JAPANSCHE HANDELSMISSIE
NAAR NED.-INDIË
GELUIDSSIGNALEN
Beperking in België
Allerlei veronderstellingen over
een hervorming van
het Heilig College"
gelogenstraft
Een kerkhistorisch feit
fl
lATEROAB
NOVEMBER
J /HCoZrz^r ggsn,
ofe'Pu&touii/fë
J. VAN TEEFFELEN t
Handelsvorderingen op Duitsche
debiteuren
Zooals ook in ons blad is mede
gedeeld, heeft mr. J. E. W. Duys,
jarenlang de meest gevatte en felste
advocaat van de S.D.A.P. in de Tweede
Kamer, aan zijn fractiebestuur een schrij
ven gericht, waarin hij zijn ontslag neemt
als fractielid. Ofschoon hij uit de fractie
treedt zal hij Kamerlid blijven tot de
eerstkomende algemeene verkiezingen.
Evenals pas prof. Visscher zich van de
anti-rev. partij afscheidde maar nog niet
als Kamerlid zijn ontslag nam, zal ook mr.
Duys niet meer namens zijn fractie kun
nen spreken of stemmen, maar op eigen
gelegenheid en risico voor de democratie
opkomen en haar verdedigen tegen.... de
S.D.A.P.
Hij motiveert zijn houding door het ope
nen van een boekje over De Zwarte Hand,
die hem vervolgd heeft in de roode partij.
Het heele boekje zal binnenkort in bro
chure-vorm verschijnen. Maar wat hij nu
reeds vertelt over de vervolging door de
leiders hij noemt de heeren Albarda en
Ankersmit geeft de kroniek van een
ware terreur tegen zijn persoon. Niet en
kel liet men een wolkbreuk van s^jierpe
moties over hem losbarsten, maar oo&- werd
hem zijn verdediging belet. Zelfs toen ïv^et
rapport der commissie-Bonger niet on
gunstig voor hem uitviel, werd het in den
doofpot gestopt en kreeg hij zelfs.,.-geen af
schrift, iets wat men toch zelfs »aan een
veroordeelde in een strafprocedure nüj de
rechtbank niet weigert. Om niet zenuwziek
te worden heeft hij zich thans ionttrolzken
aan de vervolging er het schrikbewind m
een partij, wier gebruiken hij .'schildert als
een doorloopende satyre op eerlijke, men-
schelijke verhoudingen, vrijheid en con
sciëntieuze democratie.
In Leeuwarden heeft dp hxeer JAibarda
destijds gebluft, dat ,.het socia'tisme moet
zijn de eerste vrije samenleving van vrije
menschen met eerbied Vv»or elke mee-
ningsuiting". Indien nes schritjveoi van da a
heer Duys een juist Verloop van de feiten
geeft, dan' blijkt tyjt achter de coulissen
van de S.D.A.P. een ^aotische republiek
van tegen elkander achtende natuur
krachten, ongezuiverd van de erfzonde.
Prof. Goudriaam verd" afgetuigd en als
eerlijk man van de trappen gesmeten, om
dat hij het tegen .de beschermers der op
ruiers had opgenomvsn. Uit den Amster-
damschen mad joétï de roode Federatie
drie leden, die zich aan een vrije „mee-
ningsuiting*' hadden gewaagd.
Thans g^ft Duys ei ronduit de voorkeur
aan liever vrijbv«wer te worden van de de
mocratie dan geslagene te worden van de
terreur. Want dit geeft zijn schrijven te
verstaan<er is na de communistische geen
enkele samenleving zoo onvrij als de
S. D. A. P-
Reeds in zijn rede te Hoorn had hij ge-
geeseld de „lafheid onder de sociaal-demo
craten tegenover de communisten omdat
ze fe»ng zijn, Voor burgerlijk te worden ge-
hoau' >n". H-et Volk, angstig voor deze ge
durfde ü'ial, herinnerend aan die van prof.
Goudriaa-n, was Duys gaan suggereeren:
het is toch niet waar? Doch het blijkt
thans' nog veel erger te zijn in de partij,
waar i»en zelfs in Het Volk niet aan het
woord mag komen en volslagen mond
dood ^erd gemaakt.
revolutionnaire pers zal nu wel weer
over- Duys spotten:
„Hij kocht zich een stel witte dassen,
En de wereld sprak ervan,
Hoe hij zich van een zondaar bekeerd had,
vüt een braaf, fatsoenlijk man."
In de evolutie naar de verbeterde ma
nieren is mr. Duys echter de revolutie
vooruit. Moge de S.D.A.P. hem althans in
deze evolutie volgen!
vermogen verkr egen niet alleen onver
zwakt worden gehandhaafd, maar ook
dienstbaar woiwiori gemaakt aan de
eischen van het ooge.nblife-
Nederland heeft onsf noodig, en, omge
keerd, mogen wij/ niet te kort schieten in
onze verplichtin gen jegens het vaderland.
Er is trouwen: 5. geen katholiek, die daar
aan denkt.
Maar het worde-'inog eens duidelijk en
openlijk uitgesproken, hoezeer het alge
meen beland ons te?r harte gaat en hoezeer
wij ons da arbij bewust zijn van den ernst
en de beteè*-kenis onzer positie als talrijk
volksdeel en sterke staatkundige partij.
Het zal besonderlijk wezen voor ons zelf
vertrouwen em onze eenheid en, waar dit
nioodig mochst zijn, verheldering' brengen
in de iuteeën.
P .S.
■yygtjerom een nieuw Koolhoven-toestel werd
ite Rc^tei-dam ingevlogen en wel de F.K. 46
„Licht",
l Djt tg/estel Werd ontworpen aan de hand van
de „gedane ervaring met de Koolhoven F.K.
46, welke machine zooals bekend is het stan
daard lesvliegtuig is van alle af deelingen der
Hal'ionale Luchtvaart School. De machine is
gebouwd speciaal voor de licentiefabriek van
Kooïhoven in Nederlandsch Xndië. de Eerste
Nederlandsch-Indische Vliegtuigfabriek en zal
binnenkort naar Indië worden verscheept,
voordat het toestel in alle deelen lichter ge-
Smaakt werd dan de F.K. 46 van de N.L.S., kon
iook een lichtere ftiotor worden ingebouwd, n.l.
.een Walter Minor van 85 P.K., welke slechts
"22 liter benzine per uur gebruikt. Dit laatste
is van enorm belang voor landen, zooals Ne
derlandsch Indië, waar de benzineprijzen nog
steeds hoog zijn.
Het vliegtuig is uitstekend geschikt voor les
vliegtuig en als sportmachine. Het heeft een
actieradius van pl.m. 700 K.M. en kruist op 142
K.M.; de maximum-stnelheid is 160 K.M.
Luitenant Asjes, welke het toestel invloog,
was buitengewoon tevreden over de uitstekende
vliegeigenschappen en de groote stabiliteit der
machine.
Nog te weinig schrijft het Partij-be
stuur in zijn communiqué over den in
Januari te houden Landdag is ons
katholieke volksdeel zich bewust, wat het
juist in staatkundig opzicht beteekenen
kan en moet voor ons land en voor ons ge-
heele volk.
Dat hierin eenig gevaar steekt, behoeft
nauwelijks gezegd te worden.
Overmoed is uit den booze en de „dik
wijls overmoedige en ongemotiveerde zelf
bewustheid", welke het Partijbestuur bij
andere volksgroepen signaleert, allerminst
navolgenswaardig.
Maar evenzeer dient gewaakt te worden
tegen het onderschatten van eigen kracht,
tegen een onvolledig besef van datgene,
waartoe wij door organisatie en partij
verband als volksdeel in staat zijn.
Een dergelijk tekort aan inzicht moet
nadeelig werken op onze actie en het zelf
vertrouwen verminderen.
Het moet eenieder van ons klaar voor
ocgen staan, dat het katholieke volksdeel
in de zeer bijzondere omstandigheden van
dezen tijd niet minder dan voorheen een
groote taak te vervullen heeft en dat de
Katholieke Staatspartij daartoe op staat
kundig gebied geroepen is.
Het besef daarvan moet levendig zijn bij
allen, die behooren tot den eigen wijden
kring, en het moet ook duidelijk blijken
naar buiten.
De positie der katholieken in ons vader
land is in den loop der jaren steeds ster
ker geworden.
Degenen onder ons, die getuigen waren
van de toestanden in een vorige periode,
weten dit uit eigen ervaring en eigen aan
schouwing.
Maar nu moet die sterkere positie in
harden strijd en met taai doorzettings-
Op 27, 28, 29 en 30 December as. zal te
Noordwijkerhout voor de Jeugd Luchtvaart
Clubs, aangesloten bij de Kon. Ned. Vereeniging
voor Luchtvaart en onder de auspiciën van de
door deze vereeniging ingestelde Centrale Jeugd
commissie, een bijeenkomst voor leiders en
modellenbouwers worden georganiseerd.
Aan deze bijeenkomst is verbonden een wed
strijd van proefvliegtuigen en proef-zweef vlieg
tuigen op het vliegveld van de Nederlandsche
School voor Zweefvliegers (N. S. Z.) te Noord-
wijkerhout-dorp en Noordzeekust.
Verder kennismaking, door demonstraties,
van den instructeur van de school, met het
praktische zweefvliegen. Verschillende startme
thoden en doellandingen worden getoond en be
sproken. Met voldoenden Westelijken wind zal
de PH 33 aan de kust gevlogen worden; de
monstratie C en D brevet.
De leiding berust bij den heer J. W. Fran
sen, Commandant van de Nederlandsche School
voor Zweefvliegers.
Men leze onder den gisteren door ons ver
melden uitslag der trekking van de loterij 1935
Herwonnen Levenskracht dat de eerste prijs
het huis is gevallen op nummer 28083.
Te Reeuwijk is «e 28-jarige J. Perdijk van
den Twaalfmorgenschen weg in de sloot ge
waaid en verdronken. De jongeman leed aan
toevallen.
BREDA, 29 November 1935
Vier honderd katholieke onderwijzers en on
derwijzeressen en vele priesters uit het bisdom
Breda kwamen hedenmorgen in het centrum
van de Baronie bijeen tot het opdoen van
nieuwe indrukken voor de vervulling van hun
dagelijkschen arbeid.
Nadat de adviseur van den Katholieken On
derwijzersbond, afdeeling Breda, de weleer
waarde heer J. van Osta, in de vroegte een H.
Mis had opgedragen voor de belangen van de
katholieke school, werd om tien uur in het
Casino een bijzonder drukke vergadering ge
houden, waarop mr. H. P. Marchant, oud-mi
nister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen, sprak over de plaats van den Katholieken
onderwijzer in dezen tijd.
Z. Exc. ving zijn voordracht aan met te
memoreeren, dat de bijzondere toewijding en
blijmoedigheid, waarmede de katholieke on
derwijzers en de priesters hun taak opvatten,
hem in zijn ambtelijke loopbaan zoo zeer trof.
dat hij besloot het katholicisme te onder
zoeken.
Daarmede zette hij den eersten stap op een
moeilijken weg den weg naar Rome dien
hij, logisch voort redeneerend, moest vervol
gen. Steeds werd hij daarbij getroffen door
het duidelijke antwoord, dat de katholieke leer
op alle vragen naar het waarom der dingen
gaf.
Stuk voor stuk doorzag hij de onhoudbaar
heid en zelfs de dwaasheid van de opwerpin
gen der hervormde tegenstanders.
Wat hem echter het meest trof was het feit,
dat hij hard moest werken en ploeteren om
eindelijk de waarheid te ontdekken, terwijl
Christus toch Zijn leer predikte voor de een-
voudigen, voor de kinderen en terwijl dezen
haar ook werkelijk begrepen.
Hij heeft de volle waarheid verstaan van
De Syrische Patriarch Ignatius Tappouni
van Antiochïè, de eerste Oostersche pa
triarch, die op zijn Syrischen patriacha-
len zetel het kardinaalspurper zal
dragen
Christus' woorden; „Zoo gij niet wordt als
deze kinderen
Daaruit heeft hij ook de volle waarde van
de taak der katholieke onderwijzers begrepen.
Zij moesten het kind het antwoord geven op
de eenvoudige vragen, waardoor het uit zijn
natuur komt, antwoord geven op die tallooze
vragen naar het waarom der dingen.
De onderwijzers moeten eenvoudig worden
als de kinderen om, wat hun uit Christus'
leer in dezen eenvoud tot overtuiging is ge
worden op de kinderen over te dragen.
Wanneer de jonge arbeider in de fabriek
zich laat meetronen door zijn onchristelijken
kameraad, dan gebeurt dat alleen, omdat hij
niet het heldere, klare antwoord van de Kerk
kent op de vragen naar het waarom.
Met het bijbrengen van dat antwoord kan
de katholieke onderwijzer den lateren arbei
der redden.
De Kerk krijgt in dezen tijd vele aanvallen
te doorstaan. Berlijn is geen bolwerk gebleken
tegen het geestelijk communisme. Integendeel,
het leidt de draden van volslagen anti-gods
dienstige activiteit voort tot zelfs binnen onze
grenzen.
Deze tijd is er een, waarin God de men
schen beproeft of zij Zijn genade waar
dig zqn.
In zulk een tijd moet er worden gemobili
seerd en moet zeker niemand, die op geeste
lijk gemak gesteld is, katholiek worden.
Men hoort wel eens andersdenkenden de
vraag stellen „waarom dat als-maar een kruis
maken?"
Ons antwoord moet zijn: „Wij maken zoo
herhaaldelijk een kruis om ons te verleven
digen, dat God altijd in ons midden is, om
altijd aan Hem te denken, om ons steeds be
wust te blijven, dat wij Hem rekenschap schul
dig zijn, om altijd Zijn verlossingswerk voor
oogen te houden en vooral, opdat onze kin
deren heel hun leven de overtuiging zullen
meedragen, dat zij in dit teeken zullen over
winnen."
Met buitengewone warme instemming werd
de rede van mr. H. P. Marchant ontvangen.
De voorzitter, de heer A. W. Takx, dankte
den oud-minister en dankte ook den burge
meester van Breda, mr. dr. Van Sonsbeeck, die
deze vergadering bijwoonde.
De heer Van Buuren gaf vervolgens op het
tooneel een demonstratie met de kinderen van
zijn klas, die hij op alleraardigste wijze liedjes
in beeld liet brengen.
In de middagbijeenkomst werd deze demon
stratie voortgezet en gevolgd door een causerie
met lichtbeelden van den Bredaschen kunst
schilder Achille Stubbe over „Michaël Angelo".
Met groote voldoening verlieten de vele
deelnemers dezen negentienden onderwijzers-
dag in de Baronie.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijziging en
verhooging van het tiende hoofdstuk A der
Rijksbegrooting voor het dienstjaar 1935.
De wet, waarbij het Werkloosheidssubsidie-
fonds wordt ingesteld, laat niet toe, dat bepaalde
uitgaven, die door het Rijk ten behoeve van de
werkverschaffing moeten worden gedaan, zoo
als aankoop van gronden door de ontginnings
maatschappijen en/of het Staatsboschbeheer,
kosten van toezicht door de Nederlandsche
Heide-Maatschappij, kosten voor verschillende
Rijkswerken in Drente, enz. ten laste van het
Werkloosheidssubsidiefonds worden gebracht,
zoodat ten behoeve van de hierbedoelde uitga
ven een afzonderlijk krediet ter beschikking
moet staan. Het hiervoor benoodigde bedrag
wordt geraamd op f 2.550.000.
Voorts zal art. 129 nog moeten worden ver
hoogd met een bedrag van f 4.000.000 ten be
hoeve van de ontginningsmaatschappij „Land
van Vollenhove".
Dit bedrag komt, naarmate de gronden ver
kocht worden, geleidelijk weer in 's Rijks schat
kist terug.
Hedenmorgen te 7.58 uur is de „Kwak" van
Schiphol naar Indië vertrokken.
In verband met de resultaten welke Prof.
Sprenger te Wageningen heeft verkregen met
het kweeken van de bekende Indische vrucht,
de Terong Blanda, zijn reeds een aantal West
landsche kweekers voornemens om voor het
volgend seizoen deze teelt te gaan beoefenen.
De opzet zal voorloopig nog bescheiden zijn,
omdat eerst nagegaan dient te worden hoe het
publiek op deze inlandsche vrucht in Holland
zal reageeren, terwijl ook de practische cul
tuurmogelijkheden op de gewone kweekerijen
moeten worden nagegaan.
De betrokken kweekers zullen zich met Prof.
Sprenger in verbinding stellen om de benoo
digde stekken te bekomen, waarna enkele kas
sen met dit nieuwe product zullen worden aan
geplant.
In het volgend jaar zal dus de Terong Blan
da aan de Westlandsche veilingen verschijnen.
Het Centraal Verkoopkantoor te Bergen op
Zoom heeft aan de mosselenverzenders in Zee
land een verbod doen toekomen mosselen boven
den Moerdijk te verkoopen.
Een uitzondering wordt gemaakt voor de mos
selen, afkomstig uit Bruinisse, die per boot in
Rotterdam geleverd mogen worden. Overigens
mogen boven den Moerdijk slechts door han
delaren uit het Noorden van het land zgn. wilde
mosselen, afkomstig uit de Waddenzee, geleverd
worden.
Naar ons van bevoegde zijde wordt medege
deeld zal de levering van een drietal kranen met
electrische uitrustingen compleet in het bui
tenland worden besteld. Deze kranen zijn be
stemd voor de nieuwe buizenfabriek der Kon.
Ned. Hoogovens en Staalfabrieken N.V. te
IJmuiden.
Het verloren gaan voor het binnenland van
een dergelijke opdracht valt ten zeerste te be
treuren, daar hierdoor aan verschillende ma
chinefabrieken voor eenige maanden werk wordt
onthouden.
De „Japan Chronicle" bevat volgens de „Java
Bode" een bericht, dat medio van deze maand
een economische missie, omvattende handels
lieden, industrieelen en bankiers, uit Tokio zou
vertrekken voor een bezoek aan Borneo, Celebes,
Sumatra, Java en Siam. De reis zal ongeveer
twee maanden duren.
Financieele kringen, aldus het blad, hechten
groote beteekenis aan Ned.-Indië, niet alleen
om economische overwegingen, doch ock van
het standpunt der nationale defensie. Zij zijn
overtuigd van de noodzakelijkheid aldaar op
economisch gebied vasten voet te krijgen en
de Regeering te helpen bij het doorvoeren van
haar nationale politiek
De A. N. W. B. meldt:
Sinds 24 November is in België, krachtens een
Koninklijk Besluit, een ingrijpend voorschrift
in werking getreden, ter beperking van het ge
ven van geluidssignalen door motorrijtuigen.
Deze zullen voortaan in bebouwde kommen al
leen gegeven mogen worden, wanneer de om
standigheden het gebruik van geen enkel an
der middel toelaten ter voorkoming van een
dreigend gevaar en de signalen moeten dan bo
vendien zoo kort mogelijk zijn.
Voorts zal het geven van geluidssignalen in
bebouwde kommen absoluut verboden zijn tus-
schen 22 uur (10 uur 's avonds) en 7 uur des
ochtends; men moet dan een signaal geven,
door herhaald en kort knippenen met de kop
lampen.
(Van onzen Romeinschen correspondent)
Het Pauselijk Rome heeft in langen tijd niet
meer zulk een beweging gekend als die,
welke door de aankondiging van twintig
nieuwe kardinaalsbenoemingen is teweeg ge
bracht. Van dë twintig benoemden behooren
er niet minder dan veertien tot het Vaticaan-
sche milieu, en op een enkele uitzondering na
zullen zij waarschijnlijk ook als kardinaal tot
de Curie blijven behooren. Terwijl de benoemden
uit het buitenland ten deele reeds onderweg
zijn naar Rome om op 19 December a.s. in het
openbare consistorie den rooden hoed te ont
vangen. worden de anticamera's der in Rome
woonachtige nieuwbenoemden overstroomd met
felicitatie-bezoeken, welke met een typische uit
drukking „visite di calore" heeten, hetgeen zoo
veel beteekent als: visites om warm te houden.
En intusschen raadt men al druk naar de na
men der opvolgers in de hooge functies, die de
nieuwe kardinalen zullen openlaten.
De twintig roode hoeden zijn ditmaal, om zoo
te zeggen, onverwacht uit de lucht gevallen.
Sinds jaren dook op min of meer geregelde tij
den het gerucht van een consistorie op, maar
het seizoen ging steeds weer voorbij zonder dë
verwachte benoemingen gebracht te hebben.
Nu werden al die opeengestapelde verwachtingen
ineens vervuld op een oogenblik, dat niemand
ze verwachtte. Er was zelfs den dag te voren
geen gerucht in de lucht. Het Vaticaan toonde
bij deze gelegenheid weer eens, dat zijn befaam
de geheimhouding hermetisch is.
Even onverwacht was het groote aantal der
benoemingen. Men was door de schaarsche kar
dinaalsconsistories der laatste jaren in Rome
langzamerhand gaan denken, dat de Paus bij
zondere gronden had, om geen kardinalen te
benoemen. Allerlei veronderstellingen werden
hieraan vastgeknoopt en gingen door de gansche
wereldpers. De „hervorming van het Heilig Col
lege" was een veelbesproken onderwerp: de een
meende, dat de Paus het kardinaalscollege lang
zaam liet „uitsterven"; anderen spraken van een
hervorming der pauskeuze door deelneming van
alle bisschoppen aan het conclave. Het blijken
looze geruchten geweest te zijn. Het Heilig Col
lege zal door de nieuwe benoemingen zoo vol
tallig zijn als zelden het geval is.
oo groot als het aantal der nieuwe kardi-
^7 nalen is, vindt het toch gemakkelijk zijn
Zj verklaring in de vele „achterstallige" be
noemingen. Het is overigens niet zonder prece
dent: Leo XIII benoemde in 1893 negentien en
Pius X in 1911 achttien kardinalen tegelijk.
Wanneer men in acht neemt, dat er onder
de twintig benqemden van heden twee zijn, n.l.
mgr. Salotti en mgr. Tedesehini, die eigenlijk
reeds in Maart 1933 hun benoeming hadden ont
vangen, maar wier naam toenmaals „in petto"
gehouden werd, wordt het huidig aantal door
dat van 1893 en 1911 geëvenaard en zelfs over
troffen.
Is het aantal der nieuwe kardinalen onge
woon groot, wanneer men de herkomst der
nieuwe gepurperdën nagaat, blijkt dat het aan
staande consistorie een „klassiek" consistorie
zijn zal. Bijna alle benoemingen liggen immers
geheel in de lijn der Romeinsche tradities.
Dit geldt op de eerste plaats van de
benoeming der vier nuntii van Madrid. Pa
rijs, Weenen, en Warschau, wier diploma
tieke ambt volgens een vast gebruik vroe
ger of later met het purper pleegt beloond te
worden. En hetzelfde is het geval met de an
dere benoemingen uit het Romeinsche milieu.
De secretaris der Propaganda, mgr. Salotti, de
secretaris van de Congregatie der Sacramenten,
mgr. Jorio, de assessor van de Congregatie van
het H. Officie, mgr. Canali en de secretaris van
de Congregatie der Religieuzen, mgr. La Puma
bekleeden ambten, die in de rangorde der hiërar
chie steeds tot het purper plegen te leiden. Het
zelfde kan gezegd worden van den maestro di
camera, mgr. Caccia Dominioni, den geheimaal
moezenier mgr. Cremonesi en, zij het met min
der vasten regel, ook van den secretaris der
Apostolische signatuur, mgr. Cattani Amadori,
den deken der Rota Romana, Mgr. Massimi en
den secretaris van de Administratie der bezit
tingen van den H. Stoel, mgr. Marianl.
Het feit, dat al de hier genoemde nieuwe
kardinalen uit de hooge kerkelijke amb
ten komen, drukt zich ook uit in hun
Italiaansche nationaliteit. Het overwicht der Ita
lianen onder de nieuwbenoemden heeft in som
mige niet-Italiaansche kringen eenige teleur
stelling gewekt, temeer, waar men daar som
tijds gemeend had, uit de schaarsche kardinaals
benoemingen der laatste jaren een neiging te
kunnen afleiden naar een meer internationale
gemengde bezetting van het Heilig College. Men
weer er n.l. op, dat de Italiaansche meerder
heid in het kardinaalscollege historisch gegroeid
is uit den tijd, toen deze „Italianenin werke
lijkheid burgers van den pauselijken staat war
ren. Na den ondergang van den pauselijken
staat in 1870 echter bleef er tusschen de Kerk
en het nieuwe Italië een verwijdering bestaan,
die maakte, dat de Italiaansche nationaliteit zich
als zoodanig slechts in beperkte mate deed gel
den.
Door de Conciliatie van 1929 is deze klove ge
dempt en sindsdien hebben de Italiaansche ka
tholieken geen reden meer om minder nationaal
of zelfs nationalistischer te voelen dan die van
andere naties. Hoezeer de Conciliatie inder
daad de nationale gevoelens der Italiaansche
katholieken vrijgemaakt en versterkt heeft,
blijkt heden trouwens uit de uitingen van ver
schillende Italiaansche bisschoppen. In deze
historische omstandigheden, nu de Italiaansche
katholieke traditie en cultuur enger dan vroe
ger gepaard gaan met een Italiaansch natio
nalisme, meenden sommigen, dat hieruit een
consequentie zou kunnen voortvloeien voor de
samenstelling van het kardinaalscollege.
Waren dezen dus ietwat teleurgesteld, van
den anderen kant meenden sommige Italianen
in het „herstel van de Italiaansche meerder
heid in het Heilig College", zooals de kranten
het noemden, een reden tot fierheid en vol
doening te zijn óók met het oog op Italië's hui
dige geïsoleerde positie in de internationale po
litiek.
Hetgeen hierboven omtrent de ambtelijke
loopbaan der nieuwe Italiaansche gepurperdc-n
gezegd werd, is genoeg om aan te toonen, dat
dergelijke politieke overwegingen in dezen of
genen zin hier overbodig zijn. De hooge ambten
in de Romeinsche Congregaties en andere in
stellingen der Curie zijn voor het overgroots
deel door Italianen bezet, om de eenvoudige re
den, dat het nu eenmaal bijna uitsluitend Ita
lianen zijn, die zich van de laagste treden af
aan deze carrière wijden.
De Italiaansche kardinalen zullen naar alle
waarschijnlijkheid allen of bijna allen te Rome
een plaats in de Curie innemen, waardoor het
aantal curie-kardinalen sterk groeit. Van bijzon
der belang is daarbij, dat enkele van de beste
kerkelijke diplomaten, die nog uit de groote
school van Rampolla zijn voortgekomen, zooals
de nuntius van Madrid en die van Parijs, voort
aan in Rome zullen werken. Van deze beiden
geldt, dat zij een bijzonder delicate taak me
groote resultaten hebben vervuld.
Een bijzondere figuur onder deze Curie-be
noemingen is de nieuwe kardinaal der Sociëteit
van Jezus, pater Boetto. Deze kloosterling tus
schen de hooge prelaten en diplomaten neemt
de plaats in, die door het overlijden van kar
dinaal Ehrle, na het aftreden van pater Billot
den laatsten Jezuïeten-kardinaal, was openge
vallen.
Naast de veertien Italiaansche kardinalen,
die dus naar alle waarschijnlijkheid bij
na allen curie-kardinalen zuilen zijn,
staan onder de nieuwbenoemden vier buiten-
landsche bisschoppen, nl. mgr. Kaspar van
Praag, mgr. Copeilo van Buenos Ayres, mgr.
Goma y Tomas van Toledo en mgr. Suhard van
Reims. Door de benoeming van mgr. Kaspar
krijgt de jonge Tsjechoslowaaksche staat een
tweeden kardinaal, terwijl mgr. Copeilo, in
wiens bisschopsstad het vorig jaar met zulk een
buitengewonen luister het eucharistische we
reldcongres gevierd werd, de eerste kardinaal
van Spaansch Amerika is. Mgr. Goma y Tomas
is de opvolger van kardinaal Segura als pri
maat van Spanje.
De twee laatste figuren onder de 20 nieuwe
kardinalen staan op zichzelf. Het zijn die van
den rector van het Institut Catholique te Pa
rijs, mgr. Alfred Baudrillart en van den Syri
schen patriarch van Antiochië, mgr. Ignatius
Tappouni. Is de eerste benoeming vooral een
onderscheiding van persoonlijke verdiensten, de
tweede is een kerkhistorisch feit van groot' be
lang.
Voor het eerst na eeuwen zal weer een Oos
tersche patriarch zitting nemen in het Heilig
College. Afgezien van twee kortstondige uitzon
deringen in de negentiende eeuw nl. de pa
triarch Levitsky van Lemberg, die in 1846 be
noemd; reeds in '48 overleed zonder in Rome
het purper ontvangen te hebben, en de Armeen-
sche patriarch Antonios Hussan, die in 1880
den rooden hoed ontving, toen hij in verband
met de vereeniging der patriarchaten van Cili-
cië en Constantinopel zijn ambt neerlegde om
zich in Rome te vestigen, waar hij in '84 over
leed afgezien van deze beide uitzonderingen
vindt men sedert de vijftiende eeuw geen Oos
tersche kardinalen in het Heilig College. De
benoeming van patriarch Tappouni is dan ook
een feit van belang voor de toekomst der Oos
tersche kerken.
Tot slot een kleine nationaliteiten-statistiek
van het kardinaalscollege, zooals zij na het ge
heim consistorie van 16 Dec. zal luiden. Argen
tinië 1, België 1, Brazilië 1, Canada 1, Duitsch-
land 3, Frankrijk 7, Hongarije 1, Ierland 1,
Italië 38, Oostenrijk 1, Oriënt 1, Polen 2, Por
tugal 1, Spanje 4, Tsjechoslowakije 2, Vereenig-
de Staten 4.
Vrijdagmorgen had onder groote belangstel
ling van Katholiek Rotterdam de teraardebe
stelling plaats van den Dinsdag plotseling
overleden architect Jan van Teeffelen.
Met Joannes Franciscus van Teeffelen is niet
alleen een uiterst bekwaam architect heenge
gaan, maar bovenal een goed katholiek en so
ciaal werker. Voor deze belangelooze werk
zaamheden werd hij in 1929 begiftigd met het
gouden Eerekruis Pro Ecclesia et Pontifice.
Om negen uur vond in de kapel van het St.
Franciscus Gasthuis de plechtige uitvaart
plaats. Rector A. Roozen celebreerde de H. Re
quiemmis en verrichtte de absoute, waarna het
stoffelijk omhulsel naar zijn laatste rustplaats
op het R. K. Kerkhof te Crooswijk werd ver
voerd.
Onder de zeer velen die zich om de groeve
hadden geschaard merkten wij o.m. od pater
M. R. Schoemakers van de R. K. Reclassee-
ringsvereeniging, het volledige bestuur van de
R. K. reclasseeringsvereeniging, de kerkbesturen
van de parochies van het H. Hart aan de Olde
te Rotterdam en van de St. Liduinaparochie
te Hillegersberg. het bestuur van den Bond tot
betere huisvesting van groote gezinnen, en ver
schillende architecten o.a. de heeren Ir. B. Th.
Kraayvanger en W. J. Klaphaak.
In de week van 25 tot 30 November 1935 is
door De Nederlandsche Bank in totaal een be
drag van omstreeks RM 700.000 van de op haar
Sonderkonto bij de -Deutsche Verrechnungs-
kasse uitstaande vorderingen met de begunstig
den afgerekend. De nummers van deze posten
liepen van 8294683169.
Het totale bedrag van de op het Sonderkonto
uistaande posten, die nog niet tot uitbetaling
zijn gekomen, beloopt op het oogenblik omstreeks
RM 31,1 millioen. De Sonderkonto-psten waar
voor koersfixeering is verkregen, zijn hieronder
begrepen.
Aan Treuhanderkonto-posten is door De Ne
derlandsche Bank gedurende dezelfde periode ui
totaal een bedrag van ongeveer RM 100.00 met
de begunstigden afgerekend. Het moógste afge
rekende volgordenummer was 18705.
Het totale bedrag van de op het Treuhander-
konto Niederlande uitstaande vorderingen, die
nog niet tot uitbetaling zyn gekomen, beloopt
op het oogenblik omstreeks R.M. 18,8 millioen.
De Treuhanderkonto-posten waarvoor koers
fixeering is verkregen, zijn hieronder begrepen.
V
I
