TEGENVOORSTELLEN VAN
MUSSOLINI?
Abessinië uit de gratie der
Engelschen
Zware lijdensweg van een
Katholiek volk
Het nieuws van heden
SMIT v. RIJSBERGEN
HIJ TRACHT TIJD TE
WINNEN
ZIJ WENSCHEN VREDE
MET ITALIË
DE VERVOLGING
MEXICO
NIEUWE MOEILIJKHEDEN
IN GRIEKENLAND
U-Tax - Uw Tax
DE BAROMETER
Luchtdienst over den
Oceaan
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN":
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bijvooruitbetaling
DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
VRIJDAG 13 DECEMBER 1935
Avondblad
EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19695
iH
De Duce zal zooveel mogelijk
profiteeren van Engelands
slappe houding
Wordt vredesplan door
Genève afgewezen?
Waarom het Britsche
kabinet toegaf
Vredesvoorstellen te Addis
Abeba overhandigd
De katholieke weekbladen eischten
het eerst beter begrip van
Mussolini's standpunt
Japansche kanonneer
boot naar Kanton
Ter bescherming der Japansche
kolonie
Sterke pressie op de
regeering
Het herstel der grond
wet in Egypte
Het immuun
In 1937 viermaal per week van
Engeland naar de V.S.
én terug
Een warnet! Een telegraafpaal in Asmara. De berichtendienst voor het oorlogsnieuws
Bezoek bij een vervolgden bis
schop, die een zolder
kamertje tot schuil
plaats heeft
De communisten aan
het werk
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
VOOR BETERE MAATKLEEDING
KLEERMAKERS
ZIJLSTRAAT 87 - TELEFOON 16963
Vijf jongens ontsnapt
uit een tuchthuis
Twee professoren
vermoord
GOEDKOOP
T elef oon 1.6.1.5.8
'L-
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct, Ingez
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
7"
In het veroverde gebied zitten de inboorlingen vreedzaam neer bij de Italiaansche
legertenten
ROME, Donderdag. Het ziet
er naar uit, dat Mussolini niet van
plan is, zich te haasten met het be
antwoorden der Parijsche bemidde
lingsvoorstellen, die hem gisteren
door de Britsche en Fransche am
bassadeurs zijn overhandigd.
Vermoedelijk zal hij tegelijker
tijd met het aanvaarden van de
voorstellen als een basis voor on
derhandelingen tegenvoorstellen
doen, die veel verder gaan dan de
Parijsche.
De indruk bestaat in zekere kringen, dat de
Duce zich voorstelt, zooveel mogelijk te pro
fiteeren van wat men de verslapping van En
gelands houding noemt. Hij zal veel meer vra
gen, zoo zegt men, dan hij ook maar in de
verste verte denkt te krijgen. Hoewel men al
gemeen aanneemt, dat hij den inhoud der
voorstellen, waarover thans onderhandeld
moet worden, reeds van buiten kende, kan de
Duce, indien hij zich daartoe geroepen voelt,
tijd winnen om de Volkenbondsprocedure zoo
lang mogelijk op te houden. Hij kan dat bij
voorbeeld bewerken door het vragen van toe
lichting aan de ambassadeurs van Engeland
en Frankrijk. Tot dusverre bestudeert hij de
voorstellen echter „met welwillendheid en met
volle belangstelling", zooals een vertegenwoordi
ger der regeering mededeelde.
Men verwacht, dat het wel eerrige dagen zal
duren, alvorens het dictatoriale „ja", „neen"
of „misschien" zal worden uitgesproken.
Het optimisme in Italiaansche kringen is
stijgende, nu Engeland, zooals men dat hier
noemt, zijn tegenstand heeft opgegeven. Van
officieele zijde heeft men de pers echter ge
waarschuwd niet al te optimistisch te zijn,
omdat daardoor de zaken alleen maar inge
wikkelder zouden kunnen worden.
Men verwacht, dat Genève slechts door mid
del van de Engelsche en Fransche ambassa
deurs te Borne in kennis zal worden gesteld
van het Italiaansche antwoord, want hier
wordt nog steeds met nadruk verklaard, dat
de voorstellen afkomstig zijn van de Fransche
en Engelsche regeeringen en niet van den
Volkenbond.
De Italianen bekommeren zich niet in het
minst om de categorische verwerping der Pa
rijsche voorstellen door Addis Abeba. Zij be
schouwen dit als een feit in hun voordeel, om
dat daaruit de onredelijkheid van den Negus
zou blijken.
(Auteursrecht News-Chronicle-A.N.P.)
LONDEN, 13 Dec. (Keuter). De kern van
de commentaren in de ochtendbladen is 'n
zucht van verlichting, dat het vredesplan
van Hoare en Laval bijna zeker door den
Volkenbondsraad van de hand zal worden
gewezen.
De verzekering van Eden, dat de voorstellen
uitsluitend maar als vredesdenkbeelden be
doeld zijn, heeft ertoe bijgedragen, de onrust
weg te nemen.
De algemeene stroomingen in de Britsche
openbare meening over de geheele aangelegen
heid zijn op uitstekende wijze opgesomd in het
hoofdartikel van de „Times," waarin gezegd
wordt, dat de ta'ak van bemiddeling, welke aan
Frankrijk en Engeland door den Volkenbond is
toevertrouwd, voortaan geleid zal moeten wor
den door de ervaring van deze week, en vooral
door de vastberaden uitingen der publieke
meening, welke lang in herinnering zullen
blijven.
De regeering kan de diepte en de kracht van
de gevoelens, die gewekt zijn, zelfs reeds door
de algemeene strekking van de te Parijs be
sproken voorstellen, moeilijk hebben misver
staan.
Deze gevoelens hebben zich op rustige en
nauwkeurige wijze in de geheele pers weer
spiegeld, want van bijna elk vertegenwoordi
gend en onafhankelijk blad in het geheele land
komt dezelfde waarschuwing.
De „Morning Post" meent de redenen te we
ten, waarom het Britsch kabinet ertoe gekomen
is de Parijsche voorstellen te aanvaarden. Met
het oog op het gevaar, dat Mussolini een petro
leum-embargo als een daad van oorlog zou
beschouwen, is aan Laval verzocht, met de
grootste snelheid toebereidselen te willen ma
ken voor een krachtige steunverleening aan
Engeland ter zee.
Hierop zou Laval geantwoord hebben dit niet
te kunnen doen, voordat aan Mussolini vredes
voorstellen in den geest van het plan Hoare-
Laval zouden zijn overhandigd en door hem
verworpen.
Het blad meent, dat de meeningen in den
boezem van het kabinet aanvankelijk verdeeld
zijn geweest, maar dat verwerping der voorstel
len tot het aftreden van Hoare zou hebben
geleid.
De socialistische „Daily Herald" richt een
scherpen aanval op Sir Samuel Hoare en dringt
aan op zijn aftreden.
ADDIS ABEBA, 13 Dec. (Reuter). De gezan
ten van Frankrijk en Engeland hebben heden
op het ministerie van Buitenlandsche Zaken
van Abessinië de Fransch-Britsche vredesvoor
stellen overhandigd.
KANTON, 13 Dec. (Beuter) Een Japan
sche kanonneerboot is van Hongkong naar
Kanton gezonden. Volgens nadere berichten is
de Japansche kanonneerboot gestuurd in ver
band met demonstraties op reusachtige schaal,
ter bescherming van de Japansche kolonie.
De betoogingen te Peking tegen de autono-
mie-beweging in Noord-China hebben overal
in China levendigen weerklank gevonden.
Te Sjanghai zelf protesteerden alle studenten
met hun leeraren en vertegenwoordigers van
800.000 arbeiders. Groote optochten werden ge
houden en manifesten verspreid, waarin teger.
het binnendringen van vreemde elementen
wordt geprotesteerd.
Onze Londensche correspondent is van
meening, dat de Engelsche publieke opi
nie ten ongunste van Abessinië is ge
draaid. Hij bewijst dezen omzwaai door tal van
citaten.
Hij schrijft: Nu is er één ding waaraan niet
getwijfeld kan worden: de openbare meening
in Engeland heeft nooit veel voor een politiek
van sancties tegen Italië gevoeld, en de laatste
maanden is zij er bovendien voortdurend min
der voor gaan voelen. Hiermede heeft de Brit
sche Regeering rekening te houden.
Het zou haar zeker zeer kwalijk genomen
worden indien zij een breuk in de traditioneele
Engelsch-Italiaansche vriendschap niet wist te
voorkomen.
Men heeft kunnen waarnemen dat de gevoe
lens van het Britsche publiek ten opzichte van
de strijdende partijen een aanmerkelijke ver
andering ondergaan hebben. Behalve in de
socialistische en liberale pers leest men geen
artikelen meer waarin het „Ethiopische Rijk"
verheerlijkt wordt, en de Abessiniërs worden
voorgesteld als een onschuldige, door een over
macht aangerande natie. De sympathie voor
het Afrikaansche land en voor zijn heerscher
is grootendeels verdwenen. In enkele dagen
hebben wij een groot aantal artikelen gelezen
welker schrijvers omtrent Abessinië waarhe
den vertelden welke allerminst strooken met
de geestdriftige lofliederen, enkele maanden
geleden nog door een deel der pers op dat
land t gezongen. De December-maandbladen
(„Reviews") bevatten verscheidene bijdragen,
welke alles behalve geschikt zijn om ons geest
driftig te stemmen voor het land van den Ne
gus onverschillig of het door Italië onrecht
matig aangevallen is.
De „National Review" kiest zonder voorbe
houd partij voor Italië. In de „Contemporary
Review" schrijft Majoor E. W. Poison New
man een gruwelijk artikel over „slavernij
in Abessinië". J. L. Garvin heeft juist in de
„Observer" schrijvers van verschillende natio
naliteiten (doch geen Italianen) die Abessinië
bezocht hebben aangehaald om te bewijzen dat
het z. g. Ethiopische Rijk een „barbaarsche
mengelmoes" is, een halve eeuw geleden ge
schapen door de moorddadige veroveringen van
het eigenlijke Abessinië, dat slechts het vierde
deel van dat Rijk uitmaakt, en dat bovendien
nog geheel beheerscht wordt door de Amhara,
die een betrekkelijk geringe minderheid vor
men.
De populaire agitatie van Britsche zijde,
schrijft Garvin, sproot voort uit een
verbijsterende onbekendheid met de
aardrijkskundige en rassen-elementen van
het probleem. Er bestaat een volmaakt verschil
tusschen „Abessinië" en het „Ethiopische Rijk".
Deze namen worden met elkaar verward, maar
moeten wel van elkaar onderscheiden worden.
Zelfs het eigenlijke Abessinië is geen natie in
den Europeeschen zin van het woord, maar een
mengsel. Het heerschende ras is de Amhara-
minderheid.
Garvin is een democratisch conservatief, en
hij is steeds een standvastig verdediger van
KAïRO, 13 Dec. (Reuter). Het herstel van
de grondwet heeft een golf van enthousiasme
doen ontstaan en verscheidene incidenten ver
wekt.
Gisteravond had een optocht plaats van 4000
personen, die „volledige onafhankelijkheid"
eischten. De uitingen van volksvreugde ver
oorzaakten groote stagnatie van het verkeer.
In plaats van de autobussen en trams aan
te vallen, drong het publiek de wagens binnen
om voor niets te rijden.
Een ongelukkige viel onder de tram en werd
gedood.
den Volkenbond geweest. In internationale aan
gelegenheden heeft hij jarenlang onvermoeid
het Duitsche standpunt (althans in hoofdlij
nen) verdedigd, tot op het oogenblik waarop
Duitschland uit den Volkenbond trad. Sinds
dien heeft hij gewaarschuwd tegen het gevaar
dat naar zijn meening van Duitsche zijde
dreigt. Wij herinneren hieraan omdat eruit
blijkt hoezeer deze befaamde schrijver den
Volkenbond als den maatstaf beschouwt waar
naar recht en onrecht beoordeeld moeten wor
den. Wanneer hij hierbij fouten gemaakt heeft,
dan waren deze hierin gelegen dat hij vaak
al te dogmatisch aan het Volkenbondsbeginsel
vasthield en andere realiteiten uit het oog ver
loor. Toch verzet geen man zich met meer
kracht en overtuiging tegen anti-Italiaansche
Volkenbondssancties dan hij. Men meene niet
dat hij zich laat leiden door sympathieën voor
het land van Mussolini. Zijn persoonlijke nei
gingen gaan, zoo wij ons niet vergissen, vol
strekt niet uit naar de „latijnsche" naties. Hij
is een verklaard tegenstander van het Fascis
me.
G. arvin is de verpersoonlijking van de
reactie welke zich in alle behalve in
links-politieke kringen openbaart op
de aanvankelijke ophemeling van Abessinië,
waarvan bijna niemand iets afwist.
De Katholieke weekbladen zijn onder de eer
sten geweest die aangedrongen hebben op een
juistere waardeering van het Italiaansche
standpunt en van Italië's positie. Thans mo
gen wij zeggen dat de overgroote meerderheid
van het voorgelichte deel van het volk een po
litiek verlangt, welke gericht is op het her
stel van de goede betrekkingen met Italië. Het
is niet onmogelijk dat de Regeering thans be
gonnen is aan deze pressie toe te geven.
Verwachting: meest zwakke Oostelijke
tot Noord-Oostelijken of Noordelijken
wind, gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen
sneeuw, lichte vorst tot temperatuur om
:-f het vriespunt,
EE Hoogste barometerstand: 773.8 te Aber-
EE deen. Laagste barometerstand: 751.8 te
Er Vardö.
EE Zon op 8.03 - onder 3.45 - Licht op 4.15
EE Maan op n.m. 7.32 onder v.m. 10.25 li
EE Laatste kwartier 17 December
WASHINGTON, 13 Dec. (Reuter). In den
zomer van 1937 zal men vier maal per week
van Amerika naar Engeland en terug kunnen
vliegen.
De plaatsvervangende onderstaatssecretaris
van Buitenlandsche Zaken, Walton Moore, die
Reuter op de hoogte stelde van de plannen
voor een regelmatigen luchtdienst over den
Oceaan, deelde verder mede, dat er tusschen
een Amerikaansche en een Engelsche maat
schappij een overeenkomst 'is gesloten, doch
dat andere landen niet van deelneming zijn
uitgesloten. Er is reeds toestemming verleend
voor de noordelijke route-Canada, Newfound
land, Ierland, Engeland en voor de Zuide
lijke route over de Bermuda's en Portorico
naar Engeland.
In Amerika zullen de vliegtuigen landen te
New-York, Norfolk en Charleston. Over het
postvervoer zal nog onderhandeld worden.
Het aan kunstschatten rijke kasteel van Pansin (in Duitschland) is Jiagenoeg ge
heel door brand verwoest. Slechts een waardevolle bibliotheek en de historische kro
ningszetel van koning Frede rik 1 konden worden gered
Uit een brief van een Amerikaansch geestelij
ke, die van een reis uit Mexico terugkeerde,
knippen wij het volgende:
In Guadalajara hoorde ik met groote bewon
dering spreken over den heldhaftigen Bisschop
Mgr. Mauriquez, den dapperen Kerkvorst van
Huejutla die zijn kudde niet verlaten heeft,
maar die zijn volk steeds aanspoort en be
moedigt om te volharden.
Deze Bisschop is een martelaar voor zijn ge
loof. Toen hij in de gevangenis zat hebben de
trawanten van Calles hem vreeselijke lichame
lijke en geestelijke folteringen doen ondergaan.
Gedurende meer dan een jaar was hij opgeslo
ten in een kleine afschuwwekkende cel. Om de
ze kerkerstraf nog verschrikkelijker te maken,
werden beurtelings de meest laagstaande indi
viduen en krankzinnigen aan dezen heldhafti
gen Kerkvorst tot gezelschap gegeven. Maar
zijn vijanden hebben zijn geestelijke kracht en
zielegrootheid niet kunnen verbrijzelen.
Ik heb niet precies kunnen nagaan hoeveel
geld door de politie op het hoofd van dezen
Bisschop is gesteld maar er zijn in zijn Bis
dom 250.000 Indianen die een vreeselijke wraak
zullen nemen, indien hun Bisschop ooit weer
werd gevangen genomen of gedood.
Mgr. Mauriquez is een buitengewoon ontwik
keld man, een uitstekend redenaar, die ook over
een welversneden pen beschikt. Hij heeft altijd
zijn groote talenten uitgebuit om den geloofs
moed van zijn Diocesanen aan te wakkeren. Het
Mexicaansche volk stelt in hem, evenals in den
Aartsbisschop Orozco, het grootste vertrouwen.
Mgr. Mauriquez was de eerste Mexicaansche
Bisschop die onverbiddelijk weigerde zich te
schikken naar de grillen der Communisten. Hij
heeft alles voor zijn volk opgeofferd. Op het
cogenblik leeft hij in de grootste armoede. Reeds
geruimen tijd zou hij hebben kunnen terug-
keeren naar zijn Paleis of naar zijn Kathedraal
in Huejutla indien hij aan de Communisten had
toegestaan bezit te nemen van de zielen der
kinderen. Maar deze Bisschr- is onverzettelijk
en hij geeft er de voorkeur aan om zelf in de
grootste armoede te leven en standvastig de Ka
tholieke beginselen te handhaven. Overal waar
men in Mexico komt, hoort men zijn naam met
eerbied noemen.
Ik was in de gelegenheid om een bezoek te
brengen aan dezen moedigen Kerkvorst die
thans op een klein zolderkamertje woont. Hij
was gekleed in een versleten toog, die reeds her
haalde malen versteld was. Op het zolderka
mertje stonden een oud ijzeren ledikant en een
kleine waschtafel 'en op zijn schrijftafel lagen
'n stapel papieren en een penhouder. Aan mijn
gids vroeg ik waarom men toch niet kon zor
gen dat de Bisschop wat beter gehuisvest werd.
De Priester glimlachte: „Mgr. Mauriquez zou
nooit willen hebben dat men daarvoor eemg
geld besteedde: hij zou dat veel liever aan de
armen hebben gegeven. Hij is onverzettelijk en
hij wil niet dat men een nieuwen toog voor hem
koopt."
„Wij kunnen geen compromis afsluiten met
onze beulen" zoo verklaarde mij de Bisschop.
„De communisten Calles, Cardenas en Canabal
zullen hun politiek tegenover Kerk en
Godsdienst nooit prijs geven. "Wanneer zij ooit
vrede zouden sluiten met de Kerk, dan zou dit
nog slechts van zeer tjjdelijken aard zijn: terug
wijken om beter te kunnen springen. Want de
ze menschen willen niets anders dan den gods
dienst vernietigen. Zij zouden God zelf willen
uitbannen. Wij leven thans in een tijd, waarin
wij dezelfde kracht en dezelfde energie aan den
dag moeten leggen, als de eerste martelaren in
het oude Rome hebben getoond te bezitten. Men
kan met wilde beesten geen verbond sluiten. In
dien uw huis in brand staat, zoudt gij toch
trachten om het vuur te stuiten. Indien krank
zinnigen uw woning bestormen, dan kunt gij
geen compromis met hen sluiten."
Zal Mussolini tegenvoorstellen doen? Men ge
looft, dat hij tijd tracht te winnen.
Nieuwe moeilijkheden, in Griekenland; drei
gende kabinetscrisis.
Ged. Staten van Utrecht stellen voor, de
Utrechtsehe Universiteit bij haar driehonderd
jarig bestaan een geschenk te geven.
Beraadslagingen in de Eerste Kamer over de
al- of niet-toelating van Graaf De Marchant
et d'Ansembourg.
O
ATHENE, 13 Dec. Nieuwe moeilijkheden zijn
ontstaan door het besluit van den vroegeren
minister-president Tsaldaris om de nationale
vergadering bijeen te roepen.
Tsaldaris, die de regeering-Demerdzis het
recht betwist, zonder Nationale Vergadering
te regeeren, heeft opdracht gegeven, de hand-
teekeningen van 150 afgevaardigden te ver
zamelen, welke volgens de wet noodig zijn voor
een voorstel tot bijeeixroeping der vergade
ring.
Demerdzis heeft het voornemen zich met
een verzoek tot ontbinding der vergadering
tot den koning te wenden, indien een dergelijk
voorstel inderdaad wordt gedaan. Indien de
koning tot ontbinding besluit, zouden kort
daarna nieuwe verkiezingen worden uitgeschre
ven. Indien de koning echter geen ontbinding
wil, is een ministercrisis waarschijnlijk.
De koning heeft gisteren den minister van
onderwijs bij zich ontboden en zijn verwonde
ring er over uitgesproken, dat aan de scholen
van den staat door zooveel communistische
leerkrachten les wordt gegeven. Hij zeide, dat
hierin onverwijld verandering moet worden
gebracht, aangezien hij van oordeel is. dat
communisten niet geschikt zijn om als opvoe
ders der jeugd op te treden.
EL RENO (Oklahoma), 13 Dec. (Reuter)
Een vijftal jongens zijn uit het opvoedingsge
sticht alhier ontsnapt, door twee bewakers met
messen te bedwingen en als schild te gebruiken.
De overige bewakers konden niet schieten
zonder hun collega's te raken. D^vluchtelin
gen voerden de bewakers zoo 250 mfter mee en
lieten hen toen vallen en ontsnapten.
NEW-YORK, 13 Dec. (Reuter.) Een 55-jarige
Rus, Victor Koessof genaamd, heeft twee pro
fessoren van de tandheelkundige faculteit der
universiteit van Columbia met revolverschoten
gedood en een derden gewond. Daarna sloeg hij
de hand aan zichzelf.
Koessof, die. hoewel hjj een goede opvoeding
had genoten, slechts een ondergeschikte be
trekking aan de universiteit bekleedde, had
des morgens getracht een collega te wurgen.
Hij werd daarop ontslagen, doch kwam ge
wapend met een revolver terug, en schoot op
de in de zaal aanwezige personen.
v w v v u i u 111 1
Stand op Vrijdag 1 uur n.m.: 768.0
Vorige stand: 772,1
