Verkenner en lesvliegtuig bij
Schiphol in botsing
Herriot afgetreden
f
Sir Samuel Hoare afgetreden
m
Zitting van den Volkenbondsraad
De verkiezing van
Dr. Benesj
Het nieuws van heden
LEERLING-VLIEGER AF
GESTORT EN GEDOOD
-S
EDEN EN LA VAL OVER HET
VREDESVOORSTEL
BESLUIT BAARDE GROOT
OPZIEN
DE BAROMETER
n
g
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
>veek 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DONDERDAG 19 DECEMBER 1935
Ochtendblad
DAGBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19704
Zijn toestel, de F. K. ,,'t Juffertje"
vloog van den val in brand
Sergeant op Ringvaart
gedaald en gered
De Koolhoven een
trieste ravage
Het slachtoffer
Het Ween
Militair toestel verhaald
Uitzending klokgelui uit
Bethlehem
Door den Britschen radio-omroep
op eersten Kerstdag
Als voorzitter der Rad.
Soc. Partij
Solidair met Laval
„Als het plan geen instemming
vindt, zal Engeland de ver
zoeningspoging als mislukt
"beschouwen"
De discussies verdaagd
Zal Neville Chamberlain hem als
minister van Buitenlandsche
Zaken opvolgen?
Lagerhuisdebat gaat
door
LONDEN, 18 Dec. (Reuter).
De Engelsche minister van
Buitenlandsche Zaken, Sir Sa
muel Hoare, is hedenavond
om 10 uur afgetreden. Het
ontslag werd aanvaard.
Een en twintig kanonschoten
maakten aan het volk be
kend dat een nieuwe
president was
gekozen
Hodza minister van
Buitenlandsche Zaken
Lagerhuis 2 O December
op reces
NVV\Y\X\\\U\lll 11 lil,
HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct, Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Woensdagmiddag omstreeks kwart
over drie zijn boven de Ringvaart
bij Schiphol het K. L. M.-opleidings
vliegtuig „*t Juffertje" en het mili
taire toestel Cl 526 met elkaar in
botsing gekomen, zooals wij in een
deel van onze vorige oplaag kon
den berichten, ,,'t Juffertje" verloor
een vleugel, stortte af en vloog in
brand. De inzittende, de 20-jarige
A. F. Metz uit Haarlem, werd ge
dood. De Fokker-verkenner daal
de in het water van de Ringvaart,
waaruit de inzittende, sergeant G.
A. Hinrichs, zich zwemmende wist
te redden.
Omstreeks kwart over drie werd in de om
geving van Schiphol een hevige slag gehoord.
Wie op dat oogenblik omhoog zag bemerkte
op ongeveer 100 tot 150 meter hoogte een klein
Koolhoven-toestel, dat plotseling een vleugel
verloor en enkele oogenblikken later, draaiend
om zijn as, met den neus naar beneden, om
laag kwapi. Ongeveer 200 meter voorbij Schip
hol kwam het toestel aan de overzijde van de
vaart in een weiland terecht en ging in
vlammen op.
Inmiddels daalde een militair toestel boven
de Ringvaart al lager en lager en kwam juist
ter plaatse, waar de nieuwe brug over de Ring
vaart wordt gelegd, met een kalme vaart in
het water terecht. Het toestel kantelde om,
maar bleef drijven. De militaire bestuurder
had zich bij het neerkomen uit de cockpit be
vrijd en zwom naar een zandschuit aan den
kant, waar behulpzame handen hem op het
droge hielpen.
Het was de 24-jarige sefgeant-reserve vlie
ger, die aldus op wonderbaarlijke wijze aan den
dood ontsnapte. Hij had slechts een paar on
beduidende schrammen opgeloopen en in een
der militaire loodsen, waar men hem aan droge
kleeren en een warmen dronk hielp was hij
weer spoedig op zijn verhaal.
Sergeant Hinrichs was volkomen In
staat om een relaas van het gebeurde te
geven. Hij is, na zijn opleiding op Soester-
berg te hebben genoten, als maand-vlieger
bij den viiegdienst gebleven. Woensdag
middag moest hij de Cl 526 van Waalhaven
naar Schiphol vliegen. Om zijn vlieguur
vol te maken, voerde hij, alvorens het toe
stel op Schiphol neer te zetten, eenige
start- en landingsoefeningen uit.
Reeds maakte de vlieger zich ge
reed om te dalen, toen hij plotseling
een schok in zijn toestel voelde, dat
onmiddellijk daarop met den neus
omlaag zakte en zich niet meer wil
de oprichten. Wanhopig trok Hin
richs aan den stuurknuppel en het
gelukte hem met groote moeite den
Fokker iéts vlakker te halen en zoo,
langzaam afglijdend, te dalen. Het
water van de ringvaart leek de
eenig gunstige plek om onder deze
omstandigheden op neer te komen.
Hinrichs slaagde erin zijn toestel in
deze richting te laten afglijden.
Zijdelings neerzakkend raakte de Fokker in
een matig vaartje het watervlak, sloeg over
den kop en bleef drijven. De vlieger had zich
In Amerika werden door de echtgenoote
van president Roosevelt te New York
enkele blokken arbeiderswoningen open
gesteld, waarvan de huurprijs zoo laag
is, dat zelfs de armsten thans een eigen
woning kunnen bezitten
tijdig uit de cockpit losgegespt. Hij zwom naar
een zandschuit, welke op ongeveer 25 meter
afstand aan den kant lag. Alles had zich in
korten tijd afgespeeld.
Een honderd meter van den weg, aan de
overzijde van dë Ringvaart, in een weiland,
behoorend aan den veehouder M. Splinter, za
gen wij het wrak van ,,'t Juffertje." Niets had
de felle benzinebrand van de mooie Koolhoven
overgelaten. In het snel vallend duister lagen
daar de trieste resten: een totaal uitgebrand
geraamte met een deel van het landingsgestel
en een klein, nog gaaf wiel als een wanhopig
gebaar in de hoogte geheven.
De motor en propeller hadden zich diep in
den bodem gewoeld. In het rond lagen wrak
stukken verspreid. Het geheel verkoolde stof
felijk overschot bevond zich temidden van de
ravage.
De autoriteiten van Schiphol waren, na het
ongeluk, vrijwel onmiddellijk ter plaatse, even
als de burgemeester van Haarlemmermeer, de
heer Slob, politie-beambten uit Haarlemmer
meer en Aalsmeer, en de brandweer uit Am
sterdam, die met eenige reddingswagens en een
motorspuit onder leiding van hoofdbrandmees
ter Hartdorff en den commandant, den heer
Gordijn, uitrukte.
De brandweer kon echter weinig uitrichten
bij de smeulende resten. Het armzalig hoopje
ijzerwerk in het besneeuwde weiland, waar
de hitte van het brandende toestel de sneeuw
in een wijden kring rondom het wrak had doen
smelten, werd onder de politie-bewaking ge
steld in afwachting van de komst van het par
ket uit Haarlem. Ter vergemakkelijking van
het onderzoek had men van Schiphol twee
zware electrische schijnwerpers gehaald, die in
een nabijgelegen kweekerij op het lichtnet kon
den worden aangesloten. Weldra verscheen de
burgemeester van Aalsmeer, de heer J. Kas
telein, terwijl tegen vijf uur de officier van
justitie uit Haarlem, mr. Overman, en de sub
stituut-officier mr. A. R. Andringa, arriveer
den. Pas daarna kon men beginnen met het
bergen van het stoffelijk overschot, dat naar
Haarlem werd overgebracht.
De omgekomen leerling-vlieger A. F. Metz.
wiens veelbelovende carrière op zoo treurige
wijze werd afgesloten, voor hij zijn capaciteiten
nog ten volle kon ontplooien, was 20 jaar en
woonde te Haarlem. Daar doorliep hij de 5-ja-
rige H.B.S. en werd hij, toen hij zijn eindexamen
had gedaan, ingeschreven voor de Kweekschool
voor de Zeevaart te Amsterdam. In Augustus
j.l. werd hij geplaatst bij de Rijksopleiding voor
Verkeersvliegers. De luchtvaart was voor hem
toen reeds niet meer geheel nieuw, want voor
hfj bij de opleiding kwam had hij reeds zijn
brevet A als sportvlieger behaald. Hij was daar
door den overigen leerlingen van zijn cursus
jaar veel voor en had het program van de op
leiding met de lestoestellen van de Nationale
Luchtvaartschool reeds achter den rug. Met de
Koolhoven F.K. 43, genaamd ,,'t Juffertje", had
hij Woensdag geheel alleen een overland-vlucht
gemaakt via Soesterberg, Vlissingen, Haamste
de en Rotterdam. Reeds had hij boven Schip
hol zijn eerste voorgeschreven ronde gevlogen
om te dalen, toen de botsing volgde met het
militaire vliegtuig, dat hij klaarblijkelijk niet
Verwachting:: zwakke tot matigen wind
uit Zuidelijke richtingen, gedeeltelijk
H bewolkt, weinig of geen neerslag, tem-
peratuur om het vriespunt.
Verdere vooruitzichten: waarschijnlijk s
iets meer vorst.
^illllilllllllllillfllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllil^
De hernieuwde onrust te Kairo, door de studenten veroorzaakt, leidde tot
arrestatie op groote schaal. In „ren"-wagens worden de arrestanten
vervoerd
heeft gezien. Metz stond bekend als een kundig
en rustig vlieger, van wien men, gezien zijn nog
jeugdigen leeftijd, veel had mogen verwachten.
De Fokker-verkenner, die omgekeerd in het
water terecht kwam, werd naar den kant ge
sleept, waar het voorgedeelte met den zwaren
motor begon te zinken, zoodat de staart omhoog
stak. Duidelijk was te zien, hoe het achterge
deelte door de botsing in de lucht beschadigd
en het vliegtuig daardoor onbestuurbaar ge
worden was. Een bok, die daags te voren ge
bruikt was bij het plaatsen van de overspan
ning van de nieuwe brug over de Ringvaart, en
die nog in de nabijheid lag, werd verhaald om
het toestel uit het water te trekken.
De machine zal op het droge worden gebracht
en op Schiphol worden gerepareerd. De schade
aan het toestel is niet ernstig.
Wij hebben nog enkele omwonenden gespro
ken o.m. de familie Splinter, op wier terreiD
het lesvliegtuig neerkwam. Allen hadden een
slag gehoord en naar boven kijkend, zag men
een toestel, dat een vleugel miste, draaiende
bewegingen maakte en vervolgens loodrecht af
stortte
Onmiddellijk nadat het toestel zich in den
grond boorde ontplofte de benzine en stond
het wrak in lichterlaaie.
Van redden was geen sprake meer; trouwens
reeds de slag, waarmee het toestel neerkwam
moet den inzittende onmiddellijk hebben ge
dood.
Personeel van Schiphol heeft aanvankelijk
getracht de brandende en smeulende resten met
schuimbluschapparaten te dooven. Later heeft
men er emmers aarde op geworpen. De afge
knapte vleugel is op eenigen afstand in een
boom teruggevonden.
LONDEN, 18 Dec. De Britsche Radio Om
roep deelt mede, dat de regelingen voor een
groote rijksuitzending op den Eersten Kerst
dag thans hun beslag hebben gekregen.
Onder den titel „deze groote familie" wordt
een uitzending georganiseerd. Het program be
gint des middags om 2 uur 25 met een uitzen
ding der Kerstklokken te Bethlehem. Van half
drie af zullen boodschappen worden overge
bracht van verschillende deelen van het Brit
sche Rijk. Koning George zal zijn onderdanen
om drie uur toespreken van het paleis San-
dringham uit. Na de toespraak van den ko
ning zullen keren in Noord-Ierland, Schotland,
Noord-Engeland, Wales en Londen gelijktijdig
het volkslied zingen.
PARIJS, 18 Dec. (Reuter). Her
riot is heden afgetreden als voor
zitter der Radicaal Socialistische
Partij.
Nader wordt vernomen, dat het aftreden van
Herriot het gevolg is van een heftig incident,
dat voorviel tijdens de zitting van het bestuur
der partij, die Woensdag werd gehouden. De
heftige Addé Vidal vroeg in verband met de
Dinsdag gehouden stemming in de Kamer, wat
deze koehandel moest beteekenen, nadat 78 Rad.
Socialisten zich tegen de regeering hadden uit
gesproken. Ook Jean Piot viel Herriot in felle
bewoordingen aan.
Herriot verklaarde hierop, dat hij de zoo juist
door Vidal en Piot gebezigde woorden niet kon
aanvaarden. Hij verklaarde zich solidair met
Laval en trad daarom af als voorzitter der
Rad. Soc. Partij.
Daladier verzocht Herriot onmiddellijk om
zijn besluit te herroepen. Herriot verliet echter
de zaal. Het bestuur heeft daarna officieel tot
Herriot het verzoek gericht op zijn póst te blij
ven.
GENèVE, 18 Dec. De Volkenbonds
raad is hedenavond in openbare zit
ting bijeengekomen ter behandeling
van het Britsch-Fransche voorstel tot
bijlegging van het Italiaansch-Abessi-
nische conflict.
Aanwezig waren Laval, Eden, de ministers van
buitenlandsche zaken van Polen, Denemarken,
Turkije en Portugal. De Sowjet-Unie was ver
tegenwoordigd door haar ambassadeur te Parijs
Potemkin, Roemenië door zijn permanenten
vertegenwoordiger bij den Volkenbond. De
plaats van Italië aan de Raadstafel was leeg
gebleven. Onder de deskundigen in de zaal
van de overige delegaties bevond zich echter
ook de Italiaansche waarnemer.
De zitting begon met een gelukwensch voor
Dr. Benesj, wegens diens verkiezing tot presi
dent der Tsjecho-Slowaaksche republiek. De
Raadsvoorzitter, de Argentijnsche vertegen
woordiger Ruiz Gunazu, prees het werk, dat
Benesj voor den Volkenbond had verricht. De
Fransche ministerpresident Lava! verklaarde
dat de verkiezing tot president van een met
Eden
Frankrijk bevriend land een symbolische be-
teekenis had. Eden namens de Britsche re
geering, De Madariaga namens Spanje en de
vertegenwoordigers van Roemenië, Turkije, Por
tugal en de Sowjet-Unie sloten zich bij deze
gelukwenschen aan.
Kort na 6 uur vanavond begon de Raad met
de behandeling van het Italiaansch-Abessini-
sche conflict.
De voorzitter deed mededeeling van de bij
den Raad ingekomen stukken, n.l. de Fransch-
Britsche voorstellen van 8 December, en de
heden gepubliceerde uiteenzetting van het Abes-
sinische standpunt.
Vervolgens legde de Britsche Volkenbonds
minister Eden een verklaring af. Hij verzekerde,
dat het altijd de bedoeling der beide regeerin
gen geweest was, dat alvorens men den par
tijen eenige regelingsvoorwaarden in defini
tieven vorm zou hebben voorgelegd, deze voor
waarden door den Volkenbond goedgekeurd
zouden zijn. De Volkenbondsleden zijn immers
verplicht het Pact te eerbiedigen en hun uiter
ste best te doen, het toe te passen. Ook al
mocht de huidige poging van Engeland en
Frankrijk niet slagen, dan blijft toch de po
ging tot verzoening het voornaamste, ook voor
den Volkenbond. De grondslag voor deze ver
zoening was juist, ook al bleef de toepassing
ervan in dit geval zonder resultaat. De ^arlj-
sche voorstellen zijn niet gemaakt, om op elk
punt ongewijzigd aangenomen te worden. Het
was in de eerste plaats van belang welk stand
punt de drie partijen er tegenover aannamen,
en slechts daarom worden zij door de Britsche
regeering aanbevolen.
Wanneer inderdaad bleek, dat deze voor
stellen niet voldoende waren om de instem
ming van den Volkenbond en der beide par
tijen te verkrijgen, zou de Britsche regee
ring ze niet verder aanbevelen of steunen.
De huidige verzoeningspoging moet dan als
mislukt beschouwd worden en de Britsche
regeering wenscht haar dan niet voort te
zetten.
Laval verklaarde eveneens, dat voor elke re
geling de goedkeuring van den Volkenbond noo-
dig was. Hij wilde thans niet op het verleden
ingaan, doch zoolang de andere regeeringen
hun houding niet hadden bepaald, zou de Raad
het misschien juister achten, geen uitspraak
te doen. De Raad zou echter waarschijnlijk
geen gelegenheid voorbij laten gaan om zijn
taak te vervullen, n.l. het vinden van een eer
volle, rechtvaardige en in overeenstemming met
het Volkenbondspact zijnde oplossing.
Na een uitvoerige verklaring van den Abessi-
nischen vertegenwoordiger Wolde Mariam, ge
zant te Parijs, die den Volkenbond verzocht.
Abessinië niet in den steek te laten, consta
teerde de Raadspresident, dat het standpunt
der Italiaansche regeering nog niet bekend was
en dat derhalve de Raad de discussie tot een
later tijdstip wenschte te verdagen.
Stilzwijgend ging de Raad hiermee accoord
en werd de zitting gesloten.
LONDEN, 18 Dec. (Reuter).
Aan de journalisten, die zich he
denavond aan de woning van Sir
Samuel Hoare vervoegden werd
medegedeeld, dat deze niemand
kon ontvangen, noch eenige ver
klaring afleggen.
Ofschoon de positie van Sir Hoare moeilijk
was, deed toch het feit, dat het kabinet zijn
voorstellen goedkeurde, gelooven, dat de mi
nister van Buitenlandsche Zaken op zijn post
zou kunnen blijven.
De mededeeling van zijn aftreden was dan
ook een volledige verrassing'.
Om elf uur was het nog onbekend, wie tot
zijn opvolger zou worden benoemd. Men houdt
het voor mogelijk, dat minister Baldwin voor-
loopig tevens het ministerie van Buitenland
sche Zaken op zich zal nemen. Anderen zijn
weer van meening, dat Neville Chamberlain
tot minister van Buitenlandsche Zaken zal
worden benoemd.
De meerderheid der afgevaardigden van het
Lagerhuis is van meening, dat Samuel Hoare
handelde gelijk hij moest, door af te treden.
De vredesvoorstellen hadden het vertrouwen in
de buitenlandsche politiek der regeering, die tot
voor tien dagen nog door alle partijen van het
Lagerhuis werd onderschreven, geschokt.
Men is dan ook van meening, dat het aftreden
van Sir Samuel Hoare een waarborg is dat er
geen enkele wijziging zal komen in de buiten
landsche politiek door de regeering tot nu toe
gevolgd.
De zitting van het Lagerhuis zal Donder
dag ondanks het aftreden van Sir Samuel
Hoare gewoon plaatsvinden.
Hoare had zijn Donderdag te houden rede
volledig voorbereid. Deze rede had een lengte
van meer dan 4000 woorden. Het is nog niet ze
ker of hij de rede alsnog zal houden.
Volgens het gebruik zal dit niet mogelijk zijn;
mogelijk is echter dat een uitzondering wordt
gemaakt.
Eenige uren voor het aftreden van Hoare wa
ren reeds geruchten dienaangaande in omloop,
die echter niet bevestigd konden worden. Wel
kon worden geconstateerd dat men over het al
gemeen eigenlijk naar zijn aftreden verlangde.
Mededeelingen in dien geest zijn waarschijnlijk
ook aan Sir Samuel Hoare ter oore gekomen.
Toch veroorzaakte het bericht van zijn aftre
den groot opzien, daar men op grond van de
ontwikkeling van den toestand aannam, dat er
een verschil van meening tusschen Hoare en
Baldwin bestond.
Reuter. Men gelooft dat volgens de gebrui
kelijke gewoonte na een dergelijk aftreden, Sa
muel Hoare, die in het Lagerhuis aanwezig zal
zijn op zijn plaats van afgevaardigde en niet
op de ministersbank, een persoonlijke toelich
ting zal geven cp zijn aftreden, na afloop van
den voor parlementaire vragen vastgestelden
tüd.
Vervolgens zal Attlee de motie van afkeuring
der Labourpartij indienen, waarna Baldwin het
woord zal nemen.
PRAAG, 18 Dec. De verkiezing van dr. Be
nesj tot president van Tsjecho Slowakije ge
schiedde in de Vladimirzaal van het slot te
Praag. De zaal was tot de laatste plaats be-
zegt. De voorzitter van de Kamer Malypetr
deelde officieel"het aftreden van prof. Masaryk
mede en las een decreet voor, waarbij de Na
tionale Vergadering werd bijeen geroepen.
Vervolgens verhief hij zich evenals de an
dere aanwezigen van zijn zetel en bracht hul
de aan „den president-bevrijder". Zijn woor
den werden luide toegejuicht. Vervolgens werd
gestemd.
Toen bekend werd gemaakt, dat dr. Benesj
tot president was gekozen brachten de aanwe
zigen een luide ovatie aan het nieuwe staats
hoofd.
Dr. Benesj legde den eed af en begaf zich
vervolgens naar buiten waar hij een compag
nie militairen inspecteerde.
Een en twintig kanonschoten deden het Tsje
chische volk kond, dat een nieuwe president
was gekozen.
De Tsjecho-Slowaaksche premier Hodza, heeft
president Benesj het ontslag van het kabinet
aangeboden. De president heeft de regeering
voorloopig belast met de waarneming der loo-
pende zaken. Vervolgens begaf hij zich naar
oud-president Masaryk.
Nader seint Reuter, dat Benesj den afgetre
den minister-president heeft belast met de
vorming van een nieuw kabinet, zonder dat
vooreerst in het huidige kabinet wijziging
wordt gebracht.
Voorloopig zal minister-president Hodza de
leiding van het ministerie van buitenlandsche
zaken op zich nemen.
SIR SAMUEL HOARE AFGETREDEN ALS
MINISTER VAN BUITENLANDSCHE ZAKEN.
1 Herriot afgetreden als voorzitter der Rad. Soc.
partij.
Abessinische verklaring aan den Volkenbond in
zake de vredesvoorstellen.
De zitting van den Volkenbondsraad. Verkla
ringen van Eden en Laval over de vredesvoor
stellen; discussies verdaagd.
Botsing tusschen twee vliegtuigen bij Schip
hol; leerling-vlieger gedood.
De Tweede Kamer heeft de begrooting van het
Zuiderzeefonds zonder hoofdelijke stemmming
aangenomen.
Besloten is tot liquidatie der Centrale Ver-
eeniging ter behartiging van de belangen van
de Huiden-, Leder-, Schoenen- en aanverwante
branches; nieuwe organisatie zal worden ge
sticht.
LONDEN, 18 Dec. (Reuter). In het Lager
huis verklaarde Baldwin in antwoord op een
vraag, dat het Huis 20 December op Kerst
reces zal gaan en 4 Februari weer bijeen zal
komen; hij voegde hieraan toe, dat het thans
gewoon is, dat aan de motie van verdaging
wordt toegevoegd, dat de mogelijkheid bestaat
het parlement eerder bijeen te roepen, in
dien de omstandigheden dit eischerL
Schrik dan niet terug
Schrik nooit voor strijd terug in
dien 't uw hoogste beginselen betreft.
O, we weten uit ondervinding, dat de
tegenstanders u verdacht zullen ma
ken ergerdat zij die uw medestan
ders moesten zijn, aan die verdacht
making meedoen en u motieven zullen
toedichten welke verre van uw bedoe
len zijn. Stoor u er niet aan. Ga uw
eigen weg, dien plicht en geweten u
voorschrijven. Dan zult ge, allerlei af
gunst ten spijt, slagen. Ge komt er
niet zonder kleerscheuren af, maar ge
hebt de voldoening in uw zelf, dat ge
hebt gedaan wat ge hebt moeten
doen. Strijd niet noodeloos maar in
dien ge strijd aanvangt voor iets
goeds, doe 't dan goed en houd vol.
Schrik nimmer voor strijd terug in
dien het de eer van God en 't heil der
zielen betreft.
ir-J l WWWWWWiMlhl llli s/ J s
Stand op Donderdag 1 uur v.m.: 747
Vorige stand: 758-'
