S TA DSNIEUWS
Begrooting, vraag en antwoord
Haarlem, 27 Dec.
Ned. Ambulance
in Abessinië
Katholieken van
Haarlem!
VRIJDAG 27 DECEMBER 1935
ZENDT NOG
HEDENAVOND ALLEN
Secretariaat R.K.Vredesbond
Centrale Tandheelkundige Kliniek
TALRIJKE WENSCHEN
De bedrijven
WITTOP KONING - HAARLEM
AGENDA
BEHANDELING GEMEENTE-
BEGROOTING
Het spel begint op 8 Januari
BEHOUD HAARLEMMER
MEERSPOREN
Commissie niet geslaagd
KLASSIEKE AVOND H.O.V.
Solist: Vico la Volpe (piano)
ST. FRANCISCUS LIEFDEWERK
Kersttijd bleek weer giftentijd.
EERSTE PLECHTIGE H. MIS
Van den weleerw. heer W. de Rooy
HAARLEMSCHE KERK
ZANGERS
S. P. RIJNIERSE 70 JAAR
MIDDENSTANDSZIEKENHUIS-
VERZEKERING
BIOSCOOPBEZOEK NEEMT TOE
Tentoonstelling Mannelijk Jeugd
werk Spaameparochie
Het subsidie aan de H.O.V.
Belasting politiek, werkloosheids
bestrijding en ordenings
mogelijkheden troef
Antwoord van B. en W.
HET GELUID OP DE SMALFILM
Belangrijke vinding van J. C. Mol
TWEE AUTO'S TEGEN ELKAAR
Examen handenarbeid
ECHTE WALES-ANTHRACIET
o.a. a f 2.25
Harmenjansweg 67a - Telef. 16100
Bioscopen
28 December
Bioscopen
„DO, MI, SOL, DO"
Etalage-raam Dierenasyl
De zweminrichting aan de
Houtvaart
In de kerk doodgebleven
De gladheid op Kerstavond
„Offriamo a Dio la vita Der la pace del mon
do" Wij offeren het leven aan God voor
den vrede der wereld"met deze woorden
van Paus Benedictus voor oogen. gesproken
op Zijn sterfbed, valt het mij niet moeilijk een
krachtig woord van aansDoring te schrijven tot
de Katholieken van Haarlem om de R-K. Vre
desbeweging in Nederland metterdaad te steu
r.en.
In deze onrustige dagen, nu de vraag: oorlog
of vrede, meer nog dan anders de gemoederen
gespannen bezig houdt, nu past het wel het
volle licht te laten schijnen op de Katholieke
vredes-actie, een actie welke ons eigenlijk zeer
vanzelfsprekend voorkomt en waaraan toch
rog veel te weinig Katholieken hun steun en
medewerking verleenen.
Ten alle tijde heeft de Kerk den vrede ge
predikt. Nimmer schroomde Zij om den leiders
eer volkeren te waarschuwen wanneer men
meende den rechtsstrijd tusschen twee of meer
staten met wapengeweld te moeten uitvechten.
De oorlogen van de laatste jaren geven hier
van het bewijs. Reeds voor het uitbreken van
den Fransch-Duitschen oorlog in 1870 schreef
Paus Pius IX aan Koning Wilhelm I:*„Het is
Onze vurigste wensch, te beleven, dat de be
wapeningen en de oorlog verdwijnen en het ver
schrikkelijk lijden dat daaruit ontstaat, ver
hinderd wordt." Paus Leo XIII vestigde meer
malen de aandacht der Katholieken od den
fcewapeningswaanzin der Eurooeesche Staten en
stelde in een allocutie op 11 Februari 1889 vast
dat ,.de afkeer van alle volkeren van den oor
log steeds duidelijker,aan den dag treedt
een zeer gerechtvaardigde afkeer, als ook maar
één andere." Paus Pius X moedigde in 1906 de
katholieke werkers voor den vrede aan met de
woorden: „dat alle moeiten om de verschrik
kingen van den oorlog te vermijden geheel en
al overeenkomen met den geest en de voor
schriften van het Evangelie".
Het zou mij te ver voeren indien ik hierbij
nog de u allen bekende uitspraken van Paus
Benedictus z.g. en niet minder van onzen roem
rijk regeerenden Paus Pius XI aanhaalde, de
dagelijksche berichtgeving heeft ons geleerd dat
ook thans ons aller Vader in Christus niet
schroomt Zijn stem te laten hooren. zelfs niet
als deze gericht moet worden tegen de natie
waar Hijzelf een kind van is.
Het zou mij ook te ver voeren hier in den
breede het nut en de beteekenis van de R.K.
Vredesbeweging uiteen te zetten.
Met den meesten aandrang vraag ik echter
van de Katholieken van Haarlem e. o. om aan
de R.K. Vredesbeweging hun steun en mede
werking te verleenen. opdat zij het streven en
werken voor den vrede als een ideale taak mo
gen gaan beschouwen en zij bewaard blijven
voor de excessen van het nationalisme welke
thans zooveel onrust en beroering in de wereld
veroorzaken.
Gaarne wensch ik het bestuur van de afd.
Haarlem van den „R.K. Vredesbond" toe dat
hun actie in alle opzichten moge slagen. Aan
Haarlems Katholieken de taak hiervoor te zor
gen!
H. C. J. SONDAAL.
Deken van Haarlem
deze advertentie als drukwerk,
voorzien van naam en adres naar
afd. HAARLEM, „VLIERHOF", OVERVEEN
en U ontvangt 'n hoogst interes
sant volledig informatie-archief
in enveloppe GRATIS toege
zonden
De burgemeester heeft vergaderingen van
den raad der gemeente Haarlem uitgeschreven
op Woensdag 8 Januari 1936, des middags 1 30
uur en des avonds 8.15 uur; Donderdag 9 Ja
nuari 1936. des middags 1.30 uur; Vrijdag 10
Januari 1936, des middags 1.30 uur en des
avonds 8.15 uur; zoo noodig voort te zetten op:
Woensdag 15 Januari, des namiddags 1.30 uur
en des avonds 8.15 uur; Donderdag 16 Januari
1936, des namiddags 1.30 uur; Vrijdag 17 Ja
nuari 1936, des namiddags 1.30 uur en des avonds
8.15 uur in de Statenzaal Prinsenhof.
De agenda vermeldt:
Balans 1934. enz. woningbouwver./stichting.
Verleenen voorschot Speeltuinvereeniging
„Flora".
Verhuring pekelkelders Openbaar Slachthuis.
Ontwerpbegrooting van inkomsten en uitga
ven der gemeente voor den dienst 1936.
Voorstel-Kuiper inzake verlaging prijs gas cn
electric! teit.
Opheffing toonkamer electriciteitsbedrijf.
Opheffing bureau beroepskeuze.
Opheffing kindertehuis.
Benoeming:
a. leden Plaatselijke Commissie van Toezicht
op het Middelbaar Onderwijs.
b. personeel Gem. Avondschool voor Nijver
heidsonderwijs.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken van
Haarlem en omstreken heeft destijds een com
missie ingesteld welke ten doel had de Haar-
lemmermeerspoorlijn te behouden.
Uit haar verslag blijkt thans dat de com
missie niet geslaagd is.
Het bijeenbrengen van gelden voor het behoud
zou toch geen succes hebben, zoo is uit het
overleg met den Minister van Waterstaat komen
vast te staan, omdat het benoodigde bedrag
te groot is. De commissie verzoekt de Kamer
dan ook haar taak als geëindigd te mogen be
schouwen.
Op den vooravond van Kerstmis een uitvoe
ring geven van klassieke muziek lijkt een ge
waagde onderneming. Toch was het dit, te
oordeelen naar de vrij goede opkomst op het
concert van Dinsdagavond door de Haarlem-
sche Orkestvereeniging gegeven, niet. Het aan
tal bezoekers viel ons heusch zeer mee, en in
zijn genre was het zeker een uitstekende voor
bereiding voor de op handen zijnde feestdagen.
Het Kerstconcert van Archangelo Corelli,
een der voornaamste meesters van de Italiaan
se he Schooi van het Orkestconcert (plm. 1700),
waarschijnlijk geschreven ter inleiding van een
religieus concert op Kerstdag te Rome, was
inderdaad voor deze gelegenheid bijzonder pas
send. Het werd door het ensemble met toewij
ding en accuratesse ten gehoore gebracht, al
zijn we de laatste uitvoering nog niet vergeten,
waarop het nog zooveel brillanter en in rhyth-
mische details met zooveel grootere verfijning
tot ons- kwam. Hans Byvanck en mej. Hanny
Scheffelaar Klots (viool) verzorgden met Louis
van Maanen de Concertino-partijen, terwijl de
heer Rozenkrans de begeleidende en aanvullen
de orgelpartij op den vleugel vertolkte. We
zouden dit werk wel eens met orgel willen
hooren! Was het hiervoor nu niet een uitge
zochte gelegenheid geweest?
Dan betrad, geleid door Frits Schuurman, de
jonge blinde pianist Vico la Volpe het podium,
om ons de piano-partij van het Concert in d-
kl. terts van Mozart te verklanken. Dit groote
werk in den Don Juan toonaard, waarvan
Beethoven zelf, die dit werk boven alle andere
verkoos, de cadenzen schreef, is tot op
den huidigen dag het meest geliefde pianisti
sche werk gebleven. Met vermijding van den
lichten conversatietoon van andere concerten
uit dienzelfden tijd, is het geconcipieerd in een
harmonisch samengaan van ernst en mildheid.
Desondanks is het verrukkelijk door zijn een
voudige zangrijkheid. Vico la Volpe, over wiens
vorig optreden wij reeds met zooveel voldoe
ning gewaagden, speelde de verre van gemak
kelijke partituur met charme en een bewon
derenswaardige lichtheid van toets. Het orkest
paste zich uitstekend aan bij zijn vlotte en van
leven sprankelende interpretatie. De solist
werd twee-, driemaal teruggeroepen en ont
ving daverende toejuichingen, die nog eens
werden herhaald nadat hij spontaan besloot tot
een toegift. Hij koos daarvoor de schitterende
As-dur-polonaise van Chopin. Daarin kwam
nog eens te meer zijn meesterschap over het
instrument naar voren en zijn bijzonder sterk
ontwikkelde technische vaardigheid en innige
muzikaliteit.
Het Concert werd besloten met een zeer goed
verzorgde, door Frits Schuurman weer geheel
uit het hoofd gedirigeerde vertolking van
Beethovens Zevende Symphonie. Rhythmiek en
dynamiek, de kenmerkende hoedanigheden
van dit vitale, hartstochtelijke werk, vol on
tembare levenskracht, werden uitstekend ver
zorgd. Slechs de paukenist dient zich nu en dan
wat te matigen in de ff. Nu was het effect
vaak te uitbundig en werkte storend op den
ensemble-klank. Een hartelijk applaus beloonde
dirigent en musici voor deze goed verzorgde
uitvoering, die de laatste was van dit jaar.
J. S.
Men schrijft ons:
Daar het interparochieel St. Franciscus Lief
dewerk den laatsten tijd nog al vaak den be
delnap had opgehouden, ten voordeeie van den
bouw van zijn tweede Franciscushuis (in
Haarlem-Noord), durfde het in de donkere da
gen vóór Kerstmis zijn jaarlijks terugkeeren-
de „opwekking" in de N. H. Crt. niet plaatsen.
Al liet de SFL-bouw in Haarlem-Noord ook
geen noemenswaardige bouwschuld voor de
SFL-kas achter, toch dient men niet te verge
ten, dat juist door dézen bouw aan de alge-
meene SFL-kas voortaan zwaardere eischen
zullen gesteld worden, dan óóit te voren.
Immers, de financiering van twee, thans op
vollen stoom werkende Franciscushuizen brengt
met zich onvoorwaardelijk mede de volledige
financiering van twee volledige SFL-huishou-
dens.
Tengevolge van een en ander dreigde nu
reeds het gevaar, dat de Kerstviering, wegens
gemis aan daarvoor beschikbare gelden, in
het gedrang zou komen.
Maar.... dit gevaar bleek allerminst ge
vaarlijk!
Middels allerle goedgunstige SFL-relaties
kwamen menigvuldige verrassingen binnen, in
geld en in natura.
Het Kerstfeest was dus voor 1935 weer ge
red: het kon op de traditioneele SFL-wijze
weer gevierd worden met jongens en hun
ouders!
Op den eersten Kerstdag werden in Zoete-
straat en in Eemstaat drie H. H. Missen ge
lezen. In beide kapellen werd de laatste H.
Mis door de Ouders bijgewoond. Zooals sinds
jaren gebruikelijk is, werden deze H. H. Mis
sen respondeerend bijgewoond. Zeer velen na
derden ter H. Tafel.
Onnoodig te zeggen, dat voor 'n stemmige
Kerstsfeer gezorgd was.
Aan de ontbijten voor jongens en ouders
kon meer dan gewone aandacht en smakelijk
heid besteed worden.
Smerende en beleggende dameshanedn had
den voor deze culinare massaregie zorg gedra
gen. Andere rappe dameshanden hadden 'n
kerstboom smakelijk opgetuigd met de resul
taten der SFL-sloydafdeeling. De kerstkribben
in kapellen en zalen trokken weer ieders be
langstelling.
De ouders keerden allen met 'n massief kerst
brood huiswaarts.
Tweeden Kerstdag werd in beide Francis
cushuizen doorgebracht ais op de „gewone"
Zondagen. De avond werd besteed aan film
en kersttractatie.
Met groote dankbaarheid jegens zijn trouwe
vrienden en spontane weldoeners mag het in
terparochieel S. F. L. terugzien op zijn Kerst
viering 1935, met jongens en met ouders....
In de Kathedrale Kerk aan de Leidschevaart
hieft gisterenmorgen de Weleerw. heer W. de
Rooy van de Congregatie der Afrikaansche Mis
siën die Zaterdag j.l. te Hastings (Engeland)
de H. Priesterwijding ontving, zijn plechtige Eer
ste H. Mis opgedragen.
In de H. Mis, die om 9 uur aanving, werd de
neomist geassisteerd door kapelaan H. Th. H.
Heyink als presbyter assistens, kapelaan J. B.
Rosenhart uit Delft als diaken en kapelaan G.
Alkemade van de Kathedraal als subdiaken.
Een van de lagere functies werd vervuld door
den eerwaarden heer Th. de Rooy broer van den
feesteling.
De Weleerw. heer J. B. Rosenhart hield de
feestpredikatie. Naar aanleiding van dón tekst
uit het elfde hoofdstuk van Isaïas ,,En op Hem
zal rusten de Geest des Heeren," sprak hij over
het mysterie van Kerstmis, er op wijzend, hoe de
kracht van het Kerstgeheim juist in het H.
Priesterschap tot uiting komt. Reeds krachtens
zijn wijding is de Priester een andere Christus,
Wiens ideale heiligheid de priester in zijn leven
en werk zoo dicht mogelijk moet benaderen.
De gewijde redenaar wenschte in het bijzonder
de ouders van den feesteling geluk. Voor den
tweeden keer mogen zij een hunner kinderen aan
het altaar zien.
In den namiddag hield de neomist in zijn
ouderlijke woning aan de Eendrachtstraat een
drukbezochte receptie. Namens vele parochianen
werd hem een geschenk onder couvert overhan
digd.
Om 5 uur werd in de Kathedraal een solem
neel danklof gehouden. Het Kathedrale zangkoor
zong onder leiding van zijn directeur, den heer
J. Lod. Schouten, het ,,Te Deum" van L. Perosi,
terwijl het de kerkelijke viering van dit feest be
sloot met het zingten van een priestercantate, die
ook reeds 's morgens na de H. Mis was uitge
voerd.
Haarlem - Kenaupark 26 a - Telefoon 12644
SPREEKUREN iederen werkdag 9-11 1-2
Dinsdagsavonds 6.30-8.30
Zaterdagsmiddags geen spreekuur
Denkt U er om, dat we vanavond weer repe-
teeren in het Bavo-gebouw aan de Smede-
straat? We beginnen om kwart over acht
precies!
Omdat er de volgende w?ek weer een repe
titie wegvalt (Oudejaarsavond!) is de buiten
gewone repetitie van hedenavond noodzakelijk!
Niemand verzuime!
Den tweeden Kerstdag herdacht de nog
jeugdig) uitziende heer S. P. Rijnierse, aanne
mer in het bouwbedrijf te Overveen zijn 70sten
verjaardag. Zijn woning aan den Zijlweg was
compleet in een bloementuin herschapen. Des
's middags kwamen velen persoonlijk den jarige
feliciteren o.a. jhr. J. C. A. den Tex, burge
meester van Eloemendaal, A. J. Prinsenberg,
wethouder, vele bestuursleden van vereenigin-
gen en e?n groot aantal vrienden en bekenden.
B. en W. deelen mede een onderzoek in te
stellen naar de mogelijkheid en de wenschelijk-
heid van een uitbreiding der Middenstands-
ziekenhuisverzekering tot een verzekering te
gen de kosten van algeheele geneeskundige
hulp. Een eventueele uitbreiding, die aan de
bestaande verzekering een ander karakter zou
geven, zal tevoren aan het oordeel van den
Raad worden onderworpen.
In de commissoriale behandeling der begroo
ting werden stemmen gehoord over verhooging
der vermakelijkheidsbelasting voor bioscopen
en anderszijds verlaging van deze lasten voor
het tooneel. B. en W. deelen in antwoord hier
op mede, dat de belasting voor bioscopen in
1934 opbracht f 95.000, voor schouwburgen
f 16.650. In 1935 zal de eerste post vermoede
lijk hooger, de tweede post lager zijn. Van ver
laging van het tarief voor tooneelvertooningen
verwachten B. en W. geen vermeerdering van
het Schouwburgbezoek. Verhooging van het
tarief voor bioscopen achten zij niet gewenscht.
Tweeden Kerstdag vond de opening plaats
van de zoo langzamerhand traditioneel ge
worden tentoonstelling van huisvlijt en vak
werk in het Jeugdgebouw aan de Koningstein-
straat.
Onder de vele aanwezigen merkten we o. a.
op den Hoogeerwaarden heer Deken Sondaal,
de geestelijkheid der parochie, de heeren van
het kerkbestuur.
Allereerst nam kapelaan Strous het woord.
Spreker heette allen van harte welkom, in het
bijzonder Deken Sondaal. Spr. was er verheugd
over, dat zoovelen aan zijn uitnoodiging om de
opening bij te wonen gehoor hadden gegeven,
een bewijs van hun sympathie voor het man
nelijk jeugdwerk. Vervolgens dankte spe'. al
degenen, die in het afgeloopen jaar meege
werkt hebben om het jeugdwerk tot nog groo
teren bloei te brengen. Dat er door de jongens
nog harder gewerkt is dan andere jaren, blijkt
uit het feit, dat men dezen keer gebruik moest
maken van de groote benedenzaal om alles be
hoorlijk te exposeeren. Tevens een bewijs van
de activiteit en groei der jeugdbeweging.
Hierna verleende kapelaan Strous het woord
aan Deken Sondaal.
Spr. begon met op te merken, dat 't hem
eigenlijk niet paste om deze tentoonstelling te
openen, maar dat deze eer toekwam aan den
pastoor der parochie, die zoo ontzaglijk veel
doet voor het mannel. jeugdwerk. Spr. wilde
het echter toch doen, omdat hij niet had kun
nen ontkomen aan de herhaalde aanvraag van
kapelaan Strous, om de tentoonstelling te
openen en ook uit sympathie. Vervolgens zei
spr., dat hij verheugd was Spaarneparochiaan
te zijn. Hij roemde de saamhoorigheid in deze
parochie en 't bloeiende katholieke leven. Paro
chianen en geestelijken werken samen om 't
geestelijk leven op hoog peil te brengen. Voor
al aan het jeugdwerk wordt veel zorg besteed
en er wordt alles gedaan om flinke katholieke
mannen te vormen. Daarna bracht spr. de
gedachte van Kerstmis als het feest van een
gTOote geestelijke broederschap, waarin allen
alles voor Christus over hebben, over op de
maatschappij, waarin we ook alles voor elkan
der over moeten hebben en zeker voor
de mannelijke jeugd om deze te steunen
in haar moeilijken strijd. Vervolgens schetste
spreker het lijden van den martelaar Stepha-
nus, die Zijn leven voor Christus gaf en te
midden van de hevigste pijnen pal bleef
staan. Spr. noemde dit een voorbeeld voor de
jonge mannen, die zich klaar moeten maken
om te midden van de geweldige levensstor-
men pal te blijven. Ten slotte deed spr. een
beroep op de aanwezigen om iedereen aan te
sporen deze tentoonstelling te gaan zien.
Hierna gingen allen de inzendingen bezich
tigen.
Men was een en al bewondering voor het
geen door de jongens gepresteerd was.. We
voldoen dan ook gaarne aan het verzoek van
Deken Sondaal om iedereen aan te sporen deze
tentoonstelling te bezoeken. De toegang is
geheel vrij.
Voor belangstellenden zij medegedeeld, dat
de tentoonstelling geopend is Zaterdag a.s.
van 811 uur, Zondagmiddag van 3—6 en Zon
dagavond van 811 uur.
Verschillende raadsleden wenschen den post
subsidie aan de H. O. V. met f 5000.te ver-
hoogen, omdat de salarissen der Orkestleden
bedroevend zijn. B. en W. deelen mede, dat in
verband met de omstandigheid, dat van par
ticuliere zijde niet die geldelijke steun is ver
leend als mocht worden verwacht, B. en W.
geen vrijheid kunnen vinden een hooger ge
meentelijk subsidie voor te stellen.
Verschenen zijn het afdeelingsverslag en de
Memorie van Antwoord hierop van de Haar-
lemsche Gemeentebegrooting voor 1936.
Een gedeelte der algemeene beschouwingen
werd gewijd aan de politieke samenstelling van
den Raad en van B. en W. Het aspect der in
gediende begrooting vervulde verscheidene le
den met groote zorg, terwijl andere met vol
doening constateerden, dat B. en W. reeds vele
moeilijkheden overwonnen hebben. Gevraagd
werd wat de ambtelijke bezuinigingscommissie
heeft bereikt. Opgemerkt werd o. a. dat Cen
traal Vervoer opgeheven zou kunnen worden
en opgedragen aan particuliere garages. Ver
schillende leden bonden dat terdege moet wor
den gelet op de kapitaalsuitgaven. Is verdere
conversie nog mogelijk? De industrieterreinen
aan het N.-Buitenspaame werden een mooi ob
ject voor werkverschaffing genoemd.
Het voorstel om het aantal opcenten op de
Personeele Belasting te verhoogen werd vrij
algemeen aanvaard. Er kwam echter een nader
voorstel om de opcenten inplaats van tot 185,
tot 195 op te voeren, teneinde daardoor de
bedrijfstarieven voor de minstdraagkrachtigen
te veriagen. Over deze tarieven werd trouwens
veel gedebatteerd. Verschillende leden meenden
dat de belastingopbrengst 10 pet. minder ge
raamd moet worden.
De door de Regeering geëischte 5 pet. korting
op de salarissen van het gemeente-personeel
achtten de leden over het algemeen niet noo
dig.
De werkverschaffing nam een groot deel der
discussies in beslag en de uitvoering der od-
jecten met medewerking van het Werkfonds
ontketende het bekende debat.
Gevraagd werd of B. en W. bereid zijn een
onderzoek in te stellen naar aard en omvang
der werkloosheid onder de personen beneden
25 jaar.
Ook de ordening van den Middenstand met
het vraagstuk der vestigingseischen kwam aan
de orde.
In de Memorie van Antwoord deelen B. en W.
mede, dat zij met besturen van' andere ge
meenten van meer dan honderdduizend inwo
ners in overleg zullen treden, teneinae geza
menlijk bij de regeering aan te dringen op het
overnemen van een grooter deel der werkloos
heidslasten en geheel of gedeeltelijk herstel van
de uitkeeringen uit het Gemeentefonds.
Dat de gemeente voor de Personeele Belasting
in de derde klasse geplaatst is, waartegenover
een verhooging der opcenten met 25 staat,' noe
men B. en W. een verlaging der belasting voor
het overgroote deel der burgerij.
Het college verzet zich tegen verdere verhoo
ging der opcenten. Voorstellen tot tariefsveria-
ging zouden moeten leiden tot ongewenschte
belastingverhooging. De gunstige resultaten van
Gas- en Electriciteitsbedrijf zijn mede te dan
ken aan de belangrijke levering aan buiten
gemeenten en groote bedrijven. Men mag ook
niet vergeten dat de werkloosheidsbestrijding
bijna ƒ3 millioen gld. kost, welke mede uit de
opbrengst der bedrijven verkregen moeten wor
den. Afschaffing van de huur voor meters en
muntinstallaties acht het College ongewenscht.
Het is niet meer mogelijk overal een vast per
centage te bezuinigen. De bezuinigingscommis
sies heeft belangrijke diensten bewezen. Overi
gens moet men niet vergeten, dat het voorstel
len van bezuinigingen ook voor B. en W. niet
prettig is.
B. en W. vreezen niet dat bü opheffing van
den Armenraad de Dienst voor Maatschappe
lijk Hulpbetoon te veel uitgebreid zal worden.
De vermindering van de voorgestelde bijdrage
aan den Armenraad achten zij gemotiveerd.
Blijft de Armenraad bestaan, dan kunnen de
werkzaamheden beperkt worden. Men moet de
taak van den Armenraad niet overschatten.
B. en W. betreuren het, dat zij genoodzaakt
zijn de stortingen in het Gemeentelijk Pen
sioenfonds de eerste jaren te verlagen. Verla
ging van het havengeld zal geen voordeel aan
de gemeente kunnen brengen.
B. en W. zijn dankbaar voor den lof aan het
College gebracht ten aanzien van de werkloos
heidsbestrijding. De rouleering zal bij de ge
meentelijke werkverschaffing worden vergroot.
De driedaagsche werkweek wordt niet meer
toegepast wegens financieele bezwaren. B. en
W. zijn bereid een onderzoek in te stellen naar
den omvang en den aard van de werkloosheid
onder personen beneden de 25 jaar. Een plaat
selijk comité voor opneming van jeugdige werk-
loozen in het bedrijfsleven'is in voorbereiding.
Het voorstel-Klein Schiphorst inzake den bouw
van woningen door jeugdige werkloozen kon de
goedkeuring van den Minister niet verkrijgen.
De Minister heeft echter nadere voorstellen
toegezegd.
Zoodra de tijd daarvoor gekomen is, kunnen
voorstellen tot het gereedmaken van de In
dustrieterreinen aan het Noorder Buitenspaar-
ne tegemoet gezien worden. B. en W. achten
het oprichten van Vrijgezellentehuizen door de
gemeente niet aanbevelenswaardig. Steun aan
particuliere plannen zou overwogen kunnen
worden.
B. en W. zijn ook van meening dat er teveel
winkels in Haarlem komen. Nauwgezet zal wor
den nagegaan of reeds vastgestelde uitbrei
dingsplannen op dit gebied geen herziening be
hoeven. Voor nieuwe wijken wordt reeds met
het euvel rekening gehouden.
Het College is ervan overtuigd, dat, mede in
verband met de beschikbaarstelling van goed-
koope levensmiddelen, in het algemeen onder
voeding niet behoeft te worden gevreesd.
Vergoeding voor administratiekosten aan
vakvereenigingen van voldoenden omvang
wordt overwogen.
Ook in 1936 zijn geen gelden voor vacantie-
toelage uitgetrokken»
In een kort bericht hebben wij reeds melding
gemaakt van ons bezoek aan de ateliers van
den heer j. C. Mol te Haarlem, den uitvinder
van een eigen geluidssysteem, dat hij thans
ook op de smalfilm wist toe te passen.
Deze vinding is van grootere beteekenis, dan
men oppervlakkig gezien zou kunnen meenen.
Sinds jaar en dag werd het geluid op de smal
films geprojecteerd langs een omweg, die wel
een en ander van de geluidskwaliteit verloren
deed gaan en die bovendien groote kosten met
zich bracht.
Aanvankelijk kon men het doel pas bereiken
door van een normaalfilm een verkleinde copie
te maken, terwijl men de mogelijkheid niet zag
om het geluid direct op de smalfilm vast te
leggen. De heer Mol nu is er in geslaagd zijn
eigen systeem, het z.g. multifilmsysteem, zoo
danig te perfectionneeren, dat een directe pro
jectie op zestien millimeter smalfilm mogelijk
werd. Hij verrichtte hiermede een prestatie, wel
ke haar weerga niet heeft in Nederland.
Een tweede interessante bijzonderheid is bo
vendien het feit. dat het systeem-Mol een zui
ver Nederlandsche vinding is, welke geheel on
afhankelijk is van alle buitenlandsche syste
men, ook van de groote methodes, die de film
industrie voor een niet gering deel beheerschen.
Zooals men weet, worden bij de vervaardiging
van de geluidsfilm twee opnamen opgenomen.
Op één band wordt het beeld aangebracht, od
een andere band het geluid. Beide worden dan,
weer precies gelijk natuurlijk, op een derden
band vereenigd, zoodat geluid en beeld één zijn
geworden en gezamenlijk bij de projectie door
de spoelen draaien.
Hetgeen op de normaalfilm mogelijk was, was
zeer veel moeilijker bij de smalfilm. Daar toch
moest het geluid een deel in beslag nemen van
de toch reeds zoo geringe ruimte, die het bee'd
noodig had. Men liet daarom aan één kant de
perforatie vervallen en won op deze manier
plaats voor het geluid.
Dit geluid we hebben het reeds vroeger
aangetoond vertoont zich op den filmband
als een soort curve, als een golving van min of
meer gelijke streepjes, die bij de projectie via
een foto-electrische cel in geluid worden om
gezet. De hoogste tonen van dit geluid zijn thans
op de film fixeerbaar in een kwantiteit van tien
duizend trillingen per seconde. Dat wil zeggen:
men kan aanzienlijk hooger gaan, doch uit de
practjjk blijkt, dat de meeste menschen geen
hoogere geluiden kunnen waarnemen, zoodat
men met tienduizend trillingen kan volstaan.
Bij de normaalfilm was deze mogelijkheid reeds
practijk geworden. Bij de smalfilm is het thans
eveneens geschied dank zij de -vinding van Mol.
In een heldere en uiterst interessante cause
rie heeft de heer Mol deze theorie uiteengezet.
Hij had hiermede kunnen volstaan om geloof
waardig te zijn, doch hij deed meer. Hij ver
toonde een smalfilm met geluid (16 millimeter),
volgens zijn systeem opgenomen en deze film
was zoo suggestief van vorm en zoo overduide
lijk van instructie, dat het wel een aanschou
welijk college leek, dat in een minuut of twintig
zelfs den verstoksten twijfelaar zou bekeerd heb
ben. Niet alleen vertoonde de film den heer
Mol zelf als causeur, waarbij wij hem tevens
duidelijk verstaan konden, doch menigmaal liet
hij alleen zijn stem hooren, pardonzien!
Want hij bepaalde zich niet tot een demon
stratie van de waarde zijner vinding, hij maakte
deze vinding in den duidelijksten vorm zicht
baar door den gezichtsindruk der gespro
ken stem, het gezongen lied, het gespeelde
orkestnummer, het dierehgeluid, dit alles om
gezet in zichtbare teekens. Hij liet tonen aan
zwellen met het gevolg, dat we het aanzwellen
der geluidsteekens duidelijk en tot in finesses
konden volgen. Hij manoeuvreerde zelfs met
het gehoorde en geziene geluid op een wijze, dis
reeds in de kiem de mogelijkheden van een
geestige en intelligente toepassing van 't geluid
duidelijk maakte. Kortom: Mol gaf een in
woorden, beelden en muziek voortreffelijke de
monstratie, die de aanwezigen met verbazing
en bewondering vervulde.
De Haarlemmer, die sinds jaren furore maak
te met zijn prachtige bloemen- en kristallen
films, heeft thans een nieuwe vinding op zijn
naam staan, die hem als den knapsten film
technicus, die hij reeds was, opnieuw bevestigt.
Het systeem van Mol, het geluid op de smal
film te projecteeren, doet niet onder voor de
duidelijkste normaalfiim. Men kan dus van hé
den af in Nederland zelf terecht om een per
fecte smalgeluidsfilm langs den kortst moge
lijken weg op te nemen.
Naar wij vernemen zal ook de Javaansche
film „Péiréh, het lied van de rijst" van Man-
nus Franken, door Mol's systeem van geluid
worden voorzien. Dit is overigens niet de eerste
maal, dat Mol een normaalfilm synchroniseerde.
Mol's vinding krijgt nog grootere beteekenis,
wanneer we bedenken, dat de smalfilm een
groote toekomst belooft tegemoet te gaan. Tal
rijk zijn de gelegenheden, waar de smalfilm het
terrein verovert, terwijl de normaalfilm er geen
kans krijgt. Onder andere zal dit overal ge
schieden, waar de onbrandbare smalfilm geen
gevaren kan opleveren. Maar bovendien zal de
tijd wel eens komen, dat de smalfilm groote
rechten gaat veroveren, omdat zij, zoowel wat
het materiaal als wat de apparaten betreft,
steeds grootere vorderingen maakt. Als gezegd:
reeds staat het systeem-Mol' in helderheid en
duidelijkheid met de normaalfilm op gelijken
voet.
Donderdagavond om kwart over 9 heeft op
den hoek ZijlwegPieter Kiesstraat een aan
rijding plaats gehad tusschen twee personen
auto's, die resp. uit de Pieter Kiesstraat en
van den Zijlweg uit de richting Overveen kwa
men. De chauffeur van den eerstgenoemden
auto verleende geen voorrang, terwijl de be
stuurder van den tweeden wagen, een Hage
naar, met een te groote snelheid reed.
Nadat beide auto's ernstig waren bescha
digd, de auto uit de Pieter Kiesstraat was om
geslagen en men geconstateerd had, dat er
geen persoonlijke ongelukken waren geschied,
heeft de politie tegen beide chauffeurs proces
verbaal opgemaakt.
Uitslag van het examen ter verkrijging van
het diploma in leerarbeid ingesteld door de ver-
eeniging tot bevordering van het onderwijs in
handenarbeid in Nederland en de RK. vereeni-
ging voor handenarbeid gehouden te Haarlem.
Geslaagd de dames W. E. Bruinsma M. G.
W. Everts te Amsterdam, L. Maschhaupt, S.
Rus te Alkmaar, J. D. Poel te Rotterdam, C.
Brands te Bergen, H. TimmermanGroot te
Haarlem, C. M. E. Groen te Midden-Beemster,
C. L. Uitter.broek te Rotterdam.
Geslaagd de heeren A. H. Koppier, G. Kap-
tein te 's Gravenhage, J. Korver te Bergen aan
Zee, O. Timmerman te Haarlem, A. P. H. Halfx
te Alkmaar, E. Parlevliet te Wüdewormer.
Gebouw „St. Bavo" Bouwvakarbeiders, 8
uur Bevolkingsbureau, 8 uur.
Stadsschouwburg Blijspelgezelschap „De
Filmstarvoor het doek", kwart over 0.
Geni. Concertzaal Revue „Dat doe je weer
goed", 8 uur.
Schouwburg Jansweg Prof. da-. Stegen
houdt een voordracht voor de Vereeniging „Ge
loof en Wetenschap" over: ,.De Vrijmetselarij
en haar invloed op het wereldgebeuren", kwart
over 8.
Luxor Stan Laurel en Oliver Hardy in
„Twaalf ambachten, 13 ongelukken", 2.30. In
avondvoorstellingen tweede hoofdfilm: 7
en 9.15 uur.
Gebouw „St. Bavo." Accordeonclub D.W.S.
8 uur; Geel Wit 6 uur: Best. Prov. Kieskring
half drie; Gewone zittingen 4—7 uur.
Rembrandt-theater. Shirley Temple in „De
Kleine Kolonel" (geprolongeerd), 2.30, 7 en
9.15 uur.
Cinema. „De blonde Carmen," 2.30, 7 en
9.15 uur.
Luxor-theater. Stan Laurel en Oliver Har
dy in „12 ambachten, 13 ongelukken", 2.30 uur.
In avondvoorstellingen als tweede hoofdfilm
7 en 9.15 uur.
Stadsschouwburg. Ver. Rott. Hofstadtoo-
neel. Opvoering van „Do Mi Sol Do", kwart
over 8.
Zaterdag 28 December a.s. wordt door het
Ver. Rott. Hofstad-Tooneel in den Stadsschouw
burg alhier voor het voetlicht gebracht „Do, mi,
sol, do" van Paul Géraldy. Medespelenden zijn
o.m. de dames Fie Carelsen, Vera Bondam en
de heeren Dirk Verbeek en Piet. Bron. De regie
is van Bets Ranucci-Beckman.
Men verzoekt ons opname van het volgende:
Nog versch liggen ons in 't geheugen de aan
trekkelijke winkel-etalages, ter eere van het
Kerstfeest, met al dat warme rood, het groen en
wit, de schitterende lichtjes!
Niet in den weg van het drukke verkeer,
slechts in een bescheiden zij-straat wacht ech
ter nog een etalage-raam op kijkers; het vraagt
de aandacht van allen, die van 't dier houden.
Wat daar bijeen is gebracht met zooveel zorg,
zooveel liefde en zooveel smaak, is een bezoek
overwaard!
Aan den wand zijn teekeningen opgehangen,
die de wreedheid van de jacht duidelijk tot
uiting brengen, en een zéér raak en toepasselijk
vers erbij!
Beneden, op den voorgrond, links een minia
tuur-vogelvoeder-hokje, met echte kleine vet-
balletjes er aan; verder een aanwijzing, hoe een
drinkbakje voor vogels geplaatst kan worden,
opdat zij er zooveel mogelijk profijt van hebben-
Rechts de speeltuin-vereeniging „Meerle-
bosch" te Haarlem-Noord in 't klein, waar we
de goede zorgen voor de dieren in den winter
kunnen bewonderen. Op den achtergrond een
weiland, waar het vee, door sneeuw verrast, den
boer ziet aankomen, die zich haast om zijn
koeien in den warmen stal te brengen.
Kijkers en belangstellenden zullen geen spijt
hebben van een bezoek aan het toonraam van
de Vereeniging voor Dierenbescherming te
Haarlem, Ridderstraat 11!
Van gemeentewege is een begin gemaakt met
een grondige -herstelling van de zweminrich
ting aan de Houtvaart.
In het kerkgebouw der oud-katholieke ge
meente aan de Kokstraat is op den eersten
Kerstdag, 's morgens om kwart voor 7, een 63-
jarige dame plotseling onwel geworden en
overleden.
Een dokter constateerde, dat zij een beroerte
had gehad.
Het stoffelijk overschot is naar het St. Eli-
sabethsgasthuis overgebracht.
Op den vooravond van Kerstmis is omstreeks
4 uur de 18-jarige loopjongen F. H. in 't V.
met zijn fiets op den hoek NassaustraatNas-
sauplein geslipt en gevallen. Hij brak zijn
rechterenkel en moest, na door een lid van O.
D. voorloopig te zijn verbonden, met een zie
kenauto naar de Mariastichting worden ge
bracht.
Woensdagochtend is bij het hoofdbestuur
van het Ned. Roode Kruis te Den Haag
een telegram ontvangen van den leider
der Nederlandsche ambulance naar Abes
sinië, waarin medegedeeld werd, dat de
ambulance Zaterdagmorgen in Addis Abeba
aangekomen was.
De verdere opdrachten zal de ambulance
krijgen van de regeering van Abessinië.
Naar men weet, zal Minister Slotemaker de
Bruine op Oudejaarsdag voor het Alg. Ned.
Verbond een radio-rede houden tot alle leden
van den Nederlandschen stam. Het hoofdbe
stuur van het Roode Kruis heeft de ambu
lance hiervan op de hoogte gebracht en verzocht
op het vastgestelde uur t trachten radio
verbinding met Holland te krijgen. Het radio
toestel van de ambulance is hiervoor wel ge
schikt, zoodat het waarschijnlijk is, dat onze
landgenooten in Abessinië op Oudejaarsdag de
stem van Minister Slotemaker de Bruine zul
len hooren. De Minister zal in zijn rede ook
eenige woorden richten tot de leden der
ambulance»
