De politiek van Oostenrijk
tegenover Italië
Italië voelt zich steeds meer
geïsoleerd
FRANKEN
1
Het nieuws van heden
KOERS-STARHEMBERG
DE MIDDELLANDSCHE
ZEE-KWESTIE
DE BAROMETER
r
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
v/eek 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
ZATERDAG 28 DECEMBER 1935
Avondblad
DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.Y- DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
EEN EN ZESTIGSTE JAARCANC No. 19717
Soldaten van de militie-troepen, die voor de orde in de nieuwe
van Noord-China moeten zorg dragen
autonome staten
Het systeem brengt met zich, dat
mannen met afwijkende mee
ning te zwijgen hebben
Het geval-Mataja
Chineesch generaal
pleegt zelfmoord
Om tegenstand tegen Japan
te ontketenen
Het Weeriiiiiiiiiiiiiüiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiij
Reorganisatie van het
Britsche kabinet?
Bouw van een reusachtige onder-
aardsche olie-opslagplaats
De kerkstrijd in Mexico
Ouders mogen hun kinderen niet
naar regeeringsscholen zenden
Onlusten te Calcutta
Groote overstroomingen
in Engeland
mm
-M
De activiteit van de Italiaansche luchtmacht is aan beide fronten in Abes-
sinië sterk verhoogd- Op de vliegveld en brengt het gereed maken der vlieg
tuigen veel bedrijvigheid mede
In Thüringen is een vreeselijk treinongeluk gebeurd, dat 33 menschenlevens heeft geëischt. De D-trein BerlijnBazel reed
door een onveilig signaal en botste op een personentrein. Hierboven eenige totaal verwoeste wagons op de brug over de Saaie
,Als Engeland er in zal slagen
Europa tegen Italië op te zet
ten, zal Italië zijn uur
weten af te wachten"
Bemiddelingspoging van
Koning Leopold?
Een dreigement van de
„Gazetta del Popoio"
De steun der Middellandsche
Zee-mogend hed en
Koning Leopold weer naar
Engeland
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Korte berichten
-NJIMDERIM GOED
HAARLEMSC
COIIRAli
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
Van onzen Weenschen correspondent.
Dat de OostenrijkschItaliaansche poli
tiek in Oostenrijk niet populair is en
nooit populair zal worden, heb ik meer
dan eens geschreven. En dan is 't sinds den
Ita.liaanschAbessinischen oorlog er natuurlijk
niet beter op geworden.
Oostenrijk is indertijd na de verklaring om
trent de sancties te Genève met de kous op den
kop van Londen teruggekeerd, Men zou
in Genève en ook in Londen wel „inzicht"
gehad hebben met het nu eenmaal ge
sloten engagement tusschen Oostenrijk en
Italië en met de economische moeilijkheden.
Eden liet in Genève ook door dr. Benesj wel
willend waarschuwen, doch men scheen den
,,Wink mit den Zaunpfal" niet te begrijpen.
Had men als lid van den Volkenbond princi
pieel de konsekwenties aanvaard zooals ande
ren dat gedaan hebben en praktisch op de schier
onoverwinnelijke moeilijkheden bij doorvoering
gewtzen, dat zou gevaarlijke ontstemming in
binnen- en buitenland zijn vermeden.
De drijvende kracht inzake Italiaansch
Oostenrijksche politiek is de feitelijk in Oosten
rijk heerschende Heimatschutz met haar fas
cistische aspiraties en haai' intieme relaties met
Italië.
Minister van Buitenlandsche Zaken, baron
Berger Waldeneck is Heimwehrmann, achter
hem staat vice-kanselier prins Starhemberg',
opperbevelhebber van de Heimwehr en van het
Vaderlandsche Front, het politieke orgaan in
Oostenrijk.
Was de politieke opvatting' in Oostenrijk ho
mogeen of althans was de Italiaansch-Oosten-
rijksche koers, afgezien van de socialistische en
de nationaal-socialistische oppositie, emt de po
litieke opvatting in eigen, goed-Oostenrijksche
kringen identiek, de zware verantwoording viel
zeker makkelijker te dragen; doch ook dit is,
zooals ik boven reeds betoonde, heelemaal niet
het geval.
Ook in ruime konservatieve kringen denkt
men er anders over.
En zoodoende achtte de regeering zich ge
drongen, maatregelen te nemen, die onder nor
male omstandigheden gewoonweg ondenkbaar
waren.
Ik bedoel hier met name het bevel, dat de
gewezen minister van buitenlandsche zaken, dr.
Heinrich Mataja, wel een der beste kenners dei-
internationale verhoudingen, die Oostenrijk
heeft, in het bondsgebied van Oostenrijk niet
meer publiek het woord mag voeren. Dit bevel
werd doorgegeven aan alle gendarmeriekomman-
da.nten van heel het Oostenrijksche bondsgebied.
Of het bevel nog van kracht is, weet ik niet.
Maar het feit van het verbod is ook achteraf
nog zeer interessant.
Dat een man als dr. Mataja, de heftige be
strijder van socialisme en nationaal-socialisme,
de kern-Oostenrijker, niet publiek meer mag op
treden, is een zoo verbijsterend feit, dat men
eerlijk gezegd er niet goed raad mee w"eet.
Het is echter een feit. De pers heeft dit feit
niet gebracht en mag het niet brengen, officieel
is de minister „verhinderd" of lijdt heftig aan
de „diplomatieke ziekte".
Minister Mataja is een diplomaat van for
maat, was een der beste sprekers van
de oude Christelijk-sociale partij en
trad ook tijdens het heerschende régime als
Oostenrijker voor Oostenrijks zending op. In
Weenen voor de hoogste kringen, bijna in alle
provincies. Onlangs nog in vele plaatsen van
Tirol en Vorarlberg.
Minister Mataja was de spiritusrector van de
internationale conferentie over het Donau-
bekken, die onlangs te Weenen in het industrie-
paleis od het Schwarzenbergplein gehouden
werd; maar Mataja is 't niet eens met het
optreden van Oostenrijks minister van Buiten
landsche Zaken, baron Berger Waldeneck. Hij
schreef onlangs:
„De internationale verhoudingen der volke
ren en staten staan voor een groote omwen
teling, die van Engeland uitgaat en ook Oosten
rijk bijzonder moet interesseeren. Aanleiding is
het Italiaansch-Abessinische conflict. Engeland
schijnt vast besloten, het Volkenbondsapparaat
in nieuwen zin tot functionneeren te dwingen.
Vredesordening.
Oostenrijk heeft natuurlijk het grootste be
lang bij een vredesordening' der wereld.
Wij willen geen oorlog. Door oorlog kun
nen wij niet winnen, wel verliezen. Wij voe
len ons chronisch bedreigd en kunnen ons veel
rustiger en vrijer ontwikkelen, wanneer deze
bedreiging van ons weggenomen was. Wij be
treuren het, dat het sanctie-apparaat juist te
gen Italië in functie werd gezet, tegen Mus
solini, die in 1934 voor de Oostenrijksche on
afhankelijkheid is opgetreden. Dat neemt ech
ter niet weg, dat heel ons staatsbelang met de
bedoelde vredesordening verbonden is. Een vre
delievende staat moet elke vredesordening wel
kom heeten. Deze alleen biedt beschutting en
redding. Wij hebben bij den opbouw van onzen
staat onze handen vol en moeten al onze
krachten od dit doel concentreeren. Worden
wij van buiten niet bedreigd, kunnen wij van
binnen vlugger voorwaarts komen.
Daarom moet Oostenrijk volkerenbondpoli-
tiek voeren en zich in de algemeens vredes
ordening laten inlijven.
oo schreef Mataja en in dien zin sprak
hij meer dan eens en nooit heeft kanse
lier dr. Schussnigg, met wien hij in goe
de verstandhouuing stond en, meen ik, nog
staat, geprotesteerd.
Eerst werd de katholieke volksman, de oude
christelijk-sociale werklieden-vertegenwoordi-
ger Kunschak gemuilkorfd, toen de katholieke
democratisch-monarchistische vice-burgemees-
ter van Weenen dr. Winter en dan volgde de
intieme medewerker van dr. Seipel, de katho
lieke oud-minister dr. Mataja.
Het autoritaire systeem brengt met zich, dat
mannen met afwijkende meening te zwijgen
hebben.
Zoo althans is de opvatting van prins
Starhemberg.
NANKING, 28 Dec. (Reuter.) De oude re-
volutionnaire generaal Hsoe Fan Ting, de chef
van den staf van het eerste leger, heeft gis
teravond zelfmoord gepleegd, door zich voor het
Soen Jat Sen-mausoleum in zijn zwaard te
storten.
In zijn testament verklaarde hij, dat hij
bloed en hart offerde aan den geest van Soen
Jat Sen, om de leiders van China uit hun
egoïsme en verraad te doen ontwaken. Zijn
offer diene onmiddellijken tegenstand tegen de
Japansche politiek te ontketenen.
De zelfmoord van den generaal, het eerste
geval van dien aard in de Chineesche repu
bliek, heeft groot opzien gebaard.
VERWACHTING: Matige, tijdelijk toe-
nemende Zuid-Oostelijke tot Zuid-Wes-
telijken wind, zwaar bewolkt tot betrok-
ken met tijdelijke opklaring, tijdelijk re-
gen, weinig verandering in temperatuur.
Hoogste barometerstand: 761.6 te
Helsingfors
Laagste barometerstand: 734.9 te
Larwick.
Zon op 8.12 - onder 3.51 - Licht op 4.21
H Maan op vin. 9.50 onder n.m. 7.28
LONDEN, 28 Dec. (Deuter). De „Daily He
rald" meent te weten, dat het kabinet in den
aanvang van het nieuwe jaar belangrijke be
slissingen zal nemen met betrekking tot de
samenstelling van leger, vloot en luchtstrijd
krachten.
Voor binnenkort staat een reorganisatie van
het kabinet op het programma, en de instel
ling van een ministerie „voor de verdediging
van het Britsche Wereldrijk" zal daarbij een
belangrijke rol spelen.
Voorts meldt de „Daily Herald", dat de re
geering voorbereidingen treft voor den bouw
van een reusachtige onderaardsche olie-opslag
plaats voor de Britsche vloot in de nabijheid
van Plymouth.
Men wil ongeveer een milliard gallons olie
in stalen onderaardsche tanks gereed houden
en de installatie door een buisleiding met de
kust verbinden.
De Bisschoppen van Mexico hebben een ge
zamenlijk schrijven uitgevaardigd in verband
met de socialistische en godlooze opvoedings
methoden, die in de regeeringsscholen worden
toegepast. De Bisschoppen verklaren, dat zoo
lang art, 3 van de Mexicaansche grondwet
van kracht blijft katholieke ouders hun kin
deren niet naar de regeeringsscholen mogen
zenden. Ouders, die deze bepalingen zouden
overtreden bedrijven daardoor voor God en
hun geweten een doodzonde, waarvan ze in de
biecht niet geabsolveerd kunnen worden, zoo
lang hun kinderen bedoelde inrichtingen van
onderwijs nog bezoeken.
CALCUTTA, 28 Dec. (Reuter.) Bij een bot
sing tusschen Hindoes en Mohammedanen zijn,
naar gemeld wordt, twee personen gedood^en
velen gewond. Een Mohammedaansch feest viel
samen met de viering van het gouden jubileum
van het AU India National Congress.
Omtrent de onlusten wordt nader gemeld, dat
beide partijen dicht bij elkaar bijeenkwamen in
het Desjabandoe-park.
De Hindoes schreeuwden voortdurend con
gresleuzen, waardoor de Mohammedaansche ge
beden werden gestoord.
Van beide zijden trachtten de leiders tot
overeenstemming' te geraken, doch de steenen
vlogen reeds door de lucht, en de tegenstanders
gingen elkaar met stokken te lijf.
Naar gemeld wordt, zijn 50 personen gewond.
De politie moest eraan te pas komen om de
orde te herstellen.
LONDEN, 28 Dec. (Reuter.) Tengevolge van
den dooi en den regenval hebben in talrijke
deelen van Zuid- en Midden-Engeland groote
overstroomingen plaats gehad.
In Yorkshire is de rivier de Derwent binnen
24 uur 2 meter gestegen. In Leicester zijn de
beide steden Ashby en Barrow volkomen van
de buitenwereld afgesloten. In de graafschap
pen Warwickshire en Wiltshire staan verschei
dene plaatsjes gedeeltelijk onder water.
Boven het Kanaal woedden gisteren zware
stormen,, die een ernstige stagnatie in het
scheepvaartverkeer veroorzaakten.
i
ROME, Vrijdag. Nu de di
plomatieke onderhandelingen op
het doode punt zijn gekomen en de
oorlog in Abessinië voortduurt, is
de belangstelling van het Italiaan
sche publiek geconcentreerd op de
verdere politiek van Laval en op
de zitting van het Italiaansche ka
binet, die Maandag a.s. zal plaats
vinden.
Vandaag is hier bekend geworden, dat de
Britsche ambassadeur, Sir Eric Drummond,
Rome zal verlaten om een vacantie van drie
weken in Engeland door te brengen. Ook hier
in ziet men terecht een bewijs, dat de vredes
onderhandelingen voor het oogenblik zijn af
gebroken. Sir Eric Drummond heeft den ge-
heelen zomer te Rome verblijf gehouden en in
Engelsche kringen legt men er den nadruk
op, dat hij alleen en uitsluitend voor zijn va
cantie naar Albion vertrekt.
Ook in Italiaansche kringen geeft men toe,
dat om de woorden van een regeeiingsver-
tegenwoordiger te gebruiken „tot aan het
midden van Januari niets zal gebeuren."
Van gezaghebbende zijde verklaart men,
dat een petroleumboycot een onmogelijk
heid is geworden. Maar het lijkt er veel
op, dat dit een praatje voor de vaak is,
want men herinnert zich, dat hetzelfde
werd gezegd, toen de economische sancties
aan den horizon opdoemden.
Het is intusschen duidelijk, dat de Italiaan
sche regeering zeer verontrust is over de ont
wikkeling' der Middellandsche Zee-kwestie en
over de verklaring, door Laval afgelegd in het
Fransche kabinet, betreffende de verhouding
tusschen Engeland en Frankrijk ten aanzien
van deze kwestie. Vooral de mededeeling van
den Franschen minister-president heeft Italië
niet optimistisch gestemd. Men voelt, dat de
strooming, die de Italiaansche politiek afkeurt,
door deze verklaring aan kracht heeft ge
wonnen, en dat het steeds moeiljiker voor den
Duce wordt, uit de benauwende situatie te
geraken.
Alle lagen der bevolking zien met spanning
de bijeenkomst van het Italiaansche kabinet
tegemoet. De financieele moeilijkheden vormen
een belangrijk punt op de agenda.
(Auteursrecht News Chronicle-A. N. P.)
ROME, 28 Dec. (Reuter). Indien de Engel-
schen er in slagen Europa tegen ons in een
bondgenootschap te vereenigen, aldus de „Ga
zetta del Popoio", indien zij ook Frankrijk in
hun spel betrekken en ons beletten in Abes
sinië de gestelde doeleinden te bereiken, dan
zal men moeten bedenken, dat men koloniën
op drie manieren kan veroveren: le door een
rechtvaardige verdeeling der mandaten en
grondstoffen; 2e door de verovering der ko
loniën, welke nog niet in het bezit zijn van
Engeland, Frankrijk, België, Nederland en
Portugal, een oplossing, waaraan wij de voor
keur hadden gegeven, doch waarvoor Enge
land geheql Europa tegen ons in het geweer
brengt: 3e door een oorlog in Europa, op het
geschikte oogenblik begonnen en waarvoor
men een leger, een luchtmacht en een marine
moet houden.
Duitschland verloor zijn koloniën niet, door
dat deze door Engelsche, Fransche, Belgische
of Japansche troepen werden bezet, maar om
dat het in Europa heeft moeten capituleeren,
omdat het den oorlog in Europa had verloren.
Wie een oorlog in Europa verliest, ver
liest ook zijn koloniën, wie hem wint, wint
gelijktijdig koloniën. Indien de twee andere
wegen zijn versperd, moeten wij er aan
denken, dat de derde weg overblijft.
Laat ons niet vergeten, vervolgt het blad,
dat een oorlog in Europa gevoerd moet worden
op het oogenblik, dat wij geschikt vinden en
niet op het oogenblik, of onder omstandig
heden, die naar het genoegen van onze tegen
standers zijn. Het Italiaansche volk, gehard
door 3jaar oorlog en een revolutie weet
zijn uur af te wachten en geen teleurstelling
zal zijn verzet kunnen schokken. Een teleur
stelling zal zelfs zijn wil, om zich te verzet
ten, ten einde zijn doel te bereiken, nog ver
sterken.
Ten aanzien van de onderhandelingen tus
schen Engeland en de drie Middellandsche Zee-
staten Griekenland, Joego-Slavië en Turkije,
die toegezegd hebben, ingeval van een Italiaan-
schen aanval op de Britsche Middellandsche
Zeevloot hun verplichtingen krachtens art. 16
van het Volkenbondspact te zullen vervullen,
toont men zich in officieele kringen te Lon
den nog vrij terughoudend.
De diplomatieke medewerker van de „Mor
ning Post" meldt, dat de besprekingen hoofd
zakelijk betrekking zullen hebben op de be
schikbaarstelling van vlootsteunpunten voor de
Britsche vloot, daar genoemde mogendheden
geen noemenswaardige eigen vloten bezitten.
Wat Turkije betreft, zouden de vroegere vloot
steunpunten te Smyrna en Istanboel, die op
grond der vredesverdragen grootendeels ge
slecht zijn, in aanmerking komen.
De correspondent meent te weten, dat Tur
kije de beschikbaarstelling dezer steunpun
ten niet, zooals van andere zijde gemeld werd,
van een revisie van het Dardanellenaccoord af
hankelijk maakt.
Wat den beiden anderen mogendheden aan
gaat, zijn de drie havens Piraeus, Saloniki en
Kreta van zekere beteekenis, terwijl Joego
slavië, afgezien van zijn positie in de Adria-
tische Zee hoofdzakelijk als spreekbuis van de
Kleine Entente van belang is.
Rusland en Polen zouden, naar de „Daily
Herald" verklaart, op het punt staan, te j
Genève mede te deelen, dat ingeval van
een Italiaanschen aanval op Engeland in de
Middellandsche Zee hun luchtstrijdkrachten
krachtens art. 16, par. 3 van het Convenant
ter beschikking van den Volkenbond gesteld
zouden worden.
Koning Leopold is gisteren wederom naar
Engeland vertrokken. Hoewel verluidt, dat de
koning fe Londen slechts eenige dagen rust
wenscht te nemen, beweeTt de „Daily Mir
ror", dat het doel van zijn reis is tusschen Ita
lië en Engeland te bemiddelen. Het initiatief
hiertoe zou uitgegaan zijn van de gemalin
van den prins van Piemont.
Het blad verklaart, dat koning Leopold wel
licht een bezoek zal brengen aan koning George
om te wijzen op de redenen die ontspanning
en matiging van de sanctiepolitiek wenschelijk
doen ziin.
KERSTKRANS
KERSTBROOD
TULBAND
SAUCIJZEBROODJES
HAMBROODJES
CROQUETTEN
RAGOUTBROODJES
PASTEITJES
BERLINER BOLLEN
APPELFLAPPEN
BEIGNETS
APPELBOLLEN
SNEEUWBALLEN
OLIEBOLLEN
CANO'S
DRIEHOEKJES
EU NOG VELE ANDERE LEKKERNIJEN
Italië voelt zich steeds meer geïsoleerd; onge
rustheid over de Middellandsche Zee-kwesue;
Koning Leopold in Engeland.
Herderlijk schrijven van het Mexicaansch Epis
copaat; ouders onder doodzonde verboden hun
kinderen naar de regeeringsscholen te zenden.
Reorganisatie van het Britsche kabinet? In
stelling van een ministerie voor de verdediging
van het Britsche wereldrijk.
Onlusten te Calcutta,
Groote overstrocmingen in Engeland.
Moeilijkheden bij de benoeming van een ge
meente-secretaris te Wierden.
Tijdens den hevigen storm aan de Atlantische
kust is nabij Lorient een motorboot omgeslagen,
waarbij 7 personen verdronken zijn.
Uit de collectie van Sir Gervase Beckett te
Londen zijn twee oude meesters, welker waarde
geschat wordt op ongeveer 1400 pond sterling,
gestolen. Het zijn een zeegezicht, geschilderd
door Corot en een zeegezicht van Bonnington.
De dieven hebben de voordeur van hef huis ge
forceerd, waarna zij merkwaardigerwijze onge
stoord met de schilderijen verdwenen zijn.
V 'TTT* ill! ill 1 '—7 f J
Stand op Zaterdag 1 uur n.m.: 743.1
Vorige jtand 743.3