De oorlog in Oost-Afrika
l
m
I
De Ned. ambulance
naar Dessie
Hotelhouders te Addis Abeba zitten
in zak en asch
Het nieuws van heden
I
ENGELAND EN EGYPTE
NIEUW MOBILISA TIE-
BEVEL VAN DEN NEGUS?
MEESTE JOURNALISTEN
ZIJN VERDWENEN
De Kerkstrijd in
Duitschland
DE OVERSTROOMINGEN
IN FRANKRIJK
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE
PERS
MAANDAG 6 JANUARI 1936
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
Voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
Avondblad
EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19729
Besprekingen over regeling der
betrekkingen tusschen
beide landen
De „Brockhaus" is
onbruikbaar
Een bedorven encyclopaedic
HET KONINGSMOORDPROCES
Het Weer
OOK DE MORROWS VLUCH
TEN UIT AMERIKA
Egyptische minister-president
vraagt inlichtingen omtrent
het bombardement van
het Egyptische Roode
Kruis
Weer twee vliegers neer
geschoten
Taxi-chauffeurs rijden den bezoe
ker door de heele hoofdstad,
om te laten zien dat ze een
„vrachtje" hebben
Vele auto-ongelukken
(Copyright-Reuter A.N. PJ
De Italiaansche verliezen
Britsche troepen naar
Alexandrië
Roode Kruis-teeken op
munitie-depot?
Perscampagne tegen Enge
land weer ingezet
Oostenrijksch minister
naar Boedapest
Verkeersstaking te
Rijssel
«"nccao*. a. 5.
iy
Belijdende Kerk blijft zich
verzetten
Rivieren wassen nog steeds
Nantes ten deele onder water
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Hauptmann 14 Januari
terecht gesteld?
Overval op den Moek-
denexpress
Engeland vergroot zijn
scheepswerven
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroeper*" zie de rubriek
Sedert den terugkeer van ex-president Calles in Mexico eenige weken geleden, is
het herhaaldelijk in de hoofdstad tot felle betoogingen gekomen tegen den vroege-
ren dictator en beruchten kerkvervolger. Hierboven een overzicht van een geweldicre
demonstratie voor het Nationale paleis, waaraan meer dan 80.000 menschen
deelnamen
De Zweedgche Consul heeft van Prins Karei
van Zweden een telegram ontvangen, waarin
deze mededeelt, dat honderden Zweden bij het
Roode Kruis wenschen te worden ingedeeld,
om de gewonde Abessinische krijgers te helpen.
Reuter seint uit Addis-Abeba, dat de Neder-
landsche ambulance, waarbij zich zes artsen
bevinden, op het punt staat Addis-Abeba te
verlaten om naar Dessie te vertrekken.
Ambulances uit Finland en Noorwegen worden
nog verwacht, alsmede een Britsch detache
ment van de grens van Soedan.
Alle thans in Abessinië verblijvende detache
menten verwachten versterking.
LONDEN, 6 Jan. (Reuter) Naar de diplo
matieke medewerker van de „Daily Telegraph"
bericht zullen in de komende week besprekingen
worden gevoerd tusschen den Britschen iioogen
Commissaris voor Egypte, sir Miles Lampson en
de Egyptische regeering inzake de regeling van
de betrekkingen tusschen beide landen. De
correspondent merkt evenwel op, dat de bespre
kingen thans nog in een beginstadium verkee-
ren; het oogenblik is nog niet gekomen, waarop
de 3ritsche minister van Buitenlandsche Zaken
de voo stellen tot een betere verstandhouding
tusschen beide landen aan het parlement kan
v. rleggen.
De Hooge Commissaris is evenwel gemachtigd
de Egyptische regeering mede te deelen, dat de
Britsche regeering de opening van de onder
handelingen, gebaseerd op het ontwerp van
1930, welwillend aanschouwt.
In het bijzonder is de Britsche regeering be
reid aan te dringen bij de mogendheden, die
jurisdictie over eigen onderdanen bezitten, om
de rechtspraak van de bestaande consulaire
rechtbanken over te dragen op de gemengde
rechtbanken onder toepassing van de Egypti
sche wet.
In sterk nationalistische kringen eischt men
evenwel ook afschaffing van de gemengde
rechtbanken, een punt, dat door de Britsche
regeering nog wordt overwogen.
Dezer dagen is het supplement verschenen van
t groote Brockhaus-Lexikon. Dit boek vermeldt
een groot aantal namen van onbekende personen
die in het nieuwe Duitschland een functie ver
vullen, terwijl de gegeven bijzonderheden om
trent wereldberoemde persoonlijkheden op het
gebied van kunst, wetenschap, literatuur en po
litiek tot het uiterste minimum zijn beperkt. Zoo
treffen wij bij den naam van Prof. Albert Ein
stein de volgende „bijzonderheden" aan: „Ein
stein, Albert, werd in 1933 als directeur van
het Kaiser-Wilhelm-Institut für Physik afge
zet, „uitgeburgerd" en leeft sedertdien in het
buitenland."
De gegevens, die het supplement over Feucht-
wanger verstrekt, beperken zich tot de volgen
de zinsnede: Feuchtwanger Lion, schrijver van
Joodsche afkomst, uitgeburgerd, leeft in Lon
den, schreef nog den pamfletachtigen tijd-roman
„Succes". Over den befaamden kunstschilder
Max Liebermann kan men lezen: „Liebermann
Max, schilder, Joodsche afkomst, legde zijn func
tie van president der Academie voor Kunsten
neer."
Een te Weenen verschijnend blad acht het zeer
waarschijnlijk, dat bij een dergelijke redactie
een groot aantal buitenlandsche afnemers hun
bestelling voor dit boekwerk annuleeren, het
geen tot processen aanleiding zou geven.
Het proces tegen de beschuldigden van den
moord op Koning Alexander van Joego-Slavië
te Marseille, allen Joego-Slavische leden van de
Oesjtasja, zal op 5 Februari a.s. voor de jury
rechtbank van het Departement van de Rhöne
te Aix-en-Provence hervat worden.
VERWACHTING: Matige tot krachti-
gen Zuid-Oostelijke tot Zuidelijken wind,
zwaar bewolkt of betrokken met kans op
regen, later opklarend, iets kouder.
Hoogste stand: 767.1 te Jan Mayen.
Laagste stand: 739.1 te Malinhead.
Ël Zon op 8.10 - onder 4.00 - Licht op 4.30
Maan op n.m. 1.41 onder v.m. 618
Volle Maan 8 Januari
^iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiii
NEW YORK, 5 Jan. (Reuter). Constance
Morrow, een jongere zuster van mevrouw Lind
bergh, die in den laatsten tijd herhaaldelijk
dreigbrieven heeft ontvangen, waarin zij met
ontvoering bedreigd wordt, heeft met haar moe
der, de weduwe van den vroegeren Amerikaan-
schen ambassadeur in Mexico Dwight Morrow,
het voorbeeld der Lindberghs gevolgd en zich
door vertrek naar het buitenland aan haar be
lagers onttrokken.
ASMARA, 5 Jan. (Reuter) De
Negus zou een nieuw bevel tot mobili
satie hebben uitgevaardigd, dat echter
nog niet is gepubliceerd. Dedjaz Nasi
boe zou verklaard hebben, dat alle sol
daten zich bij hun plaatselijke chefs
moeten aandienen. Degenen die hier
mede dralen, zullen streng gestraft
worden en de deserteurs zullen worden
opgehangen.
Tijdens een hevigen Italiaanschen lucht
aanval aan het Noordelijk front zijn boven de
stad Amba Aleja, ten Zuiden van Makale, gif
gasbommen geworpen. Eenige personen werden
gedood en verscheidenen gewond. In den na
middag van 2 Januari wierpen drie Italiaan-
sche vliegers gifgas- en brandbommen boven
Debnat en Debre Tobor.
Aan het Zuidelijk front werd de stad Corem
gebombardeerd, terwijl ook Daggaboer opnieuw
met bommen bestookt werd. Volgens de laatste
berichten werd bij het eerste bombardement
van Daggaboer de geheele Egyptische ambu
lance vernield. Er zijn geen slachtoffers te be
treuren.
Van vooraanstaande Abessinische zijde wordt
verklaard, dat men ten zeerste verontwaardigd
is over het voortdurende bombardeeren van
Roode Kruis-posten door de Italianen, en dat
men zich afvraagt wat de groote Europeesche
mogendheden tegen deze schending der hei
ligste internationale instelling zullen doen.
Men heeft Abessinië aanvankelijk toelating tot
het Internationale Roode Kruis geweigerd, om
dat van deze instelling slechts beschaafde vol
ken deel zouden kunnen uitmaken. Het her
haaldelijk bombardeeren van Roode Kruis-pos
ten door de Italianen, die door dit ten derde
iiïittvx ,v.:Öi
De drinkwatervoorziening van de Italiaansche troepen in Noord-Afrika
baart groote zorgen. Rivierwater wordt opgepompt en terstond gesteri
liseerd, waardoor het voor gebruik geschikt is
ADDIS ABEBA, 5 Januari. (Reuter-A. N. P.)
Hotelhouders, taxi-chauffeurs en andere groe
pen burgers van Addis Abeba, die hun in
komsten indertijd door de „bezetting" der stad
door de journalisten in belangrijke mate heb
ben zien toenemen, zitten thans eigenlijk in
zak en asch, daar de meeste klanten weer ver
dwenen zijn.
Een paar maanden geleden liep het in de
hoofdstad van Abessinië storm van de buiten
landsche correspondenten. Op het oogenblik
verblijven wel is waar nog een twintigtal jour
nalisten te Addis Abeba, doch op z'n best een
zestal zal nog iederen dag bijeenkomen voor
het bord, waarop de officieele regeeringscom-
muniqué's worden aangeplakt.
Toen de vreemde bezoekers enkele maanden
geleden te Addis Abeba aankwamen, was het
aan het station zeer druk. Er waren altijd wel
veertig journalisten aanwezig, die erg benieuwd
waren te weten, wie zich verder bij het gezel
schap zouden willen voegen. Od het oogenblik
zal een vreemdeling waarschijnlijk worden ver
welkomd door een stuk of drie hotelhouders,
die reikhalzend uitzien naar het oogenblik, dat
hun etablissementen weer zullen zijn volge
boekt.
Het ziet er niet naar uit, dat hun wensen
spoedig in vervulling zal gaan.
In den drukken tijd verdrongen de journa
listen en andere buitenlanders zich in de „bars"
en zij betaalden graag 4 shilling voor een cock
tail van dubieuze kwaliteit. De barkeepers zijn
nu blij, wanneer zij vijf glazen wijn op een
avond schenken.
De taxichauffeurs zijn er misschien nog het
slechtst aan toe. Zij hebben nu zoo weinig te
doen, dat ze zich afvragen of de drukte, waarin
zij zich onlangs hebben verheugd, niet een
droom is geweest.
Wanneer zij nu een vrachtje opdoen, zijn zij
er zoo trotsch op, dat zij met de passagiers de
geheele stad rondtrekken, om te laten zien,
dat zij „werk" hebben. Het gevolg van deze
vertooning is in vele gevallen, dat er aanrijdin
gen plaats vinden.
De correspondent van Reuter-A. N. P. heeft
op een middag in een uur tijds twee aanrij
dingen gehad. De chauffeur liet op weg naar
het paleis de claxon aan één stuk door aan
staan. De tocht ging nogal door de hoofd
straat! De chauffeurs trekken zich weinig aan
van de menigte op straat. Zij rijden doodge
moedereerd op de menigte in, welke dan op het
laatste oogenblik uit elkander stuift.
Indien de politie hen op te groote onvoor
zichtigheid betrapt, worden zij bekeurd, d.w.z.
zij worden medegenomen naar een politie-ka-
zerne, waar zij hun boete betalen en het bedrag
der eventueel aangerichte schade.
male te doen duidelijk toonen, dat zij het op
zettelijk doen, schaadt het Europeesche prestige
enorm.
CAIRO, 6 Jan. (Reuter). De Egyptische mi
nister-president, die zeer getroffen was, toen
hij vernam, dat de Egyptische Roode Kruis-
afdeeling te Daggaboer was gebombardeerd,
heeft onmiddellijk een telegram naar den
Egyptischen consul te Addis Abeba gezonden,
waarin hij om nadere bijzonderheden ver
zocht.
In zijn antwoord bevestigde de consul het
bombardement en de aangerichte schade.
De Koptische patriarch heeft bij den Vol
kenbond geprotesteerd, terwijl de Egyptische
minister-president het voornemen heeft bij de
Italiaansche regeering te protesteeren.
ROME, 5 Jan. Officieel wordt mede
gedeeld, dat twee Italiaansche vliegers gis
teren bij een vlucht over het Kafta-gebied
in het Noord-Westen van Abessinië nabij
de grens van den Soedan zijn neergescho
ten en gedood.
Volgens een officieele statistiek zijn van 1
Januari 1935 tot 31 December 1935 van de
Italiaansche strijdkrachten in Oost-Afrika 399
officieren, onder-officieren en minderen ge
dood en worden 14 militairen vermist.
In hetzelfde tijdvak zijn 259 arbeiders ten
gevolge van ongelukken of ziekte om het leven
gekomen.
In 1935 zijn 61.000 arbeiders uit Italië in
Oost-Afrika aangekomen, van wie de meesten
in Eritrea.
11.338 arbeiders zijn naar Italië teruggekeerd
wegens het afloopen van hun overeenkomst
of om andere redenen. Op het oogenblik wer
ken in Eritrea en Somaliland 50.000 arbeiders.
LONDEN, 5 Januari De Sunday Dispatch
meldt, dat het Engelsche stoomschip Scithia,
dat 20.000 ton meet, is verbouwd tot troepen
transportschip. De Scithia, welke tot voor kort
dienst deed op Amerika, zal reeds a.s. Woens
dag van Southampton naar Alexandrië ver
trekken met troepen, tanks, geschut en ander
oorlogsmateriaal.
Het blad wijst er op, dat het de eerste keer
is sedert den wereldoorlog, dat een Engelsch
stoomschip door het ministerie van Oorlog is
gerequireerd voor het transport van troepen.
Waarschijnlijk zullen binnenkort verschei
dene schepen van de White Star Line, o.m. de
Laurertic, de Laconia en de Samaria voor het
zelfde doel eveneens worden gerequireerd.
Volgens een bericht uit Harrar zou naar
Reuter uit Asmara meldt Dedjas Nasiboe een
vriendelijk verzoek ontvangen hebben van den
Franschen consul om het op Gheri aangebrach
te Roode Kruisteeken, waar zich opslagplaatsen
van oorlogsmateriaal zouden bevinden, te ver
wijderen.
De perscampagne tégen Engeland is weer in
gezet. De campagne voor strengere strijdmetho-
den tegenover Abessinië is tijdelijk stopgezet en
thans is Engeland weer het meest geliefde ob
ject, speciaal in verband met de actie aan den
kant van Kenya.
Gayda is eveneens zeer slecht te spreken en
dringt in zijn blad op Itaiië's uittreden uit den
Volkenbond aan. De atmosfeer te Genève is on
verdraaglijk voor Italië. Van alle kanten wordt
gevraagd waarom het dit instituut niet verlaat,
doch het antwoord luidt, dat Italië lid zal blij
ven, zoolang het de kracht heeft weerstand te
bieden, en zoodoende te verhinderen, dat de ver
wikkelde toestand in Europa, die door het Ita-
liaansch-Abessinisch conflict is ontstaan, niet
nog verwarder wordt.
Maar er is een grens aan allen weerstand en
alles drijft Italië op het oogenblik nfcar die
grens.
Men is in Italië ook zeer verontwaardigd over
het gebrek aan commentaren in het buitenland
op de gruweldaden, waarvan Abessinië wordt
beschuldigd.
Mien is van meening, dat, indien het buiten
land voortgaat met critiek op Italië uit te oefe
nen, meer Abessinische gruweldaden gepubliceerd
zullen worden, die de Italiaansche regeering tot
nu toe geheim heeft gehouden, om de Italiaan
sche vrouwen niet te verontrusten, daar men
bang is, dat het openbaar maken van de bar-
baarsche verminkingen van Italiaansche sol
daten een demoraliseerenden invloed op de be
volking zou kunnen hebben en tot een heftige
anti-oorlogsstemming zou kunnen leiden.
BOEDAPEST, 5 Jan. (Reuter.) In poli
tieke kringen hecht men groote beteekenis aan
de as. reis naar Boedapest van 'n Oostenrijksch
minister. Deze reis zou ten doel hebben met de
Hongaarsche regeering te beraadslagen over
een gemeenschappelijke Europeesche politiek.
PARIJS, 5 Jan. (Reuter.) Na de bestuur
ders vap trams en autobussen te Roubaix en
Tourcoing, is thans het bedienend personeel
van deze openbare verkeersmiddelen te Rijssel
vanmorgen in staking gegaan. Het verkeer in
de stad ligt volkomen stil.
De laatste dagen hebben de Egyptische studenten opnieuw tegen de regeering ge
demonstreerd. Stangen en knuppels droegen zij als wapens tegen de politie mede
BERLIJN, 5 Jan. (Reuter). De broederraad
der belijdende kerk, de hoogste instantie dezer
richting, heeft met 17 tegen 11 stemmen be
sloten, de besluiten te handhaven der synode te
Dahlem, waarbij den leden der belijdende kerk
iedere samenwerking wordt verboden met de
door den staat ingestelde kerkelijke commissies.
Voorts besloot de broederraad degenen, die
zich niet aan dit verbod houden, uit te sluiten
van alle kerkelijke functies.
Een commissie van zeven leden heeft opdracht
gekregen een nieuw kerkbestuur te kiezen. Naar
men gelooft, zal de bisschop van Hannover, dr.
Mahrarens, die de politiek van den Rijksminister
van Eeredienst, Kerrl, gunstig gezind is, zijn
functies in het voorloopige kerkbestuur moe
ten neerleggen.
Derhalve schijnt de opvatting van ds. Niemöl-
ier, die een compromis met den nationaal-so-
cialistischen staat van de hand wijst, de over
winning te hebben behaald.
PARIJS, 5 Jan. (Reuter). De meeste
Fransche rivieren, doch in het bijzonder
de Seine, de Rhöne, de Loire en de Ga.
ronne, zijn Zondag verder gewassen. Te
Parijs bestaat voorloopig evenwel nog geen
gevaar voor overstrooming.
Te Lyon zijn verscheidene stadswijken on
der water gezet. Het verkeer is onder
broken.
Ook de Garonne is over groote gebieden bui
ten haar oevers getreden.
Te Macon heeft de Saóne de kaden over
stroomd. De bewoners der door de water
massa's geïsoleerde plaatsen ondervinden reeds
de moeilijkheden hiervan.
De Mame is in de afgeloopen 24 uur meer
dan een meter gestegen.
De Charante heeft bij Angoulême de hoofd
verkeerswegen onder water gezet. In den loop
van den nacht moesten verscheidene bewo
ners met bootjes in veiligheid worden ge
bracht. Honderden huizen worden door het
water bedreigd.
De Loire is Zondag bij Nantes bijzonder ge.
zwollen.
Indien het water in den nacht nog verder
zal wassen, zullen de fabrieken te Nantes
grootendeels moeten worden stilgelegd.
De fabrieks- en arbeiderswijk der stad staat
vrijwel geheel onder water.
Te Chantenay moest het tram wegverkeer
worden gestaakt, omdat het water meer dan
een meter hoog op den weg stond.
Het baanvak ParijsNantes is gestagneerd.
Qe treinen moeten een anderen weg volgen.
De Ned. Roode Kruis Ambulance in Abessinië
zal naar Dessie vertrekken.
Overval op den Moekden-express; 8 personen
gewand.
Groote overstroomingen in Frankrijk; rivieren
wassen nog steeds; Nantes ten deele onder
water.
Verkeersstaking te Rijssel.
Nieuw mobilisatie-bevel van den Negus? Weer
twee vliegers neergeschoten.
Z. H. Exc. Mgr. J. P. Huibers zal Maandag 13
Januari bezit nemen van den bisschoppeljjken
zetel van Haarlem.
Te Haarlem is een advocaat gearresteerd, ver
dacht van verduistering van gelden, die hij als
curator onder zich had; makelaarsbureau bij de
heling betrokken.
NEW-YORK, 5 Jan. (Reuter.) Volgens de
„Daily News" zijn de advocaten van Bruno
Hauptmann ervan ln kennis gesteld, dat de
terechtstelling zal plaats hebben in den nacht
van 14 Januari. Het blad voegt hieraan toe,
dat de verdedigers zich haasten het verzoek
voor een nieuwe revisie op te stellen," dat aan
het Hof van Cassatie van New Jersey zal
worden voorgelegd.
PEIPING, 5 Jan. Volgens berichten in de
bladen hebben drie gewapende personen op 4
Januari bij het spoorwegstation Tsjan Tsjoean
(Chineesche provincie Hopei) een overval ge
pleegd op den sneltrein PeipingMoekden.
De daders openden een pistoolvuur op den
sneltrein, ten einde dezen tot staan te bren
gen. Daarbij zijn acht personen gewond, o.w.
een Japansch gendarm en een Japansche passa
gier. De daders konden ontsnappen.
De correspondent van het Japansche Tele-
graafagentschap Domei Zoesin te Tientsin meldt
met betrekking tot dit incident nader, dat de
personen, die den aanslag op den trein hebben
gepleegd, de uniform van de Chineesche vei
ligheidspolitie schijnen te hebben gedragen.
De gendarmerie stelt een onderzoek in.
LONDEN, 6 Januari (Reuter) Volgens de
Daily Telegraph is de regeering voornemens
de dokken van Plymouth te vergrooten, ten
einde de grootst toegestane oorlogsschepen te
kunnen bouwen. Gelijke maatregelen zijn voor
zien voor de dokken van Portsmouth.
Stand op Maandag 1 uur n.m.: 748.7
Vorige stand: 749.7
