Vreugde in Italië over de successen van Graziani Eden over de buitenlandsche politiek Herriot treedt af als minister Het nieuws van heden De kerkvervolging in Duitschland ONRUST TE ADDIS ABEBA De redding van Ellsworth „ER IS GOED WERK GEDAAN IN 1935" DE BAROMETER m VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATE NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866 ABONNEMENTEN: yoor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 ZATERDAG 18 JANUARI 1936 Ochtendblad EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19750 In de Grieksche havens is een gedeelte der Britsche vloot binnengeloopen om den bemanningen eenige rust te gunnen Italiaansche nota aan Zweedschen gezant overhandigdiedere beschuldiging formeel afgewezen Italiaansch vliegtuig geïnterneerd ROME, 17 Jan. (D. N. B.) Het zegenrijke offensief van generaal Graziani wordt in geheel Italië met vreugde ontvangen, de bladen pu- bliceeren uitgebreide berichten over dezen veldslag, hoewel wordt ver klaard, dat men de werkelijke be» teekenis van deze overwinning eerst later zal kunnen beoordeelen. Zon der twijfel zal hierdoor echter de verdere militaire ontwikkeling sterk worden beinvloed. Italië protesteert te Genève Suvich ontvangt den Zweed schen gezant Men zag een oranjekleurige tent op het ijs Engelsche koning moet zijn kamer houden Het WeeriiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiNiiiiiiiiiiiiiiiiiiin^ IlllllllllllllllllllllllillllllllllllillllilllllllllllilllllllHIIIIIHIIIIIIIIIillllil Rad.-soc, senatoren verzoeken hem wederom het voorzitterschap der partij op zich te nemen Rad.-soc. motie tegen Laval Herriot De Volkenbond moet zoo krachtig worden, dat niemand het in zijn hoofd haalt een aanval te ondernemen Engelands leiderschap De macht van het collec tieve systeem Engeland wenscht vrede Aanpassen Indien er een storm opkomt, wacht dan niet geduldig tot de storm eens zal ophouden maar neem uio voorzor gen. Indien een regenperiode intreedt, laat dan niet het water over Gods akker stroomen in de verwachting dat de regen eens wel zal ophouden. Zoo ook met de crisis. Het is al weer eeni ge jaren geleden dat we tegen de mee ning waarschuwden alsof we op een goeden dag zonder crisis zouden ont waken. We klagen al jaren over cri sissen en wie gewacht heelt op de te rugkomst van het oude is bedrogen uitgekomen. We moeten nooit denken: t gaat wel voorbij, het oude keert weer als we maar afwachten. Afwachten is soms een goed ding maar we moeten intusschen waakzaam wezen en han delend optreden. We moeten ons op het nieuwe bezinnen. Het leven ver andert steeds en ive moeten ons aan nieuwe omstandigheden aanpassen. Laten we vooral niet werkeloos wach ten tot het eens beter zal worden, want dan wordt het nooit beter voor ons zelf. Belasting op de stipendia voor Missen De Engelsche vloot heeft voor de Egyptische kust oefeningen gehoudenwaarbij groote schietschijven werden gebruikt. Op onze foto ziet men aan het houten geraamte opgerolde doeken, die bij de oefeningen werden neergelaten om de doelen beter te doen opvallen NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez. mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek. De militaire medewerker van de „Piccolo", generaal Bolatti, wijst erop, dat men thans voor het eerst den vijand tot een slag heeft weten te dwingen. Het eerste gevolg van de nederlaag is, dat een deel van de gewichtige Kenya-grens voor de Abessiniërs is afgesloten, zoodat de rijke toevoer vanuit Kenya bemoei lijkt is. Volgens het inzicht van den schrijver is het niet onmogelijk, dat Abessinische troepen, die bestemd waren voor het Tigre-front, thans naar het Somali-front zullen wor den gezonden. In ieder geval ligt het initiatief op het oorlogstooneel in Italiaansche handen. Berichten uit Addis Abeba maken melding, aldus seint Stefani, dat aan het hof van den Negus groote verwarring heerscht, daar men na de nederlaag van Ras Desta bang begint te worden voor het lot van Harrar en Djidjiga. „De binnenlandsche toestand ls ernstiger ge worden door den opstand in Godjam, die nog steeds voortduurt. Ook is muiterij uitgebroken in het garnizoen van Diredawa, dat onder commando staat van Belgische officieren. De positie van den Negus zou ernstig zijn ge schokt. ADDIS ABEBA, 17 Jan. (Reuter). Ita liaansche vliegtuigen hebben gisteren Khoram gebombardeerd, de gevolgen van dit bombardement zijn nog niet bekend. Aan het Tigre-front hebben Italiaansche vliegtuigen strooibiljetten uitgeworpen, onder teekend door den opperbevelhebber van het Italiaansche leger, waarin o.a. gezegd wordt: „Volk van Eritrea en Tigre, de oorlog brengt onvermijdelijk goede en kwade dingen mede. Het gebeurt, dat door den oorlog kerken be schadigd of verwoest worden, doch de Ita liaansche regeering geeft de verzekering, dat, wanneer Gode zij dank de vrede weder zal zijn hersteld, zij iedere beschadigde kerk zal herstellen of opnieuw opbouwen, nog beter dan eeist." ROME, 17 Jan. (Reuter) De correspondent van de „Lavoro Fascista" irt Oost-Afrika schrijft, dat groepen krijgers, die in Tigre werden ge mobiliseerd en tot de troepen van Ras Seyoem behoorden, de Tacazze zijn overgetrokken. Zij meldden zich bij de Italiaansche autoriteiten met het verzoek naar hun dorpen te mogen terugkeeren. Zij hadden hun dorpen moeten verlaten en tegen hun wil hun leiders moeten volgen. Eenige schepen zijn Port Said gepasseerd met aan boord 2300 Italiaansche soldaten en dui zend werklieden ter aanvulling van de strijd krachten in Oost-Afrika. Stefani deelt mede, dat de onderstaatssecre taris voor Buitenlandsche Zaken, Suvich, in het memorandum aan den Volkenbond heeft gewezen op het misbruik van het Roode Kruis- teeken door de Abessiniërs, waarbij de gevallen van Daggaboer in Ogaden en van Alamata aan het Ascianghimeer worden gedocumenteerd, en op het gebruik van dum-dum kogels, gedocu menteerd o.a. door de ontdekking van 1100 dum-dum patronen met het volgende opschrift op het pakket: „10 Ballcartridges for 303 ma gazine rifle cordite soft nose solid bullet Kynoil limited Witton Birmingham." De documentatie wordt gesteund door een lange lijst met namen en foto's van soldaten, Ascari's en Doebats, die aan beide fronten door dum-dum kogels zijn getroffen. Verder wordt gewezen op de wreedheden door de Abessiniërs bedreven, die de lijken van Ita liaansche soldaten verminken. Een tragische lijst van slachtoffers wordt ge noemd, gesloten door den onderluitenant-vlie ger Tito Minniti, die gevangen was genomen en door de Abessiniërs werd gemarteld en ont hoofd. Zijn hoofd werd in triomf rondgedra gen. De nota wordt gesloten met te wijzen op de klaarblijkelijke schending van de conventie van Geneve, die respect oplegt voor gewonden, doo- den en gevangenen. Onderstaatssecretaris van buitenlandsche zaken, Suvich, heeft den Zweedschen ge zant ontvangen en hem het antwoord zij ner regeering overhandigd op de nota, die de gezant hem enkele dagen geleden heeft overhandigd betreffende het bombardement van het Zweedsche Roode Kruis bij Dolo. Het antwoord verwerpt ten stelligste de interpretatie, volgens welke het bombar dement opzettelijk zou zijn geschied en zet uiteen, dat de Italiaansche vliegers uit sluitend militaire stellingen tot mikpunt hadden. Terwijl in het antwoord vervol gens leedwezen wordt uitgesproken over het betreurenswaardige voorval, wordt te vens verzekerd, dat de verantwoordelijk heid der Italianen hierbij niet in het spel kan worden gebracht. LONDEN, 17 Jan. (Reuter) Aan de Italiaan sche regeering is medegedeeld, dat het Ita liaansch militaire vliegtuig, dat eenige dagen geleden met vier personen aan boord, na ver dwaald te zijn, in den Soedan is geland, over eenkomstig de neutraliteitsbepalingen van de Haagsche conventie van 1923 is geïnterneerd. Zooals men zich zal herinneren, heeft Enge land in October j.l. aan Italië medegedeeld, dat deze bepalingen zouden worden toegepast, en dit geval valt thans onder de artikelen 40/42. De bemanning is overgebracht naar Port Soe dan, waar zij op last der regeering voor den duur der vijandelijkheden zal moeten blijven. LONDEN, 17 Jan. (Reuter) Een door het ministerie van koloniën gepubliceerd telegram van den kapitein van de „Discovery" geeft de volgende bijzonderheden over het vinden der vliegers Ellsworth en Kenyon: Bij aankomst van het schip in de Walvisch- baai werd een oranjekleurige tent op het ijs waargenomen. Vanaf het schip werd een vuurpijl afgeschoten, doch er kwam geen antwoord. Het vliegtuig vloog toen 8 K.M. ver der naar Klein-Amerika, waar Kenyon werd ontdekt. Met behulp van een parachute liet men toen levensmiddelen en brieven op het .js vallen. Kenyon liep door en ontmoette toen de groep, die vanuit het schip naar de beide ont dekkingsreizigers was gaan zoeken De Amerikaansche vliegers verklaren, dat, toen zij nog 36 K.M. van Klein-Amerika ver wijderd waren, de benzine op was. Zij zijn toen per slede daarheen op weg gegaan. Kenyon bleek in uitstekenden gezondheidstoestand te verkeeren. De Britsche regeering heeft haar ambassa deur te Washington opgedragen de Amerikaan sche regeering er van te verwittigen, dat de ont dekkingsreiziger Ellsworth en de piloot Kenyon zijn teruggevonden. Te Londen is nog een draadloos bericht ont vangen, dat de „Discovery" Ellsworth aan boord heeft genomen. LONDEN, 17 Jan. (Reuter) De Engelsche ko ning is licht ongesteld. Volgens een officieele mededeeling is hij gedwongen zijn kamer te houden, daar hij een verkoudheid heeft opge- loopen. Nader wordt gemeld, dat de toestand in het geheel niet ernstig wordt geacht. De koning houdt slechts uit voorzorg zijn kamer in ver band met het koude weer. Verwachting: Krachtige tot matigen, later afnemende Noordelijke tot Weste- lijken wind, tijdelijk opklarend en later i| H- zwaar bewolkt met sneeuw- of hagel- buien, lichte vorst des ochtends, overdag s lichte dooi. 5= Verdere vooruitzichten: buiig met tem- peratuur om het vriespunt. PARIJS, 17 Jan. (Reuter). Her riot heeft machtiging gegeven tot de mededeeling, dat hij binnen 48 uur zal aftreden als minister van Staat. De heden gehouden vergadering van Radi- caal-Soc. senatoren heeft een delegatie, onder leiding van de oud-premiers Chautemps, Steeg en Sarraut, belast zich terstond naar Herriot te begeven, om hem den wensch te kennen te geven van de meerderheid der Senaatsleden, dat hij het voorzitterschap van de partij weer op zich zal nemen. Ook de Rad.-Soc. Kamerfractie heeft heden middag een zitting gehouden, waar 62 afge vaardigden aanwezig waren, terwijl de geheele fractie 160 afgevaardigden telt. Het volgende communiqué werd uitgegeven: „De meerderheid van de Rad.-Soc. Kamer fractie heeft besloten Herriot en den radicaal- socialistischen ministers de volgende resolutie te doen toekomen: De Rad.-Soc. afgevaardigden, die behooren tot de meerderheid van de fractie, welke on der geen omstandigheden haar vertrouwen kan schenken aan de regeering-Laval, geven Her riot de verzekering van hun uitdrukkelijke sympathie. Zij zijn echter unaniem van mee ning, dat de aanwezigheid van de Rad.-Soc. ministers in deze regeering niet in overeen stemming is met de Rad.-Soc. beginselen zoowel met betrekking tot de binnenlandsche als tot de buitenlandsche politiek." De fractie heeft een delegatie van vijf le den naar Herriot gezonden om hem den tekst der resolutie voor te leggen. Vanmiddag heeft Herriot een onderhoud van drie kwartier gehad wiet den minister van Koopvaardij, Georges Bonnet, die na af loop weigerde eenige mededeeling te doen. LONDEN, 17 Jan. (Reuter). De minister van Buitenlandsche Zaken, Eden, heeft zijn eerste redevoering over buitenlandsche politiek uitge sproken in zijn kieskring, sinds hij Sir Samuel Hoare als minister van Buitenlandsche Zaken opvolgde. Eden begon met het geven van een^ over zicht over de gebeurtenissen in het afgeloo- pen jaar, waarvan hij de op den voorgrond tredende feiten noemde: „het wederom naar voren treden van een sterk Duitschland, dat voor zichzelf het recht opeischte te herwape nen en het naar voren treden van den Vol kenbond uit een positie van een eenigszins vage eerbiedwaardigheid in een positie van krachtige verantwoordelijkheid." Gedurende de laatste zes maanden was spreker te Genève vaak in contact geweest met de leden van den Volkenbond en een verkeerde stap in deze of gene richting, in verband met het Abessi nische conflict, zou hun hoop den bodem heb ben kunnen inslaan. Toch, aldus spr., wanneer iemand de leiding in handen had moeten ne men, ben ik trotsch te denken, dat het de Britsche regeering was, die deze leiding gaf en die aldus handelde, omdat zij wist, dat haar eigen volk achter haar stond. In 1935 werd voor de eerste maal het collec tief optreden van den Volkenbond op de proef gesteld en het was een zeer zware proef. Het succes, dat bereikt is moet niet worden over dreven, doch evenmin onderschat. Er is nog zeer veel te doen. „Collectieve veiligheid kan niet gemakkelijk verkregen worden." Het zal onafgebroken werk en opoffe ringen eischen van allen. In 1935 is door de geheeie ploeg over het algemeen goed werk geleverd, maar dat moet nog beter worden in 1936 en wederom beter in 1937. Er moet geen stemming van zelfgenoeg zaamheid heerschen aan onzen kant of aan den kant van eenig ander lid van den Vol kenbond men mag niet op zijn lauweren gaan rusten, want deze lauweren zijn nog niet veroverd. De inspanning, die wij ons allen zullen moe ten getroosten is zeer groot, maar ik ben er van overtuigd, dat ik het aan het rechte eind heb, wanneer ik zeg, dat het volk van dit land van meening is, dat die inspanning de moeite waard is. Het leiderschap van Groot-Brittan- nië is geen onbeteekenend element. Laten er geen zwakke harten zijn, maar laat er realis me heerschen. In dien geest, aldus verklaarde Eden, ga ik over een paar dagen naar Genève en in dien geest zal ik trachten de ontzaglijk moeilijke taak, die voor ons ligt, te benaderen. Verwarring, zoo vervolgde spr., moet ver meden worden en het zou dienstig zijn, wan neer de Volkenbond een overzicht zou kunnen geven over den toestand en inventaris zou kun nen maken van de recente gebeurtenissen en het punt, dat thans bereikt is. Wij moeten allen trachten voorbij het oogenblikkelijke con flict, waar de Volkenbond tegenover staat, te kijken en een paar essentieele trekken krach tig trachten vast te houden. Ik zou willen zeggen, dat er twee van der gelijke essentieele trekken zijn: ten eerste, het mag niet veroorloofd worden, dat een aanval succes heeft en ten tweede de gezamenlijk op tredende leden van den Volkenbond behooren zoo krachtig en zoo eensgezind te zijn, dat iederen aanvaller, nu of in de toekomst, aan het verstand wordt gebracht, dat vreedzame onderhandeling en niet-aanval niet alleen de beste, maar de eenige succesvolle weg is om punten van ontevredenheid weg te nemen. .Wij moeten op zoodanige wijze voortschrij- Eden den, dat vastgesteld wordt, dat andere volkeren te Genève met ons zijn in daden, zoowel als in woorden en dat wij en zij tezamen bij het voeren van een politiek van vrede alle maatre gelen nemen, noodig om ons sterk te ma' i zoodat de vrede verzekerd zal kunnen worden. Wanneer het systeem van collectieven vrede doelmatig wil zijn, moet dit twee eigenschap pen bezitten, te weten kracht en elasticiteit; kracht opdat de aanval op doelmatige wijze ontmoedigd kan worden en elasticiteit, opdat eenige oorzaken van oorlog uit den weg kunnen worden geruimd door toestemming in nood zakelijke wijzigingen, wanneer het moment ge komen is deze wijzigingen aan te brengen. De macht van het collectieve systeem moet afhan kelijk zijn van de mate, waarin alle leden van den volkenbond, volgens hun relatief vermogen bereid zijn hun rol te spelen. Een collectief systeem, waarin alle lasten neerkomen op een of twee landen zou niet kunnen bestaan. Het heeft mij altijd toegeschenen dat een be langrijk voordeel van den Volkenbond is, dat andere mogendheden dan de groote mogendhe den, w.o. zich enkele bevinden van de groep, die in den grooten oorlog neutraal is gebleven, col lectief hun invloed te Genève naar voren kun nen doen komen. Het systeem van collectieven vrede is ook nu de eenige weg die kan leiden tot een ontwapeningsaccoord. Het zou een ern stige dwaling zijn zich in te beelden dat de Britsche regeering of het Britsche volk voor of tegen het een of andere land zou zijn. Onze politiek is tegen geen enkele natie op zichzelve gericht, maar in onze eigenschap van lid van den Volkenbond zijn wij gedwongen ons te ver zetten tegen iedere schending van het hand vest, dat wij hebben onderteekend. Men zal ons altijd geschaard vinden aan de zijde van het collectieve systeem tegen elke re geering of elk volk, dat, terugkeerende tot een geweldpolitiek, tracht den vrede te verbreken, dien wij trachten te vestigen door een collec tief systeem. Het Britsche volk wenscht niets vuriger dan den vrede. Wij wenschen niets zoo zeer dan van ganscher harte samen te werken met de leden van den Volkenbond, volstrekt met alle leden. Het een of andere collectieve systeem zal echter in het leven moeten worden geroepen, wanneer de wereld haar geschillen met vreedzame middelen wil regelen. Boven dien zullen wij ons gelukkig prijzen in goede overeenstemming te handelen met de volkeren van goeden wille, die op het oogenblik geen leden zijn van den Volkenbond, met name met de Vereenigde Staten. Zijn rede beëindigende herhaalde Eden, dat het Britsche volk zijn buitenlandsche politiek op het lidmaatschap van den Vol kenbond wenschte te baseeren. Het is niet juist, dat Engeland tegenwoordig de groote meeningsverschillen tusschen de volkeren gering wenscht te achten. Maar Engeland gelooft, dat deze meeningsverschillen opge heven kunnen worden, zonder dat het tot oorlog komt. Wanneer weer een oorlog uit breekt, moet deze leiden tot ineenstorting van de beschaving. Wanneer de critici van den Volkenbond Engeland een beteren weg kunnen toonen om een zoodanige cata strophe te vermijden, is het aan hun, dat te doen. Rede van Eden over de buitenlandsche poli tiek. Hen-riot zal binnen 48 uur aftreden als minis ter van Staat. Vreugde in Italië over de successen van Gra ziani. Kapitein van de „Discovery" geeft nadere bij zonderheden omtrent het vinden van Ellsworth en Kenyon. Koning van Engeland moet zijn kamer houden wegens een verkoudheid. Uitspraken in het Stavisky-proces; de wedu we van Stavisky in vrijheid gestéld; hoofd schuldigen zwaar gestraft. In Duitschland zullen belastingen worden ge heven op de stipendia, die de priesters voor de Missen ontvangen. Dijkdoorbraken in China; 500 dorpen over stroomd. Jhr. B. C. de Jonge heeft tegen het einde van de vijfjarige periode ontslag gevraagd als Gouverneur-Generaal van Ned.-Indië. Ingediend is een wetsontwerp tot verleenJng van retorsiebevoegdheden van Ned.-Indië. De Stille Omgang zal dit jaar worden gehou den 15 en 22 Maart. Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d. 17 Januari: De „Osservatore Romano" ontvangt uit Berlijn het bericht, dat de Duitsche minis ter van Financiën bepaald heeft, dat de bedragen, welke de priesters ontvangen voor het opdragen van de H. Mis volgens de in tentie der geloovigen, belastbaar zullen zijn. Dit bericht, aan welks waarschijnlijkheid het blad geen reden tot twijfelen heeft, beteekent een van die plagerijen, waaraan alle godsdienst vervolgingen zoo rijk zijn. De materieele beteekenls van deze belasting, die reeds in den anti-clericalen tijd in Italië herhaaldelijk aan de orde was, is gering, daar zij immers een gave wil treffen, die geen vaste inkomst is, maar een wisselende en uit haar aard geheel private aalmoes. Doch de beteeke- nis van deze aalmoes is vooral moreel. Het doel van de belasting is een cynische beleediging van de heiligheid en vrijheid der Kerk. Men behandelt hier immers de aalmoes, die een deelneming aan het Allerheiligst Offer is. als een handelszaak of werkverrichting; men behan delt den priester als „arbeider van het altaar", zooals de oude demagogische leuze hem wilde noemen. De joden, zoo eindigde de „Osservatore Ro mano" zijn verontwaardigd betoog, hebben het offer van Golgotha niet belast, maar er de kosten van gedragen. Het wordt nu belast door degenen, die de joden bestrijden. In deze belee diging gaat het jeugdig Nationaal Socialisme hand in hand met de „sociale maconnieke demo cratie" van weleer. Stand op Zaterdag 1 uur v.m. 744.7 Vorige stand 739.7 f ggg -Tijr-r

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1936 | | pagina 1