Priestermoord bij Venray
n
f
Daladier voorzitter van de
Rad. Soc. partij
Geen verandering in den toestand
van Koning George
Het nieuws van heden
AFSCHUWELIJK MISDRIJF
IN DE DUISTERNIS
Geheime stukken
verdwenen
EEN RUSTIGE NACHT
EXPOSÉ VAN HERRIOT
Vliegramp in
Bolivia
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
MAANDAG 20 JANUARI 193G
Avondblad
EEN EN ZESTIGSTE JAARCANC No. 19753
De zeereerw. heer pastoor Litjens
van Geister en in zijn tuin over
vallen en gedood
Roofzucht de drijfveer?
Justitie staat voor moei
lijke taak
Bij een brand in het ministerie
van Arbeid te Parijs
De a.s. verkiezingen in
Griekenland
Er zouden reeds 28.000 valsche
stembiljetten zijn ontdekt
KARD. VERDIER EERE
DOCTOR
De herderlijke brief der
Duitsche bisschoppen
In alle kerken voorgelezen
Bij de Duitsche Marine is een nieuwe kleine onderzeeboot, de „V 19" in gebruik
genomen
Vandaag zal de Geheime Raad
een zitting houden, waarin
de regentschapsraad zal
benoemd worden
Prins van Wales confe
reert met Baldwin
De Aartsbisschop naar
Sandringham
De Fransche studenten protesteerden tegen de hervatting van de colleges door prof.
Jèze. die te Genève Abessinië bij den Volkenbond vertegenwoordigde
Koning George
beste wenschen doen uitspreken voor een spoe
dig herstel.
De koning heeft geen pijn
Invloed op de effectenmarkt
Malcolm MacDonald
gewond
Bij het sneeuwballen gooien
Het is zoo goed als zeker, dat de
rad.-soc. ministers uit het
kabinet zullen treden
Aanval van Daladier op
de Fransche Bank
Er zouden dertien dood en zijn
Daladier
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Japansche parlement
ontbonden
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct., Ingez
mededeelingen 50 cent; Idem op pog. één 65 cent
per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Het dorp Geisteren, gemeente
Wanssum, is opgeschrikt door een
lafhartigen moord. De pastoor der
parochie, de zeereerwaarde heer
Litjens, is het slachtoffer geworden
van dit afschuwelijk misdrijf.
Het was Zondagavond reeds ver over
tienen, toen de pastoor met zijn hond een
wandeling maakte door den tuin, die ach
ter zijn huis is gelegen. In dezen tuin heb
ben de misdadigers hem overvallen en ge
wurgd. De daders of wellicht: de dader,
want het is nog niet bekend of een of meer
Individuen dezen moord op hun geweten
hebben sleepten het lichaam van het
slachtoffer daarna door de tuindeur naar
binnen. Zij moeten hem vervolgens nog
een kogel door het hoofd geschoten hebben.
De pastoor was op het oogenblik van het
misdrijf niet alleen in huis. Zijn huishoudster,
die gehoord werd, heeft verklaard, dat zij reeds
naar bed was gegaan en toen geschreeuw had
gehoord, doch zij durfde haar kamer niet te
verlaten. Ook de koster, die in de onmiddel
lijke nabijheid woont, had rumoer gehoord. Hij
snelde naar de pastorie, en toen hij de deur
gesloten vond, haalde hij assistentie om de
deur te forceeren. Bij zijn terugkomst was
deze open, zoodat men vermoedt, dat de daders
in den tusschentijd zich uit de voeten hebben-
gemaakt. Toen men het huis binnendrong,
vond men het lijk van den pastoor in de
gang. Waar bij een nader onderzoek bleek, dat
in de werkkamer alles overhoop gehaald was
en het bureau was geforceerd, is het vrijwel
zeker, dat roofzucht het motief van dezen
moord is geweest. Men weet intusschen nog
niet, of er iets vermist wordt.
Betreffende dit afschuwelijk misdrijf verne
men wij nog:
Justitie en politie staan hier voor een uiterst
moeilijke taak. Voornamelijk, omdat niemand
van het drama, dat zich in de duisternis van
den vredigen Zondagavond heeft afgespeeld, ge
tuige is geweest. Men moet dus hoofdzakelijk
afgaan op de stille getuigen en de verklaringen
van den koster en de huishoudster, die slechts
vage mededeelingen kunnen doen, omdat zij te
veel overstuur waren, om betrouwbaar te kun
nen waarnemen.
De koster, die dicht bij de pastorie woont,
werd door de noodkreten van den pastoor
op het gebeurde opmerkzaam gemaakt en
toen hij naderbij kwam, heeft hij nog een
persoon gezien, wiens gelaat) hij door de
duisternis niét heeft kunnen waarnemen.
Hij vermoedde onmiddellijk, dat er iets
ontzettends moest zijn gebeurd en hij
trachtte zich daarom toegang te verschaf
fen tot de pastorie, hetgeen echter niet
gelukte.
De hevig ontdane man is toen weg ge
sneld om hulp te gaan halen, welk inter
mezzo de daders hebben kunnen benutten
om onopgemerkt te verdwijnen, na eerst de
tuindeur te hebben geopend. Zij hebben dus
een flinken voorsprong kunnen behalen.
De huishoudster kon al evenmin posi
tieve verklaringen afleggen. Zij heeft'wel
de angstwekkende geluiden gehoord en uit
het stommelen, toen men het lijk van het
slachtoffer naar binnen sleepte, kunnen
opmaken dat meer personen aan het werk
zijn geweest. Hieruit zou men dus kunnen
afleiden, dat meer dan een persoon het
snoode misdrijf heeft gepleegd.
In den loop van den nacht werd de justitie te
Roermond ingelicht. Het parket zal heden ter
plaatse arriveeren, Oeneinde zich van den stand
van zaken op de hoogte te stellen. Het onderzoek
berust bij de politiekorpsen van Wanssum, Maas
hees en Well, die assistentie hebben der Konink
lijke Marachaussee te Venray.
Gezamenlijk zullen zij de naspeuringen met
groote intensiteit voortzetten.
Bovendien heeft men de hulp ingeroepen van
veldwachter Wens uit Heesch die onmiddellijk
met zijn beroemden speurhond op de plaats van
het misdrijf is gearriveerd.
De politie kan nog niet met zekerheid ver
klaren, dat men hier met een roofmoord te
doen heeft, ofschoon de chaos in de werkka
mer van den pastoor er op wijst, dat roof het
motief tot het misdrijf moet zijn geweest.
De droeve mare van het verschrikkelijk drama
heeft in het rustige dorpje Geisteren, dat slechts
vijfhonderd inwoners telt, en waar sedert men-
schenheugenis een dergelijk misdrijf niet is voor
gekomen, diepe verslagenheid teweeg gebracht.
Men groept samen om de pastorie, waar men
op een afstand met aandacht de activiteit der
politiemannen gade slaat.
De bevolking is diep verontwaardigd over den
gewelddadigen dood van haar beminden herder
en hoopt, dat 't de politie spoedig moge gelukken
de daders van dit weerzinwekkend misdrijf op te
sporen.
In den loop van den Maandagmorgen had het
politieonderzoek evenwel nog geen nieuwe ge
zichtspunten opgeleverd en van de daders ont
brak nog elk spoor.
PARIJS, 20 Jan. (D.N.B.) In een vleugel
van het ministerie van Arbeid is Zondag
brand uitgebroken. Na verloop van een half
uur was het vuur reeds gebluscht, doch het
schijnt, dat aanzienlijke schade is aange
richt. Verscheidene gewichtige documenten
zijn verbrand.
Onmiddellijk werd een onderzoek ingesteld en,
naar verluidt, koestert men argwaan ten aan
zien van de brandoorzaak. Hierbij zou een be
langrijke rol worden gespeeld door een rapport
aaneen missie in Polen, dat, naar men zegt,
verdwenen of vernietigd is.
De verantwoordelijke chef der betreffende af-
deeling heeft bij het onderzoek verklaard, dat
men hem van verscheidene kanten heeft ge
waarschuwd, dat de stukken in kwestie op een
kwaden dag zouden kunnen worden gestolen.
Daarom heeft hij ze altijd goed weggesloten.
ATHENE, 19 Jan. (Reuter). Maandag zal
do Ministerraad maatregelen overwegen ter
voorkoming van fraude bij de verkiezingen,
daar de leider van de Liberale Partij Sophoe-
lis den voorzitter van den ministerraad een
brief heeft gezonden, waarin hij mededeelde
dat de anti-Venizelistische partijen voor en
kele kieskringen in Athene, den Piraeus en
Saloniki 28.000 valsche stembiljetten zouden
bezitten, die hun partijgenooten in staat zou
den stellen in verschillende bureaux te stem
men.
PRAAG, 20 Jan. (Reuter). Morgen zal Kardi
naal Verdier aan de theologische hoogeschool te
Olomoek worden benoemd tot doctor honoris
causa. De kardinaal zal worden vertegenwoor
digd door den Aartsbisschop van Olomoek.
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini|
Verwachting: krachtige tot matigen, Zill- j|
delijke tot Zuid-Westelijken wind, zwaar
bewolkt of betrokken, waarschijnlijk
eenige regen, aanvankelijk zachter, later
weinig verandering in temperatuur in het
Zuiden en in het Noorden iets zachter.
Hoogste barometerstand: 766.8 te 2
Isafjord.
S Laagste barometerstand: 727.0 te Holy-
head. EE
Zon op 8.01 onder 4.22 - Licht op 4.52
Maan op v.m. 4.54 onder n.m. 0.10 EE
Nieuwe Maan 24 Januari
BERLIJN, 20 Jan. (Reuter). De Herderlijke
Brief van het Duitsche Episcopaat, die op de
conferentie van Fulda werd opgesteld, is Zondag
in alle Katholieke kerken in Duitschland voor
gelezen.
Incidenten worden niet gemeld.
LONDEN, 20 Jan. (Reuter) Volgens
een om kwart vóór tien te Sandringham ge
publiceerd bulletin heeft de koning een
rustigen nacht doorgebracht. In den ge
zondheidstoestand van Zijne Majesteit is
geen noemenswaardige verandering geko-
De prins van Wales en de hertog van York
hebben zich Zondag van Sandringham naar
Londen begeven, waar de prins van Wales
een onderhoud heeft gehad met minister-pre
sident Baldwin.
Het is niet uitgesloten, dat dit bezoek ver
band houdt met de kwestie van de benoeming
van een bijzonderen regentschapsraad, welke
de bevoegdheden van de kroon zal overnemen
ingeval de ziekte van koning George van lan
gen duur zou kunnen zijn.
In dat geval zouden de minister-president
en de Lord Kanselier de hiervoor vereischte
stappen moeten ondernemen.
Volgens een bericht van de Press Associa
tion zou deze aangelegenheid evenwel nog niet
acuut zijn.
Tijdens de regeering van koning George is
reeds twee malen een dergelijke regentschaps
raad ingesteld. De eerste maal, toen de koning
zich in 1925 tot herstel van zijn gezondheid
naar de Middellandsche Zee begaf en de twee
de maal tijdens zijn langdurige ziekte in 1928.
Toentertijd heeft de regentschapsraad be
staan uit de koningin, den prins van Wales,
den hertog van York, den Lord-Kanselier, den
Aartsbisschop van Canterbury en den minis
ter-president.
De Aartsbisschop van Canterbury heeft zich
Zondag naar Sandringham begeven, In hof
kringen wordt er evenwel op gewezen, dat de
Aartsbisschop dit bezoek in de eerste plaats
als persoonlijk vriend van den Koning brengt.
Te Londen was het voor Buckingham-paleis
den geheelen dag een komen en gaan. Vooral
na kerktijd hebben zich vele honderden naar
het paleis begeven om er kennis te nemen van
de laatste berichten over den toestand van den
beminden koning.
De koning van Italië heeft door den am
bassadeur te Londen, Grandi, laten informee-
ren naar den toestand van den koning en zijn
Maandag zal een zitting worden gehou
den van den Geheimen Raad, waarin de
regentschapsraad zal worden benoemd, die
tijdens de ziekte des Konings het bestuur
zal waarnemen.
Aan deze bijeenkomst zal worden
deelgenomen door den minister van Bin-
nenlandsche Zaken, Sir John Simon, den
Lord President Macdonald en den Lord
Kanselier Halifax.
De zitting van den Geheimen Raad zal
te Sandringham plaats vinden.
Vermoedelijk zal de Raad vergaderen in een
kamer naast het slaapvertrek van den koning.
De beslissing een regentschapsraad te benoe
men kan worden beschouwd als een aanduiding,
dat de ziekte waarschijnlijk van langen duur zal
zijn. Na de aankomst van den hertog van Kent
te Sandringham gisteravond heeft de koning
al zijn kinderen gezien, behalve den hertog van
Gloucester, die met keelpijn in Buckingham Pa
lace zjjn kamer moet houden.
Gisteren is een nieuwe voorraad zuurstof aan
gekomen ter behandeling van de bronchiaie
catarrh van den koning.
De telegrammen, welke van overal worden
ontvangen toonen de algemeene droefheid en
sympathie; overal wordt voor het herstel van
den koning gebeden.
De Koning heeft, naar Reuter verneemt, niet
veel last van pijn. De geneesheeren hebben ge
adviseerd, den Koning zooveel mogelijk met rust
te laten, opdat hij rust en slaap kan genieten.
Men doet opmerken, dat de sterke vorst en
de droge lucht der laatste dagen een ongunstige
factor zijn bij bronchiale aandoeningen. Een
verandering in het weer zou derhalve een heil-
zamen invloed kunnen hebben. Gelukkig is
vanmorgen te Sandringham het weer beter ge
worden. Het was hedenmorgen niet zoo koud,
en de zon scheen.
De ziekte des Konings heeft ook haar scha
duw geworpen op de effectenbeurs. Koopers tre
den uiterst voorzichtig op, en de koersen waren
bij opening wegens gebrek aan steun iets lager,
doch later trad een lichte verbetering in.
LONDEN, 19 Jan. (A. N. P.) De Britsche
minister voor de Dominions, Malcolm Mac
Donald, werd Zaterdagavond na afloop van
een verkiezingsvergadering te Ullapoll door de
aanhangers der Nationale Regeering op de
schouders uit de zaal gedragen.
Tegelijkertijd werd met sneeuwballen ge
gooid. Een der sneeuwballen trof den bril van
MacDonald, waardoor de jonge minister aan
het oog werd gewond.
Men verklaart algemeen, dat hier sprake is
van een ongeluk, waaraan geen opzet ten
grondslag ligt. De verwonding schijnt betrek
kelijk licht te zijn.
Malcolm is in ieder geval van plan zijn cam
pagne voort te zetten.
PARIJS, 19 Jan. (Reuter.) In de heden
gehouden vergadering van het bestuur der
rad.-soc. partij is Eduard Daladier tot voor
zitter gekozen. De aftredende voorzitter
Herriot werd tot eere-voorzitter gekozen.
Tijdens deze vergadering heeft Herriot een
rede gehouden, waarin hij o. a. het volgende
zeide: De rad.-soc. ministers waren tot de re
geering toegetreden, en zij hadden steeds hun
plicht gedaan. Doch op zekeren dag waren ten
aanzien van de buitenlandsche politiek moei
lijkheden ontstaan. Herriot liet doorschemeren,
dat de rad.-soc. ministers het niet steeds met
de buitenlandsche politiek van Laval eens wa
ren geweest.
De begrooting en de wetten tegen de strijd
honden waren destijds evenwel nog niet afge
handeld. In een regeering der nationale een
heid, zoo vervolgde snr., zijn het steeds de
republikeinen, die alle offers brengen. Het is
laf, wanneer door de rechterzijde een minister
wordt aangevallen, die over geen dagblad, geen
sprekerstribune en geen openbare vergaderin
gen beschikt, om zich te kunnen verdedigen.
Hij wilde herinneren aan zekere tegen hem
gerichte courant-artikelen, waarover men
slechts zou kunnen lachen. De tegenstanders
der partij hadden een soort Godsvrede uitge
vonden, dien men slechts als een straat met
één-richtings-verkeer zou kunnen beschouwen.
Herriot trachtte daarop het partijbestuur van
de noodzakelijkheid te overtuigen, de rad.-soc.
ministers in de regeering te laten. Minister
president Laval bevindt zich op het oogenblik
op reis naar Genève, waar hij den Engelschen
minister van Buitenlandsche Zaken zal ont
moeten. Deze ontmoeting is zeer belangrijk. Wat
zou men er echter wel van zeggen, indien hij
vandaar door een telegram zou worden terug
geroepen en wanneer er te Genève nieuwe ver
tragingen zouden ontstaan door gebeurtenis
sen in de vergadering van het bestuur der par
tij? Afgezien daarvan echter, is de Kamer niet
op reces, en heeft zij dus het fecht haar mee
ning kenbaar te maken.
Er is echter nog een derde punt, dat pleit
voor de handhaving der radicaal-soc. ministers
in het Kabinet. Den laatsten tijd hebben de
rad.-soc. ministers tegen het optreden der strijd
honden geprotesteerd en tegen den druk, dien
zij uitoefenden op het Parlement.
Weliswaar is het goed streng jegens anderen
te zijn, doch dan moet men dit ook jegens zich-
zelven zijn.
Het bestuur is er om te beslissen over de al
gemeene fundamenteele zienswijze der partij.
Doch de parlementsleden zijn er om naar eigen
verantwoordelijkheid te handelen .Spr. verzocht
derhalve het Bestuur niets te doen wat het
reeds tot stand gebrachte krachteloos zou kun
nen maken.
Hij hoopt dat het bestuur moge erkennen, dat
hij steeds slechts het belang van het land en
van de Partij heeft voor oogen gehad en daar
aan steeds trouw is gebleven.
Herriot's uiteenzettingen werden met lang-
durigen bijval begroet.
De pas gekozen voorzitter der Radicaal
Socialistische Partij, Daladier, sloot zich in
een korte rede aan bij het door Herriot ver
tegenwoordigd standpunt. Wel verklaarde hij
echter, dat men den Staat moet bevrijden
van de dictatuur van zekere economische
machten. Daladier doelde hier op de macht
van de Fransche Bank. In Frankrijk kon
den, zoo verklaarde hij, niet twee machten
zijn, de macht van het land en die van 40
Aandeelhouders.
Vervolgens nam de vergadering met groote
meerderheid van stemmen een motie aan, waar
in o.a. verklaard wordt, dat de politiek van den
Franschen minister-president in strijd is met
het partij-program dat op den laatsten Partij
dag der rad.-soc. te Parijs werd opgesteld, niet
alleen wat betreft de buitenlandsche politiek,
doch ook op ander gebied.
In de motie werd de toekomstige houding van
de rad.-soc. ministers niet uitdrukkelijk ge
noemd.
Het schijnt echter wel vast te staan, dat de
zen uit het Ministerie zullen treden.
PARIJS 20 Jan. (Reuter). De Radicaal-socia
listische fractie van de Kamer zal Dinsdag ver
gaderen over de kwestie, of de radicaal-socialis
tische ministers uit de regeering moeten tre
den, dan wel dat een debat in de Kamer zal
worden gehouden, dat tengevolge van den door
het partij-bestuur geëischten stemdwang voor
de radicaal-socialisten, vermoedelijk zal eindi
gen met den val van de regeering Laval.
NEW-YORK, 19 Jan. (Reuter). „Associated
Press" verneemt uit La Paz, dat iemand den
autoriteiten aldaar heeft medegedeeld, dat hij
een driemotorig vliegtuig, op weg van Cocha-
camba naar La Paz, bij Challavinto heeft zien
neerstorten. Er zouden dertien dooden zijn.
Geen verandering in den toestand van Koning
George. Vandaag komt de Geheime Raad
bijeen om een Regentschapsraad te benoemen.
Geheime stukken verdwenen bij een brand in
het Fransche ministerie van Arbeid.
Nieuwe Mongoolsche Staat Mengkwo uitgeroe
pen.
Zondag is in alle kerken in Duitschland een
herderlijk schrijven van het Episcopaat voorge
lezen.
Te Ween en is Zondag een groote bo tooging ge
houden van de leiders van het Vaderlandsche
Front.
Italië blijft in den Volkenbond; reconstructie
van het Italiaansche kabinet?
Algemeene staking in Syrië.
Japansche parlement ontbonden.
Vliegtuigongeluk in Bolivia? Er zouden 13 doo
den zijn.
Daladier is tot voorzitter van de Rad.-Soc. Partij
gekozen.
Dr. Baptist, Megens weldoener, door de be
volking gehuldigd.
Pastoor Litjens te Geisteren in zijn tuin over
vallen en vermoord.
Mist veroorzaakte een aanvaring op den Nieu
wen Waterweg.
Auto-ongeval te Rotterdam eischt een doode.
Benoemingen in het Bisdom Haarlem.
Overeenstemming in zake de collectieve ar
beidsovereenkomst in het bioembollenbedrijf
voor 1936—1937.
K. N. V. B.: B. V. V. klopt M. V. V. Blauw
wit wint van D. W. S. Stormvogels verliest
van D. H. C.
Zims-Kuester winnen den „Nacht van Dort
mund".
Van der Scheer verbetert het Nederlandsche
record op de 500 meter.
Nieuwe wereldrecords van Pott en Ballangrud
op de 500 en 5000 meter.
Nieuw succes van Rie Mastenbroek in Dene
marken.
Oostenrijk wint met 54 van Spanje.
Sengers heeft de leiding in hel driebanden-
tournooi te Marseille.
De vijftiende partij van de match om het
wereldkampioenschap dammen werd remise,
waardoor Rajchenbach zijn titel behield.
TOKIO, 20 Jan. (Reuter) De regeering heeft
de ontbinding van het parlement aangekondigd.
In een oproep spoort de regeering het volk aan
eensgezind te blijven.
De minister van Marine heeft in een admi
raals-conferentie over de Londensche vloot-
conferentie de leiders van de marine aangespoord
alle krachten in het werk te stellen, teneinde
de crisis, welke kan ontstaan na het mislukken
van de vlootconferentie het hoofd te bieden.
Stand op Maandag I uur n.m.: 740.f
Vorige stand; 746
