De positie van Ras
Desta
Na het overlijden van
Koning George
Engelands nieuwe koning
V
Ned. Roode Kruis-
auto in afgrond
I
Het nieuws van heden
DEELNEMING IN HEEL
DE WERELD
EDWARD VIII BESTIJGT
DEN TROON
DE BAROMETER
De Vorst had kort voor zijn afsterven het
bewustzijn verloren
De koning is dood,
leve de koning!
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
DINSDAG 21 JANUARI 1936
Avondblad
EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19755
Zijn troepen trekken steeds verder
terug, om de Italianen in een
val te lokken
Tot nu toe slechts
schermutselingen
Italiaansche overwinning
betwist
Ras Desta aan de Italianen
ontsnapt
Oordeel van een deskundige
Het W eermiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Op weg naar hoofdkwartier in
Dessie verongelukt
Studenten-relletjes in
Spanje
Colleges gestaakt aan eenige
universiteiten
Grieksche chauffeur
gedood
De koudegolf in de V.S.
Honderd zeventig dooden
De vlootconferentie
Geschorst wegens het overlijden
van koning George
De Geheime Raad zal vandaag den
kroonprins tot koning uitroepen
Rouwzitting van den
V olkenbondsraad
Leven van Prins Char
ming
Koning Edward VIII
Telegram van Roosevelt
Hedenmiddag Kroonraad
Nederlandsche deelneming
Deelneming van Z. H. den Paus
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Ook in Egypte rouw
Bewijzen van deelneming
te Genève
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij' contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
DESSIE, Maandagavond Ras Desta,
de leider der Abessinische troepen in
het district van Dolo, bericht telegra
fisch, dat de Italianen Westwaarts op
trekken tusschen de rivier Ganale en
de rivier Dawa.
Tot nu toe hebben alleen nog maar
schermutselingen plaats gevonden,
waarbij de Italianen de Abessinische
voorhoede aanvallen.
Ongeveer 100 mijlen ten Noord-Westen
van Dolo ligt het grootste deel der Abes
sinische troepen in de cederwouden
van Nagallé op wacht.
Ras Desta weigert zich te laten verleiden
tot een open gevecht en vindt het voorioopig
voldoende, dat zijn verspreide voorhoeden met
de Italianen schermutselen.
Bij het achtervolgen van deze steeds weer
ontsnappende voorhoeden raken de Italianen
steeds verder van hun gevechtsbases en voor
raden verwijderd, om uitgeput en ondervoed
de onherbergzame bergen door te trekken, waai
Ras Desta's troepen op hun prooi wachten.
Zij trekken niet naar Addis Abeba op, maar
in Westelijke richting waar zij in de berger:
in de val zullen loopen.
(Copyright News Chronicle-ANP.)
ADDIS ABEBA, 20 Jan. (Reuter)-A. N. P.) In
Abessinische kringen betwist men nog steeds,
dat de Italianen in Ogaden een groote over
winning zouden hebben behaald. In deze krin
gen geeft men evenwel toe, dat belangrijke
versterkingen met spoed naar Ras Desta zijn
gedirigeerd, wiens voorhoede verschillende ge
vechten van minder belang heeft geleverd.
Colson, de nieuwe Amerikaansche raadsman
van den Negus, die den keizer te Dessie een be
zoek heeft gebracht, is vandaag per vligetuigte
Addis Abeba teruggekeerd. Men gelooft, dat de
keizer spoedig aan het Noordelijk front za)
aankomen, waar hij het Abessinische offen
sief in Tigré zal laten inzetten. In Tigré heb
ben vandaag lichte artillerie en vliegtuigen
Abessinische afdeelingen, die aanvallen deden
op Italiaansche posten, gebombardeerd.
Officieele kringen te Addis Abeba maken
melding van de z.g. rebellie in de provincie
Godjam, welke thans onderdrukt is, waaraan
echter wordt toegevoegd, dat de voornaamste
opstandelingenleider Dedzjasmatsj Guessesse er
in geslaagd is met een aantal partijgangers te
ontkomen. Regeeringstroepen achtervolgen hem.
Volgens officieele Abessinische kringen is
Dedzjasmatsj Guessesse van zijn post gedeser
teerd na een Italiaansch bombardement, terwijl
hij zich met ras Imroe aan het Noordelijk front
bevond. Guessesse nam toen de wijk naar
Godjam en raakte met zijn partijgangers in
gevechten gewikkeld met regeeringstroepen. De
meeste aanhangers van Dedzjasmatsj Guesses
se werden gedood of gevangen genomen, maar
hij zelf slaagde er in met enkele mannen te
ontsnappen.
De correspondent van ReuterA. N.P. bij
de Italiaansche legers in het Zuiden seint, dat
de Italianen nauwkeurig het minimum hebben
berekend, dat zij in het huidige seizoen ver
wachten tot stand te zullen brengen. Toen men
den oorlog ontwierp, nam men aan, dat Italië
niet op ernstige wijze in diplomatiek opzicht
zou worden belemmerd. Het zou toen een oorlog
hebben moeten worden van drie jaren, opge
bouwd op een opmarsch in drie etappes, waar
van elk jaar een etappe zou ten uitvoer wordeD
gelegd.
DJIBOETT, 21 Januari. (Stefani). Stefani
deelt mede, dat Ras Desta, de leider van het
vluchtende Abessinische leger, aan de achter
volgende Italianen kon ontsnappen dank zij
een auto. Zijn broer zou evenwel gedood zijn
in een schermutseling tusschen Abessiniërs en
de centrale Italiaansche kolonne.
MILAAN, 21 Jan. (D. N. B.) De welinge
lichte militaire medewerker van de Ga-
ze ta del Popoio te Turijn behandelt de
vooruitzichten na de doorbraak bij Dolo.
Volgens hem is het leger van Ras Desta
volkomen verloren, zon der dat de moge
lijkheid van herstel bestaat. Graziani is
een te goed veldheer, dan dat hij zich een
zekere overwinning zal laten ontnemen.
Nu Ras Desta en Dedjas Beiene Meret bui
ten gevecht zijn gesteld en daarmede elk ge
vaar vpor binnendringen op Italiaansch gebied
is geweken, kan Graziani den strijd met Ras
Nassiboe bij Gorahei weer opnemen. De toe
stand is thans volkomen gewijzigd, het is niet
meer 3 tegen 1 doch 1 tegen 1, waarbij voor
Italië buitendien nog de prestige-winst voor
deel is.
Zonder twijfel zullen zich thans alle krach
ben op het Somalifront richten. Een kenmerk
De Doébats blijken aan het Zuidelijk front in Abessinië voor de Italianen
waardevolle troepen. Een patrouille in een met zakken zand beschermde schuil
plaats wacht den vijand af
Verwachting: stormachtige tot krachti-
gen, Zuid-Westelijke wind, zwaar be-
wolkt tot betrokken met tijdelijke op-
klaring, af en toe regen- of hagelbuien,
iets kouder.
Hoogste barometerstand: 763.0 te Isa-
fjord.
Laagste barometerstand: 730.5 te Shields
Zon op 8.00 - onder 4.23 - Licht op 4.53 jË
Maan op v.m. 5.55 onder n.m. 1.06 EE
Nieuwe Maan 24 Januari
^lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli^
van een kolonialen oorlog is deze snelle wij
ziging van den toestand.
Volgens den schrijver bouwt men geen
luchtkasteelen, indien men zegt, dat Graziani
thans zijn blikken kan richten op Harrar. Op
het hoogland van Harrar zal de beslissing val
len. Met de bezetting van dit gebied zal een
ineenstorting van het Abessinische keizerrijk
onvermijdelijk zijn, aangezien hier alle wegen
uit Britsch en Fransch Somaliland samen-
loopen, langs welke het vijandelijke leger de
hulpmiddelen worden toegevoerd om het den
tegenstand mogelijk te maken.
Het is thans gemakkelijker van het Zuiden
uit het hart van het rijk te bereiken dan uit
het Noorden. De 350 kilometer, welke Waran-
dab scheiden van de lijn Jijiga-Harrar-Dire-
dawa zijn ongetwijfeld gemakkelijker dan de
500 kilometer, die Makalle scheiden van Addis
Abeba.
MADRID, 21 Jan. (D. N. B.) Aan de univer
siteiten van Madrid, Sevilla, Valencia en Ovie-
do hebben politieke botsingen tusschen studen
ten van verschillende richting plaats gehad.
Te Oviedo liet de rector-magnificus, die door
het revolutionnaire front waarschijnlijk candi-
daat zal worden gesteld, een aantal studenten,
die „leve Spanje" hadden geroepen, bestraf
fen. Te Madrid hadden vechtpartijen plaats.
Te Valencia zijn de colleges gestaakt wegens
botsingen tusschen de studenten.
Aan de universiteit van Sevilla is de staking
geproclameerd, daar een der hoogleeraren
rechtsche studenten met een pistool had be
dreigd.
Naar de Daily Telegraph Service aan de
Telegraaf meldt, is een auto van de Neder-
landsche Roode Kruis-afdeeling op weg
naar Dessie, het Abessinisch hoofdkwartier
in een afgrond gestort. De Grieksche chauf
feur is om het leven gekomen.
Naar wij bij informatie aan het Roode Kruis
te Den Haag vernamen, is daar van boven
staand ongeval nog geen enkele mededeeling
binnengekomen.
NEW YORK, 21 Jan. (Reuter) De koude
golf, welke de laatste dagen de Vereenigde
Staten heeft geteisterd met vorst en sneeuw
stormen heeft tot nu toe 170 dooden geëisebt.
Een groot deel hiervan is omgekomen tenge
volge van verkeersongevallen op de gladbevro
ren wegen.
LONDEN, 21 Jan. (Reuter). In verband
met het overlijden van Koning George zal de
zitting van de Vlootconferentie pas na de be
grafenis worden hervat.
LONDEN, 21 Jan. (Reuter).
Officieel wordt vernomen, dat de
koning kort voor zijn afsterven het
bewustzijn had verloren. Het stof
felijk overschot van den overleden
vorst zal vandaag van Sandringham
worden overgebracht naar het
kerkje van de Heilige Maria Mag-
dalena, waar het zal blijven, totdat
de begrafenisplechtigheden nader
zullen zijn geregeld. Men verwacht
vandaag de bekendmaking van de
plannen voor de teraardebestelling,
welke vermoedelijk zal plaats heb
ben in de Westminster Abdij. De
nieuwe koning vertrekt vandaag
naar Londen om de zitting van den
Geheimen Raad bij te wonen.
Reeds vroeg was koning Edward op om voor
een oogenblik te trachten zijn verdriet te ver
geten. De nieuwe souverein hield zich direct
bezig met de zaken, die door den koning be
handeld worden. Hij v.oerde besprekingen met
den hertog van York en met lord Wigram,
den vertrouweling en ouden vriend van zijn
vader, over de plannen voor de toekomst en
de voorbereidingen voor de begrafenis.
Om 8 uur hedenmorgen begonnen de klok
ken van de St. Pauls Cathedral te luiden.
Vanmiddag om 1 uur zal in deze kerft een
rouwdienst worden gehouden.
In het geheele Britsche Rijk waaien de vlag
gen halfstok en zullen de oorlogsschepen ze
ventig schoten lossen, zijnde het aantal jaren
van het leven des konings. Behalve de beurs,
zullen vandaag ook de schouwburgen en bios
copen gesloten zijn. De sluiting zal zich waar
schijnlijk beperken tot vandaag en den dag
der begrafenis.
Zooals reeds gemeld zal het parlement van
avond om 6 uur bijeenkomen. Minister-presi
dent Baldwin zal zich vanavond om 21.15 uur
(21.35 Amst. tijd) met een radiorede tot het
Britsche volk richten. De ministers zullen
slechts opnieuw den eed moeten afleggen en
het tegenwoordige kabinet zal zijn werkzaam
heden zonder onderbreking voortzetten. Waar
schijnlijk zal het hof voor den tijd van zes
maanden zwaren rouw aannemen en vervol
gens nog eens zes maanden lichten rouw.
LONDEN, 21 Jan. Overeenkom
stig de Troonopvolgingswet van
1707 zullen de beide Huizen van
het Parlement vanavond te zes uur
reeds bijeenkomen tot regeling van
de opvolging van wijlen Koning
George V door zijn wettelijken
troonopvolger, Prins Edward Albert
Christiaan George Adrew Patrick
David, beter bekend en over de ge
heele wereld populair als de Prins
van Wales.
De toekomstige Koning Edward VIII werd
op 23 Juni 1894 geboren op White Dodge in
Richmond Park. Zijn vader, tweede zoon van
den tateren Koning Edward VII, was toen nog
Hertog van York en werd pas door den dood
van den Hertog van Claridge troonopvolger.
Koningin. Victoria was toen mog ln leven,
doch toen na haar dood haar zoon Edward
VII haar opvolgde, bleek herhaaldelijk, hoe
de Koning op zijn kleinzoon en naamgenoot
gesteld was. Bij tal van gelegenheden zag men
den grootvader met het in matrozen-uniform
gekleede knaapje in het openbaar, en weldra
was het Prinsje dan ook de lieveling van het
Londensche publiek en van het Engelsche volk.
In 1910 volgde Koning George zijn vader op
en de titel van Prins van Wales ging op den
jongen Edward over. Als Prins van Wales zou
hij een ongekende populariteit genieten in het
geheele Britsche Rijk, dat zich uitstrekt over
alle vijf de werelddeelen, die de Prins bijna
alle heeft bezocht.
Reeds op zijn 12e jaar had hij examen ge
daan als zeecadet en was hij leerling gewor
den van het Osborne College, dat hij na twee
laar verliet voor het Dartmouth College om
in 1911 drie maanden als adelborst naar zee
tc gaan. Twee jaar later geschiedde zijn of
ficieele verheffing tot Prins van Wales in het
hem toegewezen Kasteel Carnarvon in Wales
zelf. Vervolgens ging hij eenigen tijd naar
Frankrijk om zijn kennis van de Fransche taal
te verbeteren, waarna hjj werd ingeschreven
aan het Magdalen College te Oxford als stu
dent in staatsrecht en geschiedenis. In de
vacantie van 1913 bracht hij een bezoek aan
Duitschland, wwaar hij o.a. de gast was van
Keizer Wilhelm II.
In 1914 brak de wereldoortog uit. Op zijn
verzoek werd hij onmiddellijk aangesteld als
luitenant bij een der garderegimenten en daar
na ingedeeld bij verschillende staven, tot hem
dit begon te vervelen. Lord Kitchener ver
zette zich echter ertegen, dat de troonopvol
ger naar het front zou worden gestuurd, doch
de Prins van Wales voerde hiertegen aan, dat
hij, indien hem iets overkwam, nog drie broers
had, die hem konden opvolgen. En zoo be
zocht hij het Fransche front, het Italiaan
sche front en werd hij in Maart 1916 staf
officier in Egypte.
Na den oorlog begon hij een zeer belang
rijke plaats in het zoo ontwikkelde Britsche
society-leven in te nemen. Zijn voortreffelijk
verzorgd uiterlijk en zijn innemendheid, waar
voor vooral het vrouwelijk geslacht zeer ge
voelig bleek te zijn, bezorgden hem weldra den
naam „Prince Charming". De representatieve
plichten van het Britsche vorstenhuis heeft hij
waargenomen in alle deelen van het Britsche
Rijk. In 1919 bezocht hij Canada en de Ver
eenigde Staten, in 1920 Australië en Nieuw-
Zeeland, in 1921 en 1922 Indië en Japan, in
1925 West- en Zuid Afrika en Zuid-Amerika,
waarheen hij ook in 1931 reisde om de Brit
sche tentoonstelling te Buenos Aires te openen.
Ook als sportsman was de Prins een vooraan
staande figuur. Tijdens de ernstige ziekte van
den Koning in 1928 moest de Prins van Wales
een leeuwenjacht in Zuid-Afrika onderbreken
om met grooten spoed naar Engeland terug te
keeren.
Ondanks de dikwijls in vele Britsche krin
gen gekoesterde hoop, is de troonopvolger tot
nog toe ongehuwd gebleven.
De Aartsbisschop van Canterbury heeft
vanmorgen om 8 uur in de kerk van San-
dringham een dienst gehouden, waarbij o.a.
de Princess Royal en andere leden van het
koninklijk huis tegenwoordig waren.
De Geheime Raad zal vandaag den
kroonprins tot koning uitroepen. De her
tog van Gloucester, die zooals men weet
ziek is, was de eenige van de kinderen des
konings, die niet by het sterfbed van den
souverein tegenwoordig was.
Het overiyden van koning George heeft
bij de buitenlandsche delegaties diepen in
druk gemaakt. Als teeken van rouw zullen
de zittingen van de Commissie van Der
tien en van den Volkenbondsraad minstens
24 uur worden uitgesteld.
Vanmiddag zal de Raad bijeenkomen voor
een rouw-zitting. De Britsche minister van
Buitenlandsche Zaken en de overige leden van
de Britsche delegatie zullen tot het einde der
zitting te Genève blijven. De werkzaamheden
zullen bespoedigd worden, zoodat de zitting
Donderdag kan worden beëindigd.
Aan het Italiaansche Hof heeft de dood
van koning George een smartelijken indruk
gemaakt. Koning Victor Emmanuel zal
vandaag den hofrouw afkondigen en zijn
vertegenwoordiger bij de begrafenis aan
wijzen. Men gelooft niet, dat de vorst zelf
naar Londen zal gaan. Waarschijnlijk zal
hij zich laten vertegenwoordigen door zijn
zoon, den kroonprins.
De Italiaansche koningin, die de ziekte
van George V nauwkeurig had gevolgd,
ontving zijn doodstijding met groote droef
heid. De politieke tegenstellingen treden
op den achtergrond, thans bestaan slechts
gevoelsoverwegingen en men kan zelfs
zeggen, dat de rouw van Engeland invloed
zal uitoefenen op de internationale poli
tiek.
Aan de persoonlijke interventie van koning
George heeft men een matigenden invloed
toegeschreven op de buitenlandsche poli
tiek van zijn regeering.
President Roosevelt heeft den "nieuwen ko
ning, Edward VIII, het volgende telegram ge
zonden: „Met diepe ontroering heb ik het over
lijden vernomen van Z. M. uw vader. Ik betuig
U mijn innig leedwezen en dat van het Ame
rikaansche volk. De overleden koning nam een
verheven en unieke plaats in bij het Ameri
kaansche volk."
Aan de Koningin-weduwe Mary zond de pre
sident het volgende telegram: „Mevrouw Roo
sevelt en ik deelen in de smart, welke u ver
oorzaakt wordt door het verlies van hem, wiens
hoedanigheden zulk een grooten invloed heb
ben gehad op den wereldvrede en de gerechtig
heid."
Cordell Huil, de Amerikaansche minister van
buitenlandsche zaken, heeft aan Baldwin in een
telegram het leedwezen van de Amerikaansche
regeering betuigd. President Roösevelt heeft
ook telegrammen van rouwbeklag gezonden aan
de gouverneurs der Britsche Dominions.
De New-Y^rksche bladen wijden verscheide
ne pagina's aan de nagedachtenis van Koning
George. De „New York Times" schrijft, dat de
koning diep betreurd en beweend zal worden.
De „New York Herald Tribune" schrijft, dat
George V een groot vorst was, die iet grooter
prestige uit den oorlog is te voorschijn geko
men. Zijn bestuur zal blijven voortleven als
een van de meest gedenkwaardige in de ge
heele Britsche geschiedenis.
LONDEN, 21 Jan. (Reuter) Hedenochtend
heeft Koning Edward de Achtste, vergezeld van
zijn broer, den Hertog van York, Sandringham
verlaten om van het dichtstbijgelegen vliegveld
naar Londen te vliegen.
De nieuwe koning zal den Kroonraad, welke
formeel beslist over de troonsbestijging, heden
middag 16 uur Britsche tijd in het Saint James
Palace doen houden. Het parlement zal te zes
uur vanavond bijeengekomen om officieel in
kennis te worden gesteld van de troonswisse
ling.
De minister van Buitenlandsche Zaken, Jhr.
Mr. De Graaff, heeft hedenochtend om half
elf uur een bezoek van rouv"beklag afgelegd bij
den Engelschen gezant Sir Hubert Montgo
mery.
Ook de President van de Fransche Republiek
heeft aan koningin Mary een telegram van
rouwbeklag gezonden.
VATICAANSTAD, 21 Januari (Reuter)
Z. H. de Paus, die hedenmorgen vroeg het
bericht vernam van den dood van den Koning
van Engeland, begaf zich onmiddellijk in gebed
en liet daarna door den Kardinaal-Staatssecre
taris Eugenio Pacelli een condoleantie-telegram
zenden aan de koningin, waarin verzekerd
werd dat het Vaticaan het overiyden van Ko
ning George voelt als een smartelijk verlies,
omdat er tijdens de regeering van dezen sou
verein herhaaldelijk persoonlijk en gevoelig
contact was tusschen zijn land en den H. Stoel.
Hij was degene die werkelijk brak met de
traditie van zyn voorgangers en niet wilde, dat
in de koninklijke verklaring bij de kroning de
bekende vijandige woorden tegen het katho-
Reeds te middernacht verschenen in
straten van Londen de extra-edities,
die den dood van Engelands Koning
méldden
Deelneming in heel de wereld met den dood
van Koning George. Prins van Wales wordt
heden in dep Geheimen Raad tot koning uit
geroepen.
Amokmaker te Manokwarl heeft zes menschen
gedood.
Politieke botsingen aan verschillende Spaan-
sche universiteiten.
Rede van Marconi over den oorlog in Oost-
Afrika.
Koudegolf in de V. S. heeft tot dusverre 170
dooden geëischt.
Het Chaco-conflict bijgelegd.
Ned. Roode Kruis-auto op weg naar Dessie in
afgrond gestort; de Grieksche chauffeur om
gekomen.
Te Hoek van Holland is de eerste school voor
de opleiding van coöperatief winkelpersoneel
geopend.
Sleepboot in de benzinehaven van Pernis ge
kapseisd; kapitein en machinist om het leven
gekomen.
O
licisme en het Pausdom bleven staan, doch vol
stond met de verklaring van trouw aan het
Protestantisme. Rome is hem dankbaar voor
dit initiatief en herinnert er ook aan, dat
tijdens den oorlog de diplomatieke betrekkingen
tusschen Groot-Brittannië en den H. Stoel, die
gedurende eeuwen onderbroken waren, zijn
hersteld.
CAIRO, 21 Januari. (Reuter). De Mi
nisterraad zou besloten hebben voor drie da
gen officieelen rouw af te kondigen. Koning
Foead heeft een ccazdoleance-telegram naar
Londen gezonden.
GENEVE, 21 Jan. (Reuter). Eden heeft
van tal van vertegenwoordigers van staten
leden van den Volkenbond bezoek ontvangen,
die hem de bewijzen van deelneming hunner
respectieve regeeringen kwamen aanbieden,
o.a. van Laval, Aloisi, Beek, Litwinoff en Ti-
toelescoe.
Stand op Dinsdag 1 uur n.m.: 739.1
Vorige stand 740.6
