Het Engelsche volk eert zijn
dooden vorst
Edward tot koning
uitgeroepen
Het luchtbombardement bij Waldia
Ti
DE PERS OVER KONING
EDWARD VIII
DE VREDE GETEEKEND
Kard.Verdier naar
Afrika
HELDENMOED VANEEN
ENGELSCHMAN
m
Uit het Derde Rijk
Het nieuws van heden
Onrust te Genève
Uit Vaticaanstad
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
WOENSDAG 22 JANUARI 1936
Avondblad
EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 19757
Hij bestijgt den troon in het
zekere bezit van de vriend
schap van zijn volk
Telegram van den Paus
aan Koning Edward
Het incident te Takoe
bijgelegd
Chineezen betalen 400 dollar
schad ever goed mg
Accoord tusschen Bolivia en Para
guay wordt binnen 20 dagen
geratificeerd
Als Pauselijk legaat bij de conse
cratie der Kathedraal van
Dakar
Het leger van Ras Desta zal aan
zienlijk versterkt worden
Het Weer
Het nieuwe mobilisatie
bevel
In verband met de Wereldtentoonstellingdie in 1937 te Parijs zal worden gehouden,
is men van plan te Bourget een nieuwe luchthaven te bouwen
De overwinning van Graziani
13-jarig meisje daagt pastoor
voor de rechtbank
Rosenberg is onschendbaar
De pastoor werd tot drie maanden gevan
genisstraf veroordeeld.
Koning Edward VIII is he
denmorgen te tien uur van het
balcon van het St. James Pa
lace plechtig tot Koning uit
geroepen. Drieduizend man
troepen hadden een haag ge
vormd rondom het paleis. In
Hvdepark en geheel Londen
huiderden kanonschoten.
De plechtigheid geschiedde
temidden van middeleeuwsche
praal, waarin hier en daar een
meer moderne toon tot uit
drukking kwam, hetgeen een
vreemd contrast opleverde.
Boodschap van Dimitrof
Aan de Fransche communisten
Communistische druk
in Mexico
Het geheele verkeer te Tampico
stil gelegd
Fransche bewapening
Nieuw escorte-vaartuig
der Marine
De staking in Syrië
Cavalerie en tanks in de straten
van Damascus
DAMASCUS, 22 Jan. (Reuter.) De staking, die
is uitgebroken tengevolge van de houding der
Fransche koloniale autoriteiten ten aanzien van
de nationalisten, duurt onverminderd voort. Bjj
de onlusten zijn reeds enkele dooden en gewon
den gevallen, waaronder eenige militairen.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Over de houding van Frankrijk
Het overlijden van Rinaldo
Yacchini
De verkiezingen in
Louisiana
Politiek van Huey Long
blijkt niet dood
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
LONDEN, 22 Jan. (Reuter).
Den geheelen nacht hebben bewo
ners van het koninklijk domein te
Sandringham bij het stoffelijk over
schot van koning George de wacht
gehouden.
Sedert vanmorgen schrijdt een
onafgebroken stroom menschen
langs de baar van den overleden
koning in het kleine kerkje van
Sandringham. De kist is bedekt met
de Union Jack en een prachtigen
krans van orchideeën. Een kruis op
de kist draagt het opschrift ,,de
zwaar beproefde koningin".
Vandaag worden alle kinderen
van de koningin, ook de nieuwe
koning, te Sandringham verwacht.
In verband met de proclamatie van
Edward den Achtsten zullen 8.000
soldaten te Londen aankomen.
In het middelpunt van de beschouwingen
der Engelsche bladen staat op het oogenblik
de persoonlijkheid van koning Edward VIII.
De „Daily Mail" zegt: „Wij marcheeren een
nieuw tijdperk binnen, waarin de jeugd, de
mannelijkheid en het inzicht van den nieu
wen koning hun volle uitwerking kunnen
hebben."
De „Daily Telegraph" verklaart, dat de ko
ning, wanneer hij zijn eigen karakter kan
verbinden met de beste karaktertrekken zijner
beide voorgangers, een toekomst, die frissche
winden en stijgenden vloed zal brengen, met
vertrouwen tegemoet kan zien. De grootste
trots van den koning bestaat in het feit, dat
hij oud-strijder is. Zijn groote bezorgdheid
voor het welzijn der oudstrijders en zijn sterk
medegevoel voor ongeïukkigen, werkloozen en
armen hebben hem een plaats veroverd in de
harten van het Britsche volk.
Nooit tevoren, aldus vervolgt de „Daily
Telegraph", heeft Engeland een koning
gehad die, zooals Edward, door de armen
wijken der groote steden en door de verge
ten straten der werklooze mijnwerkersdor
pen is geschreden. Zijn troonsbestijging zal
nergens met meer vreugde worden begroet
dan juist in die kringen. De koning be
stijgt den troon in het zekere bezit van de
vriendschap en de toewijding van zijn volk.
De „Times" schrijft, dat de koning den schep-
ter overneemt op een oogenblik van ernstige
internationale verwikkelingen. Zijn eigen meer
dan gewone ervaringen, opgedaan in de En-
gelsch sprekende landen, de dominions en de
Vereenigde Staten, schijnen hem uit te noodi-
gen op de bres te staan voor een sterkeren
band tusschen al deze landen. Alle deelen van
het rijk zijn het er over eens, dat de koning
met alle kracht zal streven naar het geluk en
de veiligheid zijner landen en naar de bevor
dering van den wereldvrede.
De „Moming-Post" schrijft, dat de koning
de Britsche soldaten in de loopgraven heeft
leeren kennen. Hij heeft het leger gekend, toen
dat bijna de geheele natie vertegenwoordigde.
Koning en natie, die beiden de groote ervaring
van den wereldoorlog hebben, zijn daarom één
van hart.
Onze Romeinsche correspondent seint ons
dd. 22 Januari:
Z. H. de Paus heeft een persoonlijk telegram
van deelneming gezonden aan den nieuwen En-'
gelschen Koning Edward VIII. dat in de En
gelsche taal gesteld is en als volgt luidt:
„Diep bewogen door het bericht van den
dood van Zijne Majesteit Koning George V,
haasten Wij Ons aan Uwe Majesteit Onze
innige sympathie aan te bieden en de ver
zekering van Onze gebeden in het bijzon-
TIENTSIN, 22 Januari (Reuter) Naar
hier vernomen wordt, is het incident, waarbij
50 Chineesche soldaten op 3 Jan. te Takoe een
Japanschen winkel zouden hebben geplunderd,
waarvoor Japan van Noord China formeel ver
ontschuldiging verlangde, alsmede schadever
goeding, thans geregeld.
Van Chineesche zijde heeft men zich ver
plicht een schadeloosstelling te betalen van 400
dollar.
der, opdat God U, Hare Majesteit de Ko
ningin-Moeder, de Koninklijke Familie en
de gansche natie moge troosten in het ver
lies, dat zij hebben geleden."
De kardinaal-staatssecretaris Pacelli en ver
scheidene andere kardinalen hebben een rouw
bezoek gebracht aan het Engelsche gezant
schap bij den Heiligen Stoel.
In verband met het overlijden van den koning
van Groot Brittannië en Ierland heeft H. M.
de Koningin een hofrouw doen uitschrijven van
twee weken, waarvan een week middelbare en
een week lichte rouw.
Naar wij vernemen heeft ook H. K. H. Prinses
Juliana aan de Koningin van Engeland en de
overige leden der Koninklijke familie een bewijs
van deelneming doen toekomen met het over
lijden van Koning George.
BUENOS AIRES, 22 Jan. (Reuter). In een
plechtige zitting van de Vredesconferentie
hebben de gedelegeerden van Bolivia en
Paraguay, en de vertegenwoordigers van de
bemiddelende landen het definitieve accoord
geteekend, waarbij de betrekkingen worden her
steld, een regeling wordt getroffen voor de uit
wisseling en repatrieering der krijgsgevangenen
en waarborgen voor de veiligheid worden ge
steld.
Bepaald is, dat het accoord binnen 20 dagen
na de onderteekening door Paraguay en Bolivia
geratificeerd moet worden. De voorzitter van
de Vredesconferentie, Savedra Lamas, hield
nog een rede, waarin hij hulde bracht aan de
nagedachtenis van Koning George en de aan
wezigen uitnoodigde een minuut stilte in acht
te nemen.
Z. Em. Kard. Jean Verdier, Aartsbisschop
van Parijs, zal zich op 25 Januari inschepen
naar Dakar (West-Afrika), om aldaar de Ka
thedraal te consacreeren. Hij heeft in een ver
klaring aan de pers de beteekenis zijner zen
ding uiteengezet:
„Mijn tegenwoordigheid in Dakar zal aantoo-
nen, dat de Franschen, blanken en kleurlin
gen één eenige familie zijn. Het mausoleum
„Souvenir francais", dat wij in de Kathedraal
hebben opgericht, zal een tribuut der dankbaar
heid en bewondering' zijn voor de pionieren der
beschaving en van den godsdienst op de Afri-
kaansche aarde. Maar dit is niet het wezen
lijke doel van mijn zending. Ik ben ook de Le
gaat van den Paus. De H. Vader wil den zwar
ten eer bewijzen. Deze eer zal even groot zijn a's
welke gebracht wordt aan onze Europeesche
broeders, wanneer een Legaat hen bezoekt. Wij
willen aan de bewoners van West- en Aequato-
riaal Afrika toonen, dat wij hen als onze broe
ders beschouwen."
De zaal in het St. James-Palace, waar Edward VIII tot koning van Engeland is
geproclameerd
Verwachting: meest matige, Westelijke
E tot Zuidelijken wind, zwaar bewolkt met j=
E tijdelijke opklaring, waarschijnlijk enkele
regen- of hagelbuien, weinig verandering
in temperatuur.
Hoogste barometerstand: 761.8 te Vardö. TE
Laagste barometerstand: 734.2 te Ler-
E wiek.
Zon op 7.59 - onder 4.25 - Licht op 4.55
H Maan op v.m. 6.44 onder n.m. 2.16 E
Nieuwe Maan 24 Januari
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
DESSIE, Dinsdagavond. De heer Cock-
rand, een Zwitsersch ingenieur, verbonden
aan de Abessinische Roode Kruis-expeditie,
die de vorige week bij Waldia op 80 mijlen
ten Noorden van Dessie werd gebombar
deerd, gaf mij vandaag een beschrijving
van den heldenmoed van majoor C. A.
Burgoyne, den Engelschman, die het trans
port der expeditie leidde. .Hoewel het bom
men regende, bleef majoor Burgoyne op zijn
post en hij ging rustig voort met het nemen
van foto's tot de Abessiniërs hem weg
brachten en in de beschutting van het ri
vierbed brachten.
De eerste bom viel bovenop een Roode Kruis-
vlag, die op den grond was uitgestrekt en een
oppervlakte van 5 vierk. meter besloeg. Alle
tenten in het kamp werden verwoest.
De Italiaansche vliegmachines vlogen een
uur lang boven het kamp en boven de op on
geveer 500 M. afstand liggende stad.
Geweldige rookzuilen en stofwolken stegen op
en de halve stad brandde af ten gevolge van
den krachtigen wind, die het vuur aanwak
kerde."
Het aantal slachtoffers van de luchtaanval
len bedroeg dertig dooden en. vijftig gewonden,
voor het meerendeel tot de burgerbevolking be>-
hoorende.
Korem, een stad ten Zuiden van het Asjang-
meer werd gisteren voor de zevende maal ge
bombardeerd.
Een Italiaansch Savoia-bombardementsvlicg-1
tuig vloog gisteren boven mijn tenten, maar een
bombardement bleef uit.
(Copyright News Chroniclo-A.N.P.)
4
ADDIS ABEBA, 21 Jan. (Reuter-A. N. P.)
Het offensief van de troepen van generaal
Graziani is thans tot staan gekomen, hoe
wel men nog melding maakt van schermut
selingen, welke zich hier en daar voordoen
tusschen Italiaansche patrouilles en kleine
af deelingen Abessinische krijgers, die den
aftocht van ras Desta dekken. Ras Desta
begint thans de eerste detachementen ver
sterkingstroepen te ontvangen. Men schat
het totaal der versterkingen op 30.000 a
60.000 man.
Zeer zeker is het nieuwe mobilisatiebevel van
den negus niet vreemd aan de nederlaag, welke
ras Desta heeft geleden.
De Abessinische autoriteiten zijn van mee
ning, dat zekere buitenlandsche waarnemers
vreezen, dat Graziani, die een snel gebruik zou
willen maken van de de vorige week behaalde
overwinning, bijna onmiddellijk een nieuw of
fensief zou willen inzetten.
Een groot deel der nieuw gemobiliseerden
zal zeer zeker het leger van ras Nassiboe gaan
versterken, dat stellingen heeft betrokken, wel-
-TiK'T:
V-
Ti s Mi
ke het in de laatste twee maanden voortdu
rend heeft versterkt.
Evenwel zal ook het leger van ras Desta ver
sterkingen behoeven, want behalve bij de ge
vechten, zijn tal van Abessiniërs ten gevolge
van luchtbombardementen om het leven ge
komen.
De correspondent van Reuter-A. N. P. seint,
dat men officieus het aantal manschappen,
dat bij het nieuwe mobilisatiebevel onder de
wapenen zal komen, op 300.000 schat. Een groot
aantal manschappen zal de manschappen af
lossen, die naar hun haardsteden zullen te-
rugkeeren, om weer op verhaal te komen en om
oogstwerkzaamheden te verrichten op hun
velden.
Algemeen is men van meening dat de oorlog
tot na het volgend regenseizoen zal voortduren.
In de toekomst moet ook de ravitailleering der
Abessinische troepen onder de oogen worden
gezien, hoewel deze minder moeilijkheden baart
dan die van de Italianen.
Een decreet van den negus van Abessinië ver
meldt, dat alle mannelijke burgers, die de wa
penen kunnen dragen en zich nog niet voor
den dienst bij het leger hebben laten inschrij
ven, dat onverwijld moeten doen.
Zij zullen wapens en munitie ontvangen.
Vrouwen zullen evenals lichamelijk ongeschikte
mannen den staat een bijdrage in geld moeten
leveren.
Ten overstaan van duizenden krijgers is het
decreet te Addis Abeba voorgelezen.
In Tigre zijn de tegenstanders met elkander
in contact geraakt, doch er is geen enkele be
langrijke beweging te vermelden.
ROME, 22 Jan. (Reuter) De Italiaansche
pers constateert, dat de overwinning van ge
neraal Graziani veel heeft bijgedragen om de
internationale politiek op te helderen. Reeds
gaan meerdere stemmen op voor het Italiaan
sche standpunt, dat Abessinië niet waardig is
lid te zijn van den Volkenbond, onder anderen
betoogde dit de bekende schrijver Saint Bar-
thelemy.
ASMARA, 22 Jan. Stefani deelt mede, dat
de Abessinische intendance groote moeilijkhe
den veroorzaakt voor de legerleiding. Voor het
begin van de vijandelijkheden hadden de Negus
en, in opdracht van hem, de rassen, in de pro
vincies Godjam, Amhara en Tigre een aantal
graandepöts en arsenalen doen inrichten, doch
tengevolge van de bandeloosheid van het leger
waren deze depóts spoedig uitgeput, hetgeen
nieuwe belastingen voor de bevolking tengevol
ge had, wat ontevredenheid veroorzaakte.
Te Dolo wordt vernomen, dat de comman
dant van den radiopost van Ras Desta met zijn
mannen in een rotshol gevangen is genomen.
Hij verklaarde, dat de troepen van Ras Desta
vluchten en dat zij gebrek hebben aan levens
middelen, aangezien de Italiaansche vliegtui
gen bij den opmarsch de depots hebben ver
nield.
Voor de Volksrechtbank der N. S. D. A. P. te
Dortmund stond dezer dagen terecht een Ka
tholiek pastoor uit Bochum, die er van beschul
digd werd in het begin van het vorig jaar aan
een nog leerplichtig biechtkind, dat lid was van
den Nationaal-Socialistischen Bond der Duit-
sche meisjes, de vraag te hebben gesteld, waar
om zij niet meer de vergaderingen der gods
dienstige Maria-Congregatie bezocht. Het meis
je had daarop geantwoord, dat de Rijksjeugd
leider het lidmaatschap van een Mariacongre-
gatie voor de leden van den B. d. M. verboden
had. De pastoor zou daarop gevraagd hebben:
„Wien moet men meer gehoorzamen, den staat
of de Kerk?"
Als eenige aftiklaagster en getuige trad het
dertienjarige meisje op, dat den grijzen pastoor
van landsverraad beschuldigde.
De pastoor beriep zich op zijn ambtsgeheim
en legde geen enkele verklaring af.
De Rechtbank veroordeelde den ouden pastoor
tegen wien eerst 10 weken gevangenisstraf was
geëischt tot 1500 Mark boete.
Voor de Strafkamer van het Arrondisse
ment Rottweil had zich een Katholiek pastoor
te verantwoorden, die er van beschuldigd werd
in November 1934 en later in 1935 de geloovigen
te hebben gewaarschuwd tegen de gevaren der
Nationaal-Socialistische pers en tegen de
godsdienstige opvattingen van Rosenberg, zoo
als deze In diens boek „Der Mythos des XX
Jahrhunderts" worden uiteengezet. De pastoor
betoogde, dat hij niets anders dan zijn plicht
had gedaan door zijn parochianen te waarschu
wen tegen de gevaren, die hun geloof en zeden
bedreigden.
tfrjgm
PARIJS, 22 Jan. (Reuter.l Naar aanlei
ding van den heden beginnenden landdag
der communistische partij heeft de secre
taris-generaal der Komintern, Dimitrof, een
boodschap tot de Fransche communisten
gericht.
Het internationale proletariaat, aldus deze
boodschap, acht de resultaten, die de Fransche
communisten tot dusverre in hun strijd tegen
fascisme en reactie hebben bereikt, van de
grootste beteekenis. Deze resultaten zijn de
vruchten van een strijdactie, die het proleta
rische eenheidsfront wil vestigen, de vereeni-
fing van alle vakorganisaties op den grondslag
van den klassenstrijd wil verwezenlijken en de
arbeidersmassa's in een machtig volksfront wil
samenbrengen. De Fransche communisten moe
ten er zich van bewust zijn, dat het Fransche
proletariaat een krachtige en strijdbare partij
op zijn gebied noodig heeft. Een der dringend
ste taken der communisten is het aldus de
boodschap de partij-organisatie aan te pas
sen aan den politieken invloed der partij en
de duizenden nieuwe aanhangers op te voeden
in den geest van Lenin en Stalin.
TAMPICO, 21 Jan. (D.N.B.) Sinds eenigen
tijd wordt de druk van communistische kringen
hier ter stede duidelijk merkbaar. Zoo hebben
Maandag roode chauffeurs, om kracht bij te
zetten aan hun eischen, het geheele verkeer
in de stad weten stil te leggen. Ook de bios
copen werden gedwongen hun deuren te slui
ten. De onderstaatssecretaris van het minis
terie van binnenlandsche zaken is naar Tam
pico vertrokken, teneinde zich op de hoogte te
stellen van den toestand.
PARIJS, 21 Jan. (Reuter). Na een geslaagde
proefvaart is te Lorient het eerste van de
door de Fransche Marine te St. Nazaires be
stelde 12 snelle esoorte-vaartuigen aangeko
men. Dit schip draagt den naam „Pomone", en
meet 610 ton. Het wordt aangedreven door tur
bines, die het schip een snelheid kunnen geven
van 34 knoopen.
Het is bewapend met twee 3.9 inch machine
geweren en vier torpedolanceerbuizen.
Door de straten van Damascus rijden Marok-
kaansche cavalerie en tanks, terwijl voortdu
rend vliegtuigen boven de stad kruisen.
EDWARD VIII PLECHTIG TOT KONING
UITGEROEPEN.
Het Engelsche volk eert zijn dooden vorr.t; te
legram van den H. Vader aan koning Edward.
Boodschap van Dimitrof aan de Fransche
communisten.
De onlusten in Syrië duren voort.
Ziekenverpleging en Comité Neet. Nationale
Bedevaart naar Lourdes zal Mgr. Huibers Mis
pa ra menten en Bisschopsring aanbieden.
De Cruquius wordt technisch mureum voor be
malingswerktuigen.
Benoemingen bij de Paters Franciscanen.
O
PARIJS, 22 Jan. (Reuter). De „Oeuvre"
meent, bij alle Volkenbondsgndelegeerden
te Genève een zekere onbehaaglijkheid en
onrust te moeten constateeren. Volgens het
blad wordt die onrust vooral veroorzaakt
door de vrees, dat Frankrijk niet meer
voor zijn bondgenooten op de bres zal
staan; men zou tot dat vermoeden geko
men zijn door de houding van Frankrijk
in het conflict tusschen Italië en Abes
sinië.
Bovendien aldus vervolgt de „Oeuvre"
zijn de staten van Midden-Europa en den Bal
kan ontevreden over het verloop, dat de on
derhandelingen, die kort geleden te Parijs zijn
gevoerd ten aanzien van compensatiemogelijk
heden in verband met de toepassing der sanc
ties, gehad hebben. Er zou sprake van zijn ge
weest, dat de groote mogendheden een zekere
hoeveelheid producten van de Midden-Euro-
peesche en Balkanstaten zouden afnemen.
Joego-Slavië zou te Londen bevredigende re
sultaten hebben bereikt: te Parijs echter zou
den de besprekingen vrijwel tot niets geleid
hebben.
Onze Romeinsche correspondent seint ons dd.
22 Januari:
Zooals reeds afmeld is gisteren te Rome
in den ouderdom van 91 jaar overleden Ri
naldo Yacchini, die koetsier geweest is van vijf
Pausen.
Hij reed o.a. Z. H. den Paus Pius IX bij diens
laatsten wandelrit door Rome op 19 September
1870 en hij reed ook de lijkkoets van den
zelfden Paus in 1881 naar San Lorenzo.
En toen de lijkstoet door het plebs werd aan
gevallen, was het aan zijn courage en vaardig
heid te danken, dat een wandaad werd voor
komen.
De oude koetsier leefde de laatste jaren in
een welverdiende rust, waarin hij altijd grage
hoorders vond voor zijn oude verhalen.
De opening van de Internationale Persten
toonstelling in het Vaticaan is bepaald op 12
Mei a.s., den naamdag van den regeerenden
Paus.
NEW ORLEANS, 22 Januari (Reuter) De
eerste uitslagen van de primaire verkiezingen
voor de keuze van een democratlschen candi-
daat voor den post van gouverneur van Loui
siana toonen aan, dat het politieke stelsel van
Huey Long in den staat zal blijven overheer-
schen. Rechter Leche, een volgeling van wijlen
Huey Long, behaalde namelijk driemaal zoo
veel stemmen als zijn tegenstander Dear, die,
naar men gelooft, in stilte door Roosevelt ge
steund wordt.
f\ WVMUumm i m 7 r rr 7 rv r - r r A/yO
Stand op Woensdag 1 uur n.m.: 749.1
Vorige stand 739.1
