L
n
A
9.
De kerkstrijd in
Duitschland
Abessinisch exposé over Graziani's
overwinning
Nieuwe grondwet
in Rusland?
Het nieuws van heden
De besprekingen
te Parijs
Gewetensvrijheid
in Rusland
STAKING DER ABATTOIR-
ARBEIDERS
EIGENLIJKE TEGENSTAND
IS NIET GEBODEN
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE
PERS
DINSDAG 4 FEBRUARI 1936
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 -TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
Avondblad
EEN EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 1977?
Mgr. Wolker meldt zich bij de
Gestapo, om de plaats van
Mgr. Clemens in de
gevangenis in te
nemen
De bijzondere school
gaat verdwijnen
Opnieuw vrijspraak in hooger
beroep bij deviezenproces
Uit de Sovjet-hel gevlucht
Het Weer
Tragisch einde van een
brandweerman
Breidt zich nog steeds uit
Koning George V en de
persfotograaf
Hij hield er niet van onverwachts
genomente worden
Jong Volendam bracht een bezoek aan Schiphol en legde groote belangstelling aan
den dag voor de verschillende vliegmachines
Amerikaansch journalist publi
ceert „losse blaadjes uit een
notitieboekje
Gebruik van gifgas op
groote schaal?
pp <v'
Te Londen is een staking uitgebroken onder de arbeiders van de abattoirs. Een der
leiders spreekt de stakers toe
Het 114de legerbericht
Wat de Daily Herald" van de
Sovjet-plannen meent te weten
Een pan-unionistisch
parlement
De regeeringsvorming
in Griekenland
Coalitie-kabinet onder Demerdzis?
Drukke dagen voor den
beul van Raleigh
Groote Fascistische
Raad heden weer bijeen
HEIL HITLER
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Streven om tot overeenstemming
te komen inzake de collec
tieve veiligheid
Drukke dagen voor
Flandin
DE ZIEKTE VAN KARDINAAL
SINCERO
De 25.000 er uit
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.( ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
Nadat enkele weken geleden de K. J. V.
Centrale te Düsseldorf door de Geheime
Staatspolitie gesloten werd, is thans ook
beslag gelegd op de Opleidingsscholen der
Katholieke Jeugdorganisaties, waar de lei
ders der beweging werden gevormd.
De Reichs-Lehrstatte der Deutsche Ju-
gendkraft te Miinster in Westfalen was
reeds eerder door de Rijksweer bezet; thans
is ook de Opleidingsschool voor de leiders
der K. J. V. in Altenberg bij Keulen (de
beroemde voormalige Abdij der Cisterciën-
sers) door de Geheime Staatspolitie ge
sloten.
De Algemeene Directeur der Katholieke
Duitsche Jeugdbeweging Mgr. Ludwig Wolker
heeft zich bij de Geheime Staatspolitie aange
meld en aangeboden om de plaats in te ne
men van den Diocesanen Bondsvoorzitter Mgr.
dr. Jacob Clemens, die zwaar ziek in de ge
vangenis ligt te Moabit. Mgr. Wolker heeft
zich bij de Geheime Staatspolitie juist daarom
aangemeld omdat Mgr. dr. Jacob Clemens ge
heel in zijn opdracht handelde en de door
hem gegeven instructies, waarvoor Mgr. Wol
ker dus verantwoordelijk was, ten uitvoer
bracht.
Naar wij vernemen heeft de Gestapo van
dit aanbod geen gebruik gemaakt.
Evenals te München werden ook in Neuren
berg de kinderen ingeschreven, die thans den
leerplichtigen leeftijd bereikt hebben, en die
in April e.k. bij het begin van het nieuwe
schooljaar de lagere school zullen moeten be
zoeken. Er werden 4871 kinderen aangemeld,
Waarvan er 3999 ofwel 82.10 procent werd op
gegeven voor de neutrale gemeenschapsschool.
Tevens werden de ouders in de gelegenheid
gesteld om hun kinderen van de Bijzondere
School weg te halen en naar de neutrale school
te zenden. Uit elf Protestantsche scholen wer
den 3000 kinderen en int de Katholieke Scho
len 1000 kinderen, dus in totaal 4000 leerlin
gen, overgeschreven naar de neutrale school.
Zooals wij reeds eerder hebben vermeld is
bij de deviezen-processen, die in hooger be
roep behandeld werden tot nog toe steeds vrij
spraak gevolgd.
Voor de groote Strafkamer in Odenburg Is
thans in hooger beroep het deviezenproces be
handeld tegen den Provinciaal der Duitsche
Dominicanen, dr. Laurentius Siemer uit Keu
len. De behandeling van het proces in hooger
beroep heeft meer dan twee volle dagen in
beslag genomen. Het Hof concludeerde tot vrij
spraak en de beklaagde die reeds meer dan
een jaar in voorarrest had gezeten, werd on
middellijk op vrije voeten gesteld.
In eerste instantie had de rechtbank be
klaagde veroordeeld tot een jaar en drie maan
den gevangenisstraf en 100.000 Mark geldboete.
In uitgeputten toestand is in Charbin aange
komen een Katholiek Priester Pater Metwedeff,
die uit de hel van Sovjet-Rusland is gevlucht.
Pater Metwedeff werd in 1933 door de Gepoe
gearresteerd onder beschuldiging, dat hij aan de
kinderen van zijn dorp godsdienstonderricht had
gegeven. Hij werd van Dobrinka naar Siberië
getransporteerd, waar zijn lijden voorgoed een
aanvang nam, en waar zich in een groot concen
tratiekamp 3000 geloovigen bevonden, die'allen
vanwege hun godsdienstige overtuiging waren
gearresteerd.
Al de gevangenen van het kamp te Bamlag
Werden te werk gesteld bij den aanleg van de
spoorlijn Baikal-Amoer. De gevangenen waren
aan onbeschrijflijke ontberingen blootgesteld; zij
Waren gehuisvest in oude spoorwegwagons, die
niet verwarmd waren en het voedselrantsoen,
dat hun werd verstrekt, was juist voldoende om
niet van ontbering te sterven. Toch zijn hon
derden gevangenen tijdens het werk, dat boven-
menschelijke krachtsinspanning vorderde van
koude en uitputting gestorven. In het kamp be
vonden zich ook de Aartsbisschop Mathieu de
Voronege, alsmede vier en twintig Bisschoppen
en een groot aantal Priesters. Pater Metwedeff is
er in geslaagd om te vluchten en na ontzag
lijke ontberingen te hebben geleden, waarvan
men zich geen voorstelling kan vormen, heeft
hij eindelijk behouden de grens van Mandschoe-
kwo kunnen bereiken.
Verwachting: matige tot zwakken, Wes
telijke tot Noordelijken wind, verander
lijke bewolking, waarschijnlijk nog enkele
sneeuwbuien, lichte vorst des nachts,
overdag om het vriespunt tot lichten dooi.
Hoogste barometerstand: 764.8 te Acu-
reiry.
Laagste barometerstand: 741.3 te Hel-
singfors.
Zon op 7.40 - onder 4.48 - Licht op 5.18
Maan op n.m. 1.42 onder van, 5.54
Volle Maan 7 Februari
LONDEN, 4 Febr. (Reuter) In een
massavergadering van de stakende abat
toir-arbeiders en transportarbeiders van de
Londensche vleeschmarkt Smithfield, die te
middernacht plaats vond en een stormach
tig verloop had, is besloten, de staking, die
reeds ernstige afmetingen had aangeno
men, voort te zetten.
Kort na middernacht bezetten de stakers alle
toegangen tot de markt en verhinderden zij den
vleeschtoevoer. Spoedig daarop sloten de ar
beiders der nachtploegen van verscheidene
aanverwante bedrijven zich bij de staking aan.
In den vroegen morgen trokken stakers naar
de dokken, waar zij talrijke met het lossen van
vleesch bezig zijnde arbeiders bewogen, het
werk néér te leggen.
Men vreest, dat de staking zich ook zal uit
breiden tot andere groote markten van de En-
gelsche hoofdstad, die voor de levering van
groenten, fruit, enz. te zorgen hebben. Heden
middag zal wederom een vergadering der sta
kers plaatsvinden. Ingeval de staking mocht
voortduren, zullen wellicht Londensche studen
ten als hulparbeiders fungeeren.
Als gevolg van de staking kunnen 4000 sla
gers te Londen en in de Londensche graaf
schappen vandaag geen vleesch krijgen. Een
zending van 1400 ton bevroren vleesch, die gis
teren uit Argentinië te Southampton aankwam,
kon niet worden gelost.
Over de goedhartigheid, door den overleden
vorst zoo dikwijls aan den dag gelegd, doen
thans vele verhalen de ronde.
De koning toonde zich steeds zeer tegemoet
komend jegens de journalisten en persfotogra
fen, die hun werk soms onder zeer moeilijke
omstandigheden moeten verrichten. Hij hield
er evenwel niet van, op een onbewaakt oogen-
blik door een persfotograaf geknipt te worden.
Het gebeurde eens, dat een jong persfoto
graaf het gewaagd had, zich op een verborgen
plekje in den tuin van het Buckingham-palace
op te stellen, en den vorst op zijn wandeling
te „nemen". De koning was scherp van gehoor
en had direct bemerkt, wat zich had afge
speeld. Zeer verontwaardigd trad hij op den
jongen man toe, gaf hem een geduchten uit
brander en eischte de oogenblikkelijke vernie
tiging van de opname. De arme jongen, die de
kans van zijn leven zoo jammerlijk verloren
zag gaan, kon slechts stamelend enkele woor
den van verontschuldiging uitspreken.
In zijn verwarring en beschaamdheid zag
de persfotograaf er zoo diep ongelukkig uit,
dat de koning er door geroerd werd. Hij sloeg
een vriendelijker toon aan en zeide:
„Geloof me beste jongen, opnamen uit zulk
een schuilhoek gemaakt zijn altijd slecht of
minderwaardig en zoodanig werk kan je nooit
voordeel opleveren. Als je evenwel tot eiken
prijs een foto van mij wilt maken, meld je
dan morgen om tien uur aan het paleis."
Overgelukkig ging de betrapte persman heen.
Inderdaad stelde de koning zich den volgenden
morgen voor de opname ter beschikking, zit
tende aan zijn werktafel. Dit werd een der
beroemdste en meest geslaagde foto's van den
vorst en de toekomst van den armen persfoto
graaf was hiermede meteen verzekerd.
ADDIS ABEBA, 4 Febr. (Reu
ter). Van Abessinische zijde wordt
er op gewezen, dat de Italiaansche
overwinning aan het zuidelijk front
niet meer is dan een opmarsch, die
mogelijk is gemaakt door een stra
tegisch terugtrekken der Abessini
sche strijdkrachten.
Toen de Italiaansche aanval op handen
scheen in Ogaden, besloten de Abessiniërs,
van oordeel zijnde, dat hun vooruitgeschoven
stellingen nabij Dolo niet voldoende versterkt
waren, om den eersten stoot der Italiaansche
gemotoriseerde strijdkrachten te kunnen op
vangen, temeer omdat zij zelf slechts gering
bewapend waren, zidh tarug tie trekken in
stellingen, die gemakkelijker te verdedigen
zouden zijn.
Daar echter het front zeer uitgestrekt is en
de orders slechts |langzaam werden overge
bracht, werden eenige Abessinische convooien,
die niet tijdig waren gewaarschuwd, door den
Italiaanschen opmarsch verrast. Generaal Gra-
ziani kan echter, naar men te Addis Abeba met
nadruk verklaart, niet in ernst spreken van
eenigerlei tegenstand, aangezien de Italianen
NEW YORK, 4 Febr. Te Knoxville (Ten
nessee) is iemand, die gedurende een dertigtal
jaren een verdienstelijk lid van het plaatselijk
brandweercorps is geweest, op tragische wijze om
het leven gekomen. De man wilde een sigaret
aansteken, toen een lucifer in zijn kleeding te
recht kwam. De kleeren vatten vlam. De man
ts levend verbrand.
zonder slag of stoot in het verlaten gebied
konden oprukken.
Van het Zuidelijk, evenmin als van "het
NoordeLJk front komen op het oogenblik be
richten binnen, hetgeen wel verband schijnt
te houden met een gedeeltelijken stilstand in
de wederzijdsche vijandelijkheden. Het eenige,
dat als een eenigszins belangrijk feit kan wor
den aangemerkt, is, dat de Egyptische dokto
ren, die van het Ogadenfront naar Harrar wa
ren teruggekeerd, allen door Ras Nasiboe te
legrafisch teruggeroepen en uitgenoodigd zijn,
zich zoo spoedig mogelijk bij de posten aan
het Zuidelijk front te voegen, hetgeen wel
licht duidt op een aanstaande actie.
NEW YORK, 4 Febr. (Stefani) De Ame-
rikaansahe journalist Herbert Ekins, die
uit Abessinië is teruggekeerd, heeft een
boek gepubliceerd, getiteld „Losse blaad
jes uit een notitieboekje", waarin hij zijn
indrukken weergeeft, en mededeelingen
doet, die hij niet van Addis Abeba uit kon
telegrafeeren.
Volgens het officieeie Italiaansche pers
bureau verhaalt de schrijver van vreeselijke
barbaarsche tooneelen, zooals de bestraffing
van 40 Somalies, die ervan beschuldigd waren,
de Italianen te hebben geholpen, en die met
zweepslagen werden gedood.
De journalist maakt voorts melding van ver
klaringen, afgelegd door Ras Nasiboe, waaruit
de groote verwondering der Abessinische hoof
den bleek over de onbuigzame actie van Mus
solini, waaraan zij niet zouden hebben geloofd.
Nasiboe zou voorts verklaard hebben, dat Abes
sinië ieder vertrouwen in den Volkenbond had
verloren, daar deze zich niet bij machte had
getoond, voor afdoende hulp te zorgen.
De correspondent van Reuter-A. N. P. te
Aksoem meldt, dat een Italiaansdh soldaat,
Seclety genaamd, die tijdens den recenten slag
aan de Makazze gewond was geraakt, er in
is geslaagd weer de Italiaansche linies te be
reiken. Bij zijn terugkomst werd Seclety gede
coreerd. De man was vijf maal gewond bij ge
vechten van man tegen man en was ten slotte
door een slag met een geweerkolf boven het
rechteroog zoodanig getroffen, dat hij ineen-
zëeg. Hij werd krijgsgevangen gemaakt en
overgebracht naar een Abessinisch kamp, waar
men hem, aldus het verhaal, al zijn kleeren
uittrok. Ondanks zijn kwetsuren en zich ter
nauwernood bewust van hetgeen hij deed, slaag
de hij er niettemin in te vluchten. Eenigen
tijd zwierf hij rond. Tenslotte werd hij opge
merkt door zwarthemden.
Stefani verneemt uit Addis Abeba, dat
men daar in regeeringskringen bevestigt,
dat in de eerstkomende maanden alle Ita
liaansche eigendom in Abessinië in be-
slag zal worden genomen.
De stoomschepen „Losandra" geladen met
materiaal. „Toscana" met 2200 soldaten en
„Italia" met 3000 soldaten zijn Port Said ge
passeerd met bestemming naar Massaoea.
De semi-officieele „Lavoro Fascista" beveelt
in een artikel het gebruik van gifgas op groote
schaal in Abessinië aan, als antwoord op het
afkondigen van een petroleum-embargo.
ROME, 4 Febr. (Reuter) Maarschalk Ba-
doglio telegrafeert:
„In den sector van Neghelli hebben gewapen
de groepen van de aan ons onderworpen Gallas
Borena vijandelijke patrouilles verslagen en op
de vlucht gejaagd. De luchtmacht bombardeer
de vijandelijke troepenconcentraties in het ge
bied van Ellot, tusschen de Webbe Gestro en
de Webbe Sjebeli. Van het Eritrea-front is
niets belangrijks te melden.
LONDEN, 4 Febr. (A.N.P.) Hoewel uit Moskou
berichten komen, volgens welke alle bijzonder
heden omtrent een nieuwe Russische constitu
tie, welke nog dit jaar zou worden geratifi
ceerd, op niet anders dan zuivere conjecturen
berusten, is het wellicht interessant te ver
melden, wat de diplomatieke correspondent
van de „Daily Herald" over deze nieuwe con
stitutie schrijft te hebben vernomen.
Volgens dezen medewerker van genoemd
blad dan zou de nieuwe grondwet nog in den
loop van dit jaar gereed komen om geratifi
ceerd te worden. Er wordt gesproken over een
„nieuwe constitutie", maar de kenmerkende
karaktertrek zal zijn, dat hierdoor een einde
gemaakt wordt aan het Sowjet-systeem van de
grondwet 1918, dat zal worden vervangen door
een parlementair systeem op West-Europeesch
model. Het kiesrecht zal algemeen zijn: de
bestaande uitsluiting van „bourgeois", priesters
etc. zal worden opgeheven. De verkiezingen
zullen geheim zijn. Voorts zullen alle verkiezin
gen rechtstreeks door het volk worden uitge
voerd. Terwijl tot dusverre gedelegeerden geko
zen werden van plaatselijke Sowjets, die
provinciale Sow jetcongressen kozen, welke weer
op hun beurt gedelegeerden zonden naar het
Sowjetcongres van iedere republiek en naar
het Pan-unionistische congres, zullen in den
vervolge voor iedere wetgevende vergadering
direct candidaten worden gesteld.
Er zal aldus de diplomatieke medewerkers
van de „Daily Herald" verder een Pan-
unionistisch parlement komen verder een par
lement voor iedere autonome republiek en
natuurlijk plaatselijke en gemeentelijke orga
nen. Molotow, de voorzitter van den raad van
volkscommissarissen, heeft in dit verband ver
klaard: „Wij gaan probeeren de beste elemen
ten van het parlementaire systeem over te
nemen, zelfs al zullen wij door aldus te han
delen in het buitenland eenig gevoel van ver
maak wekken."
De boeren zullen op voet van volkomen ge
lijkheid staan met de stedelijke arbeiders,
terwijl tot dusverre het systeem aldus opgesteld
was, dat de doorslaggevende macht geheel
in handen lag van de georganiseerde in-
dustrieele arbeiders.
Problemen als de verantwoordelijkheid van
de uitvoerende macht ten opzichte van de wet
gevende lichamen, vrijheid van spreken en
politieke organisatie, worden nog druk bespro
ken. Het vitaalste van al is het probleem van
de verhouding tusschen de communistische partij
en de nieuwgekozen lichamen. Intusschen is
men echter reeds zoo ver gevorderd, dat met
vertrouwen verwacht wordt, dat de werkzaam
heden tegen den zomer gereed zullen zijn.
ATHENE, 4 Febr. (Reuter) Volgens nog
niet officieel bevestigde berichten, zou de koning
aan Demerdzis opdracht geven tot het voeren
van besprekingen met de politieke leiders, ten
einde te komen tot een definitieve regeling van
de militaire kwestie. Indien een dergelijke rege
ling tot stand zou komen, zou het politieke
vraagstuk zeer vergemakkelijkt worden.
Men houdt thans rekening met de mogelijk
heid, dat een coalitie-kabinet gevormd zal wor
den onder leiding van Demerdzis. Echter heb
ben de aanhangers van Theotokis en Rallis gis
teren na afloop van een bijeenkomst medege
deeld, dat zij weigerden samen te werken met
de liberalen.
RALEIGH, (New York), 4 Febr. (A.N.P.)
Zes misdadigers, die hier in de gevangenis zit
ten, wachten op de voltrekking van hun dood
vonnis. Hoewel zij volgens de rechterlijke uit
spraak alle zes Vrijdag zouden moeten worden
terechtgesteld, is het waarschijnlijk, dat de exe
cutie van drie hunner tot Zaterdag zal worden
uitgesteld. Zulks houdt verband met de gebrui
ken in de gevangenis van Raleigh, waar nim
mer meer dan drie gedetineerden op een dag
worden terechtgesteld. Drie veroordeelden zul
len in den electrischen stoel, de andere drie
in de gaskamer moeten sterven, aangezien eerst-
bedoelden reeds veroordeeld waren voor de
„humane" methode van de gaskamer te Raleigh
werd toegepast.
ROME, 4 Febr. (Reuter). Vanavond zal
in het Palazzo Venezia om 22 uur opnieuw
de Groote Fascistische Raad onder voor
zitterschap van den Duce bijeenkomen.
Om 16 uur zal in het Palazzo Venezia
onder voorzitterschap van Mussolini de eer
ste bijeenkomst plaats vinden van de 13e
jaarlij ksche zitting van den Oppersten
Defensieraad.
De arbeidsraad te Osnabrück heeft beslist,
dat de weigering van een werknemer om den
groet Heil Hitier te bréngen, een afdoende
reden is voor ontslag.
De regeeringsvorming in Griekenland; coalitie
kabinet onder Demerdzis?
Staking der abattoir-arbeiders breidt zich nog
steeds uit.
Groote Fascistische Raad heden weer bijeen.
Nieuwe Grondwet in Rusland?
De officier van justitie bij dc Haagsche Recht
bank heeft tegen een olieventer wegens dood
slag op zijn vrouw tien jaar gevangenisstraf
geëischt.
De Kievit is bij het verplaatsen te Jodhpur be
schadigd.
Studiedag der Dominicaansche Derde Orde op
Zondag 9 Februari te Utrecht.
De prijs van ƒ25.000 in de Staatsloterij is ge
vallen op nummer 1230.
PARIJS, 4 Febr. (Reuter). De diploma
tieke besprekingen, welke dezer dagen te
Parijs worden gevoerd, schijnen in de eer
ste plaats ten doel te hebben te komen
tot overeenstemming inzake collectieve
veiligheid.
Flandin heeft Maandagavond den Britschen
ambassadeur te Parijs ontvangen en hem op
de hoogte gesteld van zijn ontmoetingen met
de buitenlandsche staatslieden.
In Fransche kringen verluidt, dat de Oost-
Europeesche mogendheden de mogelijkheid
zouden bestudeeren artikel 16 van het Vol
kenbondsstatuut een definitieve (interpretatie
te geven en de uitdrukking „collectieve vei
ligheid" een vasten vorm te verleenen.
Het verluidt, dat Flandin Maandag met den
Turkschen minister van Buitenlandsche Zaken
vooral de kwestie van de toepassing der sanc
tiemaatregelen in het ItaliaanschAbessinisch
conflict en, op verzoek van Engeland, ook de
kwestie van den wederzijdschen bijstand der
Middellandsche Zeemogendheden heeft be
sproken.
De kwestie van de versterking der Dardanel-
len daarentegen is slechts terloops besproken.
Bij het contact, dat de Fransche minister
van Buitenlandsche Zaken, Flandin, heeft ge
had met koning Boris zou gebleken zijn, dat
de buitenlandsche politiek van Bulgarije ook
voortaan op Genève zal worden gebaseerd.
Ook het gesprek met den Litauschen minis
ter van Buitenlandsche Zaken heeft de kwestie
van de collectieve veiligheid betroffen.
De sedert gisteren te Parijs vertoevende Oos-
tenrijksche vice-kanselier, prins Starhemberg,
heeft gisteren verscheidene persoonlijke vrien
den gesproken en bovendien een onderhoud
gehad met den eveneens te Parijs vertoeven-
den minister van Buitenlandsche Zaken van
Albanië.
ROME, 4 Febr. (Stefani.) De gezondheids
toestand van Kardinaal Louis Sincero, die
reeds eenigen tijd te wenschen overliet, is ver
ergerd, als gevolg van steeds toenemende hart
zwakte.
In de vijfde klasse der Staatsloterij is de prijs
van 25.000 heden gevallen op nummer 1230.
Stand op Dinsdag 1 uur n.m.: 758.8
Vorige stand 747.3