Hoe de acht slachtoffers het leven lieten Dr. Bruening in Amerika De verschrikking van den oorlog SMIT v. RIJSBERGEN Onze Oostgrens bedreigd Het nieuws van heden TWEE GEZINNEN UITEEN GERUKT ROOSEVELT'S NIEUW LANDBOUWPROGRAM DEMMER-GASFORNUIZEN V erkiezingsrede van Okada H.H. BROOD- EN BANKETBAKKERS! Costuum naar Maat f50.- VEREEMKSDE KATHOLIEKE PERS BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 TELEFOON 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 ZONDAG 9 FEBRUARI 1936 Ochtendblad EEN EN ZESTICSTE JAARGANG No. 19788 Ontzettende tragiek van den nachtelijken brand in de hoofdstad Maar één bewoonster heelhuids ontsnapt Nog ongekend in de gevolgen Gewonden redelijk wel Het ontwerp zal Amerika een half milliard per jaar kosten De Communistische Academie opgeheven Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiij Per gramofoonplaat spreekt de Japansche minister door heel het land Okada SPOORWEGSTAKING IN CHILI Hij reisde onder een aangenomen naam, doch werd bij aankomst terstond geïnterviewd Politiek inzicht in lezingen uiteengezet T tm- SCHITTEREND AANBOD -m. ZONDAGS DEN GEHEELEN DAG GEOPEND AANBEVELEND, I. J. STIBBE, AMSTERDAM-C., KR0MB00MSL00T 37, TELEF. 44934 Ontzettende gevolgen van den wereldoorlog na 18 jaren aan het licht gekomen Te Weenen leven tachtig doode mannen Mijnontploffing in Japan Zeventien arbeiders ingesloten WIJ ETALEEREN NIEUWSTE DESSINS VOORJAAR 1936 ZIJLSTRAAT 87 - TELEFOON 16963 De publicaties van den Ameri- kaanschen journalist worden „bedenkelijke tendenz- politiek" genoemd Een zwak verweer uit Duitschland KROON-BEHANGSELS DIT NUMMER BESTAAT UIT ACHT BLADZIJDEN NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez. jnededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij' contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek. Aan de hand van gegevens uit het Bevolkingsregister heeft men Zater dag kunnen vaststellen wie de slachtoffers zijn, die bij het ontzet tend drama op den O.Z. Achter burgwal te betreuren zijn: f Van één hoog is omgekomen: Saks v. d. Weiden, 43 jaar, van beroep koopman. Twee hoog vonden den dood: Cornelia Eggermond, 14 jaar; Simon Eggermond, 8 jaar; Josina Eggermond, 4 jaar. Drie hoog: Juffrouw Geertruida Postma-Meger, 34 jaar; Sybrand Postma, 6 jaar; Menthe Postma, 4 jaar; Geertje Postma, 1 jaar. Er woonden 13 menschen in het pand, waar van er 8 zijn overleden en 4 gewond. Slechts één is heelhuids aan het gevaar ontsnapt. Het was de vrouw die met v. d. Weiden op de eer ste verdieping samenwoonde. Uit het verhaal, dat zij thans gedaan heeft Wordt het eerste vermoeden bevestigd, dat het omvallen of per ongeluk omwerpen van een petroleum-kacheltje de oorzaak is geweest. De vrouw is van beroep buffetjuffrouw en keerde omstreeks half twee naar de woning terug. Op den Zeedijk hoek Korte Stormsteeg ontmoette zij v. d. Weiden, die haar vroeg nog wat eten voor hem klaar te zetten. Hij kwam later. De vrouw heeft, thuisgekomen, aan het verzoek voldaan. Zij stak nog de pe troleumkachel aan en begaf zich naar bed. Zij kon nog maar kort geslapen hebben, toen zij v.d. Weiden uit de voorkamer hoorde roepen: „Kom er uit, Aal, er is brand." De vrouw is toen zoo uit haar bed de trap af naar buiten gevlucht. Het verder gebeurde werpt gelukkig een beter licht op den man, die tegen zijn schuld de catastrophe heeft veroorzaakt. In plaats van zich eveneens in veiligheid te bren gen is hij naar boven gesneld om de hooger gelegen verdiepingen te wekken en te helpen. Dit is ook zijn ondergang geworden. „Zwarte Fons" mag dan weinig voorbeel dig geleefd hebben, hij is geëindigd met een daad van zelfopoffering, die op zijn karakter nog een laatste milder licht werpt. Wjj zijn Zaterdagmiddag het verbrande per ceel binnen geweest. Zeiden hebben wij in een door brand vernield pand een zoo volkomen verwoesting aangetroffen. De trappen naar drie hoog en den zolder zijn totaal wegge brand. Van den inventaris zijn nog slechts trieste resten over. Vooral een verwrongen skelet van een Ijzeren ledikant staat er als een stomme lugubere getuige van de ontzet tende gebeurtenissen, die zich hebben afge speeld. Zwaar zijn de gezinnen Postma en Eggermond getroffen. Nog zaten zij dien avond tezamen aan tafel, bracht moeder de kinderen te bed, begaven later de ouders zich te ruste, in niets bewust van de cata strophe die zich enkele uren later aan hun gezin voltrekken zou. Het echtpaar Eggermond ligt thans zwaar gewond in de ziekenhuis bedden. Weten zij al, dat zij hun drie bloeiende kinderen, hun jon gen, hun meisjes, nooit weer zullen zien? En Postma en zijn zoontje, zoo zij het er levend afbrengen. Hoe zullen zij de ontzettende tijding ontvangen, dat moeder, de zusjes, het broertje, in die verschrikkelijke oogenblik- ken voor altijd van hen zijn weg gerukt? Het waren twee gelukkige gezinnen, die ln tiet geen pen te beschrijven omstandigheden *erdea vernietigd. Als men ons in het huis de plaatsen wijst, waar en hoe de slachtoffers zijn gevonden, kan men zich bij benadering voor den geest stellen, wat zich hier heeft af gespeeld. Op de achterkamer van de derde verdieping, waar het gezin Postma woonde, vond men de moeder met haar één-jarig dochtertje in den arm. Vlak bij haar lag de vierjarige Menthe. Onder het bed was in zijn angst de zes-jarige Sybrand gekropen. De vader en de zevenjarige Albert zijn uit het raam gesprongen. De man haalde in zijn doodsangst den enormen sprong over den lichtkoker naar het dak van het ach terliggend Zeedijk-perceel, de jongen echter viel en sloeg van de derde verdieping door een bovenlicht in de uitgebouwde keuken van den messenwinkel, Zeedijk 90. Saks v. d. Weiden schijnt met de kinderen van het gezin Eggermond naar den zolder te zijn gevlucht. Daar vond men zijn geheel verkoolde lijk bij het trapgat. Iets verder lagen de kleinen: een jongetje in een hoek op een omgevallen fiets, tegen den muur het zusje en het broertje. Het échtpaar Eggermond is eveneens uit het raam gesprongen, den eenigen uitweg voor de vlammen, welke hun kleeren reeds hadden aangetast. De man haalde den sprong naar het overliggende dak, de vrouw niet. Zij viel even als de kleine Albert Postma door het boven licht in de keuken. Betrekkelijk zijn, zoowel de vrouw als de jon gen er nog goed afgekomen. De ontzettende val van drie hoog werd door de lantaarn gebroken. Onder de familieleden ouders, broers en zusters van de Postma's en Eggermond's heerscht begrijpelijkerwijs groote verslagenheid. De vreeselijke brand is in zijn gevolgen de rampspoedigste, welke de Amsterdamsche brand weer sedert haar oprichting in 1874 heeft ge kend. Ook bij de hevigste branden heeft men nimmer zooveel slachtoffers geteld. Bij een brand op Wittenburg in 1885 vonden vijf kin deren den dood, in 1892 kostte een benzine ontploffing bij een apotheker in de Huiden straat zes menschen het leven, in 1901 ver brandden 'n vader en twee kinderen in de Mar- nixstraat, zes jaar later vielen zeven slacht offers, wederom in de Marnixstraat. De brand in den nacht van Tweeden Paaschdag 1919 bij den melkboer in de Gasthuismolensteeg leeft ook nog in de herinnering. Een vrouw en twee kinderen kwamen hierbij om. In 1926 verbrand' den twee kinderen in de Govert Fllnckstraat en eindelijk in 1932 telde men twee slachtoffers in de Von Zesenstraat: vrouwen, die in den rook werden verstikt. De brand heeft in tal van gezinnen veel on gerustheid verwekt en nogmaals de aandacht gevestigd op de gebrekkige brandveiligheid, die nog in groote complexen huizen in onze stad bestaat en waar de gelegenheid tot vluchten bij brand zeer beperkt is of geheel ontbreekt. Ongetwijfeld zal Bouw- en Woningtoezicht nogmaals ernstig haar aandacht aan dit vraag stuk wijden. Zaterdagavond was de toestand der ge wonden. die in het Binnengasthuis te Amsterdam worden verpleegd, redelijk wel. WASHINGTON, 8 Febr. (Reuter) Op een persconferentie heeft president Roosevelt mededeeling gedaan betreffende de kosten van het nieuwe landbouwprogram, dat dloor de regeering is ontworpen ter vervanging van de A.A.A. De president verklaarde, dat de Kosten van het nieuwe program ongeveer een half milliard dollar per jaar zullen bedragen. Roosevelt wilde niet zeggen, op welke wijze de nieuwe maatregelen zullen worden gevon den. Wel deelde hij mede, dat de nieuwe be lastingplannen nog niet geheel zijn uitgewerkt. Er is ook nog geen beslissing genomen ten aanzien van de vraag, of de uitbetaling van den bonus aan de oudstrijders zal worden ge dekt door de heffing van nieuwe belastingen. Bijzondere aandacht zeide de president te besteden aan de kwestie der werkverschaffing en van den werkloosheidssteun. Hij moet in de eerste plaats geld vinden voor de voortzetting der staatsbemoeiing op dit gebied voor de rest van het fiscale jaar, dat op 30 Juni eindigt. Waarschijnlijk, aldus zeide Roosevelt, zal dit geld kunnen worden verkregen door het be schikken over verschillende oredieten aan re- geeringsdiensten, die niet gebruikt zijn. MOSKOU, 8 Febr. (Reuter). De Raad van Volkscommissarissen van de USSR en de cen trale executieve der communistische partij heb ben met het oog op de ondoelmatigheid van een naast elkaar bestaan van twee academies, de Academie van Wetenschappen en de Com munistische Academie, en in het belang van eenheid onder de geleerden van één staat, be sloten één wetenschappelijk centrum te vormen en te dien einde de Communistische Academie liquideeren. De instellingen der Communistische Academie zullen worden overgebracht naar de Academie van Wetenschappen, waarin de voor naamste werkers der Communistische Aca demie zullen worden opgenomen. S Verwachting: IË EE Meest matige, tijdelijk wellicht toenemen- de, Oostelijke tot Zuid-Oostelijken wind, SE helder tot licht bewolkt, droog weer, tem- peratuur om het vriespunt. Verdere vooruitzichten: aanhoudende vorst. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii Goedgekeurd door de Gasstlchting Verkrijgt), bij Uw winkelier. Pr. reeds v.a. 60 Imp. N.V. Techn. Hanilelsbur. G. de Boer, A'dam TOKIO, 8 Febr. (A.N.P.) De actieve deelneming van den eersten minister Okada aan den thans in vollen gang zijnde ver kiezingscampagne heeft den vorm aangeno men van het uitspreken van een redevoe ring, die op een gramofoonplaat is opge nomen en op die wijze in het geheele land ten gehoore kan worden gebracht. In deze verkiezingsredevoering geeft Okada een overzicht van de regeeringspolitiek en een verklaring voor de ontbinding van het parle ment. Voorts legt hij den nadruk op de nood zakelijkheid van aanvulling van de nationale verdediging en van het verzekeren van een herstel van het zakenleven door het nemen van passende economische en inaustrieele maat regelen. Okada zegt verder met klem. dat de heerschende omstandigheden een nationaal kabinet tot een absolute noodzakelijkheid maken, weshalve hij allen partijmannen op het hart drukt de verschillen in opvattin gen op den achtergrond te plaatsen en zich aaneen te sluiten voor de nationale zaak. Hij raadt het volk aan zijn vertegenwoordigers weer naar het parlement te zenden, zich te vereenzelvigen met de nationale zaak en zich bewust te zijn van de belangrijke zending van Japan. De spoorwegstaking in Chili duurt nog voort. Het stakende personeel is deels vervangen. De regeering heeft in verband met de staking in den staat Aconcagua den staat van beleg af gekondigd. Men verwacht energieke maatregelen tegen het communisme. Aan de Engelsche vlootmanoeuvres in den omtrek van Grïbraltar nam ook het vliegtuig-moederschip „Furidus" deel dat een inrichting aan boord heeft, om vlieg tuigen uit het ruim aan dek te brengen BOSTON (Massachusetts) 8 Febr. Naar Reuter verneemt, is Dr. Bruening, de vroegere Duitsche Rijkskanselier, onder een aange nomen naam naar de Vereenigde Staten gekomen, waar hij direct na zijn aankomst werd geïnterviewd. In dit eerste interview zou dr. Brüning, den nadruk leggend op zijn oppositie tegen Hitler, verklaard hebben, dat Duitschland den vrede wenscht. „Het Duitsche volk en het Duitsche leger," zoo zeide Brüning, „zijn vredelievend van natuur en wenschen geen oorlog. Ik hoop, dat er geen oorlog zal uitbreken." Verder zou dr. Brüning spijtig verteld hebben van een groote gelegenheid, welke drie jaren geleden verloren ging en waarbij eenige van de meest dringende vraagstukken van Europa zou den kunnen zijn opgelost. Toen echter de ont wapeningsbesprekingen besloten werden met de machtsovername door Adolf Hitler en zijn nazi's, was deze gelegenheid voorbij en konden de onderhandelingen onmogelijk hervat worden. Indien zoo'n gelegenheid ooit terugkomt, zou het in ieder geval nog jaren duren. Dr. Brüning zou ook nog gezegd hebben, dat hij liever niet over het tegenwoordige regime in Duitschland wilde spreken, daar hij reeds jaren uit Duitschland is en dus zijn meening nauwelijks van waarde kan zijn. „Zooals u weet, ben ik een tegenstander van de tegenwoordige regeering in mijn land en ik zal dit altijd blijven, zoolang de beginselen van rechtvaardigheid en gelijkheid worden ver onachtzaamd en de gewetensvrijheid in gevaar is." In lezingen zal dr. Brüning zijn toehoor ders waarschuwen tegen politici, die hun ge zichtsveld beperken tot de stemmingen en denkbeelden in hun eigen land, daarbij ver getend, dat slechts internationale oplossin gen alleen in staat zijn te verhinderen, dat de vloed van deze verderfelijke politieke stemmingen van het eene land naar het andere land overgaat. |~5 fL W IN GELDIG SLECHTS 14 DAGEN Bovendien bij aankoop boven 10.ppiw FRAAI ROIIVFN1R llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll zoolang voorraad strekt. BROODPLANKEN, geschroefd en gelijmd, 140 x 37 c.M., per stuk U.95 BROODKLEEDEN, prima kwaliteit, 300 x 32 c.M., per stuk 0.95 300 x 44 c.M., per stuk 1.35 Mooi WIT en DUN rollenpapier, per rol 30 c.M. breed1.10 per rol 40 c.M. breed 1-25 per rol 50 c.M. breea1.65 bovenstaande prijzen bij afname van minstens 6 stuks PRIMA WATERDICHTE ZEILKLEEDEN, 115 x 100 c.M. par stuk 2.95 (geheel bewerkt met koperen ringen) Eikenhout besch. BESTELKISTEN (geen triplex), geheel gelijmd, oer stel. 6 stuks 8.95 (met opschrift 2.75 meer) Moderne TAARTRANDEN, sierlijke afw., pei gros vanaf 0.751.50 (Bjj grootere afname 10 pCt. reductie) Groote SPUITZAKKEN, le kwaliteit, per dozijn 3. Prima ELASTIEKJES, per groote doos 1.10 CAI3ES (om keekjes te bakken) bij minstens 1000 stuks A 1.10 Langwerpige TAARTRANDEN. form. 30 x 18 c.M., p. gros 1.10; 30 x 25 c.M., p. gros 2.25 Moderne COMPOTEFLESSCHEN met fraai geslepen knop, helder glas, per stuk 2.25 Glazen ronde PLATEAUX op voetstuk, per stuk 0.75 OUWEL, zeer dun, inhoud 1 pond. 12 pak totaal 4.50 Sterk wit KATOENKOORD, bij afn. minstens 6 roll elke rol weg. minst. K.G., p. rol 0.85 Idem, gekleurd, rood-wit en blauw-wit, per rol 0.95 BROODPANNEN, zware kwaliteit, zwaar geklonken met ijzerdraad, roestvrij in 't ge bruik, voor 8 ons wittebrood, per stuk 0.22% bij minste afname 36 stuks Zware ijzeren CASINO-VORMEN met deksel, roestvrij in 't gebruik, per stuk0.45 bij minste afname 12 stuks; bij mindere afname per stuk 0.50 Prima CASINO-VORMEN zonder deksel, roestvrij in 't gebruik 0.10 BAKPLATEN, springvrij, 90 x 50 c.M., met 3 ot 4 opstaande kanter autog gelascht 1.95 Idem, 95 x 45 c.M.1.50 10 Minuten van het Centraal Station M WEENEN, 8 Febr. (Reuter) Een van de afgrijselijkste nalatenschappen van den wereldoorlog is alhier, na 18 jaren, aan het licht gekomen. Op een afgelegen deel der terreinen van het groote Weensche Franz Joseph-ziekenhuis, staat een klein gebouw. Vreemdelingen mogen het niet naderen, oud- verpleegden van het ziekenhuis, die het geheim weten, blijven vrijwillig uit de buurt. De eenigen, wien de toegang niet geweigerd wordt, zijn een zestai met zorg uitgekozen doc toren en ongeveer 25 verpleegsters. In dit gebouw leven tachtig „doode mannen", slachtoffers van den wereldoorlog. De wereld gelooft, dat zij dood zijn, zelfs hun familieleden is officieel medegedeeld, dat zü gevallen zijn. Op de officieele dooden- Hjsten komen zij voor onder de namen van hen. „die gevallen zijn op het veld van eer." Maar zij leven nog steeds. De reden voor hun geheime afzondering is hun afgrijselijk uiterlijk en hun vermin kingen, veroorzaakt door bommen en gif gassen. Ieder van deze tachtig wrakken, die eens mannen waren, is nu geheel verlamd, verblind, doof en stom. Het eenigste, wat zij volgens hun verzor gers kunnen doen, is ademhalen en eten. Niemand weet, en niemand zal ooit weten, wat zij denken, indien zij althans nog in staat zijn te denken en welke folteringen zij door staan. want geen klank ontsnapt ooit aan hun lippen. Zij liggen in bedden, die den vorm hebben van waschmanden, waarin zij gemakkelijker ver pleegd kunnen worden dan in gewone bedden. Sommigen waren bijna nog jongens, toen de oorlog uitbrak, die hen misvormde tot wezens, hulpeloozer dan een dier. Al deze 18 jaren hebben zij gelegen in hun „waschmanden" als stomme getuigen van den wereldoorlog. Een staf speciaal opgeleide docto ren waakt over hen, alles in het werk stellende om hun folteringen te verzachten. TOKIO, 8 Febr. (A. N. P.) Tengevolge van een gasontploffing in de steenkolenmijn Foekoeoka in de prefectuur Kioesjoe zijn ze ventien mijnwerkers ingesloten. Tot dusverre is men er in geslaagd het lijk van één mijnwer ker te bergen. (voortz. Fa. Th. G. v. Dusseldorp) Naar aanleiding van de verontrus tende mededeelingen van den Amerikaanschen j'ournalist Edgar A. Mowrer omtrent de Duitsche mili taire maatregelen in de buurt van onze Oostelijke grenzen, bevat de Duitsche „Diplomatisch-politische Correspondenz" onder het opschrift „Bedenkelijke tendenzpolitiek" de volgende beschouwing. „Een Engelsch blad maakt zich tot tolk van gevoelens van vrees, welke in Nederland door de Duitsche herbewapening zouden zijn ont staan. Dit is een betreurenswaardige en bewuste po ging om de vriendschappelijke betrekkingen van goede nabuurschap, welke sedert langen tijd tusschen Duitschland en Nederland bestaan, te ontwrichten. Het is nog niet lang geleden, dat men op precies dezelfde wijze ook bet Belgische volk het besef wilde bijbrengen van welken kant het 't dreigende gevaar te verwachten zou hebben. Dit alles, niettegenstaande de vreedzame be doelingen van de Duitsche politiek tegenover alle volkeren bewezen zijn en hierover door het Locarno-pact een aanvullende garantie in het Westen geschapen is, welke de beteekenis had: een duurzame atmosfeer van vrede en ver trouwen in het leven te roepen. Rust en vrede worden niet door Duitschland in gevaar gebracht, maar door die praktijken, welke voorgeven de verzekering van den vrede te willen dienen, doch er in werkelijkheid slechts naar streven onzekerheid en zelfs tweedracht te doen ontstaan tusschen volkeren, die in de beste betrekkingen leven. Wanneer steeds weer toespelingen gemaakt worden op de Duitsche militaire paraatheid en daaruit een gevaar voor den vrede wordt ge construeerd, dan blijft slechts de gevolgtrekking over, dat hier op zeer bedenkelijke wijze be wapeningsplannen gerechtvaardigd moeten wor den, welke men op andere manier voor open baarheid klaarblijkelijk niet schijnt te kunnen verantwoorden. Allerminst wordt met dergelijke verdraaiings kunsten het historische feit, dat de wederop bouw van de Duitsche militaire macht nood zakelijk was geworden door den ontbrekenden wil tot ontwapening der sterk bewapende sta ten, uit de wereid geholpen". Het blad besluit, dat deze staten weigeren de op zich genomen verplichtingen ook voor zich zelf na te komen op een wijze, welke beant woordt aan de eischen van de Duitsche veilig heid. ZONNIGE BEHANGSELS ALLEEN GR. HOUTSTR. 179 TELEF. 14269 Roosevelt's nieuwe landbou w-programma zal een half milliard dollar per jaar kosten. Japans aandacht getrokken door de debatten in het Lagerhuis over de kwestie der herverdee ling van grondstoffen. Dr. Brüning volgens Reuter in Amerika aange komen, waar de vroegere Duitsche rijkskanselier lezingen zal houden. De verkiezingsrede van premier Okada zal per gramofoonplaat door geheel Japan verspreid worden. Japan gaat naar olie zoeken op Nederlandsch Borneo. Driedaagsche conferentie te Monte Carlo ter bevordering van den vrede. Nadere bijzonderheden over de a.s, bisschops wijding van Mgr. J. P. Huibers.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1936 | | pagina 1