LAATSTE NIEUWS
De nieuwe kerk in Haarlem-Noord
DIEFSTAL
De Prinses bij de
winterspelen
KROUWELS
HAARSNy-
MACHINE
Kardinaal Ver dier
in Oost-Afrika
Sport en spel
VOOR EEN BEHOORLIJKE LAMP
D. S. LEEFLANG - L. VEERSTR. 23-25
ZONDAG 9 FEBRUARI 1936
STADSNIEUWS
„KLOOSTERMOPPEN"
VOLDOEN
De architect heeft den vorm der
Constantijnsche basiliek voor
oog en gehad, maar dezen
vorm verwerkt op va-
derlandsche wijze
De juiste sfeer
Een historische stijl?
Een waar Godshuis
„ERRES-RADIO"
Radio-Bur. P. A. TAMMER
Generale repetitie in de
Kathedraal
DE BISSCHOPSWIJDING
Een en ander over de verkeers
regeling
DE MELKBRUG
Een halve eeuw oud
GELOOF EN WETENSCHAP
Emil Fiedler komt spreken
(Gedeeltelijk gecorrigeerd)
TENTOONSTELLING VAN
SCHILDERIJEN
Wijlen Louis Hartz in het
Frans Halsmuseum
BURGERLIJKE STAND
Overal enthousiasme en groot eer
betoon aan den hoogen gast
Los van Frankrijk-actie
in België
In verband met de verklaringen
van minister Devèze
BEZUINIGING OP HET
ONDERWIJS
Eerste Kamer zal wetsontwerp
afi. Vrijdag behandelen
Nederland trekt zich
terug
Uit den wedstrijd voor vier-
persoons bobs
BOKSEN
Sharkey op punten geslagen
Spoorwegongeluk in
Brunswijk
IJSHOCKEY
Duitschland wint met
2-0 van Zwitserland
HAARLEM
Een geslaagd uitstapje met
streng incognito
Te voet door het dorp
In het ijshockey-stadion
Drie dooden en verscheidene
gewonden
Aartshertog Joseph von
Habsburg
Benoemd tot maarschalk van
Hongarije
Postvluchten
De gemeenteloonen van
Amsterdam
Verlaging gaat 1 Maart in
TELEFUNKEN - PHILIPS RADIO
Spannende strijd, waarvoor groote
belangstelling bestond
ZWEMMEN
Nieuw record 1OO meter
schoolslag
Fraaie prestatie van mej.
G. Brouwers
De nieuwe parochiekerk in Haarlem-Noord,
die op Zondag 22 Maart door den bisschop van
ïïaarlem, Z. H. Exc. Mgr. J. P. Huibers, plechtig
2al worden geconsacreerd, nadert langzaam
haar voltooiing.
De steigers die langen tijd den buitenbouw mas
keerden en het interieur tot een geheimzinnig
labyrint maakten, waarin men zich beter niet
^agen kan, zijn de eene na den anderen
Weggenomen.
De 40 M. hooge toren en de strakke lijnen
Van het rijzige schip beginnen met hun omge
ving vertrouwd te raken en overheerschen reeds
duidelijk de huizenblokken, die steeds tal
rijker en steedscher in de omgeving van de
Jap Gijzenvaart in enkele jaren tijds een nieuw
Stadsdeel deden groeien. En als men de kerk
binnentreedt, heeft men slechts weinig fantasie
hoodig om zich een duidelijke voorstelling te
blaken van hoe-het-worden-zal.
Nu de steigers rond den bouw zijn wegge
komen, is ook de critiek losgekomen, of liever
het oordeel van de menschen, die de kerk mooi
of niet mooi vinden. „Critiek" heeft jammer ge-
hoeg den zurigen bijsmaak gekregen van vitterij
en vasthouden aan persoonlijke voorkeurtjes.
®n daaraan zullen de katholieken van Haarlem,
en zeker de parochianen van de St. Bavo
In Haarlem-Noord, die zelf door gestadig of
feren den bouw van hun nieuwe parochiekerk
hebben mogelijk gemaakt, zich niet schuldig
blaken.
Toch heeft iedereen, die de kerk aan den
Rijksstraatweg opmerkzaam beziet, het goed
Vecht het bouwwerk mooi of minder mooi te
Vinden, om vergelijkingen te maken met de
Oudere nieuw-gothieke kerk, die op de conse
cratie van het nieuw gebouwde godshuis staat
te wachten om te worden afgebroken. De zeer
6erw. heer pastoor heeft er in het parochieblad
"Het Noorderlicht" een prettig artikel aan ge-
Wijd: Wordt onze nieuwe kerk mooi? De lezers
Van de „Nieuwe Haarlemsche Courant" zullen
ongetwijfeld kennis willen nemen van de fun-
bamenteele gevolgtrekkingen, welke de schrijver
bit zijn beschouwingen trekt.
De hoofdvorm van de nieuwe kerk, zooals
deze door de opdrachtgevers werd aangegeven
Mi door den architect, den heer A. J. C. Voor-
Velt, werd uitgevoerd, is die van de oud-chris
telijke, beter nog: van de Romeinsche basiliek.
oudste gedaante van het christelijke kerk
gebouw, zooals dat reeds voor het einde der
Christenvervolgingen te Rome is ontstaan,
■tijdens de regeering van den eersten christen-
keizer, Constantijn den Grooten, werden de ver
armde Romeinsche basilieken van Sint Pieter
de 16e eeuw vervangen door den geweldigen
Renaissance-bouw van Bramante en Michelan
gelo), van St. Jan van Lateranen en St. Paulus
buiten de muren de voorbeelden voor bijna alle
katholieke kerken, die voor 't ontstaan van den
Romaanschen stijl in het Westen gebouwd
^uden worden. De geleerden zijn het er nog
Meeds niet over eens, hoe de Constantijnsche
Basiliek is ontstaan. Maar of zij nu gegroeid
's uit de vormen van het Oud-Romeinsche pa
triciërshuis of uit de klassieke basilica er zijn
bog andere veronderstellingen te maken
Mker is, dat het grondplan steeds hetzelfde was.
nieuwe Kerk in Haarlem-Noord geeft ons
van het algemeene type een vrij nauwkeurig
beeld. Een hoog middenschip, afgesloten door
een halfronde nis of apsis en geflankeerd door
twee of vier zijschepen. Het altaar (in de oude
basilieken stonden nog geen zij-altaren) was
•'bist in de middellijn van den apsiscirkel ge
kaatst, terwijl het restant van den breedtemuur,
bat van boven het apsis tot het dak reikte, naar
be voorstelling, die er meestentijds op was aan
gebracht, triomphboog heette. Voor den zeer
Benvoudigen voorgevel der basiliek vond men
Meestentijds een vierkant plein, geheel door zui
lgangen omgeven. Was er een klokketoren.
ban stond deze tegen dit atrium aangebouwd,
'b ieder geval stond de toren los van het eigen
lijke kerkgebouw.
Het valt dus niet te betwijfelen, dat de een
duidige vorm van Haarlems nieuwste parochie
kerk zuiver traditioneel is en dat men zeker
Met het recht kan hebben deze bouwwijze pro
lan te noemen, dus min of meer ongeschikt
voor een Godshuis. Onwillekeurig zullen som
migen echter de vraag stellen: is het niet on-
Modern, of is het niet wat al te gemakkelijk op
beze wijze een historischen stijl na te bouwen?
Deze vraag is inderdaad meermalen gesteld
Bh het is niet zoo gemakkelijk er een recht-
Mreeksch antwoord op te geven. Een algemeen
bevredigend antwoord tenminste. Want dit be
daar valt inderdaad weg met de bewering, dat
be vorm van de Constantijnsche basiliek geen
bouwstijl is.
Het wezen van een historischen stijl vindt men
biet op de eerste plaats in de typische motieven
eh versieringen, die aan de bepaalde bouwwijze
Mgen schijnen te zijn. Deze motieven zijn pas
1 gevolg van den bepaalden bouwstijl. Zoo is het
Jjeelvuldig gebruik van den gothischen spits
boog het gevolg van de gothische bouworde,
bie niet aan den muur als zoodanig, maar aan
ben pilaar en de aan hem verwante steunpun
ten, als steunbeer en luchtboog de vóórnaam-
Me rol in het bouwwerk toedeelde. Reeds een
bepaalde gewelfconstructie kan men niet typisch
kothisch noemen, al zal men enkele meer gecom
pliceerde vormen zelden of nooit in de zooveel
Büdere Romaansche bouworde aantreffen.
De gothische stijl is aan de somtijds overdadig
Aangebrachte versieringsmotieven gemakkelijk
k onderkennen. In de Noordelijke landen en
st>eciaal in Nederland, waar tijdens de kerkelijke
opleving in de vorige eeuw ontelbare kerken in
be z.g. nieuw-gothische bouworde werden ge
bouwd, heeft men de gothiek dikwijls voor „den"
kerkelijken stijl aangezien. Deze eerbied bleef in
vele gevallen eenzijdig beperkt tot de versierin
gen der laat-gothische periode. In veel kerken,
HET IS ALTyD EEN BESTE
ALS ER CRAMA OP STAAT
waarvan de overbodige pilaren en de looze ge
welven) met latjes, stroo en witte kalk probeerden
minder begaafde architecten de grootsche ge
welfconstructies uit de Middeleeuwen te imitee-
ren) met de eigenlijke gothiek niets hadden uit
te staan, trachtte men door een overdaad van
torentjes en vergulde spitsboogjes de vereischte
sfeer te bereiken. De oude parochiekerk van
Haarlem-Noord is hiervan een duidelijk voor
beeld.
Toont de Romeinsche basiliek een bepaalden
„vorm", een eigen bouw-,.stijl" heeft zij niet.
Men kan hoogstens van haar zeggen, dat zij
ongothisch is, omdat de betrekkelijk lichte last
van het houten dak, dat hoogstens door een zol
dering met cassetten aan het oog wordt ont
trokken, niet door bepaalde, gemarkeerde steun
punten wordt gedragen, maar door den geheelen
buitenmuur. De muren van het hoogere mid
denschip worden ofwel door een rij rondbogen
ondersteund, ofwel gedragen door een rechten
steunbalk, die zonder verderen overgang door
pilaren wordt ondersteund. Noch de ramen, noch
de pilaren hebben een typischen vorm. De archi
tect van de Haarlemsche kerk heeft smalle, van
boven afgeronde ramen geprojecteerd en laat de
muren van het middenschip ondersteunen door
vierkante, uit baksteen gemetselde pijlers.
Al heeft de architect bij het ontwerpen van
dit kerkgebouw den traditioneelen vorm der Con
stantijnsche basiliek voor oogen gehad, hij heeft
dezen grondvorm verwerkt op een geheel eigen,
vaderlandsche wijze.
Den bescheiden hoofdingang heeft hij
naar den ouden Romaanschen trant be
kroond met sierlijke archivolten of halfronde
sierribben, terwijl hij de driedeeling van de ba
siliek in hoofdschip en lagere zijschepen uiterst
harmonieus en volkomen verantwoord heeft ge
varieerd tot een hooger en evenredig breeder
middenschip en lagere, smallere processiegan
gen.
Als het voornaamste versierende element heeft
hij het onmiddellijke materiaal gebruikt. Hol
land kent geen marmergroeven en Haarlem
heeft geen klassieke bouwresten, die hij, zooals
de Romeinen in den vroeg-christelijken tijd, als
rijkvoorziene opslagplaatsen van kunstig ge
beeldhouwde zuilen kon gebruiken. Omdat hij
niet zijn toevlucht wilde nemen tot bedrieglijk
stuc-werk of een toch altijd on-Hollandsche
overdaad van natuursteenen ornament, heeft
hij het sieraad gebruikt van de vaderlandsche
baksteen. Hij koos daartoe de zacht-bruine, le
vendige tint der z.g. „kloostermoppen", groote
steenen, die met hun duidelijke voeglijnen aan
de strakke muren van het kerkgebouw een eigen,
frissche charme verleenen.
Het zeer licht gekleurde antieke glas in de
ramen komt uit de werkplaatsen van den
Roermondschen glazenier Joep Nicolas, die ook
het ontwerp voor het gekleurde roosvenster in
den voorgevel teekende. Het dak van de kerk
en de klokketoren zijn bedekt met diep
bruine, sterk gebogen Romaansche leien, die
het exterieur zeer verlevendigen.
De hoofdvorm van Haarlems nieuwe paro
chiekerk is traditioneel, zonder een slaafsche
navolging te zijn van een historischen bouwstijl.
Soit! Maar is die traditioneele vorm, hoe
aesthetisch ook uitgewerkt, niet armelijk? Zou
een rijkere kerk, met prachtige gewelven en
weidsche beuken nog niet mooier zijn geweest?
De middeleeuwers bouwden in enkele eeuwen
tijds in hun steden en dorpen, één of hoogstens
twee, drie kerken. Een stadsuitbreiding zooals
wij die gemiddeld om de vijf jaar meemaken,
was voor hen een evenement, waarvan oor
konden en kronieken ons nu nog verhalen. En
bij de meest bekende stadsuitbreidingen bleven
hun parochiekerken groot genoeg.
Zelfs als we zoo de practische zijde van het
geval benaderen de crisis vergaten we nog
komen we nog niet tot de conclusie, dat de
nieuwe kerk in Haarlem-Noord minder mooi
zou kunnen zijn.
De zeereerwaarde pastoor van de Sint-Bavo-
parochie heeft in het artikel, dat wü boven
noemden, de vraag gesteld: „Wat is eigenlijk
schoonheid?" „Men kan het antwoord in
verschillende termen uitdrukken, schrijft hij
verder, maar het komt hier op neer: Schoon
heid is de glans van waarheid en orde."
Hoe waar en hoe heerlijk de vaderlandsche
materialen bij den nieuwbouw werden aange
wend (Thijm en Cuypers hebben dus toch niet
vergeefs gestreden!) en hoe harmonieus en
doorzichtig de verhoudingen van ruimten en
lijnen zijn, zal aan ieder, die het nieuwe kerk
gebouw gaat zien, moeten opvallen. Maar orde
eischt ook doelmatigheid. En de doelmatig
heid van een kerk eischt allereerst, dat het
een waar Godshuis is.
Dit is geen kwestie van knusse intimiteit, zelfs
niet alleen van sfeer. De kerk omsluit de ver
gadering der geloovigen, die vereenigd zijn
uit eigen beurs is het, als U ingaat op ver
leidelijke aanbiedingen van radio-aankoop
a 1.per week (zonder luidspreker).
Laat U door 'n vertrouwd radiobureau eens
inlichten wat U betaalt aan hooge rente
Wij leveren U de zoo geroemde
met ingebouwden electr. dyn. luidspreker
van 119.voor slechts 1.54 per week
met zeer lage rente.
Komt en overtuigt U, 't is in uw eigen belang
KLEVERLAAN 176, t/o Sportveld, Tel. 14753
rond het altaar. Beiden, geloovigen en altaar,
hebben hun rechten in de Katholieke Kerken.
De geloovigen moeten zich in het heiligdom
voelen en het altaar moet het cultisch middel
punt zijn, waaraan het heiligdom zijn luister
ontleent.
Deze doelmatige schoonheid, waaraan de
kerkenbouwers in den laatsten tijd meer dan
vroeger bijzonder aandacht hebben geschon
ken, is in de nieuwe kerk van Haarlem-N. op
overtuigende wijze bereikt. Het ruime schip,
met bijna duizend zitplaatsen, die alle een on
gehinderd uitzicht op het geheele priesterkoor
geven, maakt nergens dien indruk van kramp
achtige ruimte, die men elders kan aantreffen.
Het altaar, dat in de as van de betrekkelijk
smalle apsis is geplaatst en dat met een een
voudig houten ciborium zal worden overhuifd,
trekt onmiddellijk de aandacht, zonder dat het
noodig was het priesterkoor op een zeker ,,on-
traditioneele" hoogte te projecteeren.
Door de geheele kerk waast de sfeer van de
gedempte bruine tint der muren en van het
gouden licht, dat door de voorloopige beglazing
der hooge ramen valt. Ook de sfeer behoort tot
de doelmatigheid van een kerkgebouw. Juist de
sfeer, die zoo weinig met ons verstand en zoo
heel veel met ons hart te maken heeft.
B.
Zondagmiddag om kwart over twee wordt in
de Kathedraal de generale repetitie gehoudten
voor de gezangen van de as. Bisschopswijding.
Zoowel de heeren zangers als de jongens wor
den tijdig verwacht.
Kapelaan L. KAT.
De commissaris van politie deelt mede, dat
in verband met de Bisschopswijding op Dinsdag
11 Februari a.s. in de Kathedraal, het gedeelte
Leidsche Vaart van de Westergracht af tot en
met het Emmaplein zal zijn afgesloten voor
het gewone verkeer en voor voetgangers.
Op dat gedeelte worden alleen toegelaten
houders van kaarten, toegang gevende tot de
kerk.
Voertuigen, bestemd voor de kerk mogen al
leen voorrijden van de richting Leidschebrug
af. Van de richting Emmaburg wordt geen ver
keer toegelaten.
Op het Emmaplein, in de Karei van Mander-
straat en Schreveliusstraat kan volgens de aan-
wijzigingen van de politie geparkeerd worden.
Ook na afloop der plechtigheid wordt op voor
meld gedeelte één-richtingverkeer toegepast en
mogen zij, die bezoekers komen afhalen, slechts
van de richting Leidschebrug af voorrijden.
27 Maart zal het een halve eeuw geleden zijn
dat de bouw van een nieuwe ijzeren draaibrug
ter vervanging van de toen bestaande Melk-
brug werd aanbesteed voor f 52.700.
15 Juli van hetzelfde jaar 1886 werd de eerste
steen van de nieuwe Melkbrug gelegd door
burgemeester mr. E. A. Iordens. Reeds op 2
December daaropvolgend kon de nieuwe brug
geopend worden.
Vrijdag 14 Februari komen de leden van „Ge
loof en Wetenschap" opnieuw bijeen, ditmaal
om 8.15 uur in den Jansweg-èchouwburg. Op
deze bijeenkomst zal de zeereerw. heer Emil
Fiedler uit Berlijn een voordracht houden over
,.Der Titanenkampf zwischen Heidentum und
Christentum. Wie wird er enden?"
Het bestuur der Vereeniging vroeg een portret
van den spreker, maar kreeg onderstaande
spreuk (geplaats in het kader van een foto)
als antwoord:
„Das Gesicht eines religiösen Schriftstellers
sind seine Gedanken".
Deze fijne opmerking is alvast een voorproefje
van het genot dat den leden van G. en W.
Vrijdagavond wacht.
HETADRES VOOR
GR.HOUTSTR. 166
Van 8 tot en met 23 Februari wordt in het
Frans Halsmuseum, onder auspiciën van de
vereeniging „Kunst zij ons doel", een eere
tentoonstelling gehouden van nagelaten wer
ken van den kunstschilder Louis Hartz. Zater
dagmiddag om half 3, is ze officieel geopend,
onder zeer groote belangstelling van collega's en
kunstvrienden.
De heer H. F. Boot, voorzitter van „Kunst
zij ons doel" gaf bij de openings-toespraak
uiting van den eerbied, dien de collega's koes
teren voor het werk van wijlen Louis Hartz
om zijn groote beteekenis als portretschilder.
Ook zijn landschappen en stillevens roemde
spreker zeer. „als een eenvoudige erkenning
van de eerlijkheid des levens."
Een groot deel van dezen lof komt ook toe
aan de weduwe, aldus de heer Boot, die veel
er toe heeft bijgedragen, dat om haar echt
genoot steeds een sfeer geschapen werd, welke
hij voor zijn prestaties zoo noodig had.
Mevrouw Hartz bood hierna aan de vereeni
ging het portret van haar voorzitter aan, ge-
teekend door wijlen haar echtgenoot.
Geboren: 5 Febr.: F. H. v. LeeuwenWig-
cherink d; 7 Febr.: G. v KlaarbergenBijlstra
z.; M. Verkooijen—Grijmans z.; 3 Febr.; A.
Scheffelv. d. Wielen d; 7 Febr.: M. A. Piët
v Loenen d; 6 Febr.: M. J. W. ten Hove
Schlüter z; 8 Febr.: F. Bosch—Zwart d.
Ondertrouwd: 8 Febr.: J. B. Dingemans en
Chr. J. Schijf.
Overleden: 7 Febr.: M. MöhringerBokkens,
62 j., Paul Krugerkade; 6 Febr. J. Hof, 67 j.,
Pijlslaan; 7 Febr.: M. VisCouwenhoven, 78 j„
Oosterhoutlaan; W. Kuiper, 24 j., Oost Indië-
straat.
SAINT LOUIS DU SENEGAL, 8 Febr.
(Reuter-Havas). De tegenwoordigheid van
Z. Em. Kardinaal Verdier bij de plechtig
heden te Dakar, bracht een buitengewone
beweging onder de Fransch-Oost-Afrikaan-
sche bevolking.
Woensdagavond ontving de Kardinaal op het
raadhuis een deputatie van 300 Muzelmannen,
die betuigden dat zij hoog vereerd waren met
't bezoek van den „grooten blanken Marabout",
terwijl zy tevens hun aanhankelijkheid aan
Frankrijk verzekerden. Zij verzochten den Kar
dinaal aan Frankrijk te berichten, dat de Fran-
sche belangen ook die van hen waren.
Dergelijke betuigingen van dankbaarheid en
aanhankelijkheid deden zich gedurende de ge
heele reis voor, welke de Kardinaal door Oost-
Afrika maakte.
Donderdag bereikte Z. Em. de stad Kaolac.
Langs alle stations wapperden de vlaggen en
brachten de inboorlingen eerbetoon en dansten
op het rhythme van tamtams. Donderdagavond
nog kwam Kardinaal Verdier te Saint Louis
aan, waar Z. Em. werd ontvangen door de hooge
autoriteiten en een groote menigte blanken en
zwarten die Z. Em. luide toejuichten op den weg
naar zijn tijdelijk verblijf.
BRUSSEL, 8 Febr. (D.N.B.) De Vlaamsche
bond van Oudstrijders bepaalt in de Zondags
editie van zijn orgaan zijn standpunt tegen de
eenige dagen geleden door minister Devèze af
gelegde verklaringen over de portee van het
Fransch-Belgisch militair accoord. Onder de
leus „Los van Frankrijk" wordt in dit artikel
de nadruk er op gelegd, dat 90 percent van de
Vlaamsche bevolking zich verzet tegen ver
hooging van de militaire lasten en de opzegging
van het accoord eischt.
Onder déze verklaring is een oproep afge
drukt, waarin uitgenoodigd wordt tot deelne
ming aan den grooten opmarsch van den Bond
van Oudstrijders, die op 22 Maart te Brussel,
eveneens onder de leuze „Los van Frankrijk"
gehouden zal worden.
B. en W. hebben thans in hun vergadering
van Zaterdag besloten, aan de uitnoodiging, ver
vat in genoemd Koninklijk besluit, gevolg te
geven. De salaris- en loonverlaging zal ingaan
op 1 Maart a.s.
De Eerste Kamer is bijeengeroepen tegen
Donderdagavond 13 Februari te half negen uur.
Op de agenda staat de wijziging van de Pen
sioenwet voor de spoorwegambtenaren 1925.
Vrijdag 14 Februari zal de Kamer weder bij
een komen ter behandeling van het wetsont
werp verlaging van de openbare uitgaven voor
het onderwijs.
Naar wij vernemen is heden definitief het be
sluit genomen, dat Nederland in verband met
het ongeval van Donderdag j.l. niet in de vier-
persoonsbobwedstrijd te Garmisch zal uitkomen.
Wel echter zal een Nederlandsche bob aan den
twee-persoons wedstrijd deelnemen.
De ex-wereldkampioen Sharkey heeft te Boston
een wedstrijd gebokst tegen den Amerikaan
Shucco, die na tien ronden op punten won.
Sharkey's boksersloopbaan zal nu wel voor
goed afgeloopen zijn.
moet U zich wenden tot de SPECIAALZAAK van de Firma
De zaak met reputatie. Eig.: D. S. LEEFLANG
Garmisch, 8 Febr.
Het uitstapje, dat Prinses Juliana van
daag uit Igls naar de Olympische Winter
spelen te Garmisch-Partenkirchen heeft
gemaakt, mag in elk opzicht geslaagd hee-
ten. Wü maakten reeds melding van het
prachtige weer, dat men hier sedert den
aanvang der spelen feitelijk voor het eerst
heeft genoten en waarvan onze Prinses vol
op heeft geprofiteerd.
Vele Nederlanders hier, die van het bezoek
kennis zullen nemen, zullen ongetwijfeld een
gevoel van spüt niet kunnen onderdrukken, dat
zy geen gelegenheid hebben gehad de Prinses
te begroeten. Voor de Prinses zelf, hoezeer zy
deze aanhankelykheid op prijs zal stellen, moet
het echter aanzienlyk tot het genoegen van het
uitstapje hebben bygedragen, dat zij onherkend
en ongedwongen zich vry heeft kunnen bewegen
tusschen het drukke gewoel van het Olympische
winterfeest.
Buiten dr. Ritter von Halt, die uiteraard van
het bezoek op de hoogte moest worden ge
bracht, heeft vanmorgen in het Skistadion zelfs
geen der autoriteiten, die eveneens een plaats
op het balkon van het Olympia Haus hadden
gevonden, vermoed of geweten, wie de eenvou
dige, vroolüke bezoekster was, die naast hen
had plaats genomen. Zoo weinig was men op
de hoogte van de aanwezigheid der Prinses,
dat het meer dan een half uur duurde, voor zij
de bestelde warme chocolade geserveerd kreeg.
Volkomen onopgemerkt vertrok Prinses Julia
na met haar gezelschap tegen twee uur uit het
Skistadion met den Nederlandschen hofauto,
die vanmorgen uit Igls was gekomen. Ook deze
auto was op het incognito berekend en geen enkel
uiterlyk onderscheidingsteeken verried aan het
publiek, welken belangryken dienst zy moest
doen. Slechts een ingewijde had wellicht door
het Nederlandsche nationaliteitsbord en het
blauwe nummerbord met de H van Zuid-Hol
land de bestemming van den auto, die bestuurd
werd door twee Nederlandsche chauffeurs, kun
nen raden.
Van het Skistadion ging het terug naar de
kom van Partenkirchen. Toen de auto echter
uit de Mittenwalderstrasse de drukke Ludwig-
strasse naderde, gaf de Prinses er de voorkeur
aan te voet door het dorp te wandelen. Met be
langstelling bekeek zij de vele fraaie gevels der
oude Beiersche huizen met hun typische gevel
schilderingen.
Het was een merkwaardige gewaarwording
voor de enkele ingewyden, de Prinses te mid
den van het publiek te zien wandelen, zonder
dat iemand der vele voorbygangers, die haar
passeerden, het flauwste vermoeden er van had
den. dat men naast of achter de „Hollandische
Kronprinzessin" liep, van wier verblijf te Igls
vele Duitschers hier op de hoogte zyn, zoodat
den te Garmisch aanwezigen Hollanders her-
haaldelük gevraagd wordt, of zy dan niet eens
naar de Winterspelen komt.
Nadat wederom een eindweegs per auto was
afgelegd, stapte het gezelschap in de Bahnhof-
strasse uit om ook de verschillende winkels in
deze straat te bekyken. Vandaar ging het ver
der naar het Kunstijsstadion, waar juist tegen
half drie de üshockey-match tusschen Tsjecho-
Slowakye en Hongarije begon. Als gewoon be
zoekster nam de Prinses met haar gezelschap
plaats op de eere-tribune. Voor zoover viel na
te gaan heeft zij intens genoten van het fraaie
en snelle spel der beide teams, die een forsche,
doch niet onsportieven wedstrijd speelden.
Met volmaakte onpartijdigheid applaudisseer
de zij voor elk met succes geplaatst schot of
voor het fraai afslaan van een gevaarlijken
aanval. De Tsjechen wonnen tenslotte met 30
en beide teams brachten een saluut voor de
eere-tribune, alvorens het strijdveld te verlaten.
In den loop van den middag voegde de presi
dent van het N.O.C. baron A. Schimmelpenninck
van der Oye, zich opnieuw by het gezelschap
en gaf de Prinses verschillende inlichtingen
over het spel en over den toestand van de
Nederlandsche deelnemers te Garmisch.
Zonder dat viel na te gaan op welke wijze,
had zich ook op de perstribune het nieuws ver
spreid, dat de dame met den zwarten bont
mantel en de blauwe ysmuts op de eere-tribune
aan den overkant, Prinses Juliana der Neder
landen was. Ook de buitenlandsche journalisten
onthielden zich echter van elke onbescheiden
heid en het incognito bleef streng geëerbiedigd.
Tijdens de ijshockey-match maakte de luid
spreker bekend, dat als resultaat van de ge
combineerde afdaling en slalom voor dames,
Duitschland de eerste Olympische gouden me
daille had gewonnen. Met het daverend gejuich
van het publiek stemde de Prinses in door har
telijk handgeklap.
Te ruim 4 uur was de wedstrijd beëindigd en
per auto werd de korte afstand afgelegd naar
het station, waar de Prinses weer, geheel ver
loren in de groote drukte, onopgemerkt het per
ron bereikte, vanwaar de trein naar Innsbrück
vertrok. In dezen trein was een eerste klasse
coupé in het eerste rütuig voor de Prinses en
haar gevolg gereserveerd. Daardoor scheen dit
maal ook het stationspersoneel op dit gedeelte
van het station te weten, wie de hooge bezoek
ster was, want toen de trein zich, ongeveer tien
minuten te laat, in beweging zette, werd de
Prinses stram in de houding en met opgeheven
arm door het stationspersoneel begroet.
De Nederlandsche consul te Miinchen, de
heer W. Dyserinck, die het gezelschap den ge
heelen dag had vergezeld, deed de Prinses tot
op het perron uitgeleide.
HANNOVER, 8 Febr. (D.N.B.) De persdienst
van de rijksspoorwegen deelt mede, dat heden
middag omstreeks half zes op den onbewaakten
overweg van den Hamburger straatweg in
Brur.swijk een auto door een goederentrein werd
aangereden. Hierby werden drie personen ge
dood en verscheidenen gewond.
De auto was een vrachtauto, waarmede een
25-tal arbeiders van hun werk naar huis terug
keerden.
De minister-president van Brunswijk, Klagges,
heeft 2.000 Mark beschikbaar gesteld voor de
nagelaten betrekkingen van de slachtoffers.
BOEDAPEST, 8 Febr. Stefani meldt, dat be
sloten is aartshertog Joseph von Habsburg te
benoemen tot maarschalk van Hcmgarye en
president van de Hongaarsche Academie van
Wetenschappen.
De „Oeverzwaluw" (thuisreis) vloog van Ran
goon naar Jodhpur.
De „Nachtegaal" is op de uitreis te Cairo ge
land.
De „Koetilang" is op de thuisreis te Medam
aangekomen.
De „Perkoetoet" is op de uitreis te Rome
aangekomen.
Naar wy vernemen, kwamen B. en W. van
Amsterdam op 31 Januari j.l. in het bezit van het
Kon. besluit van 27 Jan. 1936, No. 13, waarbü het
College wordt uitgenoodigd, binnen een termijn
van drie weken de loon- en salarisregelingen
voor de gemeentewerklieden en -ambtenaren
vast te stellen, welke vervat waren in de voor
dracht van B. en W. aan den Gemeenteraad
van 22 November 1935. Zooals men weet, werd
deze voordracht tweemaal door den Gemeente
raad verworpen.
Naast Avro-kantoor - Koninginneweg 6
Er waren Zaterdagavond ruim achtduizend toe
schouwers in het Olympisch Ijsstadion te Gar
misch aanwezig, toen de ijshockeywedstryd
DuitschlandZwitserland werd gespeeld. De
stryd, die een spannend verloop had, eindigde
tenslotte in een 20 zege van de Duitsche
ploeg.
De wederzydsche aanvallen hadden geen re
sultaat. Vooral de Duitschers waren sterk in het
offensief, maar het eerste speelkwartier eindigde
zonder dat er doelpunten werden gemaakt.
Het tweede speelkwartier opende met een
snellen aanval van de Duitschers. De Zwitser-
sche verdediger Hoh, werd wegens een overtre
ding van de spelregels het veld uitgestuurd.
De ploegen waren volkomen aan elkaar ge
waagd. Tenslotte slaagde Rudi Ball er in
Duitschland de leiding te bezorgen. Bij een aan
val van de Duitschers kreeg de Zwitsersche ver
dediger Schmidt den puck zoo ongelukkig in het
gezicht, dat hü bewusteloos neerviel en moest
worden weggedragen.
In het laatste kwartier speelde hy weer mee
met een groot verband op zijn gezicht. De Duit
schers vielen vinnig aan en na een schitterende
througpass slaagde Jaenicke erin den Zwitser-
schen keeper opnieuw te passeeren. (20).
De Zwitsers drongen sterk op voor het Duit
sche doel, doch zonder verdere verandering in
den stand kwam het einde.
Zaterdagavond werden in het Oostelyk
Zwembad te Rotterdam wedstryden gehou
den, waarin mej. Greet Brouwers (R.D.Z.)
op de 100 M. schoolslag een nieuw Neder-
landsch record vestigde.
Zij legde dezen afstand af in den tyd van
1 min. 25.2 sec. en bleef hiermede precies 1 sec.
onder het oude record, dat met 1 min. 26.2 sec.
op naam van mej. Jenny Kastein stond.
De overige uitslagen luidden:
100 Mr. vrye slag dames (Rotterdamsch kam,
pioenschap)1. Willy den Ouden (RDZ) 1 min.
5.4 sec.; 2. Rie Mastenbroek (ODZ) 1 min. 6.8
sec.; 3. Annie Timmermans (RDZ) 1 min. 12.2 s.
100 M. vrüe slag heeren (Rotterdamsch kam
pioenschap) 1. Van der Kuil (SZC) 1 min. 5
sec.; 2. Hovink (RZC) 1 min. 6.4 sec.; 3. Delwei
(RZC) 1 min. 6.8 sec.
100 M. schoolslag dames: 1. Greet Brouwers
(RDZ) 1 min. 25.2 sec.; 2. C. Eykebroek (ODZ)
1 min. 29.8 sec.; 3. J. Groenendijk (RDZ) 1 min.
29.8 sec.
100 M. schoolslag heeren: 1. P. Kruythof (RZC)
1 min. 18.8 sec.; 2. W. van Wijk (SCH) 1 min.
19 sec.; 3. Leen Korpershoek (RZC) 1 m. 19.8 s.
100 M. rugslag dames; 1. B. Martin (ODZ) I
min. 20.6 sec.; 2. D. Kerkmeester (ODZ) 1 min.
21.6 sec.; 3. G. Douw (ODZ) 1 min. 21.8 sec.;
4. C. van Zuuren (RDZ) 1 min. 22.4 sec.
100 M. rugslag heeren: 1. Wim Delwel (RZC)
1 min. 26.4 s.; 2. Karei Hovink (RZC) 1 m. 31 s.
5 x 50 meter estafette vrye slag dames: 1.
RDZ 1, tyd 2 min. 40 sec.; 2. ODZ 1, 2 min. 44.6
sec.; 3. ODZ 2, 2 min. 51 sec.; 4. RDZ 2, 2 min.
55 sec
5 x 50 meter estafette vrüe slag heeren: 1.
RZC 1, 2 min. 28.2 sec.; 2. SZC 2 min. 33 sec.;
3. Maas 2 min. 39.8 sec.; 4. RZC 2, 2 min. 40.8
sec.; 5. Unitas 2 min. 44 sec.
