Landgoederen der koningen van Engeland Goudvisch- Koning Edward als „farmer" teelt Praatje over sponzen Aanlokkelijk aanbod Waardevolle nieuwe aanwinsten ZONDAG 16 FEBRUARI 1936 VEI BURE NAS: DE GEHEELE COLLECTIE VAN DUIZEND KROKODILLEN HET LAND DER OESTERTEELT Zeven tronen voor den Engelschen koning De eigenaar van een „farm" in Indiana zou een jaarlijksche winst van f25.000 maken Interessant bedrijf Een „verbannen" klok Het schrikkeljaar HEEFT MEN VEILIG DEN WINTER KUNNEN DOOR- V OUWEHAND'S DIERENPARK VOO! wee post he iel va aai gei set ko da ge ha Li ee de scl Dez diger sische thans Tass Nas Japar ken s nen voorti Tokio Des tenia pansc van i kunm ergeri en he ten, i als p schou 1 por uit doe ges der me ha; I der ha; en Hi; mi de vai Ui stige de t Man meer Man auto Mar na e rugg Cl heer het gehi strij uit sjoe V; gole ZOU( sche S. de verl tral besl van aan moi sou TE RHENEN Rhenen verleden jaar heel Holland verraste, prikkelde nog dermate onze nieuwsgierigheid, dat wij be sloten eens een kijkje in het Dieren park op den Gvebbeberg te gaan nemen. Niet omdat wij verwachtten daar evenals in de zomermaanden het dierenleven in zijn volle vrije ontwikkeling te kunnen gadeslaan, maar meer om ook eens een kijkje te nemen achter de schermen der winterberging. Ten zeerste verwonderde het ons, het park Ör volle bedrijvigheid aan te treffen. Allerwegen waren werklieden bezig met het treffen van voorzieningen voor het naderende voorjaar. Hamerslagen klonken, troffels lieten hun sner pend geluid hooren, machtige steigerwerken omringden diverse nieuwe gebouwen, het lied van noesten arbeid kionk, waar anders zoete vogelmelodieën den bezoekers het verblijf ver aangenamen Natuurlijk gold onze eerste gang „De Kroko dillen"! In brakenden welstand troffen wij hen in een welverzorgde afdeeling binnenshuis aan. Met eenigen trots deelde de heer Ouwehand ons mede, dat het hem gelukt was, de geheele collectie veilig den winter door te brengen, zonder ook maar één sterfgeval. Welk een ge weldige prestatie dat is, behoeft geen nader betoog. Ook dit jaar kan dus oud en jong weer ten volle genieten van den grootschen en sensa- tioneelen aanblik, dien deze geweldige collectie biedt. Vervolgens ontplooide zich aan ons oog de nieuwe verblijfplaats van Olifant en Nijlpaard; geheel ontworpen volgens de bouwprincipes, die men in de meest moderne dierentuinen ter we reld, zooals Berlijn, Rome en Vincennes volgt. Grootsch van aanleg, up to date 'van inrich ting en met een zeer grooten uitloop, die de dieren hun gevangen zijn doet vergeten. Ook de nieuw aangelegde Afrikaansche step pen, zonder omrastering, waar talrijke dieren dit jaar van hun onbelemmerde vrijheid zullen genieten, zijn door de allernieuwste vindingen op dit gebied zeer bewonderenswaardig. Het nieuwe verblijf van de Maleische beren is eveneens zonder omrastering en beantwoordt volkomen aan alle eischen, die de toekomstige bewoners stellen! In afwachting van het arriveeren der pin- guins, is voor deze grapjassen uit de vogel wereld nu reeds een passend verblijf ingericht Ongetwijfeld zullen zij de talrijke bezoekers dit jaar van hun grimassen laten genieten. Met den bouw van een bassin, waarbij alle buitenlandsche ervaringen zijn toegepast, was men nog doende en op onze vraag voor wie dit aardsche paradijs bestemd was. werd ons medegedeeld, dat dit voor de zeeleeuwen, even eens een geheel nieuwe attractie, werd gecon strueerd. In Yorkshire, het Engelsche landschap der vetste weiden en der sterkste runderen van geheel Engeland, ligt het landgoed Wind sor, eigendom van den overleden koning George V. Als kroongoed gaat het Slot v/indsor met omliggende landerijen, veestapel, plantsoenen, enz. over in handen van den opvolger van den gestorven vorst, Koning Edward VIII; even zoo de talrijke landgoederen en vorstelijke be zit! ingen in andere deelen van Groot-Brittan- nië. En hiermee neemt Edward VIII meteen de zorgen over voor de modelgoederen, de boerde rijen en de vorstelijke buitens, welke door En gelsche boeren, in dienst van het Hof, worden geleid. Sedert eeuwen behooren talrijke boerderijen tot de bezittingen der Engelsche koningen. In geheel Europa vindt men niet één vorst, die zooveel landgoederen en boerenhofsteden zijn eigendom mag noemen als juist de Brit- sche vorst. Koning George V was, evenals zijn zoon, Edward VIII, een bevorderaar van akker- Een nieuwe attractie in Ouwehand's dierenpark zal een tiental zeeleeuwen vormen bouw en veeteelt. Het boerderijen was hem een lust en het grootste gedeelte van zijn vrijen tijd bracht hij buiten op het boerenland door, keuvelend met de eenvoudige boeren en wande lend door de vrije natuur. Men kan gerust zeggen, dat het aan Koning George te danken is, dat de Britsche landbouw, ondanks de crisisjaren, zich heeft weten staan de te houden. De vorst gaf het voorbeeld aan de boeren. Hij sympathiseerde met hen, sprak met hen, gaf en vroeg hun raad, kortom, leefde met de eenvoudige plattelanders mede en dit juist maakte hem zoo sympathiek onder de bevolking. De groote bezittingen in Sandringham en Windsor waren de liefste verblijven voor Ko ning George V, wanneer hij zijn farmerstalen ten wilde ontplooien. De beteekenis „farmer" dient men in Engeland evenwel op andere wijze uit te leggen dan de beteekenis, welke de Ame rikanen er aan hechten. Het farmer-zijn in Amerika beteekent slechts: geld verdienen de arbeidsprestatie der ondergeschikten zoo hoog mogelijk opvoeren, den veestapel mét de jaren zien groeien. Doch hoe geheel anders is daarbij vergeleken het rustig boerenleven in Engeland! En tóch wist de Engelsche landbouw een hoo- gen graad van ontwikkeling te bereiken. In Engeland vindt men vele bekroonde veesoorten. Op de weilanden van Windsor b.v. vindt men de schoonste kudden van het Jerseyras, de be roemde „boterkoeien", waarop de overleden vorst zoo trotsch was. Deze dieren eischen een aparte verzorging. Op Sandringham wordt zeer veel melk be reid. Windsor zorgt voor de boter aan het Hof; Sandringham zorgt voor de melk, het rund- vleesch en het schapenvleesch. Het vleesch, af komstig van de koninklijke landerijen, kan ech ter lang niet worden verorberd aan het Hof, waarom jaarlijks honderden kilo's van het kos telijkste vleesch naar de ziekenhuizen van En geland worden gebracht. Sedert eeuwen hebben de Engelsche koningen een zwak gehad voor het „farmer-zijn". Koning George III stond bekend als „Boer George"; een bijnaam, dien hij zichzelf gaf. In vroeger jaren waren de koninklijke boerderijen even wel nog niet zoo gemodelleerd als thans. Onder George V hebben zij groote verbeteringen on dergaan; George V maakte er modelboerderijen van door electrische verlichting aan te bren gen, de stallen van de meest moderne zuive ringstoestellen te voorzien, enz. Het goede voor beeld van den koning vond navolging; vele boerderijen in Engeland werden omgeschapen in modelboerderijen, waar hygiëne voor mensch en dier de eerste plaats inneemt. De Yorkshirepaarden der koninklijke land goederen zijn wereldberoemd. Sandringham om vat niet minder dan 5000 H.A. De akkerbouw is zóó uitgebreid, dat het geheele Hof er het geheele jaar door levensmiddelen voor de Hof- tafel vindt. In de laatste jaren wijdde de ko ning zich meer in het bijzonder aan den vlas bouw. De vlasvelden in Sandringham beslaan 60 H.A. Het gewonnen vlas wordt gebruikt voor verscheidene doeleinden. Is de oogst eens bij zonder groot, dan mogen de boeren uit den omtrek van Sandringham het vlas, zonder be taling, van den akker komen snijden. De Prins van Wales, thans Koning Edward VIII, heeft zijn voorliefde voor het land- en het boerenleven van zijn vader geërfd. Ook hij bezit vele stukken gronds, welke hij voor land- bouw-doeleinden heeft beschikt. Op zijn Hertog dom Cornwall bevinden zich 250 pachtlanden. De huidige Britsche vorst interesseert zich ook voor de oesterteelt, welke vooral in Enge land zeer groot is. Aan de Engelsche kusten vindt men- vele „oester-banken" en „oesterpar ken". Talrijke hiervan behooren aan het Hof en worden door visschers gepacht. Edward VIII, die zich bijzonder interesseert voor de Engelsche veeteelt, werd kort geleden lid van de Britsche Vereeniging tot Bevordering der Veeteelt. Deze instelling heeft aan den vorst een ijverigen propagandist. Op elke beduidende veetentoonstelling in Engeland vindt men den populairen vorst. Vee uit de koninklijke stallen vindt men in alle deelen van Engeland, zelfs in het buitenland. De Dartmoor-ponny's van Wales zijn zeer bekend. De koning is eigenaar van een aantal dier beesten, die bekend zijn om hun taai ras. De boeren in Engeland zullen de interesse van Koning Geoj-ge sterk missen. Hij was een eenvoudig mensch onder de eenvoudigen en wist zich juist daardoor zoo bemind te maken. Doch de jonge koning zal zich in dit opzicht niet minder populair weten te maken. De nieuwe Koning van Engeland heeft een groote voorliefde voor het landle ven, een eigenschap, die hij van zijn overleden vader heeft geërfd. Groote belangstelling legt hij aan den dag voor het boerenbedrijf en dikwijls vertoeft hij er temidden op. het platteland, vooral, als dit bovendien rijk aan natuurschoon is, zooals boven afgebeelde grillig ge vormde bergtop, de Coniston Old Man, welke een der aantrekkelijkste gedeel ten van het Engelsche merengebied beheerscht Het zal weinig bekend zijn, dat de koning van Engeland zeven verschillende koningstro nen bezit, die ook alle als zoodanig gebruikt worden. De oudste hiervan is van vrij eenvoudigen vorm. Deze werd gemaakt voor Eduard I, toen ongeveer 600 jaar geleden Schotland onderwor pen werd. Het eikenhout voor dezen zetel gebruikt, liet men uit Schotland komen. Deze troon staat in de Westminster-abdijkerk en hierop neemt elke Engelsche koning plaats, wanneer hij ge kroond wordt. Een zeer mooie troon bevindt zich in het Engelsche Hoogerhuis. Deze is versierd met edelsteenen en staat onder een troonhemel van kostbaar goudbrokaat. Deze zetel wordt ge bruikt bij de plechtige opening van het Engel sche Parlement. In het Hoogerhuis bevindt zich nog een an dere troon, nX in de koninklijke kleedkamer Hierop neemt de Koning plaats, wanneer hij met de voorgeschreven plechtgewaden moet worden bekleed, voor hij de zittingszaal van 't parlement binnentreedt. De kostbaarste en prachtigste troon is die in het St. James-paleis. Hierop neemt de koning plaats bij plechtige audiënties. Met diamanten en edelsteenen van onschatbare waarde is deze zetel versierd. Verder is er nog een troon in het Bucking- hampaleis en zijn er twee in het paleis van Windsor. Een der beide laatste was een ge schenk van een Indischen Maharadja, een stuk van buitengewone schoonheid, dat voor een groot gedeelte uit ivoor gesneden werd. 't Is een curieuze gedachte, dat een aardig be staan kan worden gevonden in oogenschijnlijk zoo onbeduidende dingen als goudvischjes, en toch is het een feit. Er is voortdurend vraag naar deze aardige wezentjes, èn voor gebruik én voor sieraad. Zij vormen een aantrekkelijk aas voor grooler visch en worden om die reden ge zocht en gekocht door hengelaars, overal waar zulk aas noodig is. En ook worden ze aange kocht door tal van aquariums, particuliere en openbare. Er zijn goedkoope en dure goudvis- schen, sommige zeer gewoon en andere heel zeldzaam. De vraag overtreft soms den voorraad, en wie op wetenschappelijke wijze zich met de goudvischteelt ophoudt, is er vrijwel zeker van er een mooie winst mee te zullen behalen. Zulk een goudvischteelt bestaat o.a. te Wald- ren in Indiana, een der grootste, zoo niet de grootste der gansche wereld, en zij heeft een historie, wel de moeite waard er kennis van te nemen. Ze wordt daar „Gold-Fish-Farm" ge- heeten. Waarom zulke inrichtingen „farm' (boerderij) worden genoemd, is niet al te best te begrijpen, maar ten opzichte van de „farm" van Waldren is eenige grond aanwezig voor het ge bruik van het woord, want het nu mooie eigen dom, in symmetrische vlakken water verdeeld, is eenmaal inderdaad een boerderij geweest. De eigenaar er van echter maakte geen zaken en zoodoende namen de goudvischjes waar naar de landbouwer, in overdrachtelijken zin tevergeefs had gehengeld de plaats der knollen en aardappelen in. Dit geschiedde echter jaren geleden en men zegt, dat de gelukkige bezitter der goudvisch - jes-„boerderij" thans een jaarlijksche winst maakt van ongeveer 25.000 gulden. De kleine vischvijvers zijn letterlijk gevuld met meer dan 150.000 goudvischjes, voor elk waarvan - dat behoeft wel niet gezegd wordt gewaakt met teedere bezorgdheid, van den dag van zijn ge boorte tot het oogenblik der verscheping. Eerst worden zij in een bijzonderen broedVijver ge bracht; na eenigen tijd wordt vervolgens de vijver leeggemalen en wordt al de visch gevan gen en naar grootte van elkaar gescheiden, om alsdan in verschillende vijvers te worden ge plaatst. Naai- gelang zij groeien, doorzwemmen zij nog een reeks van vijvers, totdat ze drie of vier maanden oud zijn en omstreeks twee centi meter lang. Dan komen ze in den grootsten vijver van alle, waar zij mogen winnen in lengte en kleur tot het moment van hun geschiktheid om ter markt te worden gebracht. Gedurende hun leven van drie of meer jaren op de „boerderij" moet de goudvisch letterlijk strijden voor zijn leven niet slechts tegen de roofzuchtige vogels, maar ook tegen zijn eigen geslacht. Duizenden gaan elk jaar ver loren door de kannibalistische gewoonten van hun broeders en zusters, en snippen en andere vischlievende vogels vliegen onophoudelijk boven de vijvers, wachtend op een gelegenheid, om een smakelijk gerecht machtig te worden. Ook ratten loeren aan de kanten van den vijver op een te bemachtigen prooi, en voor deze wor den vallen gezet. Millioenen eieren worden bovendien gegeten door schildpadden en andere visch en de kleine vischjes worden dikwijls doodelijk gestoken door kevers en waterwespen. De vogels echter zijn de voornaamste dieven. Op hen wordt dus scherp gelet. Wie solliciteert naar een baantje op de „boerderij" wordt niet gevraagd of hij een schoffel kan hanteeren, maar of hij met een ge weer kan omgaan; ieder aan de „boerderij" ver bonden man is een bedreven schutter. Onop houdelijk zeggen knallen, dat de een of andere aanval van roovers is afgeslagen. Er zijn niet minder dan 45 broedvijvers, be dekkende een terrein van ongeveer 25 morgen gronds, op de hellingen van een zacht glooiender) heuvel. De grond is in terrassen verdeeld. Op elk daarvan zijn zekere vijvers gelegen en met elkaar verbonden door smalle kanalen. Tegen het weder worden ze beschermd door dijken en boomen, en waterlelies zijn langs den zoom ge plant, waaronder de visch kan liggen, wanneer de zon te sterk schijnt. De visch wordt in hoofd zaak gevoed met broodkruimels. Oud brood wordt bij ontzaglijke hoeveelheden door den eigenaar opgekocht en geroosterd en tot krui mels verpletterd. Wanneer de tijd voor de voe ding is aangebroken wordt dat broodgruis in manden naar de vijvers gebracht en in het water geworpen. Even goed als de beesten in een dierentuin weten de goudvisschen wanneer men ze eten zal brengen. De nadering van de mannen met de manden is het sein van een algemeene hevige beweging van het water, waarin tallooze visschen het ongeduld toonen van een nooit verzadigden honger. De eigenaar verkrijgt zijn specimina uit alle oorden van de wereld, en verscheept zijn waar eveneens naar alle richtingen. Zijn eerste spe cimina kwamen van China en Japan, waar de goudvisch sedert vele eeuwen bekend1 is, en van waar ze naar het Westen is overgebracht. De menschen hebben altijd veel gehouden van die mooie goudkleurige vischjes met hun groote oogen en sommige zijn zóó zeldzaam, dat veer tig of vijftig pond (480 a 500 gulden) per stuk er voor betaald wordt. Zij tiere- overal en kun nen alle soorten van weer doorstaan. Toch be hoeven zij volop zonlicht, om de rijke gouden tint van hun schubben te verkrijgen. Hebben ze echter te veel zon, dan worden ze donkel en vermindert hun waarde. Wanneer de vischjes geschikt zijn voor de markt, dan worden ze in netten uit de vijvers opgehaald! en naar een sorteerhuis gebracht, waar ze worden geplaatst in geventileerde tin nen bussen, ter vervoer per trein naar de ver schillende plaatsen van bestemming in eigen land en daarbuiten. Bij het onderzoek der documenten in de archieven van de Sophia-kathedraal in Kiew, een der prachtigste bouwmonumenten van oud-Russische kunst, dat op bevel' van de Sovjet-regeering gerestaureerd zal worden, bevonden zich buitengewoon interessante aan- teekeningen uit den tijd van de eerste bezet ting door de Czaren. Onder de namen van talrijke gedeporteerden reeds toentertijd werd Siberië voor deportatie van gevangenen gebruikt bevindt zich ook den naam van een klok van het Kremlin, welke tijdens den aan slag. die den Czarewitsch Fedor I, zoon van Iwan den Verschrikkelijken, het leven kostte, toevallig geluid werd. Wegens deze „misdaad" werd de groote bronzen klok naar Siberië ver bannen en ook werkelijk daarheen getranspor teerd. De klok werd later naar een kanonnen- fabriek gebracht en daar verwerkt. Om hun koddige manieren behooren pinquins tot de zonderlingste bewoners van het dierenpark wenscht, toch altijd prijzig blijft, wel van het tooneel zal verdwijnen. Tenslotte nog iets over het onderhoud van onze sponzen, dat vrij eenvoudig is, doch cor rect moet worden uitgevoerd. Een nieuwe spons moet in ieder geval, voor men haar in gebruik neemt, goed worden uit gespoeld, liever nog in zeepsop uitgewasschen Eens per maand worden de toilet- en huis- houdsponzen van het dierlijke of plantaardi ge soort schoongemaakt in een heet sopje, waaraan een ietsje soda is toegevoegd. Daarna worden ze flink helder uitgespoeld en gedu rende 24 uur in water gelegd, waarin het sap van een citroen is gedaan. De spons is dan ontvet en tevens gebleekt. Het verdient aan beveling de metalen pansponsjes. vooral de platte, waarin katoenen draden verwerkt zijn- eens per week uit te koken, opdat de sporen van etensresten radicaal worden verwijderd. Henry Wallenstein, kantonrechter te Wauke- gan in Illinois, heeft aangekondigd, dat in het jaar 1936 die huwelijken gratis zullen worden ge sloten, waarbij het voorstel van de vrouw uit gaat. Bruid en bruidegom moeten dan verklaren, dat het de jongedame was, die haar uitverkorene uitnoodigde, het levfen gezamenlijk verder te slijten. Indien de kantonrechter van de waarheid van hun verklaring overtuigd is, zal hij het hu welijk kosteloos tot stand brengen, om daarmede te toonen, hoeveel waardeering hij heeft voor het oude gebruik van het schrikkeljaar. In 1932 heeft Wallenstein dezelfde aankondi ging gedaan met het gevolg, dat 29 echtverbin- bintenissen kosteloos werden gesloten. De dierlijke sponsen verschillen van de an dere door hun kleur helder blond met bruin achtige tinten hun soepelheid en groote duurzaamheid. De beste voor toiletgebruik zijn de sponzen van Griekenland en Syrië; de spon zen der Antillen, die heel klein zijn, worden veel voor babysponsjes gebruikt. De z.g. Ger- bi-sponzen, afkomstig uit Djerbah in Tunis, zijn minder sterk dan de bovengenoemde soor ten en meer geschikt voor schoonmaakdoelein- den; de „fluweelsponzen" uit Mexico en Cuba, bruin van kleur, zijn ook zeer goed; de goed koopste zijn de „Indische sponzen" van Cuba en Afrika, met groote poriën hard en massief. Plantaardige sponzen worden ingevoerd uit Japan, Egypte en Zuid-Frankrijk. Ze nemen goed water op, doch houden 't niet vast. Men maakt er dikwijls „handschoenen" van voor toiletgebruik; ze zijn zeer matig in prijs. Kunstsponzen heeft men tegenwoordig in al lerlei kleur en vorm. Het meest geliefd zijn de rubbersponzen, die men tegenwoordig kiest in de kleur van de badkamer. Er zijn hierin veel kwaliteiten; de duurdere soorten houden het lang uit en zijn gemakkelijker in het onder houd dan de dierlijke sponzen; de goedkoope echter gaan spoedig stuk en zijn daardoor on doelmatig en vooral voor kinderen onhygië nisch, Prachtig zijn de nieuwe cellulose-sponzen voor het lappen der ramen, het werk gaat snel en wordt goed gedaan en de prijs is zeer bil lijk, zoodat wanneer dit nieuwe snufje goed ingeburgerd is de spons en zeem-combina- tie, die, wanneer men een goede kwaliteit Modern ingerichte verblijfplaatsen voor olifant en nijlpaard De wereld-sensatie van meer dan 1000 levende krokodillen, waar mede Ouwehand's Dierenpark te BRENGEN - ZONDER OOK MAAR EEN STERFGEVAL Hieraan toegevoegd, dat dit nieuwe bassin aan 10 bewoners een eigen thuis belooft te bieden, geeft een kleine voorstelling, hoe majes tueus dit worden zal. Maar niet alleen voor de dieren bleek de heer Ouwehand een zorgzaam huisvader te zijn, ook de kinderen en bezoekers zelf heeft hij niet vergeten. De kinderspeelplaats met zijn toch al tal rijke attracties, heeft opnieuw een groote uit breiding met vele amusements-objecten onder gaan. Ook den ouderen is een beter comfort bezorgd. Het nieuwe restaurant, dat dit voorjaar ge opend zal worden, zal in een lang gevoelde be hoefte voorzien. Niet alleen bevat dit een zaal voor plm. 150 personen, waar geriefelijk ge luncht of gedineerd kan worden, maar tevens een ruim terras, voor hen die prefereeren, zich in de buitenlucht aan de spijzen te goed te doen. Als een eisch van den tijd heeft dit restau rant thans ook vergunning. Na nog even vol bewondering den aanblik te hebben genoten, welken het nog intact zijnde hertenkamp met zijn prachtige exemplaren bood, hebben wij, zij het met tegenzin afscheid genomen. 't Zal wel weer geweldig zijn, wat Ouwehand Holland dit jaar biedt. In onze huishouding hebben we voor alle mogelijke doeleinden sponzen noodig: baby sponsjes, toilet- en badsponzen, sponzen voor het schoonmaken der ruiten enz. enz. Deze zijn echter alle zeer verschillend. De meeste sponzen behooren tot de dierlijke soort. Ze worden aangevoerd uit de Middel- landsche Zee-gebieden (Griekenland, Syrië) en uit Afrika, terwijl ook Mexico en Cuba de z.g. „fluweelsponzen" leveren. De plantaardige soor ten, bestaande uit plantenvezels, komen uit Japan, Algiers, Egypte en het Zuiden van Frankrijk. En behalve deze beide sponzensoor- ten hebben we tegenwoordig ook nog de kunst matige: die van rubber, van cellulose en de metalen pannensponsjes, doch deze laatste kunnen feitelijk niet onder de sponzen worden gerekend.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1936 | | pagina 8